Алтын адам туралы аңыз

Сабақтың тақырыбы

Алтын адам туралы аңыз

Сабақтың жалпы мақсаты

Білімділік: Мәтінді түсіне оқи отырып, оқушылардың танымдық деңгейін көтеру. Мазмұнын өз сөздерімен байланыстыра айтуға жаттықтыру. Сұрақтарға еркін жауап беріп, алған білімдерін мәтінмен салыстыру. Оқушылардың танымдық деңгейін көтеру.
Дамытушылық: Сөздік қорын молайту, ой - өрісін дамыту, тақырыпты деңгейлік тақырыптық тапсырмалардың көмегімен меңгеру.
Тәрбиелік: Оқушыларды өз елінің тарихи құндылықтарын құрметтеуге үйрету, елін, жерін сүйетін отансүйгіш ұрпақ тәрбиелеу.

Әдіс-тәсілдер

Сұрақ- жауап , түсіндіру, топтық

Пәнаралық байланыс

Қазақ тілі, дүниетану

Көрнекіліктер

Білім теңізі, видеоролик, алтын адам бейнесі, стикерлер, гүлдер.

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Сыныпта ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру

Қол ұстасып тұрамыз

Керегені құрамыз

Уықтай боп иіліп

Киіз үйді құрамыз

Оқушылар айта отырып, қимылмен көрсетеді

Топқа бөлу

Оқушыларды бәйшешек, жауқазын және қызғалдақ гүлдері арқылы топқа бөлу

1-топ «Бәйшешек» 2-топ «Жауқазын»

3-топ «Қызғалдақ»

Осы гүлдерді таңдау арқылы топқа бөлінеді

Үй тапсырмасын сұрау

Өткен сабақтарды пысықтау мақсатында қайталау . ..

«Сиқырлы найза» ойыны.

1. «Ғылым таппай мақтанба» өлеңінің авторы кім? Абай Құнанбаев

2. Мойнына салып беру сөзінің мағынасы. Өтірігін ашып беру

3. Арман мен Аян қандай әңгіменің кейіпкері? Әдеп

4. «Қамқорлық» әңгімесінің бас кейіпкерін ата. Алтынгүл

5. «Көресел», «Айдайсал» және «Түусонау» қандай кейіпкерлер? Еріншек

6. Айгүл үшін нағыз «мереке» күнді айт. Анасының үйде болған күндері

Ортаға әр топтан екі оқушыдан алты оқушы шығып таяқшаны айналдыру арқылы сұрақтарға тарауды қайталау тапсырмасы бойынша жауап береді.

Жаңа материалмен жұмыс.

Видеоролик көрсету

Ой толғаныс

Оқулықпен жұмыс:

Мұғалім: Жұмбақ шешіп көрейік...
Бұл адам жай адам емес, өзі бір ерекше адам болған. Ол бүкіл әлемге танымал
және бүкіл дүние жүзінде жалғыз – ақ. Ол адам б. з. д. V – IV ғасырларда өмір сүрген,
бай отбасынан шыққан. Байлығы сонща асып - тасыған, тіпті бас киімі мен аяқ киімін де алтыннан тіккізген...
-Балалар, бұл адам кім?
-«Алтын адам» туралы не оқыдыңдар, не білесіңдер, есімізге түсірейік.Мұғалім түсіндірмесі:

Автор Қаржаубай Омарұлының өмірі мен шығармашылығын таныстыру.

Қызылорда облысы , Сырдария ауданы, Айдарлы ауылында дүниеге келген. Ақын Қазақстан журналистер одағының лауреаты атағын алған. Қ.Омарұлы өмірінің соңына дейін «Асыл сөз» газетінің бас редакторы болып қызмет істеген . «Қоңыраулы бесік», «Әке» , «Бала балапандар» атты повстері бар.

«Алтын адам» туралы көрсету , табылған бұйымдар туралы айту.

.Алтын адам — Алматы облысындағы Есік қаласының солтүстігіндегі Есік өзенінің сол жақ жағалауындағы темір дәуірінен сақталған сақ обасынан табылған алтын киімді сақ жауынгерінің мүрдесі (5 ғасыр). 1969 – 1970 жылы археолог Кемел Ақышев тапқан. Алтын адам киімі 4 мыңға жуық алтын әшекейлермен безендірілген. Әшекейлер барыс, бұлан, таутеке, арқар, ат, түрлі құс бейнелерін беретін «хайуанат нақышында» жасалған. Бас сүйектің сол жағынан жаһұт тастармен әшекейленген алтын сырға табылды. Бас киімі кейінгі қазақ киімі үлгілеріне ұқсас, биік, шошақ төбелі, ұзындығы 70 см шамасында. Мойнында дөңгелек жүзік сияқты алтын алқа, іш көйлегі, көкірегінің тұсы, жеңі алтын тоғалармен өрнектелген, саусағында екі алтын жүзік, камзолы құрастырылмалы ауыр белбеумен буылған. Белбеуге аңға ұқсас бейнелер, 16 тоға жапсырылған, оң жағында қызыл қынапты ұзын семсер, сол жағында алтын пластиналар жапсырылған қынға салынған темір қанжар– ақинақ, шалбар балағы да алтын тоғалармен әшекейленген. Есік обасынан алынған археологиялық мәліметтерге қарап, бұл адамның біздің заманымыздан бұрынғы 5 – 4 ғасырларда өмір сүргені анықталды. Киім үлгісі, жерлеу рәсімі, Алтын адамның Жетісу жерін мекендеген сақтардың көрнекті елбасының ұлы немесе жас көсем, әскербасы екенін айқын көрсетеді. Алтын адам – Қазақстанның азаттық символына айналды. Оның тұлғасы Алматының бас алаңына орнатылды, төбе бөркіндегі қанатты тұлпарлар бейнесі елтаңбамызға енді.

Берілген әңгімені бөліктерге бөліп, атын қойып әңгімелеу

«Бәйшешек» тобы «Батыр көсем»

«Жауқазын» тобы «Зергердің шеберлігі»

«Қызғалдақ» «Алтын киімнің сыры»
Тапсырманы орындау:
«Бәйшешек» тобы .
«Батыр көсем» бөлімі бойынша батырлық , ерлік туралы мақал мәтелдер құрастыр және зат есімдерді теріп жаз.

«Жауқазын» тобы

«Зергердің шеберлігі» бөлімінен жауарлардың аттарын теріп жаз және етістіктерді тап.
«Қызғалдақ» тобы

«Алтын киімнің сыры» бөлімі бойынша мәтіннен бейнеленген мүсіндердің мағынасын ашатын сөздерді теріп жаз.Алтын Адамның қай сөзі шындыққа айналды? Мәтіннен тауып оқы

Видеоролик арқылы берілген тапсырма жұмбаққа жауап табады

- Әрине, бұл - «Алтын адам».

Шығарманың авторы туралы мәлімет алады.

Алтын Адам туралы видеорликті тамашалайды.

Берілген тапсырма бойынша әр топтан бір-бір оқушыдан шығп мәтінді жоспары бойынша оқып ат қояды

Қалған топ мүшелері түсінгендерін айтады

Берілген тапсырмаларды орындайды.

Мақал құрастырып, зат есімдерді теріп жазады.

Жануарлардың аттары мен етістікті теріп жазады

Қызығушылықты ояту

видеоролик

Сабақты бекіту:

Топтастыру «Алтын Адам»
1. «Алтын киімді» адам кай жерден табылды?
2. «Алтын киімді» адамды тапқан белгілі ғалым-археолог кім?
3. Мәтіндегі Алтын Адам кім?
4. Ол неліктен «Алтын Адам» атанды?
5. «Алтын киімді» Алтын Адамға арнап тіккен кім және не үшін?
6. Зергер адам деп қандай адамды айтады?
7. Бөркіндегі төрт үшкір жебе ненің белгісі?
8.Алтын адам белгісі қай жерде орнатылған және ол ненің нышаны ретіне белгіленді?
9. Қашан табылды табылды?

  Сабақты бекіту мақсатында   үш топ бір біріне сұрақтар қою арқылы оқушылар сол сұрақтың жауабы бойынша топтастырады

оқушылардың білім деңгейі анықталады.

Үйге тапсырма беру.

«Алтын Адам болсам....» қиял - ғажайып ертегі құрастырып келу

Бағалау

Сабаққа қатысқан оқушыларды топ басшысы гүлдер арқылы бағалады және әр топ бірін біріне баға береді.

Кері байланыс

Рефлексия «Білім теңізіне қайықты жіберіңіз»

Тақырыпты жақсы меңгердім деп есептеген балалар өз қайығын Білім теңізіне жібереді, ал оған сенімсіз балалар Ереже шығанағында қалады.