Қазақстан
тарихынан практикалық жұмыс №20
Ақ Орда-Қазақ хандығының
негізі, 35
Аты-жөні:_______________________Тобы:____Күні:__________
1-тапсырма. «Бұл кім?»
викторинасы. Тұлғалардың тарихи бейнесін
құрастырыңдар
2-тапсырма. Жылдар мен
оқиғаларды жаз.
1347
жылы
|
|
1370 – 1380
жылдары
|
|
|
Орыс хан алтынордалық
Сарайшық, Қажы-Тархан мен Сарай қалаларын басып алды және ол жерде
өз ақшасын шығара бастады.
|
1428
жылы
|
|
1440-1450
жылдары
|
|
|
Жәнібек пен Керей
өздерінің қол астындағы халықпен бірге Жетісудың батысына,
Моғолстан ханының иелігіне көшті.
|
1452-1457
жылдары
|
|
|
Ойраттардан жеңіліске
ұшыраған Әбілхайыр Дешті Қыпшаққа кетуге мәжбүр
болды.
|
1462
жылы
|
|
1468
жылы
|
|
3-тапсырма. Филлворд
әдісі. Қажетті сөздерді сыз.
Қ
|
Ы
|
П
|
Ш
|
А
|
Қ
|
Р
|
М
|
С
|
А
|
П
|
Р
|
Е
|
Н
|
Й
|
Ш
|
Ц
|
У
|
К
|
Е
|
Н
|
Г
|
Ш
|
Щ
|
З
|
Я
|
Ч
|
М
|
И
|
Т
|
Ь
|
Ж
|
Б
|
Ю
|
Ф
|
Ы
|
В
|
А
|
П
|
С
|
М
|
Т
|
А
|
Й
|
П
|
А
|
Д
|
Э
|
Ъ
|
Х
|
С
|
Й
|
У
|
К
|
Е
|
Н
|
Ә
|
Г
|
Ш
|
Щ
|
Ф
|
А
|
П
|
Р
|
О
|
Л
|
Д
|
Ж
|
Э
|
Й
|
Ц
|
К
|
Ә
|
Е
|
Н
|
Ц
|
Ы
|
М
|
Ь
|
С
|
Ә
|
Н
|
І
|
Й
|
Е
|
О
|
Ф
|
К
|
Щ
|
Ф
|
О
|
Р
|
Е
|
Н
|
Г
|
Ә
|
І
|
Б
|
Ф
|
Ы
|
Й
|
Э
|
Р
|
Т
|
Ч
|
І
|
І
|
Ң
|
Ц
|
Ң
|
Д
|
Ф
|
Ғ
|
Е
|
Й
|
Ә
|
Ү
|
В
|
А
|
Ф
|
Й
|
Ң
|
І
|
Ү
|
П
|
У
|
Я
|
Й
|
Д
|
Я
|
Ң
|
Б
|
Ұ
|
Ә
|
Ү
|
З
|
І
|
Б
|
А
|
Р
|
А
|
Қ
|
Х
|
А
|
Н
|
Я
|
Ф
|
Л
|
Ф
|
И
|
К
|
Ж
|
Ц
|
Т
|
А
|
Ғ
|
Е
|
Қ
|
І
|
Х
|
Щ
|
Ң
|
Ъ
|
Ә
|
К
|
Е
|
Ұ
|
Қ
|
П
|
Л
|
Ф
|
Ы
|
Х
|
Ж
|
Е
|
Е
|
Д
|
У
|
И
|
Ң
|
Р
|
К
|
Һ
|
Н
|
Һ
|
Ц
|
Г
|
Й
|
О
|
Н
|
Г
|
Й
|
Ғ
|
Ф
|
Л
|
М
|
Ғ
|
А
|
Й
|
Н
|
Г
|
Л
|
К
|
М
|
Ғ
|
Ү
|
И
|
Ә
|
Е
|
Ә
|
Й
|
О
|
Ф
|
Т
|
О
|
Н
|
Ц
|
Ә
|
В
|
Д
|
О
|
І
|
Й
|
У
|
Г
|
Н
|
О
|
Е
|
С
|
Ұ
|
Г
|
Н
|
Я
|
Й
|
К
|
Ө
|
Ш
|
П
|
Е
|
Л
|
І
|
У
|
Ғ
|
А
|
Е
|
Ғ
|
Ң
|
Ы
|
К
|
О
|
Ш
|
Р
|
Н
|
Ф
|
Қ
|
О
|
Ұ
|
І
|
Ц
|
Ү
|
Қ
|
Ф
|
А
|
Я
|
Д
|
Ы
|
К
|
Н
|
П
|
У
|
О
|
Х
|
Р
|
Е
|
Ш
|
З
|
П
|
Қ
|
А
|
З
|
А
|
Қ
|
А
|
Х
|
Г
|
Ә
|
Ы
|
Т
|
Ч
|
Ж
|
С
|
Н
|
П
|
Р
|
Ц
|
Л
|
З
|
Һ
|
Н
|
Ұ
|
Х
|
А
|
Г
|
Ы
|
Ө
|
Р
|
Ө
|
П
|
Н
|
О
|
Е
|
А
|
Ь
|
С
|
Ъ
|
Б
|
Ш
|
Ы
|
С
|
К
|
С
|
У
|
Ө
|
О
|
Ң
|
Ъ
|
В
|
Ш
|
В
|
Ә
|
А
|
Һ
|
Р
|
П
|
З
|
Н
|
Р
|
О
|
Р
|
Ы
|
С
|
Х
|
А
|
Н
|
А
|
Т
|
К
|
Ғ
|
Р
|
Ғ
|
Ф
|
Ы
|
З
|
А
|
Л
|
У
|
Ъ
|
Л
|
А
|
К
|
Г
|
Ұ
|
Ң
|
М
|
І
|
Л
|
Х
|
П
|
А
|
Ф
|
А
|
Е
|
Ң
|
Ц
|
Қ
|
Ы
|
Ф
|
П
|
М
|
Н
|
И
|
Й
|
Э
|
Ң
|
Ө
|
О
|
Ң
|
І
|
И
|
Й
|
Ж
|
Э
|
О
|
Ү
|
В
|
Н
|
М
|
К
|
Ң
|
Ю
|
Кілт сөздер:
Жәнібек, Керей, Қазақ, Барақ хан, Орыс хан, Қыпшақ, Әбілхайыр,
Көшпелі, Моғолстан, Сырдария, Тайпа
4-тапсырма. Қазақ
хандығының құрылуы туралы әңгімеле.
5-тапсырма. Мәтінді
кілт сөздермен толықтыр.
___________________________ - Қазақстан аумағында бұрын болған мемлекеттік құрылымдардың
мұрагері, этникалық процестермен байланысты әлеуметтік
қатынастардың өзгерістер мен ____________________ даму нәтижесі.
1457 жылдың күзінде ___________________
хан Сығанақ түбінде ____________________
жеңілгеннен
кейін, ____________________
мен Жәнібек сұлтандар қол
астындағы ру-тайпалармен ___________ өңіріне келіп қоныстанып, Қазақ хандығының негізін
салады. _______________________________________ «Тарихи
Рашиди» _________________
Қазақ
хандығының құрылған жері - Шу бойы
мен _________________ деп айтылады.
_____________ жылдың
көктемінде _____________________ ақ киізге көтеріп хан сайлайды.
Әбілқайыр ханға наразы _________________, әмірлер, ру-тайпа басылары Керей
мен ______________________ келіп қосылады. Аз уақыттың ішінде
халықтың саны _____________
мыңнан
асып түседі. Қазақ хандығының құрылуы осыған дейін бүкіл Қазақстан
аумағында болған әлеуметтік-экономикалық және этно
саяси _______________________
заңды
қорытындысы еді.
XV ғасырдың _______________________
жылдары Қазақ хандары қарсыластарын тықсыра
отырып, Батыс ______________________
табан
тіреді. XVI-XVII ғасырларда Қазақ хандығы нығайып, этникалық
аумағының негізгі бөлігін қамтитын шекаралары кеңейе
түсті. Орта
Азия, _________________, Қазан, Сібір
хандықтарымен, ________________ тығыз байланыс
болды. Қасым
хан, Хақназар
хан, ___________________, Тәуке
хандардың есімдері
Қазақ мемлекеттілігі деген атаумен қоса жүреді. Өйткені
олардың __________________
жерін
нығайтудағы, _________________
үстемдігін орнатудағы әрекеттері орасан зор
болатын.
Кілт
сөздер: 1458, Астрахан,
қазақтардың, Мұхаммед Хайдар
Дулатидің, экономикалық,
Әбілқайыр, алпысыншы,
Қазақ
хандығы, сұлтандар,
Жәнібекке,
процестердің, Жетісуға, қалмақтардан, Керей, кітабында,
қазақ, Ресеймен,
Тәуекел,
қазақ, Керейді,
200, Шу, Қозыбасы
6-тапсырма. Сөйлемдерге
сұрақ қой.
|
1370-1380 жылдары
Моғолстан әмір Темірдің шабуылына
ұшырады.
|
|
1468 жылы Әбілхайыр хан қайтыс
болды.
|
|
Орыс ханның өлімінен
кейін Тоқтамыс бүкіл Жошы ұлысын өз қол астына
біріктірді.
|
|
Әбілхайыр хандығынан
шығысқа қарай өз мемлекетін құрған батыс моңғолдық көшпелілер –
ойраттар болды.
|
|
Қазақ тайпаларының
табиғи көші-қон бағыттары бойындағы аумақтарды иеленуге ұмтылуы
олардың мемлекет құруға ұмтылысын
тудырды.
|
|
Қазақ хандығының
құрылуы этникалық және саяси үдерістердің заңды нәтижесі
болды.
|