Ақпараттық технологияның дамуындағы қазіргі заманғы процестер. Машиналық оқытудың принциптері

Тақырып бойынша 11 материал табылды

Ақпараттық технологияның дамуындағы қазіргі заманғы процестер. Машиналық оқытудың принциптері

Материал туралы қысқаша түсінік
Колледж оқытушыларына арналған Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 6 сәуірдегі № 130 бұйрығы бойынша жасалған ҚМЖ
Материалдың қысқаша нұсқасы

Қысқа мерзімді жоспарлар

Оқу сабағының жоспары №


Ақпараттық технологияның дамуындағы қазіргі заманғы процестер. Машиналық оқытудың принциптері

(сабақтың тақырыбы)


Модуль /пән атауы ЖББП 8 Информатика

Педагог ____________ дайындады


20_ жылғы "___" ____________


1. Жалпы мәліметтер

Курс, топ __________________

Сабақтың түрі практикалық

Өткізу формасы: жаңа білімді, дағдыларды бекіту сабағы

2. Мақсаты:

  • Ақпараттық технология саласындағы заманауи үрдістер мен жаңалықтарды таныстыру

  • Машиналық оқытудың негізгі принциптері мен жұмыс істеу логикасын түсіндіру

  • Оқушылардың технологиялық ойлауын дамыту және болашақ мамандықтармен байланыстыру

Міндеттері:

  • Теориялық материалды өмірлік мысалдармен байланыстыра отырып меңгерту

  • Машиналық оқытудың түрлері мен қолдану салаларын нақты талдату

  • Оқушылардың өз ойын еркін жеткізуіне, жаңа технологияларға қызығушылығын арттыруға жағдай жасау

3. Күтілетін нәтижелер

  • Ақпараттық технологиядағы жаңа процестер мен трендтерді сипаттап, түсіндіре алады

  • Машиналық оқытудың негізгі ұғымдары мен түрлерін ажырата алады (мысалы: бақылаулы, бақылаусыз оқыту)

  • Машиналық оқытудың нақты өмірдегі қолдану мысалдарын келтіріп, оның тиімділігін бағалай алады

4. Қажетті ресурстар

презентация, стикерлер, үлестірме қағаздар, оқулық, компьютер


5. Сабақтың барысы


1. Ұйымдастыру бөлімі (5 мин)

-амандасу

-аудитория дайындығын тексеру

-студенттерді түгендеу

2. Білімді бақылау (5 мин)

Сұрақтарға жауап беріңдер.

  1. Ақпараттық технология дегеніміз не?

  2. Қазіргі таңда қандай ІТ салалар қарқынды дамып жатыр?

  3. Машиналық оқыту дегеніміз не?

  4. Машиналық оқыту қай салаларда қолданылады?





Білімді бағалау критерийлері:

  • Сұрақтарға нақты және толық жауап беру

  • Ұғымдарды дұрыс қолдану

  • Мысал келтіру арқылы түсіндіру

3
.
Жаңасын баяндау әдісі. Ауызша (4 мин)

Ақпараттық технологияның қазіргі заманғы процестері – бұл жасанды интеллект, бұлттық есептеу, үлкен деректер, интернет заттары (IoT), роботтандыру, және киберқауіпсіздік сияқты бағыттардың қарқынды дамуы. Бұл процестер қоғамның барлық саласына еніп, өндірісті, білім беруді, медицинаны және қызмет көрсету салаларын жаңғыртуда.

Машиналық оқыту (Machine Learning) – бұл компьютерлердің деректер негізінде өздігінен үйренуін және тәжірибе арқылы шешім қабылдауын қамтамасыз ететін жасанды интеллект саласы. Ол үлкен көлемдегі ақпаратты талдап, болжау, тану және автоматтандыру жұмыстарын атқарады.

Топтық жұмыс (10 мин)

Машиналық оқыту қолданылатын саланы таңдаңыз. Сол салада бұл технология қалай жұмыс істейтінін, қандай мәселелерді шешетінін және адамдар өміріне қандай пайдасы бар екенін сипаттап, постер немесе ауызша презентация түрінде ұсыныңыз.

1-топ: Білім беру саласындағы машиналық оқыту
2-топ: Денсаулық сақтау (медицина) саласындағы машиналық оқыту
3-топ: Қаржы және банк жүйесінде қолданылуы
4-топ: Көлік және смарт-қалалар (автопилот, жол қауіпсіздігі т.б.)

Білімді бағалау критерийлері:

  • Таңдалған саланы дұрыс сипаттауы

  • Әр топ мүшесінің қатысуы

  • Жұмыстың түсінікті және шығармашылықпен орындалуы

5.Материалды бекіту Жеке жұмыс. Деңгейленген есептер шығару (15 мин)

І деңгей

  1. Машиналық оқыту дегеніміз не?

  2. Машиналық оқыту мен дәстүрлі бағдарламалаудың айырмашылығы қандай?

  3. Машиналық оқыту қай салаларда қолданылады?

ІІ деңгей
Оқушыларға «Машиналық оқыту түрлері» кестесі беріледі. Кестеде бос бағандарды толтырады:

Түрі

Сипаттамасы

Мысалы

Бақылаулы оқыту

...

...

Бақылаусыз оқыту

...

...

Күшейтілген оқыту

...

...

ІІІ деңгей
Оқушыға бір жағдай беріледі:
«Онлайн-дүкен сатып алушыға ұнайтын тауарларды ұсынып отырады. Бұл қандай машиналық оқыту әдісіне жатады және ол қалай жұмыс істейді?»
Сұрақтар:
– Бұл мысал қандай оқыту түріне жатады?
– Мұндай жүйе қандай деректерге сүйенеді?
– Осы әдістің артықшылығы мен шектеуі қандай?

Жауаптар:

І деңгей

  1. Машиналық оқыту — бұл компьютерлердің деректерге негізделе отырып өздігінен үйреніп, шешім қабылдауы.

  2. Дәстүрлі бағдарламалауда адам нақты ереже жазады, ал машиналық оқытуда компьютер ережені деректерден өзі үйренеді.

  3. Денсаулық сақтау, қаржы, білім беру, көлік, электронды сауда, қауіпсіздік салаларында қолданылады.

ІІ деңгей – кестелік жұмыс жауабы:

Түрі


Сипаттамасы

Мысалы

Бақылаулы оқыту


Кіріс пен дұрыс жауабы (нәтижесі) алдын ала берілген

Электрондық хатты "спам" деп тану

Бақылаусыз оқыту


Тек кіріс деректері беріліп, топтастыру немесе заңдылық іздеу

Тұтынушыларды сегменттеу

Күшейтілген оқыту


Агент әрекет жасап, ортаның кері байланысы арқылы үйренеді

Роботтың жол табуды үйренуі

ІІІ деңгей – есеп және талдау:

Мысал: Онлайн-дүкеннің тауар ұсыну жүйесі

Бұл бақылаулы оқыту немесе бақылаусыз оқыту түріне жатады (контекстке қарай).
– Жүйе пайдаланушының іздеу тарихы, сатып алу деректері, рейтингтері сияқты ақпаратқа сүйенеді.
– Артықшылығы: пайдаланушыға ыңғайлы, сауданы арттырады.
– Шектеуі: құпиялылық мәселесі, ұсыныстар әрқашан нақты болмауы мүмкін.

Білімді бағалау критерийлері:

  • Теориялық сұрақтарға нақты және дұрыс жауап беру

  • Кестені толық әрі дұрыс толтыру

  • Есепті дұрыс талдап, логикалық жауап беру

  • Уақытты тиімді пайдалану және тапсырманы ұқыпты орындау

6. Сабақтың қорытындысын шығару Бағалау парағы бойынша (5 мин)

Рефлексия: «Көңіл-күй»

Сабақ соңында оқушылар өз көңіл-күйлерін түспен білдіреді:

  • Қызыл — тапсырмалар қиын болды, өзімді сенімсіз сезіндім

  • Көк — тапсырмаларды орындауда кейбір қиындықтар болды, бірақ сыныптастарым көмектесті

  • Жасыл — барлық тапсырманы өз бетіммен орындадым, сабақ маған ұнады

Оқушылар түстерді стикер, карточка немесе қағаз қиындылары арқылы таңдайды және тақтадағы «көңіл-күй» постеріне жапсырады.

7. Үй тапсырмасы. (1 мин)

Машиналық оқыту тақырыбында 3–5 слайдтық презентация дайындау (PowerPoint немесе Google Slides).
Мысал: медицинада, онлайн дүкенде, көлік саласында қолданылуы.

Жүктеу
bolisu
Бөлісу
ЖИ арқылы жасау
Файл форматы:
docx
07.10.2025
73
Жүктеу
ЖИ арқылы жасау
Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз
Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі