Артикуляциялық жаттығулардың маңызы

@logoped_kz Фарида Жұмабекқызы

Артикуляциялық
жаттығулар
жинағы

@logoped_kz Фарида Жұмабекқызы
1.«Қоршау» жаттығуы
Мақсаты: күлімсіреп, жоғарғы және төменгі
тістерін ашуға үйрету.
Орындалуы: барлық тістерді көрсетіп,
күлімсіреу. Осы қалыпты 10-ға дейін
санағанша ұстау.
2. «Түтікше» жаттығуы
Мақсаты: еріннің алға жылжуын дамыту.
Орындалуы: жабық ерінді түтікше тәрізді
етіп, алға қарай созу. Осы қалыпты 10-ға
дейін санағанша ұстау.
3. «Түтікше-қоршау» жаттығуы
Мақсаты:
еріннің
бір
позициясынан
екіншісіне оңай ауысуға үйрету.
Орындалуы: күлімсіреу мен түтікшені алмакезек, 10-ға дейін санап, ауыстырыңыз.
4. «Сағат» жаттығуы
Орындалуы: тілді жіңішкертіп ұстап оңға,
солға жайлап қозғау керек. Осылай санап
отырып, 15 - 20 рет қайталау керек.
5. «Футбол» жаттығуы
Орындалуы: ауыз жабық, тілді қатты ұстап
ұрттың іш жағынан тілді біресе оң ұртқа,
біресе сол ұртқа тіреп допша жүгірту.
6. «Әткеншек» жаттығуы
Орындалуы:
Жымиямыз,
ауылды
кең
ашамыз «бір»-дегенде тілді төменгі тістің
артына
түсіреміз,
«екі»-дегенде
тілді
жоғарғы тістің артына көтереміз. 4-5 рет
қайталаймыз.
7. «Тәтті тосап» жаттығуы
Орындалуы: жымиямыз, ауызды ашамыз,
тілімізбен жоғарғы ернімізді, сосын төменгі
ернімізді, сосын айналдыра жалаймыз. 4-5
рет қайталаймыз.

@logoped_kz Фарида Жұмабекқызы
8. «Тісімізді тазалаймыз» жаттығуы
Орындалуы: жымиямыз,ауызды ашамыз,
тілдің ұшымен төменгі тістің іш жағынан
тазалаймыз (оңға, солға) 7-8 рет. тілдің
ұшымен жоғарғы тістің іш жағынан
тазалаймыз (оңға, солға) 7-8 рет.
9.«Кесе» жаттығуы
Орындалуы: жымиямыз,ауызды ашамыз,
тілді сыртқа шығарып, мұрынға қарай
көтереміз, шайымыз төгіліп қалмас үшін
тілдің бүйірлерін де көтереміз.
10. «Ат шауып келеді» жаттығуы
Орындалуы: ауызды кең ашып, тілді
таңдайға жапсыру – айыру немесе таңдай
қағу.
11.«Саңырауқұлақ» жаттығуы
Орындалуы: ауызды кең ашып, тілді
таңдайға жапсыра ұстап тұрып төменгі
жақты басып ауызды кең ашып ұстау.

12. «Құймақ» жаттығуы
Орындалуы: тіл босаңсытылады, жалпақ
күйге енгізіледі де, төменгі ерін үстіне
қойылады. Осы қалыпта бірнеше секунд
ұстап тұру керек.
13.«Тарақ» жаттығуы
Орындалуы:
жоғарғы
тістер
«тарайды».

тілді

14. «Тоқылдақ» жаттығуы
Орындалуы: ауызды кең ашып тілдің
ұшымен
жоғарға
альвеолоға
немесе
таңдайға жиі-жиі соғылғандай қимыл
жасау керек – д-д-д.

@logoped_kz Фарида Жұмабекқызы

АРТИКУЛЯЦИЯЛЫҚ
ЖАТТЫҒУЛАР КҮНТІЗБЕСІ
ЖАТТЫҒУЛАР

ПН

ВТ

СР

ЧТ

ПТ

СБ

ВС

Қоршау
Түтікше
Қоршау-түтікше
Сағат
Футбол
Әткеншек
Дәмді тосап
Тісімізді тазалаймыз
Кесе

g
o
l
@

z
k
_
d
e
p
o

Құймақ
Ат шауып келеді
Саңырауқұлақ
Тоқылдақ

ЖАТТЫҒУДЫ ОРЫНДАУҒА ҰСЫНЫСТАР
✅ Балаларда қалыптасқан қимыл – қозғалыс дағдыларын бекіту үшін күнделікті өткізу.
✅ Күндізгі және кешкі уақытта 3-5 минут.
✅ Жеңілден күрделі жаттығуларға қағидасымен жүру. Жаттығуларды эмоциональды,
ойын түрінде өткізу.
✅ Күнделікті 2 – 3 жаттығу орындалады, олардың біреуі ғана жаңа, екіншісі қайталауға
және бекітуге беріледі.
✅ Артикуляциялық гимнастиканы отырған қалыпта орындайды, себебі бұл қалыпта
баланың кеудесі тік, аяқ пен қолы бос.