Асхана, дәмхана, мейрамхана

Біім беру ұйымының атауы

№80 ІТ мектеп-лицейі

Пәні:

Әлеуметтік тұрмыстық бағдарлау

Бөлім:

Тамақ тану

Күні:

Педагогтің аты-жөні:

Раимбаева М.М.

Сыныбы: 10

Қатысушы оқушы саны-2

Сабақтың тақырыбы

Асхана, дәмхана, мейрамхана

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

10.1.2.1 Асхана, кафе, мейрамхана мәнін ажырата білу.

10.1.2.2 Тағам дайындау және үстел, банкет, фуршет жасау.

Сабақтың мақсаты

Оқушы қоғамдық тамақтану орындары туралы біледі;

Асхана, кафе және мейрамхананы ажырата алады;

Тағам дайындау және өз-өзіне қызмет етуді үйренеді;

Үстел жасап, дастархан дайындауды және банкеттерге фуршет жасауды үйренеді.

Түзетудің мақсаты:

Сабақ бойынша негізгі ойды анықтайды,әңгімелейді,сұрақтарға жауап береді;

Құндылықтарды дарыту:

Сүйіспеншілік,татулық,жақсы көңіл-күй;

Сабақ барысы

Сабақтың

кезеңі/уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру

5минут

Өзін-өзі тексеру

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі

Ынтымақтастық ортасын құру;

Мұғалім шаттық шеңберін құрғызып, ынтымақтастық атмосферасын жасайды.

«Сәлемдесу» ойыны: Қазір біз сендермен ойын ойнаймыз, қимылды тез жасауларың керек. «Бастаймыз» деген белгі берілгенде, мен қалай амандасу керек екенін айтамын, сонда сендер бір-бірлеріңмен тез-тез амандасасыңдар. Әр адаммен әртүрлі амандасасыңдар. Сонымен, көзбен… қолмен… иықпен… құлақпен… тіземен… иекпен… өкшемен… арқамен.

Үй тапсырмасын сұрау. Өткен сабақтар бойынша сұрақтар қою.

Оқушылар амандасу түрлерін таңдау арқылы сәлемдеседі, сабаққа назар аударады.

Мұғалім ұйымдастыру кезеңінде белсенділік танытқан. Оқушыларды «Мадақтау сөз» әдісі арқылы бағлайды: «Жарайсың! Жақсы! Өте жақсы! Тамаша!»

Сары, қызыл,

жасыл жетондар

Жаңа білім

Сабақтың ортасы

20 минут

Жаңа сабақ:

1-тапсырма. «Миға шабуыл» әдісі.

1. Қоғамдық тамақтану орны дегеніміз не?

2. Асхана, кафе және мейрамхана дегенде еске нені аламыз?

3. Дастархан жасай білесің бе?

2-тапсырма. Тыңда. Асхана, кафе және мейрамхана сөздеріне сипаттама беру, суретпен түсіндіру.

Асхана — қоғамдық тамақтандыруда ең көп таралған кәсіпорын түрі. Орналасуына және тұтынушылар контингентіне байланысты: жалпы типті, өндірістік болып бөлінеді. Тағамдар ассортиментіне: салқын тағамдар мен басытқылар, бірінші және екінші ыстық тағамдар, сүт және сүтті өнімдер, ыстық және салқын сусындар, тәтті және ұнды-кондитер өнімдері кіреді. Диеталық асханаларда мәзір кем дегенде диетаның 5-6 түрін қамтуы керек. Асханада әркімнің өзіне қызмет көрсету әдісі жиі кездеседі. Металдан, жартылай фарфордан, фаянстан, шыныдан жасалған ыдыс-аяқтар қойылады. Құрал-аспаптар тот баспайтын болаттан. Асханада жартылай өнімдер мен кулинарлық тағамдардың сатылуы жүзеге асырылады; тамақ жейтін, ішетін үстелі бар бөлек бөлме; осы бөлмедегі жиһаз; қоғамдық тамақтану кәсіпорны.

Кафе— шай, кофе және салқын сусын ішетін шағын ресторан.

Кафе — тұтынушылардың дем алатын, оларға қызмет көрсетілетін, мейрамханаларға қарағанда тағам ассортименті төмендеу, арақ-шарап, темекі және кондитер өнімдерін сататын, дайындалуы күрделі тағамдар пісіретін, соның ішінде тапсырыс бойынша және фирмалық тағамдар бар тағамдар ассортименті кең қоғамдық тамақтандыру кәсіпорны.

Мейрамхана - қызмет көрсету деңгейі бойынша люкс, с импозиум қатысушыларына, банк және офис қызметкерлеріне арналған қоғамдық орын түрі. Егер де бизнес-ланч үш тағамнан құралса, тұтынушылар төрт курстан тұратын жинақты тандайды: бірінші курс — салқын және ыстық басытқылардың бірнеше нұсқалары ; екінші курс — көжелер; үшінші курс — негізгі ыстық тағамдар және төртінші — десерт. Бизнес-ланч мәзірі әр апта сайын өзгертілуі керек. Жексенбілік бранч мәзірі — мейрамханаларда 12—16 сағ. аралығында отбасылық ас беру кезінде қолданылады. Бранч мәзіріне швед үстелі қосылады. Жеке-жеке шай үстелін, жеміс-жидекті және десерт үстелдерін ұйымдастырған жөн. Мәзірге міндетті түрде шарап немесе шампан бокалы кіргізіледі.

3-тапсырма. Есте сақта!

Ас үйдегі санитарлық-гигиеналық талаптарға сипаттама бере кетсек:

Санитарлық – гигиеналық талаптар. Тамақты дайындау кезінде оған ағзаға зиянды ауру тудыратын микробтар түсіп, тамақтан уланып қалмау үшін санитарлық – гигиеналық талаптарды сақтау керек.
Бөлмелер мен жабдықтарға қойылатын талаптар.
1. Асүй бөлмесі таза болуы қажет. Ылғал шүберекпен үнемі сүртіп отыру керек.
2. Таза ыдысты жабық шкафта немесе жабық сөрелерге қою керек.
3. Тамақ қалдықтарын қақпағы бар шелекке салып, дер кезінде шығарып отыру қажет.
Тамақ дайындайтын адамға қойылатын талаптар.
1. Тамақты алжапқыш тағып дайындау керек.
2. Қолды тазалап жуу керек.
3. Шашты жинап, орамал тағу керек.
Тамақты жасауға қойылатын талаптар.
1. Мерзімі өтіп кеткен азық - түліктерді пайдаланбау керек.
2. Азық - түлікті бөлуге, турауға жеке - жеке тақтайлар қолданылады.
3. Тамақ әзірлеу алдында азық - түлік мұқият жуып, тазалайды және турайды.
4. Тотығатын металдан және сыры кеткен ыдысты пайдалануға болмайды.

4 -тапсырма. Сарамандық жұмыс. Дастархан жасап үйрену және суретке қарай отырып, жеміс-жидектерден банкетке арналға фуршет жасау.

5-тапсырма. Есте сақта!

• Тамақтану мәдениеті дегеніміз – бірқалыпты тамақтану, тағамдардың түрліше болуы, дұрыс мөлшерде ішіп-жей білу, дастархан басында өзіңді дұрыс ұстай білу.

• Үстелге қолыңды тазалап жуып, сырт киімді шешіп келіп отыру керек.

• Дастархан басында жан-жағына алаңдамай, тыныш отырып тамақтану керек;

• Аузыңа тамақты толтырып алып, қасыңдағы адамдарға сөйлесуге болмайды;

• Дастархан басында отырып, қатты күліп, сөйлеу мәдениетсіздік болып есептеледі;

• Дастархан басында аяқ-қолды кермей отыру керек;

• Амандасу үшін тағам тұрған үстелінен қолды созу дұрыс емес;

• Тамақ ішіп болғаннан кейін қолыңды, аузыңды салфеткамен сүртуді ұмытпа;

• Рақмет айтуды естен шығарма.

6-тапсырма. Суретке қарап, дұрыс емес және дұрыс тамақтану жолдарын ата.

Тақырып бойынша мәлімет тындайды

Оқушылар берілген тапсырмаларды орындайды.

Дескриптор

-өз ойыңызды мысал келтіре отырып дәлелдеңіз;

-өз пікіріңізді өмірмен байланыстыра отырып тұжырымдаңыз.

- сарамандық жұмыс жасау арқылы баланы еңбекке және әсемдікке үйретеді.

Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады.

Мадақтау

фото суреттер

Сабақтың соңы

Рефлексия

10 минут

Бекіту сұрақтары:

• Бүгінгі сабақтан не үйрендік?

• Кафе мен асхананың айырмашылығы қандай?

• Мейрамханаларда қандай жиындарды өткізуге ығайлы?

Сұрақтарға жауап береді.

Мұғалім оқушы-лар жауабын мұқият тыңдап кері байлан-ыс беріп отырады

Кері байланыс

5 минут

Сабақты бекіту

«Оқулықпен жұмыс»
Дәптермен жұмыс: тапсырмаларды орындау.

Кері байланыс

Сұрақ-жауап

Үйге тапсырма: Дастарханды безендіріп үйрену.

Бүгінгі сабақтан алған білімдерін асық түстері арқылы көрсетеді, айтады.

Үй тапсырмасын күнделікке жазады.

Оқушы-лар бағалау критер-илерімен өз деңгей-лерін бағалай-ды.

Интеренет