ҰМЖ бөлімі: 5.1 А Қазақстандағы ежелгі адамдардың өмірі.

Мектеп: "Қажыкелді атындағы орта мектебі" КММ

Күні

Мұғалімнің аты-жөні: Жетписбаева А.А.

Сынып. 5

Қатысқандар -

Қатыспағандар -

Сабақтың тақырыбы

Адамдардың шаруашылық өміріндегі өзгерістер және еңбек құралдарының жетілдірілуі.

Зерттеу сұрағы: Мезолит пен неолит дәуірлерінде алғашқы адамдардың өмірі қалай өзгерді?

Сабақ негізделген оқу мақсаты: (мақсаттары)

5.4.1.1 - ежелгі адамдардың кәсібін сипаттау.

Сабақ мақсаты

Барлық оқушылар. Жер бетін мұз басу дәуірі болғандығын,табиғаттағы өзгерістерді анықтайды, картадан бұл кезеңнің ескерткіштерін көрсетеді.

Оқушылардың басым бөлігі: Адамдардың еңбек құралдарын, баспаналарын киімдерін табиғи өзгерістерге орай қалай бейімделгені анықтайды, Кейбір оқушылар: Палеолит және мезолит дәуірі арасындағы еңбек құралдары мен қару-жарақ-тарында , баспана, киім-кешектерінде болған өзгерістерді түсіндіреді.

Бағалау критерийі

Табиғаттағы өзгерістерге байланысты адамдардың еңбек құралдары мен кәсібінің өзгеруін анықтайды

Тілдік мақсаттар

Оқушылар еңбек құралдарының жетілдірілуін, табиғаттағы өзгерістердің ежелгі адамдардың кәсібіне қалай әсет еткенін талдайды.

Мұз басу дәуірі, тіршіліктің жандануы туралы мәтінмен жұмыс жасайды (оқылым).

мезолиттің ерекшеліктерін талқылайды (айтылым, тыңдалым дағдысы)

Суреттер арқылы мезолитке тән еңбек құралдарын сипаттайды (айтылым дағдысы)

Пәнге қатысты терминдер:

Мезолит, микролит, археология, ғалым, гарпун

Талқылауға арналған тармақтар:

Мезолитке тән қандай жаңа еңбек құралдары пайда болды?

Неліктен?

Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер

Мезолитте жануарлардың жаңа түрлері пайда болды, себебі...

Құндылықтарға баулу

МЕ " Жалпыға бірдей еңбек қоғамы" құндылығы арқылы еңбекқор болуға баулу.

Пәнаралық байланыс

Дүние жүзі тарихы. көркем еңбек (технология)

Осы пәндердегі алған білімдерімен пәнаралық байланыс жасаймын

Алдыңғы білім

Алғашқы адамдардың тұрмыс -тіршілігі жайында түсінік бар,ежелгі адамдардың алғашқы кәсіп түрлерін атайды.

Сабақтың барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы (12 минут)

1 минут

2 минут

2 минут

3 ,5минут

2,5 минут

1минут

Ұйымдастыру шаралары (сәлемдесу, оқушыларды түгендеу)

 «Сені көргеніме қуаныштымын...» жаттығуы. Мақсаты: Сыныпта психологиялық жағымды ахуал қалыптастыру.
Әрбір қатысушы өз көршісіне келесі сөздерді айтады: «Мен сені көргеніме қуаныштымын, себебі ...». Бұл сөйлемді адамның сыртқы келбетіне байланысты сөзбен емес, мінез ерекшелігіне байланысты сөзбен аяқтау керек.

Оқушыларды топқа топтастыру үшін саралаудың жіктеу тәсілін қолданып түрлі түсті стикер тарату арқылы аралас ұйымшыл топтарға бөлемін.

1-топ: Питекантроп

2-топ: Неандерталь

3-топ:Краманьон

Тапсырма.1."Көп нүктенің орнына тиісті сөздерді жазыңыз".

1.Ерте тас дәуірі шамамен .... . жыл бұрын - б.з.б. ....... аралығын қамтиды.

2. Адамдардың тұңғыш баспаналары ......... болды.

3.Рулық қауым: ......, ...... және ....... болып үш топқа бөлінді.

4.Палеолит дәуірінің еңбек құралдары

.......... болды.

5.Қаратау жотасынан табылған еңбек құралдар ........... жатады.
ҚБ "Бас бармақ" әдісі "

Тапсырма 2. «Он сұрақ!» әдісі. 
 Мұғалім бір оқушыны таңдап алады және оның маңдайына негізгі сөз

"Тас "жазылған стикерді жапсырады – қатысушы сыныпқа 10 үй тапсырмасынан сұрақ қоя алады, оған жауап не ИӘ не ЖОҚ, дұрыс жауабы деп беріледі. 

ҚБ. "Смайлик" арқылы тапсырамдан алған әсерлерін білдіреді

Тас дәуірінің кезеңдерін есімізге түсірсек? (кезеңдерді атайды)

Ежелгі мен жаңа тас дәуірін байланыстырған кезең қалай аталады?

Стикер

Интер-белсенді тақта.

Алдын-ала берілген тапсырма бойынша жүргізіледі

Сабақтың ортасы

(20 минут)

14 минут

(жекелей, топтық, жұптық жұмыс)

6 минут

Тапсырма 3. (Ж, Т) 1-әрекет Оқулықтағы мәтінмен жұмыс жасату. 1-топ: Мұз басу дәуірі.

2-топ: Табиғат тіршіліктің қайта жандануы.

3-топ: Мезолит дәуірінің еңбек құралдары

2—әрекет. «Тыңдап отырған үштік » әдісі арқылы мәтінді 3 оқушы талқылайды. тақырыпшадағы керекті сөйлем , терминдерді сөздерді дәптерге жазып алады.

3-әрекет жазған сөйлем, терминдерін оқып, бір-бірін таныстырады.

ҚБ «Алма ағашы» әдісі 
• Оқушыларға тапсырманың алдында екі түсті “алма” беріледі. Тапсырманы орындап болған соң оны алма ағашына ілу керек. Жасыл түсті алма – мен бүгін бәрін жақсы орындадым деп ойлаймын: менің көңіл – күйім көтеріңкі. Қызыл түсті алма – мен тапсырманы орындай алмадым, көңіл – күйім жоқ. 
Тапсырма 4.

(Т) Тарихи концепт "Дәлел"

Оқулықтағы суретпен жұмыс. Суретті сипаттаңдар.

Барлық оқушыларға:

Мезолит дәуірінде пайда болған қандай қаруды көріп тұрсыздар? Олармен қандай жауарларға аңға шығады?

Оқушылардың көбіне:

Адамдар өміріндегі өзгерістерді анықтаңыздар.

К ейбір оқушыларға: Еңбек құралдарға сипаттама беріңіздер. алғашқы адамдардың еңбек құралын жетілдіруінің қандай тәрбиелік мәні бар? ( МЕ жалпыға бірдей еңбек қоғамы" құндылығы )

ҚБ Бағдаршам.

Оқушылар таңдаған түске қолдарындағы стикерлерін жабыстырады.

Қ ызыл түс-мен тығырыққа тірелдім, ештеңе түсінбей қалдым.

Сары түс-мен түсінемін,бірақ барлығы емес.

Жасыл түс- мен жақсы түсіндім және басқаға да түсіндіре аламын.

Екі түсті алма, алма ағашы

Бағдаршам-ның суреті,стикер

Сабақтың соңы

(11 минут)

6 минут

3 минут

(жекелей жұмыс)

2 минут

2 минут

Қалыптастырушы бағалау тапсырмаларымен жұмыс жасату.

Тапсырма 1.Суреттердегі ежелгі адамдардың кәсіптерін анықтаңыз.Суретке тақырып қойып,сипаттаңыз.

Дескриптор:

-Ежелгі адамдардың алғашқы кәсіп түрлерін атайды.

-Берілген суретке тақырып қояды.

-Суреттер бойынша ежелгі адамдардың айналысқан кәсіп түрлерін сипаттайды.

Топтардың барлығы ортаға шығып, эстафета таяқшасы арқылы:
1. Мезолит заманында қандай өзгерістер болды;
2. Мезолит заманының үлкен жаңалығы;
3. Микролит дегеніміз не?
4. Қазақстан аумағындағы мезолиттік тұрақтар саны;
5. Қазақстан аумағындағы мезолит тұрақтарын ата;
6. Мезолит заманында тағы қандай өзгерістер болды т. б. сұрақтарды бір - біріне қояды.

Рефлексия.

• «Таңдау» әдісі. 
• 1. Мен сабақ қызықты _____________ қызықсыз болды деп ойлаймын. 
• 2. Мен сабақта: үйрендім көп нәрсені _____________ үйренгенім аз болды. 
• 3. Мен басқаларды мұқият ______________ зейінсіз тыңдадым. 
• 4. Мен пікірсайыстарға жиі ______________ сирек қатыстым 
• 5. Мен сабақтағы өз жетістіктеріме ризамын ____________ риза емеспін. 

Үйге тапсырма беру.

1)Термин сөздердің анықтамасын дәптерлеріне жазып алу;

2)Тақырыпты оқу. 5 сұрақ құрау.

3)Кескін картаға мезолит ескерткіштерін түсіру.

Қосымша 1.

Қазақстан тарихы

5 сынып. Қб арналған тапсырмалар жинағы. Жоба. 9-бет

Қосымша ақпарат

Саралау-Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз?

Бағалау – оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлайсыз?

Пәнаралық байланыс. Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері

АКТ-мен байланыс

Құндылықтардағы байланыс

Аралас ұйымшыл топтарға бөлемін.

Топтағы жұмыс барысында қабілетті және үлгерімі орташа оқушылармен жетістікке жету үшін сыртқы саралауды пайдалану, диаолог жүргізгенде ашық сұрақтар беру жоспарланды.Топтық, жеке жұмыс барысында "Тыңдап отырған үштік"тәсілдерін қолдану жоспарланды.Кейбір оқушылар басқаларына қарағанда жылдам жұмыс істейді. Тапсырма 4 соған арналған. Визуал оқушылар қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін суреттер көрсетемін. Барлық оқушылардың қатысуын қадағалау.

«Бағдаршам», «Алма ағашы»

Қалыптастырушы бағалау тапсырмалары: Бағалау критерийі, дескрипторлар /танымды аспект)

Денсаулық сақтау педагогикасын. СЭС талаптарын сақтау, сыныптың тазалығын және техникалық қуіпсіздігін қадағалап шығу.

Рефлексия

Сабақ /оқу мақсаттары шынайы ма?

Бүгін оқушылар не білді? Сыныптағы ахуал қандай болды?

Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма?

Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?

Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз. Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетін сұрақтар жауап беріңіз.

Қорытыныды бағамдау

Сабақта қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1:

2:

Қандай екі нәрсе Сіздің сабағыңызды жақсарта алады (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1:

2:

Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?

Бөлім

Тақырып

ҰМЖ бөлімі: 5.1 А

Адамдардың шаруашылық өміріндегі өзгерістер және еңбек құралдарының жетілдірілуі.

Оқу мақсаты

5.4.1.1 - ежелгі адамдардың кәсібін сипаттау.

Ойлау дағдыларының

деңгейі

Білу,түсіну

Бағалау критерийі

Табиғаттағы өзгерістерге байланысты адамдардың еңбек құралдары мен кәсібінің өзгеруін анықтайды.

Тапсырма

.

С уреттердегі ежелгі адамдардың кәсіптерін анықтаңыз.Суретке тақырып қойып,сипаттаңыз.

Бағалау критерийі

Дескриптор

Тас дәуірінің кәсіп түрлерін анықтайды.

-Ежелгі адамдардың алғашқы кәсіп түрлерін атайды.

-Берілген суретке тақырып қояды.

-Суреттер бойынша ежелгі адамдардың айналысқан кәсіп түрлерін сипаттайды.