Мектеп:

Мұғалімніңаты-жөні: Сынып:

Пән: Дүниетану

Ортақ тақырып: Сәулет өнері

Бөлімше: Менің атамекенім

Күні:

Қатысқандар саны: Қатыспағандар саны:

Тақырып:

Елді мекендер қандай болады?

Оқыту мақсаты

3.1.3.1 елдімекендерді түрлі белгілері бойынша (типі, көлемі, қызметі) ажырату.

Сабақтың мақсаттары (Күтілетін нәтижелер)

Барлық оқушылар

• «қала», «ауыл» түсініктерінің мағынасынтүсіндіреді;

• көлемі мен қызметі бойынша қалалардың түрлерін атайды, мысалдаркелтіреді.

Көптеген оқушылар:

• қаламенауылдысалыстырып,ұқсастықтарменайырмашылықтардытабады;

• туған ауылында (қаласында) не өндірілетінінтүсіндіреді.

Кейбір оқушылар қаладағы және ауылдағы өмірдің артықшылықтары мен кемшіліктерін көрсетеді, соған

қатысты дәлелдер келтіреді.

Барлық оқушылар

– әртүрлі белгілері бойынша (түрі, көлемі, қызметі) елді мекендердің ерекшеліктерін түсіндіреді.

Пәнге қатысты лексика мен терминология:

Қала, ауыл.

Көлеміне қарай қалалардың әртүрлілігі: миллионер қала, ірі қала, үлкен қала, орташа қала, шағын қала.

Талқыланатын мәселелер:

• елді мекендердің қандай түрлеріболады?

• көлемі бойынша қалалар бір-бірінен қалайерекшеленеді?

• қалалық және ауылдық елді мекендерді не байланыстырады және бір-біріненқандай айырмашылықтарыбар?

Жазылым:

Дәптерге қала мен ауылдағы өмірдің 3 артықшылығын және 3 кемшілігін жазу.

Алдыңғы білімдер

Менің туған қалам. Менің туған ауылым.

Сұрақтар

Көлемі

Үйлер, құрылыстар

Көлік

Экология (ауаның, судың, табиғаттың

тазалығы)

Сабақ жоспары

Сабақ кезеңдері

Жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Ой қозғау

Бейнебағдар

Қазақстанның қалалары жайындағы бейнебаянды көру. Бейнебаянда еліміздің қандай қалалары туралы айтылады?

Оқулықтағы картаны қараңдар. Қазақстанда республикалық маңызы бар 2 қала – Астана мен Алматы және 14 облыс орталығы бар. Оларды картадан табыңдар.

Қазақстанда қалалардан бөлек жеті мыңға жуық елді мекендер бар. Бүгінгі сабағымызда не жайында айтатын боламыз, қалай ойлайсыңдар?

Оқушылар «Елді мекендер қандай болады?» деген сабақтың тақырыбын және сабақтың мақсаттарын анықтайды. Балалар сабақта:

• елді мекеннің қандай түрлері бар екенінбіледі;

• қала мен ауыл өмірін салыстырудыүйренеді.

Оқулық

Жаңа сабақ

Оқулықтағы мәтінді оқимыз.

Электронды қосымшадан «Елді мекендер қандай болады?» бейнематериалын көру.

Бүгін сендерге зерттеушілердің рөлінде болуды ұсынамын. Сыныбымызда зерттеушілердің 4 тобы жұмыс істейтін болады (рөлдерді бөлу).

Топтар тапсырмалары бар конверттерді таңдайды.

Тапсырманы оқып шығыңдар, сызбаларды толтырыңдар, ауызша жауапты дайындаңдар. 1-топ. Ауылдың сипаттамасы. Кестені толтырыңдар.

2-топ. Қаланың сипаттамасы. Кестені толтырыңдар.

Электронды қосымша

Ватман, маркерлер, тапсырмалары бар конверттер

Сұрақтар

Көлемі

Үйлер, құрылыстар

Көлік

Экология (ауаның, судың, табиғаттың

тазалығы)

3-топ. Еліміздегі қалалардың әрқайсысының өзіндік көркі бар, халқының санына қарай ірі және кіші болып бөлінеді. Үлкен қалалар 14 облыстың орталығы. Олармен ұшақ, теміржол қатынайды. Ол үшін оқулықтағы картаны мұқият қарап шығып, мына тізімді

жалғастырыңдар:

Облыс орталықтары: Атырау, Орал,

Теміржол өтетін қалалар: Ембі, Қандыағаш,

Теміржол бойындағы ірі, үлкен, орташа, кіші қалаларды да атап көр:

Курорттықалалар:Сарыағаш, 4-топ. Біздің ауылымыз (қаламыз) қандай қалаға жатады? Өз ойыңдыжаз.

Топтардың тапсырмаларды көрсетуі

«Бас бармақ» стратегиясы. Оқушылар басқа топтың жұмысына баға береді және келісетіндіктерін немесе келіспейтіндіктерін білдіреді. Бас бармақты жоғары көтерсе, келіседі, төмен түсірсе, келіспейді.

«Қай жерде өмір сүруге қолайлы?» пікірталасы.

«Елестетіңдерші, менің көшкім келеді, бірақ қалаға ма немесе ауылға көшерімді білмеймін.

Сендер мені қалаға немесе ауылға барып тұруыма үгіттей аласыңдар ма?». Сыныптың

жартысы ауыл тұрғындары болады. Ауылға көшуге қатысты маңызды дәлелдер келтіреді.

Қаланың екінші бөлігі қала тұрғындары болады. Олар қалада тұрудың артықшылықтары туралы айтып береді.

Екі топқа бөлінген оқушылар ауылдағы өмір мен қаладағы өмірдің артықшылықтарын дәлелдеп береді.

Мұғалім пікірталасты қорытындылайды.

Қалада тұрған жақсы ма әлде ауылдық жерде тұрған жақсы ма деген сұрақтың нақты

жауабы жоқ. Әр адам өзінің ішкі әлеміне, өмір сүру салтына қарай қайда тұратынын өзі таңдайды.

Егер сендер табиғатты, тыныштықты жақсы көрсеңдер, онда сендерге ауылда өмір сүрген жөн.

Егер сендер бір орында отыра алмасаңдар, жаңа эмоция мен жаңа таныстықтарды қажет етсеңдер, онда ауылда сендерге қызықсыз болады. Кім білім алып, мансабын құрғысы

келсе, онда қалада тұрғаны дұрыс.

Рефлексия

«20 секунд» стратегиясы. Мұғалім балаларға мынадай сұрақ қояды: «Көз алдарыңа жер бетінде еш бір қала қалмады деп елестетіңдер. Осы жағдайда адамдардың өмірі қалай өзгерер еді?». Сосын ойланып, жауабын табуға 20 секунд уақыт береді, одан кейін

жауаптарды тыңдайды.

Сабақтыңсоңындадәптердеөздеріңніңпсихологиялықжағдайларыңабағаберіңдер. Қажетті смайликтің жанына белгісінқойыңдар.

Электронды қосымша Дәптер

Үй тапсырмасы

Қаладағы өмірдің де, ауылдағы өмірдің де өзіндік артықшылықтары мен кемшіліктері бар.

«Қаладағы және ауылдағы өмірдің артықшылықтары мен кемшіліктері» деген кестені толтырыңдар.