Бөлім

8.1.1.4 қазақстандық компонентті қосымша қамтумен сандық және сапалық географиялық деректерді өңдеп, талдайды;

Педагогтың аты-жөні

Хуаныш Жанболат

Күні

20.09.2024

Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Географиялық деректерді өңдеу және талдау

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

8.1.1.4 - сандық және сапалық географиялық деректерді өңдеп, талдау

Сабақтың мақсаты

Сандық және сапалық географиялық деректерді өңдейді, талдайды.

Бағалау критерииі

Білу, түсіну – географиялық мәліметтердің түрлі көздерін біледі, ажырата алады.

Қолдану, талдау – географиялық мәліметтермен жұмыс істей алады, тапсырмаларды орындайды.

Жинақтау – адам үшін географиялық мәліметтер көздерінің маңызын түсінеді, сипаттай алады.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

3 минут

2 минут

Қызығушылықты ояту үшін миға шабуыл.

Оқушылармен амандасу, түгендеу.

«Сыйлық» әдісі негізінде оқушылардың көңіл күйін анықтау атмосферасын қалыптастыру

• Сабақты бастамас бұрын топқа бөліп алу

• Сыныптағы бала санына қарай бөлу

• Әр оқушы мазайка арқылы, материк бөліктерін құрастыра отырып 4 топқа бөліну. (Еуразия, Африка, Австралия, Оңтүстік Америка)

• Суреттерінде не бейнеленгенін сипаттайды

Өткен сабақты пысықтау:

«Милион кімге бұйырады?» сұрақ-жауап әдісі.

Алдыңғы сабақта өткен тапсырмаларды еске түсіру мақсатында келесі сұрақтарға жауап беру:

1.Аумақты тұтас зерттеуді, маршруттық бақылауларды және типтік жер телімдерін зерттейді

Жауабы: Далалық әдісі

2. Бұл нысандарды, үдерістерді немесе құбылыстарды зерделеуге және зерттеуге арналған модельдер құрастыру.

Жауабы: Модельдеу әдісі

3. Бұл карталарда бейнеленген құбылыстарды тану үшін оларды қолдану әдісі.

Жауабы: Картаграфиялық әдіс

4. Екі (және одан көп) үдерістерді сандық немесе

сапалық (ұқсастық, айырмашылық, артықшылық және кемшілік),

әртүрлі қасиеттері бойынша салыстыру үдерісі.

Жауабы: Салыстырмалы-географиялық әдіс

5. Зерттеу нәтижелерін қорытындылау

формасы, өзара байланысты пайымдаулар мен дәлелдер жүйесі.

Жауабы: Теориялық әдістер.

6. Бақылаулар мен далалық зерттеулердің нәтижесін қорытындылау

Жауабы: Сипаттау әдісі 2 балл

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

«Қуат көзін толтыр» әдісі

https://learningapps.org/watch?v=pben5a8b324

Ортасы

23 мин

Топтық жұмыс

«Төңкерілген» сынып әдісі

Оқушылар үйден мәтінмен танысып келеді

1 Топ : Климаттық деректерді өңдеу

• Мақсаты: Белгілі бір аймақтың ауа температурасы мен жауын-шашын мөлшерін 1 жыл ішінде жинап, диаграмма түрінде көрсету.

• Берілген мәліметтер: Температура мен жауын-шашын көрсеткіштері.

• Талдау: Маусымдық өзгерістерді сипаттау.

• Айлар: Қаңтар, Ақпан, Наурыз, Сәуір, Мамыр, Маусым, Шілде, Тамыз, Қыркүйек, Қазан, Қараша, Желтоқсан.

• Ауа температурасы (°C): Әр айдың орташа температурасы.

• Жауын-шашын мөлшері (мм): Әр айдың жауын-шашын көрсеткіші.

Ай	Ауа температурасы (°C)
Қаңтар	-15
Ақпан	-13
Наурыз	-3
Сәуір	8
Мамыр	15
Маусым	20
Шілде	22
Тамыз	20
Қыркүйек	15
Қазан	8
Қараша	-5
Желтоқсан	-10

2 балл

2 Топ : Климаттық деректерді өңдеу

• Мақсаты: Белгілі бір аймақтың ауа температурасы мен жауын-шашын мөлшерін 1 жыл ішінде жинап, диаграмма түрінде көрсету.

• Берілген мәліметтер: Температура мен жауын-шашын көрсеткіштері.

• Талдау: Маусымдық өзгерістерді сипаттау.

• Айлар: Қаңтар, Ақпан, Наурыз, Сәуір, Мамыр, Маусым, Шілде, Тамыз, Қыркүйек, Қазан, Қараша, Желтоқсан.

• Ауа температурасы (°C): Әр айдың орташа температурасы.

• Жауын-шашын мөлшері (мм): Әр айдың жауын-шашын көрсеткіші.

Ай	Жауын-шашын мөлшері (мм)
Қаңтар	25
Ақпан	20
Наурыз	30
Сәуір	35
Мамыр	40
Маусым	50
Шілде	60
Тамыз	55
Қыркүйек	45
Қазан	30
Қараша	25
Желтоқсан	20

2 балл

3 Топ : Географиялық объектілердің орналасу деректерін талдау

• Мақсаты: Елді мекендердің биіктік деңгейі мен халық саны арасындағы байланыс туралы қорытынды жасау.

• Берілген мәліметтер: Биіктік көрсеткіштері және халық саны.

• Талдау: Карта мен кесте түрінде нәтижелерді көрсету.

Халық тығыздығы=Аймақтың аумағы (км²) бөлеміз Аймақтағы халық саны​

Қазақстан аймақтары бойынша мәліметтер:

2 балл

4 топ. Жем өзенінің сипаттамасымен танысыңдар. Мәтіннен сандық және сапалық сипаттамаларды анықтаңдар.

Жем (Ембі) – Қазақстанның батысындағы өзен (8-сурет). Ұзындығы – 712 км, алабының аумағы 40,4 мың км²-ге жуық. Мұғалжар тауының батыс беткейлерінен бастау алады. Құрғақ далалар арқылы, төменгі ағысында – Каспий маңы ойпатының шөлейттері және шөлдерінің арасынан ағады. Бастауында аңғарының ені – 200- 2000 м. Өзен аңғары тармақталып қосылған бірқатар иірілімдерден тұрады. Төменіректе аңғардың ені 7 км-ге дейін жетеді, оның беткейлері тік. Суы мол жылдары ғана Каспий теңізіне құяды. Негізінен қар суымен қоректенеді. Аралтөбе ауылының жанында суының орташа шығымы – 17,5 м3/с (0,55 км3/ жыл). Су тасқыны кезінде жылдық шығынның 95–100%-ы өтеді. Жер суару үшін қолданылады

2 балл

көрсетілген ресурстарды талқылайды

тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі

сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау

«Қуат көзін толтыр» әдісі

ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау

Слайд

https://gamma.app/docs/-kca8l6rnxcyaqw0?mode=doc

Ашық сұрап-жауаптар

2 тапсырма

Функционалды сауаттылығын арттыру барысында орындалатын тапсырмалар

5 мин

жергілікті аумақтағы су ресурстарының жағдайын сипаттаңыз.

a) Су сапасының индексі неге төмен болуы мүмкін? (3-4 себепті атаңыз)

b) Су көздерінің жеткілікті болуы және су сапасы қандай экологиялық мәселені көрсетеді?

c) Су сапасын жақсарту үшін қандай шаралар қолдануға болады? (2-3 ұсыныс жасаңыз)

ЕҚББ-топпен бірге жұмыс істейді

3 балл

«Қуат көзін толтыр» әдісі

3 тапсырма

5 мин

A деңгейі Жұптық жұмыс

Тапсырма:

1. Географиялық деректерді сипаттаңыз.

B деңгейі

Тапсырма:

1. Кестедегі сандық деректерді пайдаланып, аймақтардың климаттық сипаттамасын анықтаңыз:

C деңгейі

Тапсырма:

1. Берілген деректерді диаграммаға түсіріп, оларды график түрінде көрсетіңіз:

3 балл

Оқушы географиялық деректердің жалпы сипаттамасын береді, мысалы, географиялық деректердің қандай түрлері бар екенін, олардың жинақталу және қолданылу ерекшеліктерін түсіндіреді.

В деңгей

Оқушы кестедегі деректерді талдап, әр аймақтың климаттық сипаттамаларын анықтайды. Мысалы, орташа жылдық температура мен жауын-шашын мөлшеріне негізделген климаттық айырмашылықтарды сипаттайды.

С деңгейі

Оқушы берілген деректерді диаграмма түрінде түсіреді, мысалы, бағандық диаграмма немесе сызықтық график.

«Қуат көзін толтыр» әдісі

Оқушылар бір-бірін бағалайды.

Сабақтыңсоңы

2 мин

Сабақтағы іс-әрекетке байланысты кері байланыс: AnswerGarden-нің негізгі қолдану жолдары:

1. Миға шабуыл: Бір тақырыпқа байланысты идеяларды жинау үшін.

2. Сауалнама: Қысқа және нақты жауаптарды жинау үшін.

3. Кері байланыс: Сабақтан немесе жобадан кейін оқушылардан кері байланыс алу.

4. Сұрақтар жинау: Қатысушылардан сұрақтар немесе ұсыныстар жинау.

Үйге тапсырма беру: & 3 Мазмұндау, Ойыңды тұжырымдағы 1,2 тапсырма

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.

Рефлексия парағы

https://answergarden.ch/4182402