ҰМЖ тарауы: 7.2А Xғ. - XIII ғ.

ғасырлардың басындағы Қазақстан

Күні:

Мұғалімнің аты - жөні: Темирбаев Д.Т

Сынып: 7

Қатысқандар -

Қатыспағандар -

Сабақтың тақырыбы:

Сабақ №1

Қарахан мемлекеті.

Зерттеу сұрағы. Неліктен Қарахан мемлекеті ислам дінін мемлекеттік дін деп жариялады?

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары

6.3.1.3 – Х-ХІІІ ғасыр басындағы мемлекеттердің даму ерекшеліктерін түсіндіріп, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтау.

6.3.1.4 - Тарихи ұғымдарды қолданып, Қарахан мемлекетіндегі жер иелену ерекшеліктерін түсіндіру.

Сабақ мақсаты

Барлық оқушылар: X-XIII ғасыр басындағы мемлекеттердің даму ерекшеліктерін және жер иеленудегі жаңа атауларды игереді.

Оқушылардың басым бөлігі: Олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын түсіндіреді.

Кейбір оқушылар: мемлекеттің ішкі, сыртқы саясатын сипаттайды.

Бағалау критерийі

• Қарахан мемлекетінің саяси құрылысын анықтайды.

• Қарахан мемлекетінің саяси шекарасын картаға белгілейді.

Тілдік мақсаттар

Оқушылар: Қарахан мемлекетіндегі ислам дінінің алатын орнын анықтайды.

Оқулықтан мемлекеттің құрылуы, қоғамдық құрылысы жайлы мәтіннен ақпарат алады (оқылым); Электрондық оқулықтан Қарахан мемлекеті туралы ақпарат тыңдатып, ислам дінінің мемлекеттік мәдениетке әсерін баяндайды (тыңдалым);

Қарахан мемлекетінің құлау себептерін түсіндіріп, дәптерге түсіреді (жазылым);

Пәнге қатысты лексика мен терминология. Иқта, иқтадар, вақф, вассал, мильк, биліктің дуалды жүйесі.

Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер

Талқылауға арналған тармақтар:

Исламданудың басталуын Қарахан мемлекетінің ханы Сатұқ Боғра ханмен байланыстырады, өйткені ....

Сіз неліктен Қарахан мемлекеті исламды мемлекеттік дін деп жариялағанын айта аласыз ба? неліктен?

Жазылым бойынша ұсыныстар: Қарахандық дәуір біздің ертедегі бабаларымыздың өміріндегі жаңа кезең болды,

бұл ....

Құндылықтарға баулу

Қарахан мемлекетінің және ислам дінінің Қазақ хандығы тарихындағы маңыздылығын түсіндіру арқылы МЕ «тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы» құндылығына баулу.

Пәнаралық байланыс

Дүние жүзі тарихы, география.

Осы пәндердегі алған білімдерімен пәнаралық байланыс жасаймын.

Алдыңғы білім

VI-IХғғ. Қазақ территориясында қалыптасқан мемлекеттердің саяси жағдайлары және мемлекеттік территориялары жайлы қалыптасқан түсініктерін пайдалана отырып, Қарахан мемлекетінің қалыптасуындағы саяси ерекшеліктерін анықтайды.

Сабақтың барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

(10 минут)

2минут

4минут

4 минут

Оқу мақсаты

Ұйымдастыру шаралары (сәлемдесу, оқушыларды түгендеу).

Оқушыларды сандар арқылы 4 топқа бөлемін.

Қима қағаздар

Тапсырма 1.

Топтық әдіс арқылы көшпелілердің рухани мәдениеті тақырыбы бойынша үй жұмысын тексеру.

1 топ.

- Түріктердің наным - сенімдері қандай болды?

2 топ.

- Қазақстанда мұсылман діні қашан қалыптаса бастады?

3 топ.

- Мұсылман діні VIII ғасырдан бастап Қазақстанның қай аймағында кең етек жая бастады?

4 топ.

- Картадан басқа діни әдет - ғұрыптардың орталығы болған қалаларды көрсет?

Тапсырмалар жазылған үлестірме қағаздар

Тапсырма 2. Оқушыларды «Мозайка» арқылы 4 топқа бөлемін.

- Кім бүгінгі сабақтың тақырыбын атайды?

6.3.1.3 – Х-ХІІІ ғасыр басындағы мемлекеттердің даму ерекшеліктерін түсіндіріп, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтау.

Интербелсенді тақта АКТ

Сабақтың ортасы

20 минут

10 минут

(топтық жұмыс)

3 минут

2 минут

(жекелей жұмыс)

5 минут

Тапсырма 3.

1. Оқулықтағы мәтінмен жұмыс. «Джиксо» арқылы талдайды.

1. топ. Қарахан мемлекетінің құрылуы және оның жер аумағы .

2. топ. Саяси – әлеуметтік құрылымы.

3. топ. Иламның қабылдануы.

4. топ. Қарахан мемлекетінің құлауы.

1 әрекет. Қос жазба күнделігін толтырады.

Топтағы ең үздігін бүкіл сыныпқа таныстырады.

Қалыптастырушы бағалау. «Бағдаршам».

2әрекет. Салыстыру кестесі.

Концепті: «Ұқсастық пен айырмашылық»

Кері байланыс

1 тапсырма. «Екі жұлдыз, бір тілек».

Оқулықтан

53 -57 беттер.

Сөздікпен жұмыс

64-65 беттер

Сабақтың соңы

(10 минут)

Қалыптастырушы бағалау тапсырмасымен жұмыс жасату.

Кері байланыс беру.

1. Тұжырымдарға мағынасына қарай атау беріңіз.

• .......................................................................

• ......................................................................

• .....................................................................

• ....................................................................

• ....................................................................

Тапсырма 2.

2. Кескін картада Қарахан мемлекетінің иелік аумақтарын, шекаралас елдерін және иеліктерінің орталықтарын белгілеңіз.

Дескриптор.

Білім алушы

-ең жоғары билеуші титулын анықтайды;

-қағанның мемлекеттік саяси – әкімшілікті жүргізген жерін атайды;

- жер үлестерінің билеушілерін атайды;

Көмекші, әрі кеңесші қызметін атқарған лауазым иелерін көрсетеді;

- Мемлекеттегі тәртіптің сақталуын қадағалаушы лауазымын атайды;

- Қарахан мемлекетінің 2 иелік аумағын, 2 иелік орталығын және шекаралас мемлекеттердің кемінде екеуін кескін картада белгілейді.

Үйге тапсырма беру

Оқулықтағы мәтін бойынша тест сұрақтарын құрап келу;

Қарахан мемлекетінің құлау себептерін нақты түсіндіріп, дәптерге жазыңдар.

ҚБ парағы

Кесте толтыру

Саралау – сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз?

Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау

Барлық оқушылар мәтінмен жұмыс жүргізеді. «Джигсо» әдісі арқылы талдайды. Саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілін қолданып оқушылардан жауап алу үшін алдын - ала дайындалған сұрақтар қояды; Алымы жақсы оқушылардың табысқа жетуіне ықпал ету;

Жаңа дін мемлекет өміріне қалай әсер етті?

3 тапсырмада ҚБ бағалауда

«Бағдаршам» әдісін пайдаланамын. 2 әрекетте кері байланыста «Екі жұлдыз, бір тілек», ҚБ парағы жүргізіледі.

Денсаулық сақтау педагогикасын, СЭС талаптарын сақтау.

Егер зейіндері шашырап кетсе қажеттіліктеріне сәйкес ой сергек өткізу.

Сабақ бойынша рефлексия

Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқу мен оқытуға қатысты)

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқытуды да оқуға қатысты)

1:

2:

Сабақ барысында мен сынып немесе жекеленген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?