Тамақтану мәдениеті

Мектеп: Трекин ЖОББҚМ

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:Бисенова Айнур

Сынып: 7

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Қазақтың ұлттық тағамдары.

Сабақ мақсаттары

• Жұмыс жасау кезінде АКТ ақпараттарын қолдану

• ұлттық тағамдардың әзірлеу технологиясымен танысу және практика кезінде жасау.

Жетістік критерийлері

• АКТ ақпараттарын қолдана алады,

• Ұлттық тағамдарды әзірлеу технологиясын біледі және практика кезінде қолданады,

• Ұлттық тағамдарды әзірлеу үшін керекті құралдар мен тағамдарды қолданады.

Тілдік мақсаттар

Оқушылар:

• әлем халықтары және белгілі аспазшылардың тағамдарын сипаттау және салыстырады;

• азық-түлікті және әзірлеу тәсілерін таңдауды негіздейді.

Ұлттық тағамдар, дәстүрлер, рецепт,

Тілдік мақсатқа байланысты талқылауға арналған сұрақтар:

• Мен мына азық-түліктерді…таңдаған себебім ...

• Мен келесі технологияны … қолдандым

• Мен әлем халықтарының тағамдарын зерттедім/зерделеніп, онда….

• Тағамдар…ерекшеленеді.

Аспазшылардың тағам дайындауда ұқсастығы…

Құндылықтарды дарыту

Өзіне және өзгелерге құрмет

Ұлттық тағамдарды таниды, патриоттық сезім оянады. Негізгі ұғымдарды талдау кезінде мұғалім мен оқушылардың және оқушылардың бір-бірінің пікірімен санасып құрмет көрсетуі.

Еңбек және шығармашылық

Жұптық және топтық жұмыс жасауда бірігіп еңбек етеді, оқушылар жаңа идея ұсынады.

Пәнаралық байланыстар

Биология, жаратылыстану, химия-тағам өнімдерінің құрамы мен ерекшеліктері, пайдалы және зиянды тағамдарды талқылау.

АКТ қолдану дағдылары

Тақырып бойынша қажетті ақпараттарды іздеу, өңдеу.

Презентация жасау барысында АКТ құрылғыларына жүгіну және топта/жұпта бөлісу.

Бастапқы білім

Оқушылар дұрыс тамақтану негіздері, асмәзірін құрастыру, асхана жабдықтарын зерделеген. Тағам дайындауға арналған жабдықтарымен, құралдарымен ыңғайландыру саймандарымен жұмыс жасау дағдыларын қалыптыстырған. Оқушылар жалпы асүй жабдықтарын танысып, материалдар мен құралдарды дұрыс қолданудағы қауіпсіздік техникасымен танысты. Асханалық құрал-саймандармен, құрылғылар жұмыс істеу және оларды қолданудың қауіпсіздік ережелері туралы мәліметтер мен білім алды.

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

5 мин

Сабақ басында:

• Оқушылармен амандасу/ тексеріс жүргізу/ оқушылардың зейінін шоғырландыру.

• Сабақ барысында керекті құрал жабдықтарын тексеру.

10 мин

5мин

5 минут

15

Оқу мақсаты мен жетістік критерийлерімен таныстыру.

Қазақтың ұлттық тағамдары.

Қазақ халқының дәстүрлі тағамдары негізінен ет пен сүттен құралды. Көшпелі тұрмыс салтын ұстанған қазақ халқы жылқы еті мен қой еті, биенің қымызын, түйенің шұбатын, қой мен сиырдың сүтін және сүттен жасалған алуан түрлі тағамдарды жыл он екі ай азық етті. XV ғасырда қазақ жерінде егіншілік дами бастады да, ас мәзірі құрамында бидай, тары, қарабидай, арпа, сұлыдан жасалған тағамдар пайда болды. Қазақтың тағамдарын шартты түрде ет, сүт, және ұн тағамдары деп бөлуге болады.

Маусымдық көші-қон кезінде азқ-түлікті ұзақ уақы бұзбай сақтау қажет болды, ал тағамдар дәмді әрі сіңімді болуы тиіс еді. Осылайша жылқы еті мен қой етінен сүрленген, тұздалып ысталған және ысталып пісірілген түрлері пайда болды. Сондай-ақ көші-қон кезінде алып жүруге ыңғайлы түрлі сүт өнімдері де кеңінен таралды. Торсықтағы қымыз бен дорбадағы құрт пен ірімшік кез-келген сәтті ішіп-жеуге қолайлы болды.

Жентті үйде әзірлеудің қарапайым рецепті

• Қарапайым үгілмелі печеньеге (100г) қант қосып, ұнтақтайды:;

• Оған талқан және қалауынша мейіз қосады;

• Еріген майға(1 қорап) бал (2ас қасық) және тосап және тосап (1 ас қасық) қосады;

• Барлық қоспаны бір ыдысқа құйып, біркелкі болғанша араластырады.

• Белгілі бір пішінге келтіріп, тоңазытқышқа қояды

Күнделікті азық қатарына жиі қолданылатын айранды алғаш рет көшпелі халықтар ойлап тапқан деседі. Себебі алыс сапарға шыққанда тамақпен бірге сусын қажет. Сондықтан да айранды қою етіп ұйытқан. Үйде ұйыту тәсілі: қайнап, суыған 1 л сүтке 100г ұйытқы қосып, шыны ыдысқа құяды. Содан соң бөлме температурасында кем дегенде 10 сағат ұстап, ұйығанша күтеді.

Оқушылар тағам құрамына қосылатын атауларды есте сақтап, қажет болса , зерттеу альбомдарына жазып алады.

Оқушыларға тапсырма: оқып-үйренген материалдар мен жеке тәжірибелеріне сүйене отырып, аталған тағамдарды дайындалған өнім түріне қарай топтастырады және зерттеу альбомдарына жазады.

Ықтимал жауаптар:

Сүт өнімдері: құрт, шұбат, қымыз, айран, шалап, ірімшік, қатық. Ет өнімдері: ет, қуырдақ, қазы, қарта, сорпа. Ұннан жасалған өнімдер: шелпек, бауырсақ, қатырма нан, жент, таба нан.

Практикалық жұмыс:

Санитарлық-гигиеналық талаптарды қайталайды.

Технологиялық картаны қолданып, оқушылар тағамдар дайындайды.

Оқушылар дайындаған тағамдарын дегустациялайды, дәмдік сапасын және олардың дайындау үрдісімен байланысын анықтайды.

Қалыптастырушы бағалау:

Әр топ эксперимент кезінде барлық байқаған үдерістерін сұрақтар қоя отырып қорғайды.

• Тағамды әзірлеу технологиясын біледі және практика кезінде қолданады,

• Тағамды әзірлеу үшін керекті құралдар мен тағамдарды қолданады.

• Берілген уақытты ұтымды пайдаланады

• Қорытынды жасайды

Презентация

https://youtu.be/HDJxEj2zeR8 жентті дайындау технологиясы

Сабақтың соңы

5 мин

Рефлексия:

оқушылардың назарына келесі сурет көрсетіліп, сабақ барысында түсінбеген мағұлматтары болса, сұрақтарын қойып талқылай алады.