ашық сабақ: "Табиғаттағы күштер"

Тақырыбы:

«Табиғаттағы күштер»

Педогогтің аты-жөні:

Дюсенова Гулмира

Күні: 25.11.2021ж

Қатысқандар: 8

Қатыспағандар: 0

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларды табиғаттағы әр түрлі күштермен таныстыру және теориялық материалдарды іс жүзіндегі жұмыстармен ұштастырып отыру.

Дамытушылық: Әр түрлі табиғаттағы күштерге мысал келтіре білу.

Тәрбиелік: Тұрмыстағы кездесетін әр түрлі күштердің пайдалану барысында қауыпсіздік техникалық ережелерді сақтауға тәрбиелеу.

Сабақтың әдісі:

Сын тұрғысынан ойлау

Көрнекілігі:

Оқулық,атлас,суреттер

Сабақ кезеңдері

Іс-әрекет кезеңдері: Сәлемдесу, сабақтың жоспарымен таныстыру.

Ұйымдастыру кезеңі

Мұғалімнің кіріспе сөзі: Біздің такырыбымыз – осы жұмбақтардың шешулеріне байланысты. – Күш деген ұғым алғашқыда - жүкті көтеру, тасты лақтыру, садақтың жебесін керу кезіндегі бұлшық еттердің жиырулына байланысты шыққан. Бұлшық еттердің керілу дәрежесі «күш» ұғымымен бағаланатын болған. « Күшті адам», « менің күшім жетпейді» деп жатады. Ал жануарлар және табиғат құбылыстары туралы – «піл – күшті жануар», «күшті жел», «күшті ағыс» дейді. Байқасаңдар бұл жағдайлардың барлығында бір дененің екінші денеге әсері туралы айтылады. Дене басқа денелермен әсерлеспесе, өзінің жылдамдығын өзгертпейді және тыныштық қалпында қала береді. Ал әсерлесу денелердің жылдамдықтарының өзгеруін тудырады.

II Ой шақыру: «Күш» дегенде сендерге қандай ой келеді? «Күш» туралы білетін ойларыңды дәптерге жазыңдар. (жеке жұмыс).

- Жұптасып негізгі ойларыңызды ортаға салыңдар. (1 оқушы).

1-тапсырма. ІІІ – Мағынаны тану - Мәтінмен жұмыс:

1- ші топ.- Үйкелес күш.

2 – топ - Тартылыс күш.

Негізгі ойларын дәптерге жазады (жеке 10 минут).

Оқушылар «Түртіп алу» әдісі арқылы оқушылар ақпараттар алады.

Үйкелес күші. Денелердің әсерлесуін сипаттайтын физикалық шама КҮШ деп аталады Табағатта күштердің түрлері көп, солардың бірі үйкелес күші. Бұл - бір дене екінші дененің бетімен қозғалғанда пайда болатын күш. Үйкелес қозғалыс бағытына қарама – қарсы бағытталып, қозгалысқа кедергі жасайды. Мысалы: Еңбек сабақтарында, түрмыстық жұмыстарды істегенде – егеумен, электірлі қайрақпен, жұмыс істеп тұрған станок. Үйкелесті азайту, бөлшектерді тозудан сақтау үшін, арасын майлау қажет. Тартылыс күші - табиғаттағы негізгі күштерінің бірі.

Егер біз бір нәрсені қолдарымыздан түсіріп алсақ, ол әрдайым жерге құлап түседі. Тартылыс күш болмаса жер бетіндегі денелер (ағаш, үй, адам, жануарлар) ғарыштық кеңістікке ұшып кеткен болар еді осыдан 300 жыл бұрын ағылшын ғалымы Исаак Ньютон Бүкіл әлемдік тартылыс Заңын ашты. Жердегі барлық денелер бірін – бірі тартады. Жердің жасанды серігі Жерді айналып қозғалады, өзендердегі сулар ағады. Айдың тартылысы Жердегі теңіздер мен мұхиттардың тасуы мен тартылуын туғызады. Күн жүйесі планеталары Күнді айнала қозғалады. Мұның барлығы Жердің тартылыс күшіне байланысты. Осы күш Жер атмосферасын ұстап тұр.

Табиғаттағы әр түрлі күштер: Ауырлық күш – жаңбыр тамшылары, қар түйіршіктері, ағаштан үзілген жапырақ – бәрі жерге тартылады.

Үлкен адам отырған тақтай майысып барып, қайта жиырылады, адам құламайды. Жүк ілінген жіп созылады, ауырлық күші әсер етсе де жүк құламайды. Үй төбесіне жиналған қар, ауырлық күші әсер етсе де, құламай, тұрып қалады. Себебі, үйдің төбесінде де, тақтайда да, жіпте де СЕРПІМДІК КҮШ пайда болады.

Ауырлық күшін , серпімдік күшін ДИНАМОМЕТРДІҢ көмегімен өлшеуге болады..

Қорытынды бөлім:

РЕФЛЕКСИЯ. Оқушыларға жеке жеке бір парақ ақ қағаз беріледі – әр топ өздері оқыған күштер туралы сүрет салады 10 минут. Тақтаға шығып оны қорғайды.

Оқушыларды бағалау.

Үй тапсырмасы:_Оқу.