Ұйымдастыру кезеңі. Оқушыларды
түгендеу, сабаққа дайындау.
Психологиялық ахуал
қалыптастыру.
Оқушыларды топтарға
бөлу
«Елдерге саяхат»
әдісі
Оқушылар қабырға картасындағы
Жасыл мен Көк түстерді таңдау арқылы, 2 оқушыдан жұптық топтарға
бөлініп, сол бойынша парталарға отырады.
ТОК-ШОУ түрінде
сұрақ-жауаптар.
-
Сен үшін географиялық
карталардың қажеттілігі бар ма?
-
Карта географияның нешінші
тілі?
-
Картада гидросфера-сулар
қандай түсте болады?
-
Картада таулар қандай түсте
келеді?
-
Масштаб дегеніміз
не?
-
Изосызықтар дегеніміз не?
(горизонтальдар, изобара, изосызықтар,
изотерма)
-
Қозғалыс сызықтары қалай
дегеніміз не?
-
Тақырыптық карта дегеніміз
не?
-
Картографиялық проекция
дегеніміз не?
-
Электронды карталар дегеніміз
қандай болып келеді?
-
Үш өлшемді комп-лік модель
дегеніміз не? (шынайы көрсету дег)
-
Анимациялық кескіндер
дегеніміз не?
-
Елдерді сандық картада көрсету
(бұғаз, түбек, шығанақ тб.)
Жаңа сабақтың
тақырыбы: «Тақырыптық карталарды оқу
және тақырыптық карталарды оқу
және тақырыптық географиялық
номенклатура».
арқылы ой толғау. Қабырға
картасы.
БЕЙНЕБАЯН
КӨРУ: ГЕОГРАФИЯЛЫҚ КАРТАЛАР /
ой-пікір, талқы жасау.
Географиялық
карта — Жер бетінің кішірейтіліп,
жинақы түрде жазықтықта шартты белгілермен
бейнеленуі.
Бұлайша көрсетілген
географиялық карта Жердің географилялық қабығындағы табиғат және
қоғамдағы әлеуметтік-экономикалық құбылыстардың арасындағы әр түрлі
жағдайдағы байланыстардың бір-бірімен ұштасуы мен олардың қандай
мақсатқа арналатыны ескеріліп, осы тұрғыдан іріктелініп алынғанын
көрсетеді. Географиялық карта Жердің географиялық қабығының
кеңістіктегі ерекше модельдік бейнесі ретінде көруге
болады.
Оқушыларды карта түрлерімен
таныстыру. Карталарға сипаттама беру.
Карталарға талдау
жасау.
-
Сипаттама
беру.
-
Графикалық
әдіс.
-
Картографикалық
үлгілеу.
Тақырыптық карталар түрлерімен
таныстыру, карта тақырыбына байланысты, тек сол тақырыптарына
ерекше көңіл аударылып бейнеленетін карта. Мысалы, дүниежүзілік
мұхиттар картасы , климаттық карталар.
Географиялық карталар
түрі:
-
Геологиялық
карталар
-
Геофизикалық
карталар
-
Жер бедері, мұхиттар
карталары
-
Климаттық
карталар
-
Құрлық суы немесе
гидрологиялық карталар
-
Мұхиттар, теңіздер
карталары
-
Ботаникалық
карталар
-
Топырақ
карталары
-
Зоогеографиялық
карталар
-
Жалпы физикалық – географиялық
карталар.
-
Әлеуметтік экономикалық
карталар
-
Халықтар
карталары
-
Экономикалық
карталар
-
Қызмет көрсету
карталары
-
Саяси және саяси-әкімшілік
карталары
-
Тарихи
карталар.
№1. ТАПСЫРМА – КЕСТЕ
ТҮРІНДЕ.
«ЖҰПТЫҚ
ЖҰМЫС»
«Ойлан, жұптас, пікірлес»
интербелсенді тәсіл арқылы.
Тақырыптық карталардың бірін
жұптарыңызбен таңдай отырып, оқулықтағы суреттердің көмегін
пайдаланып, қосымша сипаттағы элементтермен
толықтырыңыздар.
А)
«Түртіп алу» стратегиясы.
Атласты және мәтінді пайдалана отырып, «тақырыптық карта»
терминінің анықтамасын дәптерге жазып
шығу.
Б)
Тақырыптық карталарды оқи білу
және талдау жасаудың негізгі жолдарын меңгеру үшін тақырыптық
карталар бөлініп беріледі.
24/12. 12 – жұпқа 12-түрлі
тапсырма беру.
1-жұп. Қазақстанның Еуразия
материгіндегі орны.
2-жұп. Қазақстанның
әкімшілік-аумақтық картасы.
3-жұп. Қазақстанның геологиялық
картасы.
4-жұп. Қазақстанның топырақ
картасы.
5-жұп. Қазақстанның тектоникалық және
сейсмикалық картасы.
6-жұп. Қазақстаның
физикалық-географиялық аудандастырылуы.
7-жұп. Атмосфералық
жауын-шашындар.
8-жұп. Қазақстанның ішкі сулар
картасы.
9-жұп. Қазақстанның табиғат зоналары
мен қорықтары.
10-жұп. Қазақстанның тау
өсімдіктері.
11-жұп. Қазақстанның жануарлар
дүниесі.
12-жұп. Қазақстанның экологиялық
картасы.
№2. ТАПСЫРМА – ЕСЕП
ШЫҒАРУ.
«ЖЕКЕ
ЖҰМЫС»
А – В - С дейгейі бойынша
тапсырмалар.
Графика, гистограмма,
диаграмма, координаттар осьі, масштаб түріндегі географиялық
есептер шығару.
1 –
есеп
1.Тау етегіндегі ауа
температурасы +18ºС , ал шыңында - 6 ºС. Таудың биіктігін
анықтаңыз.
Шешуі:
+18 °С – (-6ºС) = 24°C
24 ºC: 6 °С = 4 ∙ 1000 = 4000
Жауабы: таудың биіктігі 4000м немесе 4
км
2.Альпинистер 3000 м тау басына көтерілгенде,
барометр осы биіктіктегі атмосфералық қысым 450 мм екенін көрсетті.
Бұл кезде жер бетіндегі атмосфералық қысым нешеге
тең?
Шешуі: 3000:10 =300
300 + 450 = 750 мм
Жауабы: жер
бетіндегі атмосфералық қысым – 750 мм
2 –
есеп
Берілгені:
Барометр тау етегіндегі атмосфералық қысым 740
мм, тау басында 440 мм көрсетсе, таудың салыстырмалы биіктігін
қалай анықтаймыз?
Шешуі: 740
– 440 = 300
300∙10 = 3000м
Жауабы: таудың салыстырмалы биіктігі 3000м немесе 3
км
3 –
есеп
Берілгені:
Ауа массасы
мен салмағын есептеу
Ауа массасы мен салмағын
есептей білу үшін 1 см² - 1 кг 33 г қысым түсетінін білу
керек.
1. Мысалы: сынып бөлмесінің
ұзындығы - 7м, ені – 5 м, биіктігі – 3 м болғанда, сынып
бөлмесіндегі ауаның массасы мен салмағы нешеге тең
болады?
Есептеу
жолы:
7м ∙ 5м ∙ 3м = 105 м³ ( ауа
көлемі)
105 м³ ∙1кг33г = 139 кг 65
г (ауа массасы)
№3. ТАПСЫРМА - КЕСКІН
КАРТА.
«ЖЕКЕ
ЖҰМЫС»
Барлық оқушылар кескін картаға
Қазақстанның ең басты географиялық
номенклатуралық
нысандарын
белгілеу.
8-сынып оқулығындағы 35-бет,
тапсырма.
-
Қазақстандағы беткі сулар
картасын, яғни басты өзен көлдерін
белгілеу.
-
Қазақстанның кен байлықтар
картасын белгілеу (бес экономикалық ауданы
бойынша).
Қорытынды бөлім. Бекіту
сұрақтары.
-Бүгін сабақта қандай тақырып
өттік?
-Карталар бізге не үшін
қажет?
-Картаның түрлері қандай болып
келеді?
Рефлексия:
1.Тақырыптық карталарды оқып
тануды үйрендім.
2.
Тақырыптық географиялық
номенклатура бойынша картадан дәл таба алуды
үйрендім.
3.Географиялық есептер
шығаруды үйрендім.
4. Зерттеу тақырыбына
байланысты географиялық деректерді өңдеу мен талдауды қолдануды
үйренедім
|