Сынып сағаты

№10

Күні

10.11.2025

Сынып жетекші

Мендибаева Анар Саматовна

Сынып: 6

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Тәрбие сағатының тақырыбы

Теңге тәуелсіз Қазақстанның жетістігі

Тәрбие сағатының мақсаты:

Оқушыларға ұлттық валюта — теңге туралы түсінік беру, оның тарихы мен маңызын ұғындыру;

Балаларды еңбекқорлыққа, үнемшілдікке тәрбиелеу; Табиғаттағы және су қоймаларындағы қауіпсіздік ережелерін түсіндіру;

Әділдік пен жауапкершілік қасиеттерін дамыту

Қауіпсіздік сабағының тақырыбы

«ЖАСАНДЫ ИНТЕЛЛЕКТ: ЗИЯНЫ МЕН ПАЙДАСЫ»

Қауіпсіздік сабағының мақсаты

Сабақтың мақсаты: оқушыларды жасанды интеллекттің (ЖИ) озық технологиясымен таныстыру.

Құндылықтарды дарыту

Әділдік және жауапкершілік айы

Апта дәйексөзі

Кезеңі

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Ресурстар

I. Кіріспе бөлім (10 мин)

– Оқушыларды жылы жүзбен сәлемдеседі. Психологиялық жағымды ахуал орнату мақсатында:
«Бүгінгі сабағымыз көңілді, білімді, жауапкершілікті болсын!» деп ұран тастайды.
– Балалардың назарын сабаққа аударып, «Біз жауапкершіліктіміз!» деген ұранды бәрі бірге хормен айтуын ұйымдастырады.
– Кішкентай ойын элементі арқылы сабақ тақырыбын табуға жетелейді: «Бір теңгені тап!» атты шағын квест ұйымдастырады. Ол үшін сынып ішіне түрлі жерлерге алдын ала қағаздан жасалған «теңге суреттерін» жасырып қояды.
– Әр оқушы тапқан теңгесін тақтадағы себетке салып, мұғалім: «Неліктен біз теңгені іздедік деп ойлайсыңдар?» – деп сұрақ қояды.
– Осылайша, балалардың жауабы арқылы сабақтың тақырыбы анықталады: «Теңге – тәуелсіз Қазақстанның жетістігі».
– Мұғалім қысқаша кіріспе сөз айтады: «Біздің елдің тәуелсіздігінің маңызды белгісі – өз ұлттық валютамыздың болуы. Ендеше, бүгін біз теңгенің тарихын, маңызын және оның ел дамуына әсерін талқылаймыз».
– Сұрақтар арқылы оқушылардың бастапқы білімін анықтайды:
1) «Теңге қай жылы айналымға енді?»
2) «Теңге не үшін қажет?»
3) «Неліктен ұлттық валюта – тәуелсіздіктің нышаны?»
– Қысқаша бейнеролик көрсетуге немесе слайд арқылы теңге суреттерін көрсетуге болады.

Мұғаліммен бірге шеңбер құрып, жылы тілектер айтады.
– Ұранды бәрі бірге қайталайды: «Біз жауапкершіліктіміз!» деп дауыстап айтады.
– «Бір теңгені тап!» квест ойынына белсенді қатысып, сынып ішінен жасырып қойған қағаз теңгелерді іздейді.
– Табылған теңгелерді себетке жинап, табыстарын қуана бөліседі.
– Мұғалімнің сұрақтарына жауап бере отырып, өз ойларын ортаға салады:
– «Теңге – біздің ақшамыз»
– «Ол ел байлығы мен тәуелсіздіктің белгісі»
– «Теңгесіз ешбір ел өмір сүре алмайды» т.б.
– Бейнеролик немесе слайд көрсетілімін қызығушылықпен тамашалайды.
– Сабақ тақырыбын өздері анықтап, дәптерлеріне жазып алады

Қағаз теңгелер, интерактивті тақта, презентация «Теңге тарихы»

II. Негізгі бөлім (20 мин)

– Оқушылар бейнефрагментті зейінмен тамашалайды.
– Теңге туралы жаңа мәліметтерді есте сақтап, өз пікірлерін білдіреді.
– Мұғалім қойған сұрақтарға еркін жауап береді: «Теңге – еліміздің тәуелсіздігін айқындайтын нышан», «Ол – ұлттық байлығымыздың белгісі» т.б

– Оқушылар топтарға бөлініп, талқылауға қатысады.
– Өз постерлерін әзірлейді, сурет, стикер, белгішелер арқылы ойларын бейнелейді.
– Топтар өз жұмыстарын сынып алдында таныстырып, өз пікірлерін дәлелдейді.

– Оқушылар ойынға белсене қатысады.
– Купюрадағы тұлғаларды атайды: Әл-Фараби, Абай, Шоқан, Абылай хан, Сәкен Сейфуллин, т.б.
– Өз білімдерін нақты дәлелдермен толықтырады.

Видео, купюра үлгілері, ойыншық заттар, бағалау парағы

III. Қауіпсіздік сабағы (10 мин)

Сабақтың мақсаты: оқушыларды жасанды интеллекттің (ЖИ) озық технологиясымен таныстыру. Міндеттері: 1. Оқушыларды жасанды интеллект (ЖИ) ұғымымен таныстыру; 2. ЖИ қолданудың оң және теріс жақтарын қарастырыңыз; 3. Сыни ойлауды және заманауи технологияларды талдау қабілетін дамыту. Сабақтың барысы: Кіріспе Сәлемдесу. Мұғалім сұрақ қояды: «Жасанды интеллект туралы не білесіз?» Талқылау: оқушылар ЖИ деген не екендігі туралы білімдері мен түсініктерімен бөліседі. Мұғалім бұл ұғымды түсіндіретін сөздерді тақтаға жазады. Мұғалім: Жасанды интеллект – кез-келген нәрсеге қабілетті, болжамдардан бастап, кескіндерді жасауға дейін мүмкіндігі бар. Жасанды интеллекттің нәтижелеріне қарап технологиялардың қалай жұмыс жасайтынын, оның қазіргі және болашақ ұрпақ үшін әсерін түсіну маңызды. Негізгі бөлім Жасанды интеллект - адам сияқты ойлауға және үйренуге қабілетті арнайы бағдарламалар мен машиналар екенін түсіндіру. Олар фотосуреттегі беттерді тану, телефондағы сөздерді айту, интернеттен ақпарат іздеу, тіпті ойын ойнау сияқты әртүрлі тапсырмаларды орындауға көмектеседі. Балаларға кездесетін ЖИ мысалдары: дауыстық көмекшілер (мысалы, Siri немесе Алиса), сурет салу немесе музыка бағдарламалары, интернет іздеу жүйелері, ЖИ элементтері бар ойындар. ЖАСАНДЫ ИНТЕЛЛЕКТТІҢ БАЛАЛАРҒА ПАЙДАСЫ: ‣ Білім алу: ЖИ білім алуға көмектеседі. Мысалы, шет тілдерін үйренуге арналған қосымшалар немесе математиктер балаларға қиындықтары реттелген тапсырмаларды беру және қателерді түзету үшін ЖИ қолданады. ‣ Ойын-сауық: ЖИ ойындар, музыка, суреттер жасай алады, сурет салуға немесе әңгімелер жазуға көмектеседі, бұл шығармашылық процесті қызықты етеді. ‣ Күнделікті өмірде көмек: ЖИ интернеттен қажетті ақпаратты та- 149 «ЖЕКЕ ҚАУІПСІЗДІК САБАҚТАРЫ» 6-СЫНЫП буға көмектеседі, сұрақтарға жауап береді және мәселелерді шешуге көмектеседі. Мысалы, ЖИ-тен үй тапсырмасын қалай орындау керектігін сұрап, керекті ақпарат алуға болады. ЖАСАНДЫ ИНТЕЛЛЕКТТІҢ ЗИЯНЫ МЕН ҚАУІПТЕРІ: ‣ Қате ақпарат: кейде жасанды интеллект дұрыс емес ақпаратты ұсынуы немесе тексерілмеген жауаптар беруі мүмкін. Балалар кездейсоқ жалған мәліметтерге тап болып, оларға сенуі мүмкін. ‣ Гаджеттерді шамадан тыс пайдалану: жасанды интеллектті пайдалану, әсіресе ойындарда немесе бейнелерде кешіктіруі мүмкін, бұл балалардың экрандарда тым көп уақыт өткізуіне әкелуі мүмкін, бұл денсаулыққа зиян. ‣ Интернеттегі қауіптер: жасанды интеллект жалған дауыстар немесе суреттер жасау үшін пайдаланылуы мүмкін. Мысалы, біреу жасанды интеллектті ата-ана немесе дос болып көріну үшін қолдана алады, бұл қауіпті жағдайларға әкелуі мүмкін. ‣ Жеке ақпаратты жинау: кейбір ЖИ бағдарламалары пайдаланушылардың жеке деректерін жинай алады. Егер деректер шабуылдаушыларға түссе, бұл қауіпті болуы мүмкін. ЖАСАНДЫ ИНТЕЛЛЕКТТІ ҚАЛАЙ ҚАУІПСІЗ ПАЙДАЛАНУҒА БОЛАДЫ: ‣ Ақпаратты тексеріңіз. Егер ЖИ бірдеңе айтса, ересектердегі немесе сенімді көздердегі ақпаратты екі рет тексерген дұрыс. ‣ Гаджеттермен пайдалану уақытты шектетіңіз. Қызықты болса да, компьютерде немесе телефонда ұзақ отыруға болмайды. Үзіліс жасау, серуендеу және басқа да жұмыстармен айналысу керек. ‣ Жеке мәліметтермен бөліспеңіз. Ешқашан ата-анаңыздың рұқсатынсыз бағдарламаларға деректерді (телефон нөмірі, мекен-жайы немесе парольдері) енгізбеңіз. ‣ Ата-анаңызбен талқылаңыз. Егер ЖИ біртүрлі немесе түсініксіз нәрсе ұсынса, бұл туралы әрқашан ата-анаңызға немесе мұғалімдеріңізге айтыңыз. Қорытынды Сабақты қорытындылаңыз: жасанды интеллект пайдалы құрал болуы мүмкін екенін қайталаңыз, егер ол дұрыс пайдаланылмаса, зиян келтіруі мүмкін. Балаларға ЖИ саналы түрде қолдану маңызды екенін және егер бірдеңе түсініксіз немесе күдікті болып көрінсе, әрқашан ересектерден көмек сұрау маңызды екенін ескертіңіз.

– «ЖИ деген не?» тақырыбында өз ойларын ортаға салады. – Пайдасы мен зияны кестесін толтырады. – Топтық пікірталасқа қатысады.

Инфографика «Жасанды интеллект», бейнежазба, плакат

IV. Қорытынды бөлім (5 мин)

– Сабақтың басты ойын бекіту: «Теңге – тәуелсіздіктің айғағы, ал жасанды интеллект – болашақтың кілті». – Рефлексия: «Бүгін не білдім?» – стикерге жазу. – «Жауапкершілік адамды адам етеді» дәйексөзін бірлесіп оқу.

– Өз ойларын айтады, сабақтан алған әсерлерін бөліседі. – Рефлексия стикерін толтырады.

Стикерлер, плакат, дәйексөз парағы