Ашық сабақ, "Толқындық қоғалыс"

Сабақтың тақырыбы: Толқындық қозғалыс

Сабақтың барысы:

ҚОСЫМША

1. Үй тапсырмасын «Өткенге шолу» әдісі арқылы socrative.com бағдарламасы арқылы тексеру

1.Математикалық маятник дегеніміз

2.Математикалық маятниктің периоды жүктің массасына тәуелді болмайды.

3.Маятник қай жерлерде пайдаланылады?

4.Серпімділік күші әрекет еткен дененің тербеліс периоды массаға тәуелді болады.

5.Егер серіппе l ұзындыққа созылса немесе сығылса, онда денені тепе-теңдік күйіне қайтаратын Ғ күші туындайды. Ұзару шамасы азғантай болған кезде бұл күш серіппенің ұзаруына пропорционал болады, яғни Гук заңы бойынша: Ғ= -k*x

2. Оқушылар жаңа тақырыпты меңгеру барысында «Ашық микрофон» әдісі арқылы сұрақтарға жауап береді.

1.Толқын деген сөзді қай жерде кездестірдіңіздер?

2.Толқын дегеніміз не?

3.Бейнебаяннан не түсіндіңіздер?

4.Механикалық толқындарды біз өмірде қай жерде кездестіреміз ?

3. Тапсырма 1. «Минуттық шешім» әдісі

«Балық аулау»

Балықшының баласы қалтқыны бақылап отырып, қалтқының 10 секунд ішінде 5 тербеліс жасайтынын байқады. Екінші және бесінші толқындарының арасындағы қашықтық 1,5 метрді құрайды.

1. Қалтқының тербеліс периодын анықтаңдар

2. Қалтқы жиілігін анықтаңыз

3. Суда толқындар қандай жылдамдықпен қозғалады?

4. Қалтқы тербелісінің циклдік жиілігі қандай?

Бағалау критерийі:

1. Толқындық қозғалысты сипаттайтын шамаларды қолданып есептер шығарады.

Дескриптор:

1.Есептің берілгенін дұрыс жазады. (ХБЖ айналдыру) [1]

2. Қажетті формуланы дұрыс қолданады [1]

3.Есептеу жолын дұрыс жүргізеді [1]

4.Тапсырма 2. «Кім жылдам?» әдісі

1. Көл бетіне тас лақтырғанда толқын пайда болады. Көлдің бетінде қалқып жүрген кішкене дененің 30 с ішінде 6 рет жоғары көтеріліп, төмен түсті. Егер толқын өркештерінің арақашықтығы бір-бірінен 50 см қашықтықта орналасқан.

а. Көл бетінде тарайтын толқын жылдамдығын анықтаңыз.

б. Тербеліс периодын есептеңіз.

с. Толқын ұзындығын анықтаңыз.

Бағалау критерийі:

1. Толқындық қозғалысты сипаттайтын шамаларды қолданып есептер шығарады.

Дескриптор:

1.Есептің берілгенін дұрыс жазады. (ХБЖ айналдыру) [1]

2. Қажетті формуланы дұрыс қолданады [1]

3.Есептеу жолын дұрыс жүргізеді [1]

Тапсырма 3. «Бірлескен жұмыс дағдысын қалыптастыру» әдісі

Күшті жер сілкінісінің жойқын әсеріне қарсы тұрудың бірден-бір жолы – жер сілкінісіне төзімді ғимараттар салу. Дегенмен, мұндай құрылыс айтарлықтай қымбатқа түседі және сонымен қатар, мұндай үйлердің қай жерде салынуы керек екендігі әрқашан белгілі емес. Жер сілкінісін болжау қиын жұмыс. Бұл мәселемен арнайы ұлттық қызметтер мен ғылыми-зерттеу институттары айналысады.

Жердегі сейсмикалық толқындардың таралуын зерттеу планетамыздың терең құрылымын зерттеуге мүмкіндік береді. Мұндай зерттеулердің ең қарапайым схемасы келесідей. Кейбір жерде топырақтың ішіне заряд орналастырылады, содан кейін жер асты жарылыс пайда болады. Жарылыс орнынан барлық бағытта таралатын сейсмикалық толқындар Жердің әртүрлі қабаттарына жетеді. Олардың әрқайсысының шекарасында шағылысқан толқындар пайда болады. Бұл толқындар жер бетіне қайта оралып, арнайы сейсмикалық станцияларда тіркеледі. Осылайша, мысалы, Жердің ішкі бөлігін үш негізгі аймаққа бөлуге болатыны анықталды: жер қыртысы, мантия және ядро. Өлшемдер көрсеткендей, шамамен 2800 км тереңдікте (мантия мен ядро ​​арасындағы шекарада) бойлық толқындардың жылдамдығы 13,6-дан 8,1 км/с-қа дейін күрт төмендейді, ал көлденең толқындардың жылдамдығы 7,3 км/с-қа дейін төмендейді. нөл. Көлденең толқындардың өзек арқылы өтпеуі ядроның сыртқы аймағының қатты емес, сұйық екенін білдіреді. Жер шарының құрылымын зерттеумен қатар сейсмикалық барлау мұнай мен газдың жинақталуына қолайлы жерлерді ашуға мүмкіндік береді.

1. Толқынның таралу процесін қарастырыңыз. Сейсмикалық толқындар дегеніміз не? Анықтамаңызды тұжырымдаңыз

2. Жер негізінен қатты. Бойлық немесе көлденең толқындар қандай болуы мүмкін? Бойлық және көлденең толқындардың анықтамасын еске түсірейік.

3. Жер сілкінісінің (ғимараттар үшін) жойқын зардаптарына қарсы тұру үшін қандай шаралар қабылдануда?

4. Картаны пайдаланып, жер сілкінісінің көзін анықтаңыз.

Бағалау крийтерийі:

1.Сейсмикалық толқындарға анықтама бере отырып, таралу жылдамдығының формуласын жазу арқылы станциялардың айналасына сәйкес радиустардың шеңберін сызып, олардың қиылысу нүктесін табады.

Дескриптор:

1.Сейсмикалық толқындарға анықтама береді [1]

2.Бойлық немесе көлденең толқындарды сипаттайды [1]

3.Таралу жылдамдығының формуласын жазады [1]

4.Станциялардың айналасына сәйкес радиустардың шеңберін сызып, олардың қиылысу нүктесін табады [1]