Бөлім:

2-бөлім: Көшпенділер мәдениеті. Орфография

Педагогтің аты-жөні:

Мұсаева Қарлығаш Тәлімқызы

Күні:

06.10.2025 жыл

Сынып: 7 «Ә»

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Төрт түлік. Қысқарған сөздердің орфографиясы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

7.2.4.1 идеясы ұқсас публицистикалық және көркем әдебиет стиліндегі мәтіндердің тақырыбы, құрылымы, мақсатты аудиториясы, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау;

7. 4. 1. 1 жалғаулар мен шылаулардың ерекшелігін ескере отырып, үндестік заңына сәйкес орфографиялық нормаға сай жазу

Сабақтың мақсаты

Идеясы ұқсас публицистикалық және көркем әдебиет стиліндегі мәтіндердің тақырыбы, құрылымы, мақсатты аудиториясы, тілдік ерекшелігін салыстыра талдай алады. Жалғаулар мен шылаулардың ерекшелігін ескере отырып, үндестік заңына сәйкес орфографиялық нормаға сай жаза алады.

Құндылықтарға баулу

Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық

Қазақстанның тарихын, мәдениеті мен дәстүрлерін, оның тәуелсіздігін және оны сақтаудың маңыздылығын түсіну;

Еңбекқорлыққа ,ата кәсібімізді құрметтеуге тәрбиелеу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

Ұйымдас

тыру

5 минут

Сабақтың ортасы

35 минут

Сабақтың соңы

5 минут

Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу.

Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатымен таныстыру

«Ой шақыру» әдісі

Бір түлікке бай болғанша,

Әр түлікке сай бол.

Мақал

Жұмбақты шешіңдер. Қандай тақырыпқа арналған мақал екенін дәлелдеңдер.

1.Түйе

2.Жылқы

3. Сиыр

4.қой

1-тапсырма

«Мағынаны тану» әдісі

Мәтінді оқып,мазмұнын түсінеді

1 А тапсырма.Мәтіннің құрылымын ескеріп, күрделі жоспар құрыңдар.

Жоспар:

І. Кіріспе бөлім

ІІ. Негізгі бөлім

а)

ә)

ІІІ. Қорытынды бөлім

1 Ә тапсырма Мәтін бойынша диалог құрастырыңдар.

1 Б тапсырма Мәтіннен шылауларды табыңдар

Тілдік бағдар

Қысқарған сөздердің орфографиясы

1. Күрделі атау құрамындағы сөздердің бас әріптерінен құралады. Мысалы: АҚШ (Америка Құрама Штаттары)

2.Күрделі атау құрамындағы бірінші сөздің бас буыны мен кейінгі сөздердің бас әріптерінен құралады. Мысалы: Қаз МҰУ - Қазақтың мемлекеттік ұлттық университеті

3.Күрделі атау құрамындағы сөздердің бірінші буындарынан немесе бірінші сөздің бірінші буыны мен келесі сөз тұтасымен бірігіп құралады. Мысалы: педколледж – педагогикалық колледж.

4. ГАЗ -51, ТУ-154, Ил -86, АН -24 секілді техника түрлерінің маркаларын көрсету үшін алынған шартты белгілер де қысқарған сөздер болып табылады.

5. Әртүрлі өлшем атаулары: м (метр), см (сантиметр), кг (килограмм) т.б

2-тапсырма

Кесте бойынша қысқарған сөздерге мысал келтіріп , оларды қатыстырып сөйлем құраңдар. Қысқарған сөздерге қосымша жалғаудың заңдылықтарын түсіндіріңдер.

Үлгі:

3-тапсырма «Ойлан,жұптас, бөліс» әдісі

Мәтінді тыңдаңдар (11-аудио)

Топтық жұмыс

https://wordwall.net/ru/resource/98783412

Үйге: 5 -тапсырма

Рефлексия

Психологиялық ахуал

Оқушылар сабаққа керек құралдарын алып, сабақ мақсатымен танысады.

Берілген жұмбақтардың жауабын қол көтеріп айтады.

Берілген жұмбақ арқылы сабақ тақырыбын анықтайды.

Мәтіннің құрылымын ескеріп, күрделі жоспар құрады.

Жоспар:

І. Кіріспе бөлім

Төрт түлік мал –қазақ халқының күнкөрісінің негізі

ІІ. Негізгі бөлім

а) Төрт түлік мал туралы ауыз әдебиетінде көрініс табуы

ә) Қазақ халқының төрт түлік малды сақтаушы иесі бар деп санауы

ІІІ. Қорытынды бөлім

Қазақ халқы төрт түлік малды баптаудың ерекшелігін жақсы білуі

Кесте бойынша қысқарған сөздерге мысал келтіртіп , оларды қатыстырып сөйлем құратады . Қысқарған сөздерге қосымша жалғаудың заңдылықтарын пысықтайды.

Үнтаспадан мәтінді тыңдатады.

Оқушыларға төрт түліктің суреттерін таратып беріп,жұмыстарын бақылайды.

Оқушылар сұрақтарға жауап береді

Оқушыларды бағалау парақтарына қойылған балл негізінде бағалап,әр оқушыға ұсыныс айту.

.

Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандыра

ды

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!

«Бәйге» бағалау әдісі

Дескриптор

Білім алушы

-мәтіннің стилін анықтайды 1балл

-күрделі жоспар құрады 1 балл

- тақырып бойынша диалог құрастырады 1 балл

-мәтіннен шылауларды табады 1 балл

Дескриптор:

- Кесте бойынша қысқарған сөздерге мысал келтіреді 1 балл

-сөйлем құрайды 1 балл

-қысқарған сөздерге қосымша жалғайды 1 балл

Дескриптор

Білім алушы

-мәтінде айтылған төрт түлік малдың пайдасын айтады 1балл

-бүгінгі өмірмен байланыстырып мысалдар келтіреді 1 балл

- қысқарған сөздерді пайдаланады .1 балл

Оқулық

7-сынып

«Мектеп» баспасы

2024 жыл

Қалыптастырушы бағалауға арналған

тапсырма

лар жинағы

7-сынып

Оқытудағы жаңа әдіс-тәсілдер қоржыны

Оқулық

7-сынып

«Мектеп» баспасы

2024 жыл

кесте

11-аудиомәтін

№

Дескриптор

Барлығы

1-тапсырма

--мәтінді стилін анықтайды 1балл

- күрделі жоспар құрады 1 балл

- тақырып бойынша диалог құрастырады 1 балл

-мәтіннен шылауларды табады 1 балл

2-тапсырма

- Кесте бойынша қысқарған сөздерге мысал келтіреді 1 балл

-сөйлем құрайды 1 балл

-қысқарған сөздерге қосымша жалғайды 1 балл

3-тапсырма

-айтылған төрт түлік малдың пайдасын айтады 1балл

-бүгінгі өмірмен байланыстырып мысалдар келтіреді 1 балл

- қысқарған сөздерді пайдаланады . 1 балл

№

Дескриптор

Барлығы

1-тапсырма

--мәтінді стилін анықтайды 1балл

- күрделі жоспар құрады 1 балл

- тақырып бойынша диалог құрастырады 1 балл

-мәтіннен шылауларды табады 1 балл

2-тапсырма

- Кесте бойынша қысқарған сөздерге мысал келтіреді 1 балл

-сөйлем құрайды 1 балл

-қысқарған сөздерге қосымша жалғайды 1 балл

3-тапсырма

-айтылған төрт түлік малдың пайдасын айтады 1балл

-бүгінгі өмірмен байланыстырып мысалдар келтіреді 1 балл

- қысқарған сөздерді пайдаланады . 1 балл