Ұйымдастыру-іздестіру
|
- Балалар, Қазір жылдың қай
мезгілі?
- Дұрыс айтасыңдар! Күз мезгілі.
- Күз мезгілінде табиғатта қандай өзгерістер болады?
- Балалар, таңертең ұйқыдан тұрғанда кімді көресіңдер?
- Әке, ана, ата, әже
- Далада, балабақшаға келе жатқанда нені көресіңдер?
- Аспан, бұлт, машина, ит, ағаш, мысық, жер т. б
- Балалар, қалай ойлайсыңдар, күн, су, ауа керек па?
- Ия.
- Барлығын бір сөзбен айтқанда не дейміз?- Табиғат
- Табиғат екіге бөлінеді: Өлі табиғат және тірі табиғат болып.
- Қане бәріміз қайталайық. Өлі табиғат және тірі табиғат.
- Өлі табиғатқа: су, ауа, жер күн, бұлт,
құм, жаңбыр жатады.
- Ал тірі табиғатқа: адамдар, құстар,
өсімдіктер, гүлдер, жан - жануарлар,
балықтар жатады.
- Балалар, мен сендерге жұмбақ жасырамын. Сендер мұқият тыңдап,
шешуін табыңдар! Жұмбақ:
Аспан түстес сұйық,
Әркім ішер құйып. (су)
(Осы сәтте жаңбырдың тамшысының тырсылы естіледі).
- Балалар, тыңдаңдаршы, бір нәрсе тырсылдайтын сияқты.
(Балалар таңырқай қарап, тыңдайды)
Ғажайып
сәт:
- Бізге қонаққа «Тамшы» келіпті.
- Қане, балалар, қонақпен
сәлемдесейік. Тамшы: Сәлем, достар! Балалар, мен
сендермен достасқым келеді. Сендер сияқты білім алып, оқығым
келеді.
- Тамшы, кел төрлет, біз бүгін су әлеміне зерттеу жасаймыз.
- Өзіңнің кім екеніңді білгің келе
ме? Тамшы: Әрине білгім келеді.
- Ендеше сен де мұқият тыңдап отыр.
Слайдпен
жұмыс:
- Көп тамшыдан су пайда болады. Су өмір бойы айналымда болады. Ол
жаңбыр болып жерге түседі. Арық болып өзенді құрайды. Содан кейін
қайтадан күн шуағымен бу болып аспанға көтеріліп, жер бетіне жаңбыр
болып оралады.
- Жер бетінде су көп болса да, барлығы бірдей ішуге жарамды бола
бермейді. Су тұщы және тұзды (ащы) болады. Біз ішу үшін тұщы суды
пайдаланамыз. Су - тіршілік көзі. Оны тамаққа
пайдаланамыз, шөлімізді басамыз. Сонымен қатар егін суарамыз, өрт
сөндіреміз. Жан - жануарлар, балықтар, құстар да сусыз өмір сүре
алмайды. Балалар, мына ғаламшарға қараңдаршы, жер бетінің көп
бөлігін су алып жатыр. Суды ғаламшарда көк түспен белгілейді. Ал,
ауыз су сол сулардың 2, 5 пайызын құрайды. Сондықтан ауыз су тапшы.
Суға қоқысты тастауға болмайды, жазда теңізге түсуге барғанда,
өзімізден кейін қалған нәрселердің барлығын жинап бірге алып
кетуіміз керек. Суды бекерге төкпей үнемдей білуіміз керек. Дана
халқымыз "Суды бекерге төкпе", "Судың да сұрауы бар"деп айтатыны
сондықтан. Сергіту
жаттығуы:
- Олай болса балалар, шаршаған боларсыңдар, орнымыздан тұрып бой
сергітіп алайық.
("Жау, жау жаңбыр"әнінің әуенімен би билеп, сергіту жаттығуын
орындайды)
- Олай болса судың қасиеттерімен танысайық, суға тәжірибе
жасайық. Тәжірибе
жасау:
1."Су - мөлдір"
Ортаға екі бала шығып су мен сүтке тәжірибе жасайды.
Стаканға таза су және сүт құйып салыстырады. Екі ыдысқа қасық
салып, қайсысы көрінетінін, қайсысы көрінбейтінін
бақылайды.
2."Суда дәм жоқ"
Балалар түтікше арқылы су ішіп дәмін көреді. Оны салыстыру үшін
алма шырынын ішіп көреді.
Суға қант және тұз қосып дәмін
татады.
3."Су - түссіз"
Стакандағы суға әртүрлі субояу қосып, одан түс пайда болғанын
бақылау.
4."Судың иісі жоқ"
Балалардың алдына екі стакан қойылады. Оның біреуінде су,
екіншісінде ванилин қосылған су құйылған. Яғни:"Судың иісі
жоқ"
5. "Тұрақты пішіні болмайды"
Суды тәрелкеге құйып, судың
пішінінің өзгеруін бақылау.
- Балалар, біздер судың әртүрлі қасиеттері бар екендігіне көз
жеткіздік. Сонымен қайталап айтайық, судың қандай қасиеттері
бар?
- "Су - мөлдір", "Суда дәм жоқ", "Су - түссіз", "Судың иісі
жоқ",
"Тұрақты пішіні болмайды".
Тамшы: Менің өзіме жетерліктей
қасиетім бар екен. Өте қуаныштымын.
- Балалар, енді біз тамшыға
сыйлық жасайық. Шығармашылық
жұмыс:
"Жаңбыр" тақырыбына сурет салу.
(Балалар көк бояуға саусақтарын батыру арқылы жаңбырдың суретін
салады) Тамшы: Балалар, сендерге көп - көп
рахмет! Менсіз табиғатта тіршілік жоқ екеніне көзім жетті. Мен
білгенімнің бәрін достарыма айтуым керек. Мен үйіме қайтсам
ренжімейсіңдер ме? Сау болыңдар!
- Тамшы, саған да көп рахмет! Келесі кездескенше қош сау
болыңдар!
(Балалар қонақпен қоштасады)
Дидактикалық
ойын: "Су кімдерге немесе нелерге
қажет?" Ойынның
шарты: Суды қажет ететін заттарды
табу. Мысалы: гүл, балық, жануар, кітап, қалам, адам т. с.
с.
|