Авторлық бағдарлама _Ағылшын тілі грамматикасы_

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

Павлодар облысы,Ақтоғай ауданы,Балтасап ауылы

«Балтасап негізгі мектебі»

коммуналдық мемлекеттік мекемесі

АҒЫЛШЫН ТІЛІ ГРАММАТИКАСЫ

оқу-әдістемелік құрал

Пән мұғалімі: Ж.М.Малгаждарова

2015-2016 оқу жылы

Пікір берушілер: Хайыров А.Б. – ф.ғ.к., доцент

«Ағылшын тілі грамматикасы» оқу-әдістемелік оқу қҧралында ағылшын тілінің грамматикасы жан-жақты талданып, анықтамалар берілген. Аталмыш оқу-қҧралда ағылшын тілінің грамматикасының кейбір бӛлімдері кесте арқылы тҥсіндіріліп, мысалдардың қазақша аудармалары кӛрсетілген, сонымен қатар бҧл оқу-әдістемелік қҧралда ағылшын тілінің грамматикасы қазақ тілі грамматикасымен салыстырмалы тҥрде оқытылады.

Бҧл әдістемелік қҧрал 19 бӛлімнен тҧрады: алдымен ағылшын тілінің грамматикасы тҥсіндіріледі, кейін жаттығулар жиынтығы, соңында ӛткен грамматикалық тақырыпты пысықтауға тест тапсырмалары берілген.

Бҧл оқу-әдістемелік қҧралы оқытушылар мен студенттерге, сонымен қатар ағылшын тілін оқып-ҥйренушілерге, жалпы кӛпшілікке арналған.

UNIT I THE NOUN – ЗАТ ЕСІМ

Зат есім түрлері

Зат есім – заттардың, нәрселердің атын, табиғаттағы және қоғамдағы қҧбылыстарды, уақиғаларды, ҧғымдар мен тҥсініктерді білдіретін сӛз табы. Зат есімдер жалқы және жалпы болып екіге бӛлінеді.

► Proper Nouns (Жалқы есімдер) белгілі бір затты, нәрсені арнайы, даралай айтады.

Кісі аттары:

Aygerim, Amanat, Almas.

Географиялық атаулар: қала, ӛзен, кӛл, тау аттары

Алматы - Almaty

Астана - Astana

► Common Nouns (Жалпы есімдер) әр алуан деректі және дерексіз заттар мен ҧғымдарды білдіретін зат есімдер.

Жалпы есімдер санауға санауға келетін (countable) және санауға келмейтін (uncountable) болып екіге бӛлінеді.

Countable (cанауға келетін) яғни заттарды санауға болатын зат есімдер:

I have bought a book. I have bought two books.

There are many libraries in Astana.

Uncountable (cанауға келмейтін) зат есімдер тобы:

Зат есімнің классификациясы

Негізгі зат есім (Simple Nouns). Негізгі зат есімге ешқандай жҧрнақ жалғанбайды.

Мысалы: a table, a room, a girl, a ship.

Туынды зат есім (Derivate Nouns) Зат есімге жҧрнақ жалғану арқылы жасалған зат есім. Туынды зат есім жасайтын жҧрнақтар:

• er: teacher, writer

• ment: development, government

• ness: sadness, kindness

• ion: restriction, connection

• dom: freedom, wisdom

• hood: childhood, neighbourhood

• ship: leadership, friendship

Кҥрделі зат есім (Compound nouns) Екі немесе бірнеше зат есімнен құралған зат есім. A class, a postman, an airport

Зат есімдердің көпше түрінің жасалуы

Егер зат есім жекеше тҥрде –у әрпіне аяқталып, оның алдында дауысты әріп тҧрса, онда –у әрпі ӛзгермейді, кӛпше тҥрде тек –s жалғауы жалғанады.	a key a day	two keys two days
Зат есім жекеше тҥрде -f немесе -fe әріптеріне аяқталса әрпі v әрпіне ӛзгереді де, -es жалғауы жалғанады.	a knife a shelf	two knives two shelves	Ереже бағынбайтын кейбір зат есімдер: ▪ a cuff-cuffs ▪ a handkerchief- handkerchiefs ▪ a roof - roofs ▪ a safe- safes ▪ a belief – beliefs ▪ a chief - chiefs ▪ a cliff – cliffs
Жекеше тҥрде зат есім –о әрпіне аяқталса және –о әрпінің алдында дауыссыз әріп тҧрса, онда зат есімге –es жалғауы жалғанады.	a tomato a hero zero volcano tornado mosquito	two tomatoes two heroes zeroes / zeros volcanoes / volcanos tornadoes / tornados mosquitoes / mosquitos	▪ a kilo – kilos ▪ a photo - photos ▪ a piano – pianos ▪ radio - radios ▪ a video - videos ▪ a zoo - zoos ▪ a hippo - hippos ▪ tattoo – tattoos ▪ a rhino – rhinos
Күрделі зат есімдерге кӛптік жалғау басты мағыналы сӛзге жалғанады.	customhouse hotel – keeper mother-inlaw manservant	custom-houses hotel – keepers mother-in-laws man-servants
Кейбір зат есімдердің көпше тҥрі ешқандай ережеге бағынбай, сөздегі дауыстыны өзгерту арқылы жасалады.	a man a woman a foot a mouse a tooth a goose	men women feet mice teeth geese
Кейбір зат есімдердің жекеше түрі мен көпше тҥрі бірдей.	a deer a species a sheep a fish	deer species sheep fish
Латын, грек 2500 ₸ - Сатып алу Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру Ашық сабақ, ҚМЖ, көрнекілік, презентация жариялап табыс табыңыз! Материалдарыңызды сатып, ақша табыңыз. (kaspi Gold, Halyk bank) Соңғы бір жылда: 45 000 000 ₸ Авторлар тапқан ақша Толығырақ Ресми байқаулар тізімі Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз! Тізімді көру Материал іздеу Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз Барлығы 663 959 материал жиналған Пән Жүктелуде... Бағыт Жүктелуде... Сынып Жүктелуде... Іздеу Ұқсас материалдар Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2024-2025 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған Сертификатталған тренер жасаған 01.01.2023 17 863 13 694 ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. Барлық пәндер Барлық материалдар Барлық сыныптар Шет тілі пәні бойынша барлық материалдарды көру Аттестацияда (ПББ) 100% келетін тақырыптармен дайындаймыз Аттестацияда (ПББ) келетін тақырыптар бойынша жасалған тесттермен дайындалып, бізбен бірге тестілеуден оңай өтесіз Өткен жылы бізбен дайындалған ұстаздар 50/50 жинап рекорд жасады Толығырақ