Материалдар / Авторлық бағдарлама Тақырыбы: «ХІХ ғасырдағы білім беру мен ағарту ісі»
МИНИСТРЛІКПЕН КЕЛІСІЛГЕН КУРСҚА ҚАТЫСЫП, АТТЕСТАЦИЯҒА ЖАРАМДЫ СЕРТИФИКАТ АЛЫҢЫЗ!
Сертификат Аттестацияға 100% жарамды
ТОЛЫҚ АҚПАРАТ АЛУ

Авторлық бағдарлама Тақырыбы: «ХІХ ғасырдағы білім беру мен ағарту ісі»

Материал туралы қысқаша түсінік
XIX ғасырдағы Қазақстан тарихы осы ел үшін бетбұрыс кезең болды. Осы уақытта қазақ халқының саяси, экономикалық және әлеуметтік өмірінде елеулі өзгерістер болды. Аумақты отарлау процесі жүргізілді, бұл қазақтардың дәстүрлі қоғамдық құрылымы мен өмір салтының өзгеруіне әкелді. XIX ғасырдағы Қазақстан тарихын зерттеу оқушыларға сол кездегі негізгі оқиғалар қандай болғанын, қазақ қоғамының алдында қандай проблемалар тұрғанын және олардың қалай шешілгенін түсінуге мүмкіндік береді. Бұл оларға Қазақстан мен оның халқының қазіргі жағдайын жақсы түсінуге көмектеседі. Бағдарламама XIX ғасырдағы Қазақстан тарихын зерттеуді қосуды ұсынамын. Бұл оқушылардың әлем және оның тарихы туралы білімдерін кеңейту жолындағы маңызды қадам болады. Авторлық бағдарлама білім алушыларды оқытуға кешенді және көпсалалы тәсілді қамтамасыз етуге арналған. Бағдарлама тез өзгеретін әлемде сәтті бейімделу және даму үшін қажетті негізгі құзыреттерді дамытуға бағытталған. Мақсаты: білім алушы
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
19 Қырқүйек 2024
229
2 рет жүктелген
1300 ₸
Бүгін алсаңыз
+65 бонус
беріледі
Бұл не?
Бүгін алсаңыз +65 бонус беріледі Бұл не?
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

«Алматы облысы білім басқармасы»

«Еңбекшіқазақ ауданыдық білім бөлімі» ММ

«Әймен орта мектебі» КММ















Авторлыөқ бағдарлама

Тақырыбы: «ХІХ ғасырдағы білім беру мен ағарту ісі»



Тарих пәнінің мұғалімі: Отарбаева Алия Рафикқызы





































ТҮСІНДІРМЕ ЖАЗБА

АВТОРДЫҢ ОЗЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ТӘЖІРИБЕСІ

«ХІХ ғасырдағы білім беру мен ағарту ісі».

XIX ғасырдағы Қазақстан тарихы осы ел үшін бетбұрыс кезең болды. Осы уақытта қазақ халқының саяси, экономикалық және әлеуметтік өмірінде елеулі өзгерістер болды. Аумақты отарлау процесі жүргізілді, бұл қазақтардың дәстүрлі қоғамдық құрылымы мен өмір салтының өзгеруіне әкелді.

XIX ғасырдағы Қазақстан тарихын зерттеу оқушыларға сол кездегі негізгі оқиғалар қандай болғанын, қазақ қоғамының алдында қандай проблемалар тұрғанын және олардың қалай шешілгенін түсінуге мүмкіндік береді. Бұл оларға Қазақстан мен оның халқының қазіргі жағдайын жақсы түсінуге көмектеседі.

Бағдарламама XIX ғасырдағы Қазақстан тарихын зерттеуді қосуды ұсынамын. Бұл оқушылардың әлем және оның тарихы туралы білімдерін кеңейту жолындағы маңызды қадам болады.

Авторлық бағдарлама білім алушыларды оқытуға кешенді және көпсалалы тәсілді қамтамасыз етуге арналған. Бағдарлама тез өзгеретін әлемде сәтті бейімделу және даму үшін қажетті негізгі құзыреттерді дамытуға бағытталған.

Мақсаты: білім алушылардың сыни тұрғыдан ойлау, күрделі мәселелерді шешу, командада жұмыс істеу және деректерді алу және талдау үшін ақпараттық технологияларды қолдану дағдыларын қалыптастыру. Бағдарлама сонымен қатар білім алушылардың жауапкершілік, құрмет және төзімділік сияқты жеке қасиеттерін дамытуға бағытталған.

Міндеттері:

Сыни ойлауды дамыту:

Білім алушыларға ақпараттың әртүрлі түрлерін талдауға, дәлелдердегі қателіктер мен қателіктерді анықтауға үйрету.

Ұсынылған мәліметтер негізінде негізделген қорытынды жасау қабілетін дамытуға ықпал ету.

Пәнаралық байланыстарды қалыптастыру:

Кешенді мәселелерді шешу үшін, мысалы, пәнаралық жобалар арқылы әр түрлі пәндерден білімді біріктіру.

Білім алушыларға өзекті мысалдар мен практикалық тапсырмаларды қолдана отырып, ғылым, технология, өнер арасындағы байланысты көруге үйрету.

Оқытуда технологияларды қолдану:

Ақпаратқа қол жетімділікті және оқыту тиімділігін арттыру үшін цифрлық құралдар мен ресурстарды оқу процесіне біріктіру.

Білім алушыларға ақпаратты жинау және өңдеу үшін интернетті және басқа технологияларды қауіпсіз және тиімді пайдалануға үйрету.

Қарым-қатынас дағдыларын дамыту:

Білім алушылардың өз идеяларын ауызша және жазбаша анық және анық білдіру қабілетіне ықпал ету.

Білім алушыларды топтағы тиімді өзара әрекеттесуге, жобаларды басқаруға және көшбасшылыққа үйрету.

Мәдени және азаматтық даму:

Білім алушылардың әртүрлі мәдениеттер мен көзқарастарға деген құрметін қалыптастыру.

Қазіргі қоғамда азаматтық жауапкершілік пен құқықтар мен міндеттерді түсінуге тәрбиелеу.

Жеке даму:

Білім алушылардың өзін-өзі тануына және олардың жеке қабілеттерін дамытуға ықпал ету.

Білім алушыларға өзін-өзі реттеу әдістерін және уақытты тиімді басқаруды үйрету.

Бұл міндеттер білім алушыларды жан-жақты дамытуға және оларды болашақ сынақтарға дайындауға бағытталған тұтас бағдарламаны тұжырымдауға көмектеседі.

Бағдарламаның негізгі компоненттері:

Пәндердің интеграциясы: пәндер арасындағы байланыс әртүрлі салалардағы білімді біріктіретін тақырыптық модульдер арқылы жүзеге асырылады (мысалы, ғылым, өнер).

Жобалау қызметі: білім алушылар әр түрлі пәндерден білімді қолдануды және сыныптастарымен ынтымақтастықты қажет ететін жобалармен үнемі жұмыс істейді.

Технологияларды қолдану: оқу процесін қолдау және білім алушылардың ақпараттық сауаттылығын дамыту үшін заманауи білім беру технологияларын белсенді пайдалану.

Бағдарламаның өзектілігі

Білім беру ортасындағы және біліктілікке қойылатын талаптардағы өзгерістер:

Қазіргі әлемде көпсалалы ойлауға, белгісіздік жағдайында жұмыс істеуге және жаңа технологиялар мен жағдайларға тез бейімделуге қабілетті түлектерге сұраныс артып келеді. Авторлық бағдарлама білім алушыларды тез өзгеретін технологиялар мен жаһандану жағдайында табысты мансап пен өмірге дайындауға арналған.

Дәстүрлі білім берудің кемшіліктері:

Дәстүрлі білім беру жүйелері көбінесе заманауи динамикалық және өзара байланысты әлемнің қажеттіліктерін қанағаттандырмайтын пәндерді оқшауланған зерттеуге бағытталған. Авторлық бағдарлама пәнаралық байланыстарды қалыптастыруға және білімді нақты өмірде практикалық қолдануға ықпал ететін интегративті тәсілді ұсынады.

ХХІ ғасырдың негізгі құзыреттерін дамыту:

Бағдарлама қазіргі жұмыс күші үшін маңызды болып табылатын сыни ойлауды, шығармашылықты, коммуникативті дағдыларды және топтық жұмыс қабілетін дамытуға баса назар аударады.

Технологиялық интеграция:

Оқытуда ақпараттық технологияларды қолдану білімге қол жеткізуді жақсартып қана қоймайды, сонымен қатар білім алушыларды заманауи цифрлық құралдармен тиімді жұмыс істеуге дайындайды. Бағдарлама білім алушылардың технологиялық сауаттылығын нығайтатын технологияларды белсенді пайдалануды көздейді.

Әлеуметтік-мәдени бейімделу:

Білім беру бағдарламасы білім алушылардың әртүрлі мәдениеттер мен дүниетанымдарға деген құрметін қалыптастыруға ықпал етеді, оларды қазіргі қоғамның маңызды аспектісі болып табылатын көпмәдениетті ортада өмір сүруге және жұмыс істеуге дайындайды.

Бағдарламаның өзектілігін негіздеу білім беру алдында тұрған заманауи үрдістер мен сын-қатерлерді көрсетіп, осы бағдарламаның оларға қалай жауап бере алатынын көрсетуі тиіс. Бұл сіздің бағдарламаңызға білім беру мекемелерінен, ата-аналардан және білім алушылардан назар аударуға көмектеседі.

Бағдарламаға негізделген принциптер мен тәсілдер

Интегративтілік:

Бағдарлама білім алушыларға пәндер арасындағы байланысты көруге және нақты әлемнің көпсалалы аспектілерін түсінуге мүмкіндік беретін әртүрлі пәндер бойынша білімді біріктіру принципіне негізделген. Бұл проблемалар мен міндеттерге кешенді көзқарасты қалыптастыруға, сондай-ақ білімді практикалық жағдайларда қолдану дағдыларын дамытуға ықпал етеді.

Білім алушы тәсілі:

Оқыту білім алушыға, оның қажеттіліктері мен қызығушылықтарына бағытталған. Бағдарлама әр білім алушыке жеке көзқарасты қолдайды, бұл жеке күшті жақтарын дамытуға және жақсарту үшін бағыттарды шешуге мүмкіндік береді. Оқыту білім білім алушылардің оқу процесіне белсенді қатысуын ынталандыру үшін құрылымдалған.

Құзыреттілік тәсіл:

Бағдарлама сыни тұрғыдан ойлау, коммуникативтік дағдылар, ынтымақтастық қабілеті, цифрлық сауаттылық және шығармашылық сияқты қазіргі әлемде қажетті негізгі құзыреттерді дамытуға бағытталған. Оқу бағдарламасының барлық аспектілері осы құзыреттерді нығайтуға арналған.

Жобаға бағытталған оқыту:

Бағдарлама әртүрлі пәндерден білімді қолдануды және басқа білім алушылармен ынтымақтастықты қажет ететін жобаларды әзірлеуді және іске асыруды қамтиды. Бұл командада жұмыс істеу, жобаларды басқару және кешенді міндеттерді шешу дағдыларын қалыптастыруға мүмкіндік береді.

Технологияны қолдану:

Технологиялық интеграция бағдарламаның негізгі аспектілерінің бірі болып табылады. Оқу процесі оқытудың интерактивтілігін арттыруға және оқу материалына тереңірек енуге ықпал ететін заманауи білім беру технологиялары мен цифрлық құралдарды пайдалануды қамтиды.





Жауапкершілік пен азаматтық ұстанымды қалыптастыру:

Бағдарлама сонымен қатар білім алушылардың әлеуметтік жауапкершілігі мен азаматтық қасиеттерін дамытуға баса назар аударады. Ол әртүрлілікті құрметтеуді қалыптастыруға, әлеуметтік және экологиялық мәселелерді түсінуге және белсенді азаматтық ұстанымды дамытуға бағытталған.

Бұл принциптер мен тәсілдер білім алушылар көп салалы және тез өзгеретін әлемде өмір сүруге және жұмыс істеуге дайындауды қамтамасыз етеді, сонымен қатар маңызды жеке және кәсіби қасиеттерді дамытуға ықпал етеді.

Курстың жаңалығы:

Пәндерді интеграциялау:

Бағдарлама көпсалалы тәсілді ұсына отырып, пәндерге дәстүрлі бөлуді жеңеді. Білім алушылар әртүрлі ғылыми пәндердің қалай қиылысатынын және өзара әрекеттесетінін зерттейді, бұл материалды тереңірек түсінуге және білімді әртүрлі контексттерде қолдану қабілетін дамытуға ықпал етеді.

Жобаға бағытталған оқыту (PBL):

Бағдарлама жаңалығының негізгі элементі-жобалық оқытуды негізгі әдіс ретінде пайдалану. Бұл тәсіл білім білім алушыларге теориялық білімді игеріп қана қоймай, оларды іс жүзінде қолдануға, нақты мәселелерді шешуге және практикалық және әлеуметтік маңызы бар жобаларды құруға мүмкіндік береді.

Технологиялық интеграция:

Бағдарлама бұлтты технологияларды, AI, машиналық оқытуды және интерактивті платформаларды қоса алғанда, білім беру процесіне соңғы технологиялық жетістіктерді белсенді түрде енгізуде. Бұл білім білім алушыларге озық білім беру құралдарына қол жеткізуге мүмкіндік береді және оларды осы технологияларды кәсіби салада қолдануға дайындайды.

Жұмсақ дағдыларға назар аударыңыз:

Бағдарлама сыни тұрғыдан ойлау, шығармашылық, коммуникация және топтық жұмыс сияқты жұмсақ дағдыларды дамытуға баса назар аударады. Бұл дағдылар қазіргі әлемде маңызды бола бастады және дәстүрлі оқу бағдарламаларында жиі назардан тыс қалады.

Адаптивті оқыту:

Бағдарлама әр білім алушының жеке қажеттіліктері мен оқу жылдамдығына сәйкес келетін бейімделген оқу жоспарларын ұсынады. Бұл материалды тереңірек және тиімді игеруге мүмкіндік береді, бұл әр білім алушыға өзінің ерекше қабілеттері мен қызығушылықтарына сәйкес дамуға мүмкіндік береді.

Жаһандық және көпмәдениетті тәсіл:

Бағдарлама білім алушыларды халықаралық ортада тиімді жұмыс істеуге және өмір сүруге дайындай отырып, жаһандық мәселелерді зерттеу мен көпмәдениетті білім беруді қамтиды.

Курстың практикалық маңыздылығы:

Нақты әлемге дайындық:

Бағдарлама білім алушыларды жеке өмірінде де, кәсіби қызметінде де нақты мәселелерді шешуге қажетті құзыреттіліктермен қамтамасыз етеді. Командада жұмыс істеу, кешенді міндеттерді шешу және өзгерістерге бейімделу қабілеттері қазіргі еңбек нарығы үшін өте маңызды.

Сұранысқа ие дағдыларды дамыту:

Курс сыни ойлауды, шығармашылықты, ақпараттық сауаттылықты және коммуникативтік дағдыларды дамытуға баса назар аударады. Бұл дағдыларды жұмыс берушілер ғана емес, бүкіл әлемдегі білім беру институттары да маңызды деп санайды.

Мансап пен білім берудегі икемділік:

Кең ауқымды білімі мен дағдылары бар білім білім алушылар әртүрлі кәсіби рөлдер мен білім беру талаптарына оңай бейімделе алады, бұл олардың жаһандық нарықтағы бәсекеге қабілеттілігін арттырады.

Технологиялық сауаттылық:

Қазіргі әлемде технологиялық сауаттылық көптеген салаларда сәттіліктің негізгі факторы болып табылады. Бағдарлама заманауи білім мен жұмыстың ажырамас бөлігі болып табылатын ең жаңа технологиялық құралдар мен платформаларды пайдалануды үйретеді.

Мәдениетаралық өзара іс-қимыл:

Бағдарлама білім алушыларды жаһанданған әлемде қажет болатын тиімді мәдениетаралық өзара іс-қимылға дайындайды, мұнда әртүрлі мәдениеттер мен ұлттардың адамдарымен қарым-қатынас жасау және ынтымақтасу қабілеті маңызды.

Әлеуметтік жауапкершілік және тұрақты даму:

Білім алушылар қоршаған ортаға және қоғамға жауапкершілікпен қарауды қалыптастыруға ықпал ететін әлеуметтік, экологиялық және экономикалық мәселелерді түсінуге және талдауға үйренеді.

Жеке даму және өзін-өзі тану:

Бағдарлама білім алушыларға өзін-өзі анықтау және мансап жолын таңдау үшін маңызды болып табылатын өзін, қызығушылықтары мен әлеуетін жақсырақ түсінуге көмектесу арқылы тұлғаның дамуына ықпал етеді.

Теориялық және әдіснамалық негіздері:

Конструктивизм:

Білім алушылар өз білімдерін бұрынғы тәжірибелер мен қоршаған ортамен белсенді қарым-қатынас негізінде қалыптастырады деген идеяға негізделген. Бағдарлама білім алушыларды білімді өз бетінше іздеуге, ақпаратты талдауға және сыни бағалауға ынталандырады.

Пәнаралық тәсіл:

Әлемді толық түсіну және күрделі мәселелерді шешу үшін әртүрлі пәндерден білімді біріктіру. Бұл білімді әртүрлі контексте қолдану дағдыларын дамытуға ықпал етеді.

Ховард Гарднердің бірнеше интеллект теориясы:

Білім алушылардағы интеллекттің әртүрлі түрлерін ескеру (логикалық, ауызша, визуалды-кеңістіктік және т.б.), бұл оқытуға икемді жақындауға және әр білім алушының жеке ерекшеліктерін ескеруге мүмкіндік береді.

Альберт Бандураның әлеуметтік оқыту теориясы:

Оқытудағы бақылау, имитация және модельдеудің маңыздылығын атап көрсетеді. Бағдарлама білім білім алушылар арасында білім мен дағдылар алмасуға ықпал ететін бірлескен жұмыс элементтерін қамтиды.

Практикалық негіздер:

Жобалық оқыту:

Әр түрлі пәндерден білім мен дағдыларды қолдануға кешенді көзқарасты қажет ететін жобаларды әзірлеу және орындау. Жобалар практикалық тәжірибе ұсынады және жоспарлау, зерттеу және презентация дағдыларын дамытады.

Технологияны қолдану:

Ресурстардың кең ауқымына қол жеткізуді қамтамасыз ету, бірлесіп жұмыс істеуді қолдау және оқу мен бағалау процесін жеңілдету үшін цифрлық құралдар мен білім беру платформаларын белсенді қолдану.

Бірлескен оқыту:

Топтық тапсырмалар мен пікірталастар арқылы топтық жұмыс дағдыларын қалыптастыру. Бұл әлеуметтік дағдыларды дамытуға көмектеседі, әртүрлі пікірлерді құрметтеуге және топтағы әртүрлі рөлдерге бейімделуге үйретеді.

Рефлексиялық тәжірибе:

Білім алушылар оқуын талдайтын, жақсартуларды анықтайтын және одан әрі қадамдарды жоспарлайтын рефлексияны үнемі жүргізу. Бұл өзін-өзі тану мен өзін-өзі бағалауды дамытуға ықпал етеді.



Білім алушылардың жетістіктерін бағалау әдістері


Формативті бағалау:

Сыныптағы бақылаулар: мұғалімлар білім алушылардың қатысуын, сыныптастарымен қарым-қатынасын және практикалық тапсырмаларда білімнің қолданылуын бағалау үшін оқу процесін бақылай алады.

Портфолио: білім алушылар әртүрлі салалардағы жетістіктері мен жетістіктерін көрсететін портфолиода жұмыстарды, жобаларды және басқа материалдарды жинай алады.

Жиынтық бағалау:

Емтихандар мен тесттер: негізгі пәндер мен құзыреттіліктер бойынша білім алушылардың білімі мен дағдыларын бағалайтын тесттер мен емтихандарды әзірлеу.

Қорытынды жобалар: әр түрлі пәндерден білімді біріктіруді қажет ететін және білім алушылардың нақты мәселелерді шеше білуін көрсететін кешенді жобаларды бағалау.

Өзара бағалау:

Құрдастардың бағалары: білім алушылар бір-бірінің жұмысын бағалауға қатыса алады, бұл сыни ойлауды дамытуға және жұмысты сапа мен мазмұн тұрғысынан талдауға мүмкіндік береді.

Өзін-өзі бағалау:

Рефлексиялық тапсырмалар: білім алушылар өздерінің жетістіктері мен қиындықтарын талдайтын рефлексиялық тапсырмаларды жүйелі түрде орындау әрі қарай оқу мақсаттарын қояды.

Рубрикаларды пайдалану:

Бағалау рубрикалары: әртүрлі жұмыс түрлері мен тапсырмалар үшін бағалау критерийлерін нақты анықтайтын егжей-тегжейлі рубрикаларды құру және пайдалану. Бұл білім білім алушыларге олардың жұмысының қандай аспектілері бағаланатынын және қандай сапа деңгейлеріне қол жеткізуге тырысу керектігін түсінуге көмектеседі.

Сандық құралдар арқылы бағалау:

Онлайн платформалар: бағалау процесін автоматтандыруға мүмкіндік беретін және білім алушыларға жауаптары мен жұмыстары бойынша дереу кері байланыс беретін білім беру платформаларын пайдалану.

Бұл бағалау әдістері оқу процесі мен білім алушылардың дамуының әртүрлі аспектілерін қамтуға қабілетті, олардың жетістіктері мен жақсарту бағыттары туралы дәлірек және жан-жақты түсінуді қамтамасыз ететін бағалауға икемді және көп қырлы тәсілді қамтамасыз етеді.





Бағдарлама шеңберінде пайдалану үшін ұсынылатын оқыту әдістері мен технологиялары

Жобалар арқылы оқыту (Project-Based Learning, PBL) :

Әртүрлі пәндік салалардан білім мен дағдыларды қолдануды талап ететін жобаларды әзірлеу және іске асыру. Бұл әдіс білім білім алушыларға сыни ойлауды, проблемаларды шешу дағдыларын және топтық жұмысты дамытуға көмектеседі.

Сандық білім беру ресурстарын пайдалану:

Қосымша ресурстар мен курстарға қол жеткізу үшін Khan Academy, Coursera, EdX сияқты білім беру платформаларын қолдану.

Күрделі ұғымдарды түсінуді жеңілдететін және нақты уақыттағы кері байланысты қамтамасыз ететін интерактивті оқулықтар мен қосымшалар.

Ойын жаттығулары (Gamification):

Білім алушылардың ынтасын арттыру және оқуды белсендіру үшін жарыстар, ұпайлар, деңгейлер және жетістіктер сияқты ойын элементтерін енгізу.

Аралас оқыту (аралас оқыту):

Білім алушыларға өз қарқынымен үйренуге мүмкіндік беретін икемді білім беру ортасын құру үшін дәстүрлі сынып сабақтарымен онлайн оқытудың үйлесімі.

Флип-класс (Flipped Classroom):

әстүрлі дәрістерді үй тапсырмасына көшіру (бейне дәрістер, материалдарды оқу), ал сынып уақыты тапсырмалар, жобалар және материалды талқылау бойынша тереңірек жұмыс істеу үшін қолданылады.

Интерактивті тақталар және мультимедиялық презентациялар:

Оқу процесін байыту үшін бейне, аудио және басқа мультимедиялық элементтерді қамтуы мүмкін интерактивті сабақтар жасау үшін Smart Boards сияқты технологияларды пайдалану.

Рефлексия арқылы оқыту (Reflective Learning):

Журнал жүргізу, есеп беру және пікірталасқа қатысу арқылы білім алушыларды өздерінің оқуы мен тәжірибесін талдауға ынталандыру.

Адаптивті оқыту:



Оқу материалы мен оқу қарқынын әр білім алушының жеке білім деңгейіне және материалды меңгеру жылдамдығына бейімдейтін технологияларды қолдану.

Бұл әдістер мен технологиялар білім беру сапасын жақсартып қана қоймайды, сонымен қатар оқу процесін қызықты әрі серпінді етеді, бұл білім алушылардың материалды тереңірек игеруіне және ХХІ ғасырдың маңызды дағдыларын дамытуға ықпал етеді.



Бағдарламадан күтілетін нәтижелер:

Пәнаралық білім:

Білім алушылар кешенді есептерді шешу үшін әртүрлі пәндерден білімді біріктіре және қолдана алады.

Олар пәндер арасындағы байланысты көруді және осы синтезді практикалық және теориялық жағдайларда қолдануды үйренеді.

Сыни тұрғыдан ойлау:

Білім алушылар ақпаратты талдау, дәлелдер мен деректерді сыни тұрғыдан бағалау және негізделген қорытынды жасау қабілетін дамытады.

Олар күрделі мәселелер мен мәселелер бойынша өз бетінше жұмыс істей алады.

Қарым-қатынас дағдылары:

Білім алушылар өз идеяларын ауызша және жазбаша түрде анық және сенімді түрде жеткізуді үйренеді.

Олар команда ішінде де, кең аудиториямен де тиімді қарым-қатынас жасай алады.

Сандық сауаттылық:

Білім алушылар заманауи ақпараттық технологияларды, соның ішінде компьютерлік бағдарламаларды, интернет-ресурстарды және оқыту, зерттеу және коммуникация үшін басқа сандық құралдарды пайдалануды меңгереді.

Жобалық басқару:

Білім алушылар мақсатқа жету үшін ресурстар мен уақытты басқару арқылы жобаларды жоспарлау, ұйымдастыру және іске асыру дағдыларын дамытады.

Бейімделу және икемділік:

Олар өзгерістерге бейімделуді және оқу және кәсіби қызметтегі күтпеген жағдайларға тиімді жауап беруді үйренеді.

Көпмәдениетті түсіну:

Білім алушылар толеранттылық пен жаһандық көзқарасты қалыптастыруға ықпал ететін әртүрлі мәдениеттер мен қоғамдарға білім мен құрметке ие болады.

Өзін-өзі оқыту және тұлғаны дамыту:

Білім алушылар өзін-өзі оқыту және өзін-өзі жетілдіру дағдыларын дамытады, бұл оларға өмір бойы білім алуды және жеке өсуді жалғастыруға мүмкіндік береді.

Бұл нәтижелер білім алушыларды табысты білім беру және кәсіби болашаққа дайындап қана қоймайды, сонымен қатар олардың жеке дамуын қамтамасыз етеді, оларды қазіргі әлемнің қиындықтарына дайын етеді.

Бағдарлама «Оқу жоспарының вариативті бөлігінің оқу бағдарламалары мен элективті курстарды сараптамадан өткізу және оларды жаңартылған білім беру мазмұны аясында әдістемелік қамтамасыз ету туралы ереже» (бұдан әрі – Ереже) Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі № 319-III «Білім туралы» Заңына (27.08.2022 ж. № 382 бұйрығы) негізінде әзірленді.

Бағдарлама «Оқу – тәрбие процесін ұйымдастыру бойынша нормативтік құқықтық актілер». «Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндер, таңдау курстары мен факультативтер бойынша үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы» (ҚР Оқу-ағарту министрінің 16.09.2022ж. №399 бұйрығы 21.11.2022 ж. № 467, 05.07.2023 ж. № 199 бұйрығымен енгізілген өзгерістері) негізінде әзірленді. https://adilet.zan.kz/kaz/docs/ V2200029767 https://adilet.zan.kz/kaz/docs/ V2200030654).


Авторлық курстың қысқаша тұжырымдары:

Әр түрлі пәндер бойынша білімді біріктіру.

Білім алушылар және құзыреттілік тәсілдері.

Жобалық және бірлескен оқыту.

Нақты өмірлік және кәсіби жағдайларға дайындық.

Еңбек нарығында сұранысқа ие дағдыларды дамыту.

Жаһандық көзқарас пен әлеуметтік жауапкершілікті қалыптастыру.

34-сағатқа түрлі тақырыптар бойынша практикалық – инновациялық тәсілдермен практикалық тапсырмалар құрастырылды.





Ақпараттық-әдістемелік бөлімнің негізгі функциялары:

Оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу:

Оқу бағдарламаларын, әдістемелік ұсынымдарды, оқулықтарды және басқа да білім беру ресурстарын құру және жаңарту.

Мұғалімларды қолдау және оқыту:



Мұғалімдер үшін семинарлар, тренингтер мен біліктілікті арттыру курстарын ұйымдастыру. Оқытудың жаңа әдістері мен технологияларын игеруге көмектесу.



Білім беру процесінің мониторингі және талдауы:



Оқу нәтижелері, оқыту сапасы және оқу бағдарламаларының тиімділігі туралы мәліметтерді жинау және талдау.



Ақпараттық технологияларды интеграциялау:



Білім беру процесінде ақпараттық технологияларды қолдануды енгізу және қолдау. Электрондық білім беру ресурстарына қолжетімділікті ұйымдастыру.

Басқа бөлімдермен және сыртқы ұйымдармен өзара іс-қимыл:



Тәжірибе мен ресурстармен алмасу үшін оқу орнының басқа бөлімдерімен және сыртқы серіктестермен ынтымақтастық.

Инновациялық жобаларды әзірлеу және іске асыру:



Білім беру процесіне инновациялық әдістер мен технологияларды енгізу бойынша жобаларды бастау және қолдау.

Ақпараттық-әдістемелік бөлімнің міндеттерінің мысалдары:

Оқыту, оқу бағдарламаларын бейімдеу және жаңа білім беру технологияларын енгізу мәселелері бойынша мұғалімдерді әдістемелік қолдауды ұйымдастыру.

Онлайн курстар, виртуалды зертханалар және интерактивті оқулықтар сияқты цифрлық білім беру ресурстарын әзірлеу.

Тәжірибе алмасу және білім беру саласындағы үздік тәжірибелерді тарату үшін ғылыми-практикалық конференциялар мен семинарлар өткізу.

Оқу бағдарламаларының тиімділігіне Мониторинг жүргізу және оқыту нәтижелерін талдау негізінде оларды жақсарту жөнінде ұсыныстар енгізу.

Осылайша, ақпараттық-әдістемелік бөлім білім беру сапасын арттыруда және инновацияларды енгізуде маңызды рөл атқарады, бұл оқытуды заманауи білім беру және әлеуметтік қажеттіліктер үшін өзекті және тиімді етеді.




БІЛІМ АЛУШЫНЫҢ ЖҰМЫСЫН БАҒАЛАУДЫҢ КЕЛЕСІ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІНЕ МЫНАЛАР ЖАТАДЫ:

  • Формативті бағалау:

Ол бүкіл оқу процесінде жүзеге асырылады және оқытуды қолдауға бағытталған.

Білім алушыларға соңғы бағалауға дейін олардың түсінігі мен дағдыларын жақсартуға көмектесетін уақтылы кері байланыс береді.

  • Жиынтық бағалау:

Оқу материалын игеру деңгейін өлшеу үшін оқу модулінің немесе курстың соңында жүргізіледі.

БАҒДАРЛАМАДА ОРЫНДАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАРДЫ БАҒАЛАУ КРИТЕРИЙІ.

Білім беру бағдарламасында орындалған тапсырмаларды бағалау критерийлері білім алушылардың жұмысын бағалауда объективтілікті, әділдікті және дәйектілікті қамтамасыз ету үшін нақты анықталуы керек. Мұнда әртүрлі тапсырмалар үшін пайдалануға болатын бағалау критерийлерінің мысалдары берілген:

Білімнің толықтығы мен тереңдігі:

  • Тапсырмада көрсетілген негізгі ұғымдар мен принциптерді түсіну деңгейі.

  • Теориялық білімді практикада қолдану мүмкіндігі.



Сыни тұрғыдан ойлау және талдау:

  • Ақпаратты талдау, негізгі аспектілерді бөліп көрсету және негізделген қорытынды жасау мүмкіндігі.

  • Тапсырмада берілген мәліметтер мен дәлелдерді сыни тұрғыдан бағалау қабілетін бағалау.

Өзіндік және шығармашылық:

Тапсырманы орындауда қолданылатын идеялар мен тәсілдер қаншалықты ерекше.

  • Қораптан тыс ойлау және инновациялық шешімдерді ұсыну мүмкіндігі.



Құрылымы және ұйымдастырылуы:

Тапсырмадағы материалды ұйымдастырудың анықтығы мен қисындылығы.

  • Дәлелді қолдау және түсінудің қарапайымдылығы үшін құрылымды пайдалану тиімділігі.

Байланыс және тіл:

Жазбаша немесе ауызша баяндаудың сапасы мен анықтығы.

  • Сауаттылық, стиль, мамандандырылған лексика мен терминологияны қолдану.

Тапсырманың нұсқаулары мен талаптарын сақтау:

Берілген нұсқаулар мен талаптарға сәйкес тапсырманы орындау дәлдігі.

  • Тапсырманың барлық бөліктерінің толықтығы.

Дереккөздер мен сілтемелерді пайдалану:

Ақпарат көздерін дұрыс пайдалану: сілтемелердің болуы, дәйексөздердің дұрыстығы.

  • Өз дәлелдерін қолдау үшін әртүрлі көздерден ақпаратты біріктіру мүмкіндігі.

Тапсыру мерзімі:

  • Тапсырмаларды орындау мен тапсырудың белгіленген мерзімдерін сақтау.

ТҰРАҚТЫЛАУ МАЗМҰНДЫҚ – БӨЛІМ

Оқу пәнінің құрылымы мен мазмұны барынша толық және нақты бейнеленген курстан тұрады. Бағдарламаның бұл бөлімінің негізі нақты пәннің мазмұндық құрылымы мен теориялық аспектісін таңдау болып табылады. Оқу пәнінің мазмұнын тұрақтылау курсы нақты және бағдарламаның түсінік хатында көрсетілген барлық мақсат пен міндеттерді жүзеге асыру бойынша жазылған.

  • ХІХ ғасырдың басындағы Қазақстанның саяси және әлеуметтік құрылымы. 1 сағат. Аймақтың дамуына осы факторлардың әсерін түсіну үшін XIX ғасырдың басында Қазақстанның саяси және әлеуметтік құрылымын зерттеу. Ресей империясы мен дәстүрлі қазақ институттарының әлеуметтік-саяси жүйені қалыптастырудағы рөлін талдау.

  • Ресей империясының аймақтың дамуына әсері. 1 сағат. XIX ғасырдағы Ресей империясының Қазақстанның дамуына әсерін түсіну. Аймақтың империяға интеграциялануынан туындаған саяси, әлеуметтік және білім беру салаларындағы өзгерістерді зерттеу.

  • Медресе және діни білім беру ісі. 1 сағат. XIX ғасырдағы қазақ қоғамындағы медресе мен діни білімнің рөлін зерттеу. Олардың аймақтың мәдени және рухани дамуына әсерін бағалау.

  • Медресе және діни білім. 1 сағат. XIX ғасырдағы қазақ қоғамындағы медресе мен діни білімнің рөлін зерттеу. Олардың аймақтың мәдени және рухани дамуына әсерін бағалау.

  • Ауылдық мектептерінің тарихы. 1 сағат. XIX ғасырдағы Қазақстанның білім беруіндегі ауыл мектептерінің рөлін зерттеу. Олардың ауылдық қоғамдастықтардың білім беруі мен әлеуметтік дамуына әсерін талдау.

  • Ауылдық мектептердің рөлі. 1 сағат. XIX ғасырдағы Қазақстанның білім беруіндегі ауыл мектептерінің рөлін зерттеу. Олардың ауылдық қоғамдастықтардың білім беруі мен әлеуметтік дамуына әсерін талдау.

  • Ресейлік білім беру жүйесінің мәні. 1 сағат. Ресейдің білім беру жүйесінің XIX ғасырдағы Қазақстандағы мектеп ісінің дамуына әсерін зерттеу. Білім беру практикасындағы өзгерістерді және олардың қазақ қоғамына әсерін бағалау.

  • Ресейлік білім беру жүйесінің қазақ мектептеріне әсері. 1 сағат. Ресейдің білім беру жүйесінің XIX ғасырдағы Қазақстандағы мектеп ісінің дамуына әсерін зерттеу. Білім беру практикасындағы өзгерістерді және олардың қазақ қоғамына әсерін бағалау

  • Алғашқы орыс-қазақ мектептерінің тарихы. 1 сағат. XIX ғасырда алғашқы орыс-қазақ мектептерінің ашылу процесін анықтау. Олардың қазақ және орыс халықтары арасындағы интеграция мен мәдени алмасудағы рөлін бағалау.

  • Алғашқы орыс-қазақ мектептерінің ашылуы. 1 сағат. XIX ғасырда алғашқы орыс-қазақ мектептерінің ашылу процесін анықтау. Олардың қазақ және орыс халықтары арасындағы интеграция мен мәдени алмасудағы рөлін бағалау.

  • Абай Құнанбайұлы өмірбаяны. 1 сағат. Абай Құнанбаевтың Қазақстанның мәдениеті мен біліміне қосқан үлесін анықтау. Қазақ әдебиетінің, ағартушылық пен ұлттық сананың дамуына әсерін талдау.

  • Абай Құнанбайұлы және оның мәдениет пен білімге қосқан үлесі. 1 сағат. Абай Құнанбаевтың Қазақстанның мәдениеті мен біліміне қосқан үлесін анықтау. Қазақ әдебиетінің, ағартушылық пен ұлттық сананың дамуына әсерін талдау.

  • Ыбырай Алтынсарин: педагог және ұлы ағартушы. 1 сағат. Ыбырай Алтынсариннің педагогикалық қызметі мен ағартушылық үлесін зерттеу. Оның XIX ғасырдағы Қазақстандағы білім беру мен мәдени ағартудың дамуына әсерін бағалау.

  • Ыбырай Алтынсарин: педагогсаласындағы еңбегі. 1 сағат. Ыбырай Алтынсариннің педагогикалық қызметі мен ағартушылық үлесін зерттеу. Оның XIX ғасырдағы Қазақстандағы білім беру мен мәдени ағартудың дамуына әсерін бағалау.

  • Білім берудің қазақ бірегейлігін қалыптастыруға әсері. 1 сағат. XIX ғасырда Қазақ ұлттық бірегейлігінің қалыптасуына білім берудің әсерін зерттеу. Білім беру реформаларының қазақ халқының мәдени және әлеуметтік сана-сезіміне қалай ықпал еткенін бағалау.

  • Білім берудің қазақ бірегейлігін қалыптастыруға әсері мен мәні. 1 сағат. XIX ғасырда Қазақ ұлттық бірегейлігінің қалыптасуына білім берудің әсерін зерттеу. Білім беру реформаларының қазақ халқының мәдени және әлеуметтік сана-сезіміне қалай ықпал еткенін бағалау.

  • Қазақ жеріндегі алғашқы мектептерінің ашылуы. 1 сағат. Қазақ жерінде алғашқы мектептердің құрылуы мен дамуын зерттеу. XIX ғасырдағы қазақ қоғамының білімі мен мәдени дамуына әсерін анықтау.

  • Қазақ жеріндегі алғашқы мектептерінің саны. 1 сағат. Қазақ жерінде алғашқы мектептердің құрылуы мен дамуын зерттеу. XIX ғасырдағы қазақ қоғамының білімі мен мәдени дамуына әсерін анықтау.

  • Ағартудағы әдебиет пен жазудың рөлі. 1 сағат. XIX ғасырдағы қазақ қоғамын ағартудағы әдебиет пен жазудың рөлін зерттеу. Білімге, мәдени дамуға және ұлттық сананың қалыптасуына әсерін бағалау.

  • ХІХ ғасырда ағарту саласындағы өзгерістер. 1 сағат. XIX ғасырдағы қазақ қоғамын ағартудағы әдебиет пен жазудың рөлін зерттеу. Білімге, мәдени дамуға және ұлттық сананың қалыптасуына әсерін бағалау.

  • Әлеуметтік және мәдени кедергілер. 1 сағат. XIX ғасырдағы Қазақстанда білім берудің дамуына кедергі келтіретін әлеуметтік және мәдени кедергілерді анықтау. Олардың халықтың әртүрлі топтарының оқуға қол жетімділігі мен білім беру мүмкіндіктеріне әсеріне баға беру.

  • Білім саласындағы әлеуметтік және мәдени кедергілер. 1 сағат. XIX ғасырдағы Қазақстанда білім берудің дамуына кедергі келтіретін әлеуметтік және мәдени кедергілерді анықтау. Олардың халықтың әртүрлі топтарының оқуға қол жетімділігі мен білім беру мүмкіндіктеріне әсеріне баға беру.

  • Қыздарға арналған алғашқы мектептердің ашылуына себептер. 1 сағат. XIX ғасырдағы Қазақстандағы қыздарға арналған алғашқы мектептердің пайда болуын зерттеу. Қазақ қоғамындағы әйелдердің білім беру мүмкіндіктері мен әлеуметтік жағдайына әсерін бағалау.

  • Қыздарға арналған алғашқы мектептердің пайда болуы. 1 сағат. XIX ғасырдағы Қазақстандағы қыздарға арналған алғашқы мектептердің пайда болуын зерттеу. Қазақ қоғамындағы әйелдердің білім беру мүмкіндіктері мен әлеуметтік жағдайына әсерін бағалау.

  • Өнеркәсіп және аграрлық реформалардың білімге әсері. 1 сағат. Өнеркәсіптік және аграрлық реформалардың Қазақстандағы XIX ғасырдағы білімге әсерін зерттеу. Реформалардың кәсіптік және техникалық білім беруді дамытуға қалай ықпал еткенін анықтау.

  • Қазақ қоғамындағы әлеуметтік жағдайдың Өнеркәсіп және аграрлық реформалардың білімге әсері. 1 сағат. Өнеркәсіптік және аграрлық реформалардың Қазақстандағы XIX ғасырдағы білімге әсерін зерттеу. Реформалардың кәсіптік және техникалық білім беруді дамытуға қалай ықпал еткенін анықтау.

  • Ресей империясының білім беру саясаты. 1 сағат. XIX ғасырдағы Ресей империясының Қазақстанға қатысты білім беру саясатын зерттеу. Оның білім беру мекемелерінің дамуына және қазақ қоғамының ағартуына әсерін бағалау.



  • Ресей империясының білім беру саясаты. 1 сағат. XIX ғасырдағы Ресей империясының Қазақстанға қатысты білім беру саясатын зерттеу. Оның білім беру мекемелерінің дамуына және қазақ қоғамының ағартуына әсерін бағалау.

  • Білім саласындағы реформалардың қазақ қоғамы үшін салдары. 1 сағат. XIX ғасырдағы білім беру реформаларының қазақ қоғамы үшін салдарын зерттеу. Олардың аймақтың әлеуметтік, мәдени және экономикалық дамуына әсерін талдау.

  • Реформалардың қазақ қоғамы үшін салдары. 1 сағат. XIX ғасырдағы білім беру реформаларының қазақ қоғамы үшін салдарын зерттеу. Олардың аймақтың әлеуметтік, мәдени және экономикалық дамуына әсерін талдау.

  • Курстың негізгі тақырыптарын жалпылау. 1 сағат. XIX ғасырдағы Қазақстандағы білім мен ағартуға арналған курстың негізгі тақырыптарын қорытындылау. Аймақтың тарихи және мәдени дамуы үшін маңызды сәттерді және олардың маңыздылығын атап өту.

  • Курстың негізгі тақырыптарын жалпылау. 1 сағат. XIX ғасырдағы Қазақстандағы білім мен ағартуға арналған курстың негізгі тақырыптарын қорытындылау. Аймақтың тарихи және мәдени дамуы үшін маңызды сәттерді және олардың маңыздылығын атап өту.

  • ХІХ ғасырдағы Қазақстанның қазіргі білім берудегі үлесін талқылау. 1 сағат. XIX ғасырдағы Қазақстанның қазіргі білім беруді қалыптастыруға қосқан үлесін талқылау. Қазіргі білім беру жүйесі үшін сол кезеңдегі білім беру бастамалары мен реформаларының тарихи маңыздылығын бағалау.

  • ХІХ ғасырдағы Қазақстанның қазіргі білім берудегі үлесін талқылау. 1 сағат. XIX ғасырдағы Қазақстанның қазіргі білім беруді қалыптастыруға қосқан үлесін талқылау. Қазіргі білім беру жүйесі үшін сол кезеңдегі білім беру бастамалары мен реформаларының тарихи маңыздылығын бағалау.





НОРМАТИВТІ БӨЛІМ

КҮНТІЗБЕЛІК -ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАР


АПТАСЫНА 1-САҒАТ, БАРЛЫҒЫ-34 САҒАТ



Өтілетін тақырыптар

Сағат саны

Мерзімі

Оның ішінде





Теориялық білім беру

Практикалық білім беру

1-бөлім. ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ХІХ ҒАСЫРДЫҢ ТАРИХИ КОНТЕКСТІ

1

ХІХ ғасырдың басындағы Қазақстанның саяси және әлеуметтік құрылымы

1


1

1

2

Ресей империясының аймақтың дамуына әсері

1


1

1

2-бөлім.ДӘСТҮРЛІ БІЛІМ БЕРУ ФОРМАЛАРЫ

3

Медресе және діни білім беру ісі

1


1

1

4

Медресе және діни білім

1


1

1

5

Ауылдық мектептердің тарихы

1


1

1

6

Ауылдық мектептердің рөлі

1


1

1

3-бөлім.РЕФОРМАЛАРДЫҢ БАСТАЛУЫ ЖӘНЕ ЗАЙЫРЛЫ БІЛІМНІҢ ПАЙДА БОЛУЫ

7

Ресейлік білім беру жүйесіні мәні

1


1

1

8

Ресейлік білім беру жүйесінің қазақ мектептеріне әсері

1


1

1

9

Алғашқы орыс-қазақ мектептерінің тарихы

1


1

1

10

Алғашқы орыс-қазақ мектептерінің ашылуы

1


1

1

4-бөлім. ҚАЗАҚ ЗИЯЛЫЛАРЫНЫҢ АҒАРТУ ІСІНДЕГІ РӨЛІ

11

Абай Құнанбайұлы өмірбаяны

1


1

1

12

Абай Құнанбайұлы және оның мәдениет пен білімге қосқан үлесі

1


1

1

13

Ыбырай Алтынсарин: педагог және ұлы ағартушы

1


1

1

14

Ыбырай Алтынсарин: педагогика саласындағы еңбегі

1


1

1

5-бөлім.БІЛІМ ЖӘНЕ ҰЛТТЫҚ САНА

15

Білім берудің қазақ бірегейлігін қалыптастыруға әсері

1


1

1

16

Білім берудің қазақ бірегейлігін қалыптастыруға әсері

1


1

1

17

Қазақ жеріндегі алғашқы мектептердің ашылуы

1


1

1


18

Қазақ жеріндегі алғашқы мектептер саны

1


1

1

19

Ағартудағы әдебиет пен жазудың рөлі

1


1

1

20

ХІХ ғасырдағы ағарту саласындағы өзгерістер

1


1

1

6-бөлім. ХІХ ҒАСЫРДАҒЫ ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ӘЙЕЛДЕР БІЛІМІ

21

Әлеуметтік және мәдени кедергілер

1


1

1

22

Білім саласындағы әлеуметтік және мәдени кедергілер

1


1

1

23

Қыздарға арналған алғашқы мектептердің ашылуына себептер

1


1

1

24

Қыздарға арналған алғашқы мектептердің пайда болуы

1


1

1

7-бөлім. ӘЛЕУМЕТТІК-ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӨЗГЕРІСТЕР КОНТЕКСТІНДЕГІ БІЛІМ

25

Өнеркәсіп және аграрлық реформалардың білімге әсері

1


1

1

26

Қазақ қоғамындағы әлеуметтік жағдайдың білімге әсері

1


1

1

27

Ресей империясының білім беру саясаты

1


1

1

28

Ресей империясының білім беру саясаты

1


1

1

29

Білім саласындағы реформалардың қазақ қоғамы үшін салдары

1


1

1

30

Реформалардың қазақ қоғамы үшін салдары

1


1

1

8-бөлім. ҚОРЫТЫНДЫ ЖӘНЕ ЖАЛПЫЛАУ

31

Курстың негізгі тақырыптарын жалпылау

1


1

1

32

Курстың негізгі тақырыптарын жалпылау

1


1

1

33

ХІХ ғасырдағы Қазақстанның қазіргі білім берудегі үлесін талқылау

1


1

1

34

ХІХ ғасырдағы Қазақстанның қазіргі білім берудегі үлесін талқылау

1


1

1





ОҚЫТУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУҒА ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУҒА КІРЕТІНДЕР:


ӘРБІР ТАРАУ НЕМЕСЕ ТАҚЫРЫП БОЙЫНША НЕГІЗГІ МАЗМҰНДЫҚ БӨЛІКТЕР;

ОҚУ-ТӘРБИЕ ҮРДІСІН ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ӘДІСТЕРІ МЕН ТӘСІЛДЕРІНЕ СИПАТТАМА, САБАҚ ӨТКІЗУ ФОРМАСЫ;


Сабақтың тақырыбы:

ХІХ ғасырдың басындағы Қазақстанның саяси және әлеуметтік құрылымы


Оқу мақсаты:


Оқушылар аймақтың дамуына осы факторлардың әсерін түсіну үшін XIX ғасырдың басында Қазақстанның саяси және әлеуметтік құрылымын зерттейді. Ресей империясы мен дәстүрлі қазақ институттарының әлеуметтік-саяси жүйені қалыптастырудағы рөлін талдайды.

Сабақтың мақсаты:

Аймақтың дамуына осы факторлардың әсерін түсіну үшін XIX ғасырдың басында Қазақстанның саяси және әлеуметтік құрылымын зерттеу. Ресей империясы мен дәстүрлі қазақ институттарының әлеуметтік-саяси жүйені қалыптастырудағы рөлін талдау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Тақырып бойынша ақпарат беру. Сұрақ-жауап.


Мәтін мазмұнына назар аударыңдар.


XIX ғасырдың басында Қазақстан бірегей саяси және әлеуметтік құрылымы бар өңір болды. Осы кезеңде Қазақстан аумағында рулық қатынастарға негізделген дәстүрлі патриархалдық жүйе болды. Қазақ қоғамы жүздерге (аға, орта және кіші) бөлінді, олардың әрқайсысының өзіндік ерекшеліктері болды және оларды Хандар басқарды. Ресей империясының ықпалы күшейе бастады, бұл біртіндеп саяси және әлеуметтік құрылымның өзгеруіне әкелді.

Бұл ықпал әкімшілік реформаларда, жаңа заңдар орнатуда және қазақ территориясының Ресей империясының экономикалық және саяси жүйесіне кірігуінде көрінді. Бұл өзгерістерді зерделеу қазіргі қазақ қоғамын қалыптастыра отырып, сыртқы және ішкі факторлардың өзара іс-қимылын түсінуге мүмкіндік береді.


2-тапсырма.

Практикалық тапсырманы орындаңдар.


Ресей ықпалы басталғанға дейін және одан кейінгі Қазақстанның саяси және әлеуметтік құрылымындағы негізгі айырмашылықтарды көрсететін салыстырмалы кесте жасаңыз.

Кестеде келесі бағандар болуы керек: аспект (саяси жүйе, әлеуметтік құрылым, әкімшілік өзгерістер), Ресей ықпалына дейін, Ресей ықпалынан кейін.


Аспект



Ресей ықпалына дейін



Ресей ықпалынан кейін







Практикалық тапсырма









3-тапсырма.

Тақырыптық зерттеу жұмыстарын жүзеге асырыңдар. Топтық жұмыс.


1-зерттеу жұмысы: ХІХ ғасырдың басына дейін Қазақстанның саяси жүйесіндегі хандардың рөлін зерттеңіз.

Олардың функцияларын, құқықтары мен міндеттерін, сондай-ақ билікті беру тәсілдерін сипаттаңыз.

Сипаттамасы:

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Зерттеу нәтижелері:

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


2-зерттеу жұмысы: Орыс әкімшілік реформаларының қазақ қоғамына әсерін талдаңыз.

Басқару құрылымында, халықтың әлеуметтік жағдайында және экономикалық қатынастарда қандай өзгерістер болғанын анықтаңыз.

Сипаттамасы:

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Зерттеу нәтижелері:

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


4-тапсырма.

Салыстырмалы тапсырма. Өзіндік шығармашылық жұмыс.

ХІХ ғасырдың басындағы Қазақстанның саяси және әлеуметтік құрылымын сол кезеңдегі басқа дала өркениетімен салыстырыңыз.

ТАПСЫРМАНЫ ОРЫНДАУ ҮШІН ҒАЛАМТОРДЫ ҚОЛДАНУ.


Қазақстан

?






Негізгі ұқсастықтар мен айырмашылықтарды бөліп көрсетіңіз, осы айырмашылықтардың себептері мен салдарын талдаңыз.

Қорытынды:

______________________________________________________________________________________________________________


5-тапсырма.

Логикалық сұрақтар


1.XIX ғасырдың басындағы Қазақстанның саяси құрылымындағы өзгерістер халықтың әлеуметтік ұтқырлығына қалай әсер етті?

Жауабыңызды тарихи дереккөздерден алынған мысалдармен негіздеңіз.

Дерек:

__________________________________________________________________________________________________________________


2.Неліктен Ресей империясының Қазақстанның саяси және әлеуметтік құрылымына ықпалы сөзсіз болды?

Геосаяси, экономикалық және мәдени факторларды талдаңыз.

Талдау нәтижесі:

__________________________________________________________________________________________________________________



Бағалау критерий






Ойлау дағдыларының деңгейі

Тапсырма

Бағалау критерийлері

Дискрипторлар


Бал

Білім алушылар

Теориялық тапсырма

Білу

1

Тақырып бойынша ақпарат беру. Сұрақ-жауап

Оқушылар тақырып бойынша ақпарат алады.

1

Түсіну

2

Практикалық тапсырманы орындаңдар

Практикалық тапсырманы орындау арқылы түсінік қалыптастырады.

1

Практикалық тапсырма

Қолдану

3

Тақырыптық зерттеу жұмыстарын жүзеге асырыңдар. Топтық жұмыс.

Зерттеу жұмыстарын ұйымдастыра алады.

1

Талдау

4

Салыстырмалы тапсырма


Талдауды жүзеге асырады.

1

Жинақтау

5

Логикалық сұрақтар

Қорытынды ой түйеді.

1

Жалпы бал

5


Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара




Сабақтың тақырыбы:

2. Ресей империясының аймақтың дамуына әсері



Оқу мақсаты:


Оқушылар XIX ғасырдағы Ресей империясының Қазақстанның дамуына әсерін түсінеді. Аймақтың империяға интеграциялануынан туындаған саяси, әлеуметтік және білім беру салаларындағы өзгерістерді зерттейді.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырдағы Ресей империясының Қазақстанның дамуына әсерін түсіну. Аймақтың империяға интеграциялануынан туындаған саяси, әлеуметтік және білім беру салаларындағы өзгерістерді зерттеу.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Тақырып бойынша ақпарат беру. Талдау.

Мәтін мазмұнына талдау жасаңдар:

Ресей империясының XIX ғасырдағы Қазақстанның дамуына әсері айтарлықтай және жан-жақты болды. Бұл кезең қазақ қоғамына терең әсер еткен маңызды саяси, әлеуметтік және экономикалық өзгерістермен ерекшеленді. Қазақстанның Ресей империясының құрамына кірігуі жаңа әкімшілік құрылымдардың енгізілуіне, басқарудың дәстүрлі нысандарының өзгеруіне, білім беру мекемелері мен инфрақұрылымның дамуына әкелді. Ресей империясы аймақтағы позициясын нығайтуға тырысты, бұл қалалардың, жолдардың белсенді құрылысына және сауданың дамуына әкелді. Осы кезеңді зерделеу сыртқы империямен өзара іс-қимыл қазақ қоғамының өзгеруіне және оның жаңа жағдайларға бейімделуіне қалай ықпал еткенін түсінуге мүмкіндік береді.


2-тапсырма.

Практикалық тақырыптық тапсырма.


XIX ғасырдағы Ресей империясының Қазақстанға әсерімен байланысты негізгі оқиғалар мен реформалардың хронологиялық кестесін жасаңыз.

Кестеде келесі бағандар болуы керек: Күн, оқиға/реформа, негізгі өзгерістер, аймақ үшін салдары.


Күні

Оқиға/реформа

Негізгі өзгерістер

Аймақ үшін салдары




















Практикалық тапсырма









3-тапсырма.

Зерттеу жұмыстарын жұппен жүзеге асырыңдар.


1-зерттеу тақырыбы: Ресей империясының Қазақстанда жүргізген әкімшілік реформаларын және олардың жергілікті өзін-өзі басқаруға әсерін зерттеңіз.

Функциялар мен басқару құрылымының әртүрлі деңгейлерде қалай өзгергенін сипаттаңыз.

Сипаттамасы:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


Зерттеу нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


2-зерттеу тақырыбы: XIX ғасырдағы Ресей империясының Қазақстанға экономикалық әсерін талдаңыз.

Ауыл шаруашылығының, сауданың және өнеркәсіптің дамуын, сондай-ақ жер қатынастарының өзгеруін бағалаңыз.


Зерттеу нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


4-тапсырма.

Салыстырмалы-талдау тапсырмасы.


Ресей империясының Қазақстанға әсерін оның басқа ұлттық аймақтарға (мысалы, Орта Азия немесе Кавказ) әсерімен салыстырыңыз.

Басқару әдістеріндегі, әкімшілік реформалардағы және экономикалық өзгерістердегі негізгі ұқсастықтар мен айырмашылықтарды бөлектеңіз.


Қазақстан

Ұқсастықтары/ айырмашылықтары

?








5-тапсырма.

Логикалық-қорытынды сұрақтар


1.Орыс білім беру саясатының әсерінен қазақ қоғамында қандай әлеуметтік өзгерістер болды?

Жауабыңызды тарихи дереккөздерден алынған мысалдармен негіздеңіз.


2.Неліктен Ресей империясы Қазақстанды өзінің саяси және экономикалық жүйесіне біріктіруге ұмтылды?

Бұл ұмтылыстың геосаяси, стратегиялық және экономикалық себептерін талдаңыз.


Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара




Сабақтың тақырыбы:

3 . Медресе және діни білім беру беру ісі



Оқу мақсаты:


Оқушылар XIX ғасырдағы қазақ қоғамындағы медресе мен діни білімнің рөлін зерттейді. Олардың аймақтың мәдени және рухани дамуына әсерін бағалайды.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырдағы қазақ қоғамындағы медресе мен діни білімнің рөлін зерттеу. Олардың аймақтың мәдени және рухани дамуына әсерін бағалау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Тақырып бойынша ақпаратпен жұмыс.


Сілтемеде берілген тақырып мазмұнымен байланысты мақаламен танысыңдар. Талдау жасаңдар.

ХІХ ғасыр үшін діни мектептердің қандай маңызы болды?


2-тапсырма.

Практикалық тапсырма. Картамен жұмыс.


Мәтін мазмұнымен танысыңдар:

XIX ғасырда медреселер Қазақстан аумағындағы білім беру жүйесінде маңызды рөл атқарды, Жастар діни және зайырлы білім алған негізгі мекемелер болды. Медреселер Ислам дәстүрлері мен білімдерін сақтауға және беруге ықпал етіп қана қоймай, мәдени және зияткерлік даму орталықтары болды. Медреседегі діни білім дүниетанымды, адамгершілік құндылықтар мен әлеуметтік нормаларды қалыптастырды, бұл сол кездегі қазақ қоғамына айтарлықтай әсер етті. Ресей империясының ықпалының күшеюі және зайырлы мектептердің пайда болуы жағдайында медреселер жаңа шындыққа бейімделе отырып, маңыздылығын сақтап қалды.




Практикалық тапсырма









3-тапсырма.

Топтық зерттеу жұмыстары.


1-зерттеу тақырыбы: XIX ғасырдағы Қазақстандағы медресенің оқу бағдарламасын зерттеңіз.

Осы мекемелерде қолданылатын негізгі пәндерді, оқыту әдістерін және оқу материалдарын сипаттаңыз.

Сипаттамасы:

______________________________________________________________________________________________________________


Зерттеу нәтижесі:

______________________________________________________________________________________________________________


2-зерттеу тақырыбы: Қазақ халқының мәдени және діни мұрасын сақтаудағы медресенің рөлін талдаңыз.

Медресенің ұлттық бірегейлік пен рухани құндылықтарды қалыптастыруға әсерін бағалаңыз.

Баға беру:

______________________________________________________________________________________________________________


Зерттеу нәтижесі:

______________________________________________________________________________________________________________





Бағалау критерий






Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара


Сабақтың тақырыбы:

4 . Медресе және діни білім



Оқу мақсаты:


Оқушылар XIX ғасырдағы қазақ қоғамындағы медресе мен діни білімнің рөлін зерттейді. Олардың аймақтың мәдени және рухани дамуына әсерін бағалайды.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырдағы қазақ қоғамындағы медресе мен діни білімнің рөлін зерттеу. Олардың аймақтың мәдени және рухани дамуына әсерін бағалау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Тақырып бойынша картамен жұмыс.



XIX ғасырдағы Қазақстандағы негізгі медреселердің орналасқан жерін көрсете отырып карта жасаңыз.


Картада медресенің атауларын, олардың құрылған жылдарын және олардың аймақ үшін маңыздылығының қысқаша сипаттамасын көрсетіңіз.


Медресенің атауы

Құрылған жылы

Аймақ үшін маңызы

Сипаттамасы












Практикалық тапсырма









2-тапсырма.

Салыстырмалы тапсырма

Қазақстандағы медресе жүйесін сол кезеңдегі басқа мұсылман еліндегі (мысалы, Осман империясы немесе Египет) діни білім беру жүйесімен салыстырыңыз.

Ұйымдық құрылымдағы, оқу бағдарламаларындағы және оқыту әдістеріндегі негізгі ұқсастықтар мен айырмашылықтарды бөлектеңіз.

Мемлекет атауы

Ұқсастықтары

Айырмашылықтары

Қазақстан




?





3-тапсырма.

Логикалық-қорытынды сұрақтар


1.Медресе қазақ қоғамындағы әлеуметтік ұтқырлыққа қалай ықпал етті?

Жауабыңызды тарихи дереккөздерден алынған мысалдармен негіздеңіз.


2.Неліктен медреседегі діни білім зайырлы мектептер пайда болған кезде де өзінің маңыздылығын сақтап қалды?

Мәдени, әлеуметтік және діни себептерді талдаңыз.


Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара






Сабақтың тақырыбы:

5-6. Ауылдық мектептердің тарихы



Оқу мақсаты:


Оқушылар XIX ғасырдағы Қазақстанның білім беруіндегі ауыл мектептерінің рөлін зерттейді. Олардың ауылдық қоғамдастықтардың білім беруі мен әлеуметтік дамуына әсерін талдайды.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырдағы Қазақстанның білім беруіндегі ауыл мектептерінің рөлін зерттеу. Олардың ауылдық қоғамдастықтардың білім беруі мен әлеуметтік дамуына әсерін талдау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Оқушыларға тақырып бойынша ақпарат беру.

Суретке сипаттама беріңдер. Не бейнеленген?


Мәтін мазмұнына талдау жасап, сұрақтар құрастырыңдар.


XIX ғасырдағы Қазақстандағы ауылдық мектептер өңірдің білім беру жүйесін қалыптастыруда маңызды рөл атқарды. Бұл мектептер ауылдық қоғамдастықтардың балаларына базалық білім берді, бұл қазақ халқы арасында сауаттылық пен жалпы мәдениеттің дамуына ықпал етті. Шектеулі ресурстар мен дәстүрлі өмір салты жағдайында ауыл мектептері көбінесе білім беру орталықтарына айналды, онда балалар тек негізгі пәндер бойынша ғана емес, сонымен қатар шаруашылық және қолөнер мәселелері бойынша білім алды. Ауыл мектептерін құру қоғамды жаңғыртуға және қазақ жерлерін Ресей империясының құрамына кіріктіруге бағытталған кең реформалардың бір бөлігі болды.

1-сұрақ:


2-сұрақ:





Практикалық тапсырма









3-тапсырма.

Зерттеу-жобалау тақырыптары. Жұптарыңмен орындаңдар.


1-зерттеу жобалау тақырыбы: XIX ғасырдағы Қазақстанның ауылдық мектептерінде қолданылатын оқу бағдарламалары мен материалдарды зерттеңіз.

Негізгі пәндерді, қолданылатын оқу құралдарын және оқыту әдістерін сипаттаңыз.


Ғаламтор материалдарын қолданыңдар.


2-зерттеу жобалау тақырыбы: Ауыл мектептерінің қазақ қауымдастықтарына әлеуметтік және экономикалық әсерін талдаңыз.

Мектептердің жергілікті қауымдастықтарды дамытуға және өмір сүру жағдайларын жақсартуға қалай ықпал еткенін бағалаңыз.


Әлеуметтік әсері

Экономикалық әсері







4-тапсырма.

Салыстырмалы тапсырма

XIX ғасырдағы Қазақстанның ауылдық мектептерін Ресей империясының басқа аймағындағы (мысалы, Сібірдегі немесе Украинадағы) ауылдық мектептермен салыстырыңыз.

Ұйымдағы, оқу бағдарламаларындағы және оқу жағдайларындағы негізгі ұқсастықтар мен айырмашылықтарды бөлектеңіз.



Ұқсастықтары

Айырмашылықтары

Қазақстан




Сібір




Украина





5-тапсырма.

Логикалық сұрақтар


1.Неліктен ауыл мектептері қазақ қоғамының дамуы үшін маңызды болды?

Әлеуметтік және мәдени аспектілерді ескере отырып, жауабыңызды негіздеңіз.


2.Ауыл мектептерінің құрылуы қазақ отбасылары мен қауымдастықтарындағы дәстүрлі оқыту формаларына қалай әсер етті?

Дәстүрлі және заманауи білім беру арасындағы өзара әрекеттесу мен ықтимал қақтығыстарды талдаңыз.



Бағалау критерий






Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара


Сабақтың тақырыбы:

5-Ауылдық мектептердің тарихы



Оқу мақсаты:


Оқушылар XIX ғасырдағы Қазақстанның білім беруіндегі ауыл мектептерінің рөлін зерттейді. Олардың ауылдық қоғамдастықтардың білім беруі мен әлеуметтік дамуына әсерін талдайды.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырдағы Қазақстанның білім беруіндегі ауыл мектептерінің рөлін зерттеу. Олардың ауылдық қоғамдастықтардың білім беруі мен әлеуметтік дамуына әсерін талдау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Практикалық-шығармашылық тапсырмасын орындаңдар.


XIX ғасырдағы Қазақстанның ауыл мектебінде бір оқу күнінің егжей-тегжейлі жоспарын жасаңыз.

Жоспар:

______________________________________________________________________________________________________________


Сол кезде қолданылатын сабақ кестесін, пән сипаттамаларын және оқыту әдістерін қосыңыз.





Практикалық тапсырма









2-тапсырма.

Салыстырмалы тапсырма

XIX ғасырдағы Қазақстанның ауылдық мектептерін Ресей империясының басқа аймағындағы (мысалы, Сібірдегі немесе Украинадағы) ауылдық мектептермен салыстырыңыз.

Ұйымдағы, оқу бағдарламаларындағы және оқу жағдайларындағы негізгі ұқсастықтар мен айырмашылықтарды бөлектеңіз.



Ұқсастықтары

Айырмашылықтары

Қазақстан




Сібір




Украина





3-тапсырма.

Логикалық сұрақтар


1.Неліктен ауыл мектептері қазақ қоғамының дамуы үшін маңызды болды?

Әлеуметтік және мәдени аспектілерді ескере отырып, жауабыңызды негіздеңіз.


2.Ауыл мектептерінің құрылуы қазақ отбасылары мен қауымдастықтарындағы дәстүрлі оқыту формаларына қалай әсер етті?

Дәстүрлі және заманауи білім беру арасындағы өзара әрекеттесу мен ықтимал қақтығыстарды талдаңыз.



Бағалау критерий






Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара




Сабақтың тақырыбы:

7 Ресейлік білім беру жүйесінің мәні


Оқу мақсаты:


Оқушылар Ресейдің білім беру жүйесінің XIX ғасырдағы Қазақстандағы мектеп ісінің дамуына әсерін зерттейді. Білім беру практикасындағы өзгерістерді және олардың қазақ қоғамына әсерін бағалайды.

Сабақтың мақсаты:

Ресейдің білім беру жүйесінің XIX ғасырдағы Қазақстандағы мектеп ісінің дамуына әсерін зерттеу. Білім беру практикасындағы өзгерістерді және олардың қазақ қоғамына әсерін бағалау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Тақырып бойынша мәтінмен жұмыс жүргізу. Түсінік қалыптастыру.


XIX ғасырда Қазақстан Ресей империясының құрамына кірді, бұл аймақтың білім беру жүйесінде айтарлықтай өзгерістерге әкелді. Ресейлік білім беру жүйесі оқытудың жаңа стандарттары мен тәсілдерін енгізе отырып, қазақ жерінде енгізіле бастады. Орыс мектептерінің енгізілуі және білім беру саласындағы реформалар сауаттылықтың өсуіне, кәсіби дағдылардың дамуына және қазақ халқының мәдени көкжиектерінің кеңеюіне ықпал етті. Алайда, бұл өзгерістер жаңа жүйеге бейімделуге және дәстүрлі құндылықтарды сақтауға байланысты белгілі бір әлеуметтік және мәдени қайшылықтарды тудырды.





Практикалық тапсырма









2-тапсырма.

Зерттеу-жобалау тапсырмасы. Топпен жұмысты ұйымдастырыңдар.


1-тақырып: XIX ғасырда Қазақстанда ресейлік білім беру жүйесін енгізуге байланысты реформаларды зерттеңіз.

Негізгі реформаларды, олардың мақсаттары мен нәтижелерін және жергілікті халықтың реакциясын сипаттаңыз.

Реформаларды анықтаңдар.

1-реформа.


2-реформа.


2-тақырып: Орыс мектептерінің қазақ жастарына және олардың кейінгі мансабына әсерін талдаңыз.

Орыс мектептеріндегі білім түлектердің кәсіби және әлеуметтік мүмкіндіктеріне қалай әсер еткенін бағалаңыз.


Талдау нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________




Бағалау критерий






Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара










Сабақтың тақырыбы:

8. Ресейлік білім беру жүйесінің қазақ мектептеріне әсері



Оқу мақсаты:


Оқушылар Ресейдің білім беру жүйесінің XIX ғасырдағы Қазақстандағы мектеп ісінің дамуына әсерін зерттейді. Білім беру практикасындағы өзгерістерді және олардың қазақ қоғамына әсерін бағалайды.

Сабақтың мақсаты:

Ресейдің білім беру жүйесінің XIX ғасырдағы Қазақстандағы мектеп ісінің дамуына әсерін зерттеу. Білім беру практикасындағы өзгерістерді және олардың қазақ қоғамына әсерін бағалау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Практикалық тапсырма. Жұптарымен орындаңдар.


Ресейлік білім беру жүйесі енгізілгенге дейін және одан кейін Қазақстанның білім беру жүйесіндегі негізгі өзгерістердің салыстырмалы кестесін жасаңыз.

Кестеде келесі бағандар болуы керек: аспект (білім беру құрылымы, оқу бағдарламалары, оқыту әдістері), ресейлік жүйеге дейін, ресейлік жүйені енгізгеннен кейін.


Аспект



Ресейлік жүйеге дейін



Ресейлік жүйені енгізгеннен кейін





Практикалық тапсырма









2- тапсырма: Орыс мектептерінің қазақ жастарына және олардың кейінгі мансабына әсерін талдаңыз.

Орыс мектептеріндегі білім түлектердің кәсіби және әлеуметтік мүмкіндіктеріне қалай әсер еткенін бағалаңыз.


Талдау нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


3-тапсырма.

Салыстырмалы тапсырма. Кестемен жұмыс.


Ресейдің білім беру жүйесінің Қазақстанға әсерін оның империяның басқа ұлттық аймақтарына әсерімен салыстырыңыз.

Жергілікті халықтың тәсілдері, нәтижелері мен реакцияларындағы негізгі ұқсастықтар мен айырмашылықтарды атап өтіңіз.



Ұқсастықтары

Айырмашылықтары

Қазақстан




?





4-тапсырма.

Логикалық-қорытындылау сұрақтары


1.Қазақстанда ресейлік білім беру жүйесін енгізудің негізгі себептері қандай болды?

Саяси, әлеуметтік және экономикалық аспектілерді ескере отырып, жауабыңызды негіздеңіз.


2.Ресейлік білім беру жүйесі қазақ мәдениеті мен дәстүрлерінің сақталуы мен дамуына қалай әсер етті?

Осы әсердің жағымды және жағымсыз жақтарын талдаңыз.


Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара






Сабақтың тақырыбы:

9. Алғашқы орыс-қазақ мектептерінің ашылуы




Оқу мақсаты:


Оқушылар XIX ғасырда алғашқы орыс-қазақ мектептерінің ашылу процесін анықтайды. Олардың қазақ және орыс халықтары арасындағы интеграция мен мәдени алмасудағы рөлін бағалайды.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырда алғашқы орыс-қазақ мектептерінің ашылу процесін анықтау. Олардың қазақ және орыс халықтары арасындағы интеграция мен мәдени алмасудағы рөлін бағалау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Тақырып бойынша ақпарат беру. Талдау.


Мәтін мазмұнымен танысып, сұрақтарға жауап беріңдер.


XIX ғасырда Қазақстанда алғашқы орыс-қазақ мектептері ашыла бастады, бұл орыстар мен қазақтар арасындағы білім беру мен мәдени алмасуды дамытудағы маңызды қадам болды. Бұл мектептер сауаттылық деңгейін арттыруға және білім беру мүмкіндіктерін кеңейтуге ықпал ете отырып, қазақ халқының ресейлік білім беру жүйесіне кірігуінде шешуші рөл атқарды. Орыс-қазақ мектептері негізгі академиялық пәндерді оқытып қана қоймай, мәдени алмасуға, қос тілділік пен халықтар арасындағы өзара түсіністікті қалыптастыруға ықпал етті.


Талқылауға арналған сұрақтар:


  1. XIX ғасырда қазақ қоғамы үшін алғашқы орыс-қазақ мектептерінің ашылуы қандай маңызға ие болды?

  2. Бұл мектептерді құрудың негізгі мақсаттары қандай болды және олар аймақтың әлеуметтік және мәдени дамуына қалай әсер етті?





Практикалық тапсырма









2-тапсырма.

Салыстырмалы тапсырма

Орыс-қазақ мектептерін дәстүрлі қазақ білім беру мекемелерімен салыстыру (мысалы, медресе).

Оқыту әдістеріндегі, оқу бағдарламаларындағы және қоғамға әсердегі негізгі айырмашылықтар мен ұқсастықтарды бөлектеңіз.



Айырмашылықтары

Ұқсастықтары

Орыс-қазақ мектебі





Дәстүрлі қазақ мектебі






4-тапсырма.

Картамен жұмыс

Қазақстандағы алғашқы орыс-қазақ мектептерінің орналасқан жері көрсетілген карта жасаңыз.

Мектеп картасында белгілеңіз, олардың құрылған күндерін және әр мектеп туралы негізгі деректерді, соның ішінде оқушылар мен мұғалімдердің санын көрсетіңіз.





Бағалау критерий






Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара




Сабақтың тақырыбы:

10. Алғашқы орыс-қазақ мектептерінің ашылуы




Оқу мақсаты:


Оқушылар XIX ғасырда алғашқы орыс-қазақ мектептерінің ашылу процесін анықтайды. Олардың қазақ және орыс халықтары арасындағы интеграция мен мәдени алмасудағы рөлін бағалайды.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырда алғашқы орыс-қазақ мектептерінің ашылу процесін анықтау. Олардың қазақ және орыс халықтары арасындағы интеграция мен мәдени алмасудағы рөлін бағалау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Практикалық-зерттеу жұмыстары. Топпен жүзеге асырыңдар.


1.Орыс-қазақ мектептерінің оқу бағдарламаларын зерттеу.

Орыс-қазақ мектептерінде қолданылатын оқу бағдарламалары мен материалдарды зерттеңіз. Қандай пәндер оқытылғанын және олардың оқушылардың білім беру және мәдени дамуына қалай ықпал еткенін бағалаңыз.


Зерттеу нәтижесімен таныстырыңдар.

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


2.Орыс-қазақ мектептерінің алғашқы түлектерін талдау.

Орыс-қазақ мектептерінің алғашқы түлектері, олардың кейінгі мансаптары және алған білімінің олардың өмірі мен жалпы қоғамға әсері туралы зерттеу жүргізіңіз.

Зерттеу нәтижесімен таныстырыңдар.

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________




Практикалық тапсырма









2-тапсырма.

Картамен жұмыс

Қазақстандағы алғашқы орыс-қазақ мектептерінің орналасқан жері көрсетілген карта жасаңыз.

Мектеп картасында белгілеңіз, олардың құрылған күндерін және әр мектеп туралы негізгі деректерді, соның ішінде оқушылар мен мұғалімдердің санын көрсетіңіз.



3-тапсырма.

Логикалық сұрақтар


1.Неліктен Ресей Үкіметі Қазақстан аумағында орыс-қазақ мектептерін ашуға мүдделі болды?

Мұндай мектептерді құрудың саяси, әлеуметтік және экономикалық себептерін талдаңыз.


2.Қазақ балаларын орыс-қазақ мектептеріне интеграциялау кезінде қандай мәдени және білім беру сын-тегеуріндері туындауы мүмкін?

Мәдени айырмашылықтар мен білім беру стандарттарын ескере отырып, мүмкін болатын мәселелер мен оларды қалай жеңуге болатынын талқылаңыз.


Бағалау критерий





Ойлау дағдыларының деңгейі

Тапсырма

Бағалау критерийлері

Дискрипторлар


Бал

Білім алушылар

Теориялық тапсырма

Білу

1

Тақырып бойынша ақпарат беру. Талдау

Оқушылар тақырып бойынша ақпарат алады.

1

Түсіну

2

Практикалық-зерттеу жұмыстары. Топпен жүзеге асырыңдар

Практикалық тапсырманы орындау арқылы түсінік қалыптастырады.

1

Практикалық тапсырма

Қолдану

3

Салыстырмалы тапсырма

Зерттеу жұмыстарын ұйымдастыра алады.

1

Талдау

4

Картамен жұмыс

Қазақстандағы алғашқы орыс-қазақ мектептерінің орналасқан жері көрсетілген карта жасаңыз.

Талдауды жүзеге асырады.

1

Жинақтау

5

Логикалық сұрақтар

Қорытынды ой түйеді.

1

Жалпы бал

5


Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара






Сабақтың тақырыбы:

11 Абай Құнанбайұлы өмірбаяны



Оқу мақсаты:


Оқушылар Абай Құнанбаевтың Қазақстанның мәдениеті мен біліміне қосқан үлесін анықтайды. Қазақ әдебиетінің, ағартушылық пен ұлттық сананың дамуына әсерін талдайды.

Сабақтың мақсаты:

Абай Құнанбаевтың Қазақстанның мәдениеті мен біліміне қосқан үлесін анықтау. Қазақ әдебиетінің, ағартушылық пен ұлттық сананың дамуына әсерін талдау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Оқушылар тақырып бойынша ақпараттарды талдаңдар. Сұрақтарға жауап беріңдер.


Абай Құнанбайұлы (1845-1904) - Қазақстан тарихындағы ең маңызды тұлғалардың бірі. Оның мәдениет пен білімге қосқан үлесі баға жетпес және жан-жақты болды. Абай дәстүрлі қазақ қоғамын реформалауға, оған жаңа идеялар мен білім әкелуге ұмтылған ақын, философ және ағартушы болды. Оның әдеби мұрасы мен философиялық еңбектері қазақ әдебиетінің, тілі мен білімінің дамуына зор әсер етті. Абай білім беру прогресс пен мәдени жаңғырудың кілті деп есептеді және қазақ халқы арасында білімнің таралуына белсенді ықпал етті.


Талқылауға арналған сұрақтар:


  • Абай Құнанбаевтың шығармашылығы қазақ әдебиеті мен ұлттық сананың дамуына қалай ықпал етті?

  • Абайдың өз уақыты мен кейінгі ұрпақтары үшін ең маңызды білім беру идеялары қандай болды?





Практикалық тапсырма









2-тапсырма.

Салыстырмалы тапсырма

Абай Құнанбайұлынығ білім беру және мәдени идеяларын ХІХ ғасырдың басқа ұлы ағартушысы (мысалы, Лев Толстой немесе Алырай Алтынсарин) идеяларымен салыстыру.


Олардың білім мен мәдениетке деген көзқарастарындағы негізгі ұқсастықтар мен айырмашылықтарды бөліп көрсетіңіз, олардың қоғамға әсерін талдаңыз.









3-тапсырма.

Картамен жұмыс

Абай Құнанбаевтың өмірі мен қызметіне байланысты негізгі орындар көрсетілген карта жасаңыз.

Картада Абай тұрған, оқыған және жұмыс істеген жерлерді белгілеңіз. Осы орындарға қатысты маңызды оқиғаларды көрсетіңіз.


5-тапсырма.

Логикалық сұрақтар


1.Абай Құнанбаевтың идеялары мен шығармашылығы қазақ қоғамына неге айтарлықтай әсер етті?

Мұндай әсердің әлеуметтік, мәдени және тарихи себептерін талдаңыз.


Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара






Сабақтың тақырыбы:

12. Абай Құнанбайұлы және оның мәдениет пен білімге қосқан үлесі


Оқу мақсаты:


Оқушылар Абай Құнанбаевтың Қазақстанның мәдениеті мен біліміне қосқан үлесін анықтайды. Қазақ әдебиетінің, ағартушылық пен ұлттық сананың дамуына әсерін талдайды.

Сабақтың мақсаты:

Абай Құнанбаевтың Қазақстанның мәдениеті мен біліміне қосқан үлесін анықтау. Қазақ әдебиетінің, ағартушылық пен ұлттық сананың дамуына әсерін талдау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Практикалық-зерттеу тапсырмасы. Топта орындаңдар.


1-тақырып: Абай Құнанбаевтың әдеби шығармаларын талдау.

Абайдың негізгі әдеби шығармаларын және олардың қазақ мәдениетіне әсерін зерттеңіз. Оның поэзиясы мен прозасы ұлттық бірегейлікті қалыптастыруға қалай ықпал еткенін бағалаңыз.

Зерттеу нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


2-тақырып: Абай Құнанбаевтың педагогикалық идеяларын зерттеу.

Абайдың педагогикалық идеяларын, оның жастарға білім беру мен тәрбиелеу тәсілдерін талдаңыз. Оның идеялары білім беру тәжірибесіне қалай енгенін және білім беру жүйесіне қалай әсер еткенін бағалаңыз.

Зерттеу нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________




Практикалық тапсырма









2-тапсырма.

Логикалық сұрақтар


1.Абай Құнанбаевтың идеялары мен шығармашылығы қазақ қоғамына неге айтарлықтай әсер етті?

Мұндай әсердің әлеуметтік, мәдени және тарихи себептерін талдаңыз.


2.Абай Құнанбаевтың педагогикалық идеялары қазіргі білім беру контекстінде қалай қолданыла алады?

Бүгінгі білім беру процесінде оның идеяларының өзектілігін және оларды жүзеге асырудың мүмкін жолдарын талқылаңыз.



Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара




Сабақтың тақырыбы:

13-14. Ыбырай Алтынсарин: педагог және ұлы ағартушы




Оқу мақсаты:


Оқушылар Ыбырай Алтынсариннің педагогикалық қызметі мен ағартушылық үлесін зерттейді. Оның XIX ғасырдағы Қазақстандағы білім беру мен мәдени ағартудың дамуына әсерін бағалайды.

Сабақтың мақсаты:

Ыбырай Алтынсариннің педагогикалық қызметі мен ағартушылық үлесін зерттеу. Оның XIX ғасырдағы Қазақстандағы білім беру мен мәдени ағартудың дамуына әсерін бағалау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Оқушыларға Ыбырай Алтынсарин туралы ақпарат беру. Талдау сұрақтарын орындау.

Ыбырай Алтынсарин (1841-1889 жж.) - Қазақстандағы білім мен мәдениеттің дамуына елеулі ықпал еткен көрнекті қазақ педагогы, жазушысы және ағартушысы. Ол орыс білімін алған алғашқы қазақтардың бірі болды және қазақ балаларына арналған мектептер мен оқу материалдарын жасауға белсенді үлес қосты. Алтынсарин қазақтардың жаңа буынын уақыт талабына дайындау үшін дәстүрлі қазақ білімін заманауи білім беру әдістемелерімен біріктіруге ұмтылды. Оның қызметі сауаттылық деңгейін арттыруға, қазақ халқын ағартуға және мәдени дамытуға бағытталған.


Талқылауға арналған сұрақтар:


  1. Ыбырай Алтынсарин Қазақстандағы білім берудің дамуына қалай әсер етті?

  2. Алтынсарин қазақ халқы арасында сауаттылық деңгейін арттыру үшін қандай әдістер мен тәсілдерді қолданды?


2-тапсырма.

Практикалық-зерттеу тапсырмасын орындаңдар.


1.Ыбырай Алтынсариннің оқу материалдарын талдау.

Алтынсарин жасаған Оқу материалдары мен кітаптарды зерттеңіз. Олардың мазмұны мен қазақ мектептеріндегі білім беру үдерісіне әсерін бағалаңыз.


Зерттеу нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________





Практикалық тапсырма









2-тапсырма.

Салыстырмалы тапсырма

Ыбырай Алтынсариннің білім беру тәсілдерін сол кездегі басқа белгілі ағартушының (мысалы, Януш Корчак немесе Джон Дьюи) тәсілдерімен салыстыру.

Олардың педагогикалық идеялары мен оқыту әдістеріндегі негізгі ұқсастықтар мен айырмашылықтарды бөліп көрсетіңіз, олардың білім беру жүйесіне әсерін талдаңыз.



Ұқсастықтары

Айырмашылықтары









Ыбырай Алтынсарин құрған мектептерді атаңдар.


3-тапсырма.

Логикалық сұрақтар



1.Неліктен Ыбырай Алтынсариннің білім беру бастамалары XIX ғасырда қазақ қоғамы үшін маңызды болды?

Әлеуметтік, мәдени және тарихи контексттерді ескере отырып, жауабыңызды негіздеңіз.


2.Ыбырай Алтынсарин өзінің білім беру реформаларын іске асыру кезінде қандай қиындықтар мен кедергілерге тап болды?

Оның қызметіне әсер ететін саяси, әлеуметтік және мәдени факторларды талдаңыз.




Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара






Сабақтың тақырыбы:

14. Ыбырай Алтынсарин: педагогика саласында еңбегі



Оқу мақсаты:


Оқушылар Ыбырай Алтынсариннің педагогикалық қызметі мен ағартушылық үлесін зерттейді. Оның XIX ғасырдағы Қазақстандағы білім беру мен мәдени ағартудың дамуына әсерін бағалайды.

Сабақтың мақсаты:

Ыбырай Алтынсариннің педагогикалық қызметі мен ағартушылық үлесін зерттеу. Оның XIX ғасырдағы Қазақстандағы білім беру мен мәдени ағартудың дамуына әсерін бағалау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Оқушыларға Ыбырай Алтынсарин туралы ақпарат беру. Талдау сұрақтарын орындау.


Ыбырай Алтынсарин (1841-1889 жж.) - Қазақстандағы білім мен мәдениеттің дамуына елеулі ықпал еткен көрнекті қазақ педагогы, жазушысы және ағартушысы. Ол орыс білімін алған алғашқы қазақтардың бірі болды және қазақ балаларына арналған мектептер мен оқу материалдарын жасауға белсенді үлес қосты. Алтынсарин қазақтардың жаңа буынын уақыт талабына дайындау үшін дәстүрлі қазақ білімін заманауи білім беру әдістемелерімен біріктіруге ұмтылды. Оның қызметі сауаттылық деңгейін арттыруға, қазақ халқын ағартуға және мәдени дамытуға бағытталған.


Талқылауға арналған сұрақтар:


  1. Ыбырай Алтынсарин Қазақстандағы білім берудің дамуына қалай әсер етті?

  2. Алтынсарин қазақ халқы арасында сауаттылық деңгейін арттыру үшін қандай әдістер мен тәсілдерді қолданды?


2-тапсырма.

Практикалық-зерттеу тапсырмасын орындаңдар.


1.Ыбырай Алтынсариннің оқу материалдарын талдау.

Алтынсарин жасаған Оқу материалдары мен кітаптарды зерттеңіз. Олардың мазмұны мен қазақ мектептеріндегі білім беру үдерісіне әсерін бағалаңыз.


Зерттеу нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


2.Ыбырай Алтынсариннің білім беру реформаларын зерттеу.

Алтынсарин жүргізген негізгі білім беру реформаларын талдаңыз. Олардың нәтижелері мен Қазақстандағы білім беру жүйесінің дамуына әсерін бағалаңыз.


Зерттеу нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________




Практикалық тапсырма









3-тапсырма.

Картамен жұмыс

Ыбырай Алтынсариннің өмірі мен қызметіне байланысты негізгі орындарды көрсететін карта жасаңыз.

Картада Ыбырай Алтынсариннің туған, оқыған, жұмыс істеген және өз мектептерін құрған жерлерін белгілеңіз. Осы орындарға қатысты маңызды оқиғаларды көрсетіңіз.


Ыбырай Алтынсарин құрған мектептерді атаңдар.


4-тапсырма.

Логикалық сұрақтар



1.Неліктен Ыбырай Алтынсариннің білім беру бастамалары XIX ғасырда қазақ қоғамы үшін маңызды болды?

Әлеуметтік, мәдени және тарихи контексттерді ескере отырып, жауабыңызды негіздеңіз.


2.Ыбырай Алтынсарин өзінің білім беру реформаларын іске асыру кезінде қандай қиындықтар мен кедергілерге тап болды?

Оның қызметіне әсер ететін саяси, әлеуметтік және мәдени факторларды талдаңыз.


3.Ыбырай Алтынсариннің идеялары мен тәсілдері Қазақстанның қазіргі білім беру жүйесінде қалай қолданыла алады?

Бүгінгі білім беру процесінде оның педагогикалық идеяларының өзектілігін және оларды жүзеге асырудың мүмкін жолдарын талқылаңыз.



Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара




Сабақтың тақырыбы:

15. Білім берудің қазақ бірегейлігін қалыптастыруға әсері




Оқу мақсаты:


Оқушылар XIX ғасырда Қазақ ұлттық бірегейлігінің қалыптасуына білім берудің әсерін зерттейді. Білім беру реформаларының қазақ халқының мәдени және әлеуметтік сана-сезіміне қалай ықпал еткенін бағалайды.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырда Қазақ ұлттық бірегейлігінің қалыптасуына білім берудің әсерін зерттеу. Білім беру реформаларының қазақ халқының мәдени және әлеуметтік сана-сезіміне қалай ықпал еткенін бағалау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Тақырып бойынша түсінік беру. Тұлғалардың білім беру ісіндегі әрекеттеріне баға беріңдер.








Тақырып бойынша мәтінмен танысыңдар. Талдау сұрақтарына жауап беріңдер.


Білім беру XIX және XX ғасырдың басында Қазақ ұлттық бірегейлігін қалыптастыруда шешуші рөл атқарды. Осы кезеңде қазақ қоғамы ішкі реформалар мен сыртқы ықпалдың, әсіресе Ресей империясының әсерінен терең әлеуметтік және мәдени өзгерістерден өтті. Білім беру қазақтарды жаңа саяси және экономикалық шындыққа интеграциялау процесінде, сондай-ақ ұлттық мәдениетті, тіл мен дәстүрді сақтау мен дамытуда маңызды құралға айналды. Мектептер мен оқу орындары ұлттық сана мен мәдени жаңғыруды қалыптастыруға белсенді қатысқан білімді қазақтардың жаңа буынын құруға ықпал етті.


Талқылауға арналған сұрақтар:


  • Білім беру XIX ғасырда Қазақ ұлттық бірегейлігінің қалыптасуына қалай ықпал етті?

  • Білім беру жүйесінің қандай элементтері қазақ халқының мәдени және ұлттық санасына барынша әсер етті?


2 тапсырма

2-тақырып: Қазақтың бірегейлігін қалыптастырудағы мұғалімдер мен ағартушылардың рөлін талдау.

Ыбырай Алтынсарин мен Абай Құнанбаев сияқты негізгі тұлғалардың қызметін және олардың білім беру үдерісіне және ұлттық сананы қалыптастыруға қосқан үлесін зерттеңіз.

Зерртеу нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________




Практикалық тапсырма









3-тапсырма.

Салыстырмалы тапсырма


XIX ғасырда Қазақстанда және басқа аймақта (мысалы, Үндістанда немесе Финляндияда) ұлттық бірегейліктің қалыптасуына білім берудің әсерін салыстыру.

Білім беру арқылы ұлттық бірегейлікті қалыптастыру процестеріндегі негізгі ұқсастықтар мен айырмашылықтарды бөліп көрсетіңіз, осы айырмашылықтардың себептері мен салдарын талдаңыз.



Қазақстан

Үндістан

Финляндия
















Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара








Сабақтың тақырыбы:

16. Білім берудің қазақ бірегейлігін қалыптастыруға әсері




Оқу мақсаты:


Оқушылар XIX ғасырда Қазақ ұлттық бірегейлігінің қалыптасуына білім берудің әсерін зерттейді. Білім беру реформаларының қазақ халқының мәдени және әлеуметтік сана-сезіміне қалай ықпал еткенін бағалайды.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырда Қазақ ұлттық бірегейлігінің қалыптасуына білім берудің әсерін зерттеу. Білім беру реформаларының қазақ халқының мәдени және әлеуметтік сана-сезіміне қалай ықпал еткенін бағалау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Практикалық-зерттеу жұмысын жүзеге асырыңдар.


1-тақырып: XIX ғасырдағы қазақ мектептерінің оқу бағдарламаларын зерттеу.

Қазақ мектептерінде қолданылатын оқу бағдарламалары мен материалдарды зерделеңіз. Олардың ұлттық бірегейлік пен мәдени өзін-өзі тануды қалыптастыруға әсерін бағалаңыз.


Зерртеу нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


2-тақырып: Қазақтың бірегейлігін қалыптастырудағы мұғалімдер мен ағартушылардың рөлін талдау.

Ыбырай Алтынсарин мен Абай Құнанбаев сияқты негізгі тұлғалардың қызметін және олардың білім беру үдерісіне және ұлттық сананы қалыптастыруға қосқан үлесін зерттеңіз.

Зерртеу нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________




Практикалық тапсырма









3-тапсырма.

Картамен жұмыс

XIX ғасырдағы Қазақстандағы қазақтың бірегейлігін қалыптастыруға ықпал еткен негізгі оқу орындары көрсетілген карта жасаңыз.

Картада негізгі мектептер мен медреселерді белгілеңіз, олардың құрылған күндерін және негізгі білім беру бағдарламаларын көрсетіңіз.



5-тапсырма.

Логикалық сұрақтар


1.Неліктен білім беру XIX ғасырда Қазақ ұлттық бірегейлігін қалыптастырудың негізгі факторына айналды?

Бұл құбылыстың әлеуметтік, мәдени және саяси себептерін талдаңыз.


2.Дәстүрлі қазақ мәдениетінің қандай элементтері сақталып, білім беру жүйесі арқылы берілді?

Ұлттық мұраны сақтау үшін қолданылатын әдістер мен тәсілдерді талқылаңыз.


3.Қазіргі заманғы білім беру жүйелері ұлттық сананы одан әрі дамыту үшін қазақтың бірегейлігін қалыптастырудың тарихи тәжірибесін қалай пайдалана алады?

Өткеннің мүмкін сабақтарын және олардың бүгінгі білім беру тәжірибесінде қолданылуын талдаңыз.



Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара




Сабақтың тақырыбы:

17. Қазақ жеріндегі алғашқы мектептердің ашылуы



Оқу мақсаты:


Оқушылар Қазақ жерінде алғашқы мектептердің құрылуы мен дамуын зерттейді. XIX ғасырдағы қазақ қоғамының білімі мен мәдени дамуына әсерін анықтайды.


Сабақтың мақсаты:

Қазақ жерінде алғашқы мектептердің құрылуы мен дамуын зерттеу. XIX ғасырдағы қазақ қоғамының білімі мен мәдени дамуына әсерін анықтау.



Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Тақырып бойынша ақпарат беру. Мәтіндік талдау жасау.

Мәтінге сілтеме:

Мысал сурет: Еуропалық үлгідегі қазақ мектебі


XIX ғасырда қазақ жерінде алғашқы мектептердің пайда болуы өңірдің білім беру жүйесін дамытудағы маңызды қадам болды. Бұл оқу орындары сауаттылық деңгейін арттыруға және қазақ халқының білім беру мүмкіндіктерін кеңейтуге ықпал ете отырып, дәстүрліден қазіргі заманғы білімге көшу процесінде шешуші рөл атқарды. Алғашқы мектептер ғылым негіздерін үйретіп қана қоймай, мәдени және тілдік дәстүрлерді сақтауға және беруге ықпал етті. Алғашқы мектептердің тарихын зерделеу Қазақстанда білім беру жүйесінің қалай қалыптасқанын және оның қоғамдық дамуға қалай әсер еткенін түсінуге мүмкіндік береді.


Талқылауға арналған сұрақтар:


  1. Қазақ жеріндегі алғашқы мектептердің негізгі мақсаттары мен міндеттері қандай болды?

  2. Алғашқы мектептер қазақ қоғамындағы әлеуметтік және мәдени өзгерістерге қалай ықпал етті?





Практикалық тапсырма









2-тапсырма.

Джигсо әдістемесі бойынша топтарда жұмыс істеу:

"Қазақстанның түрлі өңірлеріндегі алғашқы мектептердің рөлі".

Сыныпты топтарға бөліңіз, олардың әрқайсысы Қазақстанның белгілі бір аймағын және оның алғашқы мектептерін зерттейді. Зерттеуден кейін әр топ өз нәтижелерін бүкіл ел бойынша толық суретті жинау үшін басқа топтарға ұсынады.

Нәтиже:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3-тапсырма.

Салыстырмалы тапсырма

Қазақ жеріндегі алғашқы мектептерді Орталық Азияның көшпелі халықтарындағы алғашқы мектептермен салыстыру.

Мақсаттар, оқу бағдарламалары және оқыту әдістері бойынша негізгі ұқсастықтар мен айырмашылықтарды бөлектеңіз. Әр түрлі білім беру тәсілдері әр халықтың мәдени және әлеуметтік қажеттіліктерін қалай көрсететінін талдаңыз.



Мәдени қажеттіліктері

Әлеуметтік қажеттіліктері

Қазақстан



?





Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара



Сабақтың тақырыбы:

18. Қазақ жеріндегі алғашқы мектептер саны



Оқу мақсаты:


Оқушылар Қазақ жерінде алғашқы мектептердің құрылуы мен дамуын зерттейді. XIX ғасырдағы қазақ қоғамының білімі мен мәдени дамуына әсерін анықтайды.

Сабақтың мақсаты:

Қазақ жерінде алғашқы мектептердің құрылуы мен дамуын зерттеу. XIX ғасырдағы қазақ қоғамының білімі мен мәдени дамуына әсерін анықтау.



Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Практикалық-зерттеу тапсырмасы.


Қазақ жеріндегі алғашқы мектептерді зерттеу.

Алғашқы мектептердің құрылу тарихын, олардың оқу бағдарламалары мен оқыту әдістерін зерттеңіз. Олардың білім мен қоғамның дамуына қосқан үлесін бағалайтын есеп дайындаңыз.


Зерттеу нәтижесімен таныстырыңдар.

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________



Практикалық тапсырма









2-тапсырма.

Картамен жұмыс

Қазақ жеріндегі алғашқы мектептер көрсетілген карта жасаңыз.

Картада алғашқы мектептердің орналасқан жерін, олардың құрылған жылдарын және олардың аймақ үшін маңыздылығының қысқаша сипаттамасын белгілеңіз.


3-тапсырма

Қосымша а0паратты пайдалану талдау жүргізу

1__________________

2__________________

3__________________

4__________________

5__________________

Қазақ жеріндегі алғашқы мектептерді Орталық Азияның көшпелі халықтарындағы алғашқы мектептермен салыстыру.

Мақсаттар, оқу бағдарламалары және оқыту әдістері бойынша негізгі ұқсастықтар мен айырмашылықтарды бөлектеңіз. Әр түрлі білім беру тәсілдері әр халықтың мәдени және әлеуметтік қажеттіліктерін қалай көрсететінін талдаңыз.



Мәдени қажеттіліктері

Әлеуметтік қажеттіліктері

Қазақстан



?





Бағалау критерий






Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара




Сабақтың тақырыбы:

19. Ағартудағы әдебиет пен жазудың рөлі



Оқу мақсаты:


Оқушылар XIX ғасырдағы қазақ қоғамын ағартудағы әдебиет пен жазудың рөлін зерттейді. Білімге, мәдени дамуға және ұлттық сананың қалыптасуына әсерін бағалайды.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырдағы қазақ қоғамын ағартудағы әдебиет пен жазудың рөлін зерттеу. Білімге, мәдени дамуға және ұлттық сананың қалыптасуына әсерін бағалау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Тақырып бойынша берілген мәтінмен танысыңдар. Мәтін мазмұнына талдау жасаңдар.


Әдебиет пен жазу XIX ғасырдағы қазақ қоғамының ағарту мен мәдени дамуында шешуші рөл атқарды. Осы кезеңде қазақ ағартушылары мен ақындары білімді тарату, мәдени мұраны сақтау және ұлттық сананы қалыптастыру үшін әдеби шығармалар мен жазбаша мәтіндерді пайдаланды. Әдебиет қазақ халқы арасында сауаттылық пен сыни ойлауды дамытуға ықпал ете отырып, білім беру процесінде маңызды құралға айналды. Әдебиет пен жазудың ағартудағы рөлін зерделеу мәдени және білім беру бастамаларының қазақ қоғамын жаңғыртуға қалай ықпал еткенін түсінуге мүмкіндік береді.


Талқылауға арналған сұрақтар:


  • Әдебиет пен жазу XIX ғасырда қазақ қоғамын ағартуға қалай ықпал етті?

  • Қазақ ұлттық санасының қалыптасуына қандай әдеби шығармалар мен авторлар барынша әсер етті?





Практикалық тапсырма









2-тапсырма.

Қазақ қоғамын ағартудағы әдебиет пен жазудың рөліне SWOT-талдау жүргізіңіз.

Сол кездегі білім беру және мәдени бастамаларда әдебиет пен жазуды қолданудың күшті және әлсіз жақтарын, мүмкіндіктері мен қауіптерін бағалаңыз.



3-тапсырма.

Картамен жұмыс

XIX ғасырдағы Қазақстандағы әдеби және жазбаша ағартудың негізгі орталықтары көрсетілген карта жасаңыз.

Картада маңызды әдеби мектептердің, баспаханалардың және кітапханалардың орналасқан жерін белгілеңіз. Осы орталықтармен байланысты маңызды оқиғалар мен қайраткерлерді көрсетіңіз.






Бағалау критерий






Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара






Сабақтың тақырыбы:

20.ХІХ ғасырда ағарту саласындағы өзгерістер


Оқу мақсаты:


Оқушылар XIX ғасырдағы қазақ қоғамын ағартудағы әдебиет пен жазудың рөлін зерттейді. Білімге, мәдени дамуға және ұлттық сананың қалыптасуына әсерін бағалайды.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырдағы қазақ қоғамын ағартудағы әдебиет пен жазудың рөлін зерттеу. Білімге, мәдени дамуға және ұлттық сананың қалыптасуына әсерін бағалау.


Теориялық тапсырма










1 тапсырма

Әдебиет пен жазу XIX ғасырдағы қазақ қоғамының ағарту мен мәдени дамуында шешуші рөл атқарды. Осы кезеңде қазақ ағартушылары мен ақындары білімді тарату, мәдени мұраны сақтау және ұлттық сананы қалыптастыру үшін әдеби шығармалар мен жазбаша мәтіндерді пайдаланды. Әдебиет қазақ халқы арасында сауаттылық пен сыни ойлауды дамытуға ықпал ете отырып, білім беру процесінде маңызды құралға айналды. Әдебиет пен жазудың ағартудағы рөлін зерделеу мәдени және білім беру бастамаларының қазақ қоғамын жаңғыртуға қалай ықпал еткенін түсінуге мүмкіндік береді.


Талқылауға арналған сұрақтар:


  • Әдебиет пен жазу XIX ғасырда қазақ қоғамын ағартуға қалай ықпал етті?

  • Қазақ ұлттық санасының қалыптасуына қандай әдеби шығармалар мен авторлар барынша әсер етті?


2-тапсырма.

Практикалықзерттеу жұмысы. Жұптық жұмыс.

Негізгі әдеби шығармаларды және олардың қазақ қоғамына әсерін зерттеу.

XIX ғасырдағы қазақ авторларының бірнеше маңызды әдеби шығармаларын зерттеңіз. Бұл шығармалардың қазақ халқының ағартуы мен мәдени дамуына қалай ықпал еткені туралы есеп дайындаңыз.

Зерттеу нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________



Практикалық тапсырма









3-тапсырма.

Картамен жұмыс

XIX ғасырдағы Қазақстандағы әдеби және жазбаша ағартудың негізгі орталықтары көрсетілген карта жасаңыз.

Картада маңызды әдеби мектептердің, баспаханалардың және кітапханалардың орналасқан жерін белгілеңіз. Осы орталықтармен байланысты маңызды оқиғалар мен қайраткерлерді көрсетіңіз.



4-тапсырма.

Салыстырмалы тапсырма

Қазақ қоғамы мен басқа қоғамды (мысалы, орыс шаруалары немесе Орталық Азияның көшпелі халықтары) ағартудағы әдебиет пен жазудың рөлін салыстыру.

Ағарту үшін әдебиет пен жазуды қолданудағы негізгі ұқсастықтар мен айырмашылықтарды атап өтіңіз. Мәдени және әлеуметтік контексттердің әр қоғамдағы әдебиеттің рөліне қалай әсер еткенін талдаңыз.



әдебиетке әсері

Қазақ қоғамы



Орыс шаруалары



Орталық Азияның көшпелі халықтары




Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара










Сабақтың тақырыбы:

21. Әлеуметтік және мәдени кедергілер



Оқу мақсаты:


Оқушылар XIX ғасырдағы Қазақстанда білім берудің дамуына кедергі келтіретін әлеуметтік және мәдени кедергілерді анықтайды. Халықтың әртүрлі топтарының оқуға қол жетімділігі мен білім беру мүмкіндіктеріне әсеріне баға береді.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырдағы Қазақстанда білім берудің дамуына кедергі келтіретін әлеуметтік және мәдени кедергілерді анықтау. Олардың халықтың әртүрлі топтарының оқуға қол жетімділігі мен білім беру мүмкіндіктеріне әсеріне баға беру.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Тақырып бойынша мәтінмен жұмыс жасаңдар. Талдау тапсырмасына жауап беріңдер.


XIX ғасырда қазақ қоғамының дамуында әлеуметтік және мәдени кедергілер маңызды рөл атқарды. Бұл кедергілерге тіл, дін, Білім берудегі айырмашылықтар, сондай-ақ қоғамның интеграциясы мен модернизациясына кедергі келтіруі мүмкін әлеуметтік нормалар мен дәстүрлер кірді. Бұл кедергілерді түсіну қазақ қоғамының ішкі және сыртқы факторлардың, соның ішінде Ресей империясының ықпалының әсерінен жаңа жағдайларға қалай бейімделгенін талдау үшін маңызды. Әлеуметтік және мәдени кедергілерді зерделеу қазақтардың алдында тұрған сын-тегеуріндерді және оларды еңсеру әдістерін түсінуге мүмкіндік береді.


Талқылауға арналған сұрақтар:


Shape3

2-тапсырма.

Практикалық-зерттеу жұмысы.

XIX ғасырдағы қазақ қоғамына әлеуметтік және мәдени кедергілердің әсерін зерттеу.


Қазақ қоғамындағы әлеуметтік және мәдени кедергілердің нақты мысалдарын зерделеңіз. Бұл кедергілердің өмірдің әртүрлі аспектілеріне, соның ішінде білімге, экономикаға және әлеуметтік қатынастарға қалай әсер еткені туралы есеп дайындаңыз.


Зерттеу нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________




Практикалық тапсырма









3-тапсырма.

Fishbowl әдістемесі бойынша "XIX ғасырдағы қазақ қоғамындағы әлеуметтік және мәдени кедергілерді еңсеру" тақырыбында пікірталас ұйымдастырыңыз.

Нұсқаулық:

Қатысушыларды екі топқа бөліңіз: ішкі топ негізгі кедергілер мен оларды жеңу жолдарын талқылайды, ал сыртқы топ талқылауды бақылайды, содан кейін түсініктеме береді.


Талқылау нәтижелерін қорытындылаңыз.

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________






Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара










Сабақтың тақырыбы:

22. Білім саласындағы әлеуметтік және мәдени кедергілер



Оқу мақсаты:


Оқушылар XIX ғасырдағы Қазақстанда білім берудің дамуына кедергі келтіретін әлеуметтік және мәдени кедергілерді анықтайды. Халықтың әртүрлі топтарының оқуға қол жетімділігі мен білім беру мүмкіндіктеріне әсеріне баға береді.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырдағы Қазақстанда білім берудің дамуына кедергі келтіретін әлеуметтік және мәдени кедергілерді анықтау. Олардың халықтың әртүрлі топтарының оқуға қол жетімділігі мен білім беру мүмкіндіктеріне әсеріне баға беру.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Тақырып бойынша мәтінмен жұмыс жасаңдар. Талдау тапсырмасына жауап беріңдер.

Қазақ халқы ерте заманнан-ақ білімді де сауатты болуға ұмтылған,надандықпен пен топастықты әжуа етіп, күлкіге айналдырған. Әрбір ата-ана баласына әдептілікті үйреткен, сауатты да білімді болуға баулыған. Бұған мысал ретінде қазақтар арасында «Қара күш бірді жығар, білімді мыңды жығар» деген мақал кеңінен тараған. ХІХ-XX ғасырлардың бас кезінде Қазақстанда халыққа білім беру ісі екі: діни және зайырлы бағытта жүргізілді. XIX ғасырдың орта кезіне дейін қазақ балалары мектептер мен медреселерде мұсылманша білім алды. Оларды негізінен молдалар оқытты. Оқу ата-аналарының қаржысы есебінен жүзеге асырылды. Мұсылмандар мектебінде негізінен ер балалар оқыды.
Халық арасында медреселердің беделі күшті болды. Олар молдалар мен мектеп мүғалімдерін даярлады. Оқу мерзімі 3—4 жылға дейін созылды

Медресе шәкірттері ислам дінінің негіздері бойынша бастауыш білім алумен қатар философия, математика,медицина, тарих, тіл білімі (лингвистика) және астрономия жөнінде де едәуір хабардар болып шықты. Діни оқу орындарының басты қызметінің бірі жастардың бойына әдептілік өнегесі мен адамгершілік қасиеттерді дарыту болды.



Талқылауға арналған сұрақтар:

ХІХ ғасырдағы қазақ қоғамында қандай әлеуметтік негізгі кедергілер болды?

ЖІЖ XIX ғасырдағы қазақ қоғамында қандай негізгі әлеуметтік және мәдени кедергілер болды?



Практикалық тапсырма









2-тапсырма.

Картамен жұмыс

XIX ғасырдың Қазақстанның түрлі аймақтарында негізгі әлеуметтік және мәдени кедергілердің таралуын көрсететін карта жасаңыз.

Картада тілдік айырмашылықтар, діни қақтығыстар және әлеуметтік нормалар сияқты әртүрлі кедергілері бар аймақтарды белгілеңіз. Бұл кедергілердің аймақтардың дамуына қалай әсер еткенін сипаттаңыз.



3-тапсырма.

Опциялары бар логикалық тапсырма

XIX ғасырдағы қазақ қоғамындағы әлеуметтік және мәдени кедергілерді еңсеру үшін қандай әдістер неғұрлым тиімді болуы мүмкін?

A. барлық балаларға міндетті білім беруді енгізу

B. бірыңғай әдеби қазақ тілін насихаттау және тарату

C. дәстүрлі институттар мен ақсақалдардың әлеуметтік қақ-тығыстарды шешудегі рөлін күшейту

D. аралас орыс-қазақ мектептері мен мәдени орталықтарын құру


Жауап: ұсынылған шешімдердің әрқайсысының күшті жақтары бар және оларды кедергілерді жеңудің кешенді тәсілінің бөлігі ретінде қарастыруға болады.

Ұсынылған барлық әдістердің (A, B, C, D) үйлесімі ең тиімді болуы мүмкін, өйткені олар әлеуметтік және мәдени өзгерістердің әртүрлі аспектілерін қамтиды.


Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара






Сабақтың тақырыбы:

23. Қыздарға арналған алғашқы мектептердің пайда болуы



Оқу мақсаты:


Оқушылар XIX ғасырдағы Қазақстандағы қыздарға арналған алғашқы мектептердің пайда болуын зерттейді. Қазақ қоғамындағы әйелдердің білім беру мүмкіндіктері мен әлеуметтік жағдайына әсерін бағалайды.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырдағы Қазақстандағы қыздарға арналған алғашқы мектептердің пайда болуын зерттеу. Қазақ қоғамындағы әйелдердің білім беру мүмкіндіктері мен әлеуметтік жағдайына әсерін бағалау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Тақырып бойынша ақпарат беру. Талдау жасау.



XIX ғасырда Қазақстанда қыздарға арналған алғашқы мектептердің пайда болуы гендерлік теңдік және қоғамның барлық топтары үшін білім беру мүмкіндіктерін кеңейту бағытындағы маңызды қадам болды. Бұл мектептер әйелдердің қоғамдағы рөлі туралы дәстүрлі көзқарастарды өзгертуде шешуші рөл атқарды, бұл қыздарға бұрын тек ер адамдар қол жеткізе алатын білім мен дағдыларға қол жеткізуге мүмкіндік берді. Қыздарға білім беру сауаттылық деңгейін арттыруға, әйелдердің әлеуметтік жағдайын жақсартуға және жалпы қоғамның дамуына ықпал етті.


Талқылауға арналған сұрақтар:

Қазақ қыздарына арналған алғашқы мектептер құрудың себептері мен мақсаттары қандай болды?






Практикалық тапсырма









2-тапсырма.

Қазақстанда қыздарға арналған алғашқы мектептердің пайда болуына PEST-талдау (саяси, экономикалық, әлеуметтік, nехнологиялық) жүргізіңіз.

Қыздарға арналған алғашқы мектептерді құруға ықпал еткен саяси, экономикалық, әлеуметтік және технологиялық факторларды бағалаңыз.

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Бұл факторлардың әйелдердің білім алуына қалай әсер еткенін талқылаңыз.

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________




Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара








Сабақтың тақырыбы:

24. Қыздарға арналған алғашқы мектептердің пайда болуы



Оқу мақсаты:


Оқушылар XIX ғасырдағы Қазақстандағы қыздарға арналған алғашқы мектептердің пайда болуын зерттейді. Қазақ қоғамындағы әйелдердің білім беру мүмкіндіктері мен әлеуметтік жағдайына әсерін бағалайды.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырдағы Қазақстандағы қыздарға арналған алғашқы мектептердің пайда болуын зерттеу. Қазақ қоғамындағы әйелдердің білім беру мүмкіндіктері мен әлеуметтік жағдайына әсерін бағалау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Практикалық-зерттеу жұмысын жүзеге асырыңдар.

Қазақстандағы қыздарға арналған алғашқы мектептердің тарихын зерттеу.

Қыздарға арналған алғашқы мектептердің нақты мысалдарын, олардың оқу бағдарламалары мен оқыту әдістерін зерттеңіз. Осы мектептердің Қазақстандағы әйелдердің білімі мен әлеуметтік жағдайына әсері туралы есеп дайындаңыз.


Мәтінді қолданыңдар:


Зерттеу нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________



Практикалық тапсырма









2-тапсырма.

Картамен жұмыс

Қазақстандағы қыздарға арналған алғашқы мектептер көрсетілген карта жасаңыз.

Картада қыздарға арналған алғашқы мектептердің орналасқан жерін, олардың құрылған жылдарын және олардың аймақ үшін маңыздылығының қысқаша сипаттамасын белгілеңіз.


3-тапсырма.

Опциялары бар логикалық тапсырма

XIX ғасырдағы Қазақстанда әйелдер білімін ілгерілету үшін қандай әдістер неғұрлым тиімді болуы мүмкін?


A. қыздарға міндетті бастауыш білім беруді енгізу

B. қыздарды оқытуға арналған арнайы стипендиялар мен гранттар құру

C. әйелдер білімін ілгерілету бойынша қоғамдық науқандарды ұйымдастыру

D. әйел оқытушыларды тарту және әйелдер оқу орындарын құру


Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара




Сабақтың тақырыбы:

25. Өнеркәсіп және аграрлық реформалардың білімге әсері



Оқу мақсаты:


Оқушылар өнеркәсіптік және аграрлық реформалардың Қазақстандағы XIX ғасырдағы білімге әсерін зерттейді. Реформалардың кәсіптік және техникалық білім беруді дамытуға қалай ықпал еткенін анықтайды.

Сабақтың мақсаты:

Өнеркәсіптік және аграрлық реформалардың Қазақстандағы XIX ғасырдағы білімге әсерін зерттеу. Реформалардың кәсіптік және техникалық білім беруді дамытуға қалай ықпал еткенін анықтау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Тақырып бойынша мәтіндік тапсырмаға талдау жасаңдар.


XIX ғасырдағы өнеркәсіптік және аграрлық реформалар Қазақстанның білім беру жүйесіне айтарлықтай әсер етті. Бұл реформалар экономикалық дамуға ықпал етті, бұл өз кезегінде білікті жұмыс күші мен техникалық білімді мамандарға деген қажеттілікті арттырды. Өнеркәсіптік даму тек білім беру жүйесі арқылы қамтамасыз етілуі мүмкін жаңа білім мен дағдыларды қажет етті. Аграрлық реформалар ауыл шаруашылығының дәстүрлі әдістерін өзгертті, бұл сонымен қатар жаңа агротехникалық әдістерді оқытуды қажет етті. Нәтижесінде, бұл реформалар білім беру жүйесін жаңғыртуға және қолжетімді білім беру мүмкіндіктерін кеңейтуге ықпал етті.


Талқылауға арналған сұрақтар:


  • Өнеркәсіптік реформалар Қазақстанда техникалық және кәсіптік білім берудің дамуына қалай әсер етті?

  • Аграрлық реформалар білім беру жүйесіндегі қандай өзгерістерді тудырды?



Зерттеу нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________



Практикалық тапсырма









2-тапсырма.

Джигсо әдісі бойынша тапсырма

Джигсо әдістемесі бойынша топтарда жұмыс істеу: "Өнеркәсіптік және аграрлық реформалардың білім берудің әртүрлі аспектілеріне әсері".


Нұсқаулық:

Сыныпты топтарға бөліңіз, олардың әрқайсысы реформалардың білімге әсер етуінің бір аспектісін зерттейді: техникалық білім, аграрлық білім, кәсіптік дайындық, жалпы сауаттылық. Зерттеуден кейін әр топ толық суретті жинау үшін өз нәтижелерін басқа топтарға ұсынады.




Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара








Сабақтың тақырыбы:

26. Қазақ қоғамындағы әлеуметтік жағдайдың білімге әсері



Оқу мақсаты:


Оқушылар өнеркәсіптік және аграрлық реформалардың Қазақстандағы XIX ғасырдағы білімге әсерін зерттейді. Реформалардың кәсіптік және техникалық білім беруді дамытуға қалай ықпал еткенін анықтайды.

Сабақтың мақсаты:

Өнеркәсіптік және аграрлық реформалардың Қазақстандағы XIX ғасырдағы білімге әсерін зерттеу. Реформалардың кәсіптік және техникалық білім беруді дамытуға қалай ықпал еткенін анықтау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Практикалық-зерттеу жұмысын топпен жүзеге асырыңдар.

Өнеркәсіптік және аграрлық реформалардың Қазақстандағы білімге әсерін зерттеу.

Өнеркәсіптік және аграрлық реформалардың Қазақстандағы білім беру мекемелері мен бағдарламаларына әсерінің нақты мысалдарын зерделеңіз.

Оқу бағдарламаларындағы өзгерістерді талдауды, жаңа білім беру мекемелерін құруды және кадрларды даярлауды қамтитын есеп дайындаңыз.

Зерттеу нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________



Практикалық тапсырма









2-тапсырма.

Картамен жұмыс

Қазақстандағы өнеркәсіптік және аграрлық реформалардың ықпалымен өз бағдарламаларын құрған немесе өзгерткен негізгі білім беру мекемелері көрсетілген карта жасаңыз.

Картада осы мекемелердің орналасқан жерін, олардың құрылған немесе қайта құрылған жылдарын және олардың аймақ үшін маңыздылығының қысқаша сипаттамасын белгілеңіз.


3-тапсырма.

Логикалық тапсырмалар


1.Өнеркәсіптік және аграрлық реформалардан туындаған жаңа білім беру бағдарламаларының сәтті интеграциясына қандай факторлар ықпал еткен болуы мүмкін?

A. мемлекеттік қолдау және қаржыландыру

B. білікті оқытушыларды даярлау

C. Оқу материалдары мен оқу құралдарын әзірлеу

D. жергілікті қауымдастықтардың қызығушылығы мен қолдауы

Жауап: жаңа білім беру бағдарламаларының ең сәтті интеграциясына барлық ұсынылған факторлардың (A, B, C, D) үйлесуі ықпал етуі мүмкін, өйткені олар білім беру өзгерістерін енгізу процесінің барлық аспектілерін қамтиды.


2.Өнеркәсіптік және аграрлық реформаларға байланысты жаңа білім беру бағдарламаларын енгізуде қандай кедергілер туындауы мүмкін?

A. қаржылық ресурстардың жетіспеушілігі

B. оқытушыларды даярлаудың төмен деңгейі

C. дәстүрлі әлеуметтік құрылымдардың қарсылығы

D. Оқу материалдары мен технологияларына шектеулі қол жетімділік

Жауап: кедергілер барлық ұсынылған факторлар болуы мүмкін (A, B, C, D), өйткені олар жаңа білім беру бағдарламаларын енгізу процесін қиындататын күрделі мәселелер болып табылады.


Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара






Сабақтың тақырыбы:

27. Ресей империясының білім беру саясаты




Оқу мақсаты:


Оқушылр XIX ғасырдағы Ресей империясының Қазақстанға қатысты білім беру саясатын зерттейді. Білім беру мекемелерінің дамуына және қазақ қоғамының ағартуына әсерін бағалайды.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырдағы Ресей империясының Қазақстанға қатысты білім беру саясатын зерттеу. Оның білім беру мекемелерінің дамуына және қазақ қоғамының ағартуына әсерін бағалау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Мәтінмен жұмыс. Мазмұндаңдар.

Мәтінге сілтеме:


Ресей империясын отарлау саясатын, ұлттарға бағытталған саясатында, басқа да патшалардың саясатына қарағанда, ағартушылық отарлау жолын таңдау;

ІІ Екатерина ХVIII ғасырдың екінші жартысында отарлау жолдарын ағартушылық арқылы қызмет ете отырып, отарланушы халықтар көңілін рухани байлық арқылы жаулап алу;

Ресей империясының отарлау саясатын жүзеге асыратын оқыған қазақ жастарын дайындау;

отарлаған халықтарды Ресей өз білім жүйесінің негізінде орысша оқып тəрбие алуға, əсіресе орыс-қазақ мектептерін, оның ішінде «бұратана» халықтарға бағытталған ерекше орыс тілін оқыту əдістерін жасау.


Сызбаға талдау жасаңдар.




Практикалық тапсырма









2-тапсырма.

Талдау тапсырмасы.

Қазақстандағы Ресей империясының білім беру реформаларының табыстылығын талдау.


Ресей империясы жүргізген білім беру реформаларының жетістіктері мен сәтсіздіктерін бағалаңыз. Реформалардың қай аспектілері ең тиімді болғанын және қайсысы ең үлкен қиындықтарға тап болғанын және неге екенін талдаңыз.


Жетістіктері




Сәтсіздіктері







Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара






Сабақтың тақырыбы:

28. Ресей империясының білім беру саясаты



Оқу мақсаты:


Оқушылр XIX ғасырдағы Ресей империясының Қазақстанға қатысты білім беру саясатын зерттейді. Білім беру мекемелерінің дамуына және қазақ қоғамының ағартуына әсерін бағалайды.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырдағы Ресей империясының Қазақстанға қатысты білім беру саясатын зерттеу. Оның білім беру мекемелерінің дамуына және қазақ қоғамының ағартуына әсерін бағалау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Практикалық-зерттеу жұмысы. Топтық жұмыс.

Ресей империясының білім беру саясатының қазақ мектептеріне әсерін зерттеу.


Практикалық тапсырма үшін мәтін:

XIX ғасырдағы Ресей империясының білім беру саясаты Қазақстандағы білім беру жүйесінің дамуына айтарлықтай әсер етті. Ресейлік білім беру стандарттары мен мекемелерін енгізу білім беру жүйесін жаңғыртуға, сауаттылық деңгейін арттыруға және қазақ қоғамының империяның мәдени және саяси кеңістігіне интеграциялануына ықпал етті. Алайда, бұл процесс ұлттық бірегейлікті және дәстүрлі оқыту әдістерін сақтауға байланысты қарсылық пен қиындықтарға тап болды.


Нұсқаулық:

Қазақстанда Ресей империясының білім беру саясатын енгізудің нақты мысалдарын зерттеңіз. Осы реформалардың білім беру жүйесін, оқу бағдарламаларын және кадрларды даярлауды қалай өзгерткені туралы есеп дайындаңыз.


Зерттеу нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________



Практикалық тапсырма









2-тапсырма.

Логикалық тапсырма


1.Қазақстанда Ресей империясының білім беру реформаларын неғұрлым табысты енгізуге қандай шаралар ықпал ете алар еді?

A. мектептер үшін қаржыландыру мен ресурстарды ұлғайту

B. мұғалімдерді даярлау және қайта даярлау

C. қазақ мәдениеті мен тілінің элементтерін оқу бағдарламаларына енгізу

D. жергілікті халықтың мектептерді басқаруға қатысуын арттыру


Жауап: ұсынылған барлық шаралардың (A, B, C, D) үйлесімі ең сәтті болар еді, өйткені олар білім беру реформаларын енгізудің кешенді тәсілін ұсынады.


3-тапсырма.

Тақырыптық-қорытынды тест тапсырмасы.


1.Қазақстандағы Ресей империясының білім беру саясатының негізгі мақсаты қандай болды?

А. қазақ халқының толық ассимиляциясы

B. сауаттылық деңгейін жаңғырту және арттыру

C. дәстүрлі қазақ институттарының ықпалын азайту


2.Ресей империясының білім беру саясатын енгізу процесінде қандай білім беру мекемелері негізгі болды?

А. Мадрас

B. орыс-қазақ мектептері

C. жеке мектептер


3.Орыс-қазақ мектептерінің оқу бағдарламаларында қандай пәндер міндетті болды?

А. Қазақ әдебиеті және тарихы

B. Орыс тілі және математика

C. Ислам ғылымдары


4.Ресей империясының білім беру реформаларын енгізу кезінде ең көп қарсылық қандай болды?

А. діни лидерлер тарапынан

B. жергілікті дворяндар тарапынан

C. оқушылардың өздері тарапынан


5.Ресей империясының Қазақстандағы білім беру саясаты қандай оң өзгерістер әкелді?

A. халық арасында сауаттылық деңгейін арттыру

B. ұлттық бірегейлікті жоғалту

C. түлектерге жаңа экономикалық мүмкіндіктер жасау


Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара








Сабақтың тақырыбы:

29. Реформалардың қазақ қоғамы үшін салдары


Оқу мақсаты:


Оқушылар XIX ғасырдағы білім беру реформаларының қазақ қоғамы үшін салдарын зерттейді. Аймақтың әлеуметтік, мәдени және экономикалық дамуына әсерін талдайды.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырдағы білім беру реформаларының қазақ қоғамы үшін салдарын зерттеу. Олардың аймақтың әлеуметтік, мәдени және экономикалық дамуына әсерін талдау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Тақырып бойынша ақпаратқа талдау жасаңдар.


Мәтін мазмұны.


Ресей империясының Қазақстанда XIX және XX ғасырдың басында жүргізген реформалары қазақ қоғамының түрлі аспектілеріне айтарлықтай әсер етті. Бұл реформалар өмірдің саяси, әлеуметтік, экономикалық және мәдени салаларына әсер етті. Жаңа әкімшілік құрылымдардың, білім беру жүйелерінің және экономикалық өзгерістердің енгізілуі аймақтың модернизациясына ықпал етті, сонымен қатар бірқатар әлеуметтік және мәдени сын-қатерлерге әкелді. Бұл реформалардың салдарын түсіну олардың қазақ қоғамының дамуына ұзақ мерзімді әсерін талдау үшін маңызды.


Талқылауға арналған сұрақтар:


  • XIX және XX ғасырдың басында Ресей империясының реформаларының қазақ қоғамы үшін негізгі салдары қандай болды?

  • Реформалар қазақ халқының әлеуметтік құрылымы мен мәдени дамуына қалай әсер етті?


2-тапсырма.

Практикалық-жобалау жұмысы.

Ресей империясының реформаларының қазақ қоғамы үшін ұзақ мерзімді салдарын зерттеу.


Нұсқаулық:

Реформалардың нақты мысалдарын, олардың іске асырылуын және қазақ қоғамы үшін ұзақ мерзімді салдарын зерделеңіз. Әлеуметтік құрылымдағы, экономикадағы, білімдегі және мәдениеттегі өзгерістерді талдауды қамтитын есеп дайындаңыз.


Әлеуметтік құрылым

Экономикалық құрылым

Білім

1.


2.









Практикалық тапсырма









3-тапсырма.

SWOT әдісі бойынша талдауға арналған тапсырма

SWOT әдісімен реформалардың салдарын талдау (күшті жақтары, әлсіз жақтары, мүмкіндіктері, қауіптері).

Реформалардың күшті және әлсіз жақтарын, олардың ашқан мүмкіндіктерін және қазақ қоғамына төнген қауіп-қатерлерін бағалаңыз.

Ұсыныстармен жиынтық талдауды дайындаңыз.

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


4-тапсырма.

Логикалық тапсырма

Реформалардың қазақ қоғамы үшін жағымсыз салдарын қандай факторлар жеңілдете алар еді?

A. реформалау процесіне қазақ көшбасшыларының қатысуын арттыру

B. білім беру және мәдени бағдарламаларды күшейту

C. экономикалық қолдау және инфрақұрылымды дамыту


Жауап: ең тиімдісі барлық ұсынылған факторлардың (A, B, C) үйлесімі болар еді, өйткені олар реформалардың теріс салдарын азайтуға кешенді тәсілді қамтамасыз етеді.


5-тапсырма.

Қорытынды тест тапсырмасын орындаңдар.


1.Реформалардың қазақ қоғамы үшін негізгі оң салдарының бірі қандай болды?

A. сауаттылық деңгейін арттыру

B. ұлттық дәстүрлерді жоғалту

C. феодалдық құрылымдардың күшеюі


2.Реформалар Қазақстан экономикасына қалай әсер етті?

A. толық экономикалық тоқырауға әкелді

B. Ауыл шаруашылығы мен сауданың дамуына ықпал етті

C. қазақтарды көшпелі өмір салтына қайта оралуға мәжбүр етті


3.Реформалар нәтижесінде қазақ қоғамының әлеуметтік құрылымында қандай өзгерістер болды?

A. әлеуметтік стратификация өсті

B. таптық айырмашылықтар жойылды

C. жаңа әлеуметтік топтар мен кәсіптер пайда болды


4.Ресей империясының реформалары қазақ қоғамы үшін қандай мәдени салдарға әкелді?

А. қазақ мәдениетінің толық жоғалуы

B. орыс тілі мен мәдениетінің таралуы

C. қазақтың дәстүрлі әдет-ғұрыптарын нығайту


5.Қазақ қоғамы үшін реформалардың нәтижелерін қандай шаралар жақсарта алар еді?

A. реформаларды әзірлеуге қазақ зиялыларын тарту

B. жергілікті дәстүрлерді мүлдем елемеу

C. қазақ халқына салынатын салықтардың ұлғаюы


Сұрақтарға жауаптар:

A. сауаттылық деңгейін арттыру

B. Ауыл шаруашылығы мен сауданың дамуына ықпал етті

C. жаңа әлеуметтік топтар мен кәсіптер пайда болды

B. орыс тілі мен мәдениетінің таралуы

A. реформаларды әзірлеуге қазақ зиялыларын тарту


Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара






Сабақтың тақырыбы:

29. Реформалардың қазақ қоғамы үшін салдары




Оқу мақсаты:


Оқушылар XIX ғасырдағы білім беру реформаларының қазақ қоғамы үшін салдарын зерттейді. Аймақтың әлеуметтік, мәдени және экономикалық дамуына әсерін талдайды.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырдағы білім беру реформаларының қазақ қоғамы үшін салдарын зерттеу. Олардың аймақтың әлеуметтік, мәдени және экономикалық дамуына әсерін талдау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Тақырып бойынша ақпаратқа талдау жасаңдар.


Мәтін мазмұны.


Ресей империясының Қазақстанда XIX және XX ғасырдың басында жүргізген реформалары қазақ қоғамының түрлі аспектілеріне айтарлықтай әсер етті. Бұл реформалар өмірдің саяси, әлеуметтік, экономикалық және мәдени салаларына әсер етті. Жаңа әкімшілік құрылымдардың, білім беру жүйелерінің және экономикалық өзгерістердің енгізілуі аймақтың модернизациясына ықпал етті, сонымен қатар бірқатар әлеуметтік және мәдени сын-қатерлерге әкелді. Бұл реформалардың салдарын түсіну олардың қазақ қоғамының дамуына ұзақ мерзімді әсерін талдау үшін маңызды.


Талқылауға арналған сұрақтар:


  • XIX және XX ғасырдың басында Ресей империясының реформаларының қазақ қоғамы үшін негізгі салдары қандай болды?

  • Реформалар қазақ халқының әлеуметтік құрылымы мен мәдени дамуына қалай әсер етті?


2-тапсырма.

Практикалық-жобалау жұмысы.

Ресей империясының реформаларының қазақ қоғамы үшін ұзақ мерзімді салдарын зерттеу.


Нұсқаулық:

Реформалардың нақты мысалдарын, олардың іске асырылуын және қазақ қоғамы үшін ұзақ мерзімді салдарын зерделеңіз. Әлеуметтік құрылымдағы, экономикадағы, білімдегі және мәдениеттегі өзгерістерді талдауды қамтитын есеп дайындаңыз.


Әлеуметтік құрылым

Экономикалық құрылым

Білім

1.


2.









Практикалық тапсырма









3-тапсырма.

SWOT әдісі бойынша талдауға арналған тапсырма

SWOT әдісімен реформалардың салдарын талдау (күшті жақтары, әлсіз жақтары, мүмкіндіктері, қауіптері).


Реформалардың күшті және әлсіз жақтарын, олардың ашқан мүмкіндіктерін және қазақ қоғамына төнген қауіп-қатерлерін бағалаңыз.

Ұсыныстармен жиынтық талдауды дайындаңыз.

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


4-тапсырма.

Логикалық тапсырма

Реформалардың қазақ қоғамы үшін жағымсыз салдарын қандай факторлар жеңілдете алар еді?

A. реформалау процесіне қазақ көшбасшыларының қатысуын арттыру

B. білім беру және мәдени бағдарламаларды күшейту

C. экономикалық қолдау және инфрақұрылымды дамыту


Жауап: ең тиімдісі барлық ұсынылған факторлардың (A, B, C) үйлесімі болар еді, өйткені олар реформалардың теріс салдарын азайтуға кешенді тәсілді қамтамасыз етеді.


5-тапсырма.

Қорытынды тест тапсырмасын орындаңдар.


1.Реформалардың қазақ қоғамы үшін негізгі оң салдарының бірі қандай болды?

A. сауаттылық деңгейін арттыру

B. ұлттық дәстүрлерді жоғалту

C. феодалдық құрылымдардың күшеюі


2.Реформалар Қазақстан экономикасына қалай әсер етті?

A. толық экономикалық тоқырауға әкелді

B. Ауыл шаруашылығы мен сауданың дамуына ықпал етті

C. қазақтарды көшпелі өмір салтына қайта оралуға мәжбүр етті


3.Реформалар нәтижесінде қазақ қоғамының әлеуметтік құрылымында қандай өзгерістер болды?

A. әлеуметтік стратификация өсті

B. таптық айырмашылықтар жойылды

C. жаңа әлеуметтік топтар мен кәсіптер пайда болды


4.Ресей империясының реформалары қазақ қоғамы үшін қандай мәдени салдарға әкелді?

А. қазақ мәдениетінің толық жоғалуы

B. орыс тілі мен мәдениетінің таралуы

C. қазақтың дәстүрлі әдет-ғұрыптарын нығайту


5.Қазақ қоғамы үшін реформалардың нәтижелерін қандай шаралар жақсарта алар еді?

A. реформаларды әзірлеуге қазақ зиялыларын тарту

B. жергілікті дәстүрлерді мүлдем елемеу

C. қазақ халқына салынатын салықтардың ұлғаюы


Сұрақтарға жауаптар:

A. сауаттылық деңгейін арттыру

B. Ауыл шаруашылығы мен сауданың дамуына ықпал етті

C. жаңа әлеуметтік топтар мен кәсіптер пайда болды

B. орыс тілі мен мәдениетінің таралуы

A. реформаларды әзірлеуге қазақ зиялыларын тарту


Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара




Сабақтың тақырыбы:


31-32. Курстың негізгі тақырыптарын жалпылау



Оқу мақсаты:


Оқушылар XIX ғасырдағы Қазақстандағы білім мен ағартуға арналған курстың негізгі тақырыптарын қорытындылайды. Аймақтың тарихи және мәдени дамуы үшін маңызды сәттерді және олардың маңыздылығын атайды.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырдағы Қазақстандағы білім мен ағартуға арналған курстың негізгі тақырыптарын қорытындылау. Аймақтың тарихи және мәдени дамуы үшін маңызды сәттерді және олардың маңыздылығын атап өту.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Өткен тақырыптарға шолу жасау. Талдау сұрақтарына жауап беріңдер.


Курс барысында біз XIX ғасырдағы Қазақстан тарихы мен мәдениетінің көптеген аспектілерін, соның ішінде Ресей империясының білімге, Әлеуметтік және мәдени кедергілерге, мектептердің дамуына және олардың ағартудағы рөліне әсерін, сондай-ақ қазақ қоғамы үшін түрлі реформалардың салдарын қарастырдық. Курстың негізгі тақырыптарын жалпылау негізгі ойларды бөліп көрсетуге, түрлі оқиғалар мен процестердің өзара байланысын түсінуге, сондай-ақ олардың қазақ қоғамының дамуына ұзақ мерзімді әсерін бағалауға мүмкіндік береді.


Талқылауға арналған сұрақтар:


Shape4

2-тапсырма.

Практикалық-зерттеу тапсырмасы. Топпен жұмыс

Курстың негізгі тақырыптарына жиынтық талдау жасау.


Нұсқаулық:

Курстың негізгі тақырыптарын біріктіретін есеп дайындаңыз. Оған әр тақырыптың қысқаша сипаттамасын, негізгі қорытындыларды және олардың өзара байланысын қосыңыз.

Бұл тақырыптар XIX ғасырдағы қазақ қоғамының дамуы туралы жалпы идеяны қалай қалыптастыратынын талдаңыз.


Талдау-зерттеу нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________




Практикалық тапсырма









3-тапсырма.

SWOT әдісімен курстың негізгі тақырыптарының өзара байланысын талдау (күшті жақтары, әлсіз жақтары, мүмкіндіктері, қауіптері).


Тақырып:

XIX ғасырдағы қазақ қоғамының дамуы туралы жалпы идеяны қалыптастырудағы рөлі


Курстың әрбір негізгі тақырыбының күшті және әлсіз жақтарын, сондай-ақ оларды үйренуге байланысты мүмкіндіктер мен қауіптерді бағалаңыз. Зерттелген тақырыптардың жалпы көрінісі мен маңыздылығын түсінуге көмектесетін жиынтық талдауды дайындаңыз.


4-тапсырма.

Логикалық тапсырма

Курстың қандай тақырыптары сіздің қазақ қоғамының дамуын түсінуіңізге барынша әсер етті және неге?

A. Ресей империясының білімге әсері

B. Әлеуметтік және мәдени кедергілер

C. мектептерді дамыту және білім беру

D. реформалардың салдары

Жауап: Егер сіз ұсынылған барлық тақырыптарды (A, B, C, D) ескерсеңіз, неғұрлым толық түсінік алуға болады, өйткені олар XIX ғасырдағы қазақ қоғамының дамуын жан-жақты қамтиды.


5-тапсырма.

Қорытынды-талдау сұрақтарына жауап беріңдер.


1.Курстың қай тақырыбы сыртқы факторлардың қазақ қоғамының дамуына әсерін жақсы көрсетеді?

A. Ресей империясының білімге әсері

B. Әлеуметтік және мәдени кедергілер

C. реформалардың салдары


2.Қазақ қоғамының алдында тұрған ішкі сын-қатерлерді қандай тақырып айқын көрсетеді?

A. Ресей империясының білімге әсері

B. Әлеуметтік және мәдени кедергілер

C. мектептерді дамыту және білім беру


3.Курстың қай тақырыбы Қазақстандағы жаңғырту процесін жақсы түсінуге ықпал етеді?

A. мектептерді дамыту және білім беру

B. реформалардың салдары

C. Ресей империясының білімге әсері


4.Қазақ қоғамындағы мәдени өзгерістерді түсіну үшін қандай тақырып аса маңызды?

A. Әлеуметтік және мәдени кедергілер

B. Ресей империясының білімге әсері

C. реформалардың салдары


5.Курстың қай тақырыбы қазақ қоғамы үшін ұзақ мерзімді салдарын жақсы көрсетеді?

A. Ресей империясының білімге әсері

B. реформалардың салдары

C. мектептерді дамыту және білім беру


Сұрақтарға жауаптар:


A. Ресей империясының білімге әсері

B. Әлеуметтік және мәдени кедергілер

C. Ресей империясының білімге әсері

A. Әлеуметтік және мәдени кедергілер

B. реформалардың салдары


Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара




Сабақтың тақырыбы:

33-34. ХІХ ғасырдағы Қазақстанның қазіргі білім берудегі үлесін талқылау


Оқу мақсаты:


Оқушылар XIX ғасырдағы Қазақстанның қазіргі білім беруді қалыптастыруға қосқан үлесін талқылайды. Қазіргі білім беру жүйесі үшін сол кезеңдегі білім беру бастамалары мен реформаларының тарихи маңыздылығын бағалайды.

Сабақтың мақсаты:

XIX ғасырдағы Қазақстанның қазіргі білім беруді қалыптастыруға қосқан үлесін талқылау. Қазіргі білім беру жүйесі үшін сол кезеңдегі білім беру бастамалары мен реформаларының тарихи маңыздылығын бағалау.


Теориялық тапсырма










1-тапсырма.

Тақырыптық мәтінге назар аударыңдар. Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беріңдер.


XIX ғасырда Қазақстан әлеуметтік, экономикалық және саяси реформалардың ықпалымен елеулі өзгерістерге ұшырады. Бұл өзгерістер қазіргі қазақ қоғамы үшін ұзақ мерзімді салдары бар білім беру жүйесін қалыптастыруға өз үлесін қоса отырып, білім беру саласына да әсер етті. Қазақстанның XIX ғасырдағы білімге қосқан үлесі мектептерді дамытуды, оқытудың жаңа әдістерін интеграциялауды, білім беру мекемелерін құруды және кадрлар даярлауды қамтыды. Осы аспектілерді зерделеу XIX ғасырдың білім беру бастамаларының Қазақстандағы қазіргі білім беру жүйесіне қалай әсер еткенін түсінуге мүмкіндік береді.


Талқылауға арналған сұрақтар:


Shape5

2-тапсырма.

Практикалық-зерттеу жұмысы.

XIX ғасырдың білім беру бастамаларын және олардың қазіргі білімге әсерін зерттеу.


Нұсқаулық

Қазақстандағы XIX ғасырдың нақты білім беру бастамалары мен реформаларын зерттеңіз. Бұл бастамалардың заманауи білім беру жүйесінің дамуына, соның ішінде ұзақ мерзімді салдарларды талдауға қалай әсер еткені туралы есеп дайындаңыз.

Зерттеу нәтижесі:

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________



Практикалық тапсырма









3-тапсырма.

PEST әдісі бойынша талдауға арналған тапсырма

Қазақстанның XIX ғасырдағы білімге қосқан үлесін PEST әдісімен талдау (күшті жақтары, әлсіз жақтары, мүмкіндіктері, қауіптері).


Нұсқаулық:

XIX ғасырдағы білім беру реформаларының күшті және әлсіз жақтарын, олар ұсынған мүмкіндіктерді және білім беру жүйесіне төнген қауіптерді бағалай отырып, SWOT талдауын жасаңыз.

Заманауи білім беруді жақсарту бойынша ұсыныстармен жиынтық талдау дайындаңыз.


4-тапсырма.

Логикалық тапсырма

XIX ғасырдағы білім беру бастамаларының қайсысы Қазақстандағы заманауи білімге айтарлықтай әсер етті және неге?

A. орыс-қазақ мектептерін енгізу

B. қыздарға арналған алғашқы мектептерді құру

C. жаңа оқу бағдарламалары мен оқыту әдістерін енгізу


Жауап: барлық ұсынылған бастамаларды (A, B, C) енгізу ең маңызды әсер етті, өйткені олар білім беру жүйесінің кешенді дамуына бірлесіп ықпал етті және қазіргі білім беру процесінің негіздерін қамтамасыз етті.


5-тапсырма.

Курс бойынша қорытынды сұрақтарға жауап беріңдер.


1.XIX ғасырдағы Қазақстанның білім беру саласындағы қандай жетістіктері бүгінгі білім беру үдерісі үшін аса маңызды болып табылады?

A. міндетті бастауыш білім беруді енгізу

B. орыс-қазақ мектептерін құру

C. кәсіптік білім беруді дамыту


2.XIX ғасырда Қазақстанның білім беру жүйесі алдында тұрған қандай сын-қатерлер бүгінгі күнге дейін өзекті болып отыр?

A. білікті оқытушылардың жетіспеушілігі

B. шектеулі ресурстар және қаржыландыру

C. білім беру мекемелерінің біркелкі дамымауы


3.Қазақстандағы XIX ғасырдағы білім беру реформалары қазіргі заманғы реформаларға қалай үлгі бола алады?

A. дәстүрлі және заманауи оқыту әдістерін біріктіру

B. қоғамның барлық салаларының білім беру қажеттіліктеріне назар аудару

C. халықаралық білім беру мекемелерімен ынтымақтастық


Сұрақтарға жауаптар:


B. орыс-қазақ мектептерін құру

A. білікті оқытушылардың жетіспеушілігі

A. дәстүрлі және заманауи оқыту әдістерін біріктіру


Бағалау критерий





Бағалау:


Өзіңді – өзін бағала


5-1 бал жарайсың

5-2 бал қосымша оқы

3-1 бал қайта қара










Пайдаланылған әдебиеттері тізімі:



Мұғалімдер үшін:


1.ХІХ ғасырдың аяғы ХХ ғасыр басындағы Қазақстандағы оқу-ағарту ісі//https://e-history.kz/kz/news/show/31828 – 2020

2.Қазақстандағы халық ағарту ісі//https://stud.baribar.kz/26151/qazaqstandaghy-khalyq-aghartu-isi/

3.ХІХ ғасыр аяғындағы Қазақстандағы оқу-ағарту ісі//https://e-history.kz/kz/news/show/31812 – 2020 ж.

4.Кан Г.В., Шаяхметов Н.У. Қазақстан тарихы. Оқулық. – Алматы: «Алматыкітап», 2007. – 264 б. [Электронды оқулық]

5.Әбдіразақов Т.Ә. Экономические последствия приосоединения Казахстана к России. Қарағанды: ҚарМУ, 1992. – 96 с. [Электронды оқулық]

6. Оқу-ағарту ісі (1979 жылға дейін мәлімет)// https://www.uniface.kz/index.php?post=article&section=1&id=1234

7.Артықбаев Ж.О. Қазақстан тарихы. Оқулық-хрестоматия. – стана: «Фолиант», 203. – 264 б. [Электронды оқулық]




Оқушылар үшін қажетті әдебиеттер:

1.ХІХ ғасырдағы білім беру мен ағарту ісі//https://e-history.kz/kz/news/show/31828

2.ХХІ ғасыр. Ағарту ісі қалай басталды?// https://kaz.tengrinews.kz/article/hh-gasyir-agartu-s-kalay-bastaldyi-972/

3.Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов//https://iie.kz/?p=25133

4.Абай Құнанбаев//https://www.abai.kz/post/78

5.Ыбырай Алтынсарин//https://adebiportal.kz/kz/authors/view/1166

6.ХІХ ғасырдағы білім беру мен ағарту ісі//https://ust.kz/word/xix_gasyrdagy_bilim_bery_men_agarty_isi-144595.html






30


Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!