|
Ұйымдастыру кезеңі (17
мин)
|
Оқушылармен амандасады
Мұғалім сөзі:
Құрметті оқушылар!
Бүгінгі тәрбие
сағатымыздың тақырыбы — «Ауған соғысының
ардагерлеріне тағзым». Бұл тақырыпты таңдаған
себебіміз — тарихтың ауыр беттері мен біздің халқымыздың болашағы
үшін құрбан болған ержүрек батырларымызды
ұлықтау.
Ауған соғысы – тек
Қазақстан үшін ғана емес, бүкіл кеңес халқы үшін ауыр да қасіретті
кезең болды. Осы соғысқа біздің елімізден мыңдаған азамат қатысып,
олардың көбі қазір ардагерлер атанды. Соғыста біздің
жауынгерлеріміз қандай ерліктер көрсетті? Олардың өмірі мен
ерліктері бізге қандай сабақтар
береді?
Ауған
соғысы 1979 жылы басталып, 1989 жылы
аяқталды. Он жылға созылған бұл соғыс көптеген жастарымыздың өмірін
қиды. Бұл соғыстың ерекшелігі — қазақ жерінен шыққан жастар көп
болды, олардың ішінде ерлік танытқандар да, ауыр сынақтардан өтіп,
аман қалғандары да бар. Солардың бірі – біздің аталарымыз бен
ағаларымыз.
Соғыстың
ауыртпалығын тек соғыста болғандар ғана емес, соғыстан кейінгі
уақытта, жарақаттарымен өмір сүріп жатқан ардагерлеріміз де сезіп
отыр. Сондықтан біз бүгін, осы соғыстың ардагерлеріне тағзым ету
арқылы, олардың ерліктерін бағалап, құрмет көрсетуіміз
керек.
Деректі фильм
немесе бейнемазмұн көрсету:
Мұғалім оқушыларға
ауған соғысы жайлы қысқаша бейнемазмұн немесе деректі фильм
көрсетеді. Бұл материал соғыс жайлы айқын түсінік қалыптастырады
және оқушыларға оқиғаға эмоционалды түрде енуге мүмкіндік
береді.
Мұғалім
әрекеті: Фильмнен кейін оқушыларға
сұрақтар қойып, олардың фильмнен алған әсерлерін
тыңдайды:
«Фильмнен қандай маңызды ақпарат
алдыңыздар?»
«Ауған соғысына қатысқан қазақстандық
жауынгерлердің ерліктері туралы не ойлайсыздар?»
|
Мұғаліммен амандасады
Оқушылар мұғалімнің
кіріспе сөзін тыңдайды.
Оқушылар сұрақтарға жауап
береді:
«Ауған соғысы туралы
не білесіздер?» немесе «Ауған соғысына қатысқан қазақстандық
жауынгерлер туралы қандай ақпарат
білесіздер?»
Оқушылар өздерінің білімдерін, ойларын ортаға
салады.
Фильмді немесе
бейнемазмұнды көру:
Оқушылар бейнемазмұнды мұқият қарап, соғыс туралы
маңызды мәліметтер мен оқиғаларға назар аударады.
Олар көрсетілген материалды талқылап, оның
өздеріне әсерін білдіреді.
Оқушылардың
сұрақтарға жауап беруі:
Мұғалімнің
сұрақтарына жауап береді:
«Фильмнен қандай әсер
алдыңыздар?»
«Ауған соғысының
қазақстандық жауынгерлері қандай қиындықтармен бетпе-бет
келді?»
|
|
|
Сабақ ортасы (10
мин)
|
Қауіпсіздік сабағы.
«СІЗДІҢ ӘРЕКЕТТЕРІҢІЗ ҮШІН ЖАУАПКЕРШІЛІКТІ
ҚАЛАЙ ҚАБЫЛДАУҒА ЖӘНЕ МЕКТЕПТЕГІ ҚАУІПСІЗ ОРТАНЫ САҚТАУҒА
БОЛАДЫ?
Сабақтың
мақсаты: білім беру мекемесінде қауіпсіз орта
қалыптастыра отырып, білім алушылардың жан-жақты дамуына жағдай
туғызу. Әр іске жауапкершілікпен қарауға
дағдыландыру.
Негізгі міндеттері:
-жоғары сынып оқушыларымен бірлесе отырып
бастауыш сынып, орта буын білім алушылардың қауіпсіз ортасын
қалыптастырудың алғышартын
құру;
-жеке бас қауіпсіздігін сақтай алатындай
азамат болуға
тәрбиелеу;
-әр іске жауапкершілікпен қарайтын ұқыпты,
жауапты тұлға
қалыптастыру.
Материалдар мен ресурстар: ватмандар, маркерлер,
стикерлер, желім.
Сабақтың барысы
1.Кіріспе (2
мин)
Қауіпсіздік адам баласы үшін әрқашанда керек.
Қауіпсіздік аясындағы мектептің қызметі – оқу және еңбек қызметі
кезіндегі күтпеген жерден туындайтын ықтимал жайттардан (өрттен,
апаттан) оқушылар мен қызметкерлердің өмірін сақтау және
денсаулығын қорғауға бағытталған заманауи технологияларды қолдана
отырып, оқушыларды сабақ қызметі кезінде
қорғау.
2.Негізгі бөлім (6
мин)
Үзіліс кезінде мектептегі қауіпсіз
мінез-құлық:
-дәліздер мен баспалдақтар арқылы қадам
жасаңыз, жүгірмеңіз, айналаңыздағыларды
итермеңіз;
-қарама-қарсы жаққа тап болмас үшін оң жағымен
жүріңіз;
-баспалдақтағы қоршауды ұстаңыз, олармен
жүрмеңіз, баспалдақтан
секірмеңіз;
-кезекші жоғары сынып оқушылары мен
педагогтердің талаптарын
орындау;
-сабақта оқу заттары мен жиһаздарды ұқыпты
ұстаңыз;
-қарындаштарды ұштауда қауіпсіз ұштағыштарды
қолданыңыз;
-сыныпқа кіру немесе шығу, кенеттен есікті
ашпаңыз немесе
тарсылдатпаңыз.
-физика, химия және биология сабақтарында
зертханалық жұмыстарды орындау кезінде ерекше күтім
қажет.
Оқу шеберханаларындағы сабақтар туралы да
айтуға болады. Аспаптар, химиялық реактивтер, ағаш ұстасы және
дәнекер құралдары қауіпсіздік ережелерін қатаң сақтауды және
белгілі бір пайдалану дағдыларын қажет
етеді.
3.Қорытынды
Пайдалы сілтемелер:
https://youtu.be/NHWYVHBHch4?si=zdCOob9ZZJzKBg_p
https://youtu.be/DycscArvAYw?si=uBpUSdWzZB9_-fYc
https://youtu.be/eAuWMVuaBbU?si=f7Bu5Hev8Xii7u9
|
Келесі ережелерді сақтау
қажет:
-жұмыс басталар алдында педагогтің қауіпсіздік
туралы нұсқаулығын
тыңдаңыз;
-жұмыс кезінде нұсқауларды дәл
орындаңыз;
-жұмыстарды орындау немесе жұмысшылардың
жанында болу кезінде еркелікке немесе немқұрайдылыққа жол
бермеу;
-жабдықтар мен реактивтерді мақсатсыз
пайдалануға болмайды.
Дене шынықтыру сабақтарында спортзалдың немесе
мектеп стадионының жабдықтары да, мектеп оқушыларының мінез-құлқы
да қауіпті болуы мүмкін. Дене шынықтыру сабағын көптеген адамдар
разряд, қозғалыссыз
отырған
сабақтар кезіндегі жинақталған энергияны
босату мүмкіндігі ретінде
қабылдайды.
Еңбекке баулу сабақтарында жарақат алу мүмкіндігі
жоғары. Ағаш ұстасы,
дәнекер және басқа құралдармен жұмыс істеудің
қарапайым дағдыларын игеру, станоктарда және электромеханизмдерде
жұмыс істеу.
Мектептегі сабақ кезінде мектеп ғимаратынан
тез кетуді қажет ететін жағдай туындауы мүмкін, мысалы, өрт. Әдетте
дүрбелең пайда болады, балалар терезеден секіріп, жарақат алып,
тіпті қайтыс болуы мүмкін. Бұған жол бермеу үшін педагогтер де,
оқушылар да үнемі бір-біріне кедергі келтірмей, мектеп ғимаратынан
ұйымдасқан түрде шығуға
жаттығады.
Кешенді қауіпсіздік жүйесі білім беру
мекемесінің қауіпсіз жұмыс істеуін қамтамасыз ететін әлеуметтік,
техногендік және табиғи сипаттағы нақты және болжамды қауіптерден
қорғалу жағдайын білдіреді. Оқушылар қауіпсіздік ережелерін біліп,
оларды сақтауға
міндетті.
«Мұнара» жаттығуы
Алдарыңызға А4 қағаздары мен маркер, желім
берілді. Сіздерге
тапсырма
«Мектептебілім алушылардың қауіпсіз ортасынқалай
қалыптастырамыз?».
Сұрақты жан-жақты зерттеп, әр қабырғасына
мектептегі қауіпсіздік шарасын күшейтуге қажет ресурстар мен қажет
дағдылар туралы жазып
шығыңыздар.
|
|
|
Ортасы (15
мин)
|
Ауған соғысына қатысқан қазақстандық жауынгерлер
туралы білім аламыз.
Ардагерлеріміздің
ерліктерін еске ала отырып, оларды құрметтеу керектігін
түсінеміз.
Отанға деген сүйіспеншілікті, ұлтжандылықты
ұлықтаймыз.
Сонымен, мен
сіздерге Ауған соғысына қатысқан ардагерлердің ерлігін құрметтеу
үшін бірінші сұрақты қоюды ұсынамын:
«Ауған соғысының қазақ
жауынгерлері үшін қандай маңыздылығы
болды?»
Енді, біз бірге осы
сұрақты талқылай отырып, ардагерлеріміздің ерліктері туралы
ойланып, оларды ұмытпауымыз керек екендігін түсінетін
боламыз.
Топтарға
бөлу:
-
Мұғалім оқушыларды
4-5 адамнан тұратын топтарға бөледі. Әр топқа Ауған соғысы жайлы
түрлі сұрақтар мен тапсырмалар
беріледі.
-
Мұғалім
әрекеті: Топтарға тапсырма бергеннен
кейін, оларды бақылап, бағыттау арқылы топтардың жұмысын бақылап
отырады.
Топтық
тапсырмалар:
-
Ауған соғысы туралы маңызды деректер
жинақтау.
-
Қазақстанның Ауған
соғысына қатысуының себептерін
талқылау.
-
Ардагерлердің
ерліктерін және соғыстан кейінгі қиыншылықтарын
зерттеу.
-
Әр
топ өз жұмысын сынып алдында қорғайды.
Оқушылардың
пікірін тыңдау:
Мұғалім
әрекеті: Ардагерлер туралы құрмет
білдіретін өлеңдер мен шығармаларды оқып беру. Оқушылардың пікірін
тыңдай отырып, олардың ойларын қолдайды және соғыс батырларының
ерлігін дәріптеу қажеттігін
айтады.
|
Топтарға бөлініп жұмыс
істеу:
-
Оқушылар 4-5 адамнан тұратын топтарға
бөлінеді.
-
Әр
топқа арнайы тапсырма беріледі. Мысалы:
-
Қазақстанның Ауған соғысына қатысу себептерін
талқылау.
-
Ауған соғысына қатысқан қазақстандық
жауынгерлердің ерліктерін баяндау.
-
Соғыстың ардагерлерге қалдырған мұрасы мен әсері
туралы ой бөлісу.
-
Оқушылар топта бірлесіп жұмыс істейді, деректер
жинайды, талқылайды және қорытынды жасайды.
Топтың жұмысын
қорғай отырып, пікір айту:
-
Әр топ өзінің жұмысын сынып алдында қорғайды. Бұл
кезеңде оқушылар өздерінің зерттеген тақырыптары бойынша ақпаратпен
бөлісіп, өз ойларын жеткізеді.
-
Оқушылар топтың
басқа мүшелерімен бірге келіспеушілік немесе жаңа идеялар болса,
оны талқылайды.
Ардагерлер туралы
пікір білдіру:
-
Оқушылар өздерінің ойлары мен әсерлерін
бөліседі.
-
«Ауған соғысының
ардагерлеріне тағзым ету біздің
міндетіміз» деген тақырыпта пікірлерін
айтады.
-
Оқушылардан
ардагерлерге құрмет көрсетудің маңыздылығы туралы жеке пікірлерін
сұрау.
Өлең оқып немесе
естеліктерді бөлісу:
-
Оқушылар қазақ немесе орыс тілінде Ауған соғысына
қатысты өлеңдер оқиды немесе өздерінің жазған шығармаларын
бөліседі.
-
Оқушылар
ардагерлерді құрметтеу туралы өз пікірлерін айтып, соғыстағы
ерліктерге және бүгінгі ардагерлердің қиындықтарына көзқарастарын
білдіреді.
.
|
|
|
Соңы
3
мин
|
Мұғалім оқу жылының соңында немесе дәстүрлі түрде
ардагерлердің құрметіне байланысты шараларды ұйымдастырудың
маңыздылығын атап өтеді.
Оқушыларға өз еліне, жеріне деген
құрмет пен патриотизм сезімдерін арттыру қажеттігін
түсіндіреді.
Үй тапсырмасын
беру
Мұғалім оқушыларға үй тапсырмасын
береді:
Эссе жазу:
«Ауған соғысының ардагеріне арнау» тақырыбында эссе
жазу.
Зерттеу жұмысы:
Жергілікті ардагерлермен сұхбаттасып, олардың соғысқа қатысуын және
қазіргі өмірін зерттеу.
|
Оқушылар өз ойларын
талқылайды және қорытынды
жасайды.
Олар бүгінгі тақырып
бойынша қандай жаңа білімдер алғанын, қандай құндылықтарды
түсінгенін айтады.
«Ауған соғысы туралы не
білдік?» деген сұраққа жауап
береді.
|
|
