Ұйымдастыру кезеңі (17
мин)
|
Оқушылармен амандасады
Мұғалім сөзі:
Құрметті оқушылар!
Бүгінгі тәрбие
сағатымыздың тақырыбы — «Ауған соғысының
ардагерлеріне тағзым». Бұл тақырыпты таңдаған
себебіміз — тарихтың ауыр беттері мен біздің халқымыздың болашағы
үшін құрбан болған ержүрек батырларымызды
ұлықтау.
Ауған соғысы – тек
Қазақстан үшін ғана емес, бүкіл кеңес халқы үшін ауыр да қасіретті
кезең болды. Осы соғысқа біздің елімізден мыңдаған азамат қатысып,
олардың көбі қазір ардагерлер атанды. Соғыста біздің
жауынгерлеріміз қандай ерліктер көрсетті? Олардың өмірі мен
ерліктері бізге қандай сабақтар
береді?
Ауған
соғысы 1979 жылы басталып, 1989 жылы
аяқталды. Он жылға созылған бұл соғыс көптеген жастарымыздың өмірін
қиды. Бұл соғыстың ерекшелігі — қазақ жерінен шыққан жастар көп
болды, олардың ішінде ерлік танытқандар да, ауыр сынақтардан өтіп,
аман қалғандары да бар. Солардың бірі – біздің аталарымыз бен
ағаларымыз.
Соғыстың
ауыртпалығын тек соғыста болғандар ғана емес, соғыстан кейінгі
уақытта, жарақаттарымен өмір сүріп жатқан ардагерлеріміз де сезіп
отыр. Сондықтан біз бүгін, осы соғыстың ардагерлеріне тағзым ету
арқылы, олардың ерліктерін бағалап, құрмет көрсетуіміз
керек.
Деректі фильм
немесе бейнемазмұн көрсету:
Мұғалім оқушыларға
ауған соғысы жайлы қысқаша бейнемазмұн немесе деректі фильм
көрсетеді. Бұл материал соғыс жайлы айқын түсінік қалыптастырады
және оқушыларға оқиғаға эмоционалды түрде енуге мүмкіндік
береді.
Мұғалім
әрекеті: Фильмнен кейін оқушыларға
сұрақтар қойып, олардың фильмнен алған әсерлерін
тыңдайды:
«Фильмнен қандай маңызды ақпарат
алдыңыздар?»
«Ауған соғысына қатысқан қазақстандық
жауынгерлердің ерліктері туралы не ойлайсыздар?»
|
Мұғаліммен амандасады
Оқушылар мұғалімнің
кіріспе сөзін тыңдайды.
Оқушылар сұрақтарға жауап
береді:
«Ауған соғысы туралы
не білесіздер?» немесе «Ауған соғысына қатысқан қазақстандық
жауынгерлер туралы қандай ақпарат
білесіздер?»
Оқушылар өздерінің білімдерін, ойларын ортаға
салады.
Фильмді немесе
бейнемазмұнды көру:
Оқушылар бейнемазмұнды мұқият қарап, соғыс туралы
маңызды мәліметтер мен оқиғаларға назар аударады.
Олар көрсетілген материалды талқылап, оның
өздеріне әсерін білдіреді.
Оқушылардың
сұрақтарға жауап беруі:
Мұғалімнің
сұрақтарына жауап береді:
«Фильмнен қандай әсер
алдыңыздар?»
«Ауған соғысының
қазақстандық жауынгерлері қандай қиындықтармен бетпе-бет
келді?»
|
|
Сабақ ортасы (10
мин)
|
Қауіпсіздік сабағы.
«ҚАУІПТІ ХОББИ ЖӘНЕ СЕРУЕНДЕУ
ОРЫНДАРЫ»
Сабақтың
мақсаты: мектеп оқушыларының серуендеу кезінде болуы
мүмкін қауіптер туралы хабардарлығын арттыру және қауіпті
жағдайлардан аулақ болуға
үйрету.
Негізгі міндеттер:
1.Серуендеу кезінде жиі кездесетін қауіпті
хоббиді талқылаңыз.
2.Мұндай хоббидің салдарын
түсіндіріңіз.
3.Көшеде қауіпсіз мінез-құлықты
үйрету.
Материалдар мен ресурстар:
-Қауіпті хобби мысалдарымен
таныстыру.
-Қауіпсіз жүріс-тұрыс ережелері бар үлестірме
материал (жадынама).
Сабақтың барысы
1.Кіріспе (2 минутқа
дейін)
-Серуендеу кезінде оқушылардың әдеттерін
талқылау.
-Неліктен кейбір хобби қауіпті болуы
мүмкін.
2.Негізгі бөлім (6 минутқа
дейін)
-Презентация: жалпы қауіпті хобби (жол
бойындағы ойындар, қоршауларға өрмелеу, қараусыз қалған ғимараттар
және т.б.).
-Нақты жағдайларды талдау: егер дос қауіпті
хобби ұсынса не істеу керек (бас тарту және оның себептерін
түсіндіру, қауіпсіз балама
ұсыну,
Сенімді ересек адамның көмегіне жүгіну,
сенімдерін
ұстану, қысымға берілмеу, салдары туралы
ойлау).
3.Қорытынды
-Сабақты
қорытындылау.
-Көшеде қауіпсіз жүріс-тұрыс ережелері бар
жадынамалар
тарату.
Пайдалы сілтеме:
https://drive.google.com/file/d/1alWN8U2OxJLUEaa3zxdD0Ls94PpziMof/view
https://drive.google.com/file/d/1rJTUrgLk4rS4sPyqdBCOEbG94uh58A77/view
|
-Қазіргі уақытта әртүрлі жастағы кәмелетке
толмағандар арасында жасөспірімдердің өмірге қауіп төндіретін
хоббиі жиі кездеседі - көп қабатты үйлердің төбесіндегі селфи,
руфинг, үйлердің төбесінде серуендеу және
т.б.
-Бұл формалар балалардың өмірі мен
денсаулығына қауіпті және балаға ата-аналар назар аударып және
бақылау қажет, жасөспірім өзінің жетілуі мен тәуелсіздігінің
көріністерінің салдарын түсіндіруді қажет етеді. Көбінесе жастардың
құмарлығы жасөспірімдердің мінез-құлқының девиантты түрінде
көрінеді, әкімшілік құқық бұзушылық белгілерін қамтиды. Салынып
жатқан немесе жабық нысанға барып, өте биік жерде, суретке түсіп,
оны желіге салған кезде, оны қарайтындар көп болады. Бұл нысандарға
бару заңсыз, бұл құқық
бұзушылық.
-(Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық
бұзушылықтардың алдын алу және балалардың қадағалаусыз және панасыз
қалуының алдын алу туралы Қазақстан Республикасының 2004 жылғы 9
шілдедегі № 591 Заңы, Қазақстан Республикасының 2002 жылғы 8
тамыздағы №345 «Қазақстан Республикасындағы Бала құқықтары туралы»
Заңы). Мұндай объектілерге жиі ену әрдайым заңды түрде бола
бермейді. Мұндай нысандарда кәмелетке толмағандардың болуы олардың
өмірі мен денсаулығына қауіп төндіреді, балалардың мертігуіне және
өліміне әкелуі мүмкін. Егер сіз балаларыңыздың немесе көрші үйдің
төбесінде жүргенін байқасаңыз, бұл туралы полицияға
хабарлаңыз.
|
|
Ортасы (15
мин)
|
Ауған соғысына қатысқан қазақстандық жауынгерлер
туралы білім аламыз.
Ардагерлеріміздің
ерліктерін еске ала отырып, оларды құрметтеу керектігін
түсінеміз.
Отанға деген сүйіспеншілікті, ұлтжандылықты
ұлықтаймыз.
Сонымен, мен
сіздерге Ауған соғысына қатысқан ардагерлердің ерлігін құрметтеу
үшін бірінші сұрақты қоюды ұсынамын:
«Ауған соғысының қазақ
жауынгерлері үшін қандай маңыздылығы
болды?»
Енді, біз бірге осы
сұрақты талқылай отырып, ардагерлеріміздің ерліктері туралы
ойланып, оларды ұмытпауымыз керек екендігін түсінетін
боламыз.
Топтарға
бөлу:
-
Мұғалім оқушыларды
4-5 адамнан тұратын топтарға бөледі. Әр топқа Ауған соғысы жайлы
түрлі сұрақтар мен тапсырмалар
беріледі.
-
Мұғалім
әрекеті: Топтарға тапсырма бергеннен
кейін, оларды бақылап, бағыттау арқылы топтардың жұмысын бақылап
отырады.
Топтық
тапсырмалар:
-
Ауған соғысы туралы маңызды деректер
жинақтау.
-
Қазақстанның Ауған
соғысына қатысуының себептерін
талқылау.
-
Ардагерлердің
ерліктерін және соғыстан кейінгі қиыншылықтарын
зерттеу.
-
Әр
топ өз жұмысын сынып алдында қорғайды.
Оқушылардың
пікірін тыңдау:
Мұғалім
әрекеті: Ардагерлер туралы құрмет
білдіретін өлеңдер мен шығармаларды оқып беру. Оқушылардың пікірін
тыңдай отырып, олардың ойларын қолдайды және соғыс батырларының
ерлігін дәріптеу қажеттігін
айтады.
|
Топтарға бөлініп жұмыс
істеу:
-
Оқушылар 4-5 адамнан тұратын топтарға
бөлінеді.
-
Әр
топқа арнайы тапсырма беріледі. Мысалы:
-
Қазақстанның Ауған соғысына қатысу себептерін
талқылау.
-
Ауған соғысына қатысқан қазақстандық
жауынгерлердің ерліктерін баяндау.
-
Соғыстың ардагерлерге қалдырған мұрасы мен әсері
туралы ой бөлісу.
-
Оқушылар топта бірлесіп жұмыс істейді, деректер
жинайды, талқылайды және қорытынды жасайды.
Топтың жұмысын
қорғай отырып, пікір айту:
-
Әр топ өзінің жұмысын сынып алдында қорғайды. Бұл
кезеңде оқушылар өздерінің зерттеген тақырыптары бойынша ақпаратпен
бөлісіп, өз ойларын жеткізеді.
-
Оқушылар топтың
басқа мүшелерімен бірге келіспеушілік немесе жаңа идеялар болса,
оны талқылайды.
Ардагерлер туралы
пікір білдіру:
-
Оқушылар өздерінің ойлары мен әсерлерін
бөліседі.
-
«Ауған соғысының
ардагерлеріне тағзым ету біздің
міндетіміз» деген тақырыпта пікірлерін
айтады.
-
Оқушылардан
ардагерлерге құрмет көрсетудің маңыздылығы туралы жеке пікірлерін
сұрау.
Өлең оқып немесе
естеліктерді бөлісу:
-
Оқушылар қазақ немесе орыс тілінде Ауған соғысына
қатысты өлеңдер оқиды немесе өздерінің жазған шығармаларын
бөліседі.
-
Оқушылар
ардагерлерді құрметтеу туралы өз пікірлерін айтып, соғыстағы
ерліктерге және бүгінгі ардагерлердің қиындықтарына көзқарастарын
білдіреді.
.
|
|
Соңы
3
мин
|
Мұғалім оқу жылының соңында немесе дәстүрлі түрде
ардагерлердің құрметіне байланысты шараларды ұйымдастырудың
маңыздылығын атап өтеді.
Оқушыларға өз еліне, жеріне деген
құрмет пен патриотизм сезімдерін арттыру қажеттігін
түсіндіреді.
Үй тапсырмасын
беру
Мұғалім оқушыларға үй тапсырмасын
береді:
Эссе жазу:
«Ауған соғысының ардагеріне арнау» тақырыбында эссе
жазу.
Зерттеу жұмысы:
Жергілікті ардагерлермен сұхбаттасып, олардың соғысқа қатысуын және
қазіргі өмірін зерттеу.
|
Оқушылар өз ойларын
талқылайды және қорытынды
жасайды.
Олар бүгінгі тақырып
бойынша қандай жаңа білімдер алғанын, қандай құндылықтарды
түсінгенін айтады.
«Ауған соғысы туралы не
білдік?» деген сұраққа жауап
береді.
|
|