Тақырыбы: «Аутизм белгілері»

Кіріспе

Аутизм, немесе аутистикалық спектр бұзылыстары (АСБ) – бұл адамның әлеуметтік байланыстарды, коммуникацияны, және мінез-құлықты дамытуындағы ерекшеліктермен сипатталатын нейро-даму бұзылысы. Аутизм белгілері әр түрлі және олар әр адамда әрқалай көрінуі мүмкін.

Аутизмнің негізгі белгілері

1. Әлеуметтік өзара әрекеттестік

Аутизммен ауыратын балалар мен ересектерде әлеуметтік өзара әрекеттестік қиындықтары байқалады. Оларға:

• Көз байланысын сақтаудың қиындығы;

• Әлеуметтік ситуациялардан қашу;

• Топтық ойындар мен белсенділіктерге қатыспау;

• Эмоцияларды дұрыс түсінбеу немесе көрсету қиындықтары жатады.

2. Коммуникация

Аутизм белгілерінің бірі – коммуникациядағы қиындықтар. Бұл:

• Сөз сөйлеудің кешігуі немесе мүлдем болмауы;

• Сөздерді қайталау (эхолалия);

• Коммуникациялық сигналдарды (мысалы, ым-ишара) түсінбеу;

• Параметрлі тілдің (тек нақты жағдайларда қолданылатын) шектеулілігі.

3. Мінез-құлық

Аутистикалық балалар мен ересектерде мінез-құлықтың ерекше үлгілері байқалады:

• Ретсіздікке, күн тәртібінің өзгеруіне сезімталдық;

• Қайталанатын әрекеттер (мысалы, бір әрекетті бірнеше рет орындау);

• Шектелген қызығушылықтар (белгілі бір тақырыптарға немесе объектілерге қызығу);

• Сезімталдықтың (дыбыстарға, жарыққа, текстураларға) жоғары немесе төмен деңгейі.

Аутизмның түрлері

Аутизмнің бірнеше түрі бар, олардың ішінде:

• Классикалық аутизм (Каннер синдромы);

• Аспергер синдромы;

• Ретт синдромы;

• Дисперсиялық даму бұзылыстары.

Қорытынды

Аутизм белгілері әр адамның жеке ерекшеліктеріне байланысты. Ерте диагностика мен қолдау көрсету аутизммен ауыратын адамдардың әлеуметке бейімделуіне және өмір сапасын жақсартуға көмектеседі. Ата-аналар мен мұғалімдер үшін аутизм белгілерін біліп, балалармен дұрыс қарым-қатынас жасау маңызды.