Ауылдық жерлердегі қарт адамдарға әлеуметтік қызмет көрсетудің ерекшеліктері

Кіріспе

Қазақстанда халықтың қартаюы мен демографиялық өзгерістер әлеуметтік қызмет көрсету жүйесіне ерекше назар аударуды қажет етеді. Әсіресе ауылдық жерлерде өмір сүретін қарт адамдардың жағдайы өзекті мәселе болып отыр. Бұл аналитикалық есеп ауыл мен қала қарттарына көрсетілетін әлеуметтік қызмет түрлерін салыстыруға, ауылдық аймақтардағы қызмет көрсету ерекшеліктерін анықтауға және қызмет сапасын арттыруға бағытталған ұсыныстар ұсынуға арналады.

1. Әлеуметтік қызмет көрсету жүйесі туралы мәлімет

Қазақстан Республикасында әлеуметтік қызмет көрсету жүйесі азаматтардың әл-ауқатын жақсартуға бағытталған. Бұл жүйе мемлекеттік, үкіметтік емес ұйымдар және жеке сектор арқылы жүзеге асырылады. Ауылдық жерлерде әлеуметтік қызметтің негізгі түрлері: үйде қызмет көрсету, медициналық-әлеуметтік көмек, психологиялық қолдау, материалдық көмек және бос уақытты ұйымдастыру болып табылады.

2. Ауыл мен қала қарттарына көрсетілетін қызмет түрлерін салыстыру

Қалалық жерлерде әлеуметтік қызметтер кең ауқымда ұсынылады: қарттарға арналған орталықтар, күндізгі күтім үйлері, медициналық-реабилитациялық мекемелер және еріктілер қозғалысы белсенді дамыған. Ал ауылдық аймақтарда қызмет көрсету көбіне үйге барып көмек көрсету және жергілікті әкімдік тарапынан берілетін көмек түрінде жүзеге асады.

Кесте 1. Ауыл мен қала қарттарына көрсетілетін қызмет түрлерінің салыстырмасы

3. Сұхбат нәтижелері

Ауылдық әлеуметтік қызметкерлермен және қарт тұрғындармен жүргізілген сұхбат нәтижесінде келесі мәселелер анықталды:

1) Әлеуметтік қызметкерлер саны аз және жүктемесі жоғары;
2) Көлік және байланыс инфрақұрылымының әлсіздігі қызмет көрсетуді қиындатады;
3) Қарт адамдардың көбісі медициналық және психологиялық көмекке мұқтаж;
4) Қызмет сапасына әсер ететін басты фактор – мамандардың кәсіби даярлығы мен материалдық қамтамасыз етілуі.

4. Қызмет көрсетудегі негізгі қиындықтар

Кесте 2. Қызмет көрсетудегі негізгі қиындықтар мен шешу жолдары

5. Қызмет сапасын арттыруға арналған тәжірибелік ұсыныстар

1) Ауылдық әлеуметтік қызметкерлердің санын көбейту және біліктілігін арттыру курстарын ұйымдастыру;
2) Әлеуметтік қызмет көрсетуді цифрландыру, мобильді қосымшалар арқылы өтініш қабылдау;
3) Еріктілер мен жастар ұйымдарын тарту арқылы қарттарға көмек көрсету;
4) Мобильді әлеуметтік орталықтар мен медициналық көмек топтарын құру;
5) Мемлекет пен үкіметтік емес ұйымдар арасындағы әріптестікті кеңейту.

Қорытынды

Ауылдық жерлердегі қарт адамдарға әлеуметтік қызмет көрсету — Қазақстандағы әлеуметтік саясаттың маңызды бағыттарының бірі. Қазіргі таңда бұл салада көптеген жетістіктер болғанымен, бірқатар жүйелік қиындықтар да бар. Жүргізілген талдау нәтижесінде ауыл мен қала арасындағы қызмет көрсету сапасындағы айырмашылықтар айқындалды. Ұсынылған шараларды жүзеге асыру арқылы қарттардың өмір сүру сапасын жақсартуға және әлеуметтік әділеттілікті қамтамасыз етуге болады.