2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

Бағдарлама: "Қазақ тілінен дидактикалық ойындар" 1 сынып

Материал туралы қысқаша түсінік

Дидактикалық ойындарды берудегі мақсат-оқушылардың тілін дамытуда,тіл үйретуде, сөздік қорын байытуда, сауатты жазуда, логикалық ойлау қабілетін дамытуда жатыр. Ойын түрлерін қазақтілі сабақтарында қалай пайдаланатынымды көрсеттім.

Мирманова Жанар Жумагельдиновна

Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

18 Желтоқсан 2017

5566

12 рет жүктелген

Бастауыш сынып Авторлық бағдарлама 1 сынып

Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі

770 тг 578 тг

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Қазақ тілі пәні бойынша 1сыныпқа арналған бағдарлама

« Дидактикалық ойындар»

Құрастырған: Мирманова Жанар Жұмагелдіқызы Бастауыш сынып мұғалімі

ТүсініктемеДидактикалық ойындарды берудегі мақсат-оқушылардың тілін дамытуда,тіл үйретуде, сөздік қорын байытуда, сауатты жазуда, логикалық ойлау қабілетін дамытуда жатыр. Ойын түрлерін қазақтілі сабақтарында қалай пайдаланатынымды көрсеттім. ҚР-да мемлекеттік білім беру саясаты Қазақстандағы білім беру әлемдік білім кеңестігімен үйлесімді дамуын көздейді. Халықаралық білім беру жүйесіне кіруге проблемасы өзгермелі (жылжымалы) білім беруді күшейте отырып, жаңа педагогикалық технологиялармен, иновациялық оқумен, байыту арқылы іліктестірілген құрылымда жүзеге асады. Жеке тұлғаның қалыптасу деңгейінің сапасына қойылатын қоғамдық- әлеуметтік сапаларын үнемі өсіп отыруына сәйкес педагогикалық құралдарды да тұрақты жаңарту қажет болды. Бүгін ондай жаңартулар педагогикалық ғылым мен мектеп тәжірибелерінің үздіксіз сабақтастыққа дамуына көрінеды. Мұғалімнен бүгінгі таңда сабақты әр түрлі технологиялар бойынша жобалауды қажет етеді.Сондай технологиялардың бірі-ойындық технология. Осындай технология мәнді өмір жағдаяттарын үлгілеу және оның шешуін іздестіруге құрылады, жетекші әдісі-ойын. Оның ұйымдастыру түрлері: іскерлік ойындар, рөлдік және оқиғалық ойындар, саяхаттық және білімдік ойындар. Сол сияқты интелектуалды ойын-бұл ойынның мақсаты оқушылардың алған білімдерін тексере отыра, ақыл-ой өрісін жан-жақты дамыту. Қазақ халқының ұлы ойшылы Абай Құнанбаев «Ойын ойнап, ән салмай, өсер бала бола ма?»- деп айтқандай балаланың өмірінде ойын ерекше орын алады. Ойынның түрлері көп, соның ішінде маңыздысы-дидактикалық ойын.Бұл ойынның пайдасы- баланың ой өрісінің қалыптасуын, дамуын мақсатетіп қояды.Сондай-ақ балалардың адамгершілік сезімін оятуға, адамдармендұрыс қарым-қатынас жасау, еңбек адамдарына, басқа ұлт өкілдеріне,достық, туған жеріне сүйіспеншілік сезімін тәрбиелеуге көңіл бөлінеді.Дидактикалық ойындар арнайы мақсатты көздейді және нақты міндеттерді шешеді. Ойынның міндеті баланың қызығушылығын оятып, белсенділігін арттыру мақсатында іріктеліп алынатын нақты мазмұнмен анықталады. Дидактикалық ойындарды тиімді пайдалану сабақтың әсерлілігін, тартымдылығын, белсенділігін, баланың ынтасын күшейтеді. Ойын ережесі балалардың түсінуіне оңай, қарапайым, әрі қысқа болуы керек.Ойын үстінде дидактикалық материалдар мен көрнекіліктерге жеке көңіл бөлу керек. Балалардың таным қабілетін, логикалық ой-өрісін кеңейтіп, сабаққа ынтасын арттыруда дидактикалық ойындарды ұтымды пайдаланудың маңызы зор.

«Араларға көмек» ойыны Ойынның мақсаты: оқушылардың байланыстырып сөйлеу дағдыларын қалыптастыру. Ойынның шарты: тақтаға араның ұясындағы балға келе жатқан аюдың суреті ілінеді. Аюдың балға келе жатқандығын ескертуге күзетші ара басқа араларға кетеді. Оқушылырға тақырыпқа байланысты грамматикалық тапсырмалар беріледі. 1.Берілген сөздерден дұрыс сөйлем құрау 2.Көптік жалғауын дұрыс жалғау 3.Септік жалғауларын табу

Қазақ тілі сабағындағы ойын технологиясының мақсаты оқушылардың сабақта үйренген сөздерін ауызекі сөйлеуде, күнделікті қарым-қатынасқа дұрыс қолдануға үйрету.

«Кім тез?» ойыны Барлық сыныптарда «Жыл мезгілдері» деген модуль бар. Мен өз сабақтарымда (нәтиже сабақ) көптеген ойын түрлерін қолданамын.Ойын «Кім тез?» ай аттарын дұрыс жаз.

ңақарт 7) арқаша

пақна 8) зақан

уарзын 9) лежсантоқ

рымман 10) мазыт

мысума 11) деліш

рқүқыйке 12) суірә

Бұл ойынды жеке, топ бойынша өткізуге болады. Бұл ойын оқушылардың буынға дұрыс бөліп оқу дағдысын дамытады.

«Адасқан айлар» ойыны Төрт қорап дайындаймыз.Әр қорап сыртында жыл мезгіліне сай сурет болады, ай аттарын ауыстырып саласыз, оқушы әр айды жыл мезгіліне сай тауып салады. Бұл ойынды уақытпен ойнатуға болады.Ойын оқушының тез оқу, қимылдау дағдысын қалыптастырады. Мұғалім оқушының тез оқу, қимылдау дағдысын қалыптастырады. Мұғалім оқушының ай аттарын, жыл мезгілін есінде қалай сақтағанын бағалайды.«Сымсыз телефон» ойыны Лексикалық бақылауды ауызша жүргізілгенде қолданамыз. Мысалы тақырыбы: «Қалада. Қаладағы мәдени орындар». Оқушы телефон тұтқасын алады да сөзді айтады.Біздің қала – аудармасын 2-ші оқушы. Ары қарай жалғаса береді. Сөздік диктант үнемі жүрсе баланы жалықтырады, сондықтанда бұл ойынды оқушылар қызыға ойнайды. Осы ойын арқылы шағын диологты ойнатуға мүмкіндік береді.

«Қоржынды кім тез шешеді?» ойыны Үлкен бір модульді аяқтаған кезде нәтиже сабаққа «Қоржынды кім тез шешеді?» деген ойын ойнаймйз. Үш қатар болса (немесе 3 топ) үш қоржын дайындаймыз. Әр қоржында аударма жұмысы, сөз тіркесін құру, буынға бөлу, модульға сәйкес грамматикалық тапсырма, мәнерлеп оқу, диолог болады. Қай топ тез дайындалып, дұрыс айтып шығады (7-10 минут). Бұл ойынды мұғалім белгілі бір модуль бойынша оқушының қандай деңгейде меңгергенін тексере алады.

«Асық» ойыны Қазақтың ұлттық ойындарының бірі қыдыру асық ойынынан тұрады. Асықты «Сен айт», Мәтінді жалғастыр ойындарында қолдануға болады. Бұл ойындар асық лақтыру арқылы жүреді де, баланы шапшаңдылыққа, тез ойлауға дағдыландырады. Сабақта ұлттық ойын элементтерін қолдану барысында мұғалім сөздермен таныстырады, дұрыс айтуға үйретеді, салт-дәстүрді сүюге тәрбиелейді. Оқушылар көбінесе сабақта ойын түрлерінің жиі болуына жақсы дағдыланады.

«Адасқан малдар» ойыны Мысала: жануарлар атауларын жақсы естерінде сақтап қалулары үшін мынадай ойын түрлерін жүргіземін. Төрт түлік малдын суреттері тақтада ілулі тұрады және суреттердің қасында жануарлардың өз балалары суреттелмеген. Сонымен балалар төрт түлік малдың қозысын, ботасын, бұзауын, құлынын тауып тақтаға шығып жазады. Бұл ойын балалардың тез ойлау, дұрыс жазу дағдыларын қалыптастырады. Сабақтарда қолданатын ойын элементін сабақта екі түрлі мақсатта бағытталады. Оның біріншісі – оқушының сабаққа қызығушылығын, ынтасын арттыру, тілін дамыту, екіншісі- оқушыларды тапқырлыққа баулып, зейініне, ойлау қабілетін арттыру. Ойын элементтерін тиімді қолдану 1-4 сыныптарда өте тиімді деп ойлаймын, себебі тез жазу, оқу, мазмұндау дағдылары қалыптаспаған оқушыларды біріңғай жаттығу жұмысы жалықтырады, ал ойын технологиясы керісінше пәнді сүюге, қызығуға ықпал жасайды.

«Ақсүйек» ойыны«Ақсүйек» ойынын айлы түнде көңіл көтерген жастар сүйекті лақтыры,оны іздеу арқылы ойнаған. Мен «ақсүйекті» 2- сыныпта сан есім тақырыбын өткенде сан есімі бар мақал-мәтелдерді айтқызу үшін қолданамын. 3- сыныпта негізгі және туынды зат есім тақырыбында негізгі зат есіммен туынды зат есімді табу үшін ойнатуға болады. Бұл ойында кез-келген қимылдарды таңдап алып, тапсырманы орындау керек.

«Арқан тартыс» ойыны«Арқан тартыс» ойынының негізгі шарты 2 топтың сынасуы болса, қазақ тілі сабағында 2 топ білім сынасады. Мұны былай жасадым: Жуандығы 2 елідей ұзын жіпті тақтаның жоғарғы жағынғы 2 шегеге іліп, ұштарын теңестіріп қоямын. 2 топтан 1-1 оқушы шығып, бір мезгілде мақал-мәтелдерді тоқтамай айтып шығады. Қай топтың оқушысы бұрын шығарса, жіптің ұшын өзіне қарай тартады. Нәтижесінде арқан қай топқа қарай көп жылжыса сол жеңеді деп есептеледі. Бұл ойынды барлық пәндерге қолдануға болады.«Үнсіз қимыл» ойыны1 оқушы әр түрлі қимылды көрсетіп, қалған сөздерді басқа оқушылар атап отырады.Мысалы: отырды, тұрды, жүрді, тақтаны сүртті, қолын көтерді.«Ұшты-ұшты» - ойыны Ұшты,ұшты, үкі ұшты (қол көтеріледі)Ұшты,ұшты, түлкі ұшты (қол көтерілмейді)Әр түрлі зерттеулердің нәтижелеріне сүйене отырып, балалардың тілінің дамуында сөйлеу қабілетін жетілдіріп, дүниетаным кеңейтуде сөздік ойындардын атқарар рөлі ерекше екені дәлелденді. Сондықтан барлық сабақтарда сөздік ойындарын қолдануға болады. Сондай ойынның бірі- «Керекті сөзді тауып айт». Басқарушы көкөніс, жеміс, оқу құралдары, ойыншықтар т.б. сөздерді атаса, оқушылар сол топқа жататын заттарды атауы керек.

«Тізбек» ойыны Берілген сын есімнің соңғы дыбысынан басталатын басқа сын есімді тауып айту тапсырылады: таза-ақылды -.......Сын есім мен зат есім Берілген сын есімге лайықты зат есім тіркеп айту керек. Бірінші бала тек сын есімдерді айтады: өнімді, атақты, сымбатты, т.б. Екінші бала оған лайықты зат есім тіркестіріп, тез-тез айтуы керек. Келесі екі бала берілген зат есім алдына сын есім тіркеп, кезектесіп айтып шығады. Мысалы: тамақ-дәмді тамақ, анам- мейірімді анам. Сабақ барысында алған білімдерін оқушылар практикада қолдану дағдыларын қалыптастыру үшін грамматикалық ойындардың орны ерекше. Сабақта тиімді қолданылған ойын оқушылардың грамматикалық толық меңгеріп, жазу тілін дамытуларына мол мүмкіндік береді. Оқушыларды өз беттерімен жұмыс істей білуге дағдыландырады.

«Сөйлеу минуты» ойыны Сабты «Сөйлеу минуты» ойынымен бастауға болады. Ойын мақсаты-балаларға үйде не істегенін ауызша диалог түрінде айтқызып, әңгімелеп беруге үйрету. Ойын сұрақ-жауап түрінде өтеді.-Кеше қайда болдың?-Теледидардан қандай кино көрдің?-Кино не туралы?-Сабақты орындадың ба?-Әжең қандай ертегі айттй?

«Сиқырлы қалта» ойыны«Сиқырлы қалтаның» ішіне мамандық иелері бейнеленген кесте суреттер салынады. Тақтаға шыққан оқушы өзі жақсы көретін мамандығы бейнеленген суретті таңдап алады. Ойынға қатысушы оқушылар «Бұл кім? Не істейді?»-деген сұраққа жауап береді. Бұл ойын «Мамандық» тақырыбын өткеннен кейін, меңгерген материалды, қайталау, тексеру сабағында өткізіледі.

«Адасқан әріптер» ойыныМақсаты: Логикалық ойлау қабілеттерін жетілдіру.Ойын шарты: Берілген әріптердің орнын ауыстыра отырып, сөз құрау.Қ,у,о,ы,ш-оқушы Т,п,і,к,а-.......І,і,б,л,м-........ М,м,ғ,ұ,а,л,і-.......

«Шашылған дыбыстар» ойыны Мақсаты: Шашылған дыбыстардан сөз құрастырып, баланың сөздік қорын молайту, шапшаң ойлауға тәрбиелеу. Ойын шарты: Сыныпты бірнеше топтарға бөліп ойынды жарыс түрінде өткізуге болады. Шашылған дыбыстардан бірнеше сөздер құрау, мысалы. А,л,к,л,й,ү,н дыбыстарынан мынадай сөздер құрауға болады: ай, күн, үй т.б.

«Қалалар» ойыны Мақсаты: Қазақстан Республикасының қала атауларын қаншалықты есте сақтағандарын тексеру. Қала атауларын дұрыс жазуға дағдыландыру. Ойын шарты. Тор көздің ішіндегі шашыраңқы әріптердің басын қоса отырып, тор көздің ішінен қала атауларын тапқызу.

С	З	Ы	Л	А	Е	У	А	Т
Қ	Ы	П	А	Р	Д	А	Н	А
А	Р	А	В	А	Қ	Т	А	Р
О	Р	Ғ	Л	О	Д	С	Т	А
Л	А	А	П	Д	Ы	А	Р	З

«Жалғасын тап» ойыны Мақсаты: Мақал-мәтелдерді есте сақтау қабілеттерін арттыру. Ойын шарты: мақал екі қатарға жазылады. Бірінші қатарда басы, екінші қатарда соңы жазылады. Мақал басы мен соңының орындары ауыстырылып жазылады. Оқушының міндеті тілдік сызықшамен қосу арқылы әр мақалдың толық мағынасын шығару. А) Ердің сыншысы бітедіӘ) Жақсы болсаң, жүректеБ) Ерлік білекті емес, ашу-дұшпанВ) Жері байдың елГ) Ақыл дос, ардақты ат,Ғ) Кім еңбек етсе жақын көпД) Мал баққанға сол тоқЕ) Адам деген- ел бай

«Сын есімдер ұясы» ойыны Мақсаты: Сын есімдерді білдіретін мағынасына қарай топтап жазуға дағдыландыру. Ойын шарты: оқушыларды топқа бөліп орындарында отырып жұмыс істеуге болады. Тақтаға сын есімдер тізбегі жазылады. Әр топқа кесте таратылады.

Заттың түсін білдіретін сын есімдер	Заттың көлемін білдіретін сын есімдер	Заттың сапасын білдіретін сын есімдер	Заттың дәмін білдіретін сын есімдер	Заттың пішінін білдіретін сын есімдер

Тақтаға мынадай сын есімдер тізбегін жазуға болады: ақ, қысқа, таза, дәмді, тәтті, шұбар, өткір, үшкір, жуан, дөңгелек, жалпақ, тұщы, қалың, жұқа, т.б.

«Кім көп біледі?» ойыны Мақсаты: Сөздердің мағынасын ажырату. Ойын шарты: Берілген сөздердің мағынасын ажырату.

Мысалы. Сайман ........Ара Сабақ Жәндік ........

...... ........Алма Қал ...............

...... .........Қыс Жаз ...............

«Бәйге» ойыны Мақсаты: Шапшаң ойлауға, жинақылыққа үйрету, тез, әрі дұрыс жауап бере білуге дағдыландыру. Ойын шарты: Бұл ойыннаң әр қатарында бір-бірден шабандоз шығады. Ойын белгілі бір тақырыпты өткеннен кейін бекіту мақсатында жүргізуге болады. Мұғалім тақырыпқа сай сұрақтарды айтады, шабандозшылар тез әрі дұрыс жауап беру қажет. Әрбір дұрыс жауап – бір қадам алға жылжу. Мысалы: «Сөз құрамы» тақырыбынан кейін мынадай сауалдар қоюға болады

Сөз деген не? 8.Туынды сөз дегеніміз не?

Сөз құрамына не жатады? 9. Көптік жалғауларын тап.

Түбір дегеніміз не?

Қосымша дегеніміз не?

Жұрнақ дегеніміз не?

Жалғау дегеніміз не?

Түбірлес сөз дегеніміз не?

«Тапқыш» ойыны Мақсаты: Сөз таптары туралы туралы алған білімдерін тексеру. Ойын шарты: Әр топқа берілген кестеден әр сөз таптарына қажетті сөздерді теріп жазу.

Қ	Ы	Б	Е	С	О	Қ	Ы
А	Й	Д	Ы	І	Ш	К	Д
Л	С	Ы	Н	Д	Ы	Ө	Ы
А	А	Р	Ы	П	П	К	С
Ж	А	З	Б	И	І	К	Н
Қ	Т	А	Й	С	Е	Г	І
О	Қ	Р	Ә	П	К	Е	З
Н	А	А	Т	Ы	Р	Н	А

Зат есім: қонақ, ....Етістік: оқыды,....Сан есім: он,...Сын есім: көк,...

578тг - Сатып алу

Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!

Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

С	З	Ы	Л	А	Е	У	А	Т
Қ	Ы	П	А	Р	Д	А	Н	А
А	Р	А	В	А	Қ	Т	А	Р
О	Р	Ғ	Л	О	Д	С	Т	А
Л	А	А	П	Д	Ы	А	Р	З

Қ	Ы	Б	Е	С	О	Қ	Ы
А	Й	Д	Ы	І	Ш	К	Д
Л	С	Ы	Н	Д	Ы	Ө	Ы
А	А	Р	Ы	П	П	К	С
Ж	А	З	Б	И	І	К	Н
Қ	Т	А	Й	С	Е	Г	І
О	Қ	Р	Ә	П	К	Е	З
Н	А	А	Т	Ы	Р	Н	А

С	З	Ы	Л	А	Е	У	А	Т
Қ	Ы	П	А	Р	Д	А	Н	А
А	Р	А	В	А	Қ	Т	А	Р
О	Р	Ғ	Л	О	Д	С	Т	А
Л	А	А	П	Д	Ы	А	Р	З

Қ	Ы	Б	Е	С	О	Қ	Ы
А	Й	Д	Ы	І	Ш	К	Д
Л	С	Ы	Н	Д	Ы	Ө	Ы
А	А	Р	Ы	П	П	К	С
Ж	А	З	Б	И	І	К	Н
Қ	Т	А	Й	С	Е	Г	І
О	Қ	Р	Ә	П	К	Е	З
Н	А	А	Т	Ы	Р	Н	А

С	З	Ы	Л	А	Е	У	А	Т
Қ	Ы	П	А	Р	Д	А	Н	А
А	Р	А	В	А	Қ	Т	А	Р
О	Р	Ғ	Л	О	Д	С	Т	А
Л	А	А	П	Д	Ы	А	Р	З

Қ	Ы	Б	Е	С	О	Қ	Ы
А	Й	Д	Ы	І	Ш	К	Д
Л	С	Ы	Н	Д	Ы	Ө	Ы
А	А	Р	Ы	П	П	К	С
Ж	А	З	Б	И	І	К	Н
Қ	Т	А	Й	С	Е	Г	І
О	Қ	Р	Ә	П	К	Е	З
Н	А	А	Т	Ы	Р	Н	А