АТА-АНАЛАРМЕН ТРЕНИНГ ЖОСПАРЫ:

Мухаметкалиева Альмира Кабдрахымовна

Алматы қаласы, 146 мектеп-лицейі КММ педагог-психологі

Тақырыбы: «Балалардың дамуына ата-аналардың рөлі»

Мақсаты:

• Ата-аналарға балалармен дұрыс қарым-қатынас орнату жолдарын үйрету.

• Баланың эмоциялық және танымдық дамуына әсер ететін факторлармен таныстыру.

Кіріспе:

• Танысу жаттығуы: Әр қатысушы өз есімімен бірге балалары туралы қысқаша ақпарат айтады («Менің атым Айгүл, ұлым 8 жаста»).

• Тақырыпты таныстыру: Ата-ананың тәрбие үдерісіндегі маңыздылығын қысқаша түсіндіру.

Негізгі бөлім:

1. Теориялық бөлім:

• Баланың жас ерекшеліктері мен қажеттіліктері (5-7 минут).

1. Мектепке дейінгі жас (3-6 жас):

• Психологиялық ерекшеліктері: Бұл кезеңде балалардың қиялы ерекше қарқынды дамиды, олар айналасындағы нәрселерді зерттеп, сұрақ қоюға құмар.

• Негізгі қажеттіліктері:

  • Ата-ананың мейірімі мен көңіл бөлуі.

  • Қауіпсіз және тұрақты орта.

  • Еркін ойнау және қиялын дамытуға мүмкіндік беру.

  • Ересектерден қолдау мен бағыт-бағдар алу.

2. Бастауыш мектеп жасы (6-10 жас):

• Психологиялық ерекшеліктері: Бұл жаста балалардың логикалық ойлау қабілеті дами бастайды, өз іс-әрекеттерінің салдарын түсіну қабілеті күшейеді. Олар өзін қоғам мүшесі ретінде сезіне бастайды.

• Негізгі қажеттіліктері:

  • Қолдау көрсету және жетістіктерін мақтау.

  • Тәртіп пен күн тәртібін сақтау.

  • Өз бетінше шешім қабылдауға мүмкіндік беру.

  • Танымдық қызығушылықтарын дамытуға арналған тапсырмалар мен ойындар.

3. Орта буын жасы (10-14 жас):

• Психологиялық ерекшеліктері: Жеке тұлғалық қалыптасудың маңызды кезеңі. Балалар өздерінің эмоцияларын түсініп, оларды басқаруды үйренеді. Өз пікірін білдіруге ұмтылады.

• Негізгі қажеттіліктері:

  • Эмоциялық қолдау, ата-ананың түсіністік танытуы.

  • Өздеріне сенімділік қалыптастыру үшін тәжірибелер жасауға мүмкіндік беру.

  • Қоғамда өзін-өзі табу үшін әлеуметтік қарым-қатынастарды дамыту.

  • Қызығушылықтарына байланысты жаңа нәрселерді үйрену.

4. Жасөспірімдік кезең (14-18 жас):

• Психологиялық ерекшеліктері: Баланың өзін-өзі тануы, мақсат қоюы мен жауапкершілік сезімі артады. Олар өзін дербес тұлға ретінде қабылдатқысы келеді.

• Негізгі қажеттіліктері:

  • Сенім білдіру және жеке шекақтарын құрметтеу.

  • Өз қалауы мен пікірін еркін айтуға мүмкіндік беру.

  • Әлеуметтік және эмоционалдық қолдау көрсету.

  • Болашақ кәсіби қызығушылықтарын қалыптастыруға жағдай жасау.

2. Практикалық тапсырмалар:
Тапсырма 1: «Эмоциялық айна» жаттығуы

• Әр ата-анаға жағымды/жағымсыз жағдайды ойлап тауып, оны мимикамен көрсету ұсынылады.

• Қатысушылардың эмоцияларды тану және оларды талқылау қабілеті дамытылады.

Тапсырма 2: «Менің баламды түсін» рөлдік ойыны

• Ата-аналар «бала» және «ата-ана» рөлдерін ауыстырып, түрлі сценарийлер ойнайды (мысалы: баланың қателік жасаған сәті, үй жұмысын орындамау).

• Талқылау: Қай рөлде қиын болды және не үйренді?

Қорытынды:

• «Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі: Қатысушылар тренинг туралы екі жақсы нәрсе және бір ұсыныс айтады.

• Тренингтен алған маңызды ойлар мен сезімдерге шолу жасау.

Бағалау:

• Қатысушыларды ауызша мадақтау, тренинг соңында шағын сертификаттар беру.