Баланың сөйлеу қабілетін дамытуға арналған логопедиялық ойындар мен жаттығулар

Сөйлеуді дамытуға арналған қызықты әдістер

Баланың сөйлеу қабілетін дамыту – ұзақ әрі жүйелі жұмыс. Бұл үдерісті қызықты әрі тиімді ету үшін логопедиялық ойындар мен жаттығуларды қолдануға болады. Төменде сөйлеуді дамытуға көмектесетін бірнеше ерекше әдістер берілген.

1. "Сиқырлы айнаның құпиясы"

Мақсаты: Баланың артикуляциялық аппаратын дамыту, дыбыстарды дұрыс айтуға үйрету.
Қалай ойнауға болады:

• Бала айна алдында тұрып, түрлі эмоциялар көрсетеді (қуаныш, таңғалу, ренжу, қорқу).

• Балаға сөздерді немесе сөйлемдерді айнаға қарап айту ұсынылады.

• Дұрыс айтылмаған дыбыстарды түзету үшін логопед немесе ата-ана бағыт береді.

2. "Әуенді жаңғырту"

Мақсаты: Фонематикалық есту қабілетін және дыбыстық талдау дағдыларын дамыту.
Қалай ойнауға болады:

• Балаларға түрлі дыбыстар жазылған аудиожазбалар тыңдатылады (құстардың дауысы, табиғат дыбыстары, тұрмыстық шу).

• Бала естіген дыбысты қайталап айтады немесе оның не екенін табады.

• Бұл жаттығу дыбыстарды ажырату мен дұрыс айтуға көмектеседі.

3. "Ертегіні жалғастыр"

Мақсаты: Сөздік қорын дамыту, байланыстырып сөйлеуді қалыптастыру.
Қалай ойнауға болады:

• Логопед немесе ата-ана ертегінің басын айтады, ал бала оны жалғастырады.

• Егер бала қиналса, оған сұрақтар қою арқылы көмектесуге болады.

• Осы жаттығу баланың қиялын дамытып, сөйлем құрастыру дағдысын жақсартады.

4. "Суретпен сөйлесу"

Мақсаты: Баланың сөйлеу белсенділігін арттыру, заттарды сипаттау дағдысын дамыту.
Қалай ойнауға болады:

• Балаға қызықты суреттер көрсетіледі.

• Ол суретте не көріп тұрғанын сипаттайды.

• Логопед немесе ата-ана қосымша сұрақтар қойып, оның сөйлеуін жетілдіреді.

5. "Тіл ұшындағы шеберлік"

Мақсаты: Артикуляциялық аппараттың қозғалысын жақсарту.
Қалай ойнауға болады:

• Балаларға тіл жаттығулары беріледі (мысалы, "тілді жыландыкі сияқты шығару", "тілді мұрынға тигізу").

• Бұл жаттығулар дыбыстарды анық айтуға және артикуляцияны дамытуға көмектеседі.

Қорытынды

Логопедиялық ойындар – баланың сөйлеу дағдыларын дамытудың ең тиімді жолдарының бірі. Олар баланы қызықтырады, мотивациясын арттырады және сөздік қорын кеңейтеді. Ата-аналар мен логопедтер бұл әдістерді күнделікті қолданса, баланың сөйлеуі айтарлықтай жақсарады.