«Бастауыш сынып оқушыларының функционалдық сауаттылығын дамыту»

Тақырып бойынша 31 материал табылды

«Бастауыш сынып оқушыларының функционалдық сауаттылығын дамыту»

Материал туралы қысқаша түсінік
Қазіргі заманғы білім беру жүйесінің негізгі міндеттерінің бірі – оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамыту. Функционалдық сауаттылық – бұл білім алушылардың алған білімдерін күнделікті өмірде тиімді қолдана білу қабілеті. Әсіресе, әдебиеттік оқу сабақтарында бұл маңызды рөл атқарады, себебі оқушылар көркем мәтіндерді түсініп оқуға, мазмұнын талдауға, ой түюге және оларды өмірмен байланыстыруға үйренеді. Бұл бағдарлама бастауыш сынып оқушыларының функционалдық оқу дағдыларын қалыптастыруға бағытталған. Оқу дағдыларын дамыту тек мәтінді дұрыс оқудан ғана тұрмайды, сонымен қатар оны түсіну, талдау, интерпретациялау, өз ойын дәлелді түрде жеткізу және ақпаратты өмірде қолдану сияқты қабілеттерді қамтиды. Функционалдық сауаттылығы жоғары оқушылар әртүрлі мәтін түрлерін түсініп оқып, олардың құрылымын ажырата алады, логикалық байланыстарды көріп, маңызды ақпаратты бөліп ала біледі. Бағдарламада оқу стратегияларын, интерактивті әдістерді, диалогтық оқытуды, шығармашылық тапсырмаларды қол
Материалдың қысқаша нұсқасы

"Жамбыл облысы әкімдігінің білім басқармасы Сарысу ауданы білім бөлімінің Досбол орта мектебі " КММ











Авторлық бағдарлама


«Бастауыш сынып оқушыларының функционалдық сауаттылығын

дамыту»










Изтаева Жанакул Сарсенбаевна

бастауыш сынып мұғалімі












Алматы 2025 ж.



ӘОЖ 379

КБЖ 74.262.27

Ж 19


"Жамбыл облысы әкімдігінің білім басқармасы Сарысу ауданы білім бөлімінің Досбол орта мектебі " КММ

@dosbolom@mail.com Изтаева Жанакул Сарсенбаевна

Бастауыш сынып мұғалімі


Алматы: «Білім әлемі» редакциясы, 2025ж.


Пікір берушілер:

Қазақ Ұлттық қыздар педагогикалық университетінің оқытушысы,

п.ғ.к., қауымдастырылған профессор м.а. Карсыбаева Раиса Канабековна

Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің

«Педагогика және психология» кафедрасының кандитаты

Текесбаева Анар


ISBN 978 - 601 - 341 - 501 - 14


Ұсынылып отырған оқулық қазіргі заман талабына сай білім беру саласындағы жаңашыл оқытушыға қойылатын талап та жаңашыл болатыны сөзсіз. Оқытушы алдындағы басты міндет – оқытудың әдіс-тәсілдерін үнемі жетілдіріп және жаңа педагогикалық технологияларды меңгере отырып, еліміздің жарқын болашағын жасайтын білімді де білікті, бәсекеге қабілетті тұлға қалыптастыру.

Жаңа технологияларды меңгеру мұғалімнің кәсіптік, рухани, азаматтық және басқа да көптеген адами келбетінің қалыптасуына игі әсерін тигізеді, өзін – өзі дамытып, оқу үрдісін тиімді ұйымдастыруға көмектеседі. Бүгінгі күні инновациялық әдістер мен ақпараттық технологиялар қолдану арқылы оқушының ойлау қабілетін арттырып, ізденушілігін дамытып, қызығушылығын тудыру, белсенділігін арттыру ең негізгі мақсат болып айқындалады.




© Изтаева Жанакул Сарсенбаевна

© ИП «Білім әлемі»





Мазмұны

  1. Кіріспе. Түсінік хат

  2. Көркем Шығармалардың Ерекшеліктері

3. Әңгімелерді Оқыту

4. Өлеңдерді Оқыту. Өлеңдердің Тәрбиелік Мәні

5. Ертегі Әлемінің Түрі мен Кейіпкерлеріне Мағлұмат Беру

6. Ахмет Байтұрсынұлы. Мысалдарды Оқыту

7. Батырлар Жырын Оқыту Әдістемесі

8. Шешендік Сөздерді Оқыту

9. Мақал-Мәтелдерден Үйренеміз

10. Жақсылық Ұмытылмайды

11. Қорытынды

12. Әдебиеттері


























Түсінік хат


Қазіргі заманғы білім беру жүйесінің негізгі міндеттерінің бірі – оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамыту. Функционалдық сауаттылық – бұл білім алушылардың алған білімдерін күнделікті өмірде тиімді қолдана білу қабілеті. Әсіресе, әдебиеттік оқу сабақтарында бұл маңызды рөл атқарады, себебі оқушылар көркем мәтіндерді түсініп оқуға, мазмұнын талдауға, ой түюге және оларды өмірмен байланыстыруға үйренеді.

Бұл бағдарлама бастауыш сынып оқушыларының функционалдық оқу дағдыларын қалыптастыруға бағытталған. Оқу дағдыларын дамыту тек мәтінді дұрыс оқудан ғана тұрмайды, сонымен қатар оны түсіну, талдау, интерпретациялау, өз ойын дәлелді түрде жеткізу және ақпаратты өмірде қолдану сияқты қабілеттерді қамтиды. Функционалдық сауаттылығы жоғары оқушылар әртүрлі мәтін түрлерін түсініп оқып, олардың құрылымын ажырата алады, логикалық байланыстарды көріп, маңызды ақпаратты бөліп ала біледі.

Бағдарламада оқу стратегияларын, интерактивті әдістерді, диалогтық оқытуды, шығармашылық тапсырмаларды қолдану арқылы оқушылардың әдеби мәтіндермен жұмыс істеу қабілетін арттыру көзделеді. Ол оқытудағы жаңашыл әдістерді, оқушылардың белсенді оқу дағдыларын дамыту жолдарын, функционалдық сауаттылыққа бағытталған бағалау жүйесін қамтиды. Осылайша, бағдарлама бастауыш сынып оқушыларының мәтінді терең түсіну, өз ойын еркін жеткізу, талдау және алған білімдерін өмірлік жағдайларда қолдану дағдыларын қалыптастыруға ықпал етеді.

Бағдарламаның мақсаты

Бастауыш сынып оқушыларының функционалдық сауаттылығын дамыту, яғни олардың көркем және ақпараттық мәтіндерді түсіну, талдау, интерпретациялау және оларды өмірде қолдана білу дағдыларын қалыптастыру.

Бағдарламаның міндеттері

  • Оқушылардың мәтіндерді түсініп оқуы мен негізгі ойын ажырата білуін дамыту;

  • Оқу барысында мәтіндік және астарлы мағыналарды ұғынуға үйрету;

  • Оқушылардың жазбаша және ауызша тіл байлығын арттыру;

  • Әдебиеттік мәтіндерді оқытуда пәнаралық байланысты қолдану;

  • Оқу стратегияларын меңгерту арқылы өз бетімен оқу дағдыларын қалыптастыру;

  • Оқушылардың шығармашылық және сыни ойлау дағдыларын дамыту.

Бағдарламаның өзектілігі

Функционалдық сауаттылық – қазіргі білім беру жүйесінің басты бағыттарының бірі. Қазіргі қоғамда ақпаратпен жұмыс істеу, оны талдау, маңыздысын бөліп алу, логикалық тұжырым жасау және алған білімін шынайы өмірде пайдалану қабілеті аса қажет. Әдебиеттік оқу пәні – бұл дағдыларды қалыптастырудың маңызды құралы, себебі мәтіндерді оқу мен түсіну оқушылардың танымдық, логикалық және тілдік қабілеттерін дамытады.

Бағдарламаның жаңашылдығы

  • Әдебиеттік оқу барысында интерактивті әдістерді (рөлдік ойындар, дебат, зерттеу жұмыстары, мәтінді визуализациялау) енгізу;

  • Жас ерекшелігіне сай оқу стратегияларын қолдану;

  • Оқушылардың функционалдық сауаттылығын бағалау жүйесін жетілдіру;

  • Коммуникативті дағдыларды дамытуға бағытталған шығармашылық тапсырмалар жүйесін ұсыну.

Күтілетін нәтижелер

Бағдарлама нәтижесінде оқушылар:

  • Мәтінді түсініп оқи алады және оның негізгі идеясын анықтай алады;

  • Өз ойын еркін жеткізеді, мәтін мазмұнын өмірмен байланыстырады;

  • Шығармашылық қабілеттерін дамытады;

  • Ақпаратты талдау және өңдеу дағдыларын меңгереді;

  • Әдеби кейіпкерлерге баға береді, автордың ойын талдайды;

  • Функционалдық оқу дағдыларын жетілдіреді.



















Тұрақталу мазмұндық бөлім

аптасына -1 сағаттан 34 сағат.


р/с

Тақырып

Оқу мақсаты

Сағат саны

1

Кіріспе.Көркем шығармалардың ерекшеліктері.

Оқушыларды көркем шығармалардың ерекшеліктерімен таныстыру, оларды талдау әдістерін меңгерту

1

2

Әңгімелерді оқыту

«Ақ кептер» әңгімесі

Әңгімелердің құрылымы мен мазмұнын түсіндіру

1

3

«Көкіректегі көз» әңгімесі

Әңгіме мазмұнын түсіну, достық пен жанашырлықты бағалау

1

4

«Ұқыпты Үсен» әңгімесі

Әңгіме арқылы оқушылардың ойлау қабілетін дамыту

1

5

«Ұлжанның жеңісі» әңгімесі

Ұқыптылық, тәртіп туралы әңгімелеу

1

6

«Екі ағайынды» әңгімесі

Еңбекқорлық пен табандылықты бағалауға үйрету

1

7

«Бүркіт және оның балапандары» әңгімесі

Ағайындылық пен бауырмалдықтың маңызын түсіндіру

1

8

Өлеңдерді оқыту. Өлеңдердің тәрбиелік мәні.

«Мамыр ,алақай!» өлеңі

Табиғатқа деген сүйіспеншілікті арттыру

1

9

Қадыр Мырза Әли өлеңдері . «Бұл қалай?», «Қақпанның жыры», «Бөпем» өлеңдері

Өлеңдер арқылы оқушылардың эстетикалық сезімдерін дамыту

1

10

«Ерден атаның әні», «Ойлан,тап», «Менің шөжелерім» өлеңдері

Көктем мезгілін сипаттау

1

11

«Абайлап жүр,балақай!», «Жол белгілері» , «Реттеуші» өлеңдері

Ақын шығармаларының мәнін ашу

1

12

Ертегі әлемінің түрі мен кейіпкерлеріне мағлұмат беру. «Ақ тышқан мен нәресте» ертегісі

Өлеңдердің мән-мағынасын түсіну

1

13

«Қарт пен тапқыр жігіт» ертегісі

Қауіпсіздік ережелерін насихаттау

1

14

«Ұр,тоқпақ!» ертегісі

Ертегі кейіпкерлерін талдау

1

15

«Қарттың ұлына өсиеті» ертегісі

Ақылдылық пен тапқырлықтың маңызын түсіндіру

1

16-17

Ахмет Байтұрсынұлы. Мысалдарды оқыту.

Ертегі желісімен таныстыру

2

18

«Қартайған арыстан», «Өгіз бен бақа» мысалдары

Өсиеттің мәнін түсіндіру

1

19

 «Қайыршы мен қыдыр» мысалдары

Ахмет Байтұрсынұлының мысалдарын талдау

1

20

«Маймыл мен көзілдірік», «Қасқыр мен мысық» мысалдары

Адамгершілік құндылықтарды түсіндіру

1

21

«Балықшы мен балық», «Алтын әтеш» мысалдары

Қайырымдылық пен мейірімділікті түсіндіру

1

22

«Қайырымды түлкі» ,«Ала қойлар» мысалдары

Әрекеттердің маңызын түсіндіру

1

23-24

Батырлар жырын оқыту әдістемесі. «Қобыланды батыр» жыры

Адалдық пен еңбекқорлықты дәріптеу

2

25

«Ер Тарғын батыр» жыры

Қайырымдылық пен әділдікті түсіндіру

1

26

Шешендік сөздерді оқыту .Майқы би және бидің шешендік сөздері

Батырлық пен ерлікті дәріптеу

1

27

Төле би  және бидің шешендік сөздері

Батырлық жырдың ерекшеліктерін анықтау

1

28

Қазыбек би және бидің шешендік сөздері

Шешендік өнердің маңызын түсіндіру

1

29

Әйтеке бижәне бидің шешендік сөздері

Әділдік, парасаттылықты дәріптеу

1

30

Мақал-мәтелдерден үйренеміз


Қазылық сөздерді талдау

1

31

жұмбақтарды табамыз, жаңылтпаштарды жаттаймыз

Даналыққа баулу

1

32

Құмырсқа еңбегі

Мақал-мәтелдердің мағынасын ашу

1

33

Жақсылық ұмытылмайды

Логикалық ойлауды дамыту

1

34

Қорытынды

Еңбекқорлықты дәріптеу

1



Нормативті бөлім

Күнтізбелік тақырыптық жоспар

аптасына -1 сағаттан 34 сағат.


р/с

Бөлім

Бөлімше

Тақырып

Оқу мақсаты

Сағат саны

Білім нәтижесі

Барлығы

Лекция/Теория/Практика1

Практика /Практика2

1

Кіріспе.Көркем шығармалардың ерекшеліктері.

Оқушыларды көркем шығармалардың ерекшеліктерімен таныстыру, оларды талдау әдістерін меңгерту

1


1

Көркем мәтіннің негізгі құрылымын түсінеді, әдеби туындыны талдауға қызығушылық танытады

2

Әңгімелерді оқыту

«Ақ кептер» әңгімесі

Әңгімелердің құрылымы мен мазмұнын түсіндіру

1


1

Әңгімедегі негізгі ойды табады, кейіпкерлерді сипаттай алады

3

«Көкіректегі көз» әңгімесі

Әңгіме мазмұнын түсіну, достық пен жанашырлықты бағалау

1


1

Әңгіме желісін баяндайды, өз ойын дәлелдейді

4

«Ұқыпты Үсен» әңгімесі

Әңгіме арқылы оқушылардың ойлау қабілетін дамыту

1


1

Әңгіменің идеясын түсінеді, талдау жасайды

5

«Ұлжанның жеңісі» әңгімесі

Ұқыптылық, тәртіп туралы әңгімелеу

1


1

Өзіндік көзқарасын білдіреді, ұқыптылықтың маңызын түсінеді

6

«Екі ағайынды» әңгімесі

Еңбекқорлық пен табандылықты бағалауға үйрету

1


1

Оқиғаға баға береді, өмірмен байланыстырады

7

«Бүркіт және оның балапандары» әңгімесі

Ағайындылық пен бауырмалдықтың маңызын түсіндіру

1


1

Кейіпкерлердің іс-әрекеттеріне баға береді

8

Өлеңдерді оқыту. Өлеңдердің тәрбиелік мәні.

«Мамыр ,алақай!» өлеңі

Табиғатқа деген сүйіспеншілікті арттыру

1


1

Мәтіннің идеясын табады, табиғатты қорғау қажеттігін түсінеді

9

Қадыр Мырза Әли өлеңдері . «Бұл қалай?», «Қақпанның жыры», «Бөпем» өлеңдері

Өлеңдер арқылы оқушылардың эстетикалық сезімдерін дамыту

1


1

Өлеңнің мазмұнын түсініп, өз көзқарасын білдіреді

10

«Ерден атаның әні», «Ойлан,тап», «Менің шөжелерім» өлеңдері

Көктем мезгілін сипаттау

1


1

Өлеңнің көркемдік ерекшеліктерін таниды

11

«Абайлап жүр,балақай!», «Жол белгілері» , «Реттеуші» өлеңдері

Ақын шығармаларының мәнін ашу

1


1

Өлең мазмұнын талдайды, негізгі ойды анықтайды

12

Ертегі әлемінің түрі мен кейіпкерлеріне мағлұмат беру. «Ақ тышқан мен нәресте» ертегісі

Өлеңдердің мән-мағынасын түсіну

1


1

Поэтикалық мәтінді талдауға дағдыланады

13

«Қарт пен тапқыр жігіт» ертегісі

Қауіпсіздік ережелерін насихаттау

1


1

Өлеңдер арқылы жол қауіпсіздігі туралы білім алады

14

«Ұр,тоқпақ!» ертегісі

Ертегі кейіпкерлерін талдау

1


1

Ертегіден өмірлік сабақ алады

15

«Қарттың ұлына өсиеті» ертегісі

Ақылдылық пен тапқырлықтың маңызын түсіндіру

1


1

Оқиғаға өзіндік пікір білдіреді

16-17

Ахмет Байтұрсынұлы. Мысалдарды оқыту.

Ертегі желісімен таныстыру

2

1

1

Ертегідегі ғибратты ойды түсінеді

18

«Қартайған арыстан», «Өгіз бен бақа» мысалдары

Өсиеттің мәнін түсіндіру

1


1

Өмірлік сабақ алады, ой түйеді

19

 «Қайыршы мен қыдыр» мысалдары

Ахмет Байтұрсынұлының мысалдарын талдау

1


1

Мысалдан ғибрат алады

20

«Маймыл мен көзілдірік», «Қасқыр мен мысық» мысалдары

Адамгершілік құндылықтарды түсіндіру

1


1

Мысалдағы ойды өмірмен байланыстырады

21

«Балықшы мен балық», «Алтын әтеш» мысалдары

Қайырымдылық пен мейірімділікті түсіндіру

1


1

Өз көзқарасын білдіреді

22

«Қайырымды түлкі» ,«Ала қойлар» мысалдары

Әрекеттердің маңызын түсіндіру

1


1

Дұрыс шешім қабылдау туралы ой түйеді

23-24

Батырлар жырын оқыту әдістемесі. «Қобыланды батыр» жыры

Адалдық пен еңбекқорлықты дәріптеу

2

1

1

Шығармадан ғибрат алады

25

«Ер Тарғын батыр» жыры

Қайырымдылық пен әділдікті түсіндіру

1

1

1

Өмірлік сабақ алады

26

Шешендік сөздерді оқыту .Майқы би және бидің шешендік сөздері

Батырлық пен ерлікті дәріптеу

1


1

Жырдағы кейіпкерлерді талдайды

27

Төле би  және бидің шешендік сөздері

Батырлық жырдың ерекшеліктерін анықтау

1


1

Батырлардың бейнесін түсінеді

28

Қазыбек би және бидің шешендік сөздері

Шешендік өнердің маңызын түсіндіру

1


1

Би сөздерінің тәрбиелік мәнін түсінеді

29

Әйтеке бижәне бидің шешендік сөздері

Әділдік, парасаттылықты дәріптеу

1


1

Төле бидің ойларын өмірмен байланыстырады

30

Мақал-мәтелдерден үйренеміз


Қазылық сөздерді талдау

1


1

Сөз өнерін бағалайды

31

жұмбақтарды табамыз, жаңылтпаштарды жаттаймыз

Даналыққа баулу

1

1

1

Ой түйеді, шешендік сөздерді меңгереді

32

Құмырсқа еңбегі

Мақал-мәтелдердің мағынасын ашу




Мақалдарды өмірде қолданады

33

Жақсылық ұмытылмайды

Логикалық ойлауды дамыту




Жұмбақ шешеді, жаңылтпаш айтады

34

Қорытынды

Еңбекқорлықты дәріптеу




Еңбектің маңызын түсінеді



Адамгершілікті насихаттау




Ізгілікке ұмтылады



Барлық өткен материалды бекіту




Өзіндік тұжырым жасайды




Бағалау критерийлері

Бағалау оқушылардың:

  • Мәтінді түсіну және негізгі ойды анықтау деңгейін;

  • Мәтінге талдау жасау қабілетін;

  • Кейіпкерлер мен оқиғаларға баға беру дағдысын;

  • Өз ойын дәлелді түрде жеткізу шеберлігін;

  • Шығармашылық жұмыс орындау деңгейін анықтауға негізделеді.
























Үлгілік қысқа мерзімді жоспар


Сабақ №1


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Кіріспе.Көркем шығармалардың ерекшеліктері

Сабақтың мақсаты

Көркем шығармалар, көркем әдебиетке түсінік беру, шығармалардың түрлері туралы білімдерін арттыру

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

« Үш қол» тренингісін өткізеді.

Үш түсті қағаздан қолдың пішіні қиылады. Мысалы, көк, қызыл, жасыл. Мұғалім оқушыларды жұппен тұруларын ұсынады. Жұптағы оқушылар мұғалімнің көтерген қолының түсіне байланысты қимылға түсіп амандасады.

Көк – оқушылар бір-біріне қол беріп амандасады;

Қызыл – құшақтасып амандасады;

Жасыл – арқаларымен амандасады;

Мақсаты:Ынтымақтастық атмосферасын орнатып, жағымды жұмыс ортасын қалыптастыру.



Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.


Ауызша мадақ тау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, компьютер,

Графопроектор

Сабақтың ортасы

Зерттеушілік конференциясы» әдісі арқылы оқушылар тақырыпқа кіріспе жасап, бұрын меңгерген ақпараттарымен бөліседі.

Мақсаты: Ұсынылған мәселе бойынша өз елестетулерімен таныстыра біледі. Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Оқушының зерттеушілік шеберлігін анықтай отырып сауалнама өткізеді.

Қолданылуы:

1-қадам.Тақырып беріледі.

2-қадам.Топтардың тапсырмаларын анықтау.

1.Ұсынылған мәселе бойынша түрлі адамдардың пікірін анықтау мақсатында жазбаша сауалнама өткізу. 2. Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтау. А.Берілген тақырыпқа сәйкестігі. В.жинақталған деректердің құндылығы. С.Оқушының зерттеушілік шеберлігі. 4.қадам.Топтардың тапсырманы орындауы. 5.қадам.Топтардың жұмыстарын бағалауы

1-тапсырма: Ой қозғау

«Білекті бірді жығады,

Білімді мыңды жығады»


Бұл не ?

Мағынасы қандай?



2-тапсырма: Ассоцация жасау

Көркем шығарма дегеніміз не?


3-тапсырма: Кестені толтыр

Ертегілер


Әңгімелер


Өлеңдер


Мақалдар


Мәтелдер


Жаңылтпаштар


жұмбақтар


Шешендік сөздер


Жырлар



4 тапсырма

Оқу сауаттылығы тапсырманы орындау.

Оқусауаттылығының тапсырмаларын орындайды.

1.Оқылым-жазылым. Мәтінді оқып, астындағы тест тапсырмаларын орындаңыз.Мәтінді көшіріп жазыңыз

Біз бесінші сыныпты бастаған жылы жағрапия пәнінен мектеп директорының тәртіп жөніндегі орынбасары сабақ беретінін естіп қорқып қалдық. Өйткені біздің сынып оқушылары үшін «тәртіп» деген сөз онша ұнамайтын. Сыныпта бар болғаны төрт-ақ ұл. Бірақ тәртіп бұзатын ұлдар емес, қалған он алты қыз еді. Қыздар көп болғандықтан да, ұлдар тыныш жүретін, ал қыздар ұлдар сияқты небір ойға келмейтін оқиғалар ойлап табатын. Біз аз уақыттың ішінде осындай еркіндіктен айырылып қаламыз деп ойламаған едік.
Зағипа апай «тәртіп» деген жалғамасы болса да қатал емес екен. Сабақта ұрыспақ түгілі дауыс көтермейді де. Бірақ ол кісінің жәй айтқан әрбір сөзі біздің жүрегімізге сіңе берді.
«Жағрапия – ең бірінші картамен жұмыс істей білу. Сендер ер жеткен кездеріңде әлемге жол ашылады, еш кедергісіз жер шарының түкпір-түкпіріне баратын боласыңдар. Сол кездерде әрине мені ұмытарсыңдар, бірақ әрбір елдің жағрапиялық жағдайын, табиғи ерекшеліктерін, тіпті астанасы мен қала аттарын, өзен-көлдерін біліп тұрсаңдар, менің еңбегімнің босқа кетпегені» деп жиі айтатын. Ол кез-келген уақытта, кез-келген сұрағымызға қуана да сүйсіне жауап беретін. Жағрапия оқулығы аз уақыттың ішінде біздің бас көтермей оқитын пәнімізге айналды. Зағипа апайдың жағрапиясы біздің басқа пәндерді де қызыға оқуымызға септігін тигізді.
1. Мәтін тақырыбы ... туралы.
А) жағрапия (география) пәні В) мұғалім С) тәртіп D) оқушылар
2. Асты сызылған сөзге сәйкесін табыңыз.
Жағрапия оқулығы аз уақыттың ішінде біздің
бас көтермей оқитын пәнімізге айналды.
А) жақсы В) сүйікті С) қиын D) керекті
3. Асты сызылған сөзге сәйкесін табыңыз.
Зағипа апайдың жағрапиясы біздің басқа пәндерді де қызыға оқуымызға
септігін тигізді.
А) жақсылығын В) көмегін С) мақсатын D) жақсы жағын
4. Әңгіменің қорытындысы бойынша оқушылар
А) жағрапия пәнін оқымады В) жағрапия пәнін жақсы көріп кетті
С) жағрапия қызықты пән деді D) жағрапия керек деді
Жауабы:

1-A; 2-B; 3-B; 4-B
ҚБ: «Бас бармақ» әдісі арқылы балғалайды.






Түсіндім Түсінгендеймін Түсінбедім

Кері байланыс

«Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі арқылы бүгінгі сабақ бойынша, оқушылар кері байланыс жасайды.


Топқа бөлінеді

























Сұрақтарға жауап береді





Ассоцация жасайды

Жұмысты қорғайды












Кестені толтырады







Мәтінді оқып сұрақтарға жауап береді

Стикер лер арқылы







Түрлі түсті жалаушалар арқылы,


«Бес саусақ» әдісі арқылы








Шапалақтау арқылы бағалайды










Жұлдыздар арқылы бағалайды





Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар



















Сабақтың соңы



Кері байланыс

«Бүгін сабақта....» әдісі арқылы сабақ бойынша кері байланыс жасайды.

1.Бүгін сабақта біле алдым...

2.Менің ойымша, біз үшін маңызды ...

3.Өзімнің бүгінгі жұмысымды сәтті деп есептеймін, өйткені...

4.Мен үшін қиындық тудырған ...

Кері байланыс жасайды





Смайликтер арқылы бағалау



Сабақ №2


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Әңгімелерді оқыту. «Ақ кептер» әңгімесі

Сабақтың мақсаты

Көркем шығармалар, көркем әдебиетке түсінік беру, шығармалардың түрлері туралы білімдерін арттыру

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

Оқушыларды түгелдеу

Жағымды атмосфера түзу

2. « Стикердегі сұрақ » әдісі арқылы оқушылар келесі сұрақтарға жауап береді.

Өткен сабақ сұрақтар




ҚБ: « Бас бармақ » әдісі арқылы топтар бірін-бірі бағалайды.






Түсінбедім Сұрақтарым бар Түсіндім

Топқа бөлу

Сынып суреттер арқылы топқа бөлінеді

1 №2 №3 №4

«Бүркіттер», «Қарлығаштар», «Аққулар», «Бұлбұлдар» 

Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау





Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың ортасы

«Кейс – стади » әдісі арқылы оқушылар жаңа сабақ бойынша білген ақпараттарымен бөліседі. Постер құрады


Oval 1

Көркем шығарма







ҚБ: « Бағдаршам » әдісі арқылы топтар бірін-бірі бағалайды.

Овал 1



Овал 2



Овал 3






1-тапсырма. «Менен сұрақ , сенен жауап»


«Ақ көгершін» әнін үнтаспадан тыңдай отыра, қимылдар жасап билейді. 


2-тапсырма: Жұмбақ шешу:

 «Бейбітшілік құсы» деп,

Атайды оны барша жұрт. Көгершін


Ән мен жүмбақ арқылы мұғалім балаларға сұрақтар қою арқылы сабақ тақырыбын ашады.


3-тапсырма: Топпен жұмыс.

Ә. Шынбатыровтың

«Ақ кептер» әңгімесі.


Мәтінді мәнерлеп кезекпен оқып, 4 бөлімге бөлеміз.
(1 оқушы мәнерлеп оқиды)
«ЖИКСО» стратегиясы. №1, №2, №3, №4 - ке нөмірленген бейджиктерді киеді.
1. Әр топ өз бөлімін оқиды.
2. Негізгі ойды табады. (жеке және жұппен ойлайды.)
3. Топпен бөлімге ат қояды, әңгімелейді.
4. Өз орындарына қайтады.
5. Әр бөлімнің идеясын ашады.
6. Әр топтан спикерлер қорғайды.


4-тапсырма: Сұрақ-жауап:

1.Әжесі Еркінді қайда, нені алып келуге жұмсады?

2.Еркін неге кешікті? Әжесі Еркінге неліктен риза болды?

3.Еркін кептерді қалай күтті?

4.Ақ кептер не істеді? Еркіннің қуану себебін түсіндір

5-тапсырма.

Аналитикалық әңгімелесу.
Оқушыларды өз пікірін айтуға жетелеу..
- Кептерлер туралы не білдіңдер?
- Біздің өңірінде қандай кептерлер тіршілік етеді?

Оқу сауаттылығы тапсырмасын орындау:


Топ болып жұмыс жасайды, постер құрады









Сұрақтарға жауап береді






Жұмбақты шешеді

Көгершін туралы айтады


Әңгімені оқиды

Жылдам оқуға дағдылана-ды .

Түсініктерін атады


Сұрақтарға жауап береді









«Көбелектер» арқылы











Рисунок 1




Бағдаршам арқылы






Шарлар арқылы





Г үлдер арқылы




Ақ кептер суреттері

Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

ҚБ: «Эмоция» әдісі арқылы бағаланады.






Кері байланыс

«Бүгін сабақта....» әдісі арқылы сабақ бойынша кері байланыс жасайды.

1.Бүгін сабақта біле алдым...

2.Менің ойымша, біз үшін маңызды ...

3.Өзімнің бүгінгі жұмысымды сәтті деп есептеймін, өйткені...

4.Мен үшін қиындық тудырған ...

Кері байланысжасайды

Ж ұлдыздар арқылы







Сабақ №3


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

«Көкіректегі көз» әңгімесі

Сабақтың мақсаты

Әңгімені түсініп, мәнерлеп оқуға үйрете отырып, оқу дағдысын қалыптастыру.Оқушылардың сөйлеу тілін, сөздік қорын дамыту.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

«Заряд алу» тренингісін өткізеді.

Оқушылар шеңбер болып тұрады, алақандарын ұстап бірінші екіншісіне бір рет қысып сигнал бредеі екіншісі үшіншісіне екіә рет, үшіншісі келесіне төрет солай кете береді. Соңында алғашқы біріншісі қанша заряд алғанын айтады 2. « Серпілген сауалдар» әдісі арқылы оқушылар өткен тақырып бойынша қайталау жасайды.

Өткен сабақ бойынша сұрақтар


ҚБ: « Нысан » әдісі арқылы топтар бірін-бірі бағалайды.







Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар



Сабақтың ортасы

« ФИШБОУН » әдісі арқылы оқушылар шешендік сөздер мәні туралы жалпы талдау жасайды.

Мақсаты: Берілген мәлімет бойынша өздері сұрақ қойып, жауабын топтық жұмыста талқылауға, ой қорытуға белгілі бір қорытындыға келуге жетелейді.

Қолданылуы:

Постерге балықтың қаңқасы суретін салып, басына тақырып жазылады. Денесінің жоғарғы жағындағы қанаттарға идеяның себептері, төменгі қанаттарға идеяның салдары жазылады. Түйінді ой құйрығына жазылады. Кейін ауызша, жазбаша кері байланыс беруге болады.


1-тапсырма: Ой қозғау

1.Әдеби шығарма дегеніміз не?

2.Жыр дегеніміз не?

3.Тақпақ әдеби шығараға атадды ма?

4.Ы.Алтынсаринның қандай шығармаларын білесің?


2-тапсырма: Постер жасау. Әңгімені оқу.Тұсіну ,мағынасын постерге түсіру


«Көкіректегі көз» әңгімесі



Сатылай кешенді талдау

Авторы


Тақырыбы


Жанр түрі


Ұйқас түрлері


Түсіндірме сөздіктер



Түйіні




3-тапсырма: Ыстық орындық сұрақтары


  1. Әңгіме не туралы?

  2. Әңгіменің авторы кім ?

  3. Әңгіменің тақырыбына назар аудардың ба?

  4. Не себепті әңгіменің тақырыбы «Көкіректегі көз» деп аталған деп ойлайсың?

Оқу сауаттылығының тапсырмалары

1.Оқылым. Мәтінді оқып, астындағы тест тапсырмаларын орындаңыз.

«Солтүстік Тянь-Шаньның маржандары» аталатын «Көлсай көлдері» Күнгей Алатауында 1887 және 1911 жылдары болған жер сілкінісі салдарынан пайда болған екен. Ал енді «Көлсай көлдері» деген атауға келсек, көрікті көлсай көлінің өзі – Жоғары, Ортаңғы және төменгі Көлсай деп аталатын үш көлден тұрады. Және де әр көлдің өзіндік ерекшеліктері бар. Мысалы, Жоғары Көлсай – 1800 метр биіктікке орналасқан. Тіпті осы үш көлдің тереңдігі де әр түрлі, жағадағы көлсайдың терең жері – 24 метр екен. Ортаңғы Көлсайдың ұзындығы – 1150 метр, тереңдігі – 57 метр, ол өзіміз суретін Алматының Арбатынан тамашалап жүрген төменгі Көлсайдың тереңдігі орта есеппен 60-85 метр көрінеді. Табиғаттың берген тағы бір сыйы, Көлсай Көлдерінің барлығында дерлік патша балық еркін ойнақ салып жүр. Әрине, аулауға қатаң тыйым салынған. Бұған қоса, осындағы Қайынды көлі де – туристерді тартуға болатын көрікті де табиғаты әсем көлдердің бірі. Қайыңды көлінің суы алуан түрлі тамақ ауруларына мың да бір шипа екен. Мұны жергілікті тұрғындар жыр ғып айтады.
1). Мәтін мазмұны ... туралы.
А) Көлсай көлдері
В) жоғарғы Көлсай
С) ортаңғы Көлсай
D) төменгі көлсай
2). Сөйлемді жалғастырыңыз.
Көлсай көлдері 1887 және 1911 жылы пайда болған себебі ...
А) Алатауда қар көп
В) Алатау мұздары еріген
С) жер сілкінген
D) жаңбыр көп жауған
3). Сәйкес сөйлемді табыңыз.
Көлсай көлдерінің барлығында дерлік патша балық еркін ойнақ салып жүр.
А) көлдерде балық көп
В) балықтың түрлері де көп
С) үш көлде де патша балық жүзіп жүр
D) Патша балықтар еркін жүзіп жүр
4). Сөйлемді жалғастырыңыз.
Патша балықты аулауға болмайды, себебі ...
А) олар аз
В) қызыл кітапқа енгізілген
С) қатаң тыйым салынған
D) балықтарды көбейту керек
Жауабы: 1-A; 2-C; 3-B; 4-C

2. Тыңдалым

1.Мәтінді тыңдап, астындағы тест тапсырмаларын орындаңыз.

Менің атым Қожа, фамилиям Қадыров. Бір кезде Қадырұлы деп те жазып жүрдім. Бірақ жұрттың бәрі «ов» болып жатқанда мұным жарамас дедім де, Қадыровқа қайтып келдім. Қадыр – менің әкем. Ех, шіркін дүние-ай десеңші! «Әке» деген сөзді айтқанда жүрегім қарс айырыла жаздайды - ау! Қандай жақын, қандай ыстық! Балалар менің әкем үйтті, менің әкем бүйтті. Менің әкем ананы сатып әперетін болды, менің әкем мынаны сатып әперетін болды деп мақтаныш етіп жатады. Ал мен болсам, әкемнің қандай адам екенін де білмеймін. Өйткені ол майданға аттанғанда, мен екі жастамын. Екі жасар ақымақ не біледі, не түсінеді? Сол кеткеннен абзал әкем мол кетті, оралмады. Ех, қайран әкем, егер сен тірі болсаң, мүмкін мен әлемді шулатып жүрген сотқар Қожа емес, бұдан гөрі басқадай болар ма едім?!.
(Б.Соқпақбаев, 117 сөз)
1). Мәтін мазмұны ... туралы.
А) Қожа В) Қадыров С) Қожаның әкесі D) балалар және әке
2). Асты сызылған сөзге сәйкесін табыңыз.
Сол кеткеннен абзал әкем
мол кетті.
А) кетті В) кететін болды С) қайтпады D) келіп кетті
3). Асты сызылған сөзге сәйкесін табыңыз.
Сотқар Қожа емес, бұдан гөрі басқадай болар ма едім?!
А) тәртіпті В) тәрбиелі С) бұзық D) ерке
4). Асты сызылған сөзге сәйкесін табыңыз.
Мұным жарамас дедім де,
Қадыровқа қайтып келдім.
А) Қадыров болып жазылдым В) Қадыровқа айттым С) Қадырұлы болдым
D) Қадырұлымын

Жауабы: 1-А; 2-А; 3-С; 4-А

3. Оқылым. Мәтінді оқып, астындағы тест тапсырмаларын орындаңыз.

Отбасында берілетін бата.

Бата – біреуге жақсы тілек білдіру үшін айтылатын сөз. Батаны жасы үлкен адамдар береді.

Бата жастарды әдепті, сабырлы, білімді, адал, дәулетті, бақытты, кешірімді болуға, жерін, елін қорғауға шақырады.

Бата отбасының бірлігін, адамгершілігін сақтауға ерекше қызмет атқарады.

Бата тұрмыстағы әртүрлі оқиғаларға байланысты айтылады: сәбиді бесікке салғанда, жүре бастағанда, атқа алғаш мінгенде, сапарға шығар алдында, үйлегенде, т.б.

Сондай-ақ әртүрлі мерекелерде, дастарқан басында тамақ ішкенде, т.б. жағдайларда бата береді. Бата отбасының бақытты болуына ықпал етеді деп есептеледі. Сондықтан бата алу үшін адамдар отбасында әдәпті, қонақжай болуға тырысады. Бата үйдегі адамдарды сыйластыққа тәрбиелейді.

1. Біреуге жақсы тілек білдіру үшін айтылатын сөз не?

А) бата В) бақыт С) әдепті D) сабырлы Е) адал

2. Батаны кімдер береді?

А) жастар В) жасы үлкен адамдар С) балалар D) сәбилер Е)адамдар

3. Жастарды не әдепті, сабырлы болуға шақырады?

А) батаВ) бақыт С) әдепті D) сабырлы Е) адал

4. Бата ненің бірлігін, адамгершілігін сақтауға қызмет атқарады?

А) достықтыңВ) бақыттыңС) отбасыныңD) адамныңЕ) мемлекеттің

5. Сапарға шығар алдында не айтылады?

А) сапар

В) бақыт

С) оқиға

D) тұрмыс

Е) бата

ҚShape1 Shape2 Б: « Бағдаршам» әдісі арқылы топтар бірін-бірі бағалайды.

Shape3




Түсінбедім Сұрақтарым бар Түсіндім



Сабақтың тақырыбын ашады



















Сұрақтарға жауап береді





Постер жасайды .

Жұмысты қорғайды





Талдау жасайды









Сұрақтарға жауап береді

Шарлар әдісі












Шарлар әдісі










Смайлик әдісі







Жұлдызшалар әдісі

Рисунок 256


Басбармақ әдісі




Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

ҚБ: «Эмоция» әдісі арқылы бағаланады.






Кері байланыс

«Бүгін сабақта....» әдісі арқылы сабақ бойынша кері байланыс жасайды.

1.Бүгін сабақта біле алдым...

2.Менің ойымша, біз үшін маңызды ...

3.Өзімнің бүгінгі жұмысымды сәтті деп есептеймін, өйткені...

4.Мен үшін қиындық тудырған ...

Кері байланысжасайды

Ж ұлдыздар арқылы













Сабақ №4


Сабақ №45-6Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

«Ұқыпты Үсен» әңгімесі

Сабақтың мақсаты

Әңгімені түсініп, мәнерлеп оқуға үйрете отырып, оқу дағдысын қалыптастыру.Оқушылардың сөйлеу тілін, сөздік қорын дамыту.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

«Шаттық шеңбері» тренингісін өткізеді.

Оқушыны бір-біріне тілек айту арқылы жағымды ахуал қалыптастырып, жақындастырады, көңіл күйін көтереді, бауырмалдығын оятады.

Мақсаты: Сабақ басталар алдында қолданылады. Оқушылар үлкен шеңберге тұрады, кезектесіп тілек айтады.

2. « Идеялар себеті » әдісі арқылы өткен сабақ бойынша негізгі идеяларды стикерге жазып салады.











Бұл әдістің жүргізілуінің басты мақсаты - оқушылар тақырып барысында салыстыру, талдау жұмыстарын жүргізу үшін.

ҚБ: « Ағаштар » әдісі арқылы топтар бірін-бірі бағалайды.







Түсінікті Түсінгендеймін

Түсінбедім

Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың ортасы

1-тапсырма: Блиц-сұрақ әдісі

  1. « Көкіректегі көз» әңгімесінің негізгі түйін сөзі қандай?

  2. Авторы кім?

  3. «Ақ кептер» әңгімесінің негізгі түйіні қандай?

  4. Авторы кім?

  5. Екі әңгіменің ұқсастығы мен айрымашылығы ?

2-тапсырма: Постер жасау. Әңгімені мәнерлеп оқу, мағынасын түсіну, постер жасау.

Ұқыпты Үсен.



Сатылай кешенді талдау

Авторы


Тақырыбы


Жанр түрі


Теориялық ұғымдар


Түсіндірме сөздіктер



Түйіні



3-тапсырма: «Ақиқат/ жалған» әдісі


Үсен ұқыпты бала.

Ол ағасының қолында өсті.

Атасы әрқашан тазалықты насихаттап отырды.

Ол сабақтан қайтып бара жатқан жолдан әпкелерді көреді.

Ағаларының жақсы қылықтарына тәнті болды.

Оқу сауаттылығы тапсырмасын орындайды.

Оқылым. Мәтінді оқып, астындағы тест тапсырмаларын орындаңыз. Мәтінді көшіріп жаз

Шоқан Уәлиханов.

Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов (шын есімі Мұхаммедқанафия; 1835 —1865) — қазақтың ұлы ғалымы, XIX ғасырдың екінші жартысында Қазақстанда туған шығыстанушы,тарихшы,фольклоршы, этнограф, географ, ағартушы. Әжесі бала күнінде «Шоқаным» деп еркелетіп айтуымен, «Шоқан» аталып кеткен.

Шоқан 1835 жылдың қараша айында Құсмұрын бекетінде қазіргі Қостанай облысы Сарыкөл ауданындағы Күнтимес ордасында (қыстауында) дүниеге келген. Әкесі Шыңғыс Уәлиханұлы аға сұлтан болған. Шоқанның өз атасы Уәли Орта жүздің ханы болған. Арғы атасы Қазақ Ордасының Ұлы ханы Абылай, Шоқан оның шөбересі.

Шоқанның балалық шағы қыс кезінде Обаған бойындағы Күнтимес ордасында, жазда Есілдің оң саласы Аққанбұрлық алабындағы жайлауда өткен. Ол бала кезінен білімге бейім әрі құмар болған. Оған тәрбие беруде әжесі Айғанымның ықпалы күшті болды. Шоқан 12 жасына дейін Құсмұрындағы мектепте оқып, мұсылман діні білімімен танысты. «Жеті жұрттың тілін білуге тиісті» хан тұқымы болғандықтан, Шоқан ауылдық бастауыш мектепте оқып жүріп-ақ араб, парсы, шағатай тілдерінің негізін үйреніп алды

1. Шоқанның арғы атасы кім?

А) Шыңғыс В) Уәли С) Абылай Д) Құсмұрын Е) Қанафия

2. Әжесі Мұхаммедқанафияны кім деп еркелеткен?

А) Шыңғысым В) Уәлиім С) Абылайым Д) Шоқаным Е) Қанафиям

3.Оны кім тәрбиелеген?

А) әжесі

В) атасы

С) әкесі

Д) анасы

Е) ұлы атасы

4. Шоқан қандай тілдерді білген?

А) ағылшын, неміс, француз

В) парсы, шағатай, қытай

С) шағатай, парсы, араб

Д) испан, украйн, араб

Е) шағатай, орыс, монғол

5.Атасы Уәли қай жүздің ханы болған?

А) орта В) ұлы С) хан болмағн Д) кіші Е) дара

2.Тыңдалым.Мәтінді тыңдап, астындағы тест тапсырмаларын орындаңыз. Мәтінді көшіріп жаз

Театр өнері.

«Театр» - көне грек сөзі. Ана тілімізге аударсақ, «көретін орын» деген қарапайым мағына береді.

Қазақ театрының тарихы 1914-1915 жылдарынан басталады. Сол жылдары ана тіліміздегі алғашқы драмалық туындылар жазылып, әуесқой әртістердің күшімен сахнада қойылды. 1917 жылы маусым айында Ойқұдық жайлауында (қазіргі Шығыс Қазақстан облысы, Абай ауданы) Мұхтар Әуезовтің «Еңлік – Кебек» трагедиясы алғаш рет сахналанды. 1918-1924 жылдары Ақмолада, Көкшетауда, Орынборда, Шымкентте көптеген драмалық үйірмелер ұйымдастырылды. Ал тұнғыш кәсіби театрымыз 1925 жылы Қызылорда қаласында ашылды. 1928 жылы өнер ордасы жаңа астана – Алматыға қоныс аударып, Қазақтың мемлекеттік драма театры атанды.

1. Театр ана тілімізге аударсақ қандай мағына береді?

А) қарапайым

В) көретін орын

С) деген

D) театр

Е) көне

2. Қазақ театрының тарихы қашаннан бері басталады?

А) 1918-1924

В) 1917

С) 1925

D) 1914-1915

Е) 1928

3. Қай жылы өнер ордасы Қазақтың мемлекеттік драма театры деп атанды?

А) 1918-1924

В) 1917

С) 1925

D) 1914-1915

Е) 1928

4. Тұнғыш кәсіби театрымыз қай жылы ашылды?

А) 1918-1924 В) 1917 С) 1925 D) 1914-1915Е) 1928

5. Тұнғыш кәсіби театрымыз қай қалада ашылды?

А) Шығыс Қазақстан облысы, Абай ауданы

В) Алматы С) Қызылорда D)Шымкент Е) Орынбор

ҚБ: «Эмоция» әдісі арқылы бағаланады.






Сұрақтарға жауап береді










Постер жасайды, жұмысты қорғайды




Талдау жұмысын жасайды








Ақиқат/ жалған пікірді белгілейді





Гүлдер әдісі








Көңіл күй әдісі






Шарлар әдісі





Көбелектер әдісі



Рисунок 233

Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

5 мин



Қорытындылау.

Бүгінгі сабақтан үйренген жақсы қасиеттерін еске түсіріп , айтып береді.

Сабаққа кері байланыс береді


Стикер қағаздары


Сабақ №5


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

«Ұлжанның жеңісі» әңгімесі

Сабақтың мақсаты

Әңгімені түсініп, мәнерлеп оқуға үйрете отырып, оқу дағдысын қалыптастыру.Оқушылардың сөйлеу тілін, сөздік қорын дамыту.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

«Аудағы доп » тренингісін өткізеді.

Шеңберде тұрып, қолдарындағы допты бір-біріне тілек айта отырып лақтырады.

Мақсаты: Бұл жаттығу арқылы топта ЖАДА қалыптасады, тыңдалым мен зейін дамиды.

2. « Шеринг » әдісі арқылы оқушылар суретке байланысты тапсырма орындайды.

Мақсаты: Тақырып бойынша ойларын жинақтайды, пікір алмасады.

Қолданылуы: Барлығы шеңберде отырады, жүргізуші бастап, кезекпен барлығы тақырып бойынша түйінді ойды қорытындылайды. Идеялар қайталанбау керек


1.Сұрақтар


ҚБ: «Аңдар» әдісі арқылы топтар бірін бірі бағалайды.





Түсінікті Толықтыру керек Түсініксіз



Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың ортасы

1-тапсырма: Миға шаубыл

Қандай мемлекеттік мерекелерді білесің?

Олардың негізгі аталу себептері

Қай күндері белгіленген?

Тәуелсіздік күні қай күні тойланады ?
Тәуелсіздігімізді қашан алдық?
Еліміздің Тәуелсіздік символы не?


2-тапсырма: Постер жасау. Әңгімені мәнерлеп оқиды.


Ұлжанның жеңісі


Сатылай кешенді талдау

Авторы


Тақырыбы


Жанр түрі


Түсіндірме сөздіктер



Түйіні




3-тапсырма: Мен білдім әдісі.

  1. Ұлжан кім?

  2. Ол неге жүгіріп келе жатты?

  3. Көрші қыз Ұлжанға не деді?

  4. Ұлжан олардан не сұранды?

  5. Ұлжан неге орыс сыныбында оқиды?

  6. Ұлжан не өнер көрсетті?

Оқу сауаттылығының тапсырмаларын орындайды.

Тыңдалым. Мәтінді тыңдап, астындағы тест тапсырмаларын орындаңыз. Мәтінді көшіріп жаз

Емтихан.

Емтихан – шәкірттер білімін тексеру тәсілдерінің бірі. Алғаш рет орта ғасырларда Еуропа университеттерінде қолданылған. 1703 жылы Мәскеуде тұңғыш рет Глюктің мектебі мен Санкт-Петербург Ғылым академиясы жанындағы гимназияда 1726 жылы шәкірттерден емтихан қабылданды. 1786 жылы халық училищелерінде көпшілік алдында жазда, қыста емтихан тапсыру тәртібі енгізілді. 1837 жылы «Уезд училищелері мен гимназияларындағы сыныақ ережелеріне» сәйкес оқушылардың білімін бағалауда 5 балдық жүйе және емтихан билеттері іске асырылады. Қазақстанда емтихан қабылдау алғаш рет жылына 2 рет Алтынсарин мектептерінде қолданылады.

Қазіргі кезде оқу орындарында қабылдау емтихандары компьютерлік техниканың көмегі арқылы тестік тәсілмен жүргізіледі.

1. Емтихан тапсыруда неше балдық жүйе қолданылды?

А) 5

В) 4

С) 3

Д) 10

Е) 7

2.Емтихан тапсыру алғаш рет қай ғасырда қолданылған?

А) соңғы ғасырда

В) ғасырдың басында

С) орта ғасырда

Д) жылдың соңында

Е) жылдың ортасында

3. Глюктің мектебінде емтихан қашан қабылданды?

А) 1726

В) 1786

С) 1837

Д) 1703

Е) 1756

4. Жылына неше рет көпшілік алдында емтихан тапсыру тәртібі енгізілді?

А) 2 рет

В) 3 рет

С) 1 рет

Д) тапсырмайды

Е) 4 рет

5. Қай жыл мезгілдерінде емтихан қабылданған?

А) қыс пен жазда

В) жаз бен көктемде

С)көктем мен күзде

Д) қыс пен күзде

Е) көктем мен күзде

Жауабы: 1-A; 2-B; 3-A; 4-C; 5-E

2. Тыңдалым. Мәтінді тыңдап, астындағы тест тапсырмаларын орындаңыз.

Қонақты үй иесі, қарсы алып, есікті өзі ашып, үйге енгізіп, соңынан өзі кіріп есікті жабады. Бұл – қонақпен еріп келген «құт» бірге кірсін дегені. Ал қонақты шығарып саларда, есікті қонақтарға аштырып, соңынан өзі жауып шығатын болған. Осы күнгідей қонақтарға есікті ашып, іштен жауап алу деген болған.

Қазақ халқы қонақтарды «арнайы қонақ» (қонақ) «құдайы қонақ» (жолаушылар келе жатып түстеніп не бір күн түнеп шығатын қонақ) «қыдырма қонақ» (алыстан ағайын, туған туыстарын арнайы іздеп келіп, бір немесе бірнеше күн олардың сый-құрметін көріп қайтатын қонақ), «қылғыма қонақ» (қай үйден түтін шықса, қай үйге қонақ келсе, соны аңдып жүріп кеп қалатын сүйкімсіз қонақ) деп бөлген. Келген қонақтармен жөн сұрасқаннан кейін үй иесі қонағына ең жақсы тамақтарын беріп, риза етуге тырысады. Ең алдымен қонақтарға сусын, қымыз, шұбат, және т.б. беріледі. Содан кейін шай ішіледі. Шайды дәмділеп құю, қонақтарға орнымен сый-сиапат көрсету сол үйдегі әйелдер мен бойжеткен қызға үлкен сын болған. Шайды дәмділеп құйып бере алмаған бойжеткен қыз тәрбиесіз саналып, әңгімеге ұшыраған. Шай ішілген соң асқа дейін қонақтардың көңілді отыруына, яғни олардың бабын табуға үй иесі бар жағдайын жасайды. Ол үшін үй иесі әңгіме–дүкен құрып, қонақпен бірге отырады.

Тест. I-нұсқа

1.Қонақты кім қарсы алады?

А.көрші

В.әйелі

С.қонақ өзі

Д.үй иесі

Е.бойжеткен

2.Қонаққа есікті кім ашады?

А.ұл баласы

В.қыз бала

С.атасы

Д.әжесі

Е.үй иесі

3. Ал қонақты шығарып саларда, есікті кім жабады?

А.қонақ өзі В.үй иесі С.келін Д.құда

Е.немере

4. Қазақ халқы қонақтарды қалай бөлген?

А.сұрама, арнайы В.құдайы, құдалық С.арнайы,құдайы, қыдырма

Д.келетін,шақыру Е.қыдырма,шақырусыз

5. Ең алдымен қонақтарға не берген?

А.қымыз, шұбат

В.шай,май, бауырсақ

С.сүт, кәмпит

Д.сорпа,бауырсақ

Е.бесбармақ, сорпа

Жауабы: 1-D ; 2-E; 3-B; 4-C; 5-A


Сұрақтарға жауап береді











Әңгімені оқиды

Мазмұынын т үсінеді.



Топпен постер жасайды, жұмысты қорғайды


Талдау жасайды



Сұрақтарға жауап береді






Жұлдызшалар әдісі







Гүлдер әдісі











Бағдаршам әдісі








Шарлар әдісі





Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

- Сабағымыз аяқталды. Кім қызықты және оңай болды, шеңберге тұрып, қолдарын ұстайды.

- Кімді қызықтырды, бірақ тапсырмаларды орындау кезінде сіз қиындықтарға тап болдыңыз, қолыңызды жағыңызға қойып, қойыңыз.

-Жарайсыңдар балалар! Сіз бүгін көп еңбек еттіңіз. Жұмысыңыз үшін рахмет!

«Екі жүрек, бір тілек» ойыны



Кері байланыс жасайды

Шапалақ

Shape4

Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар






Сабақ №6


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

«Екі ағайынды» әңгімесі

Сабақтың мақсаты

Әңгімені түсініп, мәнерлеп оқуға үйрете отырып, оқу дағдысын қалыптастыру.Оқушылардың сөйлеу тілін, сөздік қорын дамыту.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

«Тормоз» тренингісін өткізеді.

Шеңберде тұрып, ретімен саналады. Жүргізуші өз санын айтып, санын шапалақтайды, барлығы солай қайталайды. Сосын басқа әріптестің санын айтады, сол кезде сол әріптес әрі қарай жалғастыру керек

Мақсаты: Бұл жаттығу арқылы топта ЖАДА қалыптасады, тыңдалым мен зейін дамиды.

2. «Ұшақтағы сұрақтар » әдісі арқылы оқушылар өткенді қайталап, жаңа сабаққа кіріспе жасайды.

ҚБ: « Ауа райы » әдісі арқылы жұптар бірін-бірі бағалайды.





Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар

Сабақтың ортасы

« Буклет » әдісі арқылы оқушылар ұлттық әңгімме бастауларына кіріспе жасап, бұрын меңгерген ақпараттарымен бөліседі.

Мақсаты: Оқушылар алған білімдерін жинақтап, ең маңыздыларын ұсына алады.

Қолданылуы:

Бұл әдіс топпен жасалады және «Автобус аялдамасы» әдісімен түсіндіріледі.

Балалар – балалер

Үйлер – үйлар

Ауылға – ауылге

Көшеде – көшеда

Оқушыларға мысалдарды оқытып, дұрыс жазылған сөздерді тапқызамын. Масылдар арқылы үндестік заңының ережесін өздеріне шығартамын.

1-тапсырма: Шираты сұрақтары

Әңгіме дегеніміз не?

Қандай әңгімелерді білесің?

«Ұлжанның жеңісі» әңгімесі не туралы?

«Ақ кептер» әңгімесі не туралы ?
«Ұқыпты Үсен » әңгімесі не туралы ?


2-тапсырма: Постер жасау.Әңгімені мәнерлеп оқы


«Екі ағайынды» әңгімесінің мазмұнын талдау


Сатылай кешенді талдау

Авторы


Тақырыбы


Жанр түрі


Түсіндірме сөздіктер



Түйіні




3-тапсырма: Шығармашылық тапсырма:

  1. Әңгімені диалогқа түсіп оқу.

  2. Мазмұнына қысқаша атау беру.

  3. Мақал –мәтел келтіру

Оқу сауаттылығының тапсырмалары.. Мәтінді көшіріп жаз

Оқылым. Мәтінді оқып, астындағы тест тапсырмаларын орындаңыз.

Сұлтан Баймағамбетовтың соғыстағы екі жылы ұрыстың от-жалыны ішінде өтті. Осы уақыт ішінде он төрт рет жараланды, бірақ госпитальда ұзақ жатпады.

Ленинград майданының Синявино-Минск участогіндегі Сұлтан қызмет атқарып жүрген бөлімше шабуылға шығу жөнінде бұйрық алды. Фашистер пулеметтен күшті оқ жаудырып, біздің шабуылымызды кідіріп қалды. Осы кезде аға сержант Баймағамбетов дзотқа қарай еңбектей жөнелді. Ол дзотқа еңбектеп барып, кенет ұшып түрегелді де өзінің денесімен амбразураның аузын жауып,1943 жылы шілденің 25-і күні Ленинград облысы Киров ауданы Синявино елді мекенінде қаза тапты.

КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының 1944 жылғы 21 ақпандағы Жарлығымен қолбасшылық тапсырмаларын үлгілі орындағаны және неміс-фашист басқыншыларымен ұрыстарда ерлік пен батырлық көрсеткені үшін аға сержант Сұлтан Баймағамбетовке қайтыс болғаннан кейін Кеңес Одағының Батыры атағы берілді. Сол жылы Қостанайдағы Красный Пахарь көшесі Сұлтан Баймағамбетовтің есімімен аталды.

1.Сұлтан Баймағамбетов кім ?

А.Кеңес Одағының Батыры, пулеметші

В.Ұшқыш- ардагер

С.Неміс-фашист басқыншылары

Д.Жерлесіміз, Кеңес Одағының Батыры

Е. Красный Пахарь

2.Ол қанша рет жараланды?

А.он төртіншіВ.он төртС.төртеуД.екі

Е.бірнеше

3.Қаламызда оның есімімен көшені қай жылы атады?

А. 1943 жылы В.1942 жылы С.1941 жылы Д.1945 жылы Е.1944 жылы

4. Ленинград майданында қандай қызмет атқарып жүрген?

А. аға сержантВ. бөлімше шабуылға шығу жөніндеС. өзінің денесімен

Д. госпитальда ұзақ жатпадыЕ. он төрт рет жараланды

Жауабы: 1-D; 2-B; 3-E; 4-E

2. Тыңдалым. Мәтінді тыңдап, астындағы тест тапсырмаларын орындаңыз.

Қонақты үй иесі, қарсы алып, есікті өзі ашып, үйге енгізіп, соңынан өзі кіріп есікті жабады. Бұл – қонақпен еріп келген «құт» бірге кірсін дегені. Ал қонақты шығарып саларда, есікті қонақтарға аштырып, соңынан өзі жауып шығатын болған. Осы күнгідей қонақтарға есікті ашып, іштен жауап алу деген болған.

Қазақ халқы қонақтарды «арнайы қонақ» (қонақ) «құдайы қонақ» (жолаушылар келе жатып түстеніп не бір күн түнеп шығатын қонақ) «қыдырма қонақ» (алыстан ағайын, туған туыстарын арнайы іздеп келіп, бір немесе бірнеше күн олардың сый-құрметін көріп қайтатын қонақ), «қылғыма қонақ» (қай үйден түтін шықса, қай үйге қонақ келсе, соны аңдып жүріп кеп қалатын сүйкімсіз қонақ) деп бөлген. Келген қонақтармен жөн сұрасқаннан кейін үй иесі қонағына ең жақсы тамақтарын беріп, риза етуге тырысады. Ең алдымен қонақтарға сусын, қымыз, шұбат, және т.б. беріледі. Содан кейін шай ішіледі. Шайды дәмділеп құю, қонақтарға орнымен сый-сиапат көрсету сол үйдегі әйелдер мен бойжеткен қызға үлкен сын болған. Шайды дәмділеп құйып бере алмаған бойжеткен қыз тәрбиесіз саналып, әңгімеге ұшыраған. Шай ішілген соң асқа дейін қонақтардың көңілді отыруына, яғни олардың бабын табуға үй иесі бар жағдайын жасайды. Ол үшін үй иесі әңгіме–дүкен құрып, қонақпен бірге отырады.

1.Қонақты кім қарсы алады?

А.көрші В.әйелі С.қонақ өзі Д.үй иесіЕ.бойжеткен

2.Қонаққа есікті кім ашады?

А.ұл баласыВ.қыз балаС.атасыД.әжесіЕ.үй иесі

3. Ал қонақты шығарып саларда, есікті кім жабады?

А.қонақ өзіВ.үй иесіС.келінД.құдаЕ.немере

4. Қазақ халқы қонақтарды қалай бөлген?

А.сұрама, арнайы В.құдайы, құдалықС.арнайы,құдайы, қыдырма

Д.келетін,шақыруЕ.қыдырма,шақырусыз

5. Ең алдымен қонақтарға не берген?

А.қымыз, шұбат В.шай,май, бауырсақ С.сүт, кәмпит Д.сорпа,бауырсақ

Е.бесбармақ, сорпа

Жауабы: 1-D; 2-E; 3-B; 4-C; 5-A


Сұрақ-тарға жауап береді






Топтас-тырады. Жұмысты қорғайды

Талдау жасайды


Постер жасайды .

Жұмысты қорғайды









«Көбелектер» арқылы















Рисунок 224




Светофор арқылы






Шарлар арқылы





Гүлдер арқылы



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

Сабағымызды қорытындылайық

Сабақ барысында қандай жаңалықтар аштың? Қызыл, жасыл, сары қарындаштарды дайында. Жұмысыңызды бағалаңыз.

Кім сабақта мінсіз жұмыс істедім, бәрін түсіндім деп есептесе, басқасына түсіндіре алады – жасыл түсті.

Кім жақсы жұмыс істеді, бәрін түсінді деп санайды – сары.

- Жақсы, егер күмәніңіз болса немесе сізге кеңес керек болса - қызыл. Жұмысыңыз үшін рахмет.

Кері байланыс жасайды














Бағдаршам





Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық





Сабақ №7


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

«Бүркін және оның балапандары» әңгімесі

Сабақтың мақсаты

Әңгімені түсініп, мәнерлеп оқуға үйрете отырып, оқу дағдысын қалыптастыру.Оқушылардың сөйлеу тілін, сөздік қорын дамыту.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

« Жасырын тілек » тренингісін өткізеді.

Мақсаты: Ынтымақтастық орта орнату.

2. « Кувертка » әдісі арқылы оқушылар тақырып бойынша топқа бөлініп, сол тақырыптар жайлы не біледі, ортаға салып, талдайды.

Сұрақтар


Мақсаты: Идеялар талқыланады, жинақталады

Қолданылуы: А-4 парақ екіге бүктелініп, жұпта кезек –кезек идеялар жазылып, ой бөліседі

ҚБ: «Бағдаршам» әдісі арқылы топтар бірін бірі бағалайды.

Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар




Сабақтың ортасы

« Шахмат » әдісі арқылы оқушылар «Түгел сөздің түбі бір, түп атасы Бұркіт және оның балпандары» тақырыбына кіріспе жасап, бұрын меңгерген ақпараттарымен бөліседі.

Мақсаты: Маңызды ақпарат туралы ой бөлісіп, жазылым, оқылым, тыңдалым мен айтылым дағдылары қалыптасады.

Қолданылуы:

Шахмат тақтасының суретін пайдалану арқылы оқушылар бос ақ ұяшықтарға мәтіндегі ойларды кезекпен жазады, кейін ой бөліседі.






1-тапсырма: Миға шабуыл

Бүркіт қандай құс?

Оны қазақ халқы қалай қастерлеген?

Ол құс қайда мекендейді?
Немен қоректенеді?

Несімен ерекшеленеді?

Сыртқы келбеті қандай?

2-тапсырма: Постер жасау.

«Бүркін және оның балапандары» әңгімесін мәнерлеп оқу, мазмұнын постерге суреттеу


Сатылай кешенді талдау

Авторы


Тақырыбы


Жанр түрі


Түсіндірме сөздіктер



Түйіні




3-тапсырма: Шығарма-шылық тапсырма:

  1. Әңгімені диалогқа түсіп оқу.

  2. Мазмұнына қысқаша атау беру.

Мақал –мәтел келтіру

Оқу сауаттылығының тапсырмаларын орындайды.

ОҚЫЛЫМ. Мәтінді оқып, астындағы тест тапсырмаларын орындаңыз.

Отбасында негізгі туыстық қатынас - ерлер жағымен есептелген. Сонымен қатар әйел жағымен де туыстық байланыстардың атаулары бар. Қыздан туған балаларды жиен деп атап, балалар үшін шешесінің туыстары нағашы, нағашы жұрт деп аталды. Қазақ салты бойынша жиенді ренжітуге болмайды, сұрағанын беріп, көңілін жықпауға тырысқан. Ағайын арасында берекесі бар адамдар- аталар мен әжелер болып есептелген.

Туыстық жүйенің ең негізі, бел ортасы - отбасы саналады. Барлық алыс-жақын туыстық – осы отбасынан есептеледі. Қазақ отбасы негізінен үш ұрпақтан тұрады. Ол – ата, әке, бала. Үлкенді сыйлау, ақылын тыңдау көргенділік деп есептеледі. Қазақтың ежелгі дәстүрі бойынша тұңғыш немересін атасы мен әжесі өз қолына алып, немере ыстық болғандықтан балаларынан да артық көріп, тәрбиелеген. Тұңғыш немерелер ата-әжесін өз әке-шешесіндей санап, туған әке-шешесін тек қана өскеннен кейін де танып жатады. Кейде тұңғыш немересі кенже ұлының орнына, атасының қара шаңырағына ие болып та қалатын жәйт кездеседі.

Әке - әулет басшысы, отбасы мүшелерінің тірегі, асырап сақтаушысы, қамқоршысы.

Әке үйі барлық балалары үшін үлкен үй, қара шаңырақ деген киелі ұғымдармен сыйлы да құрметті. Қара шаңырақ, үлкен үй деп атайтын әкенің үйіне болашақта кенже ұл ие болып, қарттарды бағып-қағатын, көне салт бүгінгі қазақ отбасыларында да сақталған.

1. Қазақ отбасының әулет басшысы?

А) Бала

В) Қыз бала

С) Ұл бала

D) Әке

Е) Ана

2. Қазақ отбасы неше ұрпақтан тұрады?

А) Бір

В) Екі

С) Үш

D) Төрт

Е) Алты

3. Ағайын арасының берекесі кімдер?

А) Туыс-туған

В) Жамағат

С) Көрші-көлем

D) Аталар мен әжелер

Е) Ауыл-аймақ

4. Негізгі туыстық қарым-қатынас

А) Ерлер жағынан

В) Әйелдер жағынан

С) Нағашы жұрт жағынан

D) Қайын жұрт жағынан

Е) Құдалар жағынан

5. Ежелгі дәстүр бойынша тұңғыш немерені кімдер тәрбиелеген?

А) Әке-шешесі

В) Нағашылары

С) Туыстары

D) Қайын жұрты

Е) Ата-әжесі

Жауабы: 1-D; 2-C; 3-D; 4-A; 5-E

2.Тыңдалым-жазылым. Мәтінді тыңдап, астындағы тест тапсырмаларын орындаңыз. Мәтінді көшіріп жаз

Қазақ отбасындағы бірінші талап.

Қазақ отбасында бірінші әке, содан кейін шеше, бұлар - отбасы мектебінің ұстаздары десек болады. Әке мен шешенің баласына қоятын ең басты талап-тілегі – «әдепті бала» болып өсуі.

Сондықтан қазақ отбасы үнемі: «Әдепті бол, тәрбиесіздік жасама, көргенсіз болма» деген сияқты сөздерді балаларының құлағына құйып өсірген.

Қазақ отбасында өз баласын мейірімділікке, имандылыққа баулыған. Үнемі отбасында осылай тәрбие көрген бала өздігінен тіл алғыш, адал, тиянақты, ұқыпты болып шыға келеді.

Тәрбие бастауы әдептілік деп білген ата-ана әуелі баласына өздерін сыйлап-құрметтеуді, өзгелерге, әсіресе сыпайылық танытуды үйреткен.

1.Қазақ отбасында баласын неге баулыған?

А) мейірімсіздікке, ақылсыздыққа

В) имансыздыққа, мейірімділікке

С) мейірімділікке, имандылыққа

Д) имандылыққа, ақылдылыққа

Е) жауыздыққа, имандылыққа

2. Отбасы мектебінің ұстаздары кімдер?

А) іні-сіңілі

В) қыз-келіншек

С) оқушы, бала

Д) әке-шеше

Е) әке, аға

3.Ата-анасы баласын әуелі неге үйреткен?

А) өздерін сыйлап-құрметтеуді

В) өздерін ұялтуды

С) өздерін аяламауды

Д) өздерін сыйлап-құрметтемеуді

Е) өздерін алдауды

4.Қандай сөздерді құлағына құйып өсірген?

А) тәрбиесіздік жаса, көргенсіз бол

В) ақылсыз бол, көргенсіз болма

С) имансыз бол, тәрбиелі бол

Д) тәрбиесіздік жасама, көргенсіз болма

Е) тәрбиесіздік жасама, мейірімсіз бол

5.Тәрбие бастауы не?

А) әдепсіздік

В) әдептілік

С) ақылсыздық

Д) тәрбиесіздік

Е) ұқыпсыздық


Кері байланыс . «Нысан» әдісі арқылы кері байланыс жасайды.










Сұрақтарға жауап береді







Постер жасайды

Жұмысты қорғайды

Талдау жасайды










Тапсырма-ларды орындайды



«Көбелектер» арқылы















Рисунок 224




Светофор арқылы






Шарлар арқылы





Гүлдер арқылы



Бұркіт және оның балпандар суреті

Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

5 мин



Қорытындылау.

Бүгінгі сабақтан үйренген жақсы қасиеттерін еске түсіріп , айтып береді.

Сабаққа кері байланыс береді



Сабақ №8


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Өлеңдерді оқыту. Өлеңдердің тәрбиелік мәні.

«Мамыр ,алақай!» өлеңі

Сабақтың мақсаты

Өлеңді оқыту , талдау дағдыларын дамыту , сөздік қорларын арттыру

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

« Көңілді күн » тренингісін өткізеді.

Мақсаты: Ынтымақтастық орта орнату.

2. «Қар кесегі» әдісі арқылы оқушылар тақырып бойынша білгендерін ортаға салады.

Мақсаты: Оқушылардың айтылым, жазылым, тындалым дағдылары қалыптасады. Ынтымақтастық қарым-қатынас түзеді.

Қолданылуы: Әрбір топ окушылары басқа топтарға бағыттап параққа сұрақ жазып лақтырады. Сұрақтармен кезек-кезек алмасады.


ҚБ: « Смайликтер » әдісі арқылы топтар бірін бірі бағалайды.


Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың ортасы

« Ақылдының алты ойлау қалпағы » әдісі арқылы оқушылар қара сөзге кіріспе жасап, меңгерген ақпараттарымен бөліседі.

Мақсаты: Ұсынылған мәселе бойынша өз ойына талдау жасайды. Жасалған жұмыс бойынша өз көзқарасына рефлексия жасай біледі, толыққанды, жан-жақты түйіндеме жасайды, жасалған жұмыс бойынша өзінің шығармашылық қатынасын көрсетеді, таным әрекеті үрдісінде қарым-қатынас шеберлігі артады.

Қолданылуы:

Алты қалпақтың әрқайсысы ойлаудың түрлі элементтерін, аспектілерін білдіреді. Оқушыларға қалпақ беріледі (рас қалпақ немесе ойдан шығарылған), олардан мәселені талқылау барысында барлық ой операцияларын (ойлану, талдау т.б.) осы қалпақтың түсіне сәйкес келетін шекте жүргізу сұралады. Сынып топтарға бөлініп, бір топқа бір түсті қалпақ беріледі. Мұғалім әңгімені жүргізеді, бағыттайды.









1-тапсырма: «Түсініктеме сөздік» кестесін толтырындар:

Тірек сөз

Мағынасы














2-тапсырма: Жұппен жұмыс. Постер жасау


«Май ,алақай!» өлеңін мәнерлеп оқу


3-тапсырма:Ыстық орындық. Өлеңдер туралы не білесіңдер?
Өлең мен әңгіменің айырмашылығы неде?

Жыр мен өлеңнің айырмашылығы неде?

Оқылым

Мәтінді оқып, алдымен төмендегі кестеге берілген мәтін үзінділерінің ретін жазыңыз, содан соң мәтіннен кейінгі тест тапсырмаларын орындаңыз.

1

Б

2


3


4


5


6


Ең қымбат жеміс

Бір адамның үш ұлы болыпты. Бір күні ол балаларын шақырып алады да:

Мен сендердің әрқайсыңа бір - бір қап алтын беремін. Жолға шығыңдар да, ел кезіп, ең қымбат деген жемісті тауып әкеліңдер. Кімде-кім жеміс асылын алып келсе, мен байлығымды соған беремін, – дейді.

Үш ұлы алтын салынған үш қапшықты арқалап алып, ең қымбат жемісті іздеуге аттанып кетеді.

Үш жылдан соң үшеуі де әкесіне оралады.

Кәне, ең қымбат жемісті таптың ба? – деп әкесі үлкен ұлына қарайды.

  • Әкелдім, әке, бұл шынында да ең асыл, ең дәмді жеміс. Мен саған жүзім әкелдім. Жер бетінде өсетін жемістердің ең асылы – жүзім.

Жақсы жеміс әкеліпсің, ұлым, - дейді әкесі. – Ал сен қандай жеміс әкелдің? – деп, ортаншы баласына қарайды.

Әке, мен де өзімше ең қымбат, ең сирек кездесетін жеміс таптым деп ойлаймын. Оңтүстік елдерге барып, біздің жақта өспейтін әрі сирек кездесетін жемістер сатып алдым. Мен саған кокос жаңғағын, шабдалы, құрма шырынын, тағы басқа жеміс түрлерін алып келдім. Ұнағанын таңдап жеңіз, – деп әкесіне ұсынады.

Ал сен не жеміс әкелдің? Қолыңда еш нәрсе көрінбейді ғой.

Дұрыс айтасың, әке, мен құр қол қайттым. Өзің берген ақшаңды қымбат жемістер сатып алуға жұмсамадым. Мен оқуға түстім, онда оқытушылар мен кітаптардан үш жыл сабақ алдым. Бірақ мен жинаған жемістер көзге көрінбейді, неге десеңіз, олар жүрегім мен ойыма ұялады. Ең қымбат жеміс осы ғой деген тиянақты тұжырымға келдім, әке, - дейді.

Сен дұрыс істепсің, ұлым, мұның бәрі жақсы жемістер. Ішінен бірін таңдап алармын, -дейді әкесі. Енді ол кенже ұлына бұрылып:

Бұл сөзді естігенде, әкесінің қуанышы қойнына сыймайды.

  • Сен маған ең қымбат жеміс әкелдің, ұлым! Сенімімді ақтап, өзіңді сыйлауға тұрарлық балам болдың. Жер бетінде білімнен асыл жеміс жоқ, - дейді оған.

 1. Балалардың қайсысы құр қол қайтты?

а) біріншісі

ә) екіншісі

б) бәрі

в) үшіншісі

2. Мәтін ненің пайдасы туралы?

а) жемістердің

ә) саяхаттың

б) білімнің

в) шындықтың

3. Мәтінге сәйкес мақалды белгілеңіз.

а) Алтын алма, білім ал.

ә) Өмірдің өзі — ұлы ұстаз.

б) Ерінбеген елге жетеді.

в) Әділ айтқан жеңер.

4. Мәтіндегі басты тірек сөздерді табыңыз.

а) Алтын, қап, ұл, қымбат

ә) Өмір, дәмді, жеміс, асыл

б) Жүзім, шабдалы, құрма, байлық

в) Асыл жеміс, оқу, білім, сенім.

5. Мәтінде жауабы бар сұрақты көрсетіңіз.

а) Жүзімнің пайдасы неде?

ә) Ең қымбат жеміс не?

б) Балалардың алтыны қалды ма?

в) Балалар қай елдерге барды?

Жауабы: 1-B; 2-Б; 3-A; 4-В; 5-Ә



Топтық жұмыс жасайды



















Рисунок 31













Кестені толтырады











Ассоцация жасайды

Жұмысты қорғайды


Сұрақтарға жауап береді


«Көбелектер» арқылы















Рисунок 224




Светофор арқылы






Шарлар арқылы





Гүлдер арқылы



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

5 мин

- Сабағымыз аяқталды. Кім қызықты және оңай болды, шеңберге тұрып, қолдарын ұстайды.

- Кімді қызықтырды, бірақ тапсырмаларды орындау кезінде сіз қиындықтарға тап болдыңыз, қолыңызды жағыңызға қойып, қойыңыз.

-Жарайсыңдар балалар! Сіз бүгін көп еңбек еттіңіз. Жұмысыңыз үшін рахмет!

Кері байланыс жасайды







Shape5 Shape6






Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар






Сабақ №9


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Қадыр Мырза Әли өлеңдері . «Бұл қалай?», «Қақпанның жыры», «Бөпем» өлеңдері

Сабақтың мақсаты

Өлеңді мәнерлеп оқу дағдыларын дамыту, өлеңдерді талдауға үйрету, пәнге қызығушылығын арттыру

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

« Күннің нұры » тренингісін өткізеді.

Мақсаты: Ынтымақтастық орта орнату.

2. « Ыстық орындық » әдісі арқылы оқушылар Мөңке би туралы білгендерін ортаға салады.

Мақсаты: Оқушылардың сұрақ қою дағдысы қалыптасады және сұрақ қою арқылы өзара ашық пікірлеседі.

Қолданылуы: Сыныптағы кез-келген оқушыны «Ыстық орындыққа» отыруға шақырады. Ең маңыздысы – өз еркімен шығу.Оқушы ортада тұрған үстелге отырып тапсырма бойынша қойылған сұрақтарына жауап береді. Берілген тапсырмаға байланысты қойылған сұрақтарға жылдам жауап беру қажеттігін мұғалім түсіндіреді. Сұраққа жауап бере алмаған жағдайда «күйді» деп ескерту беріледі. Осылайша бес немесе алты оқушы «Ыстық орындыққа» отыру арқылы үй жұмысын немесе жаңа сабақты қорытындылауға бойынша сұрақтарға жауап береді. 2-ші нұсқа бойынша «Ыстық орындыққа» отырған оқушы сұрақтар қоя алады.

ҚБ: « Смайлик » әдісі арқылы топтар бірін бірі бағалайды.

Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың ортасы

« Әлемді шарлау » әдісі арқылы оқушылар тақырыпқа кіріспе жасап, меңгерген ақпараттарымен бөліседі.

Мақсаты: Сараптау, жинақтау, бағалау; Ақпаратпен тиянақты жұмыс жасалады.Сыныптастарын ұсынылған мәселе, ақпарат туралы елестетуімен таныстырады; ұсынылған мәселе туралы өзгелердің пікірін біледі; өз жұмысын сыныптастарымен талқылайды, жұмысқа терең сараптама жасау арқылы өз білімін, түсінігін кеңейтеді.

Қолданылуы:

Қабырғаға дайындалған постер ілінеді. «Галереяға саяхат» –топтар кабинет ішінде қозғалысқа түседі, қабырға газеттерін қарайды, сараптайды, талдайды және жапсырма қағазға пікірін немесе сұрағын жабыстырып кетеді. Галереяға саяхат аяқталған соң, топтар жұмыстарға шолу жасап, өз қабырға газеттеріне жазылған сынды қабылдап, түзейді

  • 1-тапсырма:Кластер

  • Қадыр Мырза Әли


2-тапсырма: Топтық жұмыс.

Өлеңдерді мәнердеп оқу.


1-топ. «Бұл қалай?» өлеңі

2-топ. «Қақпанның жыры» өлеңі

3-топ. «Бөпем» өлеңі


3-тапсырма: Мен білемін.

Семанткиа


Бөпем

Қақпаның жыры

Бұл қалай?

Мен де бірі екенмін




Мен — айланың басымын,




Қолды-аяққа тұрмастың.




Тек мамасын емеді,




Хайуан ұстау — кәсібім.




Тамақ берсем жемейді.




Мен алтыға толғалы




Құлыныммен құрдаспын.




Айтуынша әкемнің,




Оқылым

Мәтінді оқып, алдымен төмендегі кестеге берілген мәтін үзінділерінің ретін жазыңыз, содан соң мәтіннен кейінгі тест тапсырмаларын орындаңыз.

1

Б

2


3


4


5


6


Ең қымбат жеміс

Бір адамның үш ұлы болыпты. Бір күні ол балаларын шақырып алады да:

Мен сендердің әрқайсыңа бір - бір қап алтын беремін. Жолға шығыңдар да, ел кезіп, ең қымбат деген жемісті тауып әкеліңдер. Кімде-кім жеміс асылын алып келсе, мен байлығымды соған беремін, – дейді.

Үш ұлы алтын салынған үш қапшықты арқалап алып, ең қымбат жемісті іздеуге аттанып кетеді.

Үш жылдан соң үшеуі де әкесіне оралады.

Кәне, ең қымбат жемісті таптың ба? – деп әкесі үлкен ұлына қарайды.

  • Әкелдім, әке, бұл шынында да ең асыл, ең дәмді жеміс. Мен саған жүзім әкелдім. Жер бетінде өсетін жемістердің ең асылы – жүзім.

Жақсы жеміс әкеліпсің, ұлым, - дейді әкесі. – Ал сен қандай жеміс әкелдің? – деп, ортаншы баласына қарайды.

Әке, мен де өзімше ең қымбат, ең сирек кездесетін жеміс таптым деп ойлаймын. Оңтүстік елдерге барып, біздің жақта өспейтін әрі сирек кездесетін жемістер сатып алдым. Мен саған кокос жаңғағын, шабдалы, құрма шырынын, тағы басқа жеміс түрлерін алып келдім. Ұнағанын таңдап жеңіз, – деп әкесіне ұсынады.

Ал сен не жеміс әкелдің? Қолыңда еш нәрсе көрінбейді ғой.

Дұрыс айтасың, әке, мен құр қол қайттым. Өзің берген ақшаңды қымбат жемістер сатып алуға жұмсамадым. Мен оқуға түстім, онда оқытушылар мен кітаптардан үш жыл сабақ алдым. Бірақ мен жинаған жемістер көзге көрінбейді, неге десеңіз, олар жүрегім мен ойыма ұялады. Ең қымбат жеміс осы ғой деген тиянақты тұжырымға келдім, әке, - дейді.

Сен дұрыс істепсің, ұлым, мұның бәрі жақсы жемістер. Ішінен бірін таңдап алармын, -дейді әкесі. Енді ол кенже ұлына бұрылып:

Бұл сөзді естігенде, әкесінің қуанышы қойнына сыймайды.

  • Сен маған ең қымбат жеміс әкелдің, ұлым! Сенімімді ақтап, өзіңді сыйлауға тұрарлық балам болдың. Жер бетінде білімнен асыл жеміс жоқ, - дейді оған.

 1. Балалардың қайсысы құр қол қайтты?

а) біріншісі

ә) екіншісі

б) бәрі

в) үшіншісі

2. Мәтін ненің пайдасы туралы?

а) жемістердің

ә) саяхаттың

б) білімнің

в) шындықтың

3. Мәтінге сәйкес мақалды белгілеңіз.

а) Алтын алма, білім ал.

ә) Өмірдің өзі — ұлы ұстаз.

б) Ерінбеген елге жетеді.

в) Әділ айтқан жеңер.

4. Мәтіндегі басты тірек сөздерді табыңыз.

а) Алтын, қап, ұл, қымбат

ә) Өмір, дәмді, жеміс, асыл

б) Жүзім, шабдалы, құрма, байлық

в) Асыл жеміс, оқу, білім, сенім.

5. Мәтінде жауабы бар сұрақты көрсетіңіз.

а) Жүзімнің пайдасы неде?

ә) Ең қымбат жеміс не?

б) Балалардың алтыны қалды ма?

в) Балалар қай елдерге барды?

Жауабы: 1-B; 2-Б; 3-A; 4-В; 5-Ә

Кластер жасайды





ойларын айтады




топпен постер жасайды

жұмысты қорғайды





семантика-ны толтырады




«Көбелектер» арқылы















Рисунок 224




Светофор арқылы






Шарлар арқылы





Гүлдер арқылы



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

- Алдымызға қандай мақсаттар қойдық? – Алға қойған мақсаттарыңызға жеттіңіз бе? - Сабақта нені жақсы орындадың? -Тағы немен айналысу керек? Сабақта өз жұмысыңызды бағалаңыз


-Мен сіздің жұмысыңызды табыс сызығы арқылы бағалауды ұсынамын.



Кері байланыс жасайды

Бағдаршам




Shape7



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар

Сабақтың соңы

5 мин



Қорытындылау.

Бүгінгі сабақтан үйренген жақсы қасиеттерін еске түсіріп , айтып береді.

Сабаққа кері байланыс береді





Сабақ №10


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

«Ерден атаның әні», «Ойлан ,тап» , «Менің шөжелерім» өлеңдері

Сабақтың мақсаты

Өлеңді мәнерлеп оқу дағдыларын дамыту, өлеңдерді талдауға үйрету, пәнге қызығушылығын арттыру

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Психологиялық көзқарас

- Балалар, дұрыс, әдемі отырыңдар.

-Бір-біріңе қараңдар.

- Күл.

- Артыңызға бұрылып, күліңіз.

- Көңіл-күйіңіз жақсы ма? Керемет. Күлімсіреу мен жақсы көңіл-күй сабақта көмекшілеріңіз болсын.

- Күн ұзақ көтерілді,

Біздің терезеге қарады.

Бұл бізді сабаққа асығады

Қазір қызықты сабақ

Сабақ басталады

Ол болашақта пайдалану үшін жігіттерге барады.

Барлығын түсінуге тырысыңыз

Білу қызық

-Балалар, күнімізге күлейік, бір-бірімізге күлейік, ал енді барлығына күлімсіреп, жұмыстарыңызға сәттілік тілеймін.










Жаттығуды орындап, бір-біріне жақсылық, жылы тілектер айту
















Эмоциялық жағдайды бағалау

Рисунок 3



Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың ортасы

«Автобус аялдамасы» әдісі арқылы оқушылар тақырып бойынша кіріспе жасап, меңгерген ақпараттарымен бөліседі.

  • 1-тапсырма: «Кубизм

  • Қадыр Мырза Әли туралы не білесің?

  • «Бұл қалай?» өлеңі не туралы?

«Қақпанның жыры» өлеңі не туралы ?

«Бөпем» өлеңі не туралы


2-тапсырма: Топпен жұмыс. Постер жасау.Мәнерлеп оқу


1-топ.«Ерден атаның әні» өлеңі

2-топ.«Ойлан ,тап» өлеңі

3-топ. «Менің шөжелерім» өлеңі


3-тапсырма: Венн диаграммасы

«Ерден атаның әні», «Ойлан ,тап» , «Менің шөжелерім» өлеңдерінің ұқсастығы мен айырмашылығы

Оқу сауаттылығының тапсырмасы

Мәтінді оқып, астындағы тест тапсырмаларын орындаңыз.

Ертеде бір хан жауқазын гүлінің көктемде қалай ашылатынын көрсете алған адамға жарты патшалығын бермек болып, жар салдырыпты.

Адамдар күндіз күлкіден, түнде ұйқыдан айырылыпты.Ешкім де жауқазын гүлінің балбырап ашылған сәтін көрсете алмапты.

Хан патшалығында жас жұбайлар кішкентай сәбиін көтеріп, көздің жауын алып, қып – қызыл, сап – сары болып тауда өсіп тұрған гүлдердің жанына барыпты. Бала келген бетте – ақ құлпырған алқапты көріп, таңғы шықтай мөлдір күлкісімен рахаттана күліпті.

Сәби күлкісінен жауқазын гүлдері әп – сәтте түп – түгел жайқала ашылып, төңіректі кілемдей құлпыртып жіберіпті.

1. «жауқазын» сөзінің аудармасын табыңыз.

а) роза

ә) подснежник

б) шафран

в) гвоздика

2. Баланың мінезі қандай болады?

а) ашық, өткір, қатал, сараң

ә) ашық, ерке, пәк, ойнақы

б) шығармашыл, кәсіпкер, мейірімді, ұқыпты

в) іскер, жауапты, адал, еңбекқор

3. Мәтінге сәйкес мақалды белгілеңіз

а) Бала – көңілдің гүлі, көздің нұры.

ә) Бала тілі бал.

б) Балалы үй бзар.

Баласыз үй қу мазар

в) Ойнақтаған бала от басады.

4. Мәтіндегі негізгі ойды көрсетіңіз.

а) Гүлдер өмірдің сәні.

ә) Бала күлкісінің құдіреті мол.

б) Күлкі өмір ұзартады.

в) Күлме досыңа, келер басыңа.

5. Мәтінде қазақтың қандай ұлттық қасиеті туралы айтылған?

а) еңбекқорлық

ә) балажандылық

б) кеңпейілділік

в) бауырмалдық

Жауабы: 1-В; 2-Д; 3-А; 4-Ә; 5-Ә







Сұрақтарға жауап береді









Постер қорғайды

Жұмысты қорғайды





Диаграм-маны толтырады




«Көбелектер» арқылы















Рисунок 224




Светофор арқылы






Шарлар арқылы





Гүлдер арқылы



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар






- Алдымызға қандай мақсаттар қойдық? – Алға қойған мақсаттарыңызға жете алдыңыз ба, қалай ойлайсыз? -Қалайша? - Сабақта нені жақсы орындадың?

-Тағы немен айналысу керек?

- Тақтадағы постерімізді гүлдерімізбен безендірейік. Жасыл - сабақ жақсы өтті, сіз барлық тапсырмаларды оңай орындадыңыз. Сары – сабақ жақсы өтті, бірақ біраз қиындықтар болды. Қызыл - қиындықтар болды

Кері байланыс жасайды

Бағдаршам




Shape8











Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар


Сабақ №11


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

«Абайлап жүр,балақай!», «Жол белгілері» , «Реттеуші» өлеңдері

Сабақтың мақсаты

Өлеңді мәнерлеп оқу дағдыларын дамыту, пәнге қызығушылығын арттыру

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Психологиялық көзқарас

- Балалар, дұрыс, әдемі отырыңдар.

-Бір-біріңе қараңдар.

- Күл.

- Артыңызға бұрылып, күліңіз.

- Көңіл-күйіңіз жақсы ма? Керемет. Күлімсіреу мен жақсы көңіл-күй сабақта көмекшілеріңіз болсын.

- Күн ұзақ көтерілді,

Біздің терезеге қарады.

Бұл бізді сабаққа асығады

Қазір қызықты сабақ

Сабақ басталады

Ол болашақта пайдалану үшін жігіттерге барады.

Барлығын түсінуге тырысыңыз

Білу қызық

-Балалар, күнімізге күлейік, бір-бірімізге күлейік, ал енді барлығына күлімсіреп, жұмыстарыңызға сәттілік тілеймін.


Рисунок 214









Жаттығуды орындап, бір-біріне жақсылық, жылы тілектер айту









Өлең оқу.

Сабақта бір-біріне сәттілік тілейді

Эмоциялық жағдайды бағалау




Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың ортасы

«ДЖИКСО» әдісі арқылы оқушылар жаңа тақырыпқа кіріспе жасап, меңгерген ақпараттарымен бөліседі.

Мақсаты: Ынтымақтастықта, бірлікте жұмыс жасауға, білгенін жолдастарымен бөлісуге, тақырыпты ортаға салып талқылауға, түйінді ойды саралауға жетелейді.

Қолданылуы: Көлемді мәтін төрт бөлікке бөлінеді, оқушылар да шағын топтарға бірігіп («бастапқы топ»), 1-ден 4-ке дейін нөмірленеді. Осыдан кейін олардың әр-қайсысы өз нөміріне сәйкес мәтіннің бір бөлігін ғана оқиды. Содан кейін топтар құрамы өзгертіліп, жаңа топтар («сарапшылар тобы») құрылады, сарапшылар топтарында оқушылар өз нөмірлері бойынша жинақталады: мәтіннің №1 бөлігін оқыған оқушылар 1 топқа т.с.с. Өкілдер басқа топтарға барып, өз жұмыстарын таныстырады, топтық талқылау жүреді.

1-тапсырма: Стикердегі сұрақтар

«Ерден атаның әні» өлеңі не туралы?

«Ойлан ,тап» өлеңі не туралы?

«Менің шөжелерім» өлеңі не туралы?


2-тапсырма: Топпен жұмыс. Өлеңді мәнерлеп оқы.


1-топ. «Абайлап жүр,балақай!» өлеңі

2-топ. «Жол белгілері» өлеңі

3-топ. «Реттеуші» өлеңі


3-тапсырма: Кестені толтыр

Жол белгілері


Абайлап жүр, балақай!


Реттеуші



Оқу сауаттылығы тапсырмасы.

Мәтінді оқып, астындағы тест тапсырмаларын орындаңыз.

Қазақ - қонақжай халық.

Қазақ халқы танымаса да, «құдайы қонақпын» деген адамды қарсы алады. Жол жүріп келе жатқан адам кез келген ауылға, үйге келіп, қонақ бола береді. Қазақ үшін қонақты қарсы алмау, күтпеу-ұят. Қонақты қарсы алуға, шығарып салуға ерекше мән береді. Қонақ келгенде үй иесі алдынан шығып қарсы алып, есікті өзі ашып, үйге кіргізіп, өзі қонақтардан кейін кіріп, есікті жабуы керек.

Қонақ күту-қазақ халқының ең жауапты ісі. Оларды риза етуге тырысады. Ең алдымен, қонақтарға қымыз, шұбат беріледі. Содан кейін шай ішіледі. Шайдан кейін қонақтардың көңілді отыруына үй иесі бар жағдайды жасайды.

І-нұсқа


Мәтінге байланысты тест тапсырмалары:

1. Қазақ халқы қандай адамды қарсы алған?

А) «қырсық қонақпын»

В) «құдайы қонақпын»

С) «құдайсыз қонақпын»

Д) «жаман қонақпын»

Е) «жабайы қонақпын»

2. Қонақ күту қандай іс?

А) өтірік іс

В) жауапсыз іс

С) жалған іс

Д) жауапты іс

Е) айлакер іс

3.Ең алдымен қонақтарға не беріледі?

А) су, айран

В) шұбат, су

С) шай, қымыз

Д) қымыз, сорпа

Е) қымыз, шұбат

4. Қазақ халқы үшін не істемеу ұят болады?

А) қонақты алдау, өтірік айту

В) қонақты қарсы алмау, жалған сөйлеу

С) қонақты қарсы алмау, күтпеу

Д) қонақты ұру, күтпеу

Е) қонақты күтпеу, қуу

5.Қазақ халқы неге мән көп берген?

А) шығарып салуға, қарсы алуға

В) қуып жіберуге, қарсы алуға

С) қарсы алуға, күтпеуге

Д) шығарып салуға, жалған сөйлеуге

Е) шығарып салуға, қарсы алмауға

Кері байланыс . « Блоб ағашы » әдісі арқылы кері байланыс жасайды.


Сұрақтарға жауап береді





Постер жасайды


Мәнерлеп оқиды

Мазмұнын түсінеді

Суреттейді



Кестені толтырады


«Көбелектер» арқылы















Рисунок 224




Светофор арқылы






Шарлар арқылы





Гүлдер арқылы



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы


- Алдымызға қандай мақсаттар қойдық?

Алға қойған мақсаттарыңызға жете алдыңыз ба, қалай ойлайсыз?

-Қалайша?

- Сабақта нені жақсы орындадың?

-Тағы немен айналысу керек?

-Тақтада шарларымызбен мектебіміздің шалғынын безендірейік. Жасыл - сабақ жақсы өтті, сіз барлық тапсырмаларды оңай орындадыңыз. Сары – сабақ жақсы өтті, бірақ біраз қиындықтар болды. Қызыл - қиындықтар болды

Кері байланыс жасайды

Бағдаршам




Shape9

Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар






Сабақ №12


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Ертегі әлемінің түрі мен кейіпкерлеріне мағлұмат беру. «Ақ тышқан мен нәресте» ертегісі

Сабақтың мақсаты

Ертегіні мәнерлеп оқу, мағынасын түсіну, оны талдау , сөйлеу дағдыларын арттыру

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Психологиялық көзқарас

- Балалар, дұрыс, әдемі отырыңдар.

-Бір-біріңе қараңдар.

- Күл.

- Артыңызға бұрылып, күліңіз.

- Көңіл-күйіңіз жақсы ма? Керемет. Күлімсіреу мен жақсы көңіл-күй сабақта көмекшілеріңіз болсын.

Жаттығуды орындап, бір-біріне жақсылық, жылы тілектер айту



Эмоциялық жағдайды бағалау




Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар

2.Сабақтың ортасы

1-тапсырма: Ой қозғау сұрақтары

Әдеби шығарма дегеніміз не?

Қандай әдеби шығармаларды білесің?

Әңгіме дегеніміз не?

Жыр дегенміз не?

Өлең дегенңміз не?


2-тапсырма: Топпен жұмыс.
Постер жасау

«Ақ тышқан мен нәресте» ертегісін оқу. Мазмұнын түсіну.Ролге кіріп ойнау.



3-тапсырма: Қорытындылау

-Ертегідегі кейіпкер нешеу?

-Кейіпкерлерді атау.

-жағымды кейпкерлерді ата.

-жағымсыз кейіпкерлерді ата.

-Ертегі немен аяқталды?

Оқу сауаттылығына арналған тапсырмалар

Тыңдалым.

Балалық шақ

Менің туған жанұям – кәдімгі жанұялардың бірі. Оның басқа жанұялардан ешқандай айырмашылығы жоқ. Әкем кедей шаруадан шыққан. Әкемнің аздаған білімі болатын. Қолы өнерлі еді.Сондықтан ол – ағаш ұстасы, шешем сауыншы болды. Колхозымыз жақсы болып, жұрт дәулетті тұрды. Біздің үйіміз ауылдың шетінде тұратын. Кішкене бақшамызда алма, шие, алша, қарақат өсетін. Үй сыртындағы алаңда балалар асыр салып ойнайтын. Өзімнің үш жасар кезім әлі есімде. Апам Зоя Мамыр мейрамы күні мені мектепке ала барды. Мен орындыққа шығып тұрып,тақпақ айттым. Оқушылар мені мақтап, қол шапалақтады.Содан былай мен мектепке баруды арман еттім. Ағам мен апамдай сабақ оқығым келеді. (90 сөз)

1.Менің туған жанұям қандай?

А) қарапайым

В) кедей

С) бай

D) жай

Е) кәдімгі

2. Әкем шыққан отбасы?

А) жұмысшы

В) бай

С) әнші

D) кедей шаруа

Е) колхозшы

3. Ауылдың шетінде ... тұрған.

А) біздің мектебіміз

В) үй

С) біздің үйіміз

D) үлкен бақша

Е)оқушылардың үйі

4. Анам кім болған?

А) сатушы

В) сауыншы

С) саудагер

D) ұстаз

Е) дәрігер

5. Кішкене бақшамызда нелер өсетін?

А) алма, алмұрт, шие

В) қарақат, қауын, алма

С) алша, қарақат, шие

D) жемис-жидектер, алмұрт, алша

Е) алша, қарақат, алма

8. Тыңдалым. Сұхбат

Балам, келесі жылы мектепті бітіресің. Қандай мамандықты таңдамақсың?

Мұғалім болмақ ойым бар.

Жақсы мамандықты таңдадың. Мектепте дұрыс тәрбие беруге көп мән бер. Ұмытпа: білім беру басқа, тәрбие беру басқа.

Ол үшін не істеу керек?

Адам әулі өзін түзету керек. Өзінің ішкі жан дүниесін жек көру, қызғану, алдау сияқты жаман қылықтардан тазалау керек. Сырты қандай таза болса, іші де сондай таза болу керек. Өзін тәрбиелей алмаған адам басқаны тәрбиелей алмайды. Адам өзін жас кезінен бастап тәрбиелеу керек. Үлкен ағаштың қисығын түзете алмайсың, сынып кетеді. Ал жас шыбықты түзету оңай, сондықтан жас кезіңнен білімді, тәрбиелі бол.

1. Марат нешінші сыныпта оқиды?

А) бастауыш сыныпта

В) соңғы сыныпта

С) сегізінші сыныпта

D) бітірген

Е) жоғары сыныпта

2. Марат қандай мамандықты таңдаған?

А) тәрбиеші

В) заңгер

С) құрылысшы

D) мұғалім

Е) дәрігер

3. Білім мен тәрбие бір нәрсе ме?

А) Иә, бірдей.

В) Иә, бір-біріне ұқсайды.

С) Жоқ, бірдей емес.

D) Иә

Е) Дұрыс жауап жоқ.

4. Жаман қылықтардың бірі.

А) тәртіпті

В) адамгершілік

С) өнегелі

D) қызғану

Е)сыпайы

5. Жас шыбықты түзету оңай, ал үлкен ағашты түзету қиын» деген сөйлемнен қандай мағына шығады?

А) Жас кезде ойнап-күлу керек, тәрбиені үлкейгенде алуға болады.

В) Тәрбиені жас кезде алу керек, үлкейгенде кеш болады.

С) Жас кезде не үйренсең, үлкейгенде соның жемісін көресің.

D) Тәрбиені үлкейгенде алуға болады.

Е) Жас кезінен оқу керек.

Жауабы:

1-тапсырма: 1-E; 2-D; 3-C; 4-B; 5-E

2- тапсырма:1-B; 2-D; 3-C; 4-D; 5-B

Сақ патшасы

Ұлы сақ ордасының қазынасы құлқынын тескен Кир патша Сырдарияның ұлы арнасына кеп тоқтап,қайтыс болған күйеуінің орнына патша болған Тұмар ханымға елші жібереді:

-Сақтардың ұлы ордасының жесір ханымы маған әйел болсын! Екеуміз екі елдің басын қосып, бірігіп билейік. Бұл дегеніңіз – Тұмар ханымның басына құмай (бақыт) құсының қонғаны!-деп сәлем айтады.

Кирдің ойлағаны елінің елдігі емес, байлығы екенін түсінген Тұмар құда түсе келгендерге:

-Келген жолдарыңызбен кері қайтыңыздар. Желегім желбіреп отырған қыз емеспін. Әңгіме менің жеке өз басым туралы болса, онда мәселе бір басқа. Мен елімнің падишасымын. Мен иілсем - елімнің иілгені. Мидиялықтардың патшасы Кир ниетінен қайтып, отанына оралсын. Қаншама құдіретті болса да,Күн тәңірімнің күні ертең кімді қолдап, кімге зауал әкелерін қайдан білейік. Кир көзін маған емес, менің еліме салып отыр. Ал еліме бұғау салдыртпаймын, ата-баба аруағы жатқан жерді жаттың табанына таптатқызып қоймаймын. Соны есінде сақтасын,-деп қайыра сәлем айтып жібереді.

1.Мәтінге сай емес тақырыпты таңдаңыз

А) Ұлы сақ ордасы

В) Тұмар патшайымның қайсарлығы

С) Кирдің арманы

Д)Елдестірмек елшіден

Е) Елі үшін туғандар

2. Тұмар патшайым тарихта қандай атпен белгілі?

А) Қыз Жібек

В) Зарина патшайым

С) Қыз Қорлан

Д) Томирис патшайым

Е) Амазон патшайымы

3. Кир қай елдің патшасы

А) Иран

В) Рим

С) Сақ елінің

Д) Мидия

Е) Македония

4. Асты сызылған сөзге қандай жалғау жалғанған?

А) септік жалғау

В) көптік жалғау

С) ілік септігі

Д) жіктік жалғау

Е) тәуелдік жалғау

Жауап кілті: 1-в. 2-в. 3-с. 4-а



Сұрақтарға жауап береді





Топпен жұмыс жасайды,

жұмысты құрғайды Мазмұнын түсіндіреді



сұрақтарға жауап береді


«Көбелектер» арқылы















Рисунок 224




Светофор арқылы






Шарлар арқылы





Гүлдер арқылы



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақ соңы

-Тақтада шарларымызбен мектебіміздің шалғынын безендірейік. Жасыл - сабақ жақсы өтті, сіз барлық тапсырмаларды оңай орындадыңыз. Сары – сабақ жақсы өтті, бірақ біраз қиындықтар болды. Қызыл - қиындықтар болды


-Мен сіздің жұмысыңызды табыс сызығы арқылы бағалауды ұсынамын.




Кері байланыс жасайды












Бағдаршам




Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар






Сабақ №13


Бөлім:



Педагогтің аты-жөні



Күні:



Сабақ



Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:


Сабақтың тақырыбы

«Қарт пен тапқыр жігіт» ертегісі


Сабақтың мақсаты

Ертегіні мәнерлеп оқу, мағынасын түсіну, оны талдау , сөйлеу дағдыларын арттыру


Сабақ барысы


Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау



Сабақтың басы

Психологиялық көзқарас

- Балалар, дұрыс, әдемі отырыңдар.

-Бір-біріңе қараңдар.

- Күл.

- Артыңызға бұрылып, күліңіз.

- Көңіл-күйіңіз жақсы ма? Керемет. Күлімсіреу мен жақсы көңіл-күй сабақта көмекшілеріңіз болсын.

- Күн ұзақ көтерілді,

Біздің терезеге қарады.

Бұл бізді сабаққа асығады

Қазір қызықты сабақ

Сабақ басталады

Ол болашақта пайдалану үшін жігіттерге барады.

Барлығын түсінуге тырысыңыз

Білу қызық

-Балалар, күнімізге күлейік, бір-бірімізге күлейік, ал енді барлығына күлімсіреп, жұмыстарыңызға сәттілік тілеймін.











Жаттығуды орындап, бір-біріне жақсылық, жылы тілектер айту









Өлең оқу.

СРисунок 402 абақта бір-біріне сәттілік тілейді

Эмоциялық жағдайды бағалау




Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар






Сабақтың ортасы

« Еркін әңгіме » әдісі арқылы оқушылар тақырыпқа кіріспе жасап, меңгерген ақпараттарымен бөліседі.

Мақсаты: Оқыған мәлімет бойынша өз ойларына талдау жасай алады.Проблема бойынша өз қөзқарасына рефлексия жасай алады. Шығармашыл тұрғыдан ойлана алады. Таным әрекеті үдерісінде қарым-қатынаста шеберлігі артады. Оқылым, тындалым, жазылым дағдылары қалыптасады.

Қолданылуы: Мәліметті әр оқушы өз ойымен 10-15 сөйлемен қағаз бетіне түсіреді.


1-тапсырма: Ой қозғау сұрақтары

Әдеби шығарма дегеніміз не?

Қандай әдеби шығармаларды білесің?

Әңгіме дегеніміз не?

Жыр дегенміз не?

Өлең дегенңміз не?


2-тапсырма: Топпен жұмыс.
Постер жасау


«Қарт пен тапқыр жігіт»

ертегісін оқу. Мазмұнын түсіну.Ролге кіріп ойнау.




3-тапсырма: Қорытындылау

-Ертегідегі кейіпкер нешеу?

-Кейіпкерлерді атау.

-жағымды кейпкерлерді ата.

-жағымсыз кейіпкерлерді ата.

-Ертегі немен аяқталды?

Төле би

Төле би беріде, елге белгілі болған кезде, бір балаға дауласып, екі әйел алдына келіп жүгінеді. Әйелдердің бірі:

  • Мынау балаиды мен есін білмейтін жас күнінде жоғалттым, соны мынау әйел тауып алды ма, әлде ұрлап алды ма, оны білмеймін, әйтеуір асырап алыпты. Бүгін танып сұрасам, «өз балам» деп бермейді, -дейді. Екінші әйелтұрып:

  • Балам өзімдікі, өзім таптым. Мынау босқа жармасып тұр, - дейді. Төле би екі әйелдің сөздерін тыңдап болып, біраз ойланып отырып калады. Содан кейін:

  • Бірің балаңды жоғалтқаныңды, енді бірің тапқаныңды растап шығарлық мұнда басқа куә жоқ. Сондықтан мынадай билік еткім келеді,- дейді де, баланың екі қолынан екі әйелге ұстатып қойып, қара балтаны ұстап көтеріп тұрып: «Екеуіңе қара қылдай қақ бөліп беремін, осыған ризасыздар ма?» - дейді. Сонда балаға ие болып жүрген әйел:

  • Біреуге тірі кеткенше, жартысы болса да, өзімізде қалсын, бөлсең бөл! – деп безеріп тұрып алады. Ал баланы таныған әйел:

  • Ойбай, биеке-ай! Қайда жүрсе де, тірі болсын, шаба көрмеңіз! –деп безек қағады. Содан барып Төле би:

  • Бала мына жоғалтқан әйелдікі, өйткені ол баланың тірілігін тілеп тұр, баласын өзіне бер,- деп билік айтады.

  • Мәтінге байланысты проблемалық сұрақтар

1.Мәтіннің негізгі ойы қандай?

А) менмендік туралы В) өзімшілдік туралы С) өшпенділік туралы

Д) балалы үй базар Е) бала адамның бауыр еті

2. «Безек қағады» тіркесі қай мағынада қолданылған?

А) қобалжу В) абыржу С) жалыну Д) таңғалу Е) сескену

3. Мәтін немен аяқталды?

А) Жоғалтқан әйел өз баласын алды

В) тапқан әйел алды баланы

С) Төле би алды баланы

Д) бала ешкімге бұйырмады

Е) баланы әкесі алды

Жауап кілті: 1-Е. 2-В. 3-С.

Кері байланыс . « Табыс » әдісі арқылы кері байланыс жасайды.





Сұрақтарға жауап береді





Топпен жұмыс жасайды,

жұмысты құрғайды Мазмұнын түсіндіреді



сұрақтарға жауап береді


«Көбелектер» арқылы















Рисунок 224




Светофор арқылы






Шарлар арқылы





Гүлдер арқылы



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар






- Сізге не ерекше қызықты болды?

-Тақтада гүл шоқтарымен мектебіміздің шалғынын безендірейік. Жасыл - сабақ жақсы өтті, сіз барлық тапсырмаларды оңай орындадыңыз. Сары – сабақ жақсы өтті, бірақ біраз қиындықтар болды. Қызыл - қиындықтар болды

-Мен сіздің жұмысыңызды табыс сызығы арқылы бағалауды ұсынамын.

Әр оқушының партасында қызыл, сары, жасыл гүлдер бар. Олар өздеріне ұнайтын түсті гүлді жапсырады.

Бағдаршам






Shape10

Shape11






Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар








Сабақ №14


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

«Ұр,тоқпақ!» ертегісі

Сабақтың мақсаты

Ертегіні мәнерлеп оқу, мағынасын түсіну, оны талдау , сөйлеу дағдыларын арттыру

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Психологиялық көзқарас

Қайырлы таң. Күн басталды

Ең алдымен, біз жалқаулыққа жетелейміз.

Сабақта есінеме

Бірақ жұмыс істе және оқы.

Сабақта ынталы бол

Сабырлы және мұқият болыңыз.

Бәрін жаз, артта қалма,

Үзіліссіз тыңдаңыз.

Ашық, анық сөйлеңіз

Барлығын түсінікті ету үшін.

Жауап бергіңіз келсе

Қолды көтеру керек

- Вимс

«Шеңберге шығу»

Топ шеңбер құрып, қол ұстасып, қатты қозғалады. Қатысушылардың бірі (белгілі бір себептермен сабақ кезінде оқшауланып қалған адам немесе, керісінше, көшбасшы) шеңбердің артында қалып, шеңберге кіруге тырысады. Егер ол сәтті болса, топ оны шапалақпен қарсы алады, егер жоқ болса, онда бірнеше әрекеттен кейін топтың өзі оны шеңберге өткізеді және оны қарсы алады.

Жаттығуды орындап, бір-біріне жақсылық, жылы тілектер айту


Эмоциялық жағдайды бағалау





Ресурстар

Сабақтың ортасы

1-тапсырма: Ой қозғау сұрақтары

Әдеби шығарма дегеніміз не?

Қандай әдеби шығармаларды білесің?

Әңгіме дегеніміз не?

Жыр дегенміз не?

Өлең дегенңміз не?


2-тапсырма: Топпен жұмыс.
Постер жасау

«Ұр,тоқпақ!» ертегісін оқу.

Мазмұнын түсіну.

Ролге кіріп ойнау.



3-тапсырма: Қорытындылау

-Ертегідегі кейіпкер нешеу?

-Кейіпкерлерді атау.

-жағымды кейпкерлерді ата.

-жағымсыз кейіпкерлерді ата.

-Ертегі немен аяқталды?

Оқу сауаттылығы тапсырмалары

1-мәтін.

Ғалым туралы естелік 

Омбыдағы Кадет корпусында Шоқан Потанинмен дос

болады. Потанин – қазақ халқының ауыз әдебиетін зерттеуші, ғалым Шоқан туралы

естеліктерінде былай деп жазады: «...Мен Шоқанмен корпусқа оқуға келгенде

таныстым. Ол орысша білмеді, мен қазақша білмедім. Бірақ Шоқан орыс тілін тез

үйреніп алды. Екеуміз де кітап оқуды жақсы көрдік, әсіресе саяхатшылар туралы

кітапқа қатты қызығатынбыз, сондықтан екеуміз жақсы дос болып кеттік. 

Мен қазақ даласы мен географиясы туралы

білгенімді дәптерге жазып жүрдім. Шоқан сол жазуларды өз әңгімесімен

толықтырады. Сөйтіп, біз қазақтардың бүркітпен аңға шығуын толық жаздық. 

Шоқан кейіннен оқуда орыс достарынан да озып

кетті. Ақылды, дарынды балаға үлкендер де қызыға қарайтын. Демалыс күндері оны

офицерлер мен Сібір шенеуніктері үйлеріне шақыратын. Ол қаладағы өнерлі,

білімді адамдармен көп араласып тұрды. 

Шоқан өте көп оқитын, саяхатшы болуды

армандайтын. Қаладағы кітапханадан кітап алу сол кезде тек Шоқанға ғана рұқсат

етілді. Ол әкелген кітаптарды мен де оқитынмын. 

Біз Шоқаннан үлкен болсақ та, білім жағынан ол

бізден әлдеқайда жоғары еді. Корпус оқушылары үшін Шоқан «Еуропаға ашылғантерезе» секілді еді». 

1-мәтінге байланысты тест тапсырмалары 

1.Мәтінге сәйкес келмейтін ақпаратты таңдаңыз. 

А) Ш.Уәлиханов Кадет корпусында оқыды. 

В) Шоқан Потанинмен жақын жолдас болды. 

С) Потанин Шоқаннан бірнеше жас кіші болды. 

D) Екі дос саяхатшылар туралы кітаптарды көпоқитын. 

2.Мәтінде жауабы бар сұрақты таңдаңыз. 

А) Шоқан Омбыда қайда тұрды? 

В) Шоқан кітапханада кіммен танысты? 

С) Шоқан мен Потанин қалай дос болды? 

D) Шоқанның саяхатқа кімдермен барды? 

3.Мәтінге сәйкес ақпаратты таңдаңыз. 

А) Шоқан өте дарынды, алғыр еді. 

В) Шоқан ешкімге сырын айтпайтын. 

С) Шоқанның достары қазақша жақсы білді. 

D) Шоқан дарынды балаларға қызыға қарайтын. 

4.Мәтіндегі басты тірек сөздерді табыңыз. 

А) Омбы, естелік, саяхат 

В) Қазақ, Шоқан, география 

С) Шоқан, Потанин, дос, оқу 

D) Шоқан, кітапхана, Еуропа 

5. Мәтінбойынша толық және нақты ақпаратты табыңыз. 

А) Шоқанның өнерлі достары өте көп. В) Ол білімді адамдармен жақсы таныс болатын. 

С) Шоқан қаладағы өнерлі, білімді адамдарменжақын араласты. 

D) Шоқан қаладағы өнерлі, дарынды балаларменараласып тұратын. 

6.Мәтіндегі негізгі ойды анықтаңыз. 

А) Шоқанның орыс тілін тез меңгеруі 

В) Шоқанның саяхатшы болуды армандауы 

С) Оқу кезіндегі Шоқанның зеректік танытуы 

D) Шоқанның корпус оқушыларынан ерекшелігі 



Сұрақтарға жауап береді




Топпен жұмыс жасайды,

жұмысты құрғайды Мазмұнын түсіндіреді


сұрақтарға жауап береді


«Көбелектер» арқылы















Рисунок 224




Светофор арқылы






Шарлар арқылы





Гүлдер арқылы



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

5 мин



Қорытындылау.

Бүгінгі сабақтан үйренген жақсы қасиеттерін еске түсіріп , айтып береді.

Сабаққа кері байланыс береді




Сабақ №15


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

«Қарттың ұлына өсиеті» ертегісі

Сабақтың мақсаты

Ертегіні мәнерлеп оқу, мағынасын түсіну, оны талдау , сөйлеу дағдыларын арттыру

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Психологиялық көзқарас

Қайырлы таң. Күн басталды

Ең алдымен, біз жалқаулыққа жетелейміз.

Сабақта есінеме

Бірақ жұмыс істе және оқы.

Сабақта ынталы бол

Сабырлы және мұқият болыңыз.

Бәрін жаз, артта қалма,

Үзіліссіз тыңдаңыз.

Ашық, анық сөйлеңіз

Барлығын түсінікті ету үшін.

Жауап бергіңіз келсе

Қолды көтеру керек

- Вимс

«Шеңберге шығу»

Топ шеңбер құрып, қол ұстасып, қатты қозғалады. Қатысушылардың бірі (белгілі бір себептермен сабақ кезінде оқшауланып қалған адам немесе, керісінше, көшбасшы) шеңбердің артында қалып, шеңберге кіруге тырысады. Егер ол сәтті болса, топ оны шапалақпен қарсы алады, егер жоқ болса, онда бірнеше әрекеттен кейін топтың өзі оны шеңберге өткізеді және оны қарсы алады.

Жаттығуды орындап, бір-біріне жақсылық, жылы тілектер айту



Эмоциялық жағдайды бағалау




Р есурстар

Сабақтың ортасы

« Бэкроним » әдісі арқылы оқушылар тақырыпқа кіріспе жасап, меңгерген ақпараттарымен бөліседі.

Мақсаты: Ойлау қабілеті дамиды, сөздік қоры молаяды, жазылым дағдысы қалыптасады.

1-тапсырма: Ой қозғау сұрақтары

Әдеби шығарма дегеніміз не?

Қандай әдеби шығармаларды білесің?

Әңгіме дегеніміз не?

Жыр дегенміз не?

Өлең дегенңміз не?


2-тапсырма: Топпен жұмыс.
Постер жасау

«Қарттың ұлына өсиеті» ертегісін оқу.

Мазмұнын түсіну.

Ролге кіріп ойнау.



3-тапсырма: Қорытындылау

-Ертегідегі кейіпкер нешеу?

-Кейіпкерлерді атау.

-жағымды кейпкерлерді ата.

-жағымсыз кейіпкерлерді ата.

-Ертегі немен аяқталды?

Ана тілі

...Әділіне жүгінсек, адамзаттың адамзат болып қалуына барлық халықтың бәрі қажет. Олардың тілдері мен мәдениіттерінің бәрі қажет. Ал мәдениет пен тіл тек белгілі бір ортада ғана өркен жайып, көсегесін көгерте алады.

Анасын қадірлемеу қандай хайуандық болса, ана тілі тағдырына енжарлық та – адамгершілікке жатпайтын өрескелдік. Елінің тәуелсіздігін ойлайтын адам тілінің кемелденуіне де қолғабысын аямауы тиісті. Шығыстың ежелдегі ірі данышпаны:

«Дүниені түзеткің келсе, әуелі өзің түзел, сонан соң балаң мен достарыңды түзе»,-деген екен. Егер ана тілімізге шын жанымыз ашитын болса, оны әуелі өзіміз үйреніп, сонан соң балаларымыз бен достарымызға үйреткеніміз абзал.

1. Мәтін тақырыбын анықтаңыз

А) Ананы қадірлеу

В)Достық туралы

С) Ана тілі жайында

Д) Бала тәрбиесі

Е) Адам мінезі туралы

2. Тағдырына сөзінің жасалуы

А) түбір, тәуелдік жалғау, септік жалғау

В) жалғау, көптік жалғау, жұрнақ

С) түбір, септік жалғау

Д) жіктік жалғау, жалғау

Е) түбір, жұрнақ, жалғау

3. мәтіндегі көсегесін көгерту тіркесті не мағына береді?

А)жолы болу В) соққыға жығу

С) от жағу Д) өркендеу

Е) насихаттау

4. Зат есімнен жасалған туынды етістікті белгілеңіз

А) адамгершілік В) өркен жаю С) дами алады Д) кемелдену Е) үйреткен

Жауап кілті: 1-в. 2-а. 3-а. 4-д


Сұрақтарға жауап береді




Топпен жұмыс жасайды,

жұмысты құрғайды Мазмұнын түсіндіреді


сұрақтарға жауап береді

Гүлдер әдісі








Көңіл кұй әдісі






Шарлар әдісі





Көбелектер әдісі



Рисунок 233

Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

5 мин



-Сабағымызды қорытындылаймыз

-Тақтада гүл шоқтарымен мектебіміздің шалғынын безендірейік. Жасыл - сабақ жақсы өтті, сіз барлық тапсырмаларды оңай орындадыңыз. Сары – сабақ жақсы өтті, бірақ біраз қиындықтар болды. Қызыл - қиындықтар болды


-Мен сіздің жұмысыңызды табыс сызығы арқылы бағалауды ұсынамын.



Әр оқушының партасында қызыл, сары, жасыл гүлдер бар. Олар өздеріне ұнайтын түсті гүлді жапсырады.

Бағдаршам






Shape12

Shape13






Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар







Сабақ №16


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Ахмет Байтұрсынұлы. Мысалдарды оқыту

Сабақтың мақсаты

Ахмет Байтұрсынұлы және оның мысалдарымен танысу

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Психологиялық көзқарас

-Сәлеметсіңдер ме балалар! Сізді көргеніме қуаныштымын және сізбен жұмысты бастағым келеді! Көңіл-күйіңіз көтеріңкі, табысты болыңыз!

сабақта.

- Вимс

«Бір-бірімізге күлейік».

Бүгінгі сабақ баршамызға қарым-қатынас қуанышын әкелсін. Бүгін, балалар, сендерді көптеген қызықты тапсырмалар, жаңа ашылулар күтіп тұр, ал сіздің көмекшілеріңіз: зейін, тапқырлық, тапқырлық.


Жаттығуды орындап, бір-біріне жақсылық, жылы тілектер айту



Эмоциялық жағдайды бағалау




Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар

2.Сабақтың ортасы

« Кинометофора » әдісі арқылы оқушылар тақырыпқа кіріспе жасап, меңгерген ақпараттарымен бөліседі. Бейнежазба көреді.

Мақсаты: Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Қолданылуы: Бір мәселе бойынша бейнесюжеттен үзінді көрсету арқылы баланың өз ойын, ой-пікірлерін білуге болады.

1-тапсырма: Ой қозғау сұрақтары

1. А. Байтұрсыновтың өлеңдер жинағының “Маса” деп аталуының себебі неде?

2. Жас Ахметтің жүрегіне жара түсіріп, “Анама хат” өлеңінің жарық көруіне себеп болған қандай оқиға?

3. Әйгілі орыс ғалымы Григорий Николаевич Потанинге тарту ретінде Москвада жарық көрген кітабы?

4. “Қазақ қалпы” өлеңінде Ахмет Байтұрсынов қазақ елін неге теңейді?

5. А. Байтұрсыновтың “Ақын ініме” өлеңі кімге арналған

  1. 2-тапсырма: Жұппен жұмыс. Постер жасау

1-топ. А.Байтұрсынов аудармашы

2-топ. «Қырық мысал» жинағы

Оқу сауаттылығы

Туризм: экотуризм      

1-мәтін

            Қорғалжын мемлекеттік қорығының көлдер жүйесі дүние жүзі мен жергілікті ғалымдар, биолог, эколог, оқушылар, студенттер, туристердің қызығушылығын туғызатын Қазақстанның ерекше қорғалатын інжу-маржаны болып табылады. Мысалы, Теңіз-Қорғалжын көлдер жүйесінің сулы-батпақты аумақтары 1974 жылы сулы-батпақты аумақтар туралы Рамсар конвенциясына сәйкес ғаламдық маңызы бар сулы-батпақты аумаққа жатқызылды. 2000 жылы Теңіз көлі «Тірі көлдер» деп аталатын әлемнің бірегей көлдері жүйесіне енсе, 2007 жылы Қазақстанның биоәртүрлілігін сақтау Ассоциациясының бастамасымен Қорғалжын мемлекеттік қорығы халықаралық дәрежедегі маңызды орнитологиялық аумақтар тізіміне енгізілді. 2008 жылдың маусымында Қорғалжын мемлекеттік табиғи қорығы Орталық Азиядағы алғашқы нысандардың бірі болып ЮНЕСКО-ның әлемдік мұралары тізіміне енгізілді. Қорық аумағының қайталанбас бірегейлігін шөлейтті аумақта орналасқан ішкі континенталды сулары; құстардың Орталық-Азиялық және Сібірлік-Оңтүстік еуропалық ұшу жолдарының қиылысқан жерінде орналасуы, далалық, шалғындық, галофитті және су қауымдастықтарының қатар кездесуі, сирек және жойылып кету қаупі төніп тұрған құстардан тұратын биоәртүрліліктің молдығының ерекшеліктері қалыптастырады. Бұған қоса қорық аумағының ұзақ уақыт бойы қорғауда болуы тұмса табиғатты бастапқы күйінде сақтауға мүмкіндік берді. Аталған табиғи жағдайлар аумақты рекреациялық мақсатта игеруге мүмкіндік береді.


1.Мәтін қай стильде жазылған?

А) публицистикалық стиль

В) ғылыми стиль

С) көркем әдебиет стилі

Д) ресми-ісқағаздар стилі

Е) ауыз екі сөйлеу стилі


2. 2008 жылы Қорғалжын мемлекеттік табиғи қорығы қандай тізімге енгізілді?

А) «Тірі көлдер» деп аталатын әлемнің бірегей көлдері жүйесіне

В) Теңіз-Қорғалжын көлдер жүйесінің сулы-батпақты аумақтарына

С) Орталық-Азиялық және Сібірлік-Оңтүстік еуропалық ұшу жолдарына

Д) ЮНЕСКО-ның әлемдік мұралары тізіміне

Е) Рамсар конвенциясына сәйкес ғаламдық маңызы бар сулы-батпақты аумаққа


3. Берілген үзінді мәтіннен алынған ба?

Қорық аумағының қайталанбас бірегейлігін шөлейтті аумақта орналасқан ішкі континенталды сулары; құстардың Орталық-Азиялық және Сібірлік-Оңтүстік еуропалық ұшу жолдарының қиылысқан жерінде орналасуы, далалық, шалғындық, галофитті және су қауымдастықтарының қатар кездесуі, сирек және жойылып кету қаупі төніп тұрған құстардан тұратын биоәртүрліліктің молдығының ерекшеліктері қалыптастырады.

А) Иә

В) жоқ


4. Қай жылы Қазақстанның биоәртүрлілігін сақтау Ассоциациясының бастамасымен Қорғалжын мемлекеттік қорығы халықаралық дәрежедегі маңызды орнитологиялық аумақтар тізіміне енгізілді.

А) 2000

В) 2007

С) 1974

Д) 2018

Е) 2015

Қорық 1974 жылы сулы-батпақты аумақтар туралы Рамсар конвенциясына сәйкес ғаламдық маңызы бар сулы-батпақты аумаққа жатқызылды.

Себебі:

А) жойылып кету қаупі төніп тұрғандықтан

В) далалық, шалғындық, галофитті және су қауымдастықтарының қатар кездескендіктен

С) сулы-батпақты аумаққа жататындықтан

Д) құстардың Орталық-Азиялық және Сібірлік-Оңтүстік еуропалық ұшу жолдары қиылысқандықтан

Е) қайталанбас бірегейлігін шөлейтті аумақта орналасқандықтан




Сұрақтарға жауап береді















Топпен жұмыс жасайды,

жұмысты құрғайды







кестені толтырады

Г үлдер әдісі








Көңіл күй әдісі






Шарлар әдісі





Көбелектер әдісі




Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар




Рисунок 233

Сабақтың соңы

-Сабағымызды қорытындылаймыз


-Тақтада гүл шоқтарымен мектебіміздің шалғынын безендірейік. Жасыл - сабақ жақсы өтті, сіз барлық тапсырмаларды оңай орындадыңыз. Сары – сабақ жақсы өтті, бірақ біраз қиындықтар болды

Әр оқушының партасында сары және жасыл гүлдер бар. Олар өздеріне ұнайтын түсті гүлді жапсырады.

Бағдаршам






Shape14







Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар



17 сабақ


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

«Құмырсқа және бидай дәні» , «Арыстан мысығын асыраған күшік» мысалдары

Сабақтың мақсаты

Мәтінді дұрыс, түсініп оқу, мәтіннің мазмұнымен тапсырмаларды орындау дағдыларын және сөздік қорларын арттыру

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

« Досымның тілегі » тренингісін өткізеді.

Мақсаты: Ынтымақтастық орта орнату.

2. « Кластер » әдісі арқылы оқушылар берілген сөздер бойынша сөйлем құрап мәлімет айтады. Мақсаты: Тақырыптардың байланыстары туралы сұрақтар құрастырып, оларға жауап іздейді, идеяларды жинақтайды.

Қолданылуы: Тұжырымды ойларын қарталарға түсіріп, топтық жұмыс қорғалады (постер)

ҚБ: «Ағаштар» әдісі арқылы топтар бірін бірі бағалайды.

Мысалдардың суреттері арқылы сыныптар екі топқа бөлінеді

Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар


Сабақтың ортасы

Топтық жұмыс

1 топ. Құмырсқа және бидай дәні

Егінді түгел жинап алғаннан кейін бидайдың жалғыз дәні жерде қалып қойған еді. Қыс түспей тұрып, өзіне топырақ астынан пана іздеуді ойлады. Осы кезде қасынан өтіп бара жатқан құмырсқа бидайдың дәнін көрді де, қуанғаннан бұл олжасын илеуіне қарай домалатып ала жөнелді. Қабырғасы қайысып, көп азапқа түскен құмырсқаға бидай дәні:

- Әй, құмырсқа, сен бұлай бейнетке бата бермесең қайтеді. Мені таста да кете бер, - деді


Құмырсқа қандай әрекет жасайды деп ойлайсың? Оқиғаны әрі қарай жалғастырып көр


Жұптық жұмыс

Құмырсқа мен бидай дәнінің арасындағы диалогті тыңда. Диалогті жалғастырып айт.

2 топ. Арыстан күшігін асыраған мысық


Бір мысық қаңғырып жүріп, өліп жатқан арыстанға тап болады. Оның жетім қалған күшігін емізіп асырайды. Арыстанның күшігі өсіп, азулы аң болады. Өз тамағын өзі тауып жейтін халге жетеді.

Бірде ашыққан арыстан өзін асыраған мысықты жемек болады. Мысық ағаштың басына өрмелеп шығып кетеді. Сонда арыстан:

О, менің ақ сүтін беріп, өсірген асыраушым! Бар ақылыңды үйреткенде, ағашқа өрмелеуді неге үйретпегенсің? - депті. Сонда мысық: − О, қайырымды балам! Сені кішкентайыңнан бауырыма басып өсірдім. Білген ақыл-айламның бәрін үйреттім. Бірақ ашқарақтығыңнан қорқып, бір өнерімді айтпап едім. Соны бүгіп қалғаным ақыл болған екен,- депті.


Ертегінің кейіпкерлерін ата. • Мысықтың сөзін қалай түсіндің? • Ертегіден қандай ой түйдің?

Екі топ өздерін берілген тапсырманы қорғап, сұрақтарына жауап береді.


Екі мысал бойынша венн диаграмма толтырады



Shape15


Shape16 Shape17

Құмырсқа қандай әрекеті туралы айтады.


Оқиғаны әрі қарай жалғастырады











Диалог құрастырады

Стикрелер арқылы,

Түрлі түсті жалаушалар арқылы,

«Бес саусақ» әдісі арқылы



Шапалақтау арқылы бағалайды


Жұлдыздар арқылы бағалайды




Светофор арқылы






Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар


Сабақтың соңы

- Сабағымыз аяқталды. Кім қызықты және оңай болды, шеңберге тұрып, қолдарын ұстайды.

- Кімді қызықтырды, бірақ тапсырмаларды орындау кезінде сіз қиындықтарға тап болдыңыз, қолыңызды жағыңызға қойып, қойыңыз.

-Жарайсыңдар балалар! Сіз бүгін көп еңбек еттіңіз. Жұмысыңыз үшін рахмет!

«Екі жүрек, бір тілек» ойыны



Кері байланыс жасайды


Стикерлер





Сабақ №18


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

«Қартайған арыстан», «Өгіз бен бақа» мысалдары

Сабақтың мақсаты

«Қартайған арыстан», «Өгіз бен бақа» мысалдарымен танысу , оның тәрбиелік мәні ашу дағдыларын арттыру

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

-Сәлеметсіңдер ме балалар! Сізді көргеніме қуаныштымын және сізбен жұмысты бастағым келеді! Көңіл-күйіңіз көтеріңкі, табысты болыңыз!

Біз үшін қоңырау соғылды

Барлығы үнсіз сыныпқа кірді,

Барлығы өз үстелдерінен әдемі тұрды,

сыпайы амандасып,

Тыныш отырыңыз, артқа тік отырыңыз.

Кәне бәріміз күлімдеп күрсініп, сабағымызды бастайық.

-Бір-біріңе қараңдар, күліңдер. Бір-біріңе көздеріңді тілейік, сабаққа сәттілік.

_ Тақтаға қараңдар, дәл қазір қандай көңіл-күйде екеніңді анықтап көріңдерші?

Жаттығуды орындап, бір-біріне жақсылық, жылы тілектер айту



Э моциялық жағдайды бағалау




Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар

Сабақтың ортасы

« Эйлер шеңбері» әдісі арқылы оқушылар жаңа тақырыпқа кіріспе жасап, меңгерген ақпараттарымен бөліседі.

Мақсаты: Идеялар жинақталып, сараланады

Қолданылуы: А-4 параққа, шағын постерге Эйлер шеңбері сызылып, кезекпен идеялар талқыланып, жазылады. Не? Қалай? Неге? Нәтиже? деген Мәселер бойынша идеялар сараланады.

Сынып екі топқа бөлінеді. Әр топ сурет мысалдары бойынша плакаттағы әр топқа ұсынылған мысал бойынша кестені толтырады

Жағымды кейіпкер

Жағымсыз кейіпкер






2-тапсырма: Жұппен жұмыс. Постер жасау

1-топ.«Қартайған арыстан» мысалдары аудармасы

2-топ. «Өгіз бен бақа» аудармасы


Негізгі кейіпкерлерін ата.

Теңеулер


Негізгі ойы


Тәрбиелік мәні



Оқу сауаттылығы тапсырмасын орындайды:

Қазақстанда шипалы су шығатын әрі емдік балшығы бар табиғаты ғажап әдемі жерлер көп. Мұндай шипалы су, емдік балшығы бар, табиғаты көрікті жерлерде емдеу-сауықтыру, демалыс үйлері салынған.

Демалыс үйлері, туристік базалар, санаторийлер орналасқан жерлерді география тілінде рекреациялық аудандар деп атайды.

            Рекреация — күш жинау, яғни еңбек етіп шаршаған немесе денсаулығы нашарлаған кісілердің тынығып, ем қабылдап, күш-қуатын қалпына келтіру деген сөз.
Қазақ жерінде табиғи емдік қасиеті бар жерлер туралы алғашқы мәліметтер ХІХ ғасырдың орта кезінде мәлім бола бастайды. 1834-1880 жылдар аралығында Шығыс Қазақстандағы Рахман бұлағы, Қапал Арасан, Бурабай көлінің, Барлық-Арасан бұлағының шипалы қасиеттері туралы белгілі болды. 1920-1925 жылдар аралығында Бурабай, Мойылды, Ауыл, Сер, Рахман бұлақтары, Шымған, Жаңақорған курорттары ашылды.

            Қазақстанның химиялық құрамы әр алуан минералды бұлақ көздері, шипалы балшығы бар көлдері, тынығуға әдемі көрікті жерлері курорт-санаторий жүйелерін дамытуға өте қолайлы. Қазір Республикамызда 120-дан астам курорт, санаторий, демалыс үйлері бар. Санаторийлер емдеу түріне қарай минералды сумен, климатпен емдейтін болып екіге бөлінеді.

1.Демалыс үйлері, туристік базалар, санаторийлер орналасқан жерлер қалай аталады?

А) курорттық ауданВ) санаторийС) рекреациялық аудан

Д) сауықтыру орталығыЕ) шипажайлы аудан

2. Берілген сөйлем мәтінмен сәйкес келе ме?

ҚазірРеспубликамызда 150ен астам курорт, санаторий, демалысүйлері бар.

А) сәйкес келеді, бірақ мәтінде 130 курорт бар делінген

В) сәйкес келеді, бірақ мәтінде 110 курорт бар делінген

С) сәйкес келмейдіД) сәйкес келеді

Е) сәйкес келеді бірақ, мәтінде қателік кеткен

3. Тиісті сөзді қойыңыз

Санаторийлер емдеу түріне қарай минералды сумен, ............ емдейтін болып үшке бөлінеді.

А) ауамен В) дәрі-дәрмекпен С) тамақпен Д) диетамен Е) климатпен

4. Бурабай, Мойылды, Ауыл, Сер, Рахман бұлақтары, Шымған, Жаңақорған курорттары қай жылдары ашылды.

А) 1920-1925 В) 1834-1880 С) 1925-1930 Д) 1915-1920 Е) 1910-1920

5. ХІХ ғасырдың орта кезінде қандай мәліметтер белгілі бола бастайды?

А) Шығыс Қазақстандағы Рахман бұлағы

В) Қазақ жерінде табиғи емдік қасиеті бар жерлер туралы алғашқы мәліметтер

С) Демалысүйлері, туристікбазалар, санаторийлерорналасқанжерлер

Д) Қазақстанның химиялық құрамы әр алуан минералды бұлақ көздері

Е) Табиғаты ғажап әдемі жерлер

2. Мәтіндерді оқып, стилін, жанрын салыстырыңыз.

А мәтіні Жасың бар, жігіт-желең, шалдарың бар. Ертең біз жол жүреміз, қамданыңдар. Жол ұзақ, биік асу, сапар алыс, Жаз өтер, күз де кетер, тақалар қыс. Қамданыңдар Болашақ деген елге, Қандай біз сый-сияпат апарамыз? Қорқауды, өсекшілді қатарға алма, Кеселін тигізеді сапарға алда. He бетімізді айтамыз Болашаққа? Жат қылықты қалдырмай апарғанда Жамандық атаулыны қалдырыңдар, Суға батыр, отқа өрте, жандырыңдар. Болашақ деп аталған өлмес-өшпес, Жақсылықтан жаралған тағдырың бар. Қыз-қырқын, жігіт-желең, шалдарың бар, Ертең біз жол жүреміз, қамданыңдар! М. Мақатаев

Ә мәтіні «Халықаралық бағдаршам күні» 1914 жылғы тамыз айының 5-і күні орын алған оқиғаға байланысты тойланады. Бұл күні Американың Кливленд қаласында алғашқы заманауи бағдаршамның тұңғыш түпнұсқасы шыққан болатын. Алайда ең алғашқы бағдаршамды британдық Джей Найт есімді азамат XIX ғасырда ойлап тапты. Ол тек екі түсті шамнан тұрды. Ал ол бір түстен екіншіге ауысқанда дыбыс шығаратын болған. Бұл құрылғы тұңғыш рет 1889 жылы Лондон парламенті орналасқан көшеге қойылды. Кейін үш жыл өткен соң, бағдаршамның жарық шамы жарылып, абайсызда жақын тұрған полиция сақшысын зақымдаған көрінеді. Содан бағдаршам 50 жыл бойы ұмыт қалған. 1910 жылы алғашқы екі түсті автоматтандырылған бағдаршам патенттеліп, қолданысқа берілді. Ал күнделікті күнде көріп жүрген үш түсті бағдаршамыңыз алғаш рет Нью-Йорк қаласында 1914 жылы пайда болды. Жылдар өте бұл аппарат тиімділігін көрсетіп, Америка және Еуропа мемлекеттерінде кеңінен қолданыла бастаған

  1. Берілген кестені толтырыңыз.

А мәтіні

Ә мәтіні

Стилі, себебі...




Жанры, себебі ...




Ұқсастығы




Айырмашылығы




«ПОПС»әдісі.

Ақынның шешендік өнерін бағалаңдар.

1.Менің ойымша………

2.Себебі………………..

3.Оны мен мына фактілермен, мысалдармен дәлелдеймін.

4.Осыған байланысты қорытынды шешімге келдім.


Композициялық талдау жаса


«Қартайған арыстан»

«Өгіз бен бақа»

1.Оқиғаның басталуы:



2.Оқиғаның байланысы:



3.Оқиғаның шиеленісуі:



4.Оқиғаның шарықтау шегі:



5.Оқиғаның шешімі: 




Өз ойларын айтады











Сұрақтарға жауап береді





















постер жасайды

Жұмысты қорғайды





Кестені толтырады







Талдау жасайды

Г үлдер әдісі








Көңіл кұй әдісі






Шарлар әдісі





Көбелектер әдісі



Рисунок 233

Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

-Сабағымызды қорытындылаймыз


-Тақтада гүл шоқтарымен мектебіміздің шалғынын безендірейік. Жасыл - сабақ жақсы өтті, сіз барлық тапсырмаларды оңай орындадыңыз. Сары – сабақ жақсы өтті, бірақ біраз қиындықтар болды

Әр оқушының партасында сары және жасыл гүлдер бар. Олар өздеріне ұнайтын түсті гүлді жапсырады.

Бағдаршам






Shape18







Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар



Сабақ №19


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

«Қайыршы мен қыдыр», «Есек пен үкі» мысалдары

Сабақтың мақсаты

«Қайыршы мен қыдыр», «Есек пен үкі» мысалдарымен танысу , оның тәрбиелік мәні ашу дағдыларын арттыру

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

-Сәлеметсіңдер ме балалар! Сізді көргеніме қуаныштымын және сізбен жұмысты бастағым келеді! Көңіл-күйіңіз көтеріңкі, табысты болыңыз!

Біз үшін қоңырау соғылды

Барлығы үнсіз сыныпқа кірді,

Барлығы өз үстелдерінен әдемі тұрды,

сыпайы амандасып,

Тыныш отырыңыз, артқа тік отырыңыз.

Кәне бәріміз күлімдеп күрсініп, сабағымызды бастайық.

-Бір-біріңе қараңдар, күліңдер. Бір-біріңе көздеріңді тілейік, сабаққа сәттілік.

_ Тақтаға қараңдар, дәл қазір қандай көңіл-күйде екеніңді анықтап көріңдерші?

Жаттығуды орындап, бір-біріне жақсылық, жылы тілектер айту

Рисунок 1140


Э моциялық жағдайды бағалау

Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар

Сабақтың ортасы

1-тапсырма: Блиц-сұрақ әдісі

А.Байтұрсынұлы қай жылдары өмір сүрді?
Қай жерде дүниеге келді?

Алғашқы Қазақ газетіне басылған мақаласы?

Қазақ газетінде қай жылдары редактор болып қызмет атқарды ?
Маса жинағы туралы не білесің?

Аудармалар жинағы қалай аталады?



2-тапсырма: Топпен жұмыс. Постер жасау

1-топ. «Қайыршы мен қыдыр» аудармасы

2-топ. «Есек пен үкі» аудармасы


Негізгі кейіпкерлерін ата.

Теңеулер


Жағымды кейіпкер


Жағымсыз кейіпкер


Негізгі ойы


Тәрбиелік мәні



3-тапсырма:Композициялық талдау жаса


«Қайыршы мен қыдыр»

«Есек пен үкі»

1.Оқиғаның басталуы:



2.Оқиғаның байланысы:



3.Оқиғаның шиеленісуі:



4.Оқиғаның шарықтау шегі:



5.Оқиғаның шешімі: 





Сұрақтарға жауап береді










Постер жасайды, жұмысты қорғайды


Кестені толтырады










Талдау жасайды





Г үлдер әдісі







Көңіл кұй әдісі






Шарлар әдісі





Көбелектер әдісі



Рисунок 233

Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

-Сабағымызды қорытындылаймыз


-Тақтада гүл шоқтарымен мектебіміздің шалғынын безендірейік. Жасыл - сабақ жақсы өтті, сіз барлық тапсырмаларды оңай орындадыңыз. Сары – сабақ жақсы өтті, бірақ біраз қиындықтар болды

Әр оқушының партасында сары және жасыл гүлдер бар. Олар өздеріне ұнайтын түсті гүлді жапсырады.

Бағдаршам






Shape19







Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар


Сабақ №20


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

«Маймыл мен көзілдірік», «Қасқыр мен мысық» мысалдары

Сабақтың мақсаты

«Маймыл мен көзілдірік», «Қасқыр мен мысық» мысалдарымен танысу , оның тәрбиелік мәні ашу дағдыларын арттыру

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Барлығы бір ауыздан қайталайды:

Ең жақсы күн - бүгін.

Ең жақсы демалыс - жұмыс.

Ең жақсы жұмыс

Сіз жақсы көретін адам.

Ең үлкен қажеттілік – коммуникация.

Ең үлкен байлық – денсаулық.

Бір-біріңе қараңдар, күлімдеңдер. Бір-біріңе көздеріңді тілейік, сабаққа сәттілік.

_ Тақтаға қараңдар, дәл қазір қандай көңіл-күйде екеніңді анықтап көріңдерші?

Жаттығуды орындап, бір-біріне жақсылық, жылы тілектер айту



Эмоциялық жағдайды бағалау



Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар

Сабақтың ортасы

  1. 1-тапсырма: Топпен жұмыс.Постер жасау

1-топ.«Маймыл мен көзілдірік аудармасы

2-топ. «Қасқыр мен мысық» аудармасы


Негізгі кейіпкерлерін ата.

Теңеулер


Жағымды кейіпкер


Жағымсыз кейіпкер


Негізгі ойы


Тәрбиелік мәні



2-тапсырма : Жеке жұмыс.

Компазициялық талдау жаса

1.Оқиғаның басталуы:

2.Оқиғаның байланысы:

3.Оқиғаның шиеленісуі:

4.Оқиғаның шарықтау шегі:

5.Оқиғаның шешімі: 

3 тапсырма.

Оқу сауаттылығы тапсырмасы

Тапсырма

Мәтінді мұқият тыңдап, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.

Ұрлық

Бұрын бір ел болыпты, халқының бәрі ұры екен. Кеш батса болды, көршісінің үйіне ұрлыққа түседі екен. Ұрылар үйіне келсе, олардың да үйін де біреулер тонап кететін көрінеді. Ұрылар елі осылайша өмір сүріпті. Бір күні осы елге бір адал кісі көшіп келеді. Әлгі адам кешті өз үйінде кітап оқумен өткізеді. Түн болғанда ұрлыққа келген ұрылар шамы жанып тұрған үйден адамды көреді де, өз жөндеріне кетеді. Осылайша біраз уақыт өтеді. Енді жұрт адал адамға ренжи бастайды. Адал адам жұрт тілегіне қарсы келе алмай, ол да кеш бата үйінен кетіп, таң ата оралып жүреді. Тек жұрт сияқты ұрлыққа бармайды. Ол түнді өзен жағасында аспандағы айға, ағып жатқан суға қарап, көпір үстінде өткізіп жүреді. Таңертең үйіне келсе, ұрылар үйін тонап кетеді екен. Біраз уақыттан кейін адал адам кедейге айналады. Ал ұрлықпен айналысып жүрген отбасылар байып, ұрлықпен айналыспайтын болады. Адал адамның үйіне ұрлыққа түскен ұрылар ештеңе таба алмай, кедей бола бастайды. Байығандар адал адам сияқты түнде табиғатты тамашалап, көпір үстінде жүруді әдетке айналдырады. Осыдан қала халқы бай, кедей болып бөлінеді. Енді бай адамдар өздері ұрлық істемейді, бірақ кедейлерге ұрлық істетеді. Осылайша байығандар одан әрі байып, кедейлер кедейлене береді. Бірте-бірте байлар өздері ұрлауды да, өзгелерді ұрлыққа жалдауды да қояды. Бірақ енді байлығын ұрылардан қорғауды ойлайды. Содан ақылдаса келіп, сақшы жиып, түрме салады. Арада біраз жыл өткенде әлгі қаланың тұрғындары «ұрлық» деген сөзді ұмытады. Өздері ұры болса да, енді олар «бай», «кедейміз» дейді екен. Сонда баяғы адал адам ғана өзгермеген еді. Бірақ ол да ұзамай өмірден өтіпті. Елдің айтуына қарағанда аштан өліпті.

1. Мәтіннен 1 қоғамдық, 1 тұрмыстық мәселені анықтаңыз.

1. __________________________________________________________________

2. __________________________________________________________________

2. Мәселенің бірін таңдап, бүгінгі заман көрінісімен байланыстыра отырып, өз пікіріңізді

4- 5 сөйлеммен түсіндіріңіз. ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________

3. Берілген сұрақтардың бірін таңдап, жұпта диалогке түсіңіз. Сөйлеу кезінде кідіріс, екпін, интонацияны ескеріңіз. 1. Қоғамдағы құқықтық сауаттылықты қалай арттыруға болады? 2. Еліміздегі балалар құқығы қалай қорғалады? 3. Өз құқығын білмеудің салдары қандай болады? 4. Жастар арасындағы тәртіп бұзушылықтың себебі неде?


Сұрақтарға жауап береді



















Кластер жасайды






Кестені толытрады







Талдау жасайды



Г үлдер әдісі








Көңіл кұй әдісі






Шарлар әдісі





Көбелектер әдісі



Рисунок 233

Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

Сабағымызды қорытындылап, тазалығымызды безендірейік.



-Тақтада біздің мектептің шалғынын гүлдермен безендіріңдер.

Қызғылт - сабақ жақсы өтті, сіз барлық тапсырмаларды оңай орындадыңыз.

Қызыл – сабақ жақсы өтті, бірақ біраз қиындықтар болды


-Мен сіздің жұмысыңызды табыс сызығы арқылы бағалауды ұсынамын.

Әр оқушының партасында сары және қызыл гүлдер бар.




Олар өздеріне ұнайтын түсті гүлді жапсырады.



Ө зін-өзі бағалау




Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар







Сабақ №21

Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

«Балықшы мен балық», «Алтын әтеш» мысалдары

Сабақтың мақсаты

«Балықшы мен балық», «Алтын әтеш» мысалдарымен танысу , оның тәрбиелік мәні ашу дағдыларын арттыру

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

« Үш қол» тренингісін өткізеді.

Үш түсті қағаздан қолдың пішіні қиылады. Мысалы, көк, қызыл, жасыл. Мұғалім оқушыларды жұппен тұруларын ұсынады. Жұптағы оқушылар мұғалімнің көтерген қолының түсіне байланысты қимылға түсіп амандасады.

Көк – оқушылар бір-біріне қол беріп амандасады;

Қызыл – қушақтасып амандасады;

Жасыл – арқаларымен амандасады;

Мақсаты: Ынтымақтастық атмосферасын орнатып, жағымды жұмыс ортасын қалыптастыру.

ҚБ: « Бағдаршам» әдісі арқылы топтар бірін-бірі бағалайды.




Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, компьютер,

Графопроектор






Сабақтың ортасы

1-тапсырма: «Ия/ жоқ» әдісі



Ия

Жоқ

А.Байтұрсыновтың туған жерін останай облысы,Торғай атырабындағы Сартүбек жері



А.Байтұрсыновтың 1909 ж.қамалғанға дейін атқарған қызметіҚарқаралыда аудармашы



А.Байтұрсыновтың Крыловтан аударған аудармасын«Қасқыр мен мысық»



А.Байтұрсыновтыңбастырған эпостық жырын «Ер Төстік»





жанрды топқа бөлуі
Жай сөйлеу түрде, сөйлестірген түрде, хат түрінде, аралас түрде



жұртшылықты оқуға,өнер-білімге, рухани көтерілуге шақыру, мәдениетті уағыздауға, еңбек етуге үндеу түріндегі жинағын тап оқу құралы





2-тапсырма: Топпен жұмыс

1-топ. «Балықшы мен балық», аудармасы

2-топ. «Алтын әтеш» аудармасы


Негізгі кейіпкерлерін ата.

Теңеулер


Жағымды кейіпкер


Жағымсыз кейіпкер


Негізгі ойы


Тәрбиелік мәні



3-тапсырма : Жеке жұмыс.

Компазициялық талдау жаса

1.Оқиғаның басталуы:

2.Оқиғаның байланысы:

3.Оқиғаның шиеленісуі:

4.Оқиғаның шарықтау шегі:

5.Оқиғаның шешімі: 

Пікірлерін білдіреді











Ассоцация жасайды жұмысты қорғайды

Постер жасайды


Кестені толтырады





Талдау жасайды







Г үлдер әдісі








Көңіл кұй әдісі






Шарлар әдісі





К өбелектер әдісі




Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

Кері байланыс

«Бүгін сабақта....» әдісі арқылы сабақ бойынша кері байланыс жасайды.

1.Бүгін сабақта біле алдым...

2.Менің ойымша, біз үшін маңызды ...

3.Өзімнің бүгінгі жұмысымды сәтті деп есептеймін, өйткені...

4.Мен үшін қиындық тудырған ...

Кері байланыс жасайды





Смайликтер арқылы бағалау



Сабақ №22


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

«Қайырымды түлкі» ,«Ала қойлар» мысалдары

Сабақтың мақсаты

«Қайырымды түлкі» ,«Ала қойлар» мысалдарымен танысу , оның тәрбиелік мәні ашу дағдыларын арттыру

Сабақ барысы


Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау


Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

Оқушыларды түгелдеу

Жағымды атмосфера түзу

2. « Стикердегі сұрақ » әдісі арқылы оқушылар келесі сұрақтарға жауап береді.

Өткен сабақ сұрақтар




ҚБ: « Бас бармақ » әдісі арқылы топтар бірін-бірі бағалайды.






Түсінбедім Сұрақтарым бар Түсіндім

Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау





Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың ортасы

  1. 1-тапсырма: Кестені толтыр

А.Байтұрсынұлының өмірбаяны бойынша кестені толтырындар:

Өмір кезеңі

Бір сөзбен атаңыз

1872 жылы


1895 жылы


1909 жылы


1923 жылы


1936 жылы


1937жылы


1938 жылы



2-тапсырма: Жұппен жұмыс. Постер жасау

1-топ.«Қайырымды түлкі» аудармасы

2-топ. «Ала қойлар» аудармасы


Негізгі кейіпкерлерін ата.

Теңеулер


Жағымды кейіпкер


Жағымсыз кейіпкер


Негізгі ойы


Тәрбиелік мәні




3-тапсырма:Компазициялық талдау жаса


«Қайырымды түлкі»

Ала қойлар

1.Оқиғаның басталуы:



2.Оқиғаның байланысы:



3.Оқиғаның шиеленісуі:



4.Оқиғаның шарықтау шегі:



5.Оқиғаның шешімі: 




Кестені толтырады












Постер жасайды






Кестені толтырады










Талдау жасайды



Г үлдер әдісі








Көңіл кұй әдісі






Шарлар әдісі





Көбелектер әдісі



Рисунок 233

Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

ҚБ: «Эмоция» әдісі арқылы бағаланады.






Кері байланыс

«Бүгін сабақта....» әдісі арқылы сабақ бойынша кері байланыс жасайды.

1.Бүгін сабақта біле алдым...

2.Менің ойымша, біз үшін маңызды ...

3.Өзімнің бүгінгі жұмысымды сәтті деп есептеймін, өйткені...

4.Мен үшін қиындық тудырған ...

Кері байланысжасайды

Ж ұлдыздар арқылы









Сабақ №23-24

Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Батырлар жырын оқыту әдістемесі. «Қобыланды батыр» жыры

Сабақтың мақсаты

Батырлар жыры туралы мәлімет беріп, жырдан үзіндіні таныстыру.Жырдағы батырлар ерлігін, халқы үшін жанын беруге дайын екендігін түсіндіру.Ойлау қабілеттерін, қиялын дамыту

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

«Заряд алу» тренингісін өткізеді.

Оқушылар шеңбер болып тұрады, алақандарын ұстап бірінші екіншісіне бір рет қысып сигнал бредеі екіншісі үшіншісіне екіә рет, үшіншісі келесіне төрет солай кете береді. Соңында алғашқы біріншісі қанша заряд алғанын айтады 2. « Серпілген сауалдар» әдісі арқылы оқушылар өткен тақырып бойынша қайталау жасайды.

Өткен сабақ бойынша сұрақтар


ҚБ: « Нысан » әдісі арқылы топтар бірін-бірі бағалайды.







Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар

Сабақтың ортасы

1-тапсырма: Мағынаны тану

2-тапсырма: Топпен жұмыс

«Қобыланды батыр» жырынан үзіндімен танысу



Негізгі кейіпкерлерін ата.

Теңеулер


Жағымды кейіпкер


Жағымсыз кейіпкер


Негізгі ойы


Тәрбиелік мәні



3-тапсырма : Жеке жұмыс.

Қобыланды батырға мінездеме бер.

Пікірлерін білдіреді













Ассоцация жасайды жұмысты қорғайды

Постер жасайды


Кестені толтырады








Талдау жасайды


Мінездеме береді


«Көбелектер» арқылы















Рисунок 2




Бағдаршам арқылы




Шарлар арқылы




Г үлдер арқылы



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар






- Сізге не ерекше қызықты болды?

-Тақтада гүл шоқтарымен мектебіміздің шалғынын безендірейік. Жасыл - сабақ жақсы өтті, сіз барлық тапсырмаларды оңай орындадыңыз. Сары – сабақ жақсы өтті, бірақ біраз қиындықтар болды. Қызыл - қиындықтар болды

-Мен сіздің жұмысыңызды табыс сызығы арқылы бағалауды ұсынамын.

Әр оқушының партасында қызыл, сары, жасыл гүлдер бар. Олар өздеріне ұнайтын түсті гүлді жапсырады.

Бағдаршам






AutoShape 1

AutoShape 2






Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар


Сабақ №25


Бөлім:



Педагогтің аты-жөні



Күні:



Сабақ



Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:


Сабақтың тақырыбы

«Ер Тарғын» жыры


Сабақтың мақсаты

Әр түрлі стратегиялар арқылы ойлау қабілетін, ауызша сөйлеу мәдениетін дамыту.


Сабақ барысы


Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар


Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

«Шаттық шеңбері» тренингісін өткізеді.

Оқушыны бір-біріне тілек айту арқылы жағымды ахуал қалыптастырып, жақындастырады, көңіл күйін көтереді, бауырмалдығын оятады.

Мақсаты: Сабақ басталар алдында қолданылады. Оқушылар үлкен шеңберге тұрады, кезектесіп тілек айтады.

2. « Идеялар себеті » әдісі арқылы өткен сабақ бойынша негізгі идеяларды стикерге жазып салады.







Бұл әдістің жүргізілуінің басты мақсаты - оқушылар тақырып барысында салыстыру, талдау жұмыстарын жүргізу үшін.

ҚБ: « Ағаштар » әдісі арқылы топтар бірін-бірі бағалайды.





Түсінікті Түсінгендеймін

Түсінбедім

Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар






Сабақтың ортасы

  1. 1-тапсырма: Ассоцация

  2. Батыр- Ер Тарғын


2-тапсырма: Топпен жұмыс:

І топтың сұрағы:

Жыр қалай басталады?

Жыр туралы не білесің?

Жырда қандай батырлар бар?

Оқиға қай заманда болған?

Тарғын кіммен кездесті?

Не үшін кездесті?

Оның сырт бейнесінен нені байқадың?

ІІ топтың сұрағы:

Домбауыл қай елдің батыры?

Ол қандай адам деп ойлайсың? Саған үнады ма?

Жоқ әлде ұнамады ма?

Неге ұнамады?

ІІІ топтың сұрағы:

Жырдан қалмақ батырларының сөзін тап.

Ол Ноғай елінің батырын неге теңейді?

Дұрыс па?

Неге?

Келісесің бе?

Келіспейсің бе?


Негізгі кейіпкерлерін ата.

Теңеулер


Жағымды кейіпкер


Жағымсыз кейіпкер


Негізгі ойы


Тәрбиелік мәні



Анықтама береді



Топпен тапсырма-ларды орындайды









Постер жасайды








Кестені толтырады










«Көбелектер» арқылы















Рисунок 224




Бағдаршам арқылы






Шарлар арқылы




Г үлдер арқылы



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар






Сабақ соңы

-Тақтада шарларымызбен мектебіміздің шалғынын безендірейік. Жасыл - сабақ жақсы өтті, сіз барлық тапсырмаларды оңай орындадыңыз. Сары – сабақ жақсы өтті, бірақ біраз қиындықтар болды. Қызыл - қиындықтар болды


-Мен сіздің жұмысыңызды табыс сызығы арқылы бағалауды ұсынамын.




Кері байланыс жасайды












Бағдаршам





Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақ №26


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Шешендік сөздерді оқыту. Майқы би және бидің шешендік сөздері

Оқу мақсаты

Майқы бидің өмірбаяны және бидің шешендік сөздердің мағынасын түсіну

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

«Бұзық телефон» тренингісін өткізеді.

Мақсаты: Оқушыларды дұрыс тындауға ынталандырады. Сергиді

Өткен тақырып сұрақтары


ҚБ: « Мадақтау » әдісі арқылы жұптар бірін-бірі бағалайды.

Керемет! Тамаша! Ғажап!

Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар

Сабақтың ортасы

1-тапсырма: Қызығушылығын ояту

 Майқыға тән қасиеттерді жазу


Shape20

Майқы би


Shape21 Shape22 Shape23 Shape24

Shape25 Shape26

Shape27 Shape28 Shape29

Shape30




2-тапсырма: Топпен жұмыс

1-топ.

Хан – халықтың қазығы,
Қараша – ханның азығы.

2-топ.

Уәзіріне сырын алдырған хан - қақпанға түскен аң.

3-топ.

Хан ақылды,әділ болса, қарашасы ынтымақты,батыл болса, қара жерден су ағызып, кеме жүргізеді..

4-топ.

Алтау ала болса, ауыздағы кетеді,

Төртеу түгел болса, төбедегі келеді


3-тапсырма: Топпен жұмыс. Дебат


1-топ. Шешен болып туалады.

2-топ.Шешен болып қалыптасады.



4-тапсырма: Бекіту сұрақтары

  • Майқы би қай ғасырларда өмір сүрген?

  • Майқы бидің есімі қай тарихи тұлғамен қатар аталады?

  • Майқы бидің нақыл сөздері неге қатысты айтылған?


Майқыға тән қасиеттерді жазады

 






Нақыл сөздеріне түсініктеме береді ,сөздерегі фрезоло-гизм сөздерді табады

Тура мағынасын түсіндіреді


Мысалдар келтіреді







Сұрақтарға жауап береді


«Көбелектер» арқылы















Рисунок 224




Бағдаршам арқылы






Шарлар арқылы




Г үлдер арқылы



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы


- Алдымызға қандай мақсаттар қойдық?

Алға қойған мақсаттарыңызға жете алдыңыз ба, қалай ойлайсыз?

-Қалайша?

- Сабақта нені жақсы орындадың?

-Тағы немен айналысу керек?

-Тақтада шарларымызбен мектебіміздің шалғынын безендірейік. Жасыл - сабақ жақсы өтті, сіз барлық тапсырмаларды оңай орындадыңыз. Сары – сабақ жақсы өтті, бірақ біраз қиындықтар болды. Қызыл - қиындықтар болды

Кері байланыс жасайды

Бағдаршам




Shape31

Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакатта



Сабақ №27

Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Төле би  және бидің шешендік сөздері

Оқу мақсаты

Төле би  және бидің шешендік сөздердің мағынасын түсіну

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

«Тормоз» тренингісін өткізеді.

Шеңберде тұрып, ретімен саналады. Жүргізуші өз санын айтып, санын шапалақтайды, барлығы солай қайталайды. Сосын басқа әріптестің санын айтады, сол кезде сол әріптес әрі қарай жалғастыру керек

Мақсаты: Бұл жаттығу арқылы топта ЖАДА қалыптасады, тыңдалым мен зейін дамиды.

2. «Ұшақтағы сұрақтар » әдісі арқылы оқушылар өткенді қайталап, жаңа сабаққа кіріспе жасайды.

ҚБ: « Ауа райы » әдісі арқылы жұптар бірін-бірі бағалайды.





Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың ортасы

1-тапсырма:Суретті таны

Қазақтың шешендерінің көрнекті өкілі кім?
2-тапсырма:
Топпен жұмыс.  



І топ

Бейбіт жатқан ауылға жоңғарлар шауып, мал-мүлікті тонап кетеді. Жау қорлығынан тоз-тоз болған ел-жұрт таулы жерлерге қашып жан сауғалайды. Босқын халық арасында екі қабат жас келіншек бесікті арқалап бара жатады. Қара жолда Төлемен үзеңгі қағысып келе жатқан егде кісі:

-Мына бишараның көрпе-жастығын тастап,бос бесікті арқалап келе жатқанын-ай,-дейді.

-Баланың бесігі-кең дүниненің есігі!-депті сонда Төле би.


ІІ топ

Жаугершілік ойраны тыныс алған күндері ел-жұрт малын, бала-шағасын іздестіре бастайды. Жұртта қалып кеткен бір кемпір екі-үш айлық нәрестені бауырына басып, көш ізімен пана тапқан ауылға келіп жетеді. Жап- жалаңаш балаға екі әйел таласып қалады. Ұрыс-жанжал шығады.Кемпір бөбекті ешқайсысына бермейді.

Төле кемпір құшағында шырқырап жылап жатқан баланы екі әйелдің ақ құбасына береді. Ол нәрестенің бетінен сүйіп, арқасынан қағады. Бірақ бала жылағанын қоймайды.Енді би баланы қара торы келіншекке ұстатады. Екінші келіншек нәрестені бауырына басып, құйрығынан шөпілдетіп сүйген кезде ол жылағанын бірден қояды.

-Бауырыңның жылуы кетпесін,-дейді би сонда қара торы келіншекке.


ІІІ топ

Жорықтан оралған жігіт Төле үйіне келіп, жол үстінде көрген -білгенін әңгімелеп отырады.

-Ауыл іргесіне жақындай бергенде екі-үш жасар баласын мойнына мінгізіп, бір арқа шеңгелді арқалап келе жатқан әйелді кездестірдім.Тікенек шөптің үстінде отырған баланы ерге отырғызып, алдыма алайын десем, шешесінің мойнынан айрылмай қойды.

Сонда Төле би:

-Кірпікшешен баласын арқалап жүріп өсіреді емес пе?-дейді.

-Бұл не дегеніңіз, биеке?-таң қалады жігіт.

-Ананың тікенекті арқасы балаға мамықтай жұмсақ тиеді,-депті Төле би.


3-тапсырма: Жеке жұмыс .

Мына шешендік нақылдағы дос пен жолдасты дұрыс орналастыр.

--Әйеліңмен----------------- дос бол- берекең кіреді,

--Азаматпен--------------- дос бол –қадіріңді біледі,

--Білімдімен----------------- дос бол –ақыл-кеңес береді.

--Бармен----------------- жолдас болсаң, ерінің майланады.

--Жоқпен----------------- жолдас болсаң, есің айналады.

--Ұрымен----------------- жолдас болсаң,


4-тапсырма:Ия/жоқ әдісі

-1663-1756 жж. өмір сүрген

-Орта жүздің төбе биі.

-Жамбыл облысы, Шу өзені, Жайсаң жайлауында дүниеге келген.

-Дулат тайпасының сиқым руынан шыққан;

-Қазақ мемлекеті тарихындағы атақты саяси қайраткер;

-Қасым хан тұсында ұйымдасқан Билер кеңесінің мүшесі;

-"Жеті Жарғы" заңын  жасаушылардың көрнекті өкіл;

Кестеге сөздерді бөліп жазады













Постер жаса йды

Мысалдар келтіреді

Жұмысты қорғайды





Мәтінмен жұмыс жасайды






















































Сәйкестен-діреді













Пікірлерін білдіреді














«Көбелектер» арқылы















Рисунок 224




Бағдаршам арқылы






Шарлар арқылы




Г үлдер арқылы



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар






- Алдымызға қандай мақсаттар қойдық? – Алға қойған мақсаттарыңызға жете алдыңыз ба, қалай ойлайсыз? -Қалайша? - Сабақта нені жақсы орындадың?

-Тағы немен айналысу керек?

- Тақтадағы постерімізді гүлдерімізбен безендірейік. Жасыл - сабақ жақсы өтті, сіз барлық тапсырмаларды оңай орындадыңыз. Сары – сабақ жақсы өтті, бірақ біраз қиындықтар болды. Қызыл - қиындықтар болды

Кері байланыс жасайды

Бағдаршам




Shape32












Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар






Сабақ №28

Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Қазыбек би және бидің шешендік сөздері

Оқу мақсаты

Қазыбек би және бидің шешендік сөздердің мағынасын түсіну

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

«Аудағы доп » тренингісін өткізеді.

Шеңберде тұрып, қолдарындағы допты бір-біріне тілек айта отырып лақтырады.

Мақсаты: Бұл жаттығу арқылы топта ЖАДА қалыптасады, тыңдалым мен зейін дамиды.

2. « Шеринг » әдісі арқылы оқушылар суретке байланысты тапсырма орындайды.

Мақсаты: Тақырып бойынша ойларын жинақтайды, пікір алмасады.

Қолданылуы: Барлығы шеңберде отырады, жүргізуші бастап, кезекпен барлығы тақырып бойынша түйінді ойды қорытындылайды. Идеялар қайталанбау керек


1.Сұрақтар


ҚБ: «Аңдар» әдісі арқылы топтар бірін бірі бағалайды.





Түсінікті Толықтыру керек Түсініксіз



Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың ортасы

1-тапсырма:

  1. Төле биді халық арасында кім деп атаған? / Қарлығаш әулие/

  2. Төле би алғашқы төрелігін қанша жасында айтқан? / 15 жаста/

  3. «Бай болсаң, халыққа пайдаң тисін, батыр болсаң, жауға найзаң тисін…» деген сөздерін кімге арнаған? / Орманбет би/


2-тапсырма: Қызығушылығын ояту


3-тапсырма:

1-топ.

Келінің керіске сай болса,

Қызың сумақай болса,

Сол үйдің берекесі түгел кетеді,

Әйелің жақсы болса,....


2-топ.

Бір дегеніңіз - бірлігі кеткен ел жаман.

Екі дегеніңіз - егесіп өткен ер жаман.

Үш дегеніңіз - үш бунақты шідерден шошынар ат жаман.


3-топ.

Еркектің қалған тісі аман болса, бір күрек тістен келер кемшілік жоқ, Ал әйелдің күрек тісі, әрі көркі, әрі жіп қиятын қаруы,


3-тапсырма: Тест

  1. Төле биге Қазыбек бидің қойған сауалындағы «алыс», «тәтті», «несие», деген сөздері не мағынаны білдіреді?

А) құлағының естуі, немере, дау-дамай мәселесі

В) көз, ұйқы, балалары

С) қадірі, кәрілік, беделі

  1. «… Жауға сілтер қаруыңды еш уақытта жақыныңа сілтеме!» деген сөздерін Қазыбек кімге айтқан?

А) Хан Қоңтәжіге

В) Ағайындары Бертіс би мен Тілеуке биге

С) інісі Бөдене батырға

  1. Қазыбек бидің балаларының ішінде әке жолын жалғастырып, атақты би болған қай баласы?

А) Бекболат

В) Қазымбет

С) Сырымбет

Сұрақтарға жауап береді













Би туралы білетін ақпарат-тарын айтады








Бидің қандай дауда төрелік еткен сөздері екендігін табады

,

әңгімедегі фрезоло-гизм сөздерді табады

оларға түсініктеме береді













Сұрақтарға жауап береді









«Көбелектер» арқылы











Рисунок 224




Бағдаршам арқылы






Шарлар арқылы




Г үлдер арқылы



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

- Алдымызға қандай мақсаттар қойдық? – Алға қойған мақсаттарыңызға жеттіңіз бе? - Сабақта нені жақсы орындадың? -Тағы немен айналысу керек? Сабақта өз жұмысыңызды бағалаңыз


-Мен сіздің жұмысыңызды табыс сызығы арқылы бағалауды ұсынамын.

Кері байланыс жасайды

Бағдаршам




Shape33



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар


Сабақ №29


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Әйтеке бижәне бидің шешендік сөздері

Оқу мақсаты

Әйтеке бижәне бидің шешендік сөздердің мағынасын түсіну

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

« Жасырын тілек » тренингісін өткізеді.

Мақсаты: Ынтымақтастық орта орнату.

2. « Кувертка » әдісі арқылы оқушылар тақырып бойынша топқа бөлініп, сол тақырыптар жайлы не біледі, ортаға салып, талдайды.

Сұрақтар


Мақсаты: Идеялар талқыланады, жинақталады

Қолданылуы: А-4 парақ екіге бүктелініп, жұпта кезек –кезек идеялар жазылып, ой бөліседі

ҚБ: «Бағдаршам» әдісі арқылы топтар бірін бірі бағалайды.

Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар

Сабақтың ортасы

1-тапсырма: Ассоцаия


2-тапсырма:

1-топ. Іні — ағаның тынысы.

2-топ.

Нағыз тұлпар дауысын қоңыраудай сыңғырлатып, үзілдіріп, әсерлі қайырып кісінейді.

3-топ.

Ашу деген - ағын су,
Алдын ашсаң, арқырар.
Ақыл деген - дария,
Алдын тоссаң, тоқырар.


3-тапсырма. Жеке жұмыс .

Асқар тау сенде бір мін бар-
Асу бермейсің;
Тасқын су, сенде бір мін бар-
өткел бермейсің;
Билер, сендерде бір мін бар-
Басқаға сөз бермейсің!


4-тапсырма: Ақиқат/жалған» әдісі

  1. Әйтеке Байбекұлы (1644 -1700 жж.) — қазақ халқының бірлігін нығайтуға үлкен үлес қосқан атақты үш бидің бірі, мемлекет қайраткері. 

  2. Әлімұлы тайпасының төртқара руынан шыққан.

  3. Әмір-Темірдің бас кеңесшісі Ораз қажының төртінші ұрпағы.

  4. Бүкіл парсыөзбекқырғыз, қазақ жұрты "Синесоф буа"(жаны пәк жан) атаған Сейітқұл әулиенің үшінші үрпағы. 

  5. Әбілқайыр ханға дейін Ұлы жүздің сөзін ұстаған қазақтың биі.

  6. Есім хан тұсында Самарқанды билеген Жалаңтөс батырдың жақын туысы.

  7. Әйтеке 3 жасында молдадан оқып сауатын ашқан.

Әйтеке би туралы ассоцация жасайды

Жұмысты қорғайды










Нақыл сөздерді талдайды . сөздердегі фрезологизмдерге түсініктеме береді









Мақалға түсініктеме береді

Тура мағынасын жазады




Пікірлерін білдіреді


Көбелектер арқылы













Рисунок 224






Бағдаршам арқылы






Шарлар арқылы




Г үлдер арқылы



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

Сабағымызды қорытындылайық

Сабақ барысында қандай жаңалықтар аштың? Қызыл, жасыл, сары қарындаштарды дайында. Жұмысыңызды бағалаңыз.

Кім сабақта мінсіз жұмыс істедім, бәрін түсіндім деп есептесе, басқасына түсіндіре алады – жасыл түсті.

Кім жақсы жұмыс істеді, бәрін түсінді деп санайды – сары.

- Жақсы, егер күмәніңіз болса немесе сізге кеңес керек болса - қызыл. Жұмысыңыз үшін рахмет.

Кері байланыс жасайды














Бағдаршам





Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар







Сабақ №30

Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Мақал-мәтелдерді оқыту

Сабақтың мақсаты

Мақал - мәтелдер туралы оқушылардың білім - білігін тереңдету, салыстыру, ажырата білу дағдылары мен талдау машықтарын қалыптастыру.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

« Жасырын тілек » тренингісін өткізеді.

Мақсаты: Ынтымақтастық орта орнату.

2. « Кувертка » әдісі арқылы оқушылар тақырып бойынша топқа бөлініп, сол тақырыптар жайлы не біледі, ортаға салып, талдайды.

Сұрақтар


Мақсаты: Идеялар талқыланады, жинақталады

Қолданылуы: А-4 парақ екіге бүктелініп, жұпта кезек –кезек идеялар жазылып, ой бөліседі

ҚБ: «Бағдаршам» әдісі арқылы топтар бірін бірі бағалайды.

Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар

Сабақтың ортасы

1-тапсырма: Топтастыру

Мақал - мәтелдер





2-тапсырма: Топпен жұмыс

Мәтелдердің негізгі белгілері.



3-тапсырма : Жеке жұмыс.

Мақал
Әке – асқар тау, шеше – қайнар бұлақ, бала – жағасындағы құрақ.
Құрылысы жағынан екі - үш бөлімді
Бидайдың кеудесін көтергені – дақылының жоқтығы,
Жігіттің кеудесін көтергені – ақылының жоқтығы.
Ой неғұрлым ашық, анық айтылады
Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен
Ақыл - өсиет түрінде келеді

▪ Мәтел
Аузы күйген үріп ішер.
Көбіне бір бөлімді болып келеді
Біреу тоңып секіреді, біреу тойып секіреді
Ой - пікір ишара, тұспал түрінде беріледі
Қызым, саған айтам, келінім, сен тыңда
Көбіне эмоциялық реңк басым

1. Құрылысы жағынан талдап көріңдер.
2. Айтылар ой қалай беріледі?
3. Мазмұны жағынан қалай берілген?


4-тапсырма: «Сәйкестендіру» әдісі

Білім – ырыстың тізгіні, жер – ырыстың кіндігі------------Отан туралы
Отан үшін отқа түс, күймейсің------------------Еңбек туралы
Нар тәуекел – ер ісі----------------------Оқу, білім туралы
Ырыс алды – ынтымақ------------Ерлік, батырлық туралы
Жігітті жолдасынан таны------------------Достық, жолдастық туралы
Еңбек түбі – береке------------------------------Үнемшілдік туралы
Әке көрген оқ жонар, шеше көрген тон пішер------Бірлік, ынтымақ туралы
Тамшыдан тама - тама дария болар--------------------------Ата - ана туралы


Анықтама береді



Ассоцация жасайды жұмысты қорғайды

Постер жасайды


Кестені толтырады





Талдау жасайды








Көбелектер арқылы















Рисунок 4




Бағдаршам арқылы






Шарлар арқылы




Г үлдер арқылы



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

5 мин

- Сабағымыз аяқталды. Кім қызықты және оңай болды, шеңберге тұрып, қолдарын ұстайды.

- Кімді қызықтырды, бірақ тапсырмаларды орындау кезінде сіз қиындықтарға тап болдыңыз, қолыңызды жағыңызға қойып, қойыңыз.

-Жарайсыңдар балалар! Сіз бүгін көп еңбек еттіңіз. Жұмысыңыз үшін рахмет!

Кері байланыс жасайды







AutoShape 3 AutoShape 4






Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар


Сабақ №31


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Жұмбақтарды табамыз, жаңылтпаштарды жаттаймыз

Сабақтың мақсаты

Мақал-мәтелдерді жаттау, айту, жұмбақтарды шешу дағдыларын дамыту

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Психологиялық көзқарас

- Балалар, дұрыс, әдемі отырыңдар.

-Бір-біріңе қараңдар.

- Күл.

- Артыңызға бұрылып, күліңіз.

- Көңіл-күйіңіз жақсы ма? Керемет. Күлімсіреу мен жақсы көңіл-күй сабақта көмекшілеріңіз болсын.

- Күн ұзақ көтерілді,

Біздің терезеге қарады.

Бұл бізді сабаққа асығады


Жаттығуды орындап, бір-біріне жақсылық, жылы тілектер айту





Эмоциялық жағдайды бағалау




Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың ортасы

  1. 1-тапсырма: «Ойнайық та, ойлайық»
    Сұрақ - жауап
    1. Өз елің – алтын (қандай?) бесік
    2. Ел қариясы – (кімнің?) елдің қазынасы
    3. Ер қанаты – (не?) ат
    4. Қанша тал кессең, қанша тал егуің керек? (бір, он)
    5. Адамның несі қорқақ, несі батыр? (көз, қол)
    6. Ашу не? Ақыл не? (дұшпан, дос)
    7. Нені ексең, тегін ішесің? (егін)
    8. Кім сыртыңнан мақтайды, кім көзіңе мақтайды? (дос, дұшпан)
    9. Өнерлі мен өлеңшінің несі алтын? (қолы, сөзі)
    10. Асықпаған не істейді? (арбамен қоянға жетеді)


2-тапсырма: Жұмбақтар шешу

Сөзі дана ,үні жоқ,

Сөйлемейді тілі жоқ.

Қолыңа алсаң – шешен,

Ақылы асқан көсем. (Кітап)


Аяғы жоқ жүреді,

Аузы жоқ сөйлейді. (Хат)


Шыр - шыр етеді,

Құлағыңнан өтеді.

Ұстай алсаң,

Сөйлеп кетеді. (Телефон)


Тілі бар, үні жоқ,

Өзін адам түсінген.

Жүрегі бар да қаны жоқ,

Сөйлеп тұрған үні жоқ. (Кітап)


Ойды аяқтап тұрады?

Жауап сөз қалап тұрады (сұрақ белгісі)


Ұранды, шаттықты,

Өкініш, аптықты,

Білдіріп ойын талайдың,

Шарға ине қадаймын. (леп белгісі)

3-тапсырма: Мақал-мәтелдер.

Мақалды аяқта.


Шебердің қолы ортақ,

Шешеннің тілі ортақ.


Тіл қаруы – сөз,

Сөз қаруы – ой.


Тіл жүйріктен де озады.


Сөйлей – сөйлей шешен болар,

Көре-көре көсем болар.

Жаңылтпаштарды жаттау

Ықылық тиді,ықылық,түйілдім қатты тұтынып,

Ықылық қалды тұтылып,сытылып щықтым тұтылып.


Тарғыл итім талға оралды,

Талға барып тағы оралды.


Үш ұшқыш алды,

Үш кірқысқыш,

Үш тісқысқыш.

Кірқысқыш қымбат па?

Тісқысқыш қымбат па?


Есік алдындағы отынның

Шырпылылырағынан ала кел..

Томарлылырағынан ала кел

Түбірлілірегінен ала кел.


Қылыш құнды құнсызда,

Қын қылышсыз құнсыз ба?

Сөйлемді аяқтайды




















Постер жасайды








Жұмбақтар-ды шешеді


Жаңытпаш-тарды жаттайды








Көбелектер арқылы















Рисунок 224




Бағдаршам арқылы






Шарлар арқылы




Г үлдер арқылы



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

- Сабағымыз аяқталды. Кім қызықты және оңай болды, шеңберге тұрып, қолдарын ұстайды.

- Кімді қызықтырды, бірақ тапсырмаларды орындау кезінде сіз қиындықтарға тап болдыңыз, қолыңызды жағыңызға қойып, қойыңыз.

-Жарайсыңдар балалар! Сіз бүгін көп еңбек еттіңіз. Жұмысыңыз үшін рахмет!

«Екі жүрек, бір тілек» ойыны



Кері байланыс жасайды

Шапалақ

Shape34

Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар



32 сабақ


Бөлім:


Педагогтің аты-жөні


Күні:


Сабақ


Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Құмырсқаның қанағаты

Сабақтың мақсаты

Мәтінді дұрыс, түсініп оқу, мәтіннің мазмұнымен тапсырмаларды орындау дағдыларын және сөздік қорларын арттыру

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

«Тормоз» тренингісін өткізеді.

Шеңберде тұрып, ретімен саналады. Жүргізуші өз санын айтып, санын шапалақтайды, барлығы солай қайталайды. Сосын басқа әріптестің санын айтады, сол кезде сол әріптес әрі қарай жалғастыру керек

Мақсаты: Бұл жаттығу арқылы топта ЖАДА қалыптасады, тыңдалым мен зейін дамиды.

2. «Ұшақтағы сұрақтар » әдісі арқылы оқушылар өткенді қайталап, жаңа сабаққа кіріспе жасайды.

ҚБ: « Ауа райы » әдісі арқылы жұптар бірін-бірі бағалайды.





Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар



Сабақтың ортасы

ҚҰМЫРСҚАНЫҢ ҚАНАҒАТЫ

Ертеде бір данышпан кісі болыпты. Ол кісі жан-жануарлардың, құрт-құмырсқаның тілін біледі екен. Бір күні әлгі данышпан жолаушылап келе жатыпты. Жарты жолға келгенде ат шалдырып, демалып отырса, кішкентай бір құмырсқаның дән тасып жүргенін көреді. Оны жерден көтеріп алады да, алақанына салып тұрып:

  • Қане, құмырсқа, айтшы, дәнді қайда алып барасың? - деп сұрайды.

  • Илеуіме апарамын, дейді құмырсқа.

Адам сұрайды:

  • Оны қайтесің?

  • Кейінге сақтаймын, дейді құмырсқа

Адам:

  • Көп жинайсың ба? – деп сұрайды

  • Құмырсқа өз шаруасының жайын былайша баяндайды:

  • Жаздай жұмыс істеп, жейтін азығымды жинаймын да, қыстыгүні қапннен қаперсіз тынығып жатамын.

Данышпан құмырсқаны шыр айналдыра қарай бастайды:

  • Басың неге үлкен?

  • Аз сөйлеп, көп ойлаймын.

  • Белің неге қылдырықтай?

  • Қомағай емеспін.

  • Жылына қанша дән жейсің?

  • Бір дән жеймін...

  • Соған қанағат етесің бе?

  • Одан көп жей берсем жер бетіндегі басқа құмырсқалар аш қалмай ма? Қанағат керек қой!

Құмырсқаның ақылына, қанағатына, көрегендігіне сүйсінген данышпан оны сынап көрмек болады. Қорапқа бір дән салады да, құмырсқаны соған қоса қамайды. Сонан соң су тимейтін бір жайлы жерге орналастырады.

  • Бір жылдан кейін келемін. Дәнің бар жейтін, қамсыз жата бер,- дейді данышпан құмырсқаға ескертіп. Осылайша құмырсқаның азықты қалай үнемдейтінін білгісі келеді. Бір жыл өткен соң әлгі данышпан құмырсқағақайта оралады. Өзі қойып кеткен жерден қорапты тауып алады. Құмырсқаның өлі-тірісін білмек болып, қорапты ашады. Қараса, құмырсқа тірі екен.

Қасына қалдырған дәннің жартысын ғана жепті. Бұған таңданған данышпан:

  • Ей құмырсқа, -депті себебін білмек ниетпен. –сен жылына бір дән жеймін деп едің ғой. Мына дәнді неге түгел жемей, жартысын қалдырғансың?

Сондақұмырсқа былай депті:

  • Айтқаның дұрыс, ал сен болсаң мені қорапқа салып, қамап кеттің. Сыртқа шыға алмаймын. Егер сен мені бұл қамаудан босатуды ұмытып кетсең, тағы да бір жыл қамауда жататын едім. Бір дәнді түгел жеп қойсам, аштан өлетін едім. Соны ойлап, қанағат еттім.

Данышпан оның шыдамдылығы мен тастай берік қанағатына қайран қалыпты. Оны қамап кеткенінің қиянат болғанын, азапқа салғанын енді түсініп:

  • Менің істегенім дұрыс болмапты, кешір, - депті де, қамаудан құмырсқаны босатып жіберген екен.

Содан кейін данышпан қанағаттың қасиетін адам баласына үйретіпті.

Тапсырма:

Мәтінді түсініп оқы.

Мәтінді мазмұнына қарай бөліктерге бөліп, жоспар құр.

Әр бөлікке тақырып ойлап тап.

Мәтінді түсініп оқиды



















мәтіннің құрылым-дық бөліктерін анықтайды





әр бөлікке сәйкес тақырып қояды.

Көбелекте арқылы















Рисунок 224




Бағдаршам арқылы






Шарлар арқылы




Г үлдер арқылы



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар





Сабақтың соңы

Сабағымызды қорытындылайық

Сабақ барысында қандай жаңалықтар аштың? Қызыл, жасыл, сары қарындаштарды дайында. Жұмысыңызды бағалаңыз.

Кім сабақта мінсіз жұмыс істедім, бәрін түсіндім деп есептесе, басқасына түсіндіре алады – жасыл түсті.

Кім жақсы жұмыс істеді, бәрін түсінді деп санайды – сары.

- Жақсы, егер күмәніңіз болса немесе сізге кеңес керек болса - қызыл. Жұмысыңыз үшін рахмет.

Кері байланыс жасайды














Бағдаршам





Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар






33 сабақ


Бөлім:




Педагогтің аты-жөні




Күні:




Сабақ




Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:



Сабақтың тақырыбы

Жақсылық ұмытылмайды



Сабақтың мақсаты

Мәтінді дұрыс, түсініп оқу, мәтіннің мазмұнымен тапсырмаларды орындау дағдыларын және сөздік қорларын арттыру



Сабақ барысы



Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар



Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

«Аудағы доп » тренингісін өткізеді.

Шеңберде тұрып, қолдарындағы допты бір-біріне тілек айта отырып лақтырады.

Мақсаты: Бұл жаттығу арқылы топта ЖАДА қалыптасады, тыңдалым мен зейін дамиды.

2. « Шеринг » әдісі арқылы оқушылар суретке байланысты тапсырма орындайды.

Мақсаты: Тақырып бойынша ойларын жинақтайды, пікір алмасады.

Қолданылуы: Барлығы шеңберде отырады, жүргізуші бастап, кезекпен барлығы тақырып бойынша түйінді ойды қорытындылайды. Идеялар қайталанбау керек


Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар



Сабақтың ортас

Жақсылық ұмытылмайды


Баяғыда бір бала болыпты. Ол сабағын жақсы оқыпты. Үй шаруасына да көмектеседі екен. Бірде сабақтан келе жатып, жол жиегінде отырған кіп-кішкентай қарлығашты көреді. Қарлығаш сынған қанатын сүйретіп, дәрменсіз жорғалайды.

Бала қарлығашты қатты аяйды. Үйге апарып емдемек болады. Сөйтіп, қойнына тығып, үйге алып келеді.

  • Қойнымда не бар, тапшы? – дейді папасына қулана жымиып.

  • Қайдан білейін, балам, -дейді папасы. – Кәне, өзің көрсете ғой не екенін.

  • Міне, қара! Қарлығаш. Көрдің бе, өзі кіп-кішкентай!

  • Неге ұстадың? Қарлығаш адамның досы ғой.

  • Мен оны ұстаған жоқпын. Тауып алдым. Көрдің бе? Қанаты сынған. Емдейін деп әкелдім.

  • Онда дұрыс екен, балам! – деп қуанады әкесі. – Жақсылық жасайын деген екенсің. Қарлығашты емдеп жаз, ол саған «рақметін» айтады.

Содан бала қарлығашты күтіп, емдей бастайды. Емдеп жемге үйретеді. Ақырында қанаты жазылып, үй ішінде ұша бастайды. Қарлығаштың балаға үйренгені сондай, иығына келіп қонып, қолынан жем жейтін болады. Содан бала қарлығашты көруге асығады екен.

Бір жолы мектептен келген соң қарлығашты дыбыстап шақырса, шақырғанына келмейді. Байқаса, терезенің көзі ашық қалыпты. Досының ұшып кеткенін біледі. Өзін тастап кеткеніне өкпелеп, жылап жібереді.

- Мен өзім-ақ қоя берейін деп жүр едім. Неге қоштаспай кетті екен?! – дейді ол өксігін баса алмай.

- Жылама, ботам! Қарлығаш енің жақсылығыңды ұмытпайды. Бір келуін келеді. Көр де тұр! – дейді әкесі.

Содан әкесінің айтқаны келеді. Бірде барлығы үй ішімен дастарқан басында отырғанда, терезенің көзінен зу етіп қарлығаш ұшып кіреді де, шиқ-шиқ етіп бөлмені айнала шарлап, қолын соза берген баланың иығына келіп қонады. Қарлығаштың аузында тістеп алған бір сап-сары дәні бар екенін отырғандар сонда ғана көреді.

  • Папа, мына аузындағысы не? – дейді бала.

  • Қауынның дәні. Саған рақмет айтайын деген сыйлығын қабыл ал, - деп әкесі күледі.

Қарлығаш лып етіп терезе көзінен ұшып кетеді. Ал әлгі дән еденге ұшып түседі.

Содан әкесі ұлына дәнді қыш тостағанға отырғызуға көмектеседі. Күн жылынған соң әкесі мен баласы өскінді бақшаға апарып отырғызады. Бала өскінді суарып, күтеді. Күз болғанда әлгі кіп-кішкентай өскіннен үп-үлкен, жұпар иісі аңқыған, тәп-тәтті қауын өсіп шығады.

  • Мұндай тәтті қауын жеп көрген емеспіз! – деп мақтайды жұрт.

Міне, баланың жақсылығын қарлығаш осылай қайтарған екен.


Тапсырма:

Мәтінді түсініп оқы.

Мәтінді мазмұнына қарай бөліктерге бөліп, жоспар құр.

Әр бөлікке тақырып ойлап тап.

Мәтінді түсініп оқиды



















мәтіннің құрылым-дық бөліктерін анықтайды





әр бөлікке сәйкес тақырып қояды.


Көбелектер арқылы











Рисунок 224




Бағдаршам арқылы






Шарлар арқылы




Г үлдер арқылы



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар























Сабақтың соңы

Сабағымызды қорытындылайық

Сабақ барысында қандай жаңалықтар аштың? Қызыл, жасыл, сары қарындаштарды дайында. Жұмысыңызды бағалаңыз.

Кім сабақта мінсіз жұмыс істедім, бәрін түсіндім деп есептесе, басқасына түсіндіре алады – жасыл түсті.

Кім жақсы жұмыс істеді, бәрін түсінді деп санайды – сары.

- Жақсы, егер күмәніңіз болса немесе сізге кеңес керек болса - қызыл. Жұмысыңыз үшін рахмет.

Кері байланыс жасайды














Бағдаршам





Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар




34 сабақ


Бөлім:



Педагогтің аты-жөні



Күні:



Сабақ



Сынып:

Қатысушылар саны: -

Қатыспағандар саны:


Сабақтың тақырыбы

Қорытынды


Сабақтың мақсаты

Мәтінді дұрыс, түсініп оқу, мәтіннің мазмұнымен тапсырмаларды орындау дағдыларын және сөздік қорларын арттыру


Сабақ барысы


Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің оқу іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар


Сабақтың басы

1. Ұйымдастыру

«Аудағы доп » тренингісін өткізеді.

Шеңберде тұрып, қолдарындағы допты бір-біріне тілек айта отырып лақтырады.

Мақсаты: Бұл жаттығу арқылы топта ЖАДА қалыптасады, тыңдалым мен зейін дамиды.

2. « Шеринг » әдісі арқылы оқушылар суретке байланысты тапсырма орындайды.

Мақсаты: Тақырып бойынша ойларын жинақтайды, пікір алмасады.

Қолданылуы: Барлығы шеңберде отырады, жүргізуші бастап, кезекпен барлығы тақырып бойынша түйінді ойды қорытындылайды. Идеялар қайталанбау керек

Сыныпта қалыпты атмосфера орнайды, сабақ мақсатына қызығушылық танытады, топқа бөлінеді.

Ауызша мадақтау


Сүйемелдеу ән, топқа бөлу үшін түрлі-түсті стикерлер, Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар






Сабақтың ортас

1-тапсрыма: Қызығушылығын ояту

Қауын, қарбыз дей алмайсың,
Піскенмен, жей алмайсың.
Жарғаныңмен, қап-қатты,
Ал асқанда, тәп-тәтті. (Асқабақ)  

Бір жыланды таяққа іліп алдым,
Ерге қона, пайдасын біліп алдым. (Қамшы) 

Тілден ұшып,
Құлаққа қонады. (Сөз)

Ойдың аяқталуын күтпейді,
Оны қойсаң, сөйлем бітпейді. (Үтір)

Сырғалы құлақ бір,
Үн-түнсіз сұрап тұр. (Сұрақ белгі)

Қадалды бір ине
Нүктедей түймеге. (Леп белгісі)

Егіз қайың,
Бой-бастары тең өскен.
Іске дайын,
Бұтақтары бес-бестен. (Қол)

2-тапсырма: Мәтінмен жұмыс .Жұппен

1-мәтін. Мәтінді оқы және көшіріп жаз. Мəтін түрлерін жəне оның құрылымдық бөліктерін анықта.

Ұя.

Қарлығаш ұя салды. Бiрақ ұяға торғай орналасып алды. Қарлығаш басқа қарлығаштарды көмекке шақырды. Көмек көрсетуге көп қарлығаштар келдi. Олар ұядағы торғайды қуып шықты. Қарлығаш ұясына орналасты. Достарына рахмет айтты. Достық – үлкен күш.


2-мәтін. Мәтінді оқы және көшір. Мəтін түрлерін жəне оның құрылымдық бөліктерін анықта.

Әже.

Менiң әжем бар.Әжемдi өте жақсы көремiн.Ол саған ертегi айтып бередi.Қобыланды, Алпамыс батырлар туралы жырлар айтады.Бүгiн аналар мейрамы.Мен әжеме гүл сыйлаймын


3-тапсырма: Ыстық орындық сұрақтары

Мәтіннің қандай түрлері бар?

Ауызша сөйлеу дегеніміз не?

Жазбаша сөйлеу дегеніміз не?

Тірек сөздер дегенді қалай түсінесің


Жұппен жұмыс.Сәйкестендір

Мазмұны

Мәтін тақырыбы

Қыс келдi. Кеше суық қар жауды. Мен қармен ойнадым. Шанамен сырғанадым. Менiң досым Еркiн шаңғы тептi.


Қол еңбегi

Көктем келдi. Бiз далада қуаласпақ ойнадық. Дене шынықтыруда доп лақтырып та ойнадық. Ауа райы жақсы.

Сурет.


Сурет сабағы өте қызық өтедi. Бұл сабаққа дәптер, бояу, қылқалам, өшiргiш, қарындаш керек. Мен сабақта түлкiнi салдым.


Қыс.


Бiз сабақта матадан дөңгелек қидық. Мата қызыл. Мен матаны қайшымен қидым. Қызыл жiппен тiктiм.


Көктем.




Мәтінді түсініп оқиды



















мәтіннің құрылым-дық бөліктерін анықтайды





әр бөлікке сәйкес тақырып қояды.


«Көбелектер» арқылы











Рисунок 224








Бағдаршам арқылы






Шарлар арқылы




Г үлдер арқылы



Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар























Сабақтың соңы

Сабағымызды қорытындылайық

Сабақ барысында қандай жаңалықтар аштың? Қызыл, жасыл, сары қарындаштарды дайында. Жұмысыңызды бағалаңыз.

Кім сабақта мінсіз жұмыс істедім, бәрін түсіндім деп есептесе, басқасына түсіндіре алады – жасыл түсті.

Кім жақсы жұмыс істеді, бәрін түсінді деп санайды – сары.

- Жақсы, егер күмәніңіз болса немесе сізге кеңес керек болса - қызыл. Жұмысыңыз үшін рахмет.

Кері байланыс жасайды














Бағдаршам





Интернет, моноблок, электронды тақта, оқулық, дәптер, қалам-қарындаштар, тақырыпқа қатысты ұлы ғұламалардың нақыл сөздері жазылған плакаттар
















Қорытынды

Функционалдық сауаттылық – оқушылардың алған білімдерін өмірде қолдану қабілетін қалыптастыратын маңызды білім беру ұстанымы. Бастауыш сыныптағы әдебиеттік оқу пәні арқылы бұл дағдыларды тиімді дамытуға болады. Бағдарламада ұсынылған әдістемелік тәсілдер мен тапсырмалар жүйесі оқушылардың оқу барысында мәтінмен жұмыс істеу, оны түсіну, талдау және өмірмен байланыстыру қабілетін жетілдіруге бағытталған.

Бағдарламаны жүзеге асыру оқушылардың әдеби шығармаларды түсінуін жақсартып, олардың сыни ойлау және аналитикалық көптеген оқыту әдістерінің біріктірілуі қабілеттерін дамытады. Сонымен қатар, бастауыш сынып оқушыларының оқу процесіне деген қызығушылығын арттырады.

Осылайша, бұл бағдарлама оқушылардың функционалдық сауаттылығын, шығармашылық және коммуникативтік дағдыларын дамытуға, олардың тілдік құзыреттілігін арттыруға бағытталған маңызды құрал болып табылады.





























Қолданылатын әдебиеттер тізімі


  1. Қабдолова, Г. Әдебиеттік оқу әдістемесі. Алматы: Атамұра, 2017, 45-78 беттер.

  2. Жұмабаева, Ә. Бастауыш сыныпта оқу сауаттылығын дамыту. Алматы: Мектеп, 2019, 90-135 беттер.

  3. Жұбанов, Қ. Қазақ тілі мен әдебиетін оқыту әдістемесі. Астана: Нұрлы бейне, 2018, 55-98 беттер.

  4. Ахметов, Ә. Бастауыш мектепте функционалдық сауаттылықты қалыптастыру жолдары. Алматы: Білім, 2020, 40-85 беттер.

  5. Vygotsky, L. S. Thought and Language. MIT Press, 2012, 112-175 беттер.

  6. PISA 2021 Frameworks Reading Literacy. OECD Publishing, 2021, 34-89 беттер.

  7. Rosenblatt, L. The Reader, the Text, the Poem: The Transactional Theory of the Literary Work. Carbondale: SIU Press, 2013, 50-110 беттер.

  8. Баймұратова, Б. Кіші жастағы оқушылардың оқу дағдыларын дамыту әдістері. Астана: Фолиант, 2019, 70-130 беттер.

  9. Baker, L., Dreher, M. J., & Guthrie, J. T. Engaging Young Readers: Promoting Achievement and Motivation. Guilford Press, 2016, 88-160 беттер.

  10. Мырзахметова, Р. Оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамытудағы әдебиеттік оқу рөлі. Алматы: Дарын, 2018, 95-140 беттер.

  11. Neuman, S. B., & Dickinson, D. K. Handbook of Early Literacy Research. Guilford Press, 2015, 120-185 беттер.

  12. Kintsch, W. Comprehension: A Paradigm for Cognition. Cambridge University Press, 2017, 45-110 беттер.

  13. Snow, C. E. Reading for Understanding: Toward an R&D Program in Reading Comprehension. RAND Corporation, 2013, 77-135 беттер.

  14. Beers, K. When Kids Can't Read: What Teachers Can Do. Heinemann, 2015, 60-140 беттер.

  15. Pressley, M. Reading Instruction that Works: The Case for Balanced Teaching. Guilford Press, 2018, 90-175 беттер.
















Изтаева Жанакул Сарсенбаевна





"Жамбыл облысы әкімдігінің білім басқармасы Сарысу ауданы білім бөлімінің Досбол орта мектебі " КММ

@dosbolom@mail.com

Бастауыш сынып мұғалімі





Алматы: «Білім әлемі» редакциясы, 2025ж.


Пікір берушілер:

Қазақ Ұлттық қыздар педагогикалық университетінің оқытушысы,

п.ғ.к., қауымдастырылған профессор м.а. Карсыбаева Раиса Канабековна

Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің

«Педагогика және психология» кафедрасының кандитаты

Текесбаева Анар



ISBN 978 - 601 - 341 - 501 – 14





ӘОЖ 379

КБЖ 74.262.27

Ж 19





© Изтаева Жанакул Сарсенбаевна

© ИП «Білім әлемі»




18


Жүктеу
bolisu
Бөлісу
ЖИ арқылы жасау
Файл форматы:
docx
17.03.2025
367
Жүктеу
ЖИ арқылы жасау
Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз
Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі