Реферат тақырыбы: Бастауыш сынып оқушыларының оқу мотивациясын арттыру жолдары

Кіріспе:

Оқу мотивациясы – оқушылардың білім алу іс-әрекетіне деген ынтасы мен қызығушылығының көрсеткіші болып табылады. Бастауыш сынып оқушылары үшін оқу мотивациясын арттыру, олардың мектепке деген қатынасын қалыптастыру өте маңызды. Әсіресе, бастауыш сыныпта балалардың оқу қызығушылығы мен ынтасын ояту, олардың өзіндік дамуында шешуші рөл атқарады.

Негізгі бөлім:

1. Оқу мотивациясының анықтамасы және түрлері:

- Ішкі мотивация – бала білім алу іс-әрекетін өз қызығушылығы мен ішкі қажеттілігімен байланыстырады. Мұндай балалар үшін оқу – қызықты әрі мағыналы іс болып табылады.

- Сыртқы мотивация – бала білім алу іс-әрекетін сыртқы ынталандырушы факторларға, мысалы, жақсы баға алу, марапаттау сияқты элементтерге байланысты жүргізеді.

Бастауыш сынып оқушыларының оқу мотивациясын арттыруда екі түрі де маңызды рөл атқарады. Сондықтан, оқушыларды түрлі әдістермен ынталандырып, олардың оқуға деген көзқарасын қалыптастыру қажет.

2. Оқу мотивациясын арттырудың әдіс-тәсілдері:

- Қызықты оқу материалдары мен әдістері: Оқушыларға қызықты әрі өздеріне жақын тақырыптар мен материалдар беру, оқу үдерісін ойын элементтерімен байыту. Мысалы, түрлі ойындар, тренингтер мен шығармашылық тапсырмалар арқылы балалардың оқу процесіне деген қызығушылығын арттыру.

- Оқушылардың жетістіктерін бағалау және марапаттау: Жақсы нәтижелерді бағалап, марапаттау мотивацияны арттырудың тиімді жолы. Бұл тек материалдық емес, моральдық марапаттарды да қамтиды.

- Жеке қызығушылықтар мен қажеттіліктерге назар аудару: Әрбір оқушының жеке қажеттіліктерін ескере отырып, оқу бағдарламасын жасау. Бұл әдіс оқушының өзіндік дамуына үлкен әсерін тигізеді және оны оқу процесіне тарту мүмкіндігін арттырады.

- Жалпы оқу мақсаттарын түсіндіру: Балаларға оқу мақсатының не екенін, бұл білімнің олардың өмірінде қандай рөл атқаратынын түсіндіру. Мақсатқа жету үшін балаларды қолдау мен ынталандыру қажет.

3. Оқушының әлеуметтік ортасының ықпалы:

Оқу мотивациясына үйде, мектепте және достарымен қарым-қатынастағы әсер ететін факторлар да үлкен рөл атқарады. Оқушының әкесі мен анасы оның оқуына белсенді түрде көмектессе, баланың оқу мотивациясы жоғары болады. Сондай-ақ, сыныптағы оң атмосфера, мұғалім мен оқушы арасындағы сенімді қарым-қатынас та мотивацияны арттыруда маңызды фактор болып табылады.

4. Мұғалімнің рөлі:

Мұғалім оқушының оқу мотивациясын арттыруда басты тұлға. Оқу процесіне қызықты да тиімді әдіс-тәсілдер енгізу, баланың жан дүниесін түсініп, әр оқушыға жеке көзқараспен қарау оның оқуын жақсартуға ықпал етеді. Мұғалімнің жоғары дәрежедегі педагогикалық шеберлігі, сабақты тартымды әрі қызықты етіп өткізу, әрбір оқушының жетістігін бағалау мотивацияны арттырудың тиімді жолдары болып табылады.

5. Топтық жұмыс және ынтымақтастық:

Бастауыш сынып оқушылары үшін топтық жұмыстар арқылы бір-бірімен өзара көмек көрсету, бірге мақсатқа жету – мотивацияны арттыратын тиімді әдіс. Мұғалім балаларды ынтымақтастыққа, бірлесіп жұмыс жасауға шақырып, оларды бір-бірінің жетістіктеріне қуану мен қолдау көрсетуге үйретеді.

Қорытынды

Оқу мотивациясы — оқушының білім алуындағы маңызды элементтердің бірі. Бастауыш сынып оқушыларының оқу мотивациясын арттыру үшін мұғалімдер мен ата-аналар әрқашан балалардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып, оларға дұрыс бағыт-бағдар беріп, қолдау көрсетуі қажет. Мотивацияны арттыру үшін тиімді әдістер мен тәсілдерді қолдану, балалардың оқу іс-әрекетіне деген қызығушылығын оятып, оларды жаңа жетістіктерге жетелейтін ең маңызды фактор болып табылады.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:

1. Сағадатқызы, А. (2018). «Оқушылардың оқу мотивациясын арттыру жолдары». Алматы: «Ұстаз» баспасы.

2. Жұмабаев, Қ. (2019). «Педагогикалық психология». Астана: «Білім» баспасы.

3. Ахметова, Б. (2020). «Мектепте оқыту әдістемесі: теория және практика». Шымкент: «Қазақ университеті».

Орындаған : Лесбек Ақерке Маратқызы