Баяндама
"Өзін-өзі тану әлемінде"
Өзін-өзі тану деген, өзіңді адами құндылықтарға
бастау алу, өзіңмен қатар өзгелерді де тану. Өзіңді тану барысында
өзіңнің тәрбиеңді, мінез құлықтарыңды жөндейсің. Өзіңді жақсы
жақтарға танытасың. Өзін-өзі тану пәні өте пайдалы әрі керек
пәндердің бірі.Атынан байқалып тұрғандай өзгені тану үшін, өзіңді
танып білуің қажет деп ойлаймын. Өзін-өзі тану пәні адамдарды
рухани адамгершілікке үйретеді. Рухани адамгершілікті меңгерген
адам еш уақытта жамандықты ойламайды, жамандыққа бармайды. Әрі
толық адам болып есептеледі. Адамзаттың ұлысы Абай Құнанбаев
сипаттаған "Толық адам" тұжырымдамасына лайықты қасиетке ие болу
үлкен жетістік. Сондықтанда бұл пәннің қажеттілігі зор. Қазақ
халқының ғұлама ғалымы Әл Фараби: "Адам мақсатына өзін-өзі
жетілдіру арқылы жетеді" деген екен. Міне бұл сөздер өзін-өзі тану
маңызды екенін дәлелдеп тұр. Себебі: өзіңді жетілдіру де өзін-өзі
танудан басталады. Еліміздің бірінші ханымы Сара Алпысқызы
Назарбаеваның білім беру үдерісіне енгізілген рухани-адамгершілік
тәрбиеге күш берген "өзін-өзі тану" бағдарламасы осы рухани
адамгершілік тәрбиеден бастау алып, жан-жақты жетілген тұлғаны
қалыптастыруды қолдайды. Өмірде бір нәрсені көздеп, қол жеткізгің
келіп, алға мақсат қойғың келсе, және өмірді танығың келсе ең
алдымен өзіңді танып, өзіңнің не қалайтыныңды біліп алу керек.
Бүкіл нәрсе өзіңді танудан басталады. Өзіңді-өзің жақсы көр, өзіңе
деген сүйіспеншілігің өшпеуі тиіс. Өзіңді өзгелерден төменмін деп
есептеме, бұл да өзіңді танудың бір бөліге. Ақжан атамыздың
"Өзіңді- өзің танысаң, істің басы" деген сөзінің мағынасы осында
жатса керек. Кейде өзіңмен- өзің оңашада қалып, өзіңмен сырласуда
неткен ғажап десеңізші. Қазіргі таңда бәрі дамыған, егер өзіңді
тану жағынан қиналып жатсаңыз көмектесетін психолгтар жетерлік,
олар саған жеткілікті ақпарат береді. Қазіргілер өздеріне
қарамастан, өзгеге ақыл айтқыш. Кейбіреулер ең алдымен бәрін
өздерінен бастау керек екенін де білмейді. Ал кейбіреулер өздерін
мінсізбін деп санайды. Ең алдымен өзіңді танисың, өзіңнің ішкі жан
дүниеңе не керек екенін біл үшін өзіңмен сырласасың. Өзіңе не
керегін білген соң, өзіңнің мақсатыңды қойып қоғамды тани
бастайсың. Ең мағыздысы өзіңнің жан дүниеңнің қалауымен жүру
маңызды. Себебі, кім кепіл сенің болашақта басқан қадамың үшін
өкініп қалмауыңа. Мен жиі өзіммен сырласамын, жан дүниемді тыңдауға
тырысым, сол-себепті өзіме сенімдімін.
Менің ойымша, өмірде өз жолыңды табу үшін, өз
өміріңді құру үшін, өзіңді танып білу керек. Егер өзіңнің не
қалайтыныңды білмесең, сен өміріңе қанағаттана
алмайсың.
Жамбыл облысы, Жамбыл ауданы,
Шайқорық орта мектебі
Қыдырбай Маржан. 9 сынып