Баяндама тақырыптары

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ОҚУ-АҒАРТУ МИНИСТРЛІГІ

ШЫМКЕНТ ҚАЛАСЫНЫҢ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫ М.ТЫНЫШПАЕВ

АТЫНДАҒЫ ШЫМКЕНТ КӨЛІК КОЛЛЕДЖІ

БАЯНДАМА

Тақырыбы: «Адал адам. Адал еңбек. Адал табыс»

Орындаған: Кенжебаева Қ

Тобы: РэТ 23-9 тобы.

Қабылдаған:Сүгірәлиева Г.К

Шымкент 2024 жыл

Озық әрі табысты елге айналу үшін қоғамда қандай құндылық үстемдік құруы керек. Қоғамда адалдық үстемдік құратын болса жетер жетістіктердің көп болатынын айтты Қасым-Жомарт Тоқаев Ұлттық құрылтайдың үшінші отырысында. 

«Әрине, мұның бәрі қатып қалған қағида емес. Алайда, ұлттың жаңа сапасын қалыптастыру жолындағы негізгі бағыт-бағдар бола алады. Еліміздегі әрбір азамат осы басты құндылықтарды берік ұстануы керек. Мен ұсынған «Адал азамат» ұғымы мұның бәрін түгел қамтиды. Сонымен бірге бұл Әділетті Қазақстан идеясымен үндесіп жатыр. Біз осы іргелі құндылықты ұрпақ санасына сіңіре беруіміз керек.

Адал азамат дегеніміз – жақсы қасиеттерге ие болып, адал еңбек ететін және табысқа адал жолмен жететін адам. Яғни, адалдық пен әділдікті бәрінен биік қояды. Озық ойлы ұлт болу үшін бүкіл қоғам сана-сезімін өзгертіп, жаңа құндылықтарды орнықтыруы керек. Әрбір адам «Адал азамат» деген атқа лайық болса, елімізде әділ қоғам орнайды. «Адал адам – Адал еңбек – Адал табыс» – бір-бірінен ажырамайтын ұғымдар. Осы үш тағанды озық әрі табысты елге айналудың басты кілті деуге болады», - деді Мемлекет басшысы. 

Адал азамат дегеніміз – жақсы қасиеттерге ие болып, адал еңбек ететін және табысқа адал жолмен жететін адам. Яғни, адалдық пен әділдікті бәрінен биік қояды. Озық ойлы ұлт болу үшін бүкіл қоғам сана-сезімін өзгертіп, жаңа құндылықтарды орнықтыруы керек. Әрбір адам «Адал азамат» деген атқа лайық болса, елімізде әділ қоғам орнайды. «Адал адам – Адал еңбек – Адал табыс» – бір-бірінен ажырамайтын ұғымдар. Осы үш тағанды озық әрі табысты елге айналудың басты кілті деуге болады.

Балалар мен жастарды тәрбиелеп, олардың бойына осы озық құндылықтарды сіңіруге айрықша көңіл бөлінуі керек. Өздеріңізге мәлім, соңғы бес жылда біз әртүрлі құндылықтар жайлы жиі пікір алмасып, ой елегінен өткіздік. Оның бәрі уақытша ғана мәні бар жалаң тақырыптарды талқылау емес, идеология саласында жүргізілетін кешенді жұмыстың нақты бағдарын айқындау үшін жасалды.

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ОҚУ-АҒАРТУ МИНИСТРЛІГІ

ШЫМКЕНТ ҚАЛАСЫНЫҢ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫ М.ТЫНЫШПАЕВ

АТЫНДАҒЫ ШЫМКЕНТ КӨЛІК КОЛЛЕДЖІ

БАЯНДАМА

Тақырыбы: ««Ұлт болашағының ең басты тұғыры, ең басты іргетасы — отбасы»»

Орындаған: Кенжебаева Қ

Тобы: РэТ 23-9 тобы.

Қабылдаған:Сүгірәлиева Г.К

Шымкент 2024 жыл

Ұлт болашағының ең басты тұғыры, ең басты іргетасы — отбасы. «Отан отбасынан басталады» деген сөздің де түп-төркіні осы. Ұлттың салт-дәстүрін, әдет-ғұрпын, тұтастай алғанда ұлт болмысын сақтайтын ең басты «қойма», оны ұрпақтан ұрпаққа жеткізіп, уақыт пен кеңістіктен аман сақтап, келешекке аманаттап тапсыратын әлеуметтік орта да — отбасы. Олай болса, отбасы — кез келген мемлекеттің, кез келген халықтың бүгіні мен болашағының бүтіндігінің кепілі. 

Қазақ отбасы құндылығына ертеден-ақ ерекше мән берген. «Отбасының өнегесі — Отан өнегесі», «ата көрген оқ жонар, шеше көрген тон пішер», «ұяда не көрсең,  ұшқанда соны ілерсің», «әкеге қарап ұл өсер, шешеге қарап қыз өсер», деген сияқты мақал-мәтелдер соның айғағы. Яғни, ұлтты өзгеден ерекшелеп, оның болмысын сақтауында отбасы ролі бірінші орында екен.

— Дәстүрлі қазақ қоғамында әке балаға қол ұшын көтеріп, сабамаған, керісінше әкенің ызғарын ұл-қызы оның қабағынан ұғатын болған. «Әке – асқар тау, ана – баурайындағы бұлақ, бала – жағасындағы құрақ» деген сөзге отбасындағы тәрбие тұтас сыйып кетеді. Әкесін пана тұтып, ана мейіріміне қанып өскен ұрпақ та өнегелі болады. Біздің отбасында да солай: әкесі келгенде балалары алдынан шығып, әкенің тапқан табысына қанша болса да, қанағатпен, ризашылықпен қарап үйренген. Ал бала тәрбиесіне қазақ құрсақтан бастап мән беру керек. 

Отбасы- адамның өте маңызды, өте жауапты жан ұясы, себебі отбасы адамға бақыт, толық мәнді тыныс-тіршілік әкеледі. «Қазақ ұлың өссе, ұлы жақсымен, қызың өссе, қызы жақсымен ауылдас, көршілес бол»-деген. Әке-шеше балаларына жақсы тәрбиелеуге қоғам алдында жауапкер.Баланың тәрбиесі ата-анасына тікелей байланысты. Менің ойымша бақытты отбасының кілті бірлік пен татулықта. Ал, саналы ұрпақтың негізгі кепілі ұлағатты тәрбиеден басталады.

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ОҚУ-АҒАРТУ МИНИСТРЛІГІ

ШЫМКЕНТ ҚАЛАСЫНЫҢ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫ М.ТЫНЫШПАЕВ

АТЫНДАҒЫ ШЫМКЕНТ КӨЛІК КОЛЛЕДЖІ

БАЯНДАМА

Тақырыбы: «Қартың болса, жазып қойған хатпен тең.».

Орындаған: Кенжебаева Қ

Тобы: РэТ 23-9 тобы.

Қабылдаған:Сүгірәлиева Г.К

Шымкент 2024 жыл

«Ауылыңда қартың болса, жазып қойған хатпен тең» деген қазақтың нақыл сөзі бар. Қазыналы қарттардың әрбір айтқан өнегелі сөздері, тағылымды іс-әрекеттері, елінің, туған жерінің өсіп-өркендеуіне арнаған өлшеусіз еңбек жолдары, бір сөзбен айтқанда бүкіл болмысы тұнып тұрған тарих. Қазақ қоғамында ақсақалдар — елдік пен өнегелі өмір тәжірибесінің қайнар көзі. Қарттар қашанда елді береке-бірлікке, ырыс-ынтымаққа жұмылдыра білген. «Қарты бар елдің — қазынасы бар» деген.

Тәуелсіз еліміздің қарыштай дамып, әлем елдері арасынан өзінің орнын белгілеп, дамыған 30 елдің қатарына енуіне кешегі өткен бабаларымыз бен бүгінде елдің ортасында жүрген алдыңғы буын қарияларымыздың еңбектері еселі. Осынау елдің тыныштығы мен тұтастығының, бірлігі мен берекесінің сақталуына өз үлестерін қосып отырған қарттарға лайықты құрмет көрсету –бүгінгі ұрпақтың парызы.
Дана халқымыз үлкенге құрмет көрсетуді тәрбиенің негізі санап, ақсақалдың керек-жарағын әзірлеп, оның қызметіне жарап, батасын алуды ерекше мәртебе тұтқаны белгілі. Қарттарға қамқорлық – біздің халқымыздың санасына терең сіңген асыл қасиет.

Осыдан 30 жыл бұрын яғни 1990 жылы 14 желтоқсанда БҰҰ Бас ассамблеясы 1 қазанды «Халықаралық қарттар күні» деп жариялаған болатын. Сол уақыттан бері дәстүр бойынша 1 қазанда бүкіл әлемдік қауымдастық халықаралық Қарттар күнін атап өтеді. Бұл мереке – аға ұрпақ өкілдерінің қоғам өміріне қосқан үлесіне шынайы ризашылық білдіретін және қалтқысыз қамқорлық көрсететін күн. Қарттары бар ел — бақытты ел, байыпты ел. 

Қазақ халқы үлкенге құрмет көрсетуді тәрбиенің негізі деп біліп, ақсақалдың керек-жарағын әзірлеп, оның қызметіне жарап, батасын алуды ерекше құрмет тұтқаны белгілі. Бұл бізге қанмен келген қасиет десек, артық айтқандығымыз емес. Иә, «Қарты бар үйдің қазынасы бар» деген. Тәуелсіз еліміздің осыншалықты дамып, әлем елдері арасынан өзінің орнын белгілеп, дамыған 50 елдің қатарына енуіне кешегі өткен бабаларымыз бен бүгін де елдің ортасында жүрген алдыңғы буын ағаларымыздың еңбектері еселі. Осынау елдің тыныштығы мен тұтастығының, бірлігі мен берекесінің сақталуына ардагерлеріміз өз үлестерін қоса береді деп сенеміз.

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ОҚУ-АҒАРТУ МИНИСТРЛІГІ

ШЫМКЕНТ ҚАЛАСЫНЫҢ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫ М.ТЫНЫШПАЕВ

АТЫНДАҒЫ ШЫМКЕНТ КӨЛІК КОЛЛЕДЖІ

БАЯНДАМА

Тақырыбы: «Кітап- рухани қазына».

Орындаған: Кенжебаева Қ

Тобы: РэТ 23-9 тобы.

Қабылдаған:Сүгірәлиева Г.К

Шымкент 2024 жыл

Кітапхана – баспа шығармаларының зәне басқа ақпарат көздерінің паядалану жолын ұйымдастыратын ақпараттық-мәдени орта. Кітапхана ортасының ақпарттық потенциалын кітапхана көрі құрды. Ør адамны сауаттылығы онын керек ақпаратты немес мәлiметтердi тауып ала мүмкiншiлiгiне байланысты. Sondyktan yes, kitaphana kory mәdeniettің құжаттық үлгі вілісі полып сызды рулі алқади. Ғасырдан-ғасырға, ұрпақтан ұрпаққа аманатып келген ұлтық сана-сезімді арттырып, тарихың ұлықтау, тұз-дәстірді насихаттау жане жейтін мәдениеттің к Өтеуде әдебиеттердің алатын өрнегі ерікше. Ол халықтың тарихи тағдырымен тығыз байланысты рухани құндылық .болып табылды.

Әлеуметтiк институты болып саналатын кiтапхананың алдында тұрған ең басты ақылды ол - ақпарттық ресурстарды толығымен паядалана алу мүмкiншiлiгiн жасап, бiлiм мен сауаттылықтың з әнi мәдениеттiң дамүына iлес қосы. Кез келген ақпаратты мұқият қадағалаңыз. Сенімді болу үшін сізге сымдарға көбірек назар аудару керек болады: сымдар тоқылған жерде сақталады. Бұл тұрғыда тарих, Мәдениет пен өнер, Көркем әдебиеттердің, Әсіресе сирек басылымдар көрінің маныздылығы ерекше.

Сирек кездесетін кітаптар көрі –ерекше күнді басылған шығармалардан, берегей кітаптар жинағының тұратын (библиография сирек басылымдар жинаған)ерекше сақталатын кітапхана көрінің бір лигалар Онын көп болығы отандық жəне əлемдік ғылым мен мəдениеттің өзіне таң кітап ескерткіштері болып табылады.

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ОҚУ-АҒАРТУ МИНИСТРЛІГІ

ШЫМКЕНТ ҚАЛАСЫНЫҢ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫ М.ТЫНЫШПАЕВ

АТЫНДАҒЫ ШЫМКЕНТ КӨЛІК КОЛЛЕДЖІ

БАЯНДАМА

Тақырыбы: «Бейімбеттің өлеңдері».

Орындаған: Кенжебаева Қ

Тобы: РэТ 23-9 тобы.

Қабылдаған:Сүгірәлиева Г.К

Шымкент 2024 жыл

Бейімбет Жармағамбетұлы Майлы 1894 15 қарашада Қостанай облысы, Бейімбет Майлин ауданында дүниеге келген. 1938 жылы 26 ақпанда Алматы қаласында қаза тапқан. Қазақтың көрнекті жазушысы, ақыны, драмашысы, қазақ әдебиетін қалыптастырушылардың бірі.

Кеше:
- Уа, кімсіз?
- Ыбыраймыз.
- Жаймысыз?
- Жаймыз.
- Уа, қайдан келесіз?
- Сайлаудан келеміз.
Елге ойран сап
Ойнаудан келеміз.
Төске таққан шеніміз бар,
Патшаға жаққан ебіміз бар,
Құдайға шүкір,
Қойдан жуас,
Момақан ғана еліміз бар.
Біз бай,
Біз құдай!
Күш сынасса,
Жым болады.
Кім келеді сайма-сай!