ББЖМ.МОДО.9-сынып.Математикалық сауаттылық.

1) Суретте көрсетілгендей, әрбір келесі тең қабырғалы үшбұрыштың төбелері алдыңғы үшбұрыштың қабырғаларының ортасында жататыны белгілі. Нұрай осы шексіз тең қабырғалы үшбұрыштардың аудандарының косындысы тең екенін есептеді.

Ең үлкен үшбұрыштың қабырғасының ұзындығын анықтаңыз

Шешуі: q= ; S= S=

* 64 8

Жауабы:

2) 18) Ұшақ О(7; ) нүктесінен әуеге көтерілді. Ұшақ А(-1; ) нүктесіне жеткенде

В(1;- ) нүктесіне ұшуға бұйрық алды. Ұшақ бастапқы бағытынан неше градусқа ауытқыды?

А)30° В) 45°С) 60°D) 90°

Шешуі:

=(7-(-1); ) =(8; ) =(1-(-1); ) =(2; )

= =8 = = =4

= 60°

Жауабы: А)60°

3) Регбиден әлем чемпионатында 23 ойыншыдан тұратын құрамда жаттықтырушы бірінші матча 10 ойыншыны таңдап үлгерді. Ол енді 15 ойыншыдан тұратын толық құрамды жасақтау үшін тағы 5 ойыншыны таңдауы керек.

Осы 5 ойыншыны таңдаудың неше түрлі жолы бар?

Шешуі: = = =9*11*13=1287

Жауабы: 1287

4) Жанарда (12а - 37) апельсин бар, ал Мансұрда Жанарға қарағанда апельсин 2 есе көп.

Жанар мен Мансұрда барлығы неше апельсин бар?

Шешуі: 3(12а - 37) =36а-111

Жауабы: 36а-111

5) Елдің халық тығыздығын есептеу үшін тұрғындар санын ауданға бөлу керек. 2023 жылғы санақ бойынша Өзбекстан халқының саны 3, 6* адам, жерінің ауданы 4, 5* км².

Өзбекстан халқының тығыздығын есептеңіз.

Шешуі: = =80

Жауабы: 80адам/ км²

7) Оқушылар «Жаяу жүргінші өтпелері» белгісін қолдана отырып, это параллель емес түзу сызықтар сызды. Түзу сызықтар белгілерді кесіп, әртүрлі кесінділер құрады. Суретте көрсетілгендей, олар төрт кесіндіні таңдап алып, есептеулер жүргізді.

Олардың есептеуінше а және b мәндері неге тең?

Шешуі:

20-6b 8b b

Жауабы: ; b

8) Төбелері А, В, С және Dнүктелерінде орналасқан тіктөртбұрыш пішінді баскетбол алаңының үлгісі бар.

Баскетбол алаңының ортасы болатын О нүктесінің координаталарын табыңыз.

Шешуі: О( ; )= (1;1)

Жауабы:(1;1)

9) Кестеде 9 сынып оқушыларының 100 метрге жүгірудегі нәтижелері көрсетілген.

Нәтижелердің өзгеріс ауқымын анықтаңыз.

Шешуі:22,4-14,1=8,3

Жауабы:8,3

10) Кинофестивальде 7 фильмнің ұзақтығы туралы мәлімет белгілі. Алайда, екі фильмнің ұзақтығы туралы деректер жоғалып кеткен. Барлық фильмдердің орташа ұзақтығы 130 минут, ал барлық фильмдердің ұзақтығының медианасы -

130 минут. Фильмдердің ұзақтығы туралы деректер төмендегі кестеде көрсетілген:

Егер №1-дің ұзақтығы №3 ұзақтығынан көп болса, осы фильмдердің ұзақтығын анықтаңыз.

Шешуі: =130 765+x=910 x=910 -765=145

Жауабы: №1- 145 ; №3- 130

11) Суретті пайдаланып, дұрыс теңсіздікті анықтаңыз.

Шешуі: 180 -66 -67 =47

Жауабы: NM<NK<MK

12) Суретте қонақ үй бөлмесі еденінің жоспары көрсетілген. Қонақ үй бөлмесіне кілем төсеу жоспарлануда.

Қонақ үй бөлмесінің ауданын есептеңіз.

Шешуі: S= + + +n)

Жауабы:S=8,5(m+n)

13) Мәриям бастапқы жарнасы 1000 теңге болатын депозит ашты. Ол ай сайын р теңге салып отырды делік. Берілген функцияларының қайсысы депозиттегі екі жыл өткендегі жалпы соманы анықтауға көмектеседі?

А)Y = 1000 + 2р В)Y = 1000+ 24р С)Y = 1000 + D)Y = 1000 +

Шешуі: Y = 1000+ 24р

Жауабы: В)Y = 1000+ 24р

14) Арсен мен Минара үшбұрыш биссектрисасы қасиетіне арналған есеп құрастырды. Есептегі үшбұрыштың барлық қабырғаларының ұзындықтары х айнымалысы арқылы өрнектелген.

=

АD биссектрисасы ВС жағын BD және DC кесінділеріне бөледі. АС = 2х. АВ=2х+6, BD = 7,5 және DC =4,5. Үшбұрыштың АС және АВ қабырғаларын табыңыз.

Шешуі: АС = 2х=9 ;

AB=2х+6=9+6=15

Жауабы: AB=15; АС = 9

15) Сіріңке зауытының сіріңке сатудан түсетін табысы P(х) = -0,5 + 36х - 40 функциясымен сипатталады, мұндағы х- сіріңке қорабы саны.

20 сіріңке қорабын сатудан түскен зауыттың кірісін есептеңіз.

Шешуі: P(20) = -0,5 + 36*20 – 40=-200+720-40=480

Жауабы: 480

16) Дамир Астана қаласынан Барышевка су қоймасына баруды жоспарлап отыр. Егер ол бастапқы жылдамдықтан 3 км/сағ артық жылдамдықпен жүрсе 1 сағат ерте жетеді. Ал егер бастапқы жылдамдықтан 2 км/сағ баяу жылдамдықпен жүрсе 1 сағатқа кеш жетеді. Дамирдің бастапқы жылдамдығын табыңыз.

Шешуі:(v+3)(t-1)=vt vt-v+3t-3=vt v=3t-3 (1)

(v-2)(t+1)=vt vt+v-2t-2=vt v=2t+2 (2)

3t-3=2t+2 t=5 v=2*5+2=12

Жауабы:12км/сағ