
М.Б. Жанаев, Ұ.М. Сүлеев, А.Е. Хабамбаев
Бейнелеу өнері Әдістемелік нұсқау
Бастауыш білім беру деңгейінің 3-сынып мұғалімдеріне арналған
Қазақстан Республикасының Оқу-ағарту министрлігі ұсынған
АЛМАТЫКІТАП БАСПАСЫ
2024
Жанаев М.Б. және т. б.
БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІ: Әдістемелік нұсқау. Бастауыш білім беру деңгейінің 3-сынып мұғалімдеріне арналған / М.Б. Жанаев, Ұ.М. Сүлеев, А.Е. Хабамбаев – Алматы: АЛМАТЫКІТАП БАСПАСЫ, 2024. – 133 бет.
© М.Б. Жанаев, Ұ.М. Сүлеев, А.Е. Хабамбаев, 2024
© «АЛМАТЫКІТАП БАСПАСЫ» ЖШС, 2024
Кіріспе
Әдістемелік нұсқау Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2022 жылғы 3 тамыздағы №348 бұйрығымен бекітілген Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарына сәйкес әзірленген және 3-сыныпқа арналған «Бейнелеу өнері» пәні бойынша сабақ беретін мұғалімдерге арналған.
Оқушылардың эстетикалық дүниетанымы мен сезімдік әлемін дамытуда, құбылыстарды көркем бейнелеу құралдарын пайдалана отырып, бейнелеу дағдыларын меңгертуде бейнелеу өнерінің маңызы зор. Айналадағы әлемнің барлық байлығы мен алуантүрлілігін байқататын көркем бейнелерді (көріністерді, бейнелерді) көрнекі түрде көрсетуге, оларға шындықты тереңірек түсінуге мүмкіндік береді. Бейнелеу әрекеті оқушылардың интеллектуалдық және эстетикалық дамуына ықпал етеді, заттардың табиғаты мен пішінін, түсі мен материалын, табиғаттың біртұтастығы мен сұлулығын сезінуге мүмкіндік береді, сонымен қатар осы сезімдерді бейнелер арқылы көрсетуге мүмкіндік береді.
Бейнелеу өнері сабақтары есте сақтауды, қоршаған орта мен кеңістікті сезінуді, сонымен қатар оқушылардың елестете алу қабілетін дамытады. Бұл сабақтар кеңістікті, пішін мен өлшемді сенсорлық қабылдауға, бейнелі және логикалық ойлауға, осы ойларды көрнекі бейнелерде бейнелеуге ынталандырады. «Бейнелеу өнері» пәні оқушыларды қазақстандық және әлемдік классикалық өнердің өкілдерімен таныстырады, қоршаған орта туралы ой-өрісін кеңейтеді, рухани дүниесін байытады.
Пәннің мақсаты – эстетикалық көзқарасы, рухани дүниесі, көркемдік талғамы мен шығармашылық қиялы бай, ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарды құрметтейтін, өнер туындыларын түсініп, бағалай алатын жеке тұлғаны қалыптастыру.
3-cыныптағы оқу жүктемесінің көлемі аптасына 1 cағатты, оқу жылында 34 сағатты құрайды. Ұсынылған әдістемелік нұсқау мұғалімге жеке, жұптық, топтық жұмысты ұйымдастыруға барынша әдістемелік қолдау көрсетеді, шығармашылық идеяны көрсету мүмкіндігін есепке ала отырып құрастырылды.
Әдістемелік нұсқауда қарастырылған оқыту әдістері – үдерісті тиімді ұйымдастырудың маңызды түрткіжайттарының бірі. Көрсетілген дағдыларды дамытудың ең шынайы жолы – интербелсенді оқыту әдістерін ұйымдастыру, интербелсенді оқытуға негізделген оқушылардың психикалық әрекеті және олардың басқа қатысушылармен өзара әрекеттесуін қамтитын оқу үдерісі. Әдістемелік нұсқаудың мазмұны оқушылардың логикалық, сыни, шығармашылық қабілеттерін дамытады, іскерлік ортаға жағдай жасайды және ынтымақтастық үшін оқытудың интербелсенді әдістерін қолдануға ықпал етеді.
Әдістемелік нұсқау сабақтарды жоспарлау және өткізу бойынша ұсыныстарды қамтиды, онда әр сабақтың мақсаты мен міндеттері тұжырымдалады, жұмыс әдістері мен күтілетін нәтижелер сипатталады, сондай-ақ қажетті қосымша материалдар тізімі берілген.
Бұл әдістемелік нұсқау жалпы білім беретін оқу орындарының үлгілік оқу бағдарламалары бойынша оқыту үдерісінде ұлттық мәдени, өнер дәстүрлерін тасымалдаушы ретінде толерантты тұлғаны жан-жақты тәрбиелеуде «Бейнелеу өнері» пәнінің мүмкіндіктерін кеңейту мақсатында әзірленді.
«Бейнелеу өнері» пәні – көбінесе өскелең ұрпақты оқыту және тәрбиелеу үдерісінде ерекше пән. Дегенмен бұл пәннің оқушыларды тәрбиелеудегі мүмкіндіктері тұрақты түрде кеңейіп келеді.
Бейнелеу өнері визуалды қабылдануымен байланысты жазықтықта немесе кеңістікте орындалады. Жалпы білім беретін мектептердің дамуының қазіргі кезеңінде оқушыларға көркемдік тәрбие мен эстетикалық тәрбие беру ісін айтарлықтай жетілдіру – маңызды бағыт. Өнер туындыларын, тарих және сәулет ескерткіштерін, туған табиғаттың әсемдігі мен байлығын түсініп, бағалай білуге, туған өлкенің мәдени құндылығын қастерлей білуге
тәрбиелеу қажет. Бұл мақсаттарға әрбір пәннің, әсіресе танымдық, тәрбиелік күші зор әдебиет, музыка, бейнелеу өнерінің мүмкіндіктерін пайдаланған абзал.
Бейнелеу өнері сабақтарының балалардың психикалық дамуы үшін маңызы зор. Оқушының психикалық дамуы бейнелеу әрекетінде өзінің тәжірибелерін, сезімдерін, затпен әрекеттесуден алған әсерлерін жеткізуімен анықталады. Балаларда белгілі бір қаһарман бейнесін жасау барысында бұрын алған білімдері нақтыланып, бекітіледі. Жұмыс үшін олар қиялды, есте сақтауды, ойлауды, тәжірибені байланыстырады.
Мектеп оқушыларына көркемдік және эстетикалық тәрбие беру ісінде бейнелеу өнеріндегі ең қарапайым дағдыларды меңгерту көзделеді. Шығармаларды өз бетінше құрастыру, өткен және қазіргі атақты суретшілердің шығармашылық мұраларымен таныстыру, шығармашылық қабілеттерін дамыту және қалыптастыру міндеттері қойылады. Бұл үшін көркемдік-эстетикалық цикл пәндерін тереңдетіп оқытатын мектептер мен сыныптар да бар.
Кіші жастағы оқушыларға арналған сабақтарды тақырыптық бағытты ескере отырып, тақырып бойынша жоспарлау жаңа түсінікке және пәндік байланысқа ықпал етеді. Оның мәні бейнелеу өнеріндегі оқу-тәрбие үдерісінің мақсаттары мен міндеттерінің бірлігін көре білуінде жатыр.
Негізгі оқу және тәрбиелік міндеттер: оқушыларға идеялық-саяси, адамгершілік, еңбек және эстетикалық тәрбие беруді жүзеге асыру; оқушыларды шынайы сурет салудың қарапайым негіздері туралы біліммен қаруландыру; олардың сурет салу дағдыларын, есте сақтауын, елестете алу дағдыларын дамыту, халықтық және сәндік-қолданбалы өнер саласындағы туындылардың ерекшеліктерімен таныстыру; балалардың қабілетін, көркемдік талғамын, шығармашылық қиялын, эстетикалық сезімін және сұлулықты түсінуін дамыту; өнерге деген қызығушылықтары мен сүйіспеншіліктерін арттыру;
әртүрлі дәуірлер мен халықтардың бейнелеу өнері мен сәулет өнерінің көрнекті туындыларымен таныстыру.
Әдістемелік нұсқау Қазақстан Республикасының жалпы білім беру тұжырымдамасы негізінде дайындалып, оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес құрастырылған. Мазмұны қарапайымнан күрделіге өту қағидасы бойынша құрылған, білім деңгейіне сәйкес келетін тақырыптарға негізделген оқушылардың ғажайып және қызықты өнер әлемін қабылдауы жан-жақты қамтылған. Оқушылар пән мұғалімдерінің көмегімен белгілі сатыларға көтеріле отырып, бейнелеу өнерінің рөлін, оның бейнелеу іс-әрекеттерін, көркемдік образдық шешімдердің шынайы көрінісін түсіне бастайды. Бастауыш сыныптарда «Бейнелеу өнері» пәнінің міндеті – баланың жалпы көркем шығармашылық ойлауын дамыту.
Мұғалімге арналған оқу құралы – «Бейнелеу өнері» сабағын жүргізуге арналған қөмекші құрал. Әдістемелік нұсқау еңбек жолын жаңа бастаған жас маманға да, тәжірибелі ұстазға да аталған пәнді жүргізуге әдістемелік тұрғыдан жан-жақты көмек көрсете алатынымен ерекшеленеді. Әдісемелік нұсқаудың тағы да бір ерекшелігі – мұғалімге белігілі бір сабаққа немесе нақты бір жағдайларға байланысты қандай да бір технологияларды, әдіс- тәсілдерді, материалдарды таңдауға мүмкіндік береді. Әдістемелік нұсқаудағы сабақтар пәндік, метапәндік байланыстарды етене ұстанып, кіріктірілген білім беру бағдарламасына негізделіп, нақты сабаққа бейімделген оқу мақсатынан басталады. Ал сабақ мақсатында оқушылар сабақ барысында білуге, түсінуге және орындай білуге тиісті мақсаттар сипатталады.
Бұл әдістемелік нұсқау бастауыш мектептегі «Бейнелеу өнері» пәні бойынша оқу бағдарламасының негізінде әзірленген. Бастауыш мектепте оқытылатын пәндер арасында «Бейнелеу өнері» пәнінің орны ерекше. Өйткені ол – жеке адамның ойы мен сезімін білдіретін, шығармашылық қабілетін дамытатын, көркемдік талғамы мен дүниетанымдық көзқарасын қалыптастыратын негізгі құрал. Аталған пән сондай-ақ адамның табиғатпен қарым- қатынасын білдіріп, қоршаған ортаны әртүрлі көзқарас тұрғысынан қабылдауға үйретеді. Жеке тұлғаның танымдық, шығармашылық және тәжірибелік дағдыларын дамытады. Аталған пән оқушыларға бейнелеу өнерінің түрлері мен жанрларын ажыратуға, тануға, талдауға және зерттеуге дағдыландырады. Көркемдік-шығармашылық іс-әрекет және өнер туындыларын көрнекі қабылдау, қоршаған әлемді эстетикалық тұрғыдан бақылау ретінде қарастырылады.
Оқушылардың шығармашылық жұмысы оқушылардың бейнелік-кеңістіктік ойлауын эмоционалды-құндылық, дүниені эстетикалық тану түрі, мәдениеттің көркемдік-адамгершілік кеңістігінде өзін-өзі көрсету және бағдарлау формасы ретінде дамытады.
«Бейнелеу өнері» пәнінің оқу бағдарламасына сай оқушылардың өз бетінше жұмыс істеуге қабілетті, ынталы, қызығушылығы жоғары, өздеріне сенімді, жауапкершілігі мол және жан-жақты дамыған тұлға болып қалыптасуын қамтамасыз ету қағидалары басшылыққа алынған. Пән мұғалімдеріне әртүрлі стратегияларды қолдана отырып, оқушылардың бойында төмендегідей қасиеттерді қалыптастыру міндеті жүктелген:
-
мұқият таңдалып алынған тапсырмалар мен іс-әрекеттер арқылы ынталандыра және дамыта оқыту;
-
оқушыларға түсінікті материалдар негізінде мәселелерді шешу стартегиясын жүзеге асыру;
-
шынайы бағалау арқылы оқушылардың білім алуын ынталандыру;
-
оқытудың зерттеу әдісіне негізделген белсенді түрін жандандыру;
-
оқушылардың сыни тұрғыда ойлау дағдысын дамыту;
-
оқушылардың пікіріне құлақ аса білу және олардың дамуы үшін бұрынғы білетіндерін пайдалана білудің маңыздылығын түсіндіру. Әдістемелік нұсқау сабақтың барлық кезеңін есепке ала отырып, қамтамасыз етеді және төмендегі критерийлерді қамтиды:
-
Өткізілетін сабақтың мақсаттарын талқылау үшін немесе мәселені жою және алдын ала талқылау үшін тапсырмалар мен сұрақтар;
-
Оқушылар жеке, жұптық, топтық тәжірибе жүргізу жұмыстарын орындау ұсыныстары бойынша;
-
Нақты бекітілген тақырыптар бойынша тапсырмалар;
-
Алған білімдерін талдау мақсатына арналған тапсырмалар;
-
Өзін-өзі тексеруге немесе өзара тексеруге арналған сұрақтар мен тапсырмалар.
Әдістемелік нұсқаудың мазмұны оқушылардың жас ерекшелігін ескеріп, материалдар ұсынылды, эстетикалық және көркемдік білім беру дәйекті және жүйелі түрде білімді ұсыну мен көркемдік іс-әрекет дағдыларын үйретуге негізделген.
«Бейнелеу өнері» пәнінің нысаны – көркемдік білім беру аумағындағы білім алушы және мектеп және білім алушыларды Қазақстан мен бүкіл әлемнің рухани және материалдық мәдениетінің ажырамас бөлігі ретінде бейнелеу өнері әлеміне тарту, олардың тұлғасын қалыптастыру мен дамытудың тиімді құралы.
«Бейнелеу өнері» пәнін оқытудың міндеттері:
-
практикалық тәжірибені байыту, адамгершілік сезімдерін тәрбиелеу, Қазақстан халқының мәдениеті мен басқа елдердің мәдениетін құрметтеу;
-
бейнелеу өнеріне деген қызығушылық пен әсемдік сезімін тәрбиелеу;
-
шығармашылық жұмыстарда қоршаған әлемге өзінің көзқарасын білдіру, қабілетін дамыту;
-
сурет, кескіндеме, композиция, мүсін арқылы бейнелеу сауаты негіздерімен танысу.
Оқушыларды жастайынан классикалық бейнелеуге баулу мұғалімдер мен ата-аналар үшін өте маңызды қадам деп санауға болады. Өйткені бұл – оқушылардың жеке тұлғасын қалыптастырудың маңызды түрткіжайттардың бірі. Өнердің классикалық бейнелері дүниетанымның тұтастығын қамтамасыз етеді. Оқушылардың бұл суреттерді ұмытпауын қамтамасыз ету өте маңызды. Олар қазақ халқының ұлттық өнеріне деген терең мақтаныш сезімімен балалар үшін қайта ашылуы керек. Мұғалім бұл тамаша суреттердің балалардың жадында жоғалып кетпей, өз заманының адамдары үшін болғандай жаңалық ретінде тәжірибеден өтуіне және балаға олардың мақтанышпен айтылған сөздері ретінде түсініп, туған мәдениетінің сұлулығын сезінуіне тырысуы керек.
Бұл сезімдер оқушы бойында табиғи түрде бірте-бірте қалыптасады. Бірақ бірден көптеген жұмысты қарастыру ұсынылмайды. Ең бастысы, балаларды олардағы көңіл күйді сезінуге үйрету. Суретті қарастырған кезде автордың аты-жөнін, шығарманың атауын қайталаған жөн. Егер музейлер мен көрмелерде оқушылар жай ғана бақылаушы болса, сыныпта олар суретшілердің шығармашылығы жөнінде жан-жақты білім алады. Сабақ басталар алдында немесе соңында сыныпта оқушылар жұмыстарының көрмесін ұйымдастырған жөн. Балалар өз жұмыстарынан рухани ләззат алады, ата- аналарымен, сыныптастарымен қуаныштарын және жетістіктерін бөліседі. Мұғалімнің жасаған ортасы оқушылардың өздерін нағыз суретші ретінде сезінуге әрі рухани азық пен шексіз ләззат алуға мүмкіндік береді.
Қысқамерзімді жоспарлауда топтардың жұмысын бағалау үшін әртүрлі формалар ұсынылған:
-
Мұғалімнің әр топты бағалауы;
-
Мұғалімнің кейбір оқушылардың іс-әрекетін бағалауы;
-
Өзін-өзі бағалау, өзара бағалау.
Қысқамерзімді жоспарлауда ұсынылған тақырыптар тек бейнелеу дағдыларын дамыту ғана емес, сонымен қатар құрастыру, модельдеу, материалдардың қасиеттерін зерттеу, ақпарат көздерімен жұмыс істеу, ойлау, қол еңбегін дамыту мақсатына бағытталған. Ұсынылған тапсырмалар ұлттық өнеріміз бен шетелдік өнер туындылары бойынша нақты өмірмен байланысты. Басқа сабақтармен байланысы сабақ тақырыбын толық ашуға көмектеседі.
Бағалау жүйесі – оқу үдерісінің маңызды кезеңдерінің бірі. Ол әр пән бойынша оқу үдерісінің әртүрлі кезеңдерінде жүзеге асырылады және оқушыларда психологиялық жағымсыз эмоциялар тудырмауы қажет. Сонымен қатар «Бейнелеу өнері» сабағынан алған білімдері мен дағдыларын бағалау кезінде шығармашылыққа, жоғары эстетикалық талғамға, үздіксіз өсуге ұмтылуға, жалпы адамзаттық, рухани құндылықтарға ынталандыратын жағымды эмоциялар ғана туындауы керек. Бұл үдерісте пән мұғалімі оқушының қателігіне емес, оның жетістіктеріне, сапалық көрсеткіштеріне, жеке құзыреттілігіне және құндылықтарына баса назар аударады. Мұғалім оларды оқу үдерісіндегі кез келген мәселені шешудің оңтайлы жолын табуға ынталандырады. Әдістемелік нұсқау бастауыш мектептің 3-сынып бойынша пән мұғалімдеріне, қосымша көркем білім беру сатысының мұғалімдеріне және сабақтан тыс жұмыстарды жоспарлап, ұйымдастыру үшін дайындалды.
Ұзақмерзімді жоспар. Бейнелеу өнері. 3-сынып
-
№
Ортақ
тақырыптар
Бөлім
Бөлімше
Оқу мақсаттары
Тақырып. Тақырып мазмұны
Сағат саны
Мерзімі
Ескерту
I тоқсан. 8 сағат
1
1. Табиғат –
менің үйім
Бейнелеу сауаттылығы негіздері
Өнер туындыларын қабылдау.
1 сағат.
3.1.1.1 Қазақтың ұлттық және әлемдік мәдениетінің, әртүрлі өнер туындыларының ерекшеліктерін анықтау.
Өнер туындыларын қабылдау
Ұлттық және әлемдік өнер туындыларының ерекшеліктерін анықтайсың.
1
2
Графика. 2 сағат.
3.1.2.1 күрделі тәсілдерді мен техникаларды қолдана отырып, графикалық материалдар мен құралдарды қолдану.
Табиғаттағы сызықтар
Сызық түрлерін қолдану арқылы, графикалық материалдар мен құралдарды пайдаланасың.
1
3.1.2.2 шығармашылық жұмыста графиканың күрделі тәсілдері мен техникасын қолдану. Менің қиялымдағы табиғат
Сызық түрлерін қолдану арқылы монотипия
тәсілімен күздің суретін салуды үйренесің.
1
3
Кескіндеме. 2 сағат.
3.1.3.1 кескіндеме материалдары мен құралдарын пайдаланып, күрделі тәсілдер мен техникаларды қолдану.
Ғажайып түстер
Негізгі түстер мен түс реңктері туралы білесің
1
3.1.3.2 кескіндеменің күрделі тәсілдері мен техникасын шығармашылық жұмыста қолдану. Жыл мезгілдері
Жылы және суық түстер туралы білесің.
1
-
Төрт мезгілді бейнелеу. Гуашь
4
2. Менің Отаным – Қазақстан
Мүсін. 1 сағат.
3.1.4.1 күрделі тәсілдер мен техниканы қолдана отырып, мүсіндеу материалдары мен құралдарын пайдалану.
Бәйтерек
Ермексазбен бедерлі мүсіндеуді үйренесің..
1
5
Сәндік- қолданбалы өнер. 1 сағат.
3.1.5.1 күрделі тәсілдер мен техниканы қолдана отырып, сәндік-қолданбалы өнер материалдары мен құралдарын пайдалану.
Отандық қолөнер түрлері.
Қазақ елі
Әртүрлі материалдер (қағаз, тері, табиғи материал). коллаж жасап үйренесің.
1
6
Дизайн және сәулет (көркем құрылымдау және модельдеу).
1 сағат.
3.1.6.1 күрделі құрылымдық техникалар мен тәсілдерді қолдана отырып, іс-әрекетте материалдар мен құралдарды пайдалану.
31.6.2
Модельдеудің күрделі техникалары мен тәсілдерін қолдана отырып, іс-әрекетте материалдар мен құралдарды пайдалану.
Киіз үйдің дизайны
Модельдеу тәсілдерін қолдана отырып, киіз үйдің дизайнын жасайсың.
1
II тоқсан. 8 сағат
1
3. Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен.
Бейнелеу өнері әлемі
Өнер туындыларын қабылдау. 1 сағат
3.2.1.1 көркем экспрессивтіліктің қолданылатын құралдарын және жұмыстарды орындау техникасын айқындау.
Өнер туындыларын қабылдау. Көркемдеу тәсілі
Жұмысты орындауда және көркемдеуде қолданылатын құралдарды анықтайсың.
1
-
2
Графика.
1 сағат.
3.2.2.1 Өнер жанрларының көркемдік мәнерлігінде қолданылатын құралдарын және графикалық жұмысты орындау техникасын білу және салыстыру.
Кейіпкерлер
Бейнелеу өнеріндегі кейіпкер туралы білесің.
1
3
Кескіндеме.
1 сағат.
3.2.3.1 Өнер жанрларының көркемдік мәнерлігінде қолданылатын құралдарын және кескіндемелік жұмысты орындау техникасын білу және салыстыру.
Портрет
Портрет салуды үйренесің.
1
4
Мүсін.
1 сағат.
3.2.4.1 Өнер жанрларының көркемдік мәнерлігінде қолданылатын құралдарын және жұмысты орындауда мүсіндеу техникасын білу және салыстыру.
Жағымды және жағымсыз кейіпкер
Ермексаздан жануарлар мүсінін жасауды үйренесің.
1
5
4. Өнер әлемінде
Бейнелеу өнері әлемі
Сәндік- қолданбалы өнер.
2 сағат.
3.2.5.1 Өнер жанрларының көркемдік мәнерлігінде қолданылатын құралдарын және жұмысты орындауда сәндік-қолданбалы өнер техникасын білу және салыстыру.
Ою-өрнек әлемі
Ою-өрнек композициясын салуды үйренесің.
1
3.2.5.2 Күрделі деңгейде "Сәндік-қолданбалы өнердегі табиғи пішіндер" ұғымы мен жұмыстың орындалу техникасын білу және түсіндіру. Қазақ кілемдері
Кілем композициясын салуды үйренесің
1
6
Дизайн және сәулет (көркем құрылымдау және
3.2.6.1 құрылымдау мен модельдеуде негізгі дизайн түрлері мен техникасын білу.
Қазақтың ұлттық киімдері
Ұлттық киімді үлгілеуді үйренесің.
1
|
|
|
|
модельдеу). 2 сағат. |
3.2.6.2 құрылымдау мен модельдеуде қарапайым сәулет формалары мен техникасын білу. Айша бибі кесенесі Ғимаратты модельдеуді үйренесің. |
1 |
|
|
|
|
III тоқсан. 10 сағат |
||||||||
|
1 |
5. Атадан қалған асыл мұра |
Бізді қоршаған әлем |
Графика. 2 сағат. |
3.3.2.1 Бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, қоршаған әлемнің ерекшеліктерін түсіндіру және графика құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. Тарихи мұра Тастың бетіне сурет салуды үйренесің. |
1 |
|
|
|
|
3.3.2.2 "Есте сақтау арқылы сурет салу" және "Бақылау арқылы сурет салу" ұғымдарын білу, бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, графика құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. Төрт түлік Үй жануарының суретін салуды үйренесің. |
1 |
|
|
|||||
|
2 |
|
|
Кескіндеме. 2 сағат. |
Ұлттық дастарқан Натюрморт жанрында сурет салуды үйренесің.
|
1 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
кескіндеме құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. Туған жер Пейзаж жанрында сурет салуды үйренесің. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
3 |
|
|
Мүсін. 2 сағат. |
3.3.4.1 бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде қоршаған әлемнің ерекшеліктерін білу және сипаттау. Мүсін құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. Балбалтас Ермексаздан жұмыр мүсін сомдауды үйренесің. |
1 |
|
|
||
|
3.3.4.1 бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде қоршаған әлемнің ерекшеліктерін білу және сипаттау. Мүсін құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. Апорт алмасы Ермексаздан алманы мүсіндеуді үйренесің. |
1 |
|
|
||||||
|
4 |
6. Атақты тұлғалар |
|
Сәндік- қолданбалы өнер. 2 сағат. |
Зергерлік бұйымдар Зергерлік бұйымның нобайын салуды үйренесің.
Атақты зергерлер |
1 1 |
|
|
||
-
Зергерлік бұйымды сымнан жасауды үйренесің.
5
Дизайн және сәулет (көркем құрылымдау және модельдеу).
3.3.6.1 Бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, қоршаған әлемнің ерекшеліктерін түсіндіру және дизайн құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру.
Ғарышкер ұшқан зымыран
Динамика, статика, ритм дегеннің не екенін үйренесің.
1
2 сағат.
3.3.6.2 Бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, қоршаған әлемнің ерекшеліктерін түсіндіру және сәулет құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. Қазақ сәулетшілері және заманауи сәулет өнері Заманауи сәулет өнері үлгілерімен танысасың.
1
IV тоқсан. 8 сағат
1
7. Бәрін білгім келеді
Шығармашыл ық
Графика. 2 сағат.
3.4.2.1 Графика әдістері мен техникалары негізінде таңдау арқылы идеяларды шығармашылықпен ұсыну және сезімдерді білдіру.
«Қуаныш» тақырыбында линогравюра орындау
Гравюра мен линогравюраның не екенін білесің
1
3.4.2.2 Графикалық жұмысты күрделі тәсілмен таныстырудың түрлі мүмкіндіктерін білу және түсіндіру.
Кітап графикасы. Алдаркөсе
Кітап графикасының не екенін білесің
1
2
Кескіндеме. 2 сағат.
3.4.3.1 Кескіндеме әдістері мен техникаларды негізді
1
түрде таңдау арқылы идеяларды шығармашылықпен
ұсыну және сезімдерді білдіру.
Жайлауда
Лессировкалау тәсілімен композициялық шығарманы
1
-
орындауды үйренесің
3.4.3.2 Кескіндемелік жұмысты күрделі тәсілмен таныстырудың түрлі мүмкіндіктерін білу және түсіндіру.
Наурыз мерекесі
Кескіндемені сграффито (немесе граффито) тәсілімен орындауды үйренесің.
3
8. Демалыс мәдениеті, мерекелер
Мүсін.
1 сағат.
3.4.4.1 Мүсіндік тәсілдері мен техникаларды негізді түрде таңдау арқылы идеяларды шығармашылықпен ұсыну және сезімдерді білдіру.
Отбасылық мерекелер
Жұмыр мүсінді орындап үйренесің.
1
4
Сәндік қолданбалы өнер.
1 сағат.
3.4.5.1 Сәндік-қолданбалы өнер тәсілдері мен техникаларды негізді түрде таңдау арқылы идеяларды шығармашылықпен ұсыну және сезімдерді білдіру.
Саябақтағы гүлдер
Панно тәсілінде орындауды үйренесің.
1
5
Дизайн және сәулет (көркем құрылымдау және модельдеу).
2 сағат.
3.4.6.1 Құрылымдау мен модельдеудің тәсілдері мен техникасын негізді түрде таңдай отырып, дизайн идеяларын шығармашылықпен ұсыну, сезімдерін білдіру.
Сандық жасау
Сандық жасаудың дизайнын үйренесің.
1
3.4.6.2 Құрылымдау мен модельдеудің әдістері мен тәсілдерін негізді түрде таңдай отырып, сәулет идеяларын шығармашылықпен ұсыну, сезімдерін білдіру.
«Хан Шатыр» сауда ойын-сауық орталығы
Сәулет өнерінің экстерьерін салуды үйренесің.
1
Қысқамерзімді жоспарлар
№ 1 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
1.Табиғат – менің үйім |
|
Бөлім |
Бейнелеу сауаттылығы негіздері |
|
Бөлімше |
Өнер туындыларын қабылдау |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
1-сабақ. Өнер туындыларына қабылдау |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.1.1.1 Қазақтың ұлттық және әлемдік мәдениетінің, әртүрлі өнер туындыларының ерекшеліктерін анықтау. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Ұлттық және әлемдік өнер туындыларының ерекшеліктерін анықтайды. Өнер туындыларын қабылдау тәсілдерін меңгереді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 7 минут Жаңа сабаққа кіріспе
15 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Гүлмен тілек» әдісі арқылы оқушыларға бір-біріне жақсы тілек айтқызу арқылы жағымды ахуал қалыптастыру. «Бейнелеу өнері» деп аталатын оқу пәнімен танысуды ары қарай жалғастырамыз. «Бейнелеу өнері» сабағында сендер түрлі пішіндер мен сызықтар, бояулар әлеміне саяхатқа шығасыңдар. Сурет салу, құрастыру, аппликация және табиғи, жасанды заттардан көптеген бұйым жасай алу дағдыларыңды дамытасыңдар. Биылғы оқу жылының сәтті өтуіне арнап, бір-бірлеріңе жақсы тілек айтыңдар. (ҰЖ) Талқылайық! Алдыңғы сыныпта бейнелеу өнерінің түрлері мен жанрлары туралы білдің. Оларды қалай атайды және қандай ерекшеліктері бар? Әр халықтың өзіне тән бейнелеу өнері бар. Ол ою-өрнектер, елдің табиғаты бейнеленген ұлттық нақыштар арқылы көрінеді. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Бір-біріне жақсы тілектер айтады. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Тақтада ілінген «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал-жабдықтарды |
Дескриптор- лар:
жабдықтарды біледі. |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал- жабдықтар. |
|
|
Өнер туындыларын қабылдау дегеніміз – туынды туралы жалпы мәлімет алу, мағынасын түсіну, қорытынды жасау. Сен өнер туындыларын түсіну арқылы көркем бейнені ұғынасың. Ол үшін өнер туындыларына қатысты атаулар мен терминдерді біліп ал. |
көрсетіп, жұмыс істеу тәсілдерімен таныстырады. |
- Қолданылатын бояу түрлерін айта алады, біледі. Сұраққа жауап береді. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 15 минут |
(ЖЖ) Ширату тапсырмасы. «Көршіңе әңгімелеп бер» әдісі. Бұл әдіс оқушылардың өз ойларын дауыстап айтып беруі үшін қолданылады. Оқушыларға берілген картина бойынша сұрақтар қойылады, оқушылар өз ойларын көршілерімен бөліседі. Өнер туындыларының ерекшеліктерін анықтау. М. Кенбаевтің «Шопан әні» мен Клод Моненің «Су лалагүлі» суреттерін, қазақтың ұлттық сырғасы мен грузиннің ұлттық сырғасын салыстырады. Салыстыра отырып, қазақ елінің ұлттық және әлемдік мәдениеттегі ерекшеліктері мен орнын, туған өлке табиғатын, туған халықтың көркемдік мұрасының өзіндік көркемдік мәнерін көрсетеді. Мұғалім өлең оқиды. – Өлеңнің мазмұнын қалай өзгертер едің? Әңгімеле. Өнер туындыларының ерекшеліктерін анықта. Сурет салсам Сурет салсам – гүл саламын, «Гүлге толып тұрса алаңым», – деймін мен. Сурет салсам – Күн саламын, «Күндей күліп тұрса маңым», – деймін мен. Е. Ашықбаев Бейнелеу өнері мынадай тәсілдер арқылы қабылданады. Мәселен: |
Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Оқушылар суреттерден алған әсерлерімен бөліседі. Тыңдайды, сұрақтарға жауап береді. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Дескриптор- лар:
|
Тұсаукесер. «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал- жабдықтар «Шопан әні» картинасы «Су лалагүлі» картинасы Зергерлік бұйымдар |
|
Сабақтың соңы. Рефлексия. 8 минут |
Осы өнер түрлерін бейнелеудегі айырмашылықты атату. Сергіту сәтін https://www.youtube.comинтернет ресурсын пайдалана отырып орындатады. (Ұ,Т) «Бір айналым» әдісі бойынша қайталау. Балаларға бір-біріне музейлердің атауларын атауға және есте сақтауға мүмкіндік беру. Шеңберге тұрғызу. Ойын ережесімен таныстыру:
Қорыта айтқанда, музей – бұрынғы мен қазіргі мәдениетті сақтап, насихаттайтын киелі орын. «Өткеніңді білмейінше, болашағыңды болжай алмайсың» дегендей, музей – өткен мен болашақты жалғастырушы түйін. «Ашық микрофон» әдісімен сабақты қорытындылау. Кері байланыс. «Ашық микрофон» әдісімен сабақты қорытындылау.
Саралау: Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі жүзеге асырылады. Өнер туындысынан қандай ұлттық нақышты байқадың? Қандай түстер басым? Өнер туындыларын қабылдау деген не? |
Оқушылар орындарынан тұрып, барлығы бірге жаттығу жасайды.
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. |
|
|
|
|
|
|
|
|
№ 2 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
1.Табиғат – менің үйім |
|
Бөлім |
Бейнелеу сауаттылығы негіздері |
|
Бөлімше |
Графика |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
2-сабақ. Табиғаттағы сызықтар |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.1.2.1 күрделі тәсілдерді мен техникаларды қолдана отырып, графикалық материалдар мен құралдарды қолдану. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Графикалық материалдар мен құралдарды пайдаланады. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 7 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі (Ұ) Психологиялық ахуал: Күлімдесін Күн де, Күлімдейік біз де. Алақанды ашайық, |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын |
Ауызша бағалау. Тамаша! «Шапалақ» әдісі арқылы |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал-жабдықтар. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе
10 минут
|
Күннің нұрын салайық, Таза ауаны жұтайық, Жүрекке жылу сыйлайық! (ЖЖ) Түрткі сұрақтар қою. – Бейнелеу өнерінің қандай түрлерін білесің? Кескіндеме, графика, мүсін, сәндік қолөнер, сәулет, дизайн. Сызық түрлерін есіңе сақта.
(ҰЖ) Талқылайық! Графика – бейнелеу өнерінің түрі. Онда түстің қарама-қайшылығы үйлесімді қолданылады. Суретші ең алдымен сызықтың түрлерін таңдайды. Сурет әртүрлі сызықтармен бейнеленеді және ол боялмайды. Сызықтардың түсін жылы немесе суық түстерге өзгертуге болады. Заттар түзу, қисық, ирек және сынық сызықтар арқылы бейнеленеді.
Әртүрлі сызықтарға назар аудар. Қандай сызық түрлері қолданылған? |
мұғаліммен бірге қайталайды. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Сұрақтарға жауап береді. Бейнелеу өнерінің түрлерін атайды. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Тақтада ілінген «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал-жабдықтармен, жұмыс істеу тәсілдерімен танысады. |
бағалайды.
Сұраққа жауап береді. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(Ө) «Көркемдеу уақыты» әдісі. Олардың түсін жылы немесе суық түстерге өзгерте аламыз. Түзу, қисық, ирек және сынық сызықтар арқылы бір затты бейнеле. Үш саусағым бірікті, Қолға қалам ілікті. Үш саусағым орамды, Жүгіртеді қаламды. (ЖТ) Оқушыларға арналған тапсырма. Әртүрлі сызықтарға назар аудар. Қандай сызық түрлері қолданылған? Сызық – қағаз немесе басқа бір заттың бетіне сызылған сызат, із. Штрих – сызық. Штрихтың бірнеше түрі бар.
Мына суреттен не байқадыңдар? (ЖЖ) «Орында» айдары. Мұғалім сызық түрлерін (түзу, қисық, ирек, сынық) тақтаға сызып көрсетеді. Әр сызықты белгілі бір бейнені салғанда қолдануға болады. Слайд арқылы жай және түсті қарындашпен орындалған суреттерді көрсетеді. Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Кез келген табиғат көрінісін сал. Ағаштар мен бұлттарды, аспанды, жолды бейнеле. Қарындашпен бояуды көлденең штрихпен орында. Бояу жұмысын аспаннан баста. Екі түсті қолдан: аспанның үстіңгі бөлігі көк, астыңғы бөлігі көгілдір. Бұлттардың үсті ақ күйінде қалады, ал бұлттың төмен жағын көк пен күлгін түске боя. Ағашты ашық сары, ашық жасыл түспен боя. Ал көлеңке тұстарын жасыл мен көк түсті қосып боя. |
(Ө) Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Графика құралдарымен, штрих, сызық түрлерімен танысады. Штрих түрлерімен танысады. Тақтада көрсетілген үлгіге қарап, суретті салады. |
Дескрипторлар:
Дескрипторлар:
ҚБ Дескриптор- лар:
|
«Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал-жабдықтар.
|
|
Сабақтың соңы. Рефлексия. 8 минут |
Ағаш түбінің көлеңке тұсын қоңыр мен көк, жарық жерлерін сары мен қоңыр түске боя. Жерді сары және жасыл түспен боя. Ағаш көлеңкесін қанық жасыл және көк түспен бояп шық. Жолды қоңыр түспен боя.
Сергіту сәті ретінде мұғалімнің жетекшілігімен қайталау, сергіту жаттығуын жасату. Биші робот https://www.youtube.com/watch?v=2V_Coh-PamE Оқушылардан бүгінгі сабақта нені үйренгендерін сұрау. Кері байланыс. «Ашық микрофон» әдісімен сабақты қорытындылау.
Сызықтың көңіл күйі де болады екен. Жылы және ашық түсті сызық – КӨҢІЛДІ сызық. Суық және бозғылт түсті сызық – КӨҢІЛСІЗ сызық. |
Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Оқушылар орындарынан тұрып, барлығы бірге жаттығу жасайды. Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Оқушылар сұраққа жауап береді. Өз ойларымен |
|
https://www.youtube.c om/watch?v=2V_Coh- PamE
|
|
|
Берілген сызықтардың түсіне қарап, олардың көңіл күйін тап.
|
бөліседі. |
|
|
№ 3 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
1.Табиғат – менің үйім |
|
Бөлім |
Бейнелеу сауаттылығы негіздері |
|
Бөлімше |
Графика |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
3-сабақ. Менің қиялымдағы табиғат |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.1.2.2 шығармашылық жұмыста графиканың күрделі тәсілдері мен техникасын қолдану. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Монотипия тәсілімен күздің суретін салуды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушы- лықты ояту. 7 минут
Жаңа сабаққа |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) Психологиялық ахуал: Күлімдесін Күн де, Күлімдейік біз де. Алақанды ашайық, Күздің күнін салайық! Таза ауаны жұтайық, Жүрекке жылу сыйлап, Күзгі пейзаж салайық! |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталап, айтады. |
Ауызша бағалау. Тамаша! |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал- жабдықтар. QR-код |
|
кіріспе
10 минут
|
(Т) Түрткі сұрақтар қою. Сыныптастарыңмен бірге табиғат көрінісін қарап шығыңдар. Суреттен қандай сызық түрлерін байқадың? Бейнелеу кезінде сызық пен түстер табиғатқа қандай әсер бере алады? (ҰЖ) Талқылайық! Монотипия тәсілімен күздің суретін салуды үйренесің. Монотипияны орындау кезеңдерімен таныстыру. Монотипия – графика тәсілінің бір түрі. Ол – бояумен бір-ақ рет бастырып алып бейнелеу тәсілі. Алдымен суретті салады, осыдан кейін оны қағаз немесе әйнек бетіне бастырады. Осы тәсілді монотипия деп атайды. Монотипия сөзінің мағынасы – таңба. Дайын суретті ағаш, әйнек, металл және кенеп бетіне бастырады, яғни таңбасын түсіреді. Монотипия тәсілімен салынған суреттер көрсетіледі. Сызық түрлерін естеріне түсіртеді. |
Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Сұрақтарға жауап береді. Оқушылар бейнелеу өнерінің түрлерін атайды. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Тақтада ілінген «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал-жабдықтармен, жұмыс істеу тәсілдерімен танысады. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Сұраққа жауап береді. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут |
(Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі.
(ҰЖ) «Орында» айдары. Монотипия тәсілімен күзгі табиғат суретін салуды үйренеміз. Мұғалім ұсынған бейнематериалға мұқият қара. Онда көрсетілген бояу түстеріне назар аудар. Түстермен тәжірибе жаса. Монотипия тәсілімен күзгі табиғаттың суретін әртүрлі сызықтармен толықтырып сал. |
(Ө) Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Графика құралдарымен, штрих, сызық түрлерімен танысады. Тапсырманы орындайды. Қол жаттығуларының қажеттілігін ұғына отырып жасайды. Тақтада көрсетілген үлгіге қарап, кезеңдермен көрсетілген табиғаттың суретін |
Бағалау критерийі: Тақырыпқа байланысты берілген сызық элементтерін талапқа сай орындайды. Дескриптор- лар: |
«Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал- жабдықтар, жай қарындаш, акварель, гуашь, қылқалам, су құятын ыдыс.
|
|
Сабақтың соңы. Рефлексия. 8 минут |
Саған бейнені толықтыруға әртүрлі көмекші сызықтар қажет. Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Әйнектің бетін А4 пішімді қағаздың көлемінде бояумен бояп шық. Үстіңгі бөлігі көк, астыңғы бөлігі жасыл түспен боялады. Екі шетіне сарғайған ағаштың суретін сал. Жолды қоңыр түспен бояп шық. Дайын болған жобаның үстінен қағазды бастыр. Бастырған қағаз кепкеннен кейін, суреттегі бұтақтарын сызамыз, жапырақпен толықтырамыз және жол саламыз. Сергіту сәті ретінде және бүгінгі сабақпен байланыстыра отырып, өлең жолдарын мұғалімнің жетекшілігімен қайталату, сергіту жаттығуын жасату. https://www.youtube.com/watch?v=by8NcRAsRAE Оқушылардан бүгінгі сабақта нені үйренгендерін сұрау. «Бір ауыз сөз» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды.
Үйде тәжірибе жасау арқылы монотипия тәсілін зерделе. Мұғалім ұсынған бейнематериалға мұқият қара. Онда көрсетілген бояу түстеріне назар аудар. Түстермен тәжірибе жаса. Күзгі табиғаттың суретін әртүрлі сызықтармен толықтырып сал. Монотипия тәсілін қолдан. Жай қарындаш, акварель, гуашь, қылқалам, су құятын ыдысты дайында. Керекті құрал-жабдықтарды орнына дұрыстап орналастыр. Сызық түрлерін анықта. Алдымен қағаз парағын екіге бүкте. Оны ашып, бір жағына жарты ағаштың суретін сал. Енді қағазды қайтадан бүктеп, суретті парақтың таза жағына бастыр. Міне, ағаштың монотипия тәсілі- мен салынған |
салады. Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Оқушылар орындарынан тұрып, барлығы бірге жаттығу жасайды.
Жеке жұмыс. Оқушылар бір ауыз сөзбен сабақ туралы өз ойларын түсіндіріп береді. «Бір ауыз» сөздеріне сабақты бағалайтын келесі сөздерді айтуға болады: ұнады, пайдалы, қажет, білдім, үйрендім, қызықтым, ұмтылдым, есте сақтадым, жасай |
Дескриптор- лар:
Оқушылар сыныптастарын ың суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшалар ын» ұнатқан |
https://www.youtube.co m/watch?v=by8NcRAs RAE
|
|
|
толықтай суреті шықты. |
аламын т.б. Оқушылар көрме ұйымдастырады. |
суретінің үстіне жапсыруды ұсыну. |
|
№ 4 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
1.Табиғат – менің үйім |
|
Бөлім |
Бейнелеу сауаттылығы негіздері |
|
Бөлімше |
Кескіндеме |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Ғажайып түстер |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.1.3.1 кескіндеме материалдары мен құралдарын пайдаланып, күрделі тәсілдер мен техникаларды қолдану. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Негізгі түстер мен түс реңктері туралы біледі. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту 7 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Гүлмен тілек» әдісі арқылы оқушылардың бір-біріне жақсы тілек айту арқылы жағымды ахуал қалыптастыру. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар бір-біріне жақсы тілек айтады. |
Оқушылардың бояған суреттерін таныстыру кезінде ауызша мадақтау. «Жарайсың!», «Дұрыс айтасың!», «Керемет сурет!», «Өте ұқыпты боялған!», «Сенің қолыңнан бәрі келеді!» сияқты тіркестерді пайдалану. |
Сурет дәптері, қылқалам, су құятын ыдыс, қарындаш, өшіргіш, ұштағыш т.б. құралдар, Бейнематериал. QR |
|
Жаңа сабаққа кіріспе |
(ҰЖ) Талқылайық! Әр заттың түсі белгілі бір себептерге байланысты өзгеріп тұрады. – Негізгі түстерді есіңе түсір және ата. |
Оқушылар өз таңдауын түсіндіреді. Оқушылар өз нұсқаларын айтады. Ауа |
Мақсаты: жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. |
Слайдта жазылған сұрақтар тізбесі. Мұғалім белсенділік |
|
10 минут
|
– Қосымша түстер қалай алынады? Табиғатта әр заттың түсі бар. Мәселен, Күннің түсі сары, аспанның түсі көгілдір, судың түсі көк. Кемпірқосақ қызыл, қызғылт сары, сары, жасыл, көк, көгілдір және күлгін түстен тұрады. Адамдар табиғаттың осы көріністерін бақылап, оларды әртүрлі тәсілмен бейнелейді. Бейнелеу өнеріндегі үш негізгі түс төмендегі қай суретте бейнеленген? Осы негізгі түстерді араластыру арқылы қандай түстерді алуға болады? Суреттегі түстер шеңбері нені білдіреді? Олар қандай тәртіппен орналасқан?
Ахроматикалық түстерге сұр, ақ, қара, түссіз түстер жатады. Хроматикалық түстерге алуан түрлі түстің бәрі кіреді. Колорит дегеніміз – түстердің үйлесімі. Сергіту сәті. Түстер туралы бейнематериал әуеніне қимыл-қозғалыс жаттығуын жасауды ұсыну (https://www.youtube.com). |
райына, жыл мезгілдеріне өзгеретін түстерді айтады. Оқушылар жылы және суық түстер тақырыбы бойынша білімдерін еске түсіреді. Сұрақтарға жауап береді, бірін-бірі толықтырады. Оқушылар орындарынан тұрып, барлығы бірге жаттығу жасайды. |
Тиімділігі. Оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
танытқан оқушыларды «Қол шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 3 минут |
Күз мезгілі қандай тамаша! Айнала әртүрлі түстерге боялады.
|
Оқушылар мұқият тыңдап, сұрақтарға жауап береді. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. Тақпақ, өлеңдерін |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
|
|
|
|
білесің? |
айтады. |
|
|
|
Жеке орындау 15 минут
|
(ҰЖ) «Орында» айдары. Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Қағаз бетіне тіктөртбұрышты фигураларды қиылыстырып сызамыз. Біреуі сары, екіншісі қызыл, үшіншісі көк түспен боялады. Қызыл мен сары қиылысқан жерді осы екі түсті араластырғанда шығатын түспен бояп шығамыз. Көк пен сары қиылысқан жерді екі түсті араластырғанда шығатын түспен бояп шығамыз. Көк пен қызыл қиылысатын жерді осы екі түсті араластырғанда шыққан түспен бояймыз. Қауіпсіздік ережесі:
|
Шығармашылық тапсырмаларды орындайды.
|
Дескрипторлар:
|
Сурет дәптері, қылқалам, су құятын ыдыс, қарындаш, өшіргіш, ұштағыш т.б. құралдар. Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке жұмыс. 3 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушыларға салған суреттерін көрме тақтасына ілуді ұсыну.
|
Оқушылар салған суреттерін көрмеге ұсынады. |
Дескриптор: Тақтадағы берілген тапсырманы дұрыс орындайды. Аяқтаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. Бірін-бірі бағалайды. Сұрақтарға жауап бере алады. |
|
|
Сабақтың соңы. Рефлексия. 7 минут |
«Қандай түс?» ойыны ойнайық. Сөздерді оқып, түстерді ата. Олар түстің қай түріне жатады?
Кері байланыс. Оқушыларға сыныптастарының суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшаларын» ұнатқан суретінің үстіне жапсыруды ұсыну. Мақсаты: оқушыны алған білімін саралай білуге дағдыландыру. Тиімділігі. Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Саралау. Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. |
«Ғажайып түстер» тақырыбына акварельмен салған суреттерін көрме тақтасына іледі. Жұлдызшаларын көрмедегі суреттерге жапсырады. Аспан түстес – көгілдір, алтын түстес – сары, шөп түстес – жасыл, топырақ түстес – қоңыр, сарғыш, қара. |
Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 5 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
1.Табиғат – менің үйім |
|
Бөлім |
Бейнелеу сауаттылығы негіздері |
|
Бөлімше |
Кескіндеме |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
5-сабақ. Жыл мезгілдері |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.1.3.2 кескіндеменің күрделі тәсілдері мен техникасын шығармашылық жұмыста қолдану. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Жылы және суық түстер туралы білімін жетілдіреді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыты |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушы- лықты ояту. 7 минут Жаңа сабаққа кіріспе
10 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) Психологиялық ахуал қалыптастыру. «Ғажайып жылулық шынжыры» – жылулық шеңбері. Балалар бір-біріне жымиып күлу арқылы бір-біріне ізгі тілектерін айтады. Жұмыс ережесімен келісу. Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! (ЖЖ) Түрткі сұрақтар қою.
Негізгі түстерді араластырып көрдің бе? (ҰЖ) Талқылайық! Суретшілер табиғатты мұқият бақылап отырып, оны бейнелейді. Шығармалар тек бояулармен ғана орындалмайды. Олар қарындаш, гуашь, тушь, қаламұш және басқа да құралдармен бейнеленуі мүмкін. Жыл мезгілдері – кескіндемедегі ерекше тақырып. Суретшілер көбінесе табиғат көрінісін бейнелейді. Суреттен табиғаттың сұлулығы мен нәзіктігін байқауға болады. Әр жыл мезгілінің өзіне тән түсі бар. Кескіндеме жыл мезгіліне байланысты жылы немесе суық, қанық немесе күңгірт түсті болуы мүмкін. Жылы түстерге сары, қызғылт сары, қызыл, қоңыр; суық түстерге көк, көгілдір, күлгін, жасыл, сұр түстерді пайдаланамыз.
|
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар бір-біріне ізгі тілектерін білдіреді. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Сұрақтарға жауап береді. Оқушылар бейнелеу өнерінің түрлерін атайды. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Оқушылар қоршаған ортадан өздеріне таныс түстерді атайды. |
Ауызша бағалау Тамаша! «Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Дескрипторлар:
|
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал-жабдықтар, гуашь, бейнематериал. QR |
|
|
(ЖЖ) Талқылау Әр мезгілден қандай көңіл күйді байқадыңдар? Кескіндеме тәсілімен орындалған суреттерге назар аударыңдар. Табиғат көрінісі қандай түспен бейнеленгенін айтыңдар. Сурет салу тәсілінде айырмашылық бар ма?
Оқушылар қоршаған ортадан өздеріне таныс түстерді атайды. Осылайша түстер шеңберіндегі түстердің бәрін атап шығады. |
Әр суретке қарайды, оларды салыстырады. Тақтада ілінген «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал-жабдықтармен, жұмыс істеу тәсілдерімен танысады. |
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі. Негізгі түстерді ата. Саған қандай түс ұнайды? Неге? Шеңбердегі түстерді атаңдар. Олар қандай ретпен орналасқан? Қауіпсіздік ережесімен таныстырады. Құрал-жабдықпен жұмыс істеу кезінде бояуды аузыңа салма. Жұмыс орныңды таза ұста. (ҰЖ) «Орында» айдары. Жыл мезгілдерін жылы және суық түстермен бейнеле. Кескіндеме тәсілдерін қолдан. |
(Ө) Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Оқушылар бізді қоршаған орта түрлі түсті, әрбір заттың өзіне тән түсі бар деген қорытынды шығарады. Жылы және суық түстермен бейнеленген суреттерді салыстырады, алған білімдерін ортаға |
Критерий: Тақырыпқа байланысты берілген сызық элементтерін талапқа сай орындайды. Дескрипторлар:
|
Тұсаукесер. «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал-жабдықтар, жай қарындаш, өшіргіш, гуашь
|
|
Сабақтың соңы. Рефлексия. 8 минут |
Құрал-жабдықпен жұмыс істеу кезінде бояуды аузыңа салма. Жұмыс орныңды таза ұста. Бүгін қандай кескіндеме тәсілдерімен таныстың? Жылы, суық түстер жайлы не білдің? Көңіл күйді бояу арқылы қалай бейнелеуге болады? Кескіндеме техникаларын пайдалана отырып, жылы, суық түстермен жыл мезгілдерін бейнеле! Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Алдымен қағазды 4 бөлікке бөл. 4 бөлікке қарындашпен ағаштарды сызып ал. Әр бөлікті көктем, жаз, күз, қыс мезгілдеріне тән түспен бояп шық. Көктем көрінісінде көк аспан, қоңыр жер, бүршік атқан ағаш, еріп жатқан қар бейнеленеді. Жаз көрінісінде көк аспан, жасыл ағаш, жасыл жер бейнеленеді. Күз көрінісінде көк аспан, сары түске енген ағаш, сарғайған жер бейнеленеді. Қыс көрінісінде көк аспан, ақ қар жамылған дала бейнеленеді. Көк түспен көлеңкелерін саламыз. Ағашты қоңыр түс пен көк түсті араластырып саламыз. Сергіту сәтін бүгінгі сабақпен байланыстыра отырып ұйымдастыру. (МК) Сергіту сәті: Алма туралы көңілді ән ырғағына қосылып, мұғаліммен бірге айтады (https://www.youtube.com). Алма кетті домалап, Көше бойын жағалап. Кім алманы табады. Сол сабақта «бес» алады. Оқушылардан бүгінгі сабақта не үйренгендерін сұрау. |
салады. Сұрақтарға жауап береді. Тақтада көрсетілген үлгіге қарап, кезеңдермен көрсетілген табиғаттың суретін салады. Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. (Ұ) Сергіту сәті. Алма туралы көңілді ән ырғағына қосыла отырып, би қимылдарын қайталайды. Жеке жұмыс Оқушылар сабақ туралы өз ойларын бір ауыз сөзбен түсіндіріп береді. Бір ауыз сөздеріне сабақты бағалайтын келесі |
ҚБ: Би қимылдарын айнытпай қайталап, белсене жасаған балалар жұлдызшалармен марапатталады. Дескрипторлар:
|
|
|
|
«Бір ауыз сөз» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, ойын тыңдайды. Бүгін қандай кескіндеме тәсілдерімен таныстыңдар? Әр жыл мезгіліне қай түс сәйкес келетінін айтыңдар. Жылы, суық түстер жайлы не білдіңдер? Көңіл күйді бояу арқылы бейнелеуге бола ма? Сабақтан қандай әсер алдыңдар? Сабақта өзіңе не ұнады? Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады. Тиімділігі. Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Саралау. Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. Көрме ұйымдастыру. Оқушыларға арналған тапсырма. |
сөздерді айтуға болады: ұнады, пайдалы, қажет, білдім, үйрендім, қызықтым, ұмтылдым, есте сақтадым, жасай аламын т.б. Оқушылар көрме ұйымдастырады. |
түрлерді біледі. Оқушылар сыныптастарының суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшаларын» ұнатқан суретінің үстіне жапсыруын ұсыну. |
|
№ 6 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
2. Менің Отаным – Қазақстан |
|
Бөлім |
Бейнелеу сауаттылығы негіздері |
|
Бөлімше |
Мүсін |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Бәйтерек |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.1.4.1 күрделі тәсілдер мен техниканы қолдана отырып, мүсіндеу материалдары мен құралдарын пайдалану. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Ермексазбен бедерлі мүсіндеуді үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
ы |
|
|
|
|
|
Сабақтың басы. Қызығушы- лықты ояту. 5 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой қозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі.
Психологиялық ахуал қалыптастыру: Мейірімді жүрекпен, Ақпейілді тілекпен, Амандасып алайық, Бір жадырап қалайық. Жеміс-жидекпен танысып, Мүсінін бірге жасайық. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Сұрақтарға жауап береді: Мүсін дегеніміз не? Мүсін қандай заттардан жасалады? Мүсіннің ерекшелігі неде? Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталап айтады. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
|
Интербелсенді тақта. Қажетті құрал- жабдықтар: Ермексаз, арнайы тақтайша, стектер, ілмектер |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Қазақстан аумағында ежелгі мүсін өнері ескерткіштері тас дәуірінде пайда болған. Тас мүсіндер балбал тастар деп аталады. Мүсіндеудің графика мен кескіндемеден айырмашылығы бар. Мүсіндеуде кескін барлық жағынан анық көрсетіледі. Мүсіннің не екенін есіңе түсір. Қандай заттардың мүсінін жасауға болады? |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Тыңдайды, сұрақтарға жауап береді. Инфографика арқылы мүсін туралы білімдерін толықтырады. |
Мақсаты: жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі. Оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап |
Слайдтар |
|
|
(Ұ) Талқылау Cуреттерге қара. Олардың әрқайсысы қалай орындалғанын түсіндіріп көріңдер. Бір-бірінен айырмашылығы қандай? Жұмыр мүсін қалай жасалады деп ойлайсың? |
Сұрақтарға жауап береді. Бір- бірінің сұрақтарын толықтырады. |
беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 3 минут
|
(ЖЖ) Балалар, ермексаз – әртүрлі пішіндегі заттарды мүсіндеуге болатын жұмсақ материал. Ермексаз кескіш – ермексазбен жұмыс істеуге арналған пластиктен немесе ағаштан жасалған құрал. (ҚЕ) Қауіпсіздік ережелерімен таныстыру
(ҰЖ) Сергіту жаттығу: «Көңілді күн» https://youtu.be/xyS4WWbtttM?si=_WLwwf0X6 yLxyo9G |
Оқушылар мұқият тыңдап, сұрақтары болса қояды. Қауіпсіздік ережелерімен танысады, естеріне түсіреді. Өлең мазмұнына қарай қимылдар жасайды. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды. |
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке орындау 15 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. – Бейнематериалға назар аударыңдар. Енді ермексазбен жұмыс істеуге көшейік. Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Жұмыстың орындалу реті:
|
Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Негіз ретінде көк түсті қатырғықағазды алады. Оған бәйтеректің бейнесін сызады. Сары түсті ермексазды алып, бөліктерге бөледі. Бөліктерді шиыршықтап созып, дөңгелектеп орайды. Бәйтеректің шарын орнына жапсырады. Ақ түсті ермексазды бес бөлікке бөліп, шиыршықтап алады. Оны шардан төмен қарай жапсырып шық. Артық бөлігін кесіп алып тастайды. Көк түсті ермексаз бөліктерін қажетті ұзындықта шиыршықтап алып, тұғырын жасайды. Қоңыр түсті ермексаздан екі шетіне ағаштың діңін жасап, орналастырады. Жасыл түсті ермексазды шиыршықтап алып, дөңгелек пішінде орайды. Әр ағашқа 4 бөліктен дайындайды. Ағаш бұтақтарына орналастырады. Қалған ұсақ бөлшектерін ақ түсті ермексаздан шиыршықтап жасайды. Міне, «Бәйтеректің» пішіні дайын болды. |
Дескрипторлар:
Мұғалім белсенділік танытқан оқушыларды «Менің жұлдызым» әдісі арқылы бағалайды. Көк түс - Жарайсың! Сары түс - Жақсы! Қызыл түс -Талпын! |
Ермексаз, ермексаз құралдары.
|
|
Жеке жұмыс 3 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылардың жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынуы. |
Оқушылар ермексаздан жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар:
|
|
|
|
|
|
біледі. |
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 7 минут
|
«Еркін микрофон» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды. – Суреттегі мүсіндер қалай аталады? Мүсін өнерінің басқа өнер түрінен айырмашылығы неде?
Мақсаты: оқушыны алған білімін саралай білуге дағдыландыру. Тиімділігі. Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Саралау. Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. Көрме ұйымдастыру. |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Оқушылар ермексаздан жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды: «Дұрыс, келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1–10 балдық жүйе және оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. Оқушылар өзара бірін- бірі бағалайды. |
|
№ 7 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
2. Менің Отаным – Қазақстан |
|
Бөлім |
Бейнелеу сауаттылығы негіздері |
|
Бөлімше |
Сәндік-қолданбалы өнер |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Қазақ елі |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.1.5.1 Күрделі тәсілдер мен техниканы қолдана отырып, сәндік-қолданбалы өнер материалдары мен құралдарын пайдалану. Отандық қолөнер түрлері. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Әртүрлі материалдардан коллаж жасап үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақы- ты |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
||
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі.
Психологиялық ахуал қалыптастыру: Мейірімді жүрекпен, Ақпейілді тілекпен, Амандасып алайық, Бір жадырап қалайық. Сәндік қолөнермен танысып, Бұйымды бірге жасайық. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Сұрақтарға жауап береді: Сәндік-қолданбалы өнер дегеніміз не? Сәндік-қолданбалы өнерге қандай бұйымдар жатады? Сәндік-қолданбалы өнерге қандай материалдарды қолдануға болады? Коллаж дегеніміз не? Коллаж қандай материалдардан орындалады? Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталап, айтады. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
|
Интербелсенді тақта. Құрал-жабдықтар Желім, негіз (қатырмақағаз), қайшы, көркем суреттер. |
||
|
Жаңа сабаққа кіріспе |
|
(Ұ) Талқылайық! Сәндік-қолданбалы өнер – күнделікті тұрмыста қолданылатын сәнді заттар мен бұйымдар. |
|
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада |
Интербелсенді тақта, кілем суреттері, ою- өрнек түрлері. |

|
10 минут
|
Коллаж – сәндік-қолданбалы өнердің бір түрі. Коллаж дегеніміз – әртүрлі табиғи немесе табиғи емес материалдардан көркем бейне құрастыру. Ол желімдеу және жапсыру арқылы орындалады. Коллаждың орындалу реті: тақтайшаға бейненің суретін салу, фигуралар мен материалдарды жапсырып желімдеу. |
қояды. |
жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескриптор:
|
Желім, негіз (қатырмақағаз), қайшы, көркем суреттер. |
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
Суреттердің арасынан коллажды тап. Коллаждың басқа жұмыстардан айырмашылығы қандай?
Сергіту сәті: «Мен қазақпын» әні (https://www.youtube.com) бойынша әуенмен қолдарын жоғары көтереді, екі жаққа сермейді, алдыға созады, білезіктерін айналдырады. (ҰЖ) «Орында» айдары Бейнематериалға назар аудар. Жұмыстың орындалу реті: |
Сергіту сәтін жасайды. Тапсырманы орындайды. Коллаж жасауға өзіңе ұнаған суреттерді дайындап алады. Күлгін түсті қатырмақағазды негіз ретінде алады. Дайындаған суреттердің қажет деген бөлігін қиып алады. Суреттерді қалай |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды. Дескрипторлар:
|
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд
|
|
|
Коллаж жасауға өзіңе ұнаған суреттерді дайындап ал. Ақ түсті қатырмақағазды негіз ретінде ал. Дайындаған суреттердің қажет деген бөлігін қиып ал. Суреттерді қалай үйлесімді орналастыратыныңды ойлан. Қиып алынған көріністерді негізгі қағазға үйлестіре отырып орналастыр. (ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелері:
|
үйлесімді орналастыратыныңды ойлан. Қиып алынған көріністерді негізгі қағазға үйлестіре отырып орналастырады. |
|
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылардың жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну. |
Оқушылар өздері жасаған каллаж түрлерін көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар:
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут |
«Еркін микрофон» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды.
Мақсаты: оқушыны алған білімін саралай білуге дағдыландыру. Тиімділігі. Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Оқушылар өздері жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды. Яғни «Дұрыс, келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1– 10 балдық жүйе бойынша, оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
|
|
болуын қадағалайды. Саралау. Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. Көрме ұйымдастыру. |
|
|
|
№ 8 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
2. Менің Отаным – Қазақстан |
|
Бөлім |
Бейнелеу сауаттылығы негіздері |
|
Бөлімше |
Дизайн және сәулет |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
8-сабақ. Киіз үйдің дизайны |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.1.6.1 Күрделі құрылымдық техникалар мен тәсілдерді қолдана отырып, іс-әрекетте материалдар мен құралдарды пайдалану. 31.6.2 Модельдеудің күрделі техникалары мен тәсілдерін қолдана отырып, іс-әрекетте материалдар мен құралдарды пайдалану. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Модельдеу тәсілдерін қолдана отырып, киіз үй дизайнын жасайды. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Сұраққа жауап береді: |
Оқушыларды қол шапалақтау |
Интербелсенді тақта. Қажетті құрал- жабдықтар: түрлі түсті қатырмақағаз, желім, |
|
5 минут |
тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой қозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі. Психологиялық ахуал қалыптастыру: Мейірімді жүрекпен, Ақпейілді тілекпен, Амандасып алайық, Бір жадырап қалайық. Дизайнмен танысып, Бұйымды бірге жасайық. |
Сәулет өнерінің қандай түрлерін білесің? Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталап айтады. |
арқылы бағалау.
|
қайшы, сызғыш. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Адам өмірі мен қызметіне қажетті құрылыс және ғимарат түрлері сәулет (архитектура) деп аталады. Сәулеттік құрылыс түрлері:
(Т) Сәулет құрылыстарының түрлерін салыстырыңдар.
|
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Тыңдайды. |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут |
(Ж) Әр замандағы баспана түрлерін салыстыр.
(ӨЖ) «Орында» айдары. Жұмысқа қойылатын талаптар:
Жұмысты бастамас бұрын қажетті құралдарды дайындап аламыз. Интербелсенді тақтаға қарап, жұмыстың жасалу жолын түсіну үшін бейненұсқаны көріп алуымыз қажет. Мұғалімнің нұсқаулығы бойынша тапсырманы орындап шығамыз.
(Ұ) «Адасқан құралдар» ойыны Қалам біріктіреді. Қайшы өшіреді. Өшіргіш өлшейді. Желім жазады. Сызғыш қияды. (ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелері:
|
Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Қауіпсіздік техникасы ережелерін қайталайды. Тапсырманы орындайды. |
Дескрипторлар:
|
Интербелсенді тақта.
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
|
Сергіту сәті: «Мен қазақпын» әні (https://www.youtube.com) бойынша әуенмен қолдарын жоғары көтереді, екі жаққа сермейді, алдыға созады, білезіктерін айналдырады. |
Сергіту сәтін жасайды. Оқушылар бейнебаянды көріп, тапсырманы мұғалімнің нұсқаулығы бойынша жалғастырады. Тапсырманы аяқтайды. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут |
«Бес саусақ» тәсілі. Басбармақ – басты мәселе. Бүгін сабақта сөз болған ең құнды мәселе не? Балаң үйрек – бірлесу. Мен сыныпта қалай жұмыс істедім? Кімге көмек бердім? Кімді риза қылдым? Ортан терек – ойлау. Мен бүгін қандай білім мен тәжірибе алдым? Шылдыр шүмек – шынайылық. Сабақ маған ұнады ма? Неліктен? Кішкентай бөбек – көңіл күй ахуалы. Мен сабақта өзімді қалай сезіндім?
|
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. |
Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды. Яғни «Дұрыс, келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1– 10 балдық жүйе бойынша, оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 9 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
1. Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен. |
|
Бөлім |
Бейнелеу өнері әлемі |
|
Бөлімше |
Өнер туындыларын қабылдау |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Өнер туындыларын қабылдау. Көркемдеу тәсілі |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.2.1.1 көркем экспрессивтіліктің қолданылатын құралдарын және жұмыстарды орындау техникасын айқындау. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Жұмысты орындауда және көркемдеуде қолданылатын құрал-жабдықты анықтайды. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) Сұхбат жасау. Өнер дегеніміз не? Көркемдеу тәсілі жайлы не білесің? Көркемдеу тәсілі не үшін қажет? Өнер біздің өмірімізді қалайша өзгертеді? Жұмыс ережесімен келісу. Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Нақты, дәл жауап береміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз! |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Қойылған сұрақтарға жауап беру. Оқушылар өнердің негізгі түрлерімен танысады, түсінігін кеңейтеді. Өнердің көпқырлы екенін, олар көрермендермен түрлі құралдар арқылы тілдесетінін түсінеді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Интербелсенді тақта. Сурет дәптері, қажетті құрал-жабдық, түрлі түсті қатырмақағаз, желім, қайшы, сызғыш, |
|
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Адамдар өнер туындысын әртүрлі қабылдайды. Өнер туралы көп оқып, түсінігін кеңейтеді. Туындының көңіл күйі бейнелі тілі арқылы беріледі. Мазмұны мен түрлі түсті реңктері адамның ойы мен қиялын дамытады. Туындының түсі суреттегі көңіл күйді білдіреді. Мәселен: қуаныш, көңілсіздік т.б. (Ұ) Талқылау Суреттердің қандай айырмашылығы бар? Қандай өнер түрінде бейнеленгенін айт. Орындалу техникасын анықта. |
|
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап сұрақтары болса сұрақ қояды. Өнер түрлері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. Оқушыларға бейнелеу өнерінің әр түріне жататын жұмыстардың репродукциялары ұсынылады, оларды бейнелеу өнерінің негізгі |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторлар: - Оқушылар өнердің не екенін, өнер түрлерін, бейнелеу өнері түрлерін білді. |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. |

|
|
Өнер туындысын қабылдау жоспарымен таныстырады. Өнер туындысын қабылдау жоспары:
Сергіту сәті. «Қыдырып қайтайық» |
түрлеріне қарай бөлу керек. Бейнелеу өнері бағыттарымен танысады, жазылған қағаз тақтаға ілініп, оқушыларға әрқайсысының астына бағыт бойынша сәйкес туындыларды қойып шығу тапсырылады. Суретке қара. Картина қандай жанрда бейнеленгенін анықта. Сергіту сәтін жасайды. |
- Әр алуан өнер түрлерінің басты әсерлегіш құралдарын анықтап, бейнелеу өнері түрлерін ажыратуды үйренді. Тапсырманы жақсы орындаған оқушылардың жауабына қошемет көрсету. |
|
||
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут |
Қ.Телжановтың «Көкпар» суретімен жұмыс жүргізеді. |
Оқушылар бейнебаянды көріп, тапсырманы мұғалімнің нұсқаулығы бойынша жалғастырып, тапсырманы аяқтайды. Сұрақтарға жауап береді. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Дескрипторлар:
|
|
||
|
|
Қанафия Телжановтың «Көкпар» суреті кескіндемеге жатады. Бұл – ұлттық нақыштағы тарихи сурет. Суретші туындысында қазақ халқының ержүрек, еркіндікті сүйетін халық |
|
||||

|
|
екенін көрсеткен. жасыл түстермен, басты кейіпкер қызыл түсті жейдемен, аспан көк, сарғылт түстермен бейнеленген. Бұл түстер суреттің бейнелі тілін білдіреді. «Білгім келеді» айдары Суретті қабылдау үшін оған бірнеше минут қара. Суреттегі түстер мен реңктердің үйлесіміне назар аудар. Қайталанатын және негізгі элементтерге көңіл тоқтат. Бейнеленген оқиға туралы интернеттен оқы. Егер суретшінің орнында болсаң, нені өзгертер едің? Қорытындыла. |
|
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
«Ашық микрофон» әдісі. Қандай өнер түрлерімен таныс болдың? Қ. Телжановтың «Көкпар» атты картинасына сипаттама жаса. Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. Жұмысын аяқтаған оқушылар өз жұмысы туралы баяндайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. |
Сабақтан қандай әсер алғанын, не ұнағанын «Ашық микрофон» әдісі арқылы баяндайды. Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН?» сұрақтарына жауап береді. |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
№ 10 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
3.Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен. |
|
Бөлім |
Бейнелеу өнері әлемі |
|
Бөлімше |
Графика |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Кейіпкерлер |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.2.2.1 Өнер жанрларының көркемдік мәнерлігінде қолданылатын құралдарын және графикалық жұмысты орындау техникасын білу және салыстыру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Бейнелеу өнеріндегі кейіпкер туралы білесің |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 7 минут
Жаңа сабаққа кіріспе
10 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Шаттық шеңберге тұрғызу. Бақша біздің жаман емес, Бұршақ және сәбіз бар. Пияз бенен қызылша, Қызанақ пен қияр бар. Балалар, бізге келіңдер, Дәмін татып көріңдер! (ЖЖ) Түрткі сұрақтар қою. Кескіндеме мен графиканың айырмашылығы қандай? Анималистік жанр туралы не білесің? Бейнелеу өнеріндегі «кейіпкер» сөзіне түсініктеме бер. (ҰЖ) Талқылайық! Кітап, газет және журналдағы иллюстрация, тауар орайтын қағаз, көшедегі плакаттар графика жанры арқылы орындалады. Графикада туынды сызық, штрих, дақ арқылы салынады. Кескіндеме жанрында түс пен бояу негізгі рөл атқарады. Ертегі кейіпкерлері қандай жанрда бейнеленген? |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Шаттық шеңберге тұрып, берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталап айтады. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Сұрақтарға жауап береді. Оқушылар бейнелеу өнерінің түрлерін атайды. |
Ауызша бағалау Тамаша! «Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Сұраққа жауап береді. |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. «Бейнелеу өнері» сабағына қажет құрал- жабдықтар. |
|
|
Ертегілердің түрлерін есіңе түсір. Қандай ертегілерді оқыдың? Әр халықтың ауыз әдебиетінің ішіндегі балаларға ең жақыны – ертегі. Қазақ ертегілері сан алуан. Ертегілер кейіпкерсіз болмайды. Жақсы мен жаманды айыра білуге тәрбиелеуде ертегілердің орны ерекше. Ертегі кейіпкерлеріне арнап сурет салу – ең қызықты тақырып. (Т) Талқылау Eртегілердің басты кейіпкерлерін ата. Ертегі немесе әңгіменің мазмұны бойынша салынған сурет иллюстрация деп аталады. Кейіпкер – ертегі, әңгімедегі оқиғаға қатысушы адам, жануар. (Т) Таста қандай жануар бейнеленген? Суретті немен, қалай салды деп ойлайсың? Анималистік жанр – графика, кескіндеме, мүсіндегі жан- жануарлар бейнеленетін жанр. – Анималистік жанрдағы өзіңе ұнаған бірнеше ертегі кейіпкерін есіңе түсір. «Түлкі мен қоян» ертегісін тыңда. Түлкінің суретін көр- сетілген кезеңдер бойынша салып шық. Салынған суретті түрлі түсті қарындаштармен боя. Түлкі мен қоян |
Оқушылар өз ойларын ортаға салады. «Ер Төстік» ертегісіндегі кейіпкер – Төстік және «Түлкі мен қырғауыл» ертегісіндегі түлкіні атайды. Таста бейнеленген жануарларды атайды: жылқы, ит т.б. Тыңдайды. Сұрақтар қояды. Бірін-бірі толықтырады. Ертегіні тыңдайды. |
|
|
|
|
Бір күні болдырып келе жатқан түлкі жортып жүрген қоянды көріп, өтірік ауырған болып, оның жолына сұлай кетіпті де, қоянды шақырыпты:
Сонда қоян:
–Міне, осыныңыз жаман ғой.
Қоян:
– «Түлкі мен қоян» ертегісіндегі басты кейіпкерлерді ата. |
Басты кейіпкерлерді, яғни түлкі мен қоянды атайды. |
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Тақтада көрсетілген бейнематериалға қарап, кезеңдер арқылы жай және түрлі түсті пастельмен орындап шық. Түлкінің суретін көрсетілген кезеңдер бойынша салып шық. Салынған суретті түрлі түсті қарындаштармен боя.Салынған суретті түрлі түсті қарындаштармен боя. Аяқталған суретті достарыңмен бірге талқыла. Сергіту сәті ретінде және бүгінгі сабақпен байланыстыра отырып, жұмбақтар шешеміз. |
(Ө) Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Қол жаттығуларының қажеттілігін ұғына отырып жасайды. Практикалақ жұмысты орындау. Тақтада ілінген «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал- жабдықтармен, жұмыс істеу |
Дескриптор: - Сызық түрлері мен элементтерін атайды. - Композициялы қ шешімін біледі. |
«Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал- жабдықтар жай қарындаш, түрлі түсті қарындаш, өшіргш, ұштағыш.
|
|
Сабақтың соңы Ой-толғаныс. Рефлексия 8 мин. |
Жұмбақ Іші жұмсақ, сырты қатты, Еті қызыл, сүті тәтті. Аспай піскен, Қайнамай түскен. Жер астында жез қазық, Жеуге болар ас қасық. Оқушылардан бүгінгі сабақта не үйренгендерін сұрау. Кері байланыс «Ашық микрофон» әдісімен сабақты қорытындылау.
Ұйымдастырылған оқу қызметіне белсенді қатысқан балаларды атап өту, барлығына алғыс білдіру. Балаларға үйден өздері сүйіп жейтін жеміс немесе көгөністің суретін салып келуді тапсыру. |
тәсілдерімен танысады. Оқушылар жұмбақтың шешуін табуға тырысады. Қарбыз. Жеміс. Сәбіз. Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Сұрақтарға жауап береді. Жауабы: Ертегі кейіпкерлері сендерге несімен ұнады? Осы сұраққа жауап береді. |
Дескрипторла р:
|
|
|
|
||||
№ 11 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
3.Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен. |
|
Бөлім |
Бейнелеу өнері әлемі |
|
Бөлімше |
Кескіндеме |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Кескіндеме. Портрет. |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.2.3.1 Өнер жанрларының көркемдік мәнерлігінде қолданылатын құралдарын және кескіндемелік жұмысты орындау техникасын білу және салыстыру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Ертегі кейіпкерлерін бейнелеуді үйренесің. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушы- лықты ояту. 7 минут
Жаңа сабаққа кіріспе |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) Психологиялық ахуал қалыптастыру. «Ғажайып жылулық шынжыры» жылулық шеңбері. Балалар бір-біріне жымиып күлу арқылы бір-біріне ізгі тілектерін айтады. Жұмыс ережесімен келісу. Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! (ЖЖ) Түрткі сұрақтар қою. Оқушыларға бірнеше суреттерді ұсыну. Бейнелеу өнерінің қандай жанрларын білесің?
(ҰЖ) Назар аудар! Портрет – жеке адамның немесе бір топ адамның бейнесі. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар бір-біріне ізгі тілектерін білдіреді. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Сұрақтарға жауап береді. Оқушылар бейнелеу өнерінің |
Ауызша бағалау Тамаша! «Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
|
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал- жабдықтар, гуашь.
Портреттер. |
|
10 минут
|
Автопортрет – суретшінің өз портреті. Суретте қандай жанр бейнеленген? Кімдердің бейнесін көріп тұрсың? Олардың көңіл күйіне сипаттама бер.
Суретте қандай жанр бейнеленген? Кімдердің бейнесін көріп тұрсың? Олардың көңіл күйіне сипаттама бер. Екі портретті салыстыр. Қандай айырмашылықты байқадың? (Ұ) Талқылау Суретте қандай жанр бейнеленген?
(Ж) Екі портретті салыстырыңдар. Қандай айырмашылықты байқадыңдар? |
түрлерін атайды. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Кескіндеме жанры, адамдардың бейнесі, яғни портреттері бейнеленгенін айтады. Олардың бет- әлпеттеріне қарап, қандай көңіл күйде екенін әңгімелейді. Екі портретті салысырып, айырмашылықтарын айтады. Оқушылар бүгінгі сабақ тақырыбын ашады. (Ө) Түсіндіру барысында өз жауаптарымен мұғалімге көмек беріп отырады. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Портреттерге қарап, олардың түрлерін анықтайды, дәлелдейді.
|
«Керемет сурет» «Өте ұқыпты боялған» «Сенің қолыңнан бәрі келеді» сияқты тіркестерді пайдалану. |
|
|
|
Портрет түрлерімен таныстыру.
|
|
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут |
(ЖЖ) «Орында» айдары. Қағаздың ортасынан тік сызық түсіреміз. Сопақша пішін сызамыз. Сопақша пішінді үш бөлікке бөлеміз. Ортаңғы бірінші және екінші сызық арасының үштен бір бөлігін сызамыз. Бұл – көздің орны. Ортаңғы көлдеңен екі сызық арасында құлақ болады. Ортаңғы сызықта қас сызамыз. Көз салу үшін сол құлақтан оң құлаққа дейін беске бөлеміз. Ортаңғы үш бөліктің ортасы мұрынның ені, екі шеткі сызық көз болады. Мұрын мен иек арасын үш тең бөлікке бөлеміз. |
Практикалақ жұмысты орындайды. |
Оқушылардың жауабын толықтыру. Дескриптор- лар:
|
«Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал- жабдықтар: жай қарындаш, өшіргіш, акварель, су құятын ыдыс, қылқалам, жұмыс дәптері. |
|
Сабақтың соңы Ой-толғаныс. Рефлексия 8 мин. |
Үстіңгі сызыққа ерін саламыз. Содан соң мойнын, көйлегін, шашын саламыз. Сергіту сәті ретінде және бүгінгі сабақпен байланыстыра отырып кітап туралы көңілді ән ырғағына қосылып отырып би қимылдарын көрсетеді (https://www.youtube.com). Оқушылардан бүгінгі сабақта не үйренгендерін сұрау. «Бір ауыз сөз» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды. Сурет портреттің қай түріне жатады? Тірек сөздерді пайдала- нып, портреттегі балаларға мінездеме беріңдер. Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады. Тиімділігі: Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Саралау: Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. Көрме ұйымдастыру. Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына іледі. Өз қолындағы жұлдызды ұнаған суретіне жапсырады. |
(Ұ) Сергіту сәті: Кітап туралы көңілді ән ырғағына қосылып отырып, би қимылдарын қайталайды. Оқушылар сұрақтарға жауап беру арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Оқушылар көрме ұйымдастырады. Өз жұмыс орнын жинауын қадағалау. |
перспективасы н ескере отырып, бейнелей алады, қағазға портретті біледі. Көмек қажет еткен оқушыларға көмек беру. Оқушылар сыныптастарын ың суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшалар ын» ұнатқан суретінің үстіне жапсыруды ұсыну. Көрме ұйымдастыру арқылы әдемі салынған жұмысты таңдау. |
|
№ 12 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
3.Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен. |
|
Бөлім |
Бейнелеу өнері әлемі |
|
Бөлімше |
Мүсін |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Мүсін. Жағымды және жағымсыз кейіпкер |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.2.4.1 Өнер жанрларының көркемдік мәнерлігінде қолданылатын құралдарын және жұмысты орындауда мүсіндеу техникасын білу және салыстыру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Ермексаздан жануарлар мүсінін мүсіндеуді үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 7 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі.
|
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Сұрақтарға жауап береді. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
|
Интербелсенді тақта. Ермексаз, қажетті құрал-жабдықтар. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут |
(ҰЖ) Талқылайық! Мүсінді алғашқы кезде ермексаздан не сазбалшықтан мүсіндеуге болады. Олар – ырғаққа көнгіш, иілгіш. Мүсіннің пішінін оңай өзгертуге болады. Қазіргі кезде мүсінді бетоннан да, мыстан да, жезден де |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. |
Мақсаты: жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі. Оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын |
Слайдтар |
|
|
жасай береді. Тастан қашап жасайтын мүсіншілер де бар. |
|
көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 3 минут
|
(ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелері:
|
Оқушылар сұрақтарға жауап береді. Жағымды, жағымсыз кейіпкерлерді анықтап, өздерінің ойларын дәлелдейді. Оқушылар қосымша әрі қызықты ақпаратпен танысады. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
|
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке орындау 15 мин
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Балалар, енді ермексазбен жұмыс істеуге көшейік Ермексаздан жануарлардың бейнесін жасаймыз. Жануарларға сипаттама бер. Олардың жағымды, жағымсыз мінез-құлықтарын анықта. Мысалы: қоян – қорқақ, түлкі – қу, арыстан – батыл, жылан – суық, айдаһар – айбынды т.б. Бүгінгі сабақта рельефті мүсін жасаймыз. Ойық мүсін тәсілінде ермексазбен орындаймыз. |
Тақтада көрсетілген тапсырмаларды орындайды. |
Дескрипторлар:
Мұғалім белсенділік танытқан оқушыларды «Менің жұлдызым» әдісі арқылы бағалайды. Көк түс - Жарайсың! Сары түс - Жақсы! Қызыл түс - Талпын! |
Ермексаз, ермексаз құралдары.
|
|
Жеке жұмыс 3 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну. |
Оқушылар ермексаздан жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Дескриптор:
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 7 минут
|
Бүгінгі сабақта не білдің? Осы сұрақтың жауабын «Жұмбақ мәтін» ойыны арқылы табасың. |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Оқушылар ермексаздан жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. Стикер жабыстыру арқылы бүгінгі сабақты қорытындылайды. |
Оқушылар «Түсіндім», «Сұрақтарым бар», «Түсінбедім» деген алма түстеріне аты-жөні жазылған қызыл, жасыл, сары стикерлерді жабыстырып кетеді. Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 13 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
4. Өнер әлемінде |
|
Бөлім |
Бейнелеу өнері әлемі |
|
Бөлімше |
Сәндік-қолданбалы өнер |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Сәндік-қолданбалы өнер. Ою-өрнек әлемі. Композиция құрастыру |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.2.5.1 Өнер жанрларының көркемдік мәнерлігінде қолданылатын құралдарын және жұмысты орындауда сәндік-қолданбалы өнер техникасын білу және салыстыру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Ою-өрнек композициясын салуды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі. – Өткен тақырыпты есіңе түсір. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Сұрақтарға жауап береді. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
|
Интербелсенді тақта. Оқулық, жұмыс дәптері, қажетті құралдар, қайшы, желім, түрлі түсті қағаздар, сызғыш. |
|
|
– Ою-өрнек туралы не білесің? |
|
|
|
|
|
– Композиция дегеніміз не? |
|
|
|
|
|
– Ою-өрнек композициясын салып көрдің бе? |
|
|
|
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Композиция – шығарманың нұсқасы мен құрылымы. Ол – идеяларды шығармашылықпен ұсыну және ішкі сезімді білдіру тәсілі. Ою-өрнек – бұйымның бетіне түсірілетін нақыш. Өрнек нақыштары қайталанып, алмасып отырады. Зооморфтық – жан-жануарлар; өсімдіктік – гүл, жапырақ; геометриялық – |
Бейнежазбаны көргеннен соң, тақырыпты шығарады. Сұрақтарға жауап береді. Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. Торсық суреті, ою-өрнек түрлері, |
|
|
шеңбер, үшбұрыш, төртбұрыш, сызық; космогониялық – Ай, Күн, жұлдыз сипатты ою- өрнек түрлері болады.Өрнек түрлеріне назар аудар. Ою-өрнектің қай түріне жататынын анықта. Өрнек атаулары қай суретпен сәйкес келеді? Өрнеу атаулары қай суретпен сәйкес келеді? Дәлелдеңдер. |
Торсық туралы мәлімет алады. Ою-өрнек түрлерімен танысады, аппликация ұғымымен танысады, Симметрия ұғымымен таныс болады. Балалар өрнек атауларын тиісті суретпен сәйкестендіріп айтады. |
және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
Төмендегі суретке назар аудар. Ою- өрнектермен безендірілген қандай бұйымдарды байқадың? Бұйымдардың ерекшелігі неде?
(ЖЖ) «Орында» айдары. Мына оюлардың түрлерін зерттеп табиғатпен байланыстыра отырып бейнелейміз. Осы композициядағы өрнектер мен пішіндердің мәні мен мазмұнын айтып беріңдер. Параққа бейнені үйлесімді орналастыру, сызық, штрих, дақ арқылы бейнені тарихи түпнұсқалық негіздерден басқа өз ойыңнан өрнек құрастырып орында. Дайын болған өрнектерді гуашьпен бояп, мағынасын түсіндір. |
Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. Қағазға тіктөртбұрыш сызып аламыз. Тіктөртбұрыш ішіне екі шаршы сызып, екеуін теңдей сегіз бөлікке бөлеміз. Бөліктерге ою-өрнек саламыз. Шеттеріне геометриялық өрнектер сызамыз. Шетіндегі өрнекті және оюын сары түспен бояп |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Дискрипторлар:
|
Қарындаш, қара фломастер, гуашь, қылқалам, су құятын ыдыс. Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд
|
|
|
(ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелері: Жұмыс кезінде бояуды аузыңа салма, қауіпсіздік ережесін сақта. Жұмыс орныңды таза ұста. Сергіту сәті: «Қаражорға» биін билеу. https://youtu.be/tLmhYawWYOQ?feature=shared |
шығамыз. Сызықтар мен шаршы ішіндегі оюдың шетін қызыл түспен бояп шығамыз. Контурларын көк түспен бояймыз. Қауіпсіздік ережесімен танысып, мұқият сақтайды. Сергіту сәтін жасайды. Орындарынан тұрып билейді. |
«Шапалақ» әдісі арқылы қошемет көрсетіледі. |
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну |
Оқушылар жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Басбармақ арқылы бірін-бірі бағалайды. |
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут |
«Басбармақ» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды, бақылайды. Ребусты шеш. Оның шешуі ою-өрнектің қандай түріне жатады?
Тағы қандай ою-өрнек түрлерімен таныстың? Композицияны құрастыруда қандай қиындықтар болды? |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Жауабы: «Айшық» оюы. |
|
|
№ 14 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
4. Өнер әлемінде |
|
Бөлім |
Бейнелеу өнері әлемі |
|
Бөлімше |
Сәндік-қолданбалы өнер |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Сәндік-қолданбалы өнер. Қазақ кілемдері. Кілем композициясын орындау |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.2.5.2 Күрделі деңгейде "сәндік-қолданбалы өнердегі табиғи пішіндер" ұғымы мен жұмыстың орындалу техникасын білу және түсіндіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Кілемдер композициясын салуды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыты |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі. Ою-өрнек туралы не білесің? Кілем қайда қолданылады? Психологиялық ахуал қалыптастыру: Мейірімді жүрекпен. Ақпейілді тілекпен. Амандасып алайық. Бір жадырап қалайық. Сәндік қолөнермен танысып. Өрнекті бірге бояйық. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Сұрақтарға жауап береді. Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталап айтады. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
|
Интербелсенді тақта. Қажетті құрал- жабдықтар: гуашь, қылқалам, су құятын ыдыс
|
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут |
(ҰЖ) Талқылайық! Бұрынғы кілемдер арнайы қолдан тоқылған және қалың болды. Шеберлер кілемді тоқыма станогында тоқыды. Жұмыс баяу жүрді. Қазір кілем фабрикада тоқылады. Өндірістік станокторда бір мезетте мыңдаған кілем тоқылады. Қазақ кілемдерінде қанық қызыл, күрең қызыл түстер пайдаланылады. Кілем түрлері: тықыр кілем, арабы кілем, бескесте кілем, түкті кілем. Бұл кілемдердің басты ерекшелігі тоқылу тәсіліне, түсі мен ою- өрнектеріне байланысты.\ Кілемнің безендірілуіндегі айырмашылықты ата. Кілемді қалай тоқиды? |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Кілем түрлерімен танысады, |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. Ою-өрнек түрлері. |
|
|
||||
|
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут |
(Ұ) Талқылау
Глоссарийдегі кілем түрлерімен таныстыруға болады: Түкті кілем – түгін бетіне қаратып тоқыған кілемнің жұмсақ, бағалы түрі. Оған түрлі ою- өрнек салынып тоқылады. Кілемнің негізі мен арқауы жекеленген жіптерден, бірақ бір-біріне тығыз орналасқан түйіндерден тұрады. Тықыр кілем – бетінде түгі жоқ тегіс кілем. Шеберлер тықыр кілемді дайындағанда, жүн, мақта-мата, жібек жіп және қамыс сабақтарын да қолданған. Арабы кілем – түксіз, жеңіл кілем. Ол төсеуге де, ілуге де ыңғайлы. Бұл кілем түйе жүнінен тоқылады. Сергіту сәті: «Ою өрнек» өлең жолдарын мұғалімнің жетекшілігімен қайталатып, сергіту жаттығуын жасату. Ал, балалар, тұрайық, |
|
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды. Дескрипторлар:
|
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
|
Ою-өрнек сызайық. «Қошқармүйіз», «Тұмарша», «Құстұмсық» пен «Ирексу». Қылқаламды алайық, Ою-өрнек салайық! «Орында» айдары. Көрсетілген үлгідегі кезеңдерге назар аудар. Өткен сабақтағы өрнектерді есіңе түсір. Бос тұрған орынды «Қошқармүйіз» оюымен толтыр. Өз композиңияңды құрастыр. Түстеріне мән бер, гуашьпен боя. (ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелері:
|
Сергіту сәтін жасайды. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. |
|
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну |
Оқушылар гуашьпен салған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар:
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут |
«Еркін микрофон» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды. Кілемнің қандай түрлерін білдің? Кілем тоқу тәсілдері туралы не білдік? |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. |
Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды. Яғни «Дұрыс, келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1– 10 балдық жүйе бойынша, оқушылардың сабаққа қатысу |
|
|
|
Композиция құрастыруда қандай қиындықтар болды? Бүгінгі тақырыптың өзіңе ұнаған ерекшелігін әңгімелеп бер. Мақсаты: оқушыны алған білімін саралай білуге дағдыландыру. Тиімділігі. Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Саралау. Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. Көрме ұйымдастыру. |
Оқушылар ермексаздан жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
белсенділігі бойынша бағаланады. Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 15 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
4. Өнер әлемінде |
||||
|
Бөлім |
Бейнелеу өнері әлемі |
||||
|
Бөлімше |
Дизайн және сәулет |
||||
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
||||
|
Күні: |
|
||||
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
||||
|
Сабақтың тақырыбы: |
Дизайн және сәулет. Қазақтың ұлттық киімдері |
||||
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.2.6.1 құрылымдау мен модельдеуде негізгі дизайн түрлері мен техникасын білу. |
||||
|
Сабақтың мақсаты: |
Қазақтың ұлттық киімді үлгілеуді үйренеді. |
||||
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой қозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі. Дизайн түрлерін есіңе түсір. Қазақ ұлттық киімдер туралы не білесің? Киімге ұлттық стильде композиция жасап көрдің бе? Психологиялық ахуал қалыптастыру:
|
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Сұрақтарға жауап береді. Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталап, айтады. Өлеңді дауыстап айтып, тілді жаттықтыру және жаңа сабаққа назар аударады. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
|
Интербелсенді тақта, слайд. Қажетті құралдар, қарындаш, акварель, су құятын ыдыс, өшіргіш. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! «Дизайн» сөзі «бір затты жобалау, сызу, суретін салу, безендіру» деген мағына береді. Әр саланың өзіне тән дизайны болады.Қазақ ұлттық киімдері ерлерге, әйелдерге және ұлдар мен қыздарға арналып тігіледі. Сондай-ақ мерзімдік, мезгілдік, қызметтік, іс-әрекеттік түрлері болады. |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Дизайн өнері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. Өз бөлмелерінің дизайны туралы ой бөліседі, үйлерінде дизайн өнеріне қатысты қандай заттар бар екеніне тоқталып, ойымен бөліседі. |
Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторлар: - Берілген ақпаратты түсінеді. |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер |
|
|
Ұлттық сырт киімдер қандай түрлерге бөлінеді? Киімдердің адамның жасына қарай ерекшелігі бар ма?
Ұлттық сырт киімдер қандай түрлерге бөлінеді? Киімдердің жасына қарай ерекшелігі бар ма? (Ұ) Талқылайық – Мына суреттердің ішінен қазақтың ұлттық киімін көрсет.
|
|
|
|
|
Сабақтың ортасы Мағынаны ашу. 20 минут
|
Сергіту сәті: «Көңілді жаттығу» Оқушылар бейнебаянды көріп, тапсырманы мұғалімнің нұсқаулығы бойынша жалғастырып, түсініп алады (https://www.youtube.com). (ЖЖ) «Орында» айдары. Жұмысты бастамас бұрын қажетті құралдарды дайындап аламыз. Интербелсенді тақтаға қарап, жұмыстың жасалу жолын түсініп алуымыз үшін бейнебаянды көреміз. Бейнематериалдағы тапсырма үлгіге назар аударып, мұғалімнің нұсқаулығы бойынша тапсырманы орындап шығамыз. Қарындашпен жобалап адам кейіпін саламыз. Сыртқы киімін жобалаймыз. Ою-өрнек дизайнын ойша жобалап, бояп шығамыз. (ҚЕ) Қауіпсіздік ережелері: Жұмыс кезінде бояуды аузыңа салма, қауіпсіздік ережесін сақта. Жұмыс орныңды таза ұста |
Сергіту сәтін мұғаліммен бірге жасайды. Оқушылар бейнебаянды көріп, тапсырманы мұғалімнің нұсқаулығы бойынша жалғастырып, түсініп алады. Практикалақ жұмысты орындау. Оқушылармен біріге отырып, қауіпсіздік ережелерін қайталау. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды. Дескрипторлар:
«Үш шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
|
Қажетті құралдар, қарындаш, акварель, су құятын ыдыс, өшіргіш. Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі». Оқушылар жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну. Оқушылардың жасаған жұмыстарын тексеру. Әр оқушының дизайны мен таңдаған түстері туралы сұрау. Бүгінгі сабақты пысықтау. |
Оқушылар безендіруге арналған қар түйіршіктерін көрмеге ұсынады. Әр оқушының жасаған жұмыстарын тексеру. Ой түйіндеу. |
Дескрипторлар:
Түстерді дұрыс таңдай біледі. Безендіру жұмыстарын өз ойларымен жасай біледі. |
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут |
«Алмаағаш» әдісі Қазақтың ұлттық киімдері саған несімен ұнады? Композиция құрастыруда қандай қиындықтар болды? Бүгінгі тақырыптың өзіңе ұнаған ерекшелігін әңгімелеп бер. Жасыл алма – бүгін көп нәрсені түсіндім, маған пайдалы болды; Қызыл алма – бүгін сабақтан түйгенім өте көп, маңызды болды; Сары алма – бүгін сабақта түсінбеген сұрақтарым бар, оқуым керек. |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Оқушылар бүгінгі сабақ бойынша алма түсін таңдап лып, ағашқа жапсырады. |
«Үш шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
|
|
№ 16 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
4. Өнер әлемінде |
|
Бөлім |
Бейнелеу өнері әлемі |
|
Бөлімше |
Дизайн және сәулет |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Дизайн және сәулет. Айша бибі кесенесі |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.2.6.2 құрылымдау мен модельдеуде қарапайым сәулет формалары мен техникасын білу. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Ғимаратты модельдеуді үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі. (Ұ) «Гүлмен тілек» әдісі арқылы оқушылардың бір-біріне жақсы тілек айту арқылы жағымды ахуал қалыптастыру. Жұмыс ережесін қайталау:
Сәулет өнері туралы не білесің? Модельдеу дегеніміз не? |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар шеңберге жиналады. Көзілдірікті киіп, ортадағы оқушының жақсы қасиеттерін айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Интербелсенді тақта. Қажетті құралдар, түрлі түсті қатырмақағаз, желім, қайшы, сызғыш, шырын ыдысы. Сурет. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! «Сәулет» ұғымымен танысу. Еске түсірейік. Сәулет өнері дегеніміз не? Өздерің білетін сәулет өнері орындары туралы айт. Сәулет дегеніміз – ғимарат, басқа да мекенжайларды салу, жобалау өнері. Модельдеу – белгілі бір пішіннің немесе заттың үлгісін жобалау. (Т) Талқылау Мына суреттердің ортақ сипаттап анықтаңдар. Сәулет ғимараттарының түрлерін ажыратып айтыңдар. |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Сәулет өнері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. Сәулет өнері дегеніміз не? Сәулет стильдерінің түрлерін білесің бе? Модель дегеніміз не? Қандай мысалдар келтіруге болады? Оқушылар мұғалімнің тарапынан қойылған |
Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторлар:
|
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. Түрлі түсті қатырмақағаз, қайшы, желім, фломастер, гуашь, су құятын ыдыс, қылқалам, |
|
|
Сәулет өнері қоғамдық, тұрғын үй, көпір мен зауыт-фабрикалардың ғимараттарын салған кезде пайдаланылады. Мәселен, Айша бибі кесенесі 11-12- ғасырларда салынған. Ескерткіштің сырты сан түрлі ою-өрнектермен безендірілген. «Ой шақыру» Айша бибі кесенесі қандай көңіл күйді, сезімді білдіреді? |
сұрақтарға өз жауаптарын береді. |
- Модель ұғымын біледі, түрлерін дұрыс айта алады. |
сызғыш.
|
|
Сабақтың ортасы Мағынаны ашу. 20 минут |
Сергіту сәті: «Көңілді жаттығу» Оқушылар бейнебаянды көріп, тапсырманы мұғалімнің нұсқаулығы бойынша жалғастырып, түсініп алады https://youtu.be/eNahAecnFW0?si=Lr91YWhL hpU3MPl4 (ЖЖ) Оқушыларға геометриялық пішінді және ерекше салынған суретті ғимараттардың суретін ұсыну. Оқушыларға осы ғимараттардың геометриялық пішіндерін анықтау бойынша тапсырма беру. Оқушылар ғимараттардың пішінін талдап, ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтайды. (ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелері:
|
Сергіту сәтін мұғаліммен бірге жасайды. Тапсырманы орындайды. «Орында» айдары. Қағазға қабырғаларының ұзындығы 8 см-ге тең 9 шаршы сызамыз. Шаршылардың шетінен желімдейтін бөлігін сызып аламыз. Сызық бойымен қиып алғаннан кейін, шаршыны желіммен құрастырамыз. Артық шаршылардан қиып |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Шығармашылық жұмыстың сәнді шығуына назар аудара отырып, бірін-бірі бағалау. Дескрипторлар:
|
Интербелсенді тақта.Слайд. https://youtu.be/eNahAe cnFW0?si=Lr91YWhLh pU3MPl4
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
|
|
алып, қарындашқа орап, түтікшелер құрастырамыз. Түтікшенің биіктігі 8 см болады. Түтікшелерді шаршының 4 бұрышына орналастыр. Ұзындығы 20 см, ені 2 см болатын тіктөртбұрышты өлшеп, қиып аламыз. Осы жолақтың шетінен 1 сантиметрін бүктеп, дайындап аламыз. Конус дайындау үшін, қағазды екіге бүктеп, диаметрі 12 см болатын дөңгелек сызамыз. Дөңгелектің шетінен дәл ортасына дейін қиып, бір- біріне желімдеп, конус жасаймыз. Алдын ала дайындап қойған ұзындығы 20 см жолақтың желім жағатын бүктелген бөлігін тілімдер жасап, бөліп шық. Дөңгелете отырып, шеңбер жаса. Оны негізгі бөліктің төбесіне желімде. Оның үстінен конусты кигіз. |
|
|
|
Жеке жұмыс. 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі» Оқушылар жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну. «Шағын қала» көрінісін ұйымдастыру. |
Оқушылар «Айша бибі» сәулет ғимараттарын макет моделін көрмеге ұсынады. |
Оқушылар сыныптастарының суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшаларын» ұнатқан суретінің үстіне жапсыруды ұсыну. |
|
|
Сабақтың соңы. |
Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
|
Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут |
Жұмысын аяқтаған оқушылар өзі жасаға жұмысы туралы баяндайды. «Иә немесе жоқ» ойынын ойнайық. Шарты: дұрыс жауап – 1 рет шапалақ ұру, бұрыс жауап – үнсіз отыру
заттың үлгісін жобалау. (1 рет шапалақ ұру) |
өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. сұрақтарына жауап береді. |
|
|
№ 17 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
Атадан қалған асыл мұра |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Графика |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Графика. Тарихи мұра |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.3.2.1 Бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, қоршаған әлемнің ерекшеліктерін түсіндіру және графика құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Тастың бетіне салынған суреттерді салып үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) Жабырқауды білмейміз, Жалқаулықты сүймейміз. Біз талантты жас ұлан, Үлгі аламыз жақсыдан. Графиканың қандай түрлері бар? (ҰЖ) Талқылайық! Петроглиф – өте ертеде тақтатас пен жартастарға салынған суреттер мен бейнелер. (Т) Жартастағы суреттерге қара. Осы суреттер қандай құралдармен салынды деп ойлайсың? (Ж) Петроглифтерде қандай суреттер бейнеленгенін анықтап көр.
|
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар мұғаліммен бірге қайталайды. Сұрақтарға жауап береді. |
Оқушылардың бояған суреттерін таныстыру кезінде ауызша мадақтау. «Жарайсың!» «Дұрыс айтасың!» «Керемет сурет!» «Өте ұқыпты боялған!» «Сенің қолыңнан бәрі келеді!» сияқты тіркестерді пайдалану. |
Тақтаға ілінетін көрнекіліктер, мұғалім тақтаға сызып көрсетеді. |
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 3 минут |
(Ұ) Талқылау
|
Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. |
Мақсаты: жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі. Оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. |
Слайдта жазылған сұрақтар тізбесі. Мұғалім белсенділік танытқан оқушыларды Жұлдызшаларын көрмедегі суреттерге жапсырады. |
|
|
|
|
Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
|
|
Жеке
орындау. 15 минут |
(ЖЖ) «Орында» айдары. Мына петроглифтерді «Күн басты адам», «Өгіз үстіндегі Күн» графикалық құралдармен көшіріп және табиғатпен салыстыра отырып бейнелейміз. Осы петроглифтік бейнелер мен пішіндердің мәні мен мазмұнын айтып беріңдер. Параққа бейнені үйлесімді орналастыру, сызық, штрих, дақ арқылы бейнені тарихи түпнұсқалық негізде орындау. (ҚЕ) Қауіпсіздік ережесі:
|
Бұл сабақта ертедегі адамдардың тастардың бетіне қашап салған суреттерін өзіміз қағаз бетіне қарындашпен салуды үйренеміз. Олардың бірі арқарға, екіншісі жылқыға және тағы біреуі қазақ ою- өрнегіне ұқсайды. Алдымен қарындашпен сызып алып, содан соң түрлі түсті гуашьпен бояп шығамыз. |
Дескрипторлар: -Мұғалімді мұқият тыңдайды. -Берілген тапсырмаларды дұрыс орындайды. - Адам бойын өлшей алады. |
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке жұмыс 3 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына ілуді ұсыну. |
Оқушылар салған суреттерін көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар: - Берілген тапсырманы дұрыс орындайды. |
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. |
Кері байланыс. Осы петроглифтік бейнелер мен пішіндердің мәні мен мазмұнын қалай түсінгеніңді айтып бер. Мақсаты: оқушыны алған білімін саралай білуге |
Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына іледі. Жұлдызшаларын |
Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
|
7 минут |
дағдыландыру. Тиімділігі. Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Саралау. Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. |
көрмедегі суреттерге жапсырады. |
|
|
№ 18 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
Атадан қалған асыл мұра |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Графика |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Графика. Төрт түлік |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.3.2.2 "Есте сақтау арқылы сурет салу" және "Бақылау арқылы сурет салу" ұғымдарын білу, бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, графика құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Үй жануарының суретін салуды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) Жабырқауды білмейміз, Жалқаулықты сүймейміз. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар мұғаліммен бірге қайталайды. |
Оқушылардың бояған суреттерін таныстыру кезінде ауызша мадақтау. «Жарайсың!» «Дұрыс айтасың!» «Керемет сурет!» «Өте ұқыпты боялған!» «Сенің қолыңнан бәрі келеді!» сияқты тіркестерді пайдалану. |
Тақтаға ілінетін көрнекіліктер, мұғалім тақтаға сызып көрсетеді. Түрлі түсті қарындаштар, фломастер, түрлі түсті |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
Біз талантты жас ұлан, Үлгі аламыз жақсыдан. Төрт түлік деп қандай мал түрлерін айтады? Жануарларды бейнелеу қай жанр түріне жатады? Графика өнерін есіңе түсір. (ҰЖ) Талқылайық! Қазақ халқының ежелден күн көрісі мен тіршілігі төрт түлік малмен байланысты болған. Малдың етін, сүтін, жүнін, терісін, мүйізі мен сүйегіне дейін өз қажетіне пайдаланған. Халық әрбір төрт түліктің пірі, сақтаушы иесі бар деп санаған. (Ұ) Тапсырманы орындау Төменде қандай жануарлардың төлдері бейнеленген? Төрт түліктің қараушы иесін тауып сәйкестендір. (Ұ) Оқулықтағы суреттер арқылы түсіндіру Графика, кескіндеме, мүсіндеудегі жан- жануарлар бейнелейтін мәнерді анималистік жанр деп атайды. Ежелгі адамдар жартаста түрлі жануарлар бейнелеген. Аң нақышында жасалған туындылар сақ, скиф дәуірінде пайда болған. Түсті графика және штамп. "Бақылау арқылы" және "Есте сақтау арқылы" сурет салу. |
Оқушылар сұраққа жауап береді. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. Ешкі – Шекшеката Жылқы – Қамбарата Қой – Шопаната Сиыр – Зеңгібаба Түйе – Ойсылқара Оқушылар сұраққа жауап береді. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. |
Мақсаты: жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі. Оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қояды. |
бор, пастель. |
|
|
|
|
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 3 минут |
Жануарлар пішіні қандай графикалық өрнектермен безендірілген? Модельден немесе үлгіден қарап, бақылып немесе есте сақтау арқылы саламыз. Мал бейнелерін еске түсіреміз. Мысалы, қой, сиыр, жылқы, түйе бейнесін еске түсірейік, олар қандай еді? Алғаш «төрт түлік» нобайын өз қалауларыңмен үлгіден не малдың өзін бақылап зерттей отырып немесе еске түсіре отырып салып аламыз. |
Оқушылар мұқият тыңдап, сұрақтары болса, қояды. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. Сұраққа жауап береді. Мұғалімнің түсіндірмесін тыңдайды, түсінбесе сұрақтар қояды. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Назар аударыңыз! Балаларға сабақ түсіндіріп, тапсырмалар беріледі. Балалардың жұмысы бағаланып отырады. |
Қажетті құралдар: Түрлі түсті қарындаштар, фломастер, түрлі түсті бор, пастель. |
|
Жеке орындау. 15 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Төрт түліктің суретін есте сақтау немесе бақылау арқылы бейнелейді. (ҚЕ) Қауіпсіздік ережесі:
|
Тапсырманы орындайды. Төрт түліктің суретін салып графикалық өрнектермен безендір. Графикалық үлгіге назар аудар. Үлгі бойынша суретті бейнеле. Жануарларды табиғатпен |
Дескрипторлар: -Мұғалімді мұқият тыңдайды. -Берілген тапсырмаларды дұрыс орындайды. - Адам бойын өлшей алады. |
|
|
|
|
байланыстырып сал. Дайын болған суретті түрлі түсті фломастермен өз қалауың бойынша безендіріп боя. |
|
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке жұмыс 3 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына ілуді ұсыну. |
Оқушылар салған суреттерін көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар: - Берілген тапсырманы дұрыс орындайды. |
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 7 минут
|
Кері байланыс. Оқушыларға сыныптастарының суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшаларын» ұнатқан суретінің үстіне жапсыруды ұсыну. Қорытынды сұрақтар Графикалық сызықтар саған қандай көмек берді? Қандай жанрда сурет салдың? Түсті графика және штамп қандай болады? Графикалық өрнектермен салған сурет несімен ерекше болды? |
Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына іледі. Жұлдызшаларын көрмедегі суреттерге жапсырады. |
Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 19 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырып |
5. Атадан қалған асыл мұра |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Кескіндеме |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Кескіндеме. Ұлттық дастарқан. «Гризайль» әдісі |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес |
3.3.3.1 Бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде қоршаған әлемнің ерекшеліктерін түсіндіру және кескіндеме құралдары |
|
оқу мақсаты: |
арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Натюрморт жанрында сурет салуды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Психологиялық ахуал қалыптастыру: Мейірімді жүрекпен, Ақпейілді тілекпен, Амандасып алайық, Бір жадырап қалайық! (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі. Натюрморт дегеніміз не? Натюрморт түрлерін ата. Ұлттық натюрморт дегенді қалай түсінесің? |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Сұрақтарға жауап береді. Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталап, айтады. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
|
Интербелсенді тақта. Оқулық, қажетті құрал-жабдықтар: А4 формат альбом, қарындаш, өшіргіш, бояу, гуашь, су құятын ыдыс, палитра. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Натюрморт – жансыз заттарды бейнелеу өнері. Суретші алдымен түрлі тұрмыстық заттар мен жеміс-жидек, тағамдарды топтастырады. Осы заттарды табиғи қалпында бейнелейді. Заттарды бір-біріне үйлестіріп қою керек, сонда композиция құрылымы дұрыс болады. Натюрморт – кескіндеме өнерінің жанры. Натюрморт композициясын кез келген шеңбер, шаршы, үшбұрыш, тіктөртбұрыш, сопақша сияқты геометриялық фигураның ішінде салуға |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. |
Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Оқушылар жаңа ақпаратпен танысады. Натюрморт не екенін біледі. |
Интербелсенді тақта Гуашь, су құятын ыдыс, қылқалам, жай қарындаш, өшіргіш. |
|
|
болады. (Т) Суреттегі натюрморт үлгілері қандай геометриялық фигуралардың ішінде салынған деп ойлайсың?
Натюрморттағы заттардың орналасу заңдылығын түсіндір.
Гризайль (күңгірт бояу) – бір ғана түспен орындалатын кескіндеменің түрі. Гризайльде жарық пен қараңғыны үйлестіру маңызды. |
Сұрақтарға жауап береді. Суреттерін көре отырып, тыңдайды, түсінбегендерін сұрап, сұрақтар қояды. |
Гризайль әдісін біледі. Натюрморт түрлерін біледі айта алады. |
|
|
Сабақтың ортасы Мағынаны ашу. 20 минут
|
ЖЖ) «Орында» айдары. Практикалық тапсырманы орындау кезеңдерін мұғалім бейнематериалды көрсете отырып түсіндіреді. Салу жолын түсіндіреді. Назар аудару керек жерлеріне көңіл бөледі. Оқушылардың партада дұрыс отыруын, құралдарын парта үстіне дұрыс орналастыруын қадағалайды. Көмек қажет балаларға кеңес |
Практикалық тапсырманы орындау. Сусын құятын ыдыстың суретін саламыз. Қағаздың ортасына үлкен көлемде сопақша пішін сыз. Сопақша пішінді ыдыстың пішініне |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды. Дескрипторлар:
|
Гуашь, су құятын ыдыс, қылқалам, жай қарындаш, өшіргіш.
|
|
|
береді. Сергіту сәті. Кәне, қанат жазайық. Қарлығаш боп ұшайық. Ұшып-ұшып алайық. Орнымызға қонайық. |
келтіреміз. Ыдыстың бетіне қарай ожаудың суретін сызамыз. Салынған суретті сулы бояумен бояп шығамыз. Ағаштың түсін бояудың қызыл және қоңыр түсін араластыра отырып, шығарып аламыз. Алынған түспен ыдысты бояп шығамыз. Оқушылар сергіту сәтін жасайды. |
|
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну. |
Оқушылар гуашьпен салған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар:
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
«Еркін микрофон» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды. Натюрморттың түрін білдіретін сөздерді тауып оқы. Кескіндеме, сәндік, пейзаж, реалистік, сәулет, абстрактілі, геометриялық. Қандай жанрда сурет салдың? Сәндік натюрморттың негізгі белгілерін ата. Натюрморт салу несімен ерекшеленеді? Мақсаты: оқушыны алған білімін саралай білуге дағдыландыру. Тиімділігі. Тақырып бойынша оқушылардың пікірін |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Оқушылар ермексаздан жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды. Яғни «Дұрыс, келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1–10 балдық жүйе бойынша, оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
|
|
анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Саралау. Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. Көрме ұйымдастыру. |
|
|
|
№ 20 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырып |
5. Атадан қалған асыл мұра |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Кескіндеме |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Кескіндеме. Туған жер |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.3.3.2 "Есте сақтау арқылы сурет салу" және "Бақылау арқылы сурет салу" ұғымдарын білу, бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, кескіндеме құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Пейзаж жанрында сурет салуды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Гүлмен тілек» әдісі арқылы оқушылардың бір-біріне жақсы тілек айту арқылы жағымды ахуал қалыптастыру. (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Психологиялық ахуалға |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау. |
Интербелсенді тақта. Оқулық, қажетті құралдар: А4 формат альбом, қарындаш, өшіргіш, |
|
|
тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі. Пейзаж жанры нені бейнелейді? Пейзаж түрлерін есіңе түсір. Туған жер табиғаты туралы не білесің? |
берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталап, айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
|
бояу, акварель, су құятын ыдыс, палитра. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Суретшілер табиғатты көзбен көріп бақылау арқылы оның көркем көрінісін әртүрлі тәсілмен бейнелейді. Алуан түрлі түс табиғаттың әсемдігін көрсетеді. Көлемі бірдей заттар әртүрлі қашықтықтан түрлі көлемде көрінеді. Жақындағы зат үлкен, алыстағы зат кішкентай болады. Демек, жақында орналасқан затты алыста тұрған заттан үлкендеу етіп бейнелеу қажет. Төмендегі картиналарға назар сал. Картинадан қандай көріністі байқадың? Картиналарда перспективалық заңдылықтардың сақталғандығын дәлелдеңдер.
Жауапты толықтырып, екі суретті салыстыр. |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Ойларын ортаға салып дәлелдейді. |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Оқушылар жаңа ақпаратпен танысады Пейзаж не екенін біледі. Сулы акварельмен салу әдісін біледі. Пейзаж түрлерін біледі айта алады. Перспектива заңдылыңын меңгереді. |
Интербелсенді тақта Акварель, су құятын ыдыс, қылқалам, жай қарындаш, өшіргіш. |
|
|
|
1-сурет – графика. 2-сурет – пейзаж. |
|
|
|
Сабақтың ортасы Мағынаны ашу. 20 минут
|
(Ұ) Талқылау
«Орында» айдары. Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Сергіту сәті: Кәне, қанат жазайық. Қарлығаш боп ұшайық. Ұшып-ұшып алайық. Орнымызға қонайық. |
Пейжаз түрлерімен танысады. Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Оқушылар сергіту сәтін жасайды. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды. Дескрипторлар:
|
Акварель, су құятын ыдыс, қылқалам, жай қарындаш, өшіргіш.
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну. |
Оқушылар жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар:
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
«Ойлан, тап!» ойынын ойнайық. Егер суретте
бейнеленсе, онда сурет қалай аталады? Қандай жанрда сурет салдың? Бүгін сабақта не үйрендің? |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. |
Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды. Яғни «Дұрыс, келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1–10 балдық жүйе бойынша, оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. |
|
|
|
Сулы акварель техникасының ерекшелігін айт?. Мақсаты: оқушыны алған білімін саралай білуге дағдыландыру. Тиімділігі. Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Саралау. Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. Көрме ұйымдастыру. |
Оқушылар салған жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 21 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырып |
5. Атадан қалған асыл мұра |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Мүсін |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Мүсін. Балбалтас |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.3.4.1 бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде қоршаған әлемнің ерекшеліктерін білу және сипаттау. Мүсін құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Ермексаздан жұмыр мүсін сомдауды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. |
|
Интербелсенді тақта. |
|
Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Достық шеңбері» – жылулық шеңбері. Оқушылар шеңберге жиналады. Мұғалім ортаға орындық қойып, кез келген балаға отыруды ұсынады. «Күлгін көзілдірікті» киіп (Күн сәулесінен қорғайтын әйнегі күлгін түсті көзілдірік жарайды), сол арқылы адамның ең жақсы қасиеттерін көруге болатынын айтады. Оқушылар отырған баланың жақсы қасиеттерін айтады. Оқушылар қалаулары бойынша көзілдірікті кезекпен киіп, ортадағы баланы мадақтайды. Мүсін өнері нені бейнелейді? Мүсін түрлерін есіңе түсір. Балбал тас мүсіндер туралы естігеніңді айтып бер. |
Оқушылар шеңберге жиналады. Көзілдірікті киіп, ортадағы оқушының жақсы қасиеттерін айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Ермексаз, арнайы тақтайша, стектер, ілмектер. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Қазақ жерінде адам бейнесіндегі ескерткіштер көп кездеседі. Бұлар көне заманнан бері келе жатыр. Оларды балбалтас деп атайды. Балбал – көне түркі сөзі. Мағынасы – соғу, қағу. Балбал тасты сопақ тастардан тұрғызған. Олар Орталық Қазақстан, Жетісу өңірінде көп. – Cуреттердегі мүсіндер қалай аталады? Қандай материалдан жасалғанын анықтаңдар.
Мүсін дегеніміз – ермексаз, сазбалшық, тас, ағаш |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Мүсін өнері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. |
Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторлар:
|
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер |
|
|
және металл сияқты материалдардан жасалған көлемді-пішіндік бейне. Жұмыр мүсін үшөлшемді, жан-жағынан көрінетін толық көлемді-пішіндік бейне түрінде болады. |
|
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Жұмыс бастар алдында құрал-жабдықтарды түгендейміз. Мына тас мүсіндерді зертте. Балбал тас мүсінін ермексазбен орында. Қызыл түсті ермексазды илеп, жұмсартып ал. Үштен бір бөлігінен басын жаса. Көзін, мұрнын, аузын үшкір затпен сызып, қырғыш пышақпен пішінін шығар. Жіңішке ермексаз илеп алып, ұсақ бөлшектерін жасап, мүсінді толықтыр. Сергіту сәті: «Көңілді күн» https://youtu.be/xyS4WWbtttM?si=tmcNar- jGEVLfSGg (ҚЕ) Ермексазды арнай тақтайшада орында, жұмыс кезінде ермексазды аузыңа салма. Стек, ілмек құралдарды қолданғанда қауіпсіздік ережесін сақта. Жұмыс орныңды таза ұста. |
Практикалық тапсырманы орындау. Жұмыс бастар алдында, құрал-жабдықтарды түгендейміз. Мына тас мүсіндерді зертте. Балбал тас мүсінін ермексазбен орында. Қызыл түсті ермексазды илеп, жұмсартып алады. Үштен бір бөлігінен басын жасайды. Көзін, мұрнын, аузын үшкір затпен сызып, қырғыш пышақпен пішінін шығарады. Жіңішке ермексаз илеп алып, ұсақ бөлшектерін жасап, мүсінді толықтырады. Сергіту сәтін орындайды. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Шығармашылық жұмыстың сәнді шығуына назар аудара отырып, бірін-бірі бағалау. Дескрипторлар: - Ермексазды илеуді біледі. Мүсіннің пішінін келтіріп жасай алады. Құралдарды дұрыс қолдана біледі. |
https://youtu.be/xyS4W WbtttM?si=tmcNar- jGEVLfSGg Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі» Оқушыларға жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну керектігі айтылады. |
|
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. |
Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. Жұмысын аяқтаған оқушылар өз жұмысы туралы баяндайды. |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
|
Рефлексия. 5 минут
|
«НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. Мүсіннің орындалу тәсілі туралы не білдің? Мүсін өнерінің басқа өнер түрінен айырмашылығы неде? Бүгінгі тақырыптың өзіңе ұнаған ерекшелігін әңгімелеп бер. |
ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. |
|
|
№ 22 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырып |
5. Атадан қалған асыл мұра |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Мүсін |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Мүсін. Апорт алмасы |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.3.4.2 бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде қоршаған әлемнің ерекшеліктерін білу және сипаттау. Мүсін құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Ермексаздан алманы мүсіндеуді үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Жұмыс ережесін келісу Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Нақты, дәл жауап береміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз! Өткен тақырыпты есіңе түсір. Апорт алмасы туралы не білесің? Оның пайдасы туралы айт. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар шеңберге жиналады. Көзілдірікті киіп, ортадағы оқушының жақсы қасиеттерін айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Интербелсенді тақта. Ермексаз, арнайы тақтайша, стектер, ілмектер. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Апорт – ең үлкен алманың түрі. Ол таулы жерде өседі. Апорт – Алматы қаласының символы. (Ұ) Оқулықтағы алманың мүсіндері бойынша жұмыс жүргізу. Алматы қаласы мен апорт алмасының байланысы бар ма?
Төмендегі суреттерге назар аудар. Қандай материалдардан жасалғанын анықта. Тағы қандай материалдан жасауға болады? |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Мүсін өнері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. Сурет бойынша сұрақтарға жауап береді. Қандай тматериалдан жасалғанын анықтайды. Қалай анықтағанын түсіндіреді. Бірінші |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторлар:
|
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер |
|
|
«Есте сақта» айдары бойынша папье-маше туралы қызықты мәліметтермен таныстырады. Папье-маше дегеніміз – желімдеуге келетін қағаз, крахмал, гипс тағы басқа заттардың қоспасынан дайындалған масса. Папье-машеден муляж, маска, ойыншық, қораптар жасалады. |
алманың металдан, екінші алманы ермексаздан (сазбалшықтан), үшінші алманың ағаштан мүсінділгенін айтады. Тағы қандай материалдан жасауға болатынын топтасып анықтайды, өздерінің нұсқасын айтады. Оқулықтағы берілген мәліметті оқып, қосымша білім алады. Өздерінің қосымша білетін мәліметтері болса, бөлісуіне болады. |
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Жұмыс бастар алдында, құрал-жабдықтарды түгендейміз. Алманың сыртына кез келген жақпа майды, кремді жағамыз. Артығын майлық қағазбен сүртеміз. Суға езілген қағаз бөліктерін жабыстырып, алманың бетін жабамыз. Осылайша үш рет қабаттаймыз. Әр қабаттың арасына желім жағамыз. Кепкеннен кейін алманы дәл ортасынан екіге бөлеміз. Ішіндегі алманы шығарып, қалыптың ішіне желім жағып, қағаз жабыстырамыз. Алманың кесілген жеріне желім жағып, сыртына |
Практикалық тапсырманы орындау. Жұмыс бастар алдында, құрал-жабдықтарды түгендейді. Алманың сыртына кез келген жақпа майды, кремді жағады. Артығын майлық қағазбен сүртеді. Суға езілген қағаз бөліктерін жабыстырып, алманың сыртын жабады. Осылайша үш рет қабаттайды. Әр қабаттың арасына желім жағады. Кепкеннен кейін алманы дәл ортасынан екіге |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Шығармашылық жұмыстың сәнді шығуына назар аудара отырып, бірін-бірі бағалау. Дескрипторлар: - Қағазды суға езіп илеуді біледі. Мүсіннің пішінін келтіріп жасай алады. Құралдарды дұрыс қолдана біледі. |
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
|
сулы қағазды желімдеп шығамыз. Кепкеннен кейін алманың сыртын боя. Бояудың кебуін күт. Сергіту сәті: «Алма кетті домалап». https://youtu.be/to3BpGzdxA0?si=LnrSxZ5BsmHC Becc ҚЕ Ермексазды арнай тақтайшада орында, жұмыс кезінде ермексазды аузыңа салма. Стек, ілмек құралдарды қолданғанда қауіпсіздік ережесін сақта. Жұмыс орныңды таза ұста. |
бөледі. Ішіндегі алманы шығарып, қалыптың ішіне желім жағып, қағаз жабыстырады. Алманың кесілген жеріне желім жағып, сыртына сулы қағазды желімдеп шығады. Кепкеннен кейін алманың сыртын бояйды. Бояудың кебуін күтеді. Сергіту сәтін орындайды. |
|
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі» Оқушыларға жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну керектігі айтылады. |
|
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. Жұмысын аяқтаған оқушылар өз жұмысы туралы баяндайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. Мүсіннің қандай түрлері мен тәсілдерін білдің? Бүгінгі тақырыптың өзіңе ұнаған ерекшелігін әңгімелеп бер. Бүгінгі тақырыптың өзіңе ұнаған ерекшелігін әңгімелеп бер. |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
№ 23 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырып |
6. Атақты тұлғалар |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Сәндік-қолданбалы өнер |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Зергерлік бұйымдар |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.3.5.1 Бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, қоршаған әлемнің ерекшеліктерін түсіндіру және сәндік-қолданбалы өнер құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Зергерлік бұйымның нобайын салуды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Жұмыс ережесін келісу Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Нақты, дәл жауап береміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз! Өткен тақырыпты есіңе түсір. Зергер дегеніміз кім? Үйлеріңде зергерлік бұйымдардың қандай түрлері бар? |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар шеңберге жиналады. Көзілдірікті киіп, ортадағы оқушының жақсы қасиеттерін айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Интербелсенді тақта. А4 формат альбом, қарындаш, өшіргіш, бояу, гуашь, су құятын ыдыс, палитра. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе |
(ҰЖ) Талқылайық! Қазақ халқы «Қолөнер – мол өнер» дейді. |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер |
|
10 минут
|
Қолөнердегі көрнекті саланың бірі – зергерлік өнер. Қазақ халқының сәндік-қолданбалы өнері – барынша дамыған, бағалы әрі мол мұра. Оның ішінде зергерлік өнер өте жақсы дамыған. Суреттердегі зергерлік бұйымдарды ата. Олардың қандай материалдардан жасалғанын анықта.
Қазақтың арулары кеуделеріне алқа, құлақтарына сырға, шаштарына шолпы, білектеріне білезік тағып жүрген. Белгілі суретші-этнодизайнер Дәркембай Шоқпарұлы зергерлік өнердің дамуына көп еңбек сіңірді.
Білгім келеді Жүзік – зергерлік бұйым. Жүзікті сақина, балдақ деп те атайды. Балдақ деп көзі жоқ сақинаны айтады. Ерте заманда балдақты тек ер адамдар таққан. |
қояды. Қазақ халқының қолөнері туралы ақпаратпен танысады. Тыңдайды, түсінбегендерін сұрайды. |
жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторы:
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Практикалық тапсырманы мұғалімнің нұсқаулығымен орындату.
Сергіту сәті: «Сәлем сәлем» https://youtu.be/qM2j9lq_pEw?si=hf1F1AMVmr vFoTvq (https://arqau.kz). Дәулеткерейдің «Қосалқа» күйі ойнап тұрады Оқушылар шеңбер болып тұрады, жүзікті бір- бірінің алақанына жылдам сала бастайды. Бір оқушы ортада тұрады. Күй тоқтаған кезде, ортадағы бала жүзік кімнің қолында екенін табу керек. |
Практикалық тапсырманы орындау. Зергерлік бұйымның нобайын салады. Сергіту сәтін орындайды. Оқушылар сергіту сәтін орындай отырып, мұқият болуға, жылдамдыққа, ептілікке, қырғаылыққа үйренеді. Бір жағынан ойы, бойы сергиді. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Шығармашылық жұмыстың сәнді шығуына назар аудара отырып, бірін-бірі бағалау. Дескрипторлар: Нобайын сызуды біледі. Гуашьпен бояуды біледі. Құралдарды дұрыс қолдана біледі. |
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі» Оқушыларға жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну керектігі айтылады. |
|
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут |
Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. Жұмысын аяқтаған оқушылар өз жұмысы туралы баяндайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. Зергерлік бұйымның қандай түрлері мен жасалу |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
|
|
тәсілдерін білдің? Зергерлік өнердің басқа өнер түрінен ерекшелігі неде? |
ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. |
|
|
№ 24 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырып |
6. Атақты тұлғалар |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Сәндік-қолданбалы өнер |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Атақты зергерлер |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.3.5.2 "Стильдеу" және "жалпылау" ұғымдарын және оларды бейнелер мен пішіндер көмегімен сәндік-қолданбалы өнер құралдары арқылы білдіру мүмкіндіктерін білу және түсіндіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Зергерлік бұйымды сымнан жасауды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Жұмыс ережесін келісу Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Нақты, дәл жауап береміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз! Өткен тақырыпты есіңе түсір. Зергер дегеніміз кім? Үйлеріңде зергерлік бұйымдардың қандай түрлері бар? Атақты зергерлерді білесің бе? |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар шеңберге жиналады. Көзілдірікті киіп, ортадағы оқушының жақсы қасиеттерін айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Интербелсенді тақта. Сым, кемпірауыз, бисер мен моншақтар. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Қазақ зергерлері зергерлік бұйымдарды көбінесе күмістен соққан. Олар бұйымдарды ұлттық ою- өрнектермен өрнектеген. Елімізде зергерлік өнермен айналысып, елге танымал болған зергерлер көп. Олар: Таймас Мұқашев, Берік Әлібай, Дәулет Дәркембайұлы тағы басқалар. Олар жасаған шолпы, білезік, жүзік және алқалар ұлттық бұйымдардың ерекшелігін көрсетеді.Төмендегі суреттерге назар аудар. Қандай материалдардан жасалғанын анықта. Оларды жасайтын адамды кім деп атайды? |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторлар:
|
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер |
![]()
|
|
«Білгім келеді» айдары Шолпы – зергерлік бұйым. Әсем шиыршықталған күміс үзбе бауға 9 теңге бекітіледі. Шолпы шаштың ұшына бірге өріледі. |
Мүсін өнері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. |
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Өткен сабақтағы нобай бойынша сым, бисер және моншақтан зергерлік бұйым жаса.
|
Практикалық тапсырманы орындайды. Сыммен қауіпсіз жұмыс істеу ережелерін естеріне түсіреді. Қолданылатын құралдарды дұрыс ұстап дағдыланады. Алдымен өрнектің нобайын смызып алады. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Шығармашылық жұмыстың сәнді шығуына назар аудара отырып, бірін-бірі бағалау. Дескрипторлар: Нобайын сызуды біледі. Гуашьпен бояуды біледі. Құралдарды дұрыс қолдана біледі. |
|
|
|
Сергіту сәті: «Сақина салу» ойыны (https://arqau.kz). Дәулеткерейдің «Қосалқа» күйі ойнап тұрады https://youtu.be/jPy4GeiQrkM?si=9u_3Z29vwG8- FfB8 Оқушылар шеңбер болып тұрады, жүзікті бір- бірінің алақанына жылдам сала бастайды. Бір оқушы ортада тұрады. Күй тоқтаған кезде, ортадағы бала жүзік кімнің қолында екенін табу керек. (ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелері:
|
Сергіту сәтін орындайды. |
|
https://youtu.be/jPy4Gei QrkM?si=9u_3Z29vwG 8-FfB8 Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі» Оқушыларға жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну керектігі айтылады. |
Көрмеге өздері жасаған бұйымдарын қояды. |
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. Жұмысын аяқтаған оқушылар өз жұмысы туралы баяндайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді.
|
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
№ 25 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырып |
6. Атақты тұлғалар |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Дизайн және сәулет (көркем құрылымдау және модельдеу). |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Дизайн және сәулет. Ғарышкер ұшқан зымыран |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.3.6.1 Бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, қоршаған әлемнің ерекшеліктерін түсіндіру және дизайн құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Зымыранның моделін үйлестіріп жасауды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі. Өткен тақырыпты есіңе түсір? Ғарыш туралы не білесің? Елімізде қандай ғарыш айлағы бар? Қазақ ғарышкерлерін білесің бе? |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталайды. Сұрақтарға жауап береді. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
|
Интербелсенді тақта. Оқулық. Қажетті құрал- жабдықтар: Aқ және түрлі түсті қағаз, фольга, қатырмақағаз, пенопласт, желім, қайшы. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Қазақстан ғарышкерлері – Тоқтар Әубәкіров, Талғат Мұсабаев және Айдын Айымбетов те бар. Олардың есімдері Қазақстанның тарихында мәңгі қалады. |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар |
Интербелсенді тақта. |
|
|
Дизайнда заттың пішіні мен моделі шығармашылық ізденіс, қиял арқылы қоршаған ортадан алынады. Әрқашан қандай да бір затты ойлап табу алдында оның нобайы салынады. Оны дизайнер- суретші қағаз бетіне салады, сызады немесе компьютерлік бағдарламада жобалайды. Дизайнер-суретші алдымен заттың пішінін, түсін және ою-өрнектерінің қаншалықты үйлесетінін таңдайды. Осыдан кейін ғана заттың моделі дайындалады. |
|
қойылады. Дескрипторлар: Оқулықтағы берілген тапсырманы мазмұнды түсінеді. «Динамика. Статика. Ритм» ұғымын есте сақтайды. Зергерлер туралы ақпарат алады алады. Сұрақтарға жауап бере алады. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Жұмыс бастар алдында заттарымызды түгендейміз. Керек құрал-жабдықтар: қайшы, қағаз, сызғыш, қарындаш. Ақ қағазды ұзынынан орап, цилиндр пішінін жасап, желіммен бекітеміз. Қызыл түсті қатырмақағазды бүктеп, бірнеше үшбұрыш қиып аламыз. Үшбұрыштарды қиып, бір-біріне беттестіріп желімдейміз. Тілік жасап, бірінің үстіне бірін кигіземіз. Бұл үшбұрыштарды цилиндрдің түбіне бекітеміз. Қызыл түсті жолақ қағаз қиып алып, зымыранның қанатының астына желімдейміз. Конус жасау үшін дөңгелек сызып, оны қиып аламыз. Дөңгелектің төрттен бір бөлігін қиып алып тастаймыз. Конус жасап, цилиндрдің төбесіне желімдеп |
Оқушылар мұғалімнің айтқанын тыңдайды, көргенін орындайды. Ақ қағазды ұзынынан орап, цилиндр пішінін жасап, желіммен бекітеді. Қызыл түсті қатырмақағазды бүктеп, бірнеше үшбұрыш қиып алады. Үшбұрыштарды қиып, бір-біріне беттестіріп желімдейді. Тілік жасап, бірінің үстіне бірін кигізеді. Бұл үшбұрыштарды цилиндрдің түбіне бекітеді. Қызыл түсті жолақ қағаз |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Дескрипторлар:
|
|
|
|
орнатамыз. Цилиндр мен конустың бекітілген жеріне көк түсті қағаздан қиып алынған таспаны желімдейміз. Зымыранның терезесін жабыстырамыз. ҚЕ Қайшымен жұмыс істеген кезде сақтауға тиіс қауіпсіздік ережесін сақта. Желімді партаға жақпа. Жұмыстың соңында қолыңды жу. Сергіту сәті: «Мен ғарышкер боламын». https://www.youtube.com/watch?v=Dcw6X- TPQdM «Мен ғарышкер боламын» әніне би қимылдарын орындайды. |
қиып алып, зымыранның қанатының астына желімдейді. Конус жасау үшін дөңгелек сызып, оны қиып алады. Дөңгелектің төрттен бір бөлігін қиып алып тастайды. Конус жасап, цилиндрдің төбесіне желімдеп орнатады. Цилиндр мен конустың бекітілген жеріне көк түсті қағаздан қиып алынған таспаны желімдейміз. Зымыранның терезесін жабыстырамыз. Оқушылар сергіту сәтін жасайды. |
|
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылардың жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну. |
Оқушылар жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
«Еркін микрофон» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды. Қандай дизайн түрлері мен орындау тәсілдерін білдің? Динамика, статика, ритм дегеніміз не? Дизайн өнерінің басқа өнер түрінен айырмашылығы неде? |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. |
Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды: «Дұрыс, келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1–10 балдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. |
|
|
|
Бүгінгі тақырыптың өзіңе ұнаған ерекшелігін әңгімелеп бер? |
Оқушылар жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 26 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырып |
6. Атақты тұлғалар |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Дизайн және сәулет (көркем құрылымдау және модельдеу). |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Дизайн және сәулет. Қазақ сәулетшілері және заманауи сәулет өнері |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.3.6.2 Бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, қоршаған әлемнің ерекшеліктерін түсіндіру және сәулет құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Заманауи сәулет өнері үлгілерімен танысады. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі. Өткен тақырыпты есіңе түсір? Қазіргі бәрімізге белгілі ғимараттарды ата. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталайды. Сұрақтарға жауап береді. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
|
Интербелсенді тақта. Оқулық. Қажетті құрал- жабдықтар: Босаған қорап, түрлі түсті қатты қағаз, желім сызғыш, қайшы, жай қарындаш. |
|
|
Ол ғимараттарды жасаған сәулетшілердің кім екенін білесің бе? |
|
|
|
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық!
Сәулет өнерінің маманын сәулетші дейді. Сәулетші ғимараттардың сипатын жобалайды, нобайын сызады. Төлеу Бәсенов, Адамбек Қапанов – Қазақстанның тұңғыш кәсіби сәулетшілері. «Білесің бе?» рубрикасы бойынша берілген мәліметпен танысады. Қосымша мәліметтермен таныстыруға болады. Тарихқа зер салсақ, қазақ даласында құрылыс ерте дәуірлерде басталған. Жетісу мен Шу бойы, Сыр жағалауы, Арыс пен Талас өзендерінің бойы, Ұлы Жібек жолының өн бойында өркениет пен ежелгі қала мәдениеті дамып, бірегей сәулет өнерінің туындылары бой көтерді. Қожа Ахмет Ясауи, Айша бибі, Қарахан кесене- |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Қосымша мәліметтермен танысады. |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторлар: Оқулықтағы берілген тапсырманы мазмұнды түсінеді. Сәулетшілер туралы ақпарат алады. Сұрақтарға жауап бере алады. |
Интербелсенді тақта. Ақпарат дереккөзі: https://massaget.kz/lay fstayl/alemtanu/Qazaqs tanym/63640/ |
|
|
күмбездері, Сыр бойында жатқан қалалар – соның дәлелі. Ал әлемдік сәулеттік ескерткіштер Хеопс, Хефрен, Артемида ғибадатханасы, Римдегі Колизей, Тәж-Махал т.б. Римде алғашқы көп қабатты үйлер тұрғызылған. Бұлардың бәрі ежелгі дәуірлердегі белгілі де, зиялы тұлғаларға арналған ескерткіштер. Астана қаласындағы ғимараттардың құрылысындағы ерекшеліктер туралы айтыңдар.
|
|
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Жұмыс бастар алдында заттарымызды түгендейміз. Керек құрал-жабдықтар: қайшы, қағаз, сызғыш, қарындаш.
|
Оқушылар мұғалімнің айтқанын тыңдайды, көргенін орындайды. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Дескрипторлар: Оқулықтағы берілген тапсырманы түсінеді. Ғимаратты зерттейді. Суретін салып түстерін ажырата алады. Композициясын нақтылайды. Құралдарды дұрыс қолдана біледі. |
|
|
|
ҚЕ Қайшымен жұмыс жасау кезінде қауіпсіздік ережесін сақта. Жұмыс орныңды таза ұста. Желімді партаға жақпа, жұмыстан кейін қолыңды жу. Сергіту сәтінде музыка әуенімен құрылысшыны қимыл-қозғалыспен көрсетеді. (https://www.youtube.com/watch?v=8_PZMM7Q f-E ): Қолында қалағы Зәулім үй салады Ол кім? (Құрылысшы) |
Оқушылар сергіту сәтін жасайды. |
|
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылардың жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну. |
Оқушылар жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
«Еркін микрофон» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды. Елімізден шыққан белгілі сәулешілерді ата. Сәулет өнерінің басқа өнер түрінен ерекшелігі неде? Бүгінгі тақырыптың өзіңе ұнаған ерекшелігін әңгімелеп бер? |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Оқушылар ермексаздан жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды: «Дұрыс, келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1–10 балдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 27 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
7. Бәрін білгім келеді |
|
Бөлім |
Шығармашылық |
|
Бөлімше |
Графика |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
«Қуаныш» тақырыбында линогравюра орындау |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.4.2.1 Графика әдістері мен техникалары негізінде таңдау арқылы идеяларды шығармашылықпен ұсыну және сезімдерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Гравюра мен линогравюраның не екенін біледі. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) Жабырқауды білмейміз, Жалқаулықты сүймейміз. Біз талантты жас ұлан, Үлгі аламыз жақсыдан.
(ҰЖ) Талқылайық! Гравюра – тақтаға ойылы басылып салынған графика өнерінің түрі. Гравюра ойық не дөңес гравюра болып бөлінеді. Гравюраның тағы бір түрі – линогравюра. Ол – линолеум немесе соған ұқсас материалға ойып бейнелеу әдісі. Грация – қимыл-қозғалыстағы нәзіктік пен әсемдік. Көркем идея – шығарма мазмұнын айқындайтын негізгі, басты ой.
|
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар мұғаліммен бірге қайталайды. Сұрақтарға жауап береді. Оқушылар сұраққа жауап береді. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. Оқушылар сұраққа жауап береді. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. |
Оқушылардың бояған суреттерін таныстыру кезінде ауызша мадақтау. «Жарайсың!» «Дұрыс айтасың!» «Керемет сурет!» «Өте ұқыпты боялған!» «Сенің қолыңнан бәрі келеді!» сияқты тіркестерді пайдалану. Мақсаты: жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі. Оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог |
Тақтаға ілінетін көрнекіліктер, мұғалім тақтаға сызып көрсетеді. Гуашь, қарындаш, су құятын ыдыс, қылқалам, жемістер кеңсе пышақтары. |
|
|
түсінгендеріңді айтып беріңдер.
|
|
және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 3 минут |
Модельден немесе үлгіден қарап, бақылап немесе есте сақтау арқылы саламыз. Алғаш нобайын өз қалауларыңмен үлгіден не өзін бақылап зерттей отырып немесе еске түсіре отырып салып аламыз. |
Оқушылар мұқият тыңдап, сұрақтары болса, қояды. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Назар аударыңыз! Балаларға сабақ түсіндіріп, тапсырмалар беріледі. Балалардың жұмысы бағаланып отырады. |
|
|
Жеке орындау. 15 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. (ҚЕ) Қауіпсіздік ережесі:
|
|
Дескрипторлар: -Мұғалімді мұқият тыңдайды. -Берілген тапсырмаларды дұрыс орындайды. - Таңбаның пішінін жасай алады. |
Қажетті құралдар: Гуашь, қарындаш, су құятын ыдыс, қылқалам, жемістер кеңсе пышақтары. Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке жұмыс 3 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына ілуді ұсыну. |
Оқушылар салған суреттерін көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар: - Берілген тапсырманы дұрыс орындайды. |
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 7 минут |
Кері байланыс. Оқушыларға сыныптастарының суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшаларын» ұнатқан суретінің үстіне жапсыруды ұсыну. Қорытынды сұрақтар |
Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына іледі. Жұлдызшаларын көрмедегі суреттерге жапсырады. |
Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
|
|
Қандай графика түрлерімен таныстың? Линогравюраның орындалу тәсілдері мен құралдары туралы не білдің? Берілген иллюстрациялардың қайсысы линогравюра? |
|
|
|
№ 28 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
7. Бәрін білгім келеді |
|
Бөлім |
Шығармашылық |
|
Бөлімше |
Графика |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Кітап графикасы. Алдаркөсе |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.4.2.2 Графикалық жұмысты күрделі тәсілмен таныстырудың түрлі мүмкіндіктерін білу және түсіндіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Кітап графикасының не екенін біледі. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Иллюстрация дегеніміз не? Кітап мұқабасының иллюстрациясына қарап, |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар мұғаліммен бірге қайталайды. |
Оқушылардың бояған суреттерін таныстыру кезінде ауызша мадақтау. «Жарайсың!» «Дұрыс айтасың!» «Керемет сурет!» «Өте ұқыпты боялған!» «Сенің қолыңнан бәрі келеді!» сияқты тіркестерді пайдалану. |
Тақтаға ілінетін көрнекіліктер, мұғалім тақтаға сызып көрсетеді. Түрлі түсті қарындаш, түсті бор, пастель, қағаз, |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
кітап мазмұны не туралы екенін анықтап көр. ҰЖ) Талқылайық! Графика салаларының бірі – кітап графикасы. Кітап графика- сына кітапқа сурет салу, кітаптың бастапқы беттерін, мұқабасын безендіру жатады. Кітап графикасымен суретші-графиктер айналысады. Кітаптың көлемін, сыртқы пішінін, ішкі безендіру жұмыстарын оның маз- мұнына байланыстырып көркемдейді. Кітаптың мұқабасы жұқарақ жұмсақ қағаздан немесе қаттырақ қатырмақағаздан жасалады. Кітаптың мұқабасы былғарыдан жасалатын кезі де болады. Мұқаба – кітап, журнал, дәптердің сырты, тысы.
– Қолыңдағы оқулықты зертте. Мұқабасы қалай безендірілген? Мұқабаның құрылымы:
Кейде:
|
Сұрақтарға жауап береді. Оқушылар сұраққа жауап береді. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. Оқушылар сұраққа жауап береді. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. |
Мақсаты: жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі. Оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
қатырмақағаз, түрлі түсті қағаздар, қайшы, желім. |
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 3 минут |
|
Оқушылар мұқият тыңдап, сұрақтары болса, қояды. |
|
Қажетті құралдар: Түрлі түсті қарындаш, түсті бор, пастель, қағаз, қатырмақағаз, түрлі түсті қағаздар, қайшы, желім. |
|
Жеке орындау. 15 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Иллюстрация туралы түсінікті естеріне түсіреді. Алдаркөсе туралы білетін аңыздарын еске түсіреді. Оның қандай кейіпкер екенін сұрайды. Алдаркөсе – көңілді кейіпкер, яғни оның бейнесін салған кезде оның көңілді болуына назар аударуымыз керек. Түрлі түсті бояу қарындашпен сурет салған кезде қағазды қалай орналастыру керектігін көрсетеді, бояу қарындашпен бояуды тегіс түсіру тәсілдерін көрсетеді. QR арқылы көрсетілген бейнематериалдың көмегімен Алдаркөсенің бейнесін салу процесін түсіндіреді. (ҚЕ) Қауіпсіздік ережесі:
|
Үлгі бойынша Алдаркөсенің суретін салады. Адам денесінің сұлбасын сызып алады. Алдымен домалақ пішінде адамның басын салып алады. Содан кейін денесін, аяқ- қолын анықтап салып шығады. Бет-әлпетіне көзін, қасын, аузын, мұрнын, шашын бейнелейді. Сары, сарғылт түстермен бетін бояп шығарады. Киімін ашық қоңыр түспен, көлеңкесін күлгін түспен бояйды. Артқы фонын, көгілдір аспанды, күлгін тауды, жасыл жер бетін рет- ретімен бояп шығады. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Назар аударыңыз! Балаларға сабақ түсіндіріп, тапсырмалар беріледі. Балалардың жұмысы бағаланып отырады. Дескрипторлар: -Мұғалімді мұқият тыңдайды. -Берілген тапсырмаларды дұрыс орындайды. - Таңбаның пішінін жасай алады. |
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд
|
|
Жеке жұмыс 3 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына ілуді ұсыну. |
Оқушылар салған суреттерін көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар: - Берілген тапсырманы дұрыс орындайды. |
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 7 минут
|
Кері байланыс. Оқушыларға сыныптастарының суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшаларын» ұнатқан суретінің үстіне жапсыруды ұсыну. Қорытынды сұрақтар
|
Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына іледі. Жұлдызшаларын көрмедегі суреттерге жапсырады. |
- Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 29 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
7. Бәрін білгім келеді |
|
Бөлім |
Шығармашылық |
|
Бөлімше |
Кескіндеме |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Жайлауда |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.4.3.1 Кескіндеме әдістері мен техникаларды негізді түрде таңдау арқылы идеяларды шығармашылықпен ұсыну және сезімдерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Лессировкалау тәсілімен композициялық шығарманы орындауды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақы- ты |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі:
(ҰЖ) Талқылайық! Композиция – шығарманың нұсқасы мен құрылымы. Ол – идеяларды шығармашылықпен ұсыну және ішкі сезімді білдіру тәсілі. Лессировкалау – бояуды селдір, жұқа жағып, оны кептіре отырып қабаттап бояу. Көркем образ – өнер туындысының көркемдік мазмұны, көңіл күйі. Гармония – шығарма бөліктерінің әсем үйлесуі. Төмендегі суреттерден қандай көріністерді байқадың? Табиғат көріністері қандай тәсілмен салынғанын анықтаңдар. Бояудың қалай жағылғанын зерттеңдер.
|
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар мұғаліммен бірге қайталайды. Оқушылар сұраққа жауап береді. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. |
Оқушылардың бояған суреттерін таныстыру кезінде ауызша мадақтау. «Жарайсың!» «Дұрыс айтасың!» «Керемет сурет!» «Өте ұқыпты боялған!» «Сенің қолыңнан бәрі келеді!» сияқты тіркестерді пайдалану. Мақсаты: жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі. Оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
Тақтаға ілінетін көрнекіліктер, мұғалім тақтаға сызып көрсетеді. Акварель, қарындаш, қылқалам, су құятын ыдыс, сурет альбомы, палитра. |
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 3 минут |
Жұмыстың қалай орындалуын түсіндіру. Магнитті тақтада жылжымалы фигуралармен композиция құрастыр. Алғаш фондағы көрсетілген сурет мазмұнына сай, түрлі бейнелердің дайын фигураларын түстеріне, пішіндеріне, мағынасына қарай жылжыта отырып, топтап, композициялық шешімді іздейміз. Фигураларды картина мазмұнын ашатындай етіп іріктеп орналастырамыз. Орналастыру кезінде симметрия, ассимметрия, композициялық орталық, тұтастық, ырғақ (ритм) т.б. композициялық әдіс-тәсілдер мен заңдылықтарды қолдан. Осы шешімдерді пайдалана отырып, лессировка техникасында акварельмен сюжеттік композиция орындаймыз. Парақ бетінде бейнені әртүрлі тәсілдермен көркем орналастырып, композиция құр. |
Оқушылар мұқият тыңдап, сұрақтары болса, қояды. Оқушылар жұмысты орындауға дайындық жұмысымен танысады. Композициялық заңдылық туралы білетіндерімен бөліседі. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Назар аударыңыз! Балаларға сабақ түсіндіріп, тапсырмалар беріледі. Балалардың жұмысы бағаланып отырады. |
Қажетті құралдар: Акварель, қарындаш, қылқалам, су құятын ыдыс, сурет альбомы, палитра. |
|
Жеке орындау. 15 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Бір бет қағазды үшке бөлеміз. Үш бөлікке аспанды, тауды, жерді бояумен бейнелейміз. Рет-ретімен жайлау табиғатының көрінісін саламыз. (ҚЕ) Қауіпсіздік ережесі:
|
Тапсырманы орындайды. Қағаз бетін 3 бөлікке бөледі. Аспанды көгілдір бояумен бояп шығады. Көк түске қызыл түсті араластырып, күлгін түс шығарып алады. Ол түспен тауды бояйды. Шалғын жерді жасыл, кей жерлерін сары түске бояп шығады. Шыршаны жасыл түске қызыл түсті араластырып алынған бояумен бояп шығады. |
Дескрипторлар: -Мұғалімді мұқият тыңдайды -Берілген тапсырмаларды дұрыс орындайды. - Түстерді таңдап араластыра бояуды біледі. |
Қауіпсіздік ережесі жазылған
слайд |
|
Жеке жұмыс 3 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына ілуді ұсыну. |
Оқушылар салған суреттерін көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар: - Берілген тапсырманы дұрыс орындайды. |
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 7 минут
|
Кері байланыс. Оқушыларға сыныптастарының суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшаларын» ұнатқан суретінің үстіне жапсыруды ұсыну. Қорытынды сұрақтар – Кең дала, табиғат кеңістігі мен бөлме ішіндегі кеңістікті салыстырып әңгімеле. |
Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына іледі. Жұлдызшаларын көрмедегі суреттерге жапсырады. |
Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 30 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
7. Бәрін білгім келеді |
|
Бөлім |
Шығармашылық |
|
Бөлімше |
Кескіндеме |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Наурыз мерекесі |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.4.3.2 Кескіндемелік жұмысты күрделі тәсілмен таныстырудың түрлі мүмкіндіктерін білу және түсіндіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Кескіндемені сграффито (немесе граффито) тәсілімен орындауды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: – Алдыңғы сабақта лессировкалау туралы не |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар мұғаліммен бірге қайталайды. |
Оқушылардың бояған суреттерін таныстыру кезінде ауызша мадақтау. «Жарайсың!» «Дұрыс айтасың!» «Керемет сурет!» «Өте ұқыпты боялған!» «Сенің |
Тақтаға ілінетін көрнекіліктер, мұғалім тақтаға сызып көрсетеді. Акварель, |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
білдің?
(ҰЖ) Талқылайық! Наурыз мейрамы – ежелгі заманнан қалыптасқан жыл бастауы. Бұл күнді ауыл адамдары атқан таңды қарсы алудан бастайтын. Тазаланған арыққа су жіберіп, ағаш отырғызған. Әр үйде дастарқан жайылып, Наурыз мейрамын ауыл болып тойлаған. Қазақстанда Наурыз мейрамы 22 наурыз күні аталып өтеді. Жалпы, Наурыз парсы, кавказ және түркі халықтарында көктем мейрамы және жыл басы ретінде тойланады.
Оқулықтағы суретті талқылайды. Сграффито – кескіндеме салу техникаларының бірі, тырналған, сызылған деген мағынаны білдіреді. Ол – қабырғаға түрлі түсті бедерлі сылақ арқылы орындалған монументті-сәндік кескіндеме өнері. Бұл өнер алғаш Италияда басталды. Суретшілер ғимарат қабырғаларын сұр түсті цементпен сылап, оның үстінен ақ түсті сылақ түсіреді. Кейде суретті кірпіштің қызыл түсі көрінгенге дейін тырналайды. Көбінесе екі түспен қалдырады. Сграффито қарапайымнан бастап күрделі тәсілге дейін орындалады. Қазақстандағы сграффито 1990 жылдардың орта- |
Сұрақтарға жауап береді. Оқушылар сұраққа жауап береді. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. |
қолыңнан бәрі келеді!» сияқты тіркестерді пайдалану. Мақсаты: жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі. Оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
қарындаш, қылқалам, су құятын ыдыс, сурет альбомы, палитра. |
|
|
сында пайда болды. Бізде сграффито өнері енді ғана кәсіби деңгейге көтеріліп келеді. |
|
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 3 минут |
(Ұ) Талқылау Сграффито – кескіндеме салу тәсілдерінің бірі, «тырналған», «сызылған» деген мағынаны білдіреді. Ол – қабырғаға түрлі түсті бедерлі сылақ жасау арқылы орындалатын монументті-сәндік кескіндеме өнері.
Витраж – шыны терезеге салынған түрлі түсті шытырман сурет. Мозаика – түрлі түсті шыны сынықтарынан құрастырылған сурет. |
Оқушылар мұқият тыңдап, сұрақтары болса, қояды. Оқушылар қосымша ақпаратпен танысып, білімдерін толықтырады. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Назар аударыңыз! Балаларға сабақ түсіндіріп, тапсырмалар беріледі. Балалардың жұмысы бағаланып отырады. |
Қажетті құралдар: акварель, қарындаш, қылқалам, су құятын ыдыс, сурет альбомы, палитра. |
|
Жеке орындау. 15 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Суретті сграффито тәсілімен салуды үйретеді. Бейнематериал арқылы суретті салу кезеңдерін түсіндіреді. Түсірілген бояуды тырмалау арқылы сурет салу тәсілін көрсетеді. Жұмыс орнын таза |
Қағаздың бетін түрлі түсті етіп бояп шығады. Боялған қағаз кепкеннен кейін, бетіне парафин |
Дескрипторлар: -Мұғалімді мұқият тыңдайды. -Берілген тапсырмаларды дұрыс орындайды. - Түстерді таңдап араластыра |
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
|
ұстауларын бақылайды. (ҚЕ) Қауіпсіздік ережесі:
|
жағып шығады. Оның үстінен қара гуашьты қылқаламмен қалыңдатып жағып шығамыз. Кепкеннен кейін қара түстің үстінен ұшы үшкір таяқшамен Наурыз мерекесіне байланысты суретті салып шығамыз. |
бояуды біледі. |
|
|
Жеке жұмыс 3 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына ілуді ұсыну. |
Оқушылар салған суреттерін көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар: - Берілген тапсырманы дұрыс орындайды. |
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 7 минут
|
Кері байланыс. Оқушыларға сыныптастарының суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшаларын» ұнатқан суретінің үстіне жапсыруды ұсыну. Қорытынды сұрақтар – Сграффито тәсілі деген не? Сграффитоның витраждан, мозаикадан айырмашылығы неде? |
Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына іледі. Жұлдызшаларын көрмедегі суреттерге жапсырады. |
Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 31 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
7. Бәрін білгім келеді |
|
Бөлім |
Шығармашылық |
|
Бөлімше |
Мүсін |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Отбасылық мерекелер |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.4.4.1 Мүсіндік тәсілдері мен техникаларды негізді түрде таңдау арқылы идеяларды шығармашылықпен ұсыну және сезімдерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Жұмыр мүсінді орындап үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыты |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Жұмыс ережесін келісу Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Нақты, дәл жауап береміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз! Сграффито туралы не білдің? Монументті мүсін дегеніміз не? Есіңе түсір. Төмендегі мүсіндерге қара. Ол жерде кімдер бейнеленген? (Оқулықтағы суреттермен жұмыс жүргізіледі). |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар шеңберге жиналады. Көзілдірікті киіп, ортадағы оқушының жақсы қасиеттерін айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Интербелсенді тақта. Тақтайша, түрлі түсті ермексаз, қырғыш-стек, сымтемір, ағаш таяқшалар. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Отбасылық мерекелер жанұядағы адамдардың бір-біріне деген құрметін нығайтады. Отбасындағы адамдар мерекелерде бір-біріне сыйлық жасау, қолдау көрсету арқылы өзара сыйластықтарын көрсетеді. Мереке сайын отбасы мүшелері ата мен әженің шаңырағындағы мол дастарқан басына жиналады. Бір-біріне деген құттықтауларын білдіреді. Қазақ отбасында |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Мүсін өнері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер |
|
|
мерекені қара шаңырақта қарсы алу сияқты отбасылық дәстүр ертеден қалыптасқан. |
|
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(Ұ) Талқылау
Кімдердің мүсіні берілген? Отбасылық көрініс туралы өзіңнің әсеріңді әңгімелеп айт. Монумент – мәнді тарихи жағдайларға, ірі қайраткерлерге, маңызды құбылыстарға арналған көлемді, мағыналы ескерткіш. Оқулықтағы мүсінге назар аудар. Мүсіннің ерекшелігі неде? Мүсінге қарап, өз ойыңды айтып бер. Жоғарыдағы мүсіндерді жасалу жолы бойынша салыстыр. Олардың бір-бірінен айырмашылығы қандай? Қайсысы монументті мүсін екенін анықта. Дәлелде. (ЖЖ) «Орында» айдары. «Анамызға көмек» сергіту жаттығуы (https://www.youtube.com/watch?v=JHK28M9YHz c). Оқушылар орындарынан тұрып, бейнебаяндағы көрсетілген жаттығу түрін жасайды, бірге әндетеді. Ермексазбен жұмыс істеудің қауіпсіздік және тазалық сақтау ережелерін еске түсіреді. Ермексазды арнайы тақтайшада орында, жұмыс кезінде ермексазды аузыңа салма. |
Талдайды, дәлелдеуге тырысады. Сергіту жаттығуын орындайды. Ермексаздан адамның денесі мен басының пішінін жасап алады. Қызғылт және ашық түсті ермексазды жаймарлап алады. Қызыл ермексазды адам |
Дескрипторлар:
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Шығармашылық жұмыстың сәнді шығуына назар аудара отырып, бірін-бірі бағалау. Дескрипторлар: Ермексазды илеуді біледі Мүсіннің пішінін келтіріп жасай алады Құралдарды дұрыс қолдана біледі. |
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд
|
|
|
Стек, ілмек құралдарды қолданғанда қауіпсіздік ережесін сақта. Жұмыс орныңды таза ұста. Бейнематериал арқылы жұмыстың орындалу процесін түсіндіреді. Мүсіндеудің жаймарлау, созу, білтелеу, жеке бөлшектерін біріктіру тәсілдерін көрсетеді, оқушылар қайталап жаттығады. |
денесінің сыртынан орап, артығын қиып, шапанын жасайды. Адамның денесіне басын орнатады. Адамның басына ашық түсті ермексаздан кимешек жасап, жабыстырады. Қолдарын жабыстырады. Кішкентай сәбидің мүсінін жасап, ананың қолына ұстатады. Ана мен баланың бет- әлпетін толықтырып, бейнелейді. |
|
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі» Оқушыларға жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну керектігі айтылады. |
|
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. Жұмысын аяқтаған оқушылар өз жұмысы туралы баяндайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. Өзің орындаған мүсіндердегі байланысты, олардың әсерін, көңіл күйін сипаттап бер. Жұмыр мүсін туралы не білдің? Жұмыр мүсіннің ерекшелігі неде? |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
№ 32 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
8. Демалыс мәдениеті, мерекелер |
|
Бөлім |
Шығармашылық |
|
Бөлімше |
Сәндік-қолданбалы өнер. |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Саябақтағы гүлдер. Панно техникасы |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.4.5.1 Сәндік-қолданбалы өнер тәсілдері мен техникаларды негізді түрде таңдау арқылы идеяларды шығармашылықпен ұсыну және сезімдерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Сен панно тәсілімен мүсіндеуді үйренесің. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыты |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Жұмыс ережесін келісу Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Нақты, дәл жауап береміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз! Граффито туралы не білдің? Панно дегеніміз не? |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар шеңберге жиналады. Көзілдірікті киіп, ортадағы оқушының жақсы қасиеттерін айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Интербелсенді тақта. Қарындаш, акварель немесе гуашь бояуы, ватман қағазы, мөлдір пластик, қайшы, желім, кескіш. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Саябақ – адамдардың серуендейтін жасыл жиекті демалыс орны. Оның ішінде түрлі қойылымдарға арналған сахна, кинотеатр т.б. болады. Балалар ойнайтын арнайы аттракциондар да осында. Саябақ ішіндегі ғимараттар заман талабына сай көркем |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Витраж өнері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер |
|
|
безендіріледі. Ойын бөлмелері мен тамақтанатын орындардың терезелеріне түрлі суреттер салынады. Саябақ ішіндегі әр ғимарат қалай безендірілген? Әр ғимараттың қандай орын екенін анықта. |
|
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(Ұ) Талқылау Панно мүсіндік бейнелер немесе түрлі материалдармен де безендіріледі. Панноны түрлі түсті бояумен немесе түсті шыны кесінділермен құрастырып бейнелейді.
Оқулықтағы картиналарға назар аудар. Олар қандай тәсілмен жасалған? Картиналардың ерекшелігі не? Мерекелік не сахналық әсерлі де бейнелі безендіру көркем декорация деп аталады. (ЖЖ) «Орында» айдары. Мұғалім бейнематериал арқылы Жұмыс бастар алдында, құрал-жабдықтарды түгендейміз. Көк түсті қатырмақағазды алып, шетінен 1 см- ден қысқартып, ақ қағаздың үстіне желімде. Қоңыр түсті ермексаздан ағаш бұтақтарын жаса. Ақ түсті ермексазды ширатып алып, кішкентай |
Тыңдайды, сұрақтар қояды. Тапсырманы орындайды. Жұмыс бастар алдында, құрал-жабдықтарды түгендейді. Көк түсті қатырмақағазды алып, шетінен 1 см-ден қысқартып, ақ қағаздың үстіне желімдейді. Қоңыр түсті ермексаздан |
Дескрипторлар:
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Шығармашылық жұмыстың сәнді шығуына назар аудара отырып, бірін-бірі бағалау. Дескрипторлар: Нобайын сызуды біледі Гуашьпен бояуды біледі Құралдарды дұрыс қолдана біледі. |
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
|
бөліктерге бөл. Оларды жаймарлап, гүл күлтелерін жасап ал. Гүлдің ортасындағы түйінін сары түсті ермексаздан жаса. Жасалған гүлдерді бұтақтарға жабыстырып шық. Жасыл түсті ермексаздан кішкентай бөлшектер дайындап, бүршік атайын деген жапырақтар жаса. Оларды бұтақтарға орналастыр. «Анамызға көмек» сергіту жаттығуы (https://www.youtube.com/watch?v=JHK28M9YHz c). Оқушылар орындарынан тұрып, бейнебаяндағы көрсетілген жаттығу түрін жасайды, бірге әндетеді. (ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелері:
|
ағаш бұтақтарын жасайды. Ақ түсті ермексазды ширатып алып, кішкентай бөліктерге бөліп. Оларды жаймарлап, гүл күлтелерін жасап алады. Гүлдің ортасындағы түйінін сары түсті ермексаздан жасайды. Жасалған гүлдерді бұтақтарға жабыстырып шығады. Жасыл түсті ермексаздан кішкентай бөлшектер дайындап, бүршік атайын деген жапырақтар жасайды. Оларды бұтақтарға орналастырады. Сергіту сәтін орындайды. |
|
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі» Оқушыларға жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну керектігі айтылады. |
|
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. Жұмысын аяқтаған оқушылар өз жұмысы туралы баяндайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді.
|
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
|
|
|
|
|
|
№ 33 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
8. Демалыс мәдениеті, мерекелер |
|
Бөлім |
Шығармашылық |
|
Бөлімше |
Дизайн және сәулет (көркем құрылымдау және модельдеу) |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Сандық жасау |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.4.6.1 Құрылымдау мен модельдеудің тәсілдері мен техникасын негізді түрде таңдай отырып, дизайн идеяларын шығармашылықпен ұсыну, сезімдерін білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Сандық жасаудың дизайнын үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Жұмыс ережесін келісу Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Нақты, дәл жауап береміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз! Өткен сабақта витраж туралы не білдің? Дизайн туралы алған біліміңді есіңе түсір. Сандық пен кебеже дегеніміз не? |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар шеңберге жиналады. Көзілдірікті киіп, ортадағы оқушының жақсы қасиеттерін айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Интербелсенді тақта. Түрлі түсті қағаз, қатырма қағаз, табиғи материалдар, фанера, фольга, желім қайшы, гуашь бояуы. |
|
|
Олардың бір-бірінен қандай айырмашылығы бар? |
|
|
|
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Дизайн – заттың жаңа үлгісі мен көркем конструкциясы, көркем жобалау. Қазақстанда дизайн өнері 1960 жылдан бастап дами бастады. 1987 жылы Қазақстан Дизайнерлер одағы құрылды. Сәндік дизайн, өнеркәсіптік дизайн т.б. туралы мәліметтермен таныстырады.
Білгім келеді Сандық – киіз үй жиһаздарының бірі. Ол заттарды салуға арналған. Сандықтың беті әртүрлі бояумен сырланып, өрнектеледі. |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Дизайн өнері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. Сандық түрлерімен танысады |
Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторлар:
|
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер |
|
|
Сандықтың екі бүйіріне тұтқа орнатылады. Суреттегі сандықтар қандай материалдардан жасалған? Сандықтардың безендірілуінде қолданылған тәсілдер туралы айт
|
|
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Сандық нобайын салып аламыз. Түс пен тондық, түстік, пропорциялық қатынастарын анықтаймыз. Түрлі материалдан түрлі әдіс-тәсілдермен (симметрия, асимметрия, нюанс, ритм, контраст т.б.) әсерлі үлгілер ізденеміз. Сандықшаның жасалу технологиясын бейнематериал арқылы түсіндіреді. Сызбаның шартты белгілерін естеріне түсіреді (бүктеу сызығы, қию сызығы, желімдеу) Өлшемін өз қалауынша өзгерте алады. Сергіту сәті: «Көңілді жаттығу» (https://www.youtube.com/watch?v=xHOGiTnPc 5Q ). Бейнебаян бойынша жаттығу түрлерін орындатады. (ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелерімен таныстырады:
|
Тапсырманы орындайды.
Қаңылтырды өлшемі арқылы қияды.
|
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Шығармашылық жұмыстың сәнді шығуына назар аудара отырып, бірін-бірі бағалау. Дескрипторлар: Нобайын сызуды біледі Гуашьпен бояуды біледі Құралдарды дұрыс қолдана біледі. |
|
|
|
- Тек арнайы жұмыс дәптерінде орында. |
құрыстырады. Алдымен қорабы мен қақпағын жинап, шегелеп, содан кейін қораптың бет жағына чеканка орнатады. Екі бүйіріне тұтқа қағып, топсаларымен кекілін бекітеді. Сергіту сәтін орындайды. |
|
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі» Оқушыларға жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну керектігі айтылады. |
|
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. Жұмысын аяқтаған оқушылар өз жұмысы туралы баяндайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. Сандық туралы не білдің? Сандықтың өзіңе ұнаған ерекшелігі болды ма? Сандықтың басқа өнер туындыларынан айырмашылығы неде? |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
№ 34 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
8. Демалыс мәдениеті, мерекелер |
|
Бөлім |
Шығармашылық |
|
Бөлімше |
Дизайн және сәулет (көркем құрылымдау және модельдеу) |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
«Хан Шатыр сауда ойын-сауық орталығы |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.4.6.2 Құрылымдау мен модельдеудің әдістері мен тәсілдерін негізді түрде таңдай отырып, сәулет идеяларын шығармашылықпен ұсыну, сезімдерін білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Сәулет ғимаратының экстерьерін салуды үйренесің. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыты |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Жұмыс ережесін келісу Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Нақты, дәл жауап береміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз! Сәулет өнері дегеніміз не? Елімізде қандай заманауи ғимараттарды білесің? Интерьер дегенді қалай түсінесің? |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар шеңберге жиналады. Көзілдірікті киіп, ортадағы оқушының жақсы қасиеттерін айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Интербелсенді тақта. Қарындаш, гуашь бояуы, қыл қаламдар, «Хан Шатыр» сәулетінің үлгілік суреті. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Үйлердің көрінісіне қара. Үйдің дизайнын суретте. Үйдің іші мен сыртының безендірілуінде айырмашылық бар ма? |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Дизайн өнері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторлар:
материалдардан жасалатынын есінде сақтайды айта алады. |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер |
|
|
Экстерьер дегеніміз – ғимараттың сыртқы көрінісі. Интерьер дегеніміз – ғимараттың ішкі көрінісі. Фасад дегеніміз – ғимараттың алдыңғы қасбеті. |
|
Сандық түрлерін ажырата алады. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары Сәулеттік құрылыстардың өзара байланысты үш негізі болады. Олар: функционалдық, конструктивтік және көркем эстетикалық. Сәулет экстерьері қандай болатынын есіңе түсір. Сәулет экстерьері мен интерьері қандай болатынын елестетіп көр. Экстерьер, интерьер иллюстрацияларын, суреттерін талдап қара. Сәулет экстерьері эскизін салып аламыз. Эскизде өзіңнің шығармашылық ойың мен идеяңды түрлі сызықтармен, бояу түстерімен көрсетуге тырыс. Хан Шатыр макетінің жобасы. Практикалық қажеттілігіне қарай сәулеттік |
Сәулет экстерьері қандай болатынын есіңе түсіреді. Экстерьер, интерьер иллюстрацияларын, суреттерін талдап қарайды. Интерьер мен экстерьердің айырмашылығын айтады. Суреттер бойынша қай суреттің интерьер, қай суреттің экстерьер екенін анықтайды. Сәулет экстерьері эскизін салып алады. Эскизде өзінің шығармашылық |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Шығармашылық жұмыстың сәнді шығуына назар аудара отырып, бірін-бірі бағалау. Дескрипторлар: Нобайын сызуды біледі Гуашьпен бояуды біледі Құралдарды дұрыс қолдана біледі. |
|
|
|
құрылыстар қандай типтерге бөлінетінін айтып бер. Сергіту сәті: «Мен қазақпын» сергіту жаттығуы https://www.youtube.com/watch?v=J846twhH8PA. Бейнебаян арқылы жаттығу түрлерін орындатады. (ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелері:
|
ойы мен идеяларын түрлі сызықтармен, бояу түстерімен көрсетеді. Сергіту сәтін орындайды. |
|
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі» Оқушыларға жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну керектігі айтылады. |
|
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. Жұмысын аяқтаған оқушылар өз жұмысы туралы баяндайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. Практикалық қажеттілігіне қарай сәулеттік құрылыстар қандай типтерге бөлінетінін айтып бер. Интерьер мен экстерьердің айырмашылығы қандай? Фасад ( қасбет) деп құрылыстың қай көрінісін атайды? Сәулет өнерінің адамға қандай қажеттілігі бар? |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
Пайдаланылған әдебиеттер
-
Марғұлан Ә. Қазақ халқының қолданбалы өнері. – Алматы: Өнер, 1987. – 288 б.
-
Шоқпарұлы Д., Дәркембайұлы Д. Қазақтың қолданбалы өнері /Көпшілік-танымдық басылым/. – Алматы, 2007. – 272 б.
-
Тохтабаева Ш.Ж. Қазақтың зергерлік өнері. – Алматы, 2022. – 284 б.
-
Өмірбекова М. Қазақтың ою-өрнектері. – Алматы, 2003. – 284 б.
-
Исаева Ұ. «Қазақ тіліндегі кілемге қатысты атаулардың лексика-семантикалық топтары» / Известия НАН РК. Серия филологическая. 2010. № 3, 88-90 бб.
-
«Қазақстан». Ұлттық энциклопедия. – Алматы: Қазақстан энциклопедиясы, 1–10-томдар, 1999.
-
Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. – Алматы: Аруна Ltd, 2005. – 656 б.
-
Қазақ әдеби тілінің сөздігі. 9-том / құраст. А. Фазылжанова, Н. Оңғарбаева, Қ. Ғабитқанұлы т.б. – Алматы: Дәуір, 2011. – 742 б.
-
Ә. Қастеев атындағы Қазақстан Республикасының мемлекеттік өнер музейі: альбом. – Алматы: Полиграфкомбинат, 2015. – 263 б.
-
Орфографиялық сөздік /Алтыншы басылым. Құраст.: Н. Уәли, Қ. Күдеринова, А. Фазылжанова, Ж. Исаева, Н. Әміржанова, А. Әмірбекова – Алматы: Дәуір, 2013. – 695 б.
-
Сокольникова Н., Ломов С. Изобразительное искусство для детей. Виды и жанры изобразительного искусства. – Москва: АСТ, 2009. – 141 с.
-
Аксенов Ю., Левидова М., Цвет и линия. Практическое руководство по рисунку и живописи. – Москва: Советский художник. Изд. 2-е, испр. и доп., 1986. – 326 с.
-
Эрб Р., Зелевски С., Цвет и свет. Энциклопедия. – Москва: Мир книги, 2008. – 166 с.
-
Кастерман Ж., Живопись: рисуй и самовыражайся. Энциклопедия для любознательных. – Москва: АСТ, 2002. – 287 с.
Интернеттен алынған дереккөздер:
-
Sozdikqor.kz порталы: https://sozdikqor.kz/ (Кірген уақыты: 15.01.2024)
-
kitap.kz Ашық кітапхана. Бейнелеу өнері. ХХ ғасыр. https://kitap.kz/book/bejneleu-oneri-xx-hasyr (Кірген уақыты: 10/10/2023)
-
Тамғалы тас туралы: https://qrmedia.kz/9KxUk (Кірген уақыты: 21.01.2024)
-
Карасикова О. «Учебно-методическое пособие по изобразительному искусству для учителей начальных классов» / Всероссийский профессиональный педагогический журнал ≪Современный урок≫: https://www.1urok.ru/categories/10/articles/14386(Кірген уақыты: 21.01.2024)
Мазмұны
-
-
-
-
-
-
-
Оқулық басылымы
Учебное издание
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Мият Баймекеевич Джанаев, Улугбек Мырзабекович Сулеев, Азамат Ергалиевич Хабамбаев
БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІ
Әдістемелік нұсқау
Бастауыш білім беру деңгейінің 3-сынып мұғалімдеріне арналған
ИЗОБРАЗИТЕЛЬНОЕ ИСКУССТВО
Методическое руководство
для учителей 3 класса
уровня начального образования
-
-
-
-
-
жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз
Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз
Бейнелеу өнері Методика 3 сынып жоспары
Бейнелеу өнері Методика 3 сынып жоспары

М.Б. Жанаев, Ұ.М. Сүлеев, А.Е. Хабамбаев
Бейнелеу өнері Әдістемелік нұсқау
Бастауыш білім беру деңгейінің 3-сынып мұғалімдеріне арналған
Қазақстан Республикасының Оқу-ағарту министрлігі ұсынған
АЛМАТЫКІТАП БАСПАСЫ
2024
Жанаев М.Б. және т. б.
БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІ: Әдістемелік нұсқау. Бастауыш білім беру деңгейінің 3-сынып мұғалімдеріне арналған / М.Б. Жанаев, Ұ.М. Сүлеев, А.Е. Хабамбаев – Алматы: АЛМАТЫКІТАП БАСПАСЫ, 2024. – 133 бет.
© М.Б. Жанаев, Ұ.М. Сүлеев, А.Е. Хабамбаев, 2024
© «АЛМАТЫКІТАП БАСПАСЫ» ЖШС, 2024
Кіріспе
Әдістемелік нұсқау Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2022 жылғы 3 тамыздағы №348 бұйрығымен бекітілген Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарына сәйкес әзірленген және 3-сыныпқа арналған «Бейнелеу өнері» пәні бойынша сабақ беретін мұғалімдерге арналған.
Оқушылардың эстетикалық дүниетанымы мен сезімдік әлемін дамытуда, құбылыстарды көркем бейнелеу құралдарын пайдалана отырып, бейнелеу дағдыларын меңгертуде бейнелеу өнерінің маңызы зор. Айналадағы әлемнің барлық байлығы мен алуантүрлілігін байқататын көркем бейнелерді (көріністерді, бейнелерді) көрнекі түрде көрсетуге, оларға шындықты тереңірек түсінуге мүмкіндік береді. Бейнелеу әрекеті оқушылардың интеллектуалдық және эстетикалық дамуына ықпал етеді, заттардың табиғаты мен пішінін, түсі мен материалын, табиғаттың біртұтастығы мен сұлулығын сезінуге мүмкіндік береді, сонымен қатар осы сезімдерді бейнелер арқылы көрсетуге мүмкіндік береді.
Бейнелеу өнері сабақтары есте сақтауды, қоршаған орта мен кеңістікті сезінуді, сонымен қатар оқушылардың елестете алу қабілетін дамытады. Бұл сабақтар кеңістікті, пішін мен өлшемді сенсорлық қабылдауға, бейнелі және логикалық ойлауға, осы ойларды көрнекі бейнелерде бейнелеуге ынталандырады. «Бейнелеу өнері» пәні оқушыларды қазақстандық және әлемдік классикалық өнердің өкілдерімен таныстырады, қоршаған орта туралы ой-өрісін кеңейтеді, рухани дүниесін байытады.
Пәннің мақсаты – эстетикалық көзқарасы, рухани дүниесі, көркемдік талғамы мен шығармашылық қиялы бай, ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарды құрметтейтін, өнер туындыларын түсініп, бағалай алатын жеке тұлғаны қалыптастыру.
3-cыныптағы оқу жүктемесінің көлемі аптасына 1 cағатты, оқу жылында 34 сағатты құрайды. Ұсынылған әдістемелік нұсқау мұғалімге жеке, жұптық, топтық жұмысты ұйымдастыруға барынша әдістемелік қолдау көрсетеді, шығармашылық идеяны көрсету мүмкіндігін есепке ала отырып құрастырылды.
Әдістемелік нұсқауда қарастырылған оқыту әдістері – үдерісті тиімді ұйымдастырудың маңызды түрткіжайттарының бірі. Көрсетілген дағдыларды дамытудың ең шынайы жолы – интербелсенді оқыту әдістерін ұйымдастыру, интербелсенді оқытуға негізделген оқушылардың психикалық әрекеті және олардың басқа қатысушылармен өзара әрекеттесуін қамтитын оқу үдерісі. Әдістемелік нұсқаудың мазмұны оқушылардың логикалық, сыни, шығармашылық қабілеттерін дамытады, іскерлік ортаға жағдай жасайды және ынтымақтастық үшін оқытудың интербелсенді әдістерін қолдануға ықпал етеді.
Әдістемелік нұсқау сабақтарды жоспарлау және өткізу бойынша ұсыныстарды қамтиды, онда әр сабақтың мақсаты мен міндеттері тұжырымдалады, жұмыс әдістері мен күтілетін нәтижелер сипатталады, сондай-ақ қажетті қосымша материалдар тізімі берілген.
Бұл әдістемелік нұсқау жалпы білім беретін оқу орындарының үлгілік оқу бағдарламалары бойынша оқыту үдерісінде ұлттық мәдени, өнер дәстүрлерін тасымалдаушы ретінде толерантты тұлғаны жан-жақты тәрбиелеуде «Бейнелеу өнері» пәнінің мүмкіндіктерін кеңейту мақсатында әзірленді.
«Бейнелеу өнері» пәні – көбінесе өскелең ұрпақты оқыту және тәрбиелеу үдерісінде ерекше пән. Дегенмен бұл пәннің оқушыларды тәрбиелеудегі мүмкіндіктері тұрақты түрде кеңейіп келеді.
Бейнелеу өнері визуалды қабылдануымен байланысты жазықтықта немесе кеңістікте орындалады. Жалпы білім беретін мектептердің дамуының қазіргі кезеңінде оқушыларға көркемдік тәрбие мен эстетикалық тәрбие беру ісін айтарлықтай жетілдіру – маңызды бағыт. Өнер туындыларын, тарих және сәулет ескерткіштерін, туған табиғаттың әсемдігі мен байлығын түсініп, бағалай білуге, туған өлкенің мәдени құндылығын қастерлей білуге
тәрбиелеу қажет. Бұл мақсаттарға әрбір пәннің, әсіресе танымдық, тәрбиелік күші зор әдебиет, музыка, бейнелеу өнерінің мүмкіндіктерін пайдаланған абзал.
Бейнелеу өнері сабақтарының балалардың психикалық дамуы үшін маңызы зор. Оқушының психикалық дамуы бейнелеу әрекетінде өзінің тәжірибелерін, сезімдерін, затпен әрекеттесуден алған әсерлерін жеткізуімен анықталады. Балаларда белгілі бір қаһарман бейнесін жасау барысында бұрын алған білімдері нақтыланып, бекітіледі. Жұмыс үшін олар қиялды, есте сақтауды, ойлауды, тәжірибені байланыстырады.
Мектеп оқушыларына көркемдік және эстетикалық тәрбие беру ісінде бейнелеу өнеріндегі ең қарапайым дағдыларды меңгерту көзделеді. Шығармаларды өз бетінше құрастыру, өткен және қазіргі атақты суретшілердің шығармашылық мұраларымен таныстыру, шығармашылық қабілеттерін дамыту және қалыптастыру міндеттері қойылады. Бұл үшін көркемдік-эстетикалық цикл пәндерін тереңдетіп оқытатын мектептер мен сыныптар да бар.
Кіші жастағы оқушыларға арналған сабақтарды тақырыптық бағытты ескере отырып, тақырып бойынша жоспарлау жаңа түсінікке және пәндік байланысқа ықпал етеді. Оның мәні бейнелеу өнеріндегі оқу-тәрбие үдерісінің мақсаттары мен міндеттерінің бірлігін көре білуінде жатыр.
Негізгі оқу және тәрбиелік міндеттер: оқушыларға идеялық-саяси, адамгершілік, еңбек және эстетикалық тәрбие беруді жүзеге асыру; оқушыларды шынайы сурет салудың қарапайым негіздері туралы біліммен қаруландыру; олардың сурет салу дағдыларын, есте сақтауын, елестете алу дағдыларын дамыту, халықтық және сәндік-қолданбалы өнер саласындағы туындылардың ерекшеліктерімен таныстыру; балалардың қабілетін, көркемдік талғамын, шығармашылық қиялын, эстетикалық сезімін және сұлулықты түсінуін дамыту; өнерге деген қызығушылықтары мен сүйіспеншіліктерін арттыру;
әртүрлі дәуірлер мен халықтардың бейнелеу өнері мен сәулет өнерінің көрнекті туындыларымен таныстыру.
Әдістемелік нұсқау Қазақстан Республикасының жалпы білім беру тұжырымдамасы негізінде дайындалып, оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес құрастырылған. Мазмұны қарапайымнан күрделіге өту қағидасы бойынша құрылған, білім деңгейіне сәйкес келетін тақырыптарға негізделген оқушылардың ғажайып және қызықты өнер әлемін қабылдауы жан-жақты қамтылған. Оқушылар пән мұғалімдерінің көмегімен белгілі сатыларға көтеріле отырып, бейнелеу өнерінің рөлін, оның бейнелеу іс-әрекеттерін, көркемдік образдық шешімдердің шынайы көрінісін түсіне бастайды. Бастауыш сыныптарда «Бейнелеу өнері» пәнінің міндеті – баланың жалпы көркем шығармашылық ойлауын дамыту.
Мұғалімге арналған оқу құралы – «Бейнелеу өнері» сабағын жүргізуге арналған қөмекші құрал. Әдістемелік нұсқау еңбек жолын жаңа бастаған жас маманға да, тәжірибелі ұстазға да аталған пәнді жүргізуге әдістемелік тұрғыдан жан-жақты көмек көрсете алатынымен ерекшеленеді. Әдісемелік нұсқаудың тағы да бір ерекшелігі – мұғалімге белігілі бір сабаққа немесе нақты бір жағдайларға байланысты қандай да бір технологияларды, әдіс- тәсілдерді, материалдарды таңдауға мүмкіндік береді. Әдістемелік нұсқаудағы сабақтар пәндік, метапәндік байланыстарды етене ұстанып, кіріктірілген білім беру бағдарламасына негізделіп, нақты сабаққа бейімделген оқу мақсатынан басталады. Ал сабақ мақсатында оқушылар сабақ барысында білуге, түсінуге және орындай білуге тиісті мақсаттар сипатталады.
Бұл әдістемелік нұсқау бастауыш мектептегі «Бейнелеу өнері» пәні бойынша оқу бағдарламасының негізінде әзірленген. Бастауыш мектепте оқытылатын пәндер арасында «Бейнелеу өнері» пәнінің орны ерекше. Өйткені ол – жеке адамның ойы мен сезімін білдіретін, шығармашылық қабілетін дамытатын, көркемдік талғамы мен дүниетанымдық көзқарасын қалыптастыратын негізгі құрал. Аталған пән сондай-ақ адамның табиғатпен қарым- қатынасын білдіріп, қоршаған ортаны әртүрлі көзқарас тұрғысынан қабылдауға үйретеді. Жеке тұлғаның танымдық, шығармашылық және тәжірибелік дағдыларын дамытады. Аталған пән оқушыларға бейнелеу өнерінің түрлері мен жанрларын ажыратуға, тануға, талдауға және зерттеуге дағдыландырады. Көркемдік-шығармашылық іс-әрекет және өнер туындыларын көрнекі қабылдау, қоршаған әлемді эстетикалық тұрғыдан бақылау ретінде қарастырылады.
Оқушылардың шығармашылық жұмысы оқушылардың бейнелік-кеңістіктік ойлауын эмоционалды-құндылық, дүниені эстетикалық тану түрі, мәдениеттің көркемдік-адамгершілік кеңістігінде өзін-өзі көрсету және бағдарлау формасы ретінде дамытады.
«Бейнелеу өнері» пәнінің оқу бағдарламасына сай оқушылардың өз бетінше жұмыс істеуге қабілетті, ынталы, қызығушылығы жоғары, өздеріне сенімді, жауапкершілігі мол және жан-жақты дамыған тұлға болып қалыптасуын қамтамасыз ету қағидалары басшылыққа алынған. Пән мұғалімдеріне әртүрлі стратегияларды қолдана отырып, оқушылардың бойында төмендегідей қасиеттерді қалыптастыру міндеті жүктелген:
-
мұқият таңдалып алынған тапсырмалар мен іс-әрекеттер арқылы ынталандыра және дамыта оқыту;
-
оқушыларға түсінікті материалдар негізінде мәселелерді шешу стартегиясын жүзеге асыру;
-
шынайы бағалау арқылы оқушылардың білім алуын ынталандыру;
-
оқытудың зерттеу әдісіне негізделген белсенді түрін жандандыру;
-
оқушылардың сыни тұрғыда ойлау дағдысын дамыту;
-
оқушылардың пікіріне құлақ аса білу және олардың дамуы үшін бұрынғы білетіндерін пайдалана білудің маңыздылығын түсіндіру. Әдістемелік нұсқау сабақтың барлық кезеңін есепке ала отырып, қамтамасыз етеді және төмендегі критерийлерді қамтиды:
-
Өткізілетін сабақтың мақсаттарын талқылау үшін немесе мәселені жою және алдын ала талқылау үшін тапсырмалар мен сұрақтар;
-
Оқушылар жеке, жұптық, топтық тәжірибе жүргізу жұмыстарын орындау ұсыныстары бойынша;
-
Нақты бекітілген тақырыптар бойынша тапсырмалар;
-
Алған білімдерін талдау мақсатына арналған тапсырмалар;
-
Өзін-өзі тексеруге немесе өзара тексеруге арналған сұрақтар мен тапсырмалар.
Әдістемелік нұсқаудың мазмұны оқушылардың жас ерекшелігін ескеріп, материалдар ұсынылды, эстетикалық және көркемдік білім беру дәйекті және жүйелі түрде білімді ұсыну мен көркемдік іс-әрекет дағдыларын үйретуге негізделген.
«Бейнелеу өнері» пәнінің нысаны – көркемдік білім беру аумағындағы білім алушы және мектеп және білім алушыларды Қазақстан мен бүкіл әлемнің рухани және материалдық мәдениетінің ажырамас бөлігі ретінде бейнелеу өнері әлеміне тарту, олардың тұлғасын қалыптастыру мен дамытудың тиімді құралы.
«Бейнелеу өнері» пәнін оқытудың міндеттері:
-
практикалық тәжірибені байыту, адамгершілік сезімдерін тәрбиелеу, Қазақстан халқының мәдениеті мен басқа елдердің мәдениетін құрметтеу;
-
бейнелеу өнеріне деген қызығушылық пен әсемдік сезімін тәрбиелеу;
-
шығармашылық жұмыстарда қоршаған әлемге өзінің көзқарасын білдіру, қабілетін дамыту;
-
сурет, кескіндеме, композиция, мүсін арқылы бейнелеу сауаты негіздерімен танысу.
Оқушыларды жастайынан классикалық бейнелеуге баулу мұғалімдер мен ата-аналар үшін өте маңызды қадам деп санауға болады. Өйткені бұл – оқушылардың жеке тұлғасын қалыптастырудың маңызды түрткіжайттардың бірі. Өнердің классикалық бейнелері дүниетанымның тұтастығын қамтамасыз етеді. Оқушылардың бұл суреттерді ұмытпауын қамтамасыз ету өте маңызды. Олар қазақ халқының ұлттық өнеріне деген терең мақтаныш сезімімен балалар үшін қайта ашылуы керек. Мұғалім бұл тамаша суреттердің балалардың жадында жоғалып кетпей, өз заманының адамдары үшін болғандай жаңалық ретінде тәжірибеден өтуіне және балаға олардың мақтанышпен айтылған сөздері ретінде түсініп, туған мәдениетінің сұлулығын сезінуіне тырысуы керек.
Бұл сезімдер оқушы бойында табиғи түрде бірте-бірте қалыптасады. Бірақ бірден көптеген жұмысты қарастыру ұсынылмайды. Ең бастысы, балаларды олардағы көңіл күйді сезінуге үйрету. Суретті қарастырған кезде автордың аты-жөнін, шығарманың атауын қайталаған жөн. Егер музейлер мен көрмелерде оқушылар жай ғана бақылаушы болса, сыныпта олар суретшілердің шығармашылығы жөнінде жан-жақты білім алады. Сабақ басталар алдында немесе соңында сыныпта оқушылар жұмыстарының көрмесін ұйымдастырған жөн. Балалар өз жұмыстарынан рухани ләззат алады, ата- аналарымен, сыныптастарымен қуаныштарын және жетістіктерін бөліседі. Мұғалімнің жасаған ортасы оқушылардың өздерін нағыз суретші ретінде сезінуге әрі рухани азық пен шексіз ләззат алуға мүмкіндік береді.
Қысқамерзімді жоспарлауда топтардың жұмысын бағалау үшін әртүрлі формалар ұсынылған:
-
Мұғалімнің әр топты бағалауы;
-
Мұғалімнің кейбір оқушылардың іс-әрекетін бағалауы;
-
Өзін-өзі бағалау, өзара бағалау.
Қысқамерзімді жоспарлауда ұсынылған тақырыптар тек бейнелеу дағдыларын дамыту ғана емес, сонымен қатар құрастыру, модельдеу, материалдардың қасиеттерін зерттеу, ақпарат көздерімен жұмыс істеу, ойлау, қол еңбегін дамыту мақсатына бағытталған. Ұсынылған тапсырмалар ұлттық өнеріміз бен шетелдік өнер туындылары бойынша нақты өмірмен байланысты. Басқа сабақтармен байланысы сабақ тақырыбын толық ашуға көмектеседі.
Бағалау жүйесі – оқу үдерісінің маңызды кезеңдерінің бірі. Ол әр пән бойынша оқу үдерісінің әртүрлі кезеңдерінде жүзеге асырылады және оқушыларда психологиялық жағымсыз эмоциялар тудырмауы қажет. Сонымен қатар «Бейнелеу өнері» сабағынан алған білімдері мен дағдыларын бағалау кезінде шығармашылыққа, жоғары эстетикалық талғамға, үздіксіз өсуге ұмтылуға, жалпы адамзаттық, рухани құндылықтарға ынталандыратын жағымды эмоциялар ғана туындауы керек. Бұл үдерісте пән мұғалімі оқушының қателігіне емес, оның жетістіктеріне, сапалық көрсеткіштеріне, жеке құзыреттілігіне және құндылықтарына баса назар аударады. Мұғалім оларды оқу үдерісіндегі кез келген мәселені шешудің оңтайлы жолын табуға ынталандырады. Әдістемелік нұсқау бастауыш мектептің 3-сынып бойынша пән мұғалімдеріне, қосымша көркем білім беру сатысының мұғалімдеріне және сабақтан тыс жұмыстарды жоспарлап, ұйымдастыру үшін дайындалды.
Ұзақмерзімді жоспар. Бейнелеу өнері. 3-сынып
-
№
Ортақ
тақырыптар
Бөлім
Бөлімше
Оқу мақсаттары
Тақырып. Тақырып мазмұны
Сағат саны
Мерзімі
Ескерту
I тоқсан. 8 сағат
1
1. Табиғат –
менің үйім
Бейнелеу сауаттылығы негіздері
Өнер туындыларын қабылдау.
1 сағат.
3.1.1.1 Қазақтың ұлттық және әлемдік мәдениетінің, әртүрлі өнер туындыларының ерекшеліктерін анықтау.
Өнер туындыларын қабылдау
Ұлттық және әлемдік өнер туындыларының ерекшеліктерін анықтайсың.
1
2
Графика. 2 сағат.
3.1.2.1 күрделі тәсілдерді мен техникаларды қолдана отырып, графикалық материалдар мен құралдарды қолдану.
Табиғаттағы сызықтар
Сызық түрлерін қолдану арқылы, графикалық материалдар мен құралдарды пайдаланасың.
1
3.1.2.2 шығармашылық жұмыста графиканың күрделі тәсілдері мен техникасын қолдану. Менің қиялымдағы табиғат
Сызық түрлерін қолдану арқылы монотипия
тәсілімен күздің суретін салуды үйренесің.
1
3
Кескіндеме. 2 сағат.
3.1.3.1 кескіндеме материалдары мен құралдарын пайдаланып, күрделі тәсілдер мен техникаларды қолдану.
Ғажайып түстер
Негізгі түстер мен түс реңктері туралы білесің
1
3.1.3.2 кескіндеменің күрделі тәсілдері мен техникасын шығармашылық жұмыста қолдану. Жыл мезгілдері
Жылы және суық түстер туралы білесің.
1
-
Төрт мезгілді бейнелеу. Гуашь
4
2. Менің Отаным – Қазақстан
Мүсін. 1 сағат.
3.1.4.1 күрделі тәсілдер мен техниканы қолдана отырып, мүсіндеу материалдары мен құралдарын пайдалану.
Бәйтерек
Ермексазбен бедерлі мүсіндеуді үйренесің..
1
5
Сәндік- қолданбалы өнер. 1 сағат.
3.1.5.1 күрделі тәсілдер мен техниканы қолдана отырып, сәндік-қолданбалы өнер материалдары мен құралдарын пайдалану.
Отандық қолөнер түрлері.
Қазақ елі
Әртүрлі материалдер (қағаз, тері, табиғи материал). коллаж жасап үйренесің.
1
6
Дизайн және сәулет (көркем құрылымдау және модельдеу).
1 сағат.
3.1.6.1 күрделі құрылымдық техникалар мен тәсілдерді қолдана отырып, іс-әрекетте материалдар мен құралдарды пайдалану.
31.6.2
Модельдеудің күрделі техникалары мен тәсілдерін қолдана отырып, іс-әрекетте материалдар мен құралдарды пайдалану.
Киіз үйдің дизайны
Модельдеу тәсілдерін қолдана отырып, киіз үйдің дизайнын жасайсың.
1
II тоқсан. 8 сағат
1
3. Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен.
Бейнелеу өнері әлемі
Өнер туындыларын қабылдау. 1 сағат
3.2.1.1 көркем экспрессивтіліктің қолданылатын құралдарын және жұмыстарды орындау техникасын айқындау.
Өнер туындыларын қабылдау. Көркемдеу тәсілі
Жұмысты орындауда және көркемдеуде қолданылатын құралдарды анықтайсың.
1
-
2
Графика.
1 сағат.
3.2.2.1 Өнер жанрларының көркемдік мәнерлігінде қолданылатын құралдарын және графикалық жұмысты орындау техникасын білу және салыстыру.
Кейіпкерлер
Бейнелеу өнеріндегі кейіпкер туралы білесің.
1
3
Кескіндеме.
1 сағат.
3.2.3.1 Өнер жанрларының көркемдік мәнерлігінде қолданылатын құралдарын және кескіндемелік жұмысты орындау техникасын білу және салыстыру.
Портрет
Портрет салуды үйренесің.
1
4
Мүсін.
1 сағат.
3.2.4.1 Өнер жанрларының көркемдік мәнерлігінде қолданылатын құралдарын және жұмысты орындауда мүсіндеу техникасын білу және салыстыру.
Жағымды және жағымсыз кейіпкер
Ермексаздан жануарлар мүсінін жасауды үйренесің.
1
5
4. Өнер әлемінде
Бейнелеу өнері әлемі
Сәндік- қолданбалы өнер.
2 сағат.
3.2.5.1 Өнер жанрларының көркемдік мәнерлігінде қолданылатын құралдарын және жұмысты орындауда сәндік-қолданбалы өнер техникасын білу және салыстыру.
Ою-өрнек әлемі
Ою-өрнек композициясын салуды үйренесің.
1
3.2.5.2 Күрделі деңгейде "Сәндік-қолданбалы өнердегі табиғи пішіндер" ұғымы мен жұмыстың орындалу техникасын білу және түсіндіру. Қазақ кілемдері
Кілем композициясын салуды үйренесің
1
6
Дизайн және сәулет (көркем құрылымдау және
3.2.6.1 құрылымдау мен модельдеуде негізгі дизайн түрлері мен техникасын білу.
Қазақтың ұлттық киімдері
Ұлттық киімді үлгілеуді үйренесің.
1
|
|
|
|
модельдеу). 2 сағат. |
3.2.6.2 құрылымдау мен модельдеуде қарапайым сәулет формалары мен техникасын білу. Айша бибі кесенесі Ғимаратты модельдеуді үйренесің. |
1 |
|
|
|
|
III тоқсан. 10 сағат |
||||||||
|
1 |
5. Атадан қалған асыл мұра |
Бізді қоршаған әлем |
Графика. 2 сағат. |
3.3.2.1 Бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, қоршаған әлемнің ерекшеліктерін түсіндіру және графика құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. Тарихи мұра Тастың бетіне сурет салуды үйренесің. |
1 |
|
|
|
|
3.3.2.2 "Есте сақтау арқылы сурет салу" және "Бақылау арқылы сурет салу" ұғымдарын білу, бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, графика құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. Төрт түлік Үй жануарының суретін салуды үйренесің. |
1 |
|
|
|||||
|
2 |
|
|
Кескіндеме. 2 сағат. |
Ұлттық дастарқан Натюрморт жанрында сурет салуды үйренесің.
|
1 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
кескіндеме құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. Туған жер Пейзаж жанрында сурет салуды үйренесің. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
3 |
|
|
Мүсін. 2 сағат. |
3.3.4.1 бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде қоршаған әлемнің ерекшеліктерін білу және сипаттау. Мүсін құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. Балбалтас Ермексаздан жұмыр мүсін сомдауды үйренесің. |
1 |
|
|
||
|
3.3.4.1 бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде қоршаған әлемнің ерекшеліктерін білу және сипаттау. Мүсін құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. Апорт алмасы Ермексаздан алманы мүсіндеуді үйренесің. |
1 |
|
|
||||||
|
4 |
6. Атақты тұлғалар |
|
Сәндік- қолданбалы өнер. 2 сағат. |
Зергерлік бұйымдар Зергерлік бұйымның нобайын салуды үйренесің.
Атақты зергерлер |
1 1 |
|
|
||
-
Зергерлік бұйымды сымнан жасауды үйренесің.
5
Дизайн және сәулет (көркем құрылымдау және модельдеу).
3.3.6.1 Бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, қоршаған әлемнің ерекшеліктерін түсіндіру және дизайн құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру.
Ғарышкер ұшқан зымыран
Динамика, статика, ритм дегеннің не екенін үйренесің.
1
2 сағат.
3.3.6.2 Бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, қоршаған әлемнің ерекшеліктерін түсіндіру және сәулет құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. Қазақ сәулетшілері және заманауи сәулет өнері Заманауи сәулет өнері үлгілерімен танысасың.
1
IV тоқсан. 8 сағат
1
7. Бәрін білгім келеді
Шығармашыл ық
Графика. 2 сағат.
3.4.2.1 Графика әдістері мен техникалары негізінде таңдау арқылы идеяларды шығармашылықпен ұсыну және сезімдерді білдіру.
«Қуаныш» тақырыбында линогравюра орындау
Гравюра мен линогравюраның не екенін білесің
1
3.4.2.2 Графикалық жұмысты күрделі тәсілмен таныстырудың түрлі мүмкіндіктерін білу және түсіндіру.
Кітап графикасы. Алдаркөсе
Кітап графикасының не екенін білесің
1
2
Кескіндеме. 2 сағат.
3.4.3.1 Кескіндеме әдістері мен техникаларды негізді
1
түрде таңдау арқылы идеяларды шығармашылықпен
ұсыну және сезімдерді білдіру.
Жайлауда
Лессировкалау тәсілімен композициялық шығарманы
1
-
орындауды үйренесің
3.4.3.2 Кескіндемелік жұмысты күрделі тәсілмен таныстырудың түрлі мүмкіндіктерін білу және түсіндіру.
Наурыз мерекесі
Кескіндемені сграффито (немесе граффито) тәсілімен орындауды үйренесің.
3
8. Демалыс мәдениеті, мерекелер
Мүсін.
1 сағат.
3.4.4.1 Мүсіндік тәсілдері мен техникаларды негізді түрде таңдау арқылы идеяларды шығармашылықпен ұсыну және сезімдерді білдіру.
Отбасылық мерекелер
Жұмыр мүсінді орындап үйренесің.
1
4
Сәндік қолданбалы өнер.
1 сағат.
3.4.5.1 Сәндік-қолданбалы өнер тәсілдері мен техникаларды негізді түрде таңдау арқылы идеяларды шығармашылықпен ұсыну және сезімдерді білдіру.
Саябақтағы гүлдер
Панно тәсілінде орындауды үйренесің.
1
5
Дизайн және сәулет (көркем құрылымдау және модельдеу).
2 сағат.
3.4.6.1 Құрылымдау мен модельдеудің тәсілдері мен техникасын негізді түрде таңдай отырып, дизайн идеяларын шығармашылықпен ұсыну, сезімдерін білдіру.
Сандық жасау
Сандық жасаудың дизайнын үйренесің.
1
3.4.6.2 Құрылымдау мен модельдеудің әдістері мен тәсілдерін негізді түрде таңдай отырып, сәулет идеяларын шығармашылықпен ұсыну, сезімдерін білдіру.
«Хан Шатыр» сауда ойын-сауық орталығы
Сәулет өнерінің экстерьерін салуды үйренесің.
1
Қысқамерзімді жоспарлар
№ 1 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
1.Табиғат – менің үйім |
|
Бөлім |
Бейнелеу сауаттылығы негіздері |
|
Бөлімше |
Өнер туындыларын қабылдау |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
1-сабақ. Өнер туындыларына қабылдау |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.1.1.1 Қазақтың ұлттық және әлемдік мәдениетінің, әртүрлі өнер туындыларының ерекшеліктерін анықтау. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Ұлттық және әлемдік өнер туындыларының ерекшеліктерін анықтайды. Өнер туындыларын қабылдау тәсілдерін меңгереді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 7 минут Жаңа сабаққа кіріспе
15 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Гүлмен тілек» әдісі арқылы оқушыларға бір-біріне жақсы тілек айтқызу арқылы жағымды ахуал қалыптастыру. «Бейнелеу өнері» деп аталатын оқу пәнімен танысуды ары қарай жалғастырамыз. «Бейнелеу өнері» сабағында сендер түрлі пішіндер мен сызықтар, бояулар әлеміне саяхатқа шығасыңдар. Сурет салу, құрастыру, аппликация және табиғи, жасанды заттардан көптеген бұйым жасай алу дағдыларыңды дамытасыңдар. Биылғы оқу жылының сәтті өтуіне арнап, бір-бірлеріңе жақсы тілек айтыңдар. (ҰЖ) Талқылайық! Алдыңғы сыныпта бейнелеу өнерінің түрлері мен жанрлары туралы білдің. Оларды қалай атайды және қандай ерекшеліктері бар? Әр халықтың өзіне тән бейнелеу өнері бар. Ол ою-өрнектер, елдің табиғаты бейнеленген ұлттық нақыштар арқылы көрінеді. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Бір-біріне жақсы тілектер айтады. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Тақтада ілінген «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал-жабдықтарды |
Дескриптор- лар:
жабдықтарды біледі. |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал- жабдықтар. |
|
|
Өнер туындыларын қабылдау дегеніміз – туынды туралы жалпы мәлімет алу, мағынасын түсіну, қорытынды жасау. Сен өнер туындыларын түсіну арқылы көркем бейнені ұғынасың. Ол үшін өнер туындыларына қатысты атаулар мен терминдерді біліп ал. |
көрсетіп, жұмыс істеу тәсілдерімен таныстырады. |
- Қолданылатын бояу түрлерін айта алады, біледі. Сұраққа жауап береді. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 15 минут |
(ЖЖ) Ширату тапсырмасы. «Көршіңе әңгімелеп бер» әдісі. Бұл әдіс оқушылардың өз ойларын дауыстап айтып беруі үшін қолданылады. Оқушыларға берілген картина бойынша сұрақтар қойылады, оқушылар өз ойларын көршілерімен бөліседі. Өнер туындыларының ерекшеліктерін анықтау. М. Кенбаевтің «Шопан әні» мен Клод Моненің «Су лалагүлі» суреттерін, қазақтың ұлттық сырғасы мен грузиннің ұлттық сырғасын салыстырады. Салыстыра отырып, қазақ елінің ұлттық және әлемдік мәдениеттегі ерекшеліктері мен орнын, туған өлке табиғатын, туған халықтың көркемдік мұрасының өзіндік көркемдік мәнерін көрсетеді. Мұғалім өлең оқиды. – Өлеңнің мазмұнын қалай өзгертер едің? Әңгімеле. Өнер туындыларының ерекшеліктерін анықта. Сурет салсам Сурет салсам – гүл саламын, «Гүлге толып тұрса алаңым», – деймін мен. Сурет салсам – Күн саламын, «Күндей күліп тұрса маңым», – деймін мен. Е. Ашықбаев Бейнелеу өнері мынадай тәсілдер арқылы қабылданады. Мәселен: |
Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Оқушылар суреттерден алған әсерлерімен бөліседі. Тыңдайды, сұрақтарға жауап береді. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Дескриптор- лар:
|
Тұсаукесер. «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал- жабдықтар «Шопан әні» картинасы «Су лалагүлі» картинасы Зергерлік бұйымдар |
|
Сабақтың соңы. Рефлексия. 8 минут |
Осы өнер түрлерін бейнелеудегі айырмашылықты атату. Сергіту сәтін https://www.youtube.comинтернет ресурсын пайдалана отырып орындатады. (Ұ,Т) «Бір айналым» әдісі бойынша қайталау. Балаларға бір-біріне музейлердің атауларын атауға және есте сақтауға мүмкіндік беру. Шеңберге тұрғызу. Ойын ережесімен таныстыру:
Қорыта айтқанда, музей – бұрынғы мен қазіргі мәдениетті сақтап, насихаттайтын киелі орын. «Өткеніңді білмейінше, болашағыңды болжай алмайсың» дегендей, музей – өткен мен болашақты жалғастырушы түйін. «Ашық микрофон» әдісімен сабақты қорытындылау. Кері байланыс. «Ашық микрофон» әдісімен сабақты қорытындылау.
Саралау: Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі жүзеге асырылады. Өнер туындысынан қандай ұлттық нақышты байқадың? Қандай түстер басым? Өнер туындыларын қабылдау деген не? |
Оқушылар орындарынан тұрып, барлығы бірге жаттығу жасайды.
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. |
|
|
|
|
|
|
|
|
№ 2 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
1.Табиғат – менің үйім |
|
Бөлім |
Бейнелеу сауаттылығы негіздері |
|
Бөлімше |
Графика |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
2-сабақ. Табиғаттағы сызықтар |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.1.2.1 күрделі тәсілдерді мен техникаларды қолдана отырып, графикалық материалдар мен құралдарды қолдану. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Графикалық материалдар мен құралдарды пайдаланады. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 7 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі (Ұ) Психологиялық ахуал: Күлімдесін Күн де, Күлімдейік біз де. Алақанды ашайық, |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын |
Ауызша бағалау. Тамаша! «Шапалақ» әдісі арқылы |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал-жабдықтар. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе
10 минут
|
Күннің нұрын салайық, Таза ауаны жұтайық, Жүрекке жылу сыйлайық! (ЖЖ) Түрткі сұрақтар қою. – Бейнелеу өнерінің қандай түрлерін білесің? Кескіндеме, графика, мүсін, сәндік қолөнер, сәулет, дизайн. Сызық түрлерін есіңе сақта.
(ҰЖ) Талқылайық! Графика – бейнелеу өнерінің түрі. Онда түстің қарама-қайшылығы үйлесімді қолданылады. Суретші ең алдымен сызықтың түрлерін таңдайды. Сурет әртүрлі сызықтармен бейнеленеді және ол боялмайды. Сызықтардың түсін жылы немесе суық түстерге өзгертуге болады. Заттар түзу, қисық, ирек және сынық сызықтар арқылы бейнеленеді.
Әртүрлі сызықтарға назар аудар. Қандай сызық түрлері қолданылған? |
мұғаліммен бірге қайталайды. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Сұрақтарға жауап береді. Бейнелеу өнерінің түрлерін атайды. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Тақтада ілінген «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал-жабдықтармен, жұмыс істеу тәсілдерімен танысады. |
бағалайды.
Сұраққа жауап береді. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(Ө) «Көркемдеу уақыты» әдісі. Олардың түсін жылы немесе суық түстерге өзгерте аламыз. Түзу, қисық, ирек және сынық сызықтар арқылы бір затты бейнеле. Үш саусағым бірікті, Қолға қалам ілікті. Үш саусағым орамды, Жүгіртеді қаламды. (ЖТ) Оқушыларға арналған тапсырма. Әртүрлі сызықтарға назар аудар. Қандай сызық түрлері қолданылған? Сызық – қағаз немесе басқа бір заттың бетіне сызылған сызат, із. Штрих – сызық. Штрихтың бірнеше түрі бар.
Мына суреттен не байқадыңдар? (ЖЖ) «Орында» айдары. Мұғалім сызық түрлерін (түзу, қисық, ирек, сынық) тақтаға сызып көрсетеді. Әр сызықты белгілі бір бейнені салғанда қолдануға болады. Слайд арқылы жай және түсті қарындашпен орындалған суреттерді көрсетеді. Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Кез келген табиғат көрінісін сал. Ағаштар мен бұлттарды, аспанды, жолды бейнеле. Қарындашпен бояуды көлденең штрихпен орында. Бояу жұмысын аспаннан баста. Екі түсті қолдан: аспанның үстіңгі бөлігі көк, астыңғы бөлігі көгілдір. Бұлттардың үсті ақ күйінде қалады, ал бұлттың төмен жағын көк пен күлгін түске боя. Ағашты ашық сары, ашық жасыл түспен боя. Ал көлеңке тұстарын жасыл мен көк түсті қосып боя. |
(Ө) Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Графика құралдарымен, штрих, сызық түрлерімен танысады. Штрих түрлерімен танысады. Тақтада көрсетілген үлгіге қарап, суретті салады. |
Дескрипторлар:
Дескрипторлар:
ҚБ Дескриптор- лар:
|
«Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал-жабдықтар.
|
|
Сабақтың соңы. Рефлексия. 8 минут |
Ағаш түбінің көлеңке тұсын қоңыр мен көк, жарық жерлерін сары мен қоңыр түске боя. Жерді сары және жасыл түспен боя. Ағаш көлеңкесін қанық жасыл және көк түспен бояп шық. Жолды қоңыр түспен боя.
Сергіту сәті ретінде мұғалімнің жетекшілігімен қайталау, сергіту жаттығуын жасату. Биші робот https://www.youtube.com/watch?v=2V_Coh-PamE Оқушылардан бүгінгі сабақта нені үйренгендерін сұрау. Кері байланыс. «Ашық микрофон» әдісімен сабақты қорытындылау.
Сызықтың көңіл күйі де болады екен. Жылы және ашық түсті сызық – КӨҢІЛДІ сызық. Суық және бозғылт түсті сызық – КӨҢІЛСІЗ сызық. |
Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Оқушылар орындарынан тұрып, барлығы бірге жаттығу жасайды. Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Оқушылар сұраққа жауап береді. Өз ойларымен |
|
https://www.youtube.c om/watch?v=2V_Coh- PamE
|
|
|
Берілген сызықтардың түсіне қарап, олардың көңіл күйін тап.
|
бөліседі. |
|
|
№ 3 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
1.Табиғат – менің үйім |
|
Бөлім |
Бейнелеу сауаттылығы негіздері |
|
Бөлімше |
Графика |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
3-сабақ. Менің қиялымдағы табиғат |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.1.2.2 шығармашылық жұмыста графиканың күрделі тәсілдері мен техникасын қолдану. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Монотипия тәсілімен күздің суретін салуды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушы- лықты ояту. 7 минут
Жаңа сабаққа |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) Психологиялық ахуал: Күлімдесін Күн де, Күлімдейік біз де. Алақанды ашайық, Күздің күнін салайық! Таза ауаны жұтайық, Жүрекке жылу сыйлап, Күзгі пейзаж салайық! |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталап, айтады. |
Ауызша бағалау. Тамаша! |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал- жабдықтар. QR-код |
|
кіріспе
10 минут
|
(Т) Түрткі сұрақтар қою. Сыныптастарыңмен бірге табиғат көрінісін қарап шығыңдар. Суреттен қандай сызық түрлерін байқадың? Бейнелеу кезінде сызық пен түстер табиғатқа қандай әсер бере алады? (ҰЖ) Талқылайық! Монотипия тәсілімен күздің суретін салуды үйренесің. Монотипияны орындау кезеңдерімен таныстыру. Монотипия – графика тәсілінің бір түрі. Ол – бояумен бір-ақ рет бастырып алып бейнелеу тәсілі. Алдымен суретті салады, осыдан кейін оны қағаз немесе әйнек бетіне бастырады. Осы тәсілді монотипия деп атайды. Монотипия сөзінің мағынасы – таңба. Дайын суретті ағаш, әйнек, металл және кенеп бетіне бастырады, яғни таңбасын түсіреді. Монотипия тәсілімен салынған суреттер көрсетіледі. Сызық түрлерін естеріне түсіртеді. |
Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Сұрақтарға жауап береді. Оқушылар бейнелеу өнерінің түрлерін атайды. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Тақтада ілінген «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал-жабдықтармен, жұмыс істеу тәсілдерімен танысады. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Сұраққа жауап береді. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут |
(Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі.
(ҰЖ) «Орында» айдары. Монотипия тәсілімен күзгі табиғат суретін салуды үйренеміз. Мұғалім ұсынған бейнематериалға мұқият қара. Онда көрсетілген бояу түстеріне назар аудар. Түстермен тәжірибе жаса. Монотипия тәсілімен күзгі табиғаттың суретін әртүрлі сызықтармен толықтырып сал. |
(Ө) Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Графика құралдарымен, штрих, сызық түрлерімен танысады. Тапсырманы орындайды. Қол жаттығуларының қажеттілігін ұғына отырып жасайды. Тақтада көрсетілген үлгіге қарап, кезеңдермен көрсетілген табиғаттың суретін |
Бағалау критерийі: Тақырыпқа байланысты берілген сызық элементтерін талапқа сай орындайды. Дескриптор- лар: |
«Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал- жабдықтар, жай қарындаш, акварель, гуашь, қылқалам, су құятын ыдыс.
|
|
Сабақтың соңы. Рефлексия. 8 минут |
Саған бейнені толықтыруға әртүрлі көмекші сызықтар қажет. Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Әйнектің бетін А4 пішімді қағаздың көлемінде бояумен бояп шық. Үстіңгі бөлігі көк, астыңғы бөлігі жасыл түспен боялады. Екі шетіне сарғайған ағаштың суретін сал. Жолды қоңыр түспен бояп шық. Дайын болған жобаның үстінен қағазды бастыр. Бастырған қағаз кепкеннен кейін, суреттегі бұтақтарын сызамыз, жапырақпен толықтырамыз және жол саламыз. Сергіту сәті ретінде және бүгінгі сабақпен байланыстыра отырып, өлең жолдарын мұғалімнің жетекшілігімен қайталату, сергіту жаттығуын жасату. https://www.youtube.com/watch?v=by8NcRAsRAE Оқушылардан бүгінгі сабақта нені үйренгендерін сұрау. «Бір ауыз сөз» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды.
Үйде тәжірибе жасау арқылы монотипия тәсілін зерделе. Мұғалім ұсынған бейнематериалға мұқият қара. Онда көрсетілген бояу түстеріне назар аудар. Түстермен тәжірибе жаса. Күзгі табиғаттың суретін әртүрлі сызықтармен толықтырып сал. Монотипия тәсілін қолдан. Жай қарындаш, акварель, гуашь, қылқалам, су құятын ыдысты дайында. Керекті құрал-жабдықтарды орнына дұрыстап орналастыр. Сызық түрлерін анықта. Алдымен қағаз парағын екіге бүкте. Оны ашып, бір жағына жарты ағаштың суретін сал. Енді қағазды қайтадан бүктеп, суретті парақтың таза жағына бастыр. Міне, ағаштың монотипия тәсілі- мен салынған |
салады. Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Оқушылар орындарынан тұрып, барлығы бірге жаттығу жасайды.
Жеке жұмыс. Оқушылар бір ауыз сөзбен сабақ туралы өз ойларын түсіндіріп береді. «Бір ауыз» сөздеріне сабақты бағалайтын келесі сөздерді айтуға болады: ұнады, пайдалы, қажет, білдім, үйрендім, қызықтым, ұмтылдым, есте сақтадым, жасай |
Дескриптор- лар:
Оқушылар сыныптастарын ың суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшалар ын» ұнатқан |
https://www.youtube.co m/watch?v=by8NcRAs RAE
|
|
|
толықтай суреті шықты. |
аламын т.б. Оқушылар көрме ұйымдастырады. |
суретінің үстіне жапсыруды ұсыну. |
|
№ 4 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
1.Табиғат – менің үйім |
|
Бөлім |
Бейнелеу сауаттылығы негіздері |
|
Бөлімше |
Кескіндеме |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Ғажайып түстер |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.1.3.1 кескіндеме материалдары мен құралдарын пайдаланып, күрделі тәсілдер мен техникаларды қолдану. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Негізгі түстер мен түс реңктері туралы біледі. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту 7 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Гүлмен тілек» әдісі арқылы оқушылардың бір-біріне жақсы тілек айту арқылы жағымды ахуал қалыптастыру. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар бір-біріне жақсы тілек айтады. |
Оқушылардың бояған суреттерін таныстыру кезінде ауызша мадақтау. «Жарайсың!», «Дұрыс айтасың!», «Керемет сурет!», «Өте ұқыпты боялған!», «Сенің қолыңнан бәрі келеді!» сияқты тіркестерді пайдалану. |
Сурет дәптері, қылқалам, су құятын ыдыс, қарындаш, өшіргіш, ұштағыш т.б. құралдар, Бейнематериал. QR |
|
Жаңа сабаққа кіріспе |
(ҰЖ) Талқылайық! Әр заттың түсі белгілі бір себептерге байланысты өзгеріп тұрады. – Негізгі түстерді есіңе түсір және ата. |
Оқушылар өз таңдауын түсіндіреді. Оқушылар өз нұсқаларын айтады. Ауа |
Мақсаты: жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. |
Слайдта жазылған сұрақтар тізбесі. Мұғалім белсенділік |
|
10 минут
|
– Қосымша түстер қалай алынады? Табиғатта әр заттың түсі бар. Мәселен, Күннің түсі сары, аспанның түсі көгілдір, судың түсі көк. Кемпірқосақ қызыл, қызғылт сары, сары, жасыл, көк, көгілдір және күлгін түстен тұрады. Адамдар табиғаттың осы көріністерін бақылап, оларды әртүрлі тәсілмен бейнелейді. Бейнелеу өнеріндегі үш негізгі түс төмендегі қай суретте бейнеленген? Осы негізгі түстерді араластыру арқылы қандай түстерді алуға болады? Суреттегі түстер шеңбері нені білдіреді? Олар қандай тәртіппен орналасқан?
Ахроматикалық түстерге сұр, ақ, қара, түссіз түстер жатады. Хроматикалық түстерге алуан түрлі түстің бәрі кіреді. Колорит дегеніміз – түстердің үйлесімі. Сергіту сәті. Түстер туралы бейнематериал әуеніне қимыл-қозғалыс жаттығуын жасауды ұсыну (https://www.youtube.com). |
райына, жыл мезгілдеріне өзгеретін түстерді айтады. Оқушылар жылы және суық түстер тақырыбы бойынша білімдерін еске түсіреді. Сұрақтарға жауап береді, бірін-бірі толықтырады. Оқушылар орындарынан тұрып, барлығы бірге жаттығу жасайды. |
Тиімділігі. Оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
танытқан оқушыларды «Қол шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 3 минут |
Күз мезгілі қандай тамаша! Айнала әртүрлі түстерге боялады.
|
Оқушылар мұқият тыңдап, сұрақтарға жауап береді. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. Тақпақ, өлеңдерін |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
|
|
|
|
білесің? |
айтады. |
|
|
|
Жеке орындау 15 минут
|
(ҰЖ) «Орында» айдары. Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Қағаз бетіне тіктөртбұрышты фигураларды қиылыстырып сызамыз. Біреуі сары, екіншісі қызыл, үшіншісі көк түспен боялады. Қызыл мен сары қиылысқан жерді осы екі түсті араластырғанда шығатын түспен бояп шығамыз. Көк пен сары қиылысқан жерді екі түсті араластырғанда шығатын түспен бояп шығамыз. Көк пен қызыл қиылысатын жерді осы екі түсті араластырғанда шыққан түспен бояймыз. Қауіпсіздік ережесі:
|
Шығармашылық тапсырмаларды орындайды.
|
Дескрипторлар:
|
Сурет дәптері, қылқалам, су құятын ыдыс, қарындаш, өшіргіш, ұштағыш т.б. құралдар. Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке жұмыс. 3 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушыларға салған суреттерін көрме тақтасына ілуді ұсыну.
|
Оқушылар салған суреттерін көрмеге ұсынады. |
Дескриптор: Тақтадағы берілген тапсырманы дұрыс орындайды. Аяқтаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. Бірін-бірі бағалайды. Сұрақтарға жауап бере алады. |
|
|
Сабақтың соңы. Рефлексия. 7 минут |
«Қандай түс?» ойыны ойнайық. Сөздерді оқып, түстерді ата. Олар түстің қай түріне жатады?
Кері байланыс. Оқушыларға сыныптастарының суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшаларын» ұнатқан суретінің үстіне жапсыруды ұсыну. Мақсаты: оқушыны алған білімін саралай білуге дағдыландыру. Тиімділігі. Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Саралау. Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. |
«Ғажайып түстер» тақырыбына акварельмен салған суреттерін көрме тақтасына іледі. Жұлдызшаларын көрмедегі суреттерге жапсырады. Аспан түстес – көгілдір, алтын түстес – сары, шөп түстес – жасыл, топырақ түстес – қоңыр, сарғыш, қара. |
Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 5 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
1.Табиғат – менің үйім |
|
Бөлім |
Бейнелеу сауаттылығы негіздері |
|
Бөлімше |
Кескіндеме |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
5-сабақ. Жыл мезгілдері |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.1.3.2 кескіндеменің күрделі тәсілдері мен техникасын шығармашылық жұмыста қолдану. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Жылы және суық түстер туралы білімін жетілдіреді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыты |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушы- лықты ояту. 7 минут Жаңа сабаққа кіріспе
10 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) Психологиялық ахуал қалыптастыру. «Ғажайып жылулық шынжыры» – жылулық шеңбері. Балалар бір-біріне жымиып күлу арқылы бір-біріне ізгі тілектерін айтады. Жұмыс ережесімен келісу. Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! (ЖЖ) Түрткі сұрақтар қою.
Негізгі түстерді араластырып көрдің бе? (ҰЖ) Талқылайық! Суретшілер табиғатты мұқият бақылап отырып, оны бейнелейді. Шығармалар тек бояулармен ғана орындалмайды. Олар қарындаш, гуашь, тушь, қаламұш және басқа да құралдармен бейнеленуі мүмкін. Жыл мезгілдері – кескіндемедегі ерекше тақырып. Суретшілер көбінесе табиғат көрінісін бейнелейді. Суреттен табиғаттың сұлулығы мен нәзіктігін байқауға болады. Әр жыл мезгілінің өзіне тән түсі бар. Кескіндеме жыл мезгіліне байланысты жылы немесе суық, қанық немесе күңгірт түсті болуы мүмкін. Жылы түстерге сары, қызғылт сары, қызыл, қоңыр; суық түстерге көк, көгілдір, күлгін, жасыл, сұр түстерді пайдаланамыз.
|
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар бір-біріне ізгі тілектерін білдіреді. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Сұрақтарға жауап береді. Оқушылар бейнелеу өнерінің түрлерін атайды. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Оқушылар қоршаған ортадан өздеріне таныс түстерді атайды. |
Ауызша бағалау Тамаша! «Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Дескрипторлар:
|
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал-жабдықтар, гуашь, бейнематериал. QR |
|
|
(ЖЖ) Талқылау Әр мезгілден қандай көңіл күйді байқадыңдар? Кескіндеме тәсілімен орындалған суреттерге назар аударыңдар. Табиғат көрінісі қандай түспен бейнеленгенін айтыңдар. Сурет салу тәсілінде айырмашылық бар ма?
Оқушылар қоршаған ортадан өздеріне таныс түстерді атайды. Осылайша түстер шеңберіндегі түстердің бәрін атап шығады. |
Әр суретке қарайды, оларды салыстырады. Тақтада ілінген «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал-жабдықтармен, жұмыс істеу тәсілдерімен танысады. |
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі. Негізгі түстерді ата. Саған қандай түс ұнайды? Неге? Шеңбердегі түстерді атаңдар. Олар қандай ретпен орналасқан? Қауіпсіздік ережесімен таныстырады. Құрал-жабдықпен жұмыс істеу кезінде бояуды аузыңа салма. Жұмыс орныңды таза ұста. (ҰЖ) «Орында» айдары. Жыл мезгілдерін жылы және суық түстермен бейнеле. Кескіндеме тәсілдерін қолдан. |
(Ө) Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Оқушылар бізді қоршаған орта түрлі түсті, әрбір заттың өзіне тән түсі бар деген қорытынды шығарады. Жылы және суық түстермен бейнеленген суреттерді салыстырады, алған білімдерін ортаға |
Критерий: Тақырыпқа байланысты берілген сызық элементтерін талапқа сай орындайды. Дескрипторлар:
|
Тұсаукесер. «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал-жабдықтар, жай қарындаш, өшіргіш, гуашь
|
|
Сабақтың соңы. Рефлексия. 8 минут |
Құрал-жабдықпен жұмыс істеу кезінде бояуды аузыңа салма. Жұмыс орныңды таза ұста. Бүгін қандай кескіндеме тәсілдерімен таныстың? Жылы, суық түстер жайлы не білдің? Көңіл күйді бояу арқылы қалай бейнелеуге болады? Кескіндеме техникаларын пайдалана отырып, жылы, суық түстермен жыл мезгілдерін бейнеле! Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Алдымен қағазды 4 бөлікке бөл. 4 бөлікке қарындашпен ағаштарды сызып ал. Әр бөлікті көктем, жаз, күз, қыс мезгілдеріне тән түспен бояп шық. Көктем көрінісінде көк аспан, қоңыр жер, бүршік атқан ағаш, еріп жатқан қар бейнеленеді. Жаз көрінісінде көк аспан, жасыл ағаш, жасыл жер бейнеленеді. Күз көрінісінде көк аспан, сары түске енген ағаш, сарғайған жер бейнеленеді. Қыс көрінісінде көк аспан, ақ қар жамылған дала бейнеленеді. Көк түспен көлеңкелерін саламыз. Ағашты қоңыр түс пен көк түсті араластырып саламыз. Сергіту сәтін бүгінгі сабақпен байланыстыра отырып ұйымдастыру. (МК) Сергіту сәті: Алма туралы көңілді ән ырғағына қосылып, мұғаліммен бірге айтады (https://www.youtube.com). Алма кетті домалап, Көше бойын жағалап. Кім алманы табады. Сол сабақта «бес» алады. Оқушылардан бүгінгі сабақта не үйренгендерін сұрау. |
салады. Сұрақтарға жауап береді. Тақтада көрсетілген үлгіге қарап, кезеңдермен көрсетілген табиғаттың суретін салады. Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. (Ұ) Сергіту сәті. Алма туралы көңілді ән ырғағына қосыла отырып, би қимылдарын қайталайды. Жеке жұмыс Оқушылар сабақ туралы өз ойларын бір ауыз сөзбен түсіндіріп береді. Бір ауыз сөздеріне сабақты бағалайтын келесі |
ҚБ: Би қимылдарын айнытпай қайталап, белсене жасаған балалар жұлдызшалармен марапатталады. Дескрипторлар:
|
|
|
|
«Бір ауыз сөз» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, ойын тыңдайды. Бүгін қандай кескіндеме тәсілдерімен таныстыңдар? Әр жыл мезгіліне қай түс сәйкес келетінін айтыңдар. Жылы, суық түстер жайлы не білдіңдер? Көңіл күйді бояу арқылы бейнелеуге бола ма? Сабақтан қандай әсер алдыңдар? Сабақта өзіңе не ұнады? Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады. Тиімділігі. Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Саралау. Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. Көрме ұйымдастыру. Оқушыларға арналған тапсырма. |
сөздерді айтуға болады: ұнады, пайдалы, қажет, білдім, үйрендім, қызықтым, ұмтылдым, есте сақтадым, жасай аламын т.б. Оқушылар көрме ұйымдастырады. |
түрлерді біледі. Оқушылар сыныптастарының суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшаларын» ұнатқан суретінің үстіне жапсыруын ұсыну. |
|
№ 6 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
2. Менің Отаным – Қазақстан |
|
Бөлім |
Бейнелеу сауаттылығы негіздері |
|
Бөлімше |
Мүсін |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Бәйтерек |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.1.4.1 күрделі тәсілдер мен техниканы қолдана отырып, мүсіндеу материалдары мен құралдарын пайдалану. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Ермексазбен бедерлі мүсіндеуді үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
ы |
|
|
|
|
|
Сабақтың басы. Қызығушы- лықты ояту. 5 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой қозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі.
Психологиялық ахуал қалыптастыру: Мейірімді жүрекпен, Ақпейілді тілекпен, Амандасып алайық, Бір жадырап қалайық. Жеміс-жидекпен танысып, Мүсінін бірге жасайық. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Сұрақтарға жауап береді: Мүсін дегеніміз не? Мүсін қандай заттардан жасалады? Мүсіннің ерекшелігі неде? Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталап айтады. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
|
Интербелсенді тақта. Қажетті құрал- жабдықтар: Ермексаз, арнайы тақтайша, стектер, ілмектер |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Қазақстан аумағында ежелгі мүсін өнері ескерткіштері тас дәуірінде пайда болған. Тас мүсіндер балбал тастар деп аталады. Мүсіндеудің графика мен кескіндемеден айырмашылығы бар. Мүсіндеуде кескін барлық жағынан анық көрсетіледі. Мүсіннің не екенін есіңе түсір. Қандай заттардың мүсінін жасауға болады? |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Тыңдайды, сұрақтарға жауап береді. Инфографика арқылы мүсін туралы білімдерін толықтырады. |
Мақсаты: жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі. Оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап |
Слайдтар |
|
|
(Ұ) Талқылау Cуреттерге қара. Олардың әрқайсысы қалай орындалғанын түсіндіріп көріңдер. Бір-бірінен айырмашылығы қандай? Жұмыр мүсін қалай жасалады деп ойлайсың? |
Сұрақтарға жауап береді. Бір- бірінің сұрақтарын толықтырады. |
беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 3 минут
|
(ЖЖ) Балалар, ермексаз – әртүрлі пішіндегі заттарды мүсіндеуге болатын жұмсақ материал. Ермексаз кескіш – ермексазбен жұмыс істеуге арналған пластиктен немесе ағаштан жасалған құрал. (ҚЕ) Қауіпсіздік ережелерімен таныстыру
(ҰЖ) Сергіту жаттығу: «Көңілді күн» https://youtu.be/xyS4WWbtttM?si=_WLwwf0X6 yLxyo9G |
Оқушылар мұқият тыңдап, сұрақтары болса қояды. Қауіпсіздік ережелерімен танысады, естеріне түсіреді. Өлең мазмұнына қарай қимылдар жасайды. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды. |
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке орындау 15 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. – Бейнематериалға назар аударыңдар. Енді ермексазбен жұмыс істеуге көшейік. Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Жұмыстың орындалу реті:
|
Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Негіз ретінде көк түсті қатырғықағазды алады. Оған бәйтеректің бейнесін сызады. Сары түсті ермексазды алып, бөліктерге бөледі. Бөліктерді шиыршықтап созып, дөңгелектеп орайды. Бәйтеректің шарын орнына жапсырады. Ақ түсті ермексазды бес бөлікке бөліп, шиыршықтап алады. Оны шардан төмен қарай жапсырып шық. Артық бөлігін кесіп алып тастайды. Көк түсті ермексаз бөліктерін қажетті ұзындықта шиыршықтап алып, тұғырын жасайды. Қоңыр түсті ермексаздан екі шетіне ағаштың діңін жасап, орналастырады. Жасыл түсті ермексазды шиыршықтап алып, дөңгелек пішінде орайды. Әр ағашқа 4 бөліктен дайындайды. Ағаш бұтақтарына орналастырады. Қалған ұсақ бөлшектерін ақ түсті ермексаздан шиыршықтап жасайды. Міне, «Бәйтеректің» пішіні дайын болды. |
Дескрипторлар:
Мұғалім белсенділік танытқан оқушыларды «Менің жұлдызым» әдісі арқылы бағалайды. Көк түс - Жарайсың! Сары түс - Жақсы! Қызыл түс -Талпын! |
Ермексаз, ермексаз құралдары.
|
|
Жеке жұмыс 3 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылардың жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынуы. |
Оқушылар ермексаздан жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар:
|
|
|
|
|
|
біледі. |
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 7 минут
|
«Еркін микрофон» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды. – Суреттегі мүсіндер қалай аталады? Мүсін өнерінің басқа өнер түрінен айырмашылығы неде?
Мақсаты: оқушыны алған білімін саралай білуге дағдыландыру. Тиімділігі. Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Саралау. Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. Көрме ұйымдастыру. |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Оқушылар ермексаздан жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды: «Дұрыс, келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1–10 балдық жүйе және оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. Оқушылар өзара бірін- бірі бағалайды. |
|
№ 7 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
2. Менің Отаным – Қазақстан |
|
Бөлім |
Бейнелеу сауаттылығы негіздері |
|
Бөлімше |
Сәндік-қолданбалы өнер |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Қазақ елі |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.1.5.1 Күрделі тәсілдер мен техниканы қолдана отырып, сәндік-қолданбалы өнер материалдары мен құралдарын пайдалану. Отандық қолөнер түрлері. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Әртүрлі материалдардан коллаж жасап үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақы- ты |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
||
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі.
Психологиялық ахуал қалыптастыру: Мейірімді жүрекпен, Ақпейілді тілекпен, Амандасып алайық, Бір жадырап қалайық. Сәндік қолөнермен танысып, Бұйымды бірге жасайық. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Сұрақтарға жауап береді: Сәндік-қолданбалы өнер дегеніміз не? Сәндік-қолданбалы өнерге қандай бұйымдар жатады? Сәндік-қолданбалы өнерге қандай материалдарды қолдануға болады? Коллаж дегеніміз не? Коллаж қандай материалдардан орындалады? Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталап, айтады. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
|
Интербелсенді тақта. Құрал-жабдықтар Желім, негіз (қатырмақағаз), қайшы, көркем суреттер. |
||
|
Жаңа сабаққа кіріспе |
|
(Ұ) Талқылайық! Сәндік-қолданбалы өнер – күнделікті тұрмыста қолданылатын сәнді заттар мен бұйымдар. |
|
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада |
Интербелсенді тақта, кілем суреттері, ою- өрнек түрлері. |

|
10 минут
|
Коллаж – сәндік-қолданбалы өнердің бір түрі. Коллаж дегеніміз – әртүрлі табиғи немесе табиғи емес материалдардан көркем бейне құрастыру. Ол желімдеу және жапсыру арқылы орындалады. Коллаждың орындалу реті: тақтайшаға бейненің суретін салу, фигуралар мен материалдарды жапсырып желімдеу. |
қояды. |
жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескриптор:
|
Желім, негіз (қатырмақағаз), қайшы, көркем суреттер. |
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
Суреттердің арасынан коллажды тап. Коллаждың басқа жұмыстардан айырмашылығы қандай?
Сергіту сәті: «Мен қазақпын» әні (https://www.youtube.com) бойынша әуенмен қолдарын жоғары көтереді, екі жаққа сермейді, алдыға созады, білезіктерін айналдырады. (ҰЖ) «Орында» айдары Бейнематериалға назар аудар. Жұмыстың орындалу реті: |
Сергіту сәтін жасайды. Тапсырманы орындайды. Коллаж жасауға өзіңе ұнаған суреттерді дайындап алады. Күлгін түсті қатырмақағазды негіз ретінде алады. Дайындаған суреттердің қажет деген бөлігін қиып алады. Суреттерді қалай |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды. Дескрипторлар:
|
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд
|
|
|
Коллаж жасауға өзіңе ұнаған суреттерді дайындап ал. Ақ түсті қатырмақағазды негіз ретінде ал. Дайындаған суреттердің қажет деген бөлігін қиып ал. Суреттерді қалай үйлесімді орналастыратыныңды ойлан. Қиып алынған көріністерді негізгі қағазға үйлестіре отырып орналастыр. (ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелері:
|
үйлесімді орналастыратыныңды ойлан. Қиып алынған көріністерді негізгі қағазға үйлестіре отырып орналастырады. |
|
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылардың жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну. |
Оқушылар өздері жасаған каллаж түрлерін көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар:
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут |
«Еркін микрофон» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды.
Мақсаты: оқушыны алған білімін саралай білуге дағдыландыру. Тиімділігі. Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Оқушылар өздері жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды. Яғни «Дұрыс, келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1– 10 балдық жүйе бойынша, оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
|
|
болуын қадағалайды. Саралау. Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. Көрме ұйымдастыру. |
|
|
|
№ 8 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
2. Менің Отаным – Қазақстан |
|
Бөлім |
Бейнелеу сауаттылығы негіздері |
|
Бөлімше |
Дизайн және сәулет |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
8-сабақ. Киіз үйдің дизайны |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.1.6.1 Күрделі құрылымдық техникалар мен тәсілдерді қолдана отырып, іс-әрекетте материалдар мен құралдарды пайдалану. 31.6.2 Модельдеудің күрделі техникалары мен тәсілдерін қолдана отырып, іс-әрекетте материалдар мен құралдарды пайдалану. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Модельдеу тәсілдерін қолдана отырып, киіз үй дизайнын жасайды. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Сұраққа жауап береді: |
Оқушыларды қол шапалақтау |
Интербелсенді тақта. Қажетті құрал- жабдықтар: түрлі түсті қатырмақағаз, желім, |
|
5 минут |
тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой қозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі. Психологиялық ахуал қалыптастыру: Мейірімді жүрекпен, Ақпейілді тілекпен, Амандасып алайық, Бір жадырап қалайық. Дизайнмен танысып, Бұйымды бірге жасайық. |
Сәулет өнерінің қандай түрлерін білесің? Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталап айтады. |
арқылы бағалау.
|
қайшы, сызғыш. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Адам өмірі мен қызметіне қажетті құрылыс және ғимарат түрлері сәулет (архитектура) деп аталады. Сәулеттік құрылыс түрлері:
(Т) Сәулет құрылыстарының түрлерін салыстырыңдар.
|
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Тыңдайды. |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут |
(Ж) Әр замандағы баспана түрлерін салыстыр.
(ӨЖ) «Орында» айдары. Жұмысқа қойылатын талаптар:
Жұмысты бастамас бұрын қажетті құралдарды дайындап аламыз. Интербелсенді тақтаға қарап, жұмыстың жасалу жолын түсіну үшін бейненұсқаны көріп алуымыз қажет. Мұғалімнің нұсқаулығы бойынша тапсырманы орындап шығамыз.
(Ұ) «Адасқан құралдар» ойыны Қалам біріктіреді. Қайшы өшіреді. Өшіргіш өлшейді. Желім жазады. Сызғыш қияды. (ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелері:
|
Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Қауіпсіздік техникасы ережелерін қайталайды. Тапсырманы орындайды. |
Дескрипторлар:
|
Интербелсенді тақта.
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
|
Сергіту сәті: «Мен қазақпын» әні (https://www.youtube.com) бойынша әуенмен қолдарын жоғары көтереді, екі жаққа сермейді, алдыға созады, білезіктерін айналдырады. |
Сергіту сәтін жасайды. Оқушылар бейнебаянды көріп, тапсырманы мұғалімнің нұсқаулығы бойынша жалғастырады. Тапсырманы аяқтайды. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут |
«Бес саусақ» тәсілі. Басбармақ – басты мәселе. Бүгін сабақта сөз болған ең құнды мәселе не? Балаң үйрек – бірлесу. Мен сыныпта қалай жұмыс істедім? Кімге көмек бердім? Кімді риза қылдым? Ортан терек – ойлау. Мен бүгін қандай білім мен тәжірибе алдым? Шылдыр шүмек – шынайылық. Сабақ маған ұнады ма? Неліктен? Кішкентай бөбек – көңіл күй ахуалы. Мен сабақта өзімді қалай сезіндім?
|
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. |
Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды. Яғни «Дұрыс, келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1– 10 балдық жүйе бойынша, оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 9 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
1. Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен. |
|
Бөлім |
Бейнелеу өнері әлемі |
|
Бөлімше |
Өнер туындыларын қабылдау |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Өнер туындыларын қабылдау. Көркемдеу тәсілі |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.2.1.1 көркем экспрессивтіліктің қолданылатын құралдарын және жұмыстарды орындау техникасын айқындау. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Жұмысты орындауда және көркемдеуде қолданылатын құрал-жабдықты анықтайды. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) Сұхбат жасау. Өнер дегеніміз не? Көркемдеу тәсілі жайлы не білесің? Көркемдеу тәсілі не үшін қажет? Өнер біздің өмірімізді қалайша өзгертеді? Жұмыс ережесімен келісу. Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Нақты, дәл жауап береміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз! |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Қойылған сұрақтарға жауап беру. Оқушылар өнердің негізгі түрлерімен танысады, түсінігін кеңейтеді. Өнердің көпқырлы екенін, олар көрермендермен түрлі құралдар арқылы тілдесетінін түсінеді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Интербелсенді тақта. Сурет дәптері, қажетті құрал-жабдық, түрлі түсті қатырмақағаз, желім, қайшы, сызғыш, |
|
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Адамдар өнер туындысын әртүрлі қабылдайды. Өнер туралы көп оқып, түсінігін кеңейтеді. Туындының көңіл күйі бейнелі тілі арқылы беріледі. Мазмұны мен түрлі түсті реңктері адамның ойы мен қиялын дамытады. Туындының түсі суреттегі көңіл күйді білдіреді. Мәселен: қуаныш, көңілсіздік т.б. (Ұ) Талқылау Суреттердің қандай айырмашылығы бар? Қандай өнер түрінде бейнеленгенін айт. Орындалу техникасын анықта. |
|
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап сұрақтары болса сұрақ қояды. Өнер түрлері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. Оқушыларға бейнелеу өнерінің әр түріне жататын жұмыстардың репродукциялары ұсынылады, оларды бейнелеу өнерінің негізгі |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторлар: - Оқушылар өнердің не екенін, өнер түрлерін, бейнелеу өнері түрлерін білді. |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. |

|
|
Өнер туындысын қабылдау жоспарымен таныстырады. Өнер туындысын қабылдау жоспары:
Сергіту сәті. «Қыдырып қайтайық» |
түрлеріне қарай бөлу керек. Бейнелеу өнері бағыттарымен танысады, жазылған қағаз тақтаға ілініп, оқушыларға әрқайсысының астына бағыт бойынша сәйкес туындыларды қойып шығу тапсырылады. Суретке қара. Картина қандай жанрда бейнеленгенін анықта. Сергіту сәтін жасайды. |
- Әр алуан өнер түрлерінің басты әсерлегіш құралдарын анықтап, бейнелеу өнері түрлерін ажыратуды үйренді. Тапсырманы жақсы орындаған оқушылардың жауабына қошемет көрсету. |
|
||
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут |
Қ.Телжановтың «Көкпар» суретімен жұмыс жүргізеді. |
Оқушылар бейнебаянды көріп, тапсырманы мұғалімнің нұсқаулығы бойынша жалғастырып, тапсырманы аяқтайды. Сұрақтарға жауап береді. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Дескрипторлар:
|
|
||
|
|
Қанафия Телжановтың «Көкпар» суреті кескіндемеге жатады. Бұл – ұлттық нақыштағы тарихи сурет. Суретші туындысында қазақ халқының ержүрек, еркіндікті сүйетін халық |
|
||||

|
|
екенін көрсеткен. жасыл түстермен, басты кейіпкер қызыл түсті жейдемен, аспан көк, сарғылт түстермен бейнеленген. Бұл түстер суреттің бейнелі тілін білдіреді. «Білгім келеді» айдары Суретті қабылдау үшін оған бірнеше минут қара. Суреттегі түстер мен реңктердің үйлесіміне назар аудар. Қайталанатын және негізгі элементтерге көңіл тоқтат. Бейнеленген оқиға туралы интернеттен оқы. Егер суретшінің орнында болсаң, нені өзгертер едің? Қорытындыла. |
|
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
«Ашық микрофон» әдісі. Қандай өнер түрлерімен таныс болдың? Қ. Телжановтың «Көкпар» атты картинасына сипаттама жаса. Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. Жұмысын аяқтаған оқушылар өз жұмысы туралы баяндайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. |
Сабақтан қандай әсер алғанын, не ұнағанын «Ашық микрофон» әдісі арқылы баяндайды. Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН?» сұрақтарына жауап береді. |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
№ 10 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
3.Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен. |
|
Бөлім |
Бейнелеу өнері әлемі |
|
Бөлімше |
Графика |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Кейіпкерлер |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.2.2.1 Өнер жанрларының көркемдік мәнерлігінде қолданылатын құралдарын және графикалық жұмысты орындау техникасын білу және салыстыру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Бейнелеу өнеріндегі кейіпкер туралы білесің |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 7 минут
Жаңа сабаққа кіріспе
10 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Шаттық шеңберге тұрғызу. Бақша біздің жаман емес, Бұршақ және сәбіз бар. Пияз бенен қызылша, Қызанақ пен қияр бар. Балалар, бізге келіңдер, Дәмін татып көріңдер! (ЖЖ) Түрткі сұрақтар қою. Кескіндеме мен графиканың айырмашылығы қандай? Анималистік жанр туралы не білесің? Бейнелеу өнеріндегі «кейіпкер» сөзіне түсініктеме бер. (ҰЖ) Талқылайық! Кітап, газет және журналдағы иллюстрация, тауар орайтын қағаз, көшедегі плакаттар графика жанры арқылы орындалады. Графикада туынды сызық, штрих, дақ арқылы салынады. Кескіндеме жанрында түс пен бояу негізгі рөл атқарады. Ертегі кейіпкерлері қандай жанрда бейнеленген? |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Шаттық шеңберге тұрып, берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталап айтады. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Сұрақтарға жауап береді. Оқушылар бейнелеу өнерінің түрлерін атайды. |
Ауызша бағалау Тамаша! «Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Сұраққа жауап береді. |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. «Бейнелеу өнері» сабағына қажет құрал- жабдықтар. |
|
|
Ертегілердің түрлерін есіңе түсір. Қандай ертегілерді оқыдың? Әр халықтың ауыз әдебиетінің ішіндегі балаларға ең жақыны – ертегі. Қазақ ертегілері сан алуан. Ертегілер кейіпкерсіз болмайды. Жақсы мен жаманды айыра білуге тәрбиелеуде ертегілердің орны ерекше. Ертегі кейіпкерлеріне арнап сурет салу – ең қызықты тақырып. (Т) Талқылау Eртегілердің басты кейіпкерлерін ата. Ертегі немесе әңгіменің мазмұны бойынша салынған сурет иллюстрация деп аталады. Кейіпкер – ертегі, әңгімедегі оқиғаға қатысушы адам, жануар. (Т) Таста қандай жануар бейнеленген? Суретті немен, қалай салды деп ойлайсың? Анималистік жанр – графика, кескіндеме, мүсіндегі жан- жануарлар бейнеленетін жанр. – Анималистік жанрдағы өзіңе ұнаған бірнеше ертегі кейіпкерін есіңе түсір. «Түлкі мен қоян» ертегісін тыңда. Түлкінің суретін көр- сетілген кезеңдер бойынша салып шық. Салынған суретті түрлі түсті қарындаштармен боя. Түлкі мен қоян |
Оқушылар өз ойларын ортаға салады. «Ер Төстік» ертегісіндегі кейіпкер – Төстік және «Түлкі мен қырғауыл» ертегісіндегі түлкіні атайды. Таста бейнеленген жануарларды атайды: жылқы, ит т.б. Тыңдайды. Сұрақтар қояды. Бірін-бірі толықтырады. Ертегіні тыңдайды. |
|
|
|
|
Бір күні болдырып келе жатқан түлкі жортып жүрген қоянды көріп, өтірік ауырған болып, оның жолына сұлай кетіпті де, қоянды шақырыпты:
Сонда қоян:
–Міне, осыныңыз жаман ғой.
Қоян:
– «Түлкі мен қоян» ертегісіндегі басты кейіпкерлерді ата. |
Басты кейіпкерлерді, яғни түлкі мен қоянды атайды. |
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Тақтада көрсетілген бейнематериалға қарап, кезеңдер арқылы жай және түрлі түсті пастельмен орындап шық. Түлкінің суретін көрсетілген кезеңдер бойынша салып шық. Салынған суретті түрлі түсті қарындаштармен боя.Салынған суретті түрлі түсті қарындаштармен боя. Аяқталған суретті достарыңмен бірге талқыла. Сергіту сәті ретінде және бүгінгі сабақпен байланыстыра отырып, жұмбақтар шешеміз. |
(Ө) Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Қол жаттығуларының қажеттілігін ұғына отырып жасайды. Практикалақ жұмысты орындау. Тақтада ілінген «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал- жабдықтармен, жұмыс істеу |
Дескриптор: - Сызық түрлері мен элементтерін атайды. - Композициялы қ шешімін біледі. |
«Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал- жабдықтар жай қарындаш, түрлі түсті қарындаш, өшіргш, ұштағыш.
|
|
Сабақтың соңы Ой-толғаныс. Рефлексия 8 мин. |
Жұмбақ Іші жұмсақ, сырты қатты, Еті қызыл, сүті тәтті. Аспай піскен, Қайнамай түскен. Жер астында жез қазық, Жеуге болар ас қасық. Оқушылардан бүгінгі сабақта не үйренгендерін сұрау. Кері байланыс «Ашық микрофон» әдісімен сабақты қорытындылау.
Ұйымдастырылған оқу қызметіне белсенді қатысқан балаларды атап өту, барлығына алғыс білдіру. Балаларға үйден өздері сүйіп жейтін жеміс немесе көгөністің суретін салып келуді тапсыру. |
тәсілдерімен танысады. Оқушылар жұмбақтың шешуін табуға тырысады. Қарбыз. Жеміс. Сәбіз. Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Сұрақтарға жауап береді. Жауабы: Ертегі кейіпкерлері сендерге несімен ұнады? Осы сұраққа жауап береді. |
Дескрипторла р:
|
|
|
|
||||
№ 11 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
3.Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен. |
|
Бөлім |
Бейнелеу өнері әлемі |
|
Бөлімше |
Кескіндеме |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Кескіндеме. Портрет. |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.2.3.1 Өнер жанрларының көркемдік мәнерлігінде қолданылатын құралдарын және кескіндемелік жұмысты орындау техникасын білу және салыстыру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Ертегі кейіпкерлерін бейнелеуді үйренесің. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушы- лықты ояту. 7 минут
Жаңа сабаққа кіріспе |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) Психологиялық ахуал қалыптастыру. «Ғажайып жылулық шынжыры» жылулық шеңбері. Балалар бір-біріне жымиып күлу арқылы бір-біріне ізгі тілектерін айтады. Жұмыс ережесімен келісу. Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! (ЖЖ) Түрткі сұрақтар қою. Оқушыларға бірнеше суреттерді ұсыну. Бейнелеу өнерінің қандай жанрларын білесің?
(ҰЖ) Назар аудар! Портрет – жеке адамның немесе бір топ адамның бейнесі. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар бір-біріне ізгі тілектерін білдіреді. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Сұрақтарға жауап береді. Оқушылар бейнелеу өнерінің |
Ауызша бағалау Тамаша! «Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
|
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. «Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал- жабдықтар, гуашь.
Портреттер. |
|
10 минут
|
Автопортрет – суретшінің өз портреті. Суретте қандай жанр бейнеленген? Кімдердің бейнесін көріп тұрсың? Олардың көңіл күйіне сипаттама бер.
Суретте қандай жанр бейнеленген? Кімдердің бейнесін көріп тұрсың? Олардың көңіл күйіне сипаттама бер. Екі портретті салыстыр. Қандай айырмашылықты байқадың? (Ұ) Талқылау Суретте қандай жанр бейнеленген?
(Ж) Екі портретті салыстырыңдар. Қандай айырмашылықты байқадыңдар? |
түрлерін атайды. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Кескіндеме жанры, адамдардың бейнесі, яғни портреттері бейнеленгенін айтады. Олардың бет- әлпеттеріне қарап, қандай көңіл күйде екенін әңгімелейді. Екі портретті салысырып, айырмашылықтарын айтады. Оқушылар бүгінгі сабақ тақырыбын ашады. (Ө) Түсіндіру барысында өз жауаптарымен мұғалімге көмек беріп отырады. Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Портреттерге қарап, олардың түрлерін анықтайды, дәлелдейді.
|
«Керемет сурет» «Өте ұқыпты боялған» «Сенің қолыңнан бәрі келеді» сияқты тіркестерді пайдалану. |
|
|
|
Портрет түрлерімен таныстыру.
|
|
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут |
(ЖЖ) «Орында» айдары. Қағаздың ортасынан тік сызық түсіреміз. Сопақша пішін сызамыз. Сопақша пішінді үш бөлікке бөлеміз. Ортаңғы бірінші және екінші сызық арасының үштен бір бөлігін сызамыз. Бұл – көздің орны. Ортаңғы көлдеңен екі сызық арасында құлақ болады. Ортаңғы сызықта қас сызамыз. Көз салу үшін сол құлақтан оң құлаққа дейін беске бөлеміз. Ортаңғы үш бөліктің ортасы мұрынның ені, екі шеткі сызық көз болады. Мұрын мен иек арасын үш тең бөлікке бөлеміз. |
Практикалақ жұмысты орындайды. |
Оқушылардың жауабын толықтыру. Дескриптор- лар:
|
«Бейнелеу өнері» сабағына қажетті құрал- жабдықтар: жай қарындаш, өшіргіш, акварель, су құятын ыдыс, қылқалам, жұмыс дәптері. |
|
Сабақтың соңы Ой-толғаныс. Рефлексия 8 мин. |
Үстіңгі сызыққа ерін саламыз. Содан соң мойнын, көйлегін, шашын саламыз. Сергіту сәті ретінде және бүгінгі сабақпен байланыстыра отырып кітап туралы көңілді ән ырғағына қосылып отырып би қимылдарын көрсетеді (https://www.youtube.com). Оқушылардан бүгінгі сабақта не үйренгендерін сұрау. «Бір ауыз сөз» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды. Сурет портреттің қай түріне жатады? Тірек сөздерді пайдала- нып, портреттегі балаларға мінездеме беріңдер. Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады. Тиімділігі: Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Саралау: Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. Көрме ұйымдастыру. Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына іледі. Өз қолындағы жұлдызды ұнаған суретіне жапсырады. |
(Ұ) Сергіту сәті: Кітап туралы көңілді ән ырғағына қосылып отырып, би қимылдарын қайталайды. Оқушылар сұрақтарға жауап беру арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Оқушылар көрме ұйымдастырады. Өз жұмыс орнын жинауын қадағалау. |
перспективасы н ескере отырып, бейнелей алады, қағазға портретті біледі. Көмек қажет еткен оқушыларға көмек беру. Оқушылар сыныптастарын ың суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшалар ын» ұнатқан суретінің үстіне жапсыруды ұсыну. Көрме ұйымдастыру арқылы әдемі салынған жұмысты таңдау. |
|
№ 12 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
3.Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен. |
|
Бөлім |
Бейнелеу өнері әлемі |
|
Бөлімше |
Мүсін |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Мүсін. Жағымды және жағымсыз кейіпкер |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.2.4.1 Өнер жанрларының көркемдік мәнерлігінде қолданылатын құралдарын және жұмысты орындауда мүсіндеу техникасын білу және салыстыру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Ермексаздан жануарлар мүсінін мүсіндеуді үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 7 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі.
|
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Сұрақтарға жауап береді. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
|
Интербелсенді тақта. Ермексаз, қажетті құрал-жабдықтар. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут |
(ҰЖ) Талқылайық! Мүсінді алғашқы кезде ермексаздан не сазбалшықтан мүсіндеуге болады. Олар – ырғаққа көнгіш, иілгіш. Мүсіннің пішінін оңай өзгертуге болады. Қазіргі кезде мүсінді бетоннан да, мыстан да, жезден де |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. |
Мақсаты: жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі. Оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын |
Слайдтар |
|
|
жасай береді. Тастан қашап жасайтын мүсіншілер де бар. |
|
көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 3 минут
|
(ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелері:
|
Оқушылар сұрақтарға жауап береді. Жағымды, жағымсыз кейіпкерлерді анықтап, өздерінің ойларын дәлелдейді. Оқушылар қосымша әрі қызықты ақпаратпен танысады. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
|
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке орындау 15 мин
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Балалар, енді ермексазбен жұмыс істеуге көшейік Ермексаздан жануарлардың бейнесін жасаймыз. Жануарларға сипаттама бер. Олардың жағымды, жағымсыз мінез-құлықтарын анықта. Мысалы: қоян – қорқақ, түлкі – қу, арыстан – батыл, жылан – суық, айдаһар – айбынды т.б. Бүгінгі сабақта рельефті мүсін жасаймыз. Ойық мүсін тәсілінде ермексазбен орындаймыз. |
Тақтада көрсетілген тапсырмаларды орындайды. |
Дескрипторлар:
Мұғалім белсенділік танытқан оқушыларды «Менің жұлдызым» әдісі арқылы бағалайды. Көк түс - Жарайсың! Сары түс - Жақсы! Қызыл түс - Талпын! |
Ермексаз, ермексаз құралдары.
|
|
Жеке жұмыс 3 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну. |
Оқушылар ермексаздан жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Дескриптор:
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 7 минут
|
Бүгінгі сабақта не білдің? Осы сұрақтың жауабын «Жұмбақ мәтін» ойыны арқылы табасың. |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Оқушылар ермексаздан жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. Стикер жабыстыру арқылы бүгінгі сабақты қорытындылайды. |
Оқушылар «Түсіндім», «Сұрақтарым бар», «Түсінбедім» деген алма түстеріне аты-жөні жазылған қызыл, жасыл, сары стикерлерді жабыстырып кетеді. Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 13 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
4. Өнер әлемінде |
|
Бөлім |
Бейнелеу өнері әлемі |
|
Бөлімше |
Сәндік-қолданбалы өнер |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Сәндік-қолданбалы өнер. Ою-өрнек әлемі. Композиция құрастыру |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.2.5.1 Өнер жанрларының көркемдік мәнерлігінде қолданылатын құралдарын және жұмысты орындауда сәндік-қолданбалы өнер техникасын білу және салыстыру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Ою-өрнек композициясын салуды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі. – Өткен тақырыпты есіңе түсір. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Сұрақтарға жауап береді. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
|
Интербелсенді тақта. Оқулық, жұмыс дәптері, қажетті құралдар, қайшы, желім, түрлі түсті қағаздар, сызғыш. |
|
|
– Ою-өрнек туралы не білесің? |
|
|
|
|
|
– Композиция дегеніміз не? |
|
|
|
|
|
– Ою-өрнек композициясын салып көрдің бе? |
|
|
|
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Композиция – шығарманың нұсқасы мен құрылымы. Ол – идеяларды шығармашылықпен ұсыну және ішкі сезімді білдіру тәсілі. Ою-өрнек – бұйымның бетіне түсірілетін нақыш. Өрнек нақыштары қайталанып, алмасып отырады. Зооморфтық – жан-жануарлар; өсімдіктік – гүл, жапырақ; геометриялық – |
Бейнежазбаны көргеннен соң, тақырыпты шығарады. Сұрақтарға жауап береді. Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. Торсық суреті, ою-өрнек түрлері, |
|
|
шеңбер, үшбұрыш, төртбұрыш, сызық; космогониялық – Ай, Күн, жұлдыз сипатты ою- өрнек түрлері болады.Өрнек түрлеріне назар аудар. Ою-өрнектің қай түріне жататынын анықта. Өрнек атаулары қай суретпен сәйкес келеді? Өрнеу атаулары қай суретпен сәйкес келеді? Дәлелдеңдер. |
Торсық туралы мәлімет алады. Ою-өрнек түрлерімен танысады, аппликация ұғымымен танысады, Симметрия ұғымымен таныс болады. Балалар өрнек атауларын тиісті суретпен сәйкестендіріп айтады. |
және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
Төмендегі суретке назар аудар. Ою- өрнектермен безендірілген қандай бұйымдарды байқадың? Бұйымдардың ерекшелігі неде?
(ЖЖ) «Орында» айдары. Мына оюлардың түрлерін зерттеп табиғатпен байланыстыра отырып бейнелейміз. Осы композициядағы өрнектер мен пішіндердің мәні мен мазмұнын айтып беріңдер. Параққа бейнені үйлесімді орналастыру, сызық, штрих, дақ арқылы бейнені тарихи түпнұсқалық негіздерден басқа өз ойыңнан өрнек құрастырып орында. Дайын болған өрнектерді гуашьпен бояп, мағынасын түсіндір. |
Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. Қағазға тіктөртбұрыш сызып аламыз. Тіктөртбұрыш ішіне екі шаршы сызып, екеуін теңдей сегіз бөлікке бөлеміз. Бөліктерге ою-өрнек саламыз. Шеттеріне геометриялық өрнектер сызамыз. Шетіндегі өрнекті және оюын сары түспен бояп |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Дискрипторлар:
|
Қарындаш, қара фломастер, гуашь, қылқалам, су құятын ыдыс. Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд
|
|
|
(ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелері: Жұмыс кезінде бояуды аузыңа салма, қауіпсіздік ережесін сақта. Жұмыс орныңды таза ұста. Сергіту сәті: «Қаражорға» биін билеу. https://youtu.be/tLmhYawWYOQ?feature=shared |
шығамыз. Сызықтар мен шаршы ішіндегі оюдың шетін қызыл түспен бояп шығамыз. Контурларын көк түспен бояймыз. Қауіпсіздік ережесімен танысып, мұқият сақтайды. Сергіту сәтін жасайды. Орындарынан тұрып билейді. |
«Шапалақ» әдісі арқылы қошемет көрсетіледі. |
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну |
Оқушылар жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Басбармақ арқылы бірін-бірі бағалайды. |
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут |
«Басбармақ» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды, бақылайды. Ребусты шеш. Оның шешуі ою-өрнектің қандай түріне жатады?
Тағы қандай ою-өрнек түрлерімен таныстың? Композицияны құрастыруда қандай қиындықтар болды? |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Жауабы: «Айшық» оюы. |
|
|
№ 14 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
4. Өнер әлемінде |
|
Бөлім |
Бейнелеу өнері әлемі |
|
Бөлімше |
Сәндік-қолданбалы өнер |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Сәндік-қолданбалы өнер. Қазақ кілемдері. Кілем композициясын орындау |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.2.5.2 Күрделі деңгейде "сәндік-қолданбалы өнердегі табиғи пішіндер" ұғымы мен жұмыстың орындалу техникасын білу және түсіндіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Кілемдер композициясын салуды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыты |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі. Ою-өрнек туралы не білесің? Кілем қайда қолданылады? Психологиялық ахуал қалыптастыру: Мейірімді жүрекпен. Ақпейілді тілекпен. Амандасып алайық. Бір жадырап қалайық. Сәндік қолөнермен танысып. Өрнекті бірге бояйық. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Сұрақтарға жауап береді. Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталап айтады. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
|
Интербелсенді тақта. Қажетті құрал- жабдықтар: гуашь, қылқалам, су құятын ыдыс
|
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут |
(ҰЖ) Талқылайық! Бұрынғы кілемдер арнайы қолдан тоқылған және қалың болды. Шеберлер кілемді тоқыма станогында тоқыды. Жұмыс баяу жүрді. Қазір кілем фабрикада тоқылады. Өндірістік станокторда бір мезетте мыңдаған кілем тоқылады. Қазақ кілемдерінде қанық қызыл, күрең қызыл түстер пайдаланылады. Кілем түрлері: тықыр кілем, арабы кілем, бескесте кілем, түкті кілем. Бұл кілемдердің басты ерекшелігі тоқылу тәсіліне, түсі мен ою- өрнектеріне байланысты.\ Кілемнің безендірілуіндегі айырмашылықты ата. Кілемді қалай тоқиды? |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Кілем түрлерімен танысады, |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. Ою-өрнек түрлері. |
|
|
||||
|
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут |
(Ұ) Талқылау
Глоссарийдегі кілем түрлерімен таныстыруға болады: Түкті кілем – түгін бетіне қаратып тоқыған кілемнің жұмсақ, бағалы түрі. Оған түрлі ою- өрнек салынып тоқылады. Кілемнің негізі мен арқауы жекеленген жіптерден, бірақ бір-біріне тығыз орналасқан түйіндерден тұрады. Тықыр кілем – бетінде түгі жоқ тегіс кілем. Шеберлер тықыр кілемді дайындағанда, жүн, мақта-мата, жібек жіп және қамыс сабақтарын да қолданған. Арабы кілем – түксіз, жеңіл кілем. Ол төсеуге де, ілуге де ыңғайлы. Бұл кілем түйе жүнінен тоқылады. Сергіту сәті: «Ою өрнек» өлең жолдарын мұғалімнің жетекшілігімен қайталатып, сергіту жаттығуын жасату. Ал, балалар, тұрайық, |
|
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды. Дескрипторлар:
|
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
|
Ою-өрнек сызайық. «Қошқармүйіз», «Тұмарша», «Құстұмсық» пен «Ирексу». Қылқаламды алайық, Ою-өрнек салайық! «Орында» айдары. Көрсетілген үлгідегі кезеңдерге назар аудар. Өткен сабақтағы өрнектерді есіңе түсір. Бос тұрған орынды «Қошқармүйіз» оюымен толтыр. Өз композиңияңды құрастыр. Түстеріне мән бер, гуашьпен боя. (ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелері:
|
Сергіту сәтін жасайды. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. |
|
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну |
Оқушылар гуашьпен салған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар:
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут |
«Еркін микрофон» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды. Кілемнің қандай түрлерін білдің? Кілем тоқу тәсілдері туралы не білдік? |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. |
Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды. Яғни «Дұрыс, келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1– 10 балдық жүйе бойынша, оқушылардың сабаққа қатысу |
|
|
|
Композиция құрастыруда қандай қиындықтар болды? Бүгінгі тақырыптың өзіңе ұнаған ерекшелігін әңгімелеп бер. Мақсаты: оқушыны алған білімін саралай білуге дағдыландыру. Тиімділігі. Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Саралау. Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. Көрме ұйымдастыру. |
Оқушылар ермексаздан жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
белсенділігі бойынша бағаланады. Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 15 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
4. Өнер әлемінде |
||||
|
Бөлім |
Бейнелеу өнері әлемі |
||||
|
Бөлімше |
Дизайн және сәулет |
||||
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
||||
|
Күні: |
|
||||
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
||||
|
Сабақтың тақырыбы: |
Дизайн және сәулет. Қазақтың ұлттық киімдері |
||||
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.2.6.1 құрылымдау мен модельдеуде негізгі дизайн түрлері мен техникасын білу. |
||||
|
Сабақтың мақсаты: |
Қазақтың ұлттық киімді үлгілеуді үйренеді. |
||||
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой қозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі. Дизайн түрлерін есіңе түсір. Қазақ ұлттық киімдер туралы не білесің? Киімге ұлттық стильде композиция жасап көрдің бе? Психологиялық ахуал қалыптастыру:
|
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Сұрақтарға жауап береді. Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталап, айтады. Өлеңді дауыстап айтып, тілді жаттықтыру және жаңа сабаққа назар аударады. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
|
Интербелсенді тақта, слайд. Қажетті құралдар, қарындаш, акварель, су құятын ыдыс, өшіргіш. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! «Дизайн» сөзі «бір затты жобалау, сызу, суретін салу, безендіру» деген мағына береді. Әр саланың өзіне тән дизайны болады.Қазақ ұлттық киімдері ерлерге, әйелдерге және ұлдар мен қыздарға арналып тігіледі. Сондай-ақ мерзімдік, мезгілдік, қызметтік, іс-әрекеттік түрлері болады. |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Дизайн өнері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. Өз бөлмелерінің дизайны туралы ой бөліседі, үйлерінде дизайн өнеріне қатысты қандай заттар бар екеніне тоқталып, ойымен бөліседі. |
Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторлар: - Берілген ақпаратты түсінеді. |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер |
|
|
Ұлттық сырт киімдер қандай түрлерге бөлінеді? Киімдердің адамның жасына қарай ерекшелігі бар ма?
Ұлттық сырт киімдер қандай түрлерге бөлінеді? Киімдердің жасына қарай ерекшелігі бар ма? (Ұ) Талқылайық – Мына суреттердің ішінен қазақтың ұлттық киімін көрсет.
|
|
|
|
|
Сабақтың ортасы Мағынаны ашу. 20 минут
|
Сергіту сәті: «Көңілді жаттығу» Оқушылар бейнебаянды көріп, тапсырманы мұғалімнің нұсқаулығы бойынша жалғастырып, түсініп алады (https://www.youtube.com). (ЖЖ) «Орында» айдары. Жұмысты бастамас бұрын қажетті құралдарды дайындап аламыз. Интербелсенді тақтаға қарап, жұмыстың жасалу жолын түсініп алуымыз үшін бейнебаянды көреміз. Бейнематериалдағы тапсырма үлгіге назар аударып, мұғалімнің нұсқаулығы бойынша тапсырманы орындап шығамыз. Қарындашпен жобалап адам кейіпін саламыз. Сыртқы киімін жобалаймыз. Ою-өрнек дизайнын ойша жобалап, бояп шығамыз. (ҚЕ) Қауіпсіздік ережелері: Жұмыс кезінде бояуды аузыңа салма, қауіпсіздік ережесін сақта. Жұмыс орныңды таза ұста |
Сергіту сәтін мұғаліммен бірге жасайды. Оқушылар бейнебаянды көріп, тапсырманы мұғалімнің нұсқаулығы бойынша жалғастырып, түсініп алады. Практикалақ жұмысты орындау. Оқушылармен біріге отырып, қауіпсіздік ережелерін қайталау. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды. Дескрипторлар:
«Үш шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
|
Қажетті құралдар, қарындаш, акварель, су құятын ыдыс, өшіргіш. Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі». Оқушылар жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну. Оқушылардың жасаған жұмыстарын тексеру. Әр оқушының дизайны мен таңдаған түстері туралы сұрау. Бүгінгі сабақты пысықтау. |
Оқушылар безендіруге арналған қар түйіршіктерін көрмеге ұсынады. Әр оқушының жасаған жұмыстарын тексеру. Ой түйіндеу. |
Дескрипторлар:
Түстерді дұрыс таңдай біледі. Безендіру жұмыстарын өз ойларымен жасай біледі. |
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут |
«Алмаағаш» әдісі Қазақтың ұлттық киімдері саған несімен ұнады? Композиция құрастыруда қандай қиындықтар болды? Бүгінгі тақырыптың өзіңе ұнаған ерекшелігін әңгімелеп бер. Жасыл алма – бүгін көп нәрсені түсіндім, маған пайдалы болды; Қызыл алма – бүгін сабақтан түйгенім өте көп, маңызды болды; Сары алма – бүгін сабақта түсінбеген сұрақтарым бар, оқуым керек. |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Оқушылар бүгінгі сабақ бойынша алма түсін таңдап лып, ағашқа жапсырады. |
«Үш шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
|
|
№ 16 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
4. Өнер әлемінде |
|
Бөлім |
Бейнелеу өнері әлемі |
|
Бөлімше |
Дизайн және сәулет |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Дизайн және сәулет. Айша бибі кесенесі |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.2.6.2 құрылымдау мен модельдеуде қарапайым сәулет формалары мен техникасын білу. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Ғимаратты модельдеуді үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі. (Ұ) «Гүлмен тілек» әдісі арқылы оқушылардың бір-біріне жақсы тілек айту арқылы жағымды ахуал қалыптастыру. Жұмыс ережесін қайталау:
Сәулет өнері туралы не білесің? Модельдеу дегеніміз не? |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар шеңберге жиналады. Көзілдірікті киіп, ортадағы оқушының жақсы қасиеттерін айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Интербелсенді тақта. Қажетті құралдар, түрлі түсті қатырмақағаз, желім, қайшы, сызғыш, шырын ыдысы. Сурет. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! «Сәулет» ұғымымен танысу. Еске түсірейік. Сәулет өнері дегеніміз не? Өздерің білетін сәулет өнері орындары туралы айт. Сәулет дегеніміз – ғимарат, басқа да мекенжайларды салу, жобалау өнері. Модельдеу – белгілі бір пішіннің немесе заттың үлгісін жобалау. (Т) Талқылау Мына суреттердің ортақ сипаттап анықтаңдар. Сәулет ғимараттарының түрлерін ажыратып айтыңдар. |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Сәулет өнері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. Сәулет өнері дегеніміз не? Сәулет стильдерінің түрлерін білесің бе? Модель дегеніміз не? Қандай мысалдар келтіруге болады? Оқушылар мұғалімнің тарапынан қойылған |
Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторлар:
|
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер. Түрлі түсті қатырмақағаз, қайшы, желім, фломастер, гуашь, су құятын ыдыс, қылқалам, |
|
|
Сәулет өнері қоғамдық, тұрғын үй, көпір мен зауыт-фабрикалардың ғимараттарын салған кезде пайдаланылады. Мәселен, Айша бибі кесенесі 11-12- ғасырларда салынған. Ескерткіштің сырты сан түрлі ою-өрнектермен безендірілген. «Ой шақыру» Айша бибі кесенесі қандай көңіл күйді, сезімді білдіреді? |
сұрақтарға өз жауаптарын береді. |
- Модель ұғымын біледі, түрлерін дұрыс айта алады. |
сызғыш.
|
|
Сабақтың ортасы Мағынаны ашу. 20 минут |
Сергіту сәті: «Көңілді жаттығу» Оқушылар бейнебаянды көріп, тапсырманы мұғалімнің нұсқаулығы бойынша жалғастырып, түсініп алады https://youtu.be/eNahAecnFW0?si=Lr91YWhL hpU3MPl4 (ЖЖ) Оқушыларға геометриялық пішінді және ерекше салынған суретті ғимараттардың суретін ұсыну. Оқушыларға осы ғимараттардың геометриялық пішіндерін анықтау бойынша тапсырма беру. Оқушылар ғимараттардың пішінін талдап, ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтайды. (ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелері:
|
Сергіту сәтін мұғаліммен бірге жасайды. Тапсырманы орындайды. «Орында» айдары. Қағазға қабырғаларының ұзындығы 8 см-ге тең 9 шаршы сызамыз. Шаршылардың шетінен желімдейтін бөлігін сызып аламыз. Сызық бойымен қиып алғаннан кейін, шаршыны желіммен құрастырамыз. Артық шаршылардан қиып |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Шығармашылық жұмыстың сәнді шығуына назар аудара отырып, бірін-бірі бағалау. Дескрипторлар:
|
Интербелсенді тақта.Слайд. https://youtu.be/eNahAe cnFW0?si=Lr91YWhLh pU3MPl4
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
|
|
алып, қарындашқа орап, түтікшелер құрастырамыз. Түтікшенің биіктігі 8 см болады. Түтікшелерді шаршының 4 бұрышына орналастыр. Ұзындығы 20 см, ені 2 см болатын тіктөртбұрышты өлшеп, қиып аламыз. Осы жолақтың шетінен 1 сантиметрін бүктеп, дайындап аламыз. Конус дайындау үшін, қағазды екіге бүктеп, диаметрі 12 см болатын дөңгелек сызамыз. Дөңгелектің шетінен дәл ортасына дейін қиып, бір- біріне желімдеп, конус жасаймыз. Алдын ала дайындап қойған ұзындығы 20 см жолақтың желім жағатын бүктелген бөлігін тілімдер жасап, бөліп шық. Дөңгелете отырып, шеңбер жаса. Оны негізгі бөліктің төбесіне желімде. Оның үстінен конусты кигіз. |
|
|
|
Жеке жұмыс. 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі» Оқушылар жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну. «Шағын қала» көрінісін ұйымдастыру. |
Оқушылар «Айша бибі» сәулет ғимараттарын макет моделін көрмеге ұсынады. |
Оқушылар сыныптастарының суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшаларын» ұнатқан суретінің үстіне жапсыруды ұсыну. |
|
|
Сабақтың соңы. |
Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
|
Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут |
Жұмысын аяқтаған оқушылар өзі жасаға жұмысы туралы баяндайды. «Иә немесе жоқ» ойынын ойнайық. Шарты: дұрыс жауап – 1 рет шапалақ ұру, бұрыс жауап – үнсіз отыру
заттың үлгісін жобалау. (1 рет шапалақ ұру) |
өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. сұрақтарына жауап береді. |
|
|
№ 17 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
Атадан қалған асыл мұра |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Графика |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Графика. Тарихи мұра |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.3.2.1 Бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, қоршаған әлемнің ерекшеліктерін түсіндіру және графика құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Тастың бетіне салынған суреттерді салып үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) Жабырқауды білмейміз, Жалқаулықты сүймейміз. Біз талантты жас ұлан, Үлгі аламыз жақсыдан. Графиканың қандай түрлері бар? (ҰЖ) Талқылайық! Петроглиф – өте ертеде тақтатас пен жартастарға салынған суреттер мен бейнелер. (Т) Жартастағы суреттерге қара. Осы суреттер қандай құралдармен салынды деп ойлайсың? (Ж) Петроглифтерде қандай суреттер бейнеленгенін анықтап көр.
|
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар мұғаліммен бірге қайталайды. Сұрақтарға жауап береді. |
Оқушылардың бояған суреттерін таныстыру кезінде ауызша мадақтау. «Жарайсың!» «Дұрыс айтасың!» «Керемет сурет!» «Өте ұқыпты боялған!» «Сенің қолыңнан бәрі келеді!» сияқты тіркестерді пайдалану. |
Тақтаға ілінетін көрнекіліктер, мұғалім тақтаға сызып көрсетеді. |
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 3 минут |
(Ұ) Талқылау
|
Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. |
Мақсаты: жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі. Оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. |
Слайдта жазылған сұрақтар тізбесі. Мұғалім белсенділік танытқан оқушыларды Жұлдызшаларын көрмедегі суреттерге жапсырады. |
|
|
|
|
Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
|
|
Жеке
орындау. 15 минут |
(ЖЖ) «Орында» айдары. Мына петроглифтерді «Күн басты адам», «Өгіз үстіндегі Күн» графикалық құралдармен көшіріп және табиғатпен салыстыра отырып бейнелейміз. Осы петроглифтік бейнелер мен пішіндердің мәні мен мазмұнын айтып беріңдер. Параққа бейнені үйлесімді орналастыру, сызық, штрих, дақ арқылы бейнені тарихи түпнұсқалық негізде орындау. (ҚЕ) Қауіпсіздік ережесі:
|
Бұл сабақта ертедегі адамдардың тастардың бетіне қашап салған суреттерін өзіміз қағаз бетіне қарындашпен салуды үйренеміз. Олардың бірі арқарға, екіншісі жылқыға және тағы біреуі қазақ ою- өрнегіне ұқсайды. Алдымен қарындашпен сызып алып, содан соң түрлі түсті гуашьпен бояп шығамыз. |
Дескрипторлар: -Мұғалімді мұқият тыңдайды. -Берілген тапсырмаларды дұрыс орындайды. - Адам бойын өлшей алады. |
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке жұмыс 3 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына ілуді ұсыну. |
Оқушылар салған суреттерін көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар: - Берілген тапсырманы дұрыс орындайды. |
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. |
Кері байланыс. Осы петроглифтік бейнелер мен пішіндердің мәні мен мазмұнын қалай түсінгеніңді айтып бер. Мақсаты: оқушыны алған білімін саралай білуге |
Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына іледі. Жұлдызшаларын |
Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
|
7 минут |
дағдыландыру. Тиімділігі. Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Саралау. Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. |
көрмедегі суреттерге жапсырады. |
|
|
№ 18 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
Атадан қалған асыл мұра |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Графика |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Графика. Төрт түлік |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.3.2.2 "Есте сақтау арқылы сурет салу" және "Бақылау арқылы сурет салу" ұғымдарын білу, бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, графика құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Үй жануарының суретін салуды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) Жабырқауды білмейміз, Жалқаулықты сүймейміз. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар мұғаліммен бірге қайталайды. |
Оқушылардың бояған суреттерін таныстыру кезінде ауызша мадақтау. «Жарайсың!» «Дұрыс айтасың!» «Керемет сурет!» «Өте ұқыпты боялған!» «Сенің қолыңнан бәрі келеді!» сияқты тіркестерді пайдалану. |
Тақтаға ілінетін көрнекіліктер, мұғалім тақтаға сызып көрсетеді. Түрлі түсті қарындаштар, фломастер, түрлі түсті |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
Біз талантты жас ұлан, Үлгі аламыз жақсыдан. Төрт түлік деп қандай мал түрлерін айтады? Жануарларды бейнелеу қай жанр түріне жатады? Графика өнерін есіңе түсір. (ҰЖ) Талқылайық! Қазақ халқының ежелден күн көрісі мен тіршілігі төрт түлік малмен байланысты болған. Малдың етін, сүтін, жүнін, терісін, мүйізі мен сүйегіне дейін өз қажетіне пайдаланған. Халық әрбір төрт түліктің пірі, сақтаушы иесі бар деп санаған. (Ұ) Тапсырманы орындау Төменде қандай жануарлардың төлдері бейнеленген? Төрт түліктің қараушы иесін тауып сәйкестендір. (Ұ) Оқулықтағы суреттер арқылы түсіндіру Графика, кескіндеме, мүсіндеудегі жан- жануарлар бейнелейтін мәнерді анималистік жанр деп атайды. Ежелгі адамдар жартаста түрлі жануарлар бейнелеген. Аң нақышында жасалған туындылар сақ, скиф дәуірінде пайда болған. Түсті графика және штамп. "Бақылау арқылы" және "Есте сақтау арқылы" сурет салу. |
Оқушылар сұраққа жауап береді. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. Ешкі – Шекшеката Жылқы – Қамбарата Қой – Шопаната Сиыр – Зеңгібаба Түйе – Ойсылқара Оқушылар сұраққа жауап береді. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. |
Мақсаты: жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі. Оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қояды. |
бор, пастель. |
|
|
|
|
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 3 минут |
Жануарлар пішіні қандай графикалық өрнектермен безендірілген? Модельден немесе үлгіден қарап, бақылып немесе есте сақтау арқылы саламыз. Мал бейнелерін еске түсіреміз. Мысалы, қой, сиыр, жылқы, түйе бейнесін еске түсірейік, олар қандай еді? Алғаш «төрт түлік» нобайын өз қалауларыңмен үлгіден не малдың өзін бақылап зерттей отырып немесе еске түсіре отырып салып аламыз. |
Оқушылар мұқият тыңдап, сұрақтары болса, қояды. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. Сұраққа жауап береді. Мұғалімнің түсіндірмесін тыңдайды, түсінбесе сұрақтар қояды. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Назар аударыңыз! Балаларға сабақ түсіндіріп, тапсырмалар беріледі. Балалардың жұмысы бағаланып отырады. |
Қажетті құралдар: Түрлі түсті қарындаштар, фломастер, түрлі түсті бор, пастель. |
|
Жеке орындау. 15 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Төрт түліктің суретін есте сақтау немесе бақылау арқылы бейнелейді. (ҚЕ) Қауіпсіздік ережесі:
|
Тапсырманы орындайды. Төрт түліктің суретін салып графикалық өрнектермен безендір. Графикалық үлгіге назар аудар. Үлгі бойынша суретті бейнеле. Жануарларды табиғатпен |
Дескрипторлар: -Мұғалімді мұқият тыңдайды. -Берілген тапсырмаларды дұрыс орындайды. - Адам бойын өлшей алады. |
|
|
|
|
байланыстырып сал. Дайын болған суретті түрлі түсті фломастермен өз қалауың бойынша безендіріп боя. |
|
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке жұмыс 3 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына ілуді ұсыну. |
Оқушылар салған суреттерін көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар: - Берілген тапсырманы дұрыс орындайды. |
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 7 минут
|
Кері байланыс. Оқушыларға сыныптастарының суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшаларын» ұнатқан суретінің үстіне жапсыруды ұсыну. Қорытынды сұрақтар Графикалық сызықтар саған қандай көмек берді? Қандай жанрда сурет салдың? Түсті графика және штамп қандай болады? Графикалық өрнектермен салған сурет несімен ерекше болды? |
Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына іледі. Жұлдызшаларын көрмедегі суреттерге жапсырады. |
Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 19 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырып |
5. Атадан қалған асыл мұра |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Кескіндеме |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Кескіндеме. Ұлттық дастарқан. «Гризайль» әдісі |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес |
3.3.3.1 Бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде қоршаған әлемнің ерекшеліктерін түсіндіру және кескіндеме құралдары |
|
оқу мақсаты: |
арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Натюрморт жанрында сурет салуды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Психологиялық ахуал қалыптастыру: Мейірімді жүрекпен, Ақпейілді тілекпен, Амандасып алайық, Бір жадырап қалайық! (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі. Натюрморт дегеніміз не? Натюрморт түрлерін ата. Ұлттық натюрморт дегенді қалай түсінесің? |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Сұрақтарға жауап береді. Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталап, айтады. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
|
Интербелсенді тақта. Оқулық, қажетті құрал-жабдықтар: А4 формат альбом, қарындаш, өшіргіш, бояу, гуашь, су құятын ыдыс, палитра. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Натюрморт – жансыз заттарды бейнелеу өнері. Суретші алдымен түрлі тұрмыстық заттар мен жеміс-жидек, тағамдарды топтастырады. Осы заттарды табиғи қалпында бейнелейді. Заттарды бір-біріне үйлестіріп қою керек, сонда композиция құрылымы дұрыс болады. Натюрморт – кескіндеме өнерінің жанры. Натюрморт композициясын кез келген шеңбер, шаршы, үшбұрыш, тіктөртбұрыш, сопақша сияқты геометриялық фигураның ішінде салуға |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. |
Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Оқушылар жаңа ақпаратпен танысады. Натюрморт не екенін біледі. |
Интербелсенді тақта Гуашь, су құятын ыдыс, қылқалам, жай қарындаш, өшіргіш. |
|
|
болады. (Т) Суреттегі натюрморт үлгілері қандай геометриялық фигуралардың ішінде салынған деп ойлайсың?
Натюрморттағы заттардың орналасу заңдылығын түсіндір.
Гризайль (күңгірт бояу) – бір ғана түспен орындалатын кескіндеменің түрі. Гризайльде жарық пен қараңғыны үйлестіру маңызды. |
Сұрақтарға жауап береді. Суреттерін көре отырып, тыңдайды, түсінбегендерін сұрап, сұрақтар қояды. |
Гризайль әдісін біледі. Натюрморт түрлерін біледі айта алады. |
|
|
Сабақтың ортасы Мағынаны ашу. 20 минут
|
ЖЖ) «Орында» айдары. Практикалық тапсырманы орындау кезеңдерін мұғалім бейнематериалды көрсете отырып түсіндіреді. Салу жолын түсіндіреді. Назар аудару керек жерлеріне көңіл бөледі. Оқушылардың партада дұрыс отыруын, құралдарын парта үстіне дұрыс орналастыруын қадағалайды. Көмек қажет балаларға кеңес |
Практикалық тапсырманы орындау. Сусын құятын ыдыстың суретін саламыз. Қағаздың ортасына үлкен көлемде сопақша пішін сыз. Сопақша пішінді ыдыстың пішініне |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды. Дескрипторлар:
|
Гуашь, су құятын ыдыс, қылқалам, жай қарындаш, өшіргіш.
|
|
|
береді. Сергіту сәті. Кәне, қанат жазайық. Қарлығаш боп ұшайық. Ұшып-ұшып алайық. Орнымызға қонайық. |
келтіреміз. Ыдыстың бетіне қарай ожаудың суретін сызамыз. Салынған суретті сулы бояумен бояп шығамыз. Ағаштың түсін бояудың қызыл және қоңыр түсін араластыра отырып, шығарып аламыз. Алынған түспен ыдысты бояп шығамыз. Оқушылар сергіту сәтін жасайды. |
|
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну. |
Оқушылар гуашьпен салған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар:
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
«Еркін микрофон» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды. Натюрморттың түрін білдіретін сөздерді тауып оқы. Кескіндеме, сәндік, пейзаж, реалистік, сәулет, абстрактілі, геометриялық. Қандай жанрда сурет салдың? Сәндік натюрморттың негізгі белгілерін ата. Натюрморт салу несімен ерекшеленеді? Мақсаты: оқушыны алған білімін саралай білуге дағдыландыру. Тиімділігі. Тақырып бойынша оқушылардың пікірін |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Оқушылар ермексаздан жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды. Яғни «Дұрыс, келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1–10 балдық жүйе бойынша, оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
|
|
анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Саралау. Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. Көрме ұйымдастыру. |
|
|
|
№ 20 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырып |
5. Атадан қалған асыл мұра |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Кескіндеме |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Кескіндеме. Туған жер |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.3.3.2 "Есте сақтау арқылы сурет салу" және "Бақылау арқылы сурет салу" ұғымдарын білу, бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, кескіндеме құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Пейзаж жанрында сурет салуды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Гүлмен тілек» әдісі арқылы оқушылардың бір-біріне жақсы тілек айту арқылы жағымды ахуал қалыптастыру. (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Психологиялық ахуалға |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау. |
Интербелсенді тақта. Оқулық, қажетті құралдар: А4 формат альбом, қарындаш, өшіргіш, |
|
|
тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі. Пейзаж жанры нені бейнелейді? Пейзаж түрлерін есіңе түсір. Туған жер табиғаты туралы не білесің? |
берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталап, айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
|
бояу, акварель, су құятын ыдыс, палитра. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Суретшілер табиғатты көзбен көріп бақылау арқылы оның көркем көрінісін әртүрлі тәсілмен бейнелейді. Алуан түрлі түс табиғаттың әсемдігін көрсетеді. Көлемі бірдей заттар әртүрлі қашықтықтан түрлі көлемде көрінеді. Жақындағы зат үлкен, алыстағы зат кішкентай болады. Демек, жақында орналасқан затты алыста тұрған заттан үлкендеу етіп бейнелеу қажет. Төмендегі картиналарға назар сал. Картинадан қандай көріністі байқадың? Картиналарда перспективалық заңдылықтардың сақталғандығын дәлелдеңдер.
Жауапты толықтырып, екі суретті салыстыр. |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Ойларын ортаға салып дәлелдейді. |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Оқушылар жаңа ақпаратпен танысады Пейзаж не екенін біледі. Сулы акварельмен салу әдісін біледі. Пейзаж түрлерін біледі айта алады. Перспектива заңдылыңын меңгереді. |
Интербелсенді тақта Акварель, су құятын ыдыс, қылқалам, жай қарындаш, өшіргіш. |
|
|
|
1-сурет – графика. 2-сурет – пейзаж. |
|
|
|
Сабақтың ортасы Мағынаны ашу. 20 минут
|
(Ұ) Талқылау
«Орында» айдары. Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Сергіту сәті: Кәне, қанат жазайық. Қарлығаш боп ұшайық. Ұшып-ұшып алайық. Орнымызға қонайық. |
Пейжаз түрлерімен танысады. Практикалық кезеңде мұғалімнің нұсқаулығымен тапсырманы орындау. Оқушылар сергіту сәтін жасайды. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды. Дескрипторлар:
|
Акварель, су құятын ыдыс, қылқалам, жай қарындаш, өшіргіш.
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну. |
Оқушылар жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар:
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
«Ойлан, тап!» ойынын ойнайық. Егер суретте
бейнеленсе, онда сурет қалай аталады? Қандай жанрда сурет салдың? Бүгін сабақта не үйрендің? |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. |
Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды. Яғни «Дұрыс, келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1–10 балдық жүйе бойынша, оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. |
|
|
|
Сулы акварель техникасының ерекшелігін айт?. Мақсаты: оқушыны алған білімін саралай білуге дағдыландыру. Тиімділігі. Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Саралау. Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. Көрме ұйымдастыру. |
Оқушылар салған жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 21 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырып |
5. Атадан қалған асыл мұра |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Мүсін |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Мүсін. Балбалтас |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.3.4.1 бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде қоршаған әлемнің ерекшеліктерін білу және сипаттау. Мүсін құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Ермексаздан жұмыр мүсін сомдауды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. |
|
Интербелсенді тақта. |
|
Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Достық шеңбері» – жылулық шеңбері. Оқушылар шеңберге жиналады. Мұғалім ортаға орындық қойып, кез келген балаға отыруды ұсынады. «Күлгін көзілдірікті» киіп (Күн сәулесінен қорғайтын әйнегі күлгін түсті көзілдірік жарайды), сол арқылы адамның ең жақсы қасиеттерін көруге болатынын айтады. Оқушылар отырған баланың жақсы қасиеттерін айтады. Оқушылар қалаулары бойынша көзілдірікті кезекпен киіп, ортадағы баланы мадақтайды. Мүсін өнері нені бейнелейді? Мүсін түрлерін есіңе түсір. Балбал тас мүсіндер туралы естігеніңді айтып бер. |
Оқушылар шеңберге жиналады. Көзілдірікті киіп, ортадағы оқушының жақсы қасиеттерін айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Ермексаз, арнайы тақтайша, стектер, ілмектер. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Қазақ жерінде адам бейнесіндегі ескерткіштер көп кездеседі. Бұлар көне заманнан бері келе жатыр. Оларды балбалтас деп атайды. Балбал – көне түркі сөзі. Мағынасы – соғу, қағу. Балбал тасты сопақ тастардан тұрғызған. Олар Орталық Қазақстан, Жетісу өңірінде көп. – Cуреттердегі мүсіндер қалай аталады? Қандай материалдан жасалғанын анықтаңдар.
Мүсін дегеніміз – ермексаз, сазбалшық, тас, ағаш |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Мүсін өнері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. |
Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторлар:
|
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер |
|
|
және металл сияқты материалдардан жасалған көлемді-пішіндік бейне. Жұмыр мүсін үшөлшемді, жан-жағынан көрінетін толық көлемді-пішіндік бейне түрінде болады. |
|
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Жұмыс бастар алдында құрал-жабдықтарды түгендейміз. Мына тас мүсіндерді зертте. Балбал тас мүсінін ермексазбен орында. Қызыл түсті ермексазды илеп, жұмсартып ал. Үштен бір бөлігінен басын жаса. Көзін, мұрнын, аузын үшкір затпен сызып, қырғыш пышақпен пішінін шығар. Жіңішке ермексаз илеп алып, ұсақ бөлшектерін жасап, мүсінді толықтыр. Сергіту сәті: «Көңілді күн» https://youtu.be/xyS4WWbtttM?si=tmcNar- jGEVLfSGg (ҚЕ) Ермексазды арнай тақтайшада орында, жұмыс кезінде ермексазды аузыңа салма. Стек, ілмек құралдарды қолданғанда қауіпсіздік ережесін сақта. Жұмыс орныңды таза ұста. |
Практикалық тапсырманы орындау. Жұмыс бастар алдында, құрал-жабдықтарды түгендейміз. Мына тас мүсіндерді зертте. Балбал тас мүсінін ермексазбен орында. Қызыл түсті ермексазды илеп, жұмсартып алады. Үштен бір бөлігінен басын жасайды. Көзін, мұрнын, аузын үшкір затпен сызып, қырғыш пышақпен пішінін шығарады. Жіңішке ермексаз илеп алып, ұсақ бөлшектерін жасап, мүсінді толықтырады. Сергіту сәтін орындайды. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Шығармашылық жұмыстың сәнді шығуына назар аудара отырып, бірін-бірі бағалау. Дескрипторлар: - Ермексазды илеуді біледі. Мүсіннің пішінін келтіріп жасай алады. Құралдарды дұрыс қолдана біледі. |
https://youtu.be/xyS4W WbtttM?si=tmcNar- jGEVLfSGg Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі» Оқушыларға жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну керектігі айтылады. |
|
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. |
Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. Жұмысын аяқтаған оқушылар өз жұмысы туралы баяндайды. |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
|
Рефлексия. 5 минут
|
«НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. Мүсіннің орындалу тәсілі туралы не білдің? Мүсін өнерінің басқа өнер түрінен айырмашылығы неде? Бүгінгі тақырыптың өзіңе ұнаған ерекшелігін әңгімелеп бер. |
ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. |
|
|
№ 22 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырып |
5. Атадан қалған асыл мұра |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Мүсін |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Мүсін. Апорт алмасы |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.3.4.2 бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде қоршаған әлемнің ерекшеліктерін білу және сипаттау. Мүсін құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Ермексаздан алманы мүсіндеуді үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Жұмыс ережесін келісу Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Нақты, дәл жауап береміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз! Өткен тақырыпты есіңе түсір. Апорт алмасы туралы не білесің? Оның пайдасы туралы айт. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар шеңберге жиналады. Көзілдірікті киіп, ортадағы оқушының жақсы қасиеттерін айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Интербелсенді тақта. Ермексаз, арнайы тақтайша, стектер, ілмектер. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Апорт – ең үлкен алманың түрі. Ол таулы жерде өседі. Апорт – Алматы қаласының символы. (Ұ) Оқулықтағы алманың мүсіндері бойынша жұмыс жүргізу. Алматы қаласы мен апорт алмасының байланысы бар ма?
Төмендегі суреттерге назар аудар. Қандай материалдардан жасалғанын анықта. Тағы қандай материалдан жасауға болады? |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Мүсін өнері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. Сурет бойынша сұрақтарға жауап береді. Қандай тматериалдан жасалғанын анықтайды. Қалай анықтағанын түсіндіреді. Бірінші |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторлар:
|
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер |
|
|
«Есте сақта» айдары бойынша папье-маше туралы қызықты мәліметтермен таныстырады. Папье-маше дегеніміз – желімдеуге келетін қағаз, крахмал, гипс тағы басқа заттардың қоспасынан дайындалған масса. Папье-машеден муляж, маска, ойыншық, қораптар жасалады. |
алманың металдан, екінші алманы ермексаздан (сазбалшықтан), үшінші алманың ағаштан мүсінділгенін айтады. Тағы қандай материалдан жасауға болатынын топтасып анықтайды, өздерінің нұсқасын айтады. Оқулықтағы берілген мәліметті оқып, қосымша білім алады. Өздерінің қосымша білетін мәліметтері болса, бөлісуіне болады. |
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Жұмыс бастар алдында, құрал-жабдықтарды түгендейміз. Алманың сыртына кез келген жақпа майды, кремді жағамыз. Артығын майлық қағазбен сүртеміз. Суға езілген қағаз бөліктерін жабыстырып, алманың бетін жабамыз. Осылайша үш рет қабаттаймыз. Әр қабаттың арасына желім жағамыз. Кепкеннен кейін алманы дәл ортасынан екіге бөлеміз. Ішіндегі алманы шығарып, қалыптың ішіне желім жағып, қағаз жабыстырамыз. Алманың кесілген жеріне желім жағып, сыртына |
Практикалық тапсырманы орындау. Жұмыс бастар алдында, құрал-жабдықтарды түгендейді. Алманың сыртына кез келген жақпа майды, кремді жағады. Артығын майлық қағазбен сүртеді. Суға езілген қағаз бөліктерін жабыстырып, алманың сыртын жабады. Осылайша үш рет қабаттайды. Әр қабаттың арасына желім жағады. Кепкеннен кейін алманы дәл ортасынан екіге |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Шығармашылық жұмыстың сәнді шығуына назар аудара отырып, бірін-бірі бағалау. Дескрипторлар: - Қағазды суға езіп илеуді біледі. Мүсіннің пішінін келтіріп жасай алады. Құралдарды дұрыс қолдана біледі. |
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
|
сулы қағазды желімдеп шығамыз. Кепкеннен кейін алманың сыртын боя. Бояудың кебуін күт. Сергіту сәті: «Алма кетті домалап». https://youtu.be/to3BpGzdxA0?si=LnrSxZ5BsmHC Becc ҚЕ Ермексазды арнай тақтайшада орында, жұмыс кезінде ермексазды аузыңа салма. Стек, ілмек құралдарды қолданғанда қауіпсіздік ережесін сақта. Жұмыс орныңды таза ұста. |
бөледі. Ішіндегі алманы шығарып, қалыптың ішіне желім жағып, қағаз жабыстырады. Алманың кесілген жеріне желім жағып, сыртына сулы қағазды желімдеп шығады. Кепкеннен кейін алманың сыртын бояйды. Бояудың кебуін күтеді. Сергіту сәтін орындайды. |
|
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі» Оқушыларға жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну керектігі айтылады. |
|
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. Жұмысын аяқтаған оқушылар өз жұмысы туралы баяндайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. Мүсіннің қандай түрлері мен тәсілдерін білдің? Бүгінгі тақырыптың өзіңе ұнаған ерекшелігін әңгімелеп бер. Бүгінгі тақырыптың өзіңе ұнаған ерекшелігін әңгімелеп бер. |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
№ 23 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырып |
6. Атақты тұлғалар |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Сәндік-қолданбалы өнер |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Зергерлік бұйымдар |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.3.5.1 Бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, қоршаған әлемнің ерекшеліктерін түсіндіру және сәндік-қолданбалы өнер құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Зергерлік бұйымның нобайын салуды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Жұмыс ережесін келісу Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Нақты, дәл жауап береміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз! Өткен тақырыпты есіңе түсір. Зергер дегеніміз кім? Үйлеріңде зергерлік бұйымдардың қандай түрлері бар? |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар шеңберге жиналады. Көзілдірікті киіп, ортадағы оқушының жақсы қасиеттерін айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Интербелсенді тақта. А4 формат альбом, қарындаш, өшіргіш, бояу, гуашь, су құятын ыдыс, палитра. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе |
(ҰЖ) Талқылайық! Қазақ халқы «Қолөнер – мол өнер» дейді. |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер |
|
10 минут
|
Қолөнердегі көрнекті саланың бірі – зергерлік өнер. Қазақ халқының сәндік-қолданбалы өнері – барынша дамыған, бағалы әрі мол мұра. Оның ішінде зергерлік өнер өте жақсы дамыған. Суреттердегі зергерлік бұйымдарды ата. Олардың қандай материалдардан жасалғанын анықта.
Қазақтың арулары кеуделеріне алқа, құлақтарына сырға, шаштарына шолпы, білектеріне білезік тағып жүрген. Белгілі суретші-этнодизайнер Дәркембай Шоқпарұлы зергерлік өнердің дамуына көп еңбек сіңірді.
Білгім келеді Жүзік – зергерлік бұйым. Жүзікті сақина, балдақ деп те атайды. Балдақ деп көзі жоқ сақинаны айтады. Ерте заманда балдақты тек ер адамдар таққан. |
қояды. Қазақ халқының қолөнері туралы ақпаратпен танысады. Тыңдайды, түсінбегендерін сұрайды. |
жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторы:
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Практикалық тапсырманы мұғалімнің нұсқаулығымен орындату.
Сергіту сәті: «Сәлем сәлем» https://youtu.be/qM2j9lq_pEw?si=hf1F1AMVmr vFoTvq (https://arqau.kz). Дәулеткерейдің «Қосалқа» күйі ойнап тұрады Оқушылар шеңбер болып тұрады, жүзікті бір- бірінің алақанына жылдам сала бастайды. Бір оқушы ортада тұрады. Күй тоқтаған кезде, ортадағы бала жүзік кімнің қолында екенін табу керек. |
Практикалық тапсырманы орындау. Зергерлік бұйымның нобайын салады. Сергіту сәтін орындайды. Оқушылар сергіту сәтін орындай отырып, мұқият болуға, жылдамдыққа, ептілікке, қырғаылыққа үйренеді. Бір жағынан ойы, бойы сергиді. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Шығармашылық жұмыстың сәнді шығуына назар аудара отырып, бірін-бірі бағалау. Дескрипторлар: Нобайын сызуды біледі. Гуашьпен бояуды біледі. Құралдарды дұрыс қолдана біледі. |
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі» Оқушыларға жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну керектігі айтылады. |
|
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут |
Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. Жұмысын аяқтаған оқушылар өз жұмысы туралы баяндайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. Зергерлік бұйымның қандай түрлері мен жасалу |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
|
|
тәсілдерін білдің? Зергерлік өнердің басқа өнер түрінен ерекшелігі неде? |
ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. |
|
|
№ 24 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырып |
6. Атақты тұлғалар |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Сәндік-қолданбалы өнер |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Атақты зергерлер |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.3.5.2 "Стильдеу" және "жалпылау" ұғымдарын және оларды бейнелер мен пішіндер көмегімен сәндік-қолданбалы өнер құралдары арқылы білдіру мүмкіндіктерін білу және түсіндіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Зергерлік бұйымды сымнан жасауды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Жұмыс ережесін келісу Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Нақты, дәл жауап береміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз! Өткен тақырыпты есіңе түсір. Зергер дегеніміз кім? Үйлеріңде зергерлік бұйымдардың қандай түрлері бар? Атақты зергерлерді білесің бе? |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар шеңберге жиналады. Көзілдірікті киіп, ортадағы оқушының жақсы қасиеттерін айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Интербелсенді тақта. Сым, кемпірауыз, бисер мен моншақтар. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Қазақ зергерлері зергерлік бұйымдарды көбінесе күмістен соққан. Олар бұйымдарды ұлттық ою- өрнектермен өрнектеген. Елімізде зергерлік өнермен айналысып, елге танымал болған зергерлер көп. Олар: Таймас Мұқашев, Берік Әлібай, Дәулет Дәркембайұлы тағы басқалар. Олар жасаған шолпы, білезік, жүзік және алқалар ұлттық бұйымдардың ерекшелігін көрсетеді.Төмендегі суреттерге назар аудар. Қандай материалдардан жасалғанын анықта. Оларды жасайтын адамды кім деп атайды? |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторлар:
|
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер |
![]()
|
|
«Білгім келеді» айдары Шолпы – зергерлік бұйым. Әсем шиыршықталған күміс үзбе бауға 9 теңге бекітіледі. Шолпы шаштың ұшына бірге өріледі. |
Мүсін өнері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. |
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Өткен сабақтағы нобай бойынша сым, бисер және моншақтан зергерлік бұйым жаса.
|
Практикалық тапсырманы орындайды. Сыммен қауіпсіз жұмыс істеу ережелерін естеріне түсіреді. Қолданылатын құралдарды дұрыс ұстап дағдыланады. Алдымен өрнектің нобайын смызып алады. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Шығармашылық жұмыстың сәнді шығуына назар аудара отырып, бірін-бірі бағалау. Дескрипторлар: Нобайын сызуды біледі. Гуашьпен бояуды біледі. Құралдарды дұрыс қолдана біледі. |
|
|
|
Сергіту сәті: «Сақина салу» ойыны (https://arqau.kz). Дәулеткерейдің «Қосалқа» күйі ойнап тұрады https://youtu.be/jPy4GeiQrkM?si=9u_3Z29vwG8- FfB8 Оқушылар шеңбер болып тұрады, жүзікті бір- бірінің алақанына жылдам сала бастайды. Бір оқушы ортада тұрады. Күй тоқтаған кезде, ортадағы бала жүзік кімнің қолында екенін табу керек. (ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелері:
|
Сергіту сәтін орындайды. |
|
https://youtu.be/jPy4Gei QrkM?si=9u_3Z29vwG 8-FfB8 Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі» Оқушыларға жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну керектігі айтылады. |
Көрмеге өздері жасаған бұйымдарын қояды. |
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. Жұмысын аяқтаған оқушылар өз жұмысы туралы баяндайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді.
|
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
№ 25 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырып |
6. Атақты тұлғалар |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Дизайн және сәулет (көркем құрылымдау және модельдеу). |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Дизайн және сәулет. Ғарышкер ұшқан зымыран |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.3.6.1 Бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, қоршаған әлемнің ерекшеліктерін түсіндіру және дизайн құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Зымыранның моделін үйлестіріп жасауды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі. Өткен тақырыпты есіңе түсір? Ғарыш туралы не білесің? Елімізде қандай ғарыш айлағы бар? Қазақ ғарышкерлерін білесің бе? |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталайды. Сұрақтарға жауап береді. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
|
Интербелсенді тақта. Оқулық. Қажетті құрал- жабдықтар: Aқ және түрлі түсті қағаз, фольга, қатырмақағаз, пенопласт, желім, қайшы. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Қазақстан ғарышкерлері – Тоқтар Әубәкіров, Талғат Мұсабаев және Айдын Айымбетов те бар. Олардың есімдері Қазақстанның тарихында мәңгі қалады. |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар |
Интербелсенді тақта. |
|
|
Дизайнда заттың пішіні мен моделі шығармашылық ізденіс, қиял арқылы қоршаған ортадан алынады. Әрқашан қандай да бір затты ойлап табу алдында оның нобайы салынады. Оны дизайнер- суретші қағаз бетіне салады, сызады немесе компьютерлік бағдарламада жобалайды. Дизайнер-суретші алдымен заттың пішінін, түсін және ою-өрнектерінің қаншалықты үйлесетінін таңдайды. Осыдан кейін ғана заттың моделі дайындалады. |
|
қойылады. Дескрипторлар: Оқулықтағы берілген тапсырманы мазмұнды түсінеді. «Динамика. Статика. Ритм» ұғымын есте сақтайды. Зергерлер туралы ақпарат алады алады. Сұрақтарға жауап бере алады. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Жұмыс бастар алдында заттарымызды түгендейміз. Керек құрал-жабдықтар: қайшы, қағаз, сызғыш, қарындаш. Ақ қағазды ұзынынан орап, цилиндр пішінін жасап, желіммен бекітеміз. Қызыл түсті қатырмақағазды бүктеп, бірнеше үшбұрыш қиып аламыз. Үшбұрыштарды қиып, бір-біріне беттестіріп желімдейміз. Тілік жасап, бірінің үстіне бірін кигіземіз. Бұл үшбұрыштарды цилиндрдің түбіне бекітеміз. Қызыл түсті жолақ қағаз қиып алып, зымыранның қанатының астына желімдейміз. Конус жасау үшін дөңгелек сызып, оны қиып аламыз. Дөңгелектің төрттен бір бөлігін қиып алып тастаймыз. Конус жасап, цилиндрдің төбесіне желімдеп |
Оқушылар мұғалімнің айтқанын тыңдайды, көргенін орындайды. Ақ қағазды ұзынынан орап, цилиндр пішінін жасап, желіммен бекітеді. Қызыл түсті қатырмақағазды бүктеп, бірнеше үшбұрыш қиып алады. Үшбұрыштарды қиып, бір-біріне беттестіріп желімдейді. Тілік жасап, бірінің үстіне бірін кигізеді. Бұл үшбұрыштарды цилиндрдің түбіне бекітеді. Қызыл түсті жолақ қағаз |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Дескрипторлар:
|
|
|
|
орнатамыз. Цилиндр мен конустың бекітілген жеріне көк түсті қағаздан қиып алынған таспаны желімдейміз. Зымыранның терезесін жабыстырамыз. ҚЕ Қайшымен жұмыс істеген кезде сақтауға тиіс қауіпсіздік ережесін сақта. Желімді партаға жақпа. Жұмыстың соңында қолыңды жу. Сергіту сәті: «Мен ғарышкер боламын». https://www.youtube.com/watch?v=Dcw6X- TPQdM «Мен ғарышкер боламын» әніне би қимылдарын орындайды. |
қиып алып, зымыранның қанатының астына желімдейді. Конус жасау үшін дөңгелек сызып, оны қиып алады. Дөңгелектің төрттен бір бөлігін қиып алып тастайды. Конус жасап, цилиндрдің төбесіне желімдеп орнатады. Цилиндр мен конустың бекітілген жеріне көк түсті қағаздан қиып алынған таспаны желімдейміз. Зымыранның терезесін жабыстырамыз. Оқушылар сергіту сәтін жасайды. |
|
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылардың жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну. |
Оқушылар жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
«Еркін микрофон» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды. Қандай дизайн түрлері мен орындау тәсілдерін білдің? Динамика, статика, ритм дегеніміз не? Дизайн өнерінің басқа өнер түрінен айырмашылығы неде? |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. |
Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды: «Дұрыс, келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1–10 балдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. |
|
|
|
Бүгінгі тақырыптың өзіңе ұнаған ерекшелігін әңгімелеп бер? |
Оқушылар жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 26 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырып |
6. Атақты тұлғалар |
|
Бөлім |
Бізді қоршаған әлем |
|
Бөлімше |
Дизайн және сәулет (көркем құрылымдау және модельдеу). |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Дизайн және сәулет. Қазақ сәулетшілері және заманауи сәулет өнері |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.3.6.2 Бейнелер мен пішіндерді зерттеу кезінде олардың айырмашылықтары мен ұқсастықтарының себептерін түсіне отырып, қоршаған әлемнің ерекшеліктерін түсіндіру және сәулет құралдары арқылы таныс бейнелер мен пішіндерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Заманауи сәулет өнері үлгілерімен танысады. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ойқозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Сыныптастарының пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі. Өткен тақырыпты есіңе түсір? Қазіргі бәрімізге белгілі ғимараттарды ата. |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Психологиялық ахуалға берілген өлең шумақтарын мұғаліммен бірге қайталайды. Сұрақтарға жауап береді. |
Оқушыларды қол шапалақтау арқылы бағалау.
|
Интербелсенді тақта. Оқулық. Қажетті құрал- жабдықтар: Босаған қорап, түрлі түсті қатты қағаз, желім сызғыш, қайшы, жай қарындаш. |
|
|
Ол ғимараттарды жасаған сәулетшілердің кім екенін білесің бе? |
|
|
|
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық!
Сәулет өнерінің маманын сәулетші дейді. Сәулетші ғимараттардың сипатын жобалайды, нобайын сызады. Төлеу Бәсенов, Адамбек Қапанов – Қазақстанның тұңғыш кәсіби сәулетшілері. «Білесің бе?» рубрикасы бойынша берілген мәліметпен танысады. Қосымша мәліметтермен таныстыруға болады. Тарихқа зер салсақ, қазақ даласында құрылыс ерте дәуірлерде басталған. Жетісу мен Шу бойы, Сыр жағалауы, Арыс пен Талас өзендерінің бойы, Ұлы Жібек жолының өн бойында өркениет пен ежелгі қала мәдениеті дамып, бірегей сәулет өнерінің туындылары бой көтерді. Қожа Ахмет Ясауи, Айша бибі, Қарахан кесене- |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Қосымша мәліметтермен танысады. |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторлар: Оқулықтағы берілген тапсырманы мазмұнды түсінеді. Сәулетшілер туралы ақпарат алады. Сұрақтарға жауап бере алады. |
Интербелсенді тақта. Ақпарат дереккөзі: https://massaget.kz/lay fstayl/alemtanu/Qazaqs tanym/63640/ |
|
|
күмбездері, Сыр бойында жатқан қалалар – соның дәлелі. Ал әлемдік сәулеттік ескерткіштер Хеопс, Хефрен, Артемида ғибадатханасы, Римдегі Колизей, Тәж-Махал т.б. Римде алғашқы көп қабатты үйлер тұрғызылған. Бұлардың бәрі ежелгі дәуірлердегі белгілі де, зиялы тұлғаларға арналған ескерткіштер. Астана қаласындағы ғимараттардың құрылысындағы ерекшеліктер туралы айтыңдар.
|
|
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Жұмыс бастар алдында заттарымызды түгендейміз. Керек құрал-жабдықтар: қайшы, қағаз, сызғыш, қарындаш.
|
Оқушылар мұғалімнің айтқанын тыңдайды, көргенін орындайды. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Дескрипторлар: Оқулықтағы берілген тапсырманы түсінеді. Ғимаратты зерттейді. Суретін салып түстерін ажырата алады. Композициясын нақтылайды. Құралдарды дұрыс қолдана біледі. |
|
|
|
ҚЕ Қайшымен жұмыс жасау кезінде қауіпсіздік ережесін сақта. Жұмыс орныңды таза ұста. Желімді партаға жақпа, жұмыстан кейін қолыңды жу. Сергіту сәтінде музыка әуенімен құрылысшыны қимыл-қозғалыспен көрсетеді. (https://www.youtube.com/watch?v=8_PZMM7Q f-E ): Қолында қалағы Зәулім үй салады Ол кім? (Құрылысшы) |
Оқушылар сергіту сәтін жасайды. |
|
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылардың жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну. |
Оқушылар жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
«Еркін микрофон» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды. Елімізден шыққан белгілі сәулешілерді ата. Сәулет өнерінің басқа өнер түрінен ерекшелігі неде? Бүгінгі тақырыптың өзіңе ұнаған ерекшелігін әңгімелеп бер? |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. Оқушылар ермексаздан жасаған жұмыстарын көрмеге ұсынады. |
Мұғалім оқушыларды «Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды: «Дұрыс, келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1–10 балдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады. Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 27 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
7. Бәрін білгім келеді |
|
Бөлім |
Шығармашылық |
|
Бөлімше |
Графика |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
«Қуаныш» тақырыбында линогравюра орындау |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.4.2.1 Графика әдістері мен техникалары негізінде таңдау арқылы идеяларды шығармашылықпен ұсыну және сезімдерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Гравюра мен линогравюраның не екенін біледі. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: (Ұ) Жабырқауды білмейміз, Жалқаулықты сүймейміз. Біз талантты жас ұлан, Үлгі аламыз жақсыдан.
(ҰЖ) Талқылайық! Гравюра – тақтаға ойылы басылып салынған графика өнерінің түрі. Гравюра ойық не дөңес гравюра болып бөлінеді. Гравюраның тағы бір түрі – линогравюра. Ол – линолеум немесе соған ұқсас материалға ойып бейнелеу әдісі. Грация – қимыл-қозғалыстағы нәзіктік пен әсемдік. Көркем идея – шығарма мазмұнын айқындайтын негізгі, басты ой.
|
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар мұғаліммен бірге қайталайды. Сұрақтарға жауап береді. Оқушылар сұраққа жауап береді. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. Оқушылар сұраққа жауап береді. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. |
Оқушылардың бояған суреттерін таныстыру кезінде ауызша мадақтау. «Жарайсың!» «Дұрыс айтасың!» «Керемет сурет!» «Өте ұқыпты боялған!» «Сенің қолыңнан бәрі келеді!» сияқты тіркестерді пайдалану. Мақсаты: жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі. Оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог |
Тақтаға ілінетін көрнекіліктер, мұғалім тақтаға сызып көрсетеді. Гуашь, қарындаш, су құятын ыдыс, қылқалам, жемістер кеңсе пышақтары. |
|
|
түсінгендеріңді айтып беріңдер.
|
|
және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 3 минут |
Модельден немесе үлгіден қарап, бақылап немесе есте сақтау арқылы саламыз. Алғаш нобайын өз қалауларыңмен үлгіден не өзін бақылап зерттей отырып немесе еске түсіре отырып салып аламыз. |
Оқушылар мұқият тыңдап, сұрақтары болса, қояды. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Назар аударыңыз! Балаларға сабақ түсіндіріп, тапсырмалар беріледі. Балалардың жұмысы бағаланып отырады. |
|
|
Жеке орындау. 15 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. (ҚЕ) Қауіпсіздік ережесі:
|
|
Дескрипторлар: -Мұғалімді мұқият тыңдайды. -Берілген тапсырмаларды дұрыс орындайды. - Таңбаның пішінін жасай алады. |
Қажетті құралдар: Гуашь, қарындаш, су құятын ыдыс, қылқалам, жемістер кеңсе пышақтары. Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке жұмыс 3 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына ілуді ұсыну. |
Оқушылар салған суреттерін көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар: - Берілген тапсырманы дұрыс орындайды. |
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 7 минут |
Кері байланыс. Оқушыларға сыныптастарының суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшаларын» ұнатқан суретінің үстіне жапсыруды ұсыну. Қорытынды сұрақтар |
Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына іледі. Жұлдызшаларын көрмедегі суреттерге жапсырады. |
Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
|
|
Қандай графика түрлерімен таныстың? Линогравюраның орындалу тәсілдері мен құралдары туралы не білдің? Берілген иллюстрациялардың қайсысы линогравюра? |
|
|
|
№ 28 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
7. Бәрін білгім келеді |
|
Бөлім |
Шығармашылық |
|
Бөлімше |
Графика |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Кітап графикасы. Алдаркөсе |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.4.2.2 Графикалық жұмысты күрделі тәсілмен таныстырудың түрлі мүмкіндіктерін білу және түсіндіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Кітап графикасының не екенін біледі. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Иллюстрация дегеніміз не? Кітап мұқабасының иллюстрациясына қарап, |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар мұғаліммен бірге қайталайды. |
Оқушылардың бояған суреттерін таныстыру кезінде ауызша мадақтау. «Жарайсың!» «Дұрыс айтасың!» «Керемет сурет!» «Өте ұқыпты боялған!» «Сенің қолыңнан бәрі келеді!» сияқты тіркестерді пайдалану. |
Тақтаға ілінетін көрнекіліктер, мұғалім тақтаға сызып көрсетеді. Түрлі түсті қарындаш, түсті бор, пастель, қағаз, |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
кітап мазмұны не туралы екенін анықтап көр. ҰЖ) Талқылайық! Графика салаларының бірі – кітап графикасы. Кітап графика- сына кітапқа сурет салу, кітаптың бастапқы беттерін, мұқабасын безендіру жатады. Кітап графикасымен суретші-графиктер айналысады. Кітаптың көлемін, сыртқы пішінін, ішкі безендіру жұмыстарын оның маз- мұнына байланыстырып көркемдейді. Кітаптың мұқабасы жұқарақ жұмсақ қағаздан немесе қаттырақ қатырмақағаздан жасалады. Кітаптың мұқабасы былғарыдан жасалатын кезі де болады. Мұқаба – кітап, журнал, дәптердің сырты, тысы.
– Қолыңдағы оқулықты зертте. Мұқабасы қалай безендірілген? Мұқабаның құрылымы:
Кейде:
|
Сұрақтарға жауап береді. Оқушылар сұраққа жауап береді. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. Оқушылар сұраққа жауап береді. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. |
Мақсаты: жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі. Оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
қатырмақағаз, түрлі түсті қағаздар, қайшы, желім. |
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 3 минут |
|
Оқушылар мұқият тыңдап, сұрақтары болса, қояды. |
|
Қажетті құралдар: Түрлі түсті қарындаш, түсті бор, пастель, қағаз, қатырмақағаз, түрлі түсті қағаздар, қайшы, желім. |
|
Жеке орындау. 15 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Иллюстрация туралы түсінікті естеріне түсіреді. Алдаркөсе туралы білетін аңыздарын еске түсіреді. Оның қандай кейіпкер екенін сұрайды. Алдаркөсе – көңілді кейіпкер, яғни оның бейнесін салған кезде оның көңілді болуына назар аударуымыз керек. Түрлі түсті бояу қарындашпен сурет салған кезде қағазды қалай орналастыру керектігін көрсетеді, бояу қарындашпен бояуды тегіс түсіру тәсілдерін көрсетеді. QR арқылы көрсетілген бейнематериалдың көмегімен Алдаркөсенің бейнесін салу процесін түсіндіреді. (ҚЕ) Қауіпсіздік ережесі:
|
Үлгі бойынша Алдаркөсенің суретін салады. Адам денесінің сұлбасын сызып алады. Алдымен домалақ пішінде адамның басын салып алады. Содан кейін денесін, аяқ- қолын анықтап салып шығады. Бет-әлпетіне көзін, қасын, аузын, мұрнын, шашын бейнелейді. Сары, сарғылт түстермен бетін бояп шығарады. Киімін ашық қоңыр түспен, көлеңкесін күлгін түспен бояйды. Артқы фонын, көгілдір аспанды, күлгін тауды, жасыл жер бетін рет- ретімен бояп шығады. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Назар аударыңыз! Балаларға сабақ түсіндіріп, тапсырмалар беріледі. Балалардың жұмысы бағаланып отырады. Дескрипторлар: -Мұғалімді мұқият тыңдайды. -Берілген тапсырмаларды дұрыс орындайды. - Таңбаның пішінін жасай алады. |
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд
|
|
Жеке жұмыс 3 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына ілуді ұсыну. |
Оқушылар салған суреттерін көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар: - Берілген тапсырманы дұрыс орындайды. |
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 7 минут
|
Кері байланыс. Оқушыларға сыныптастарының суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшаларын» ұнатқан суретінің үстіне жапсыруды ұсыну. Қорытынды сұрақтар
|
Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына іледі. Жұлдызшаларын көрмедегі суреттерге жапсырады. |
- Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 29 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
7. Бәрін білгім келеді |
|
Бөлім |
Шығармашылық |
|
Бөлімше |
Кескіндеме |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Жайлауда |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.4.3.1 Кескіндеме әдістері мен техникаларды негізді түрде таңдау арқылы идеяларды шығармашылықпен ұсыну және сезімдерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Лессировкалау тәсілімен композициялық шығарманы орындауды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақы- ты |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі:
(ҰЖ) Талқылайық! Композиция – шығарманың нұсқасы мен құрылымы. Ол – идеяларды шығармашылықпен ұсыну және ішкі сезімді білдіру тәсілі. Лессировкалау – бояуды селдір, жұқа жағып, оны кептіре отырып қабаттап бояу. Көркем образ – өнер туындысының көркемдік мазмұны, көңіл күйі. Гармония – шығарма бөліктерінің әсем үйлесуі. Төмендегі суреттерден қандай көріністерді байқадың? Табиғат көріністері қандай тәсілмен салынғанын анықтаңдар. Бояудың қалай жағылғанын зерттеңдер.
|
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар мұғаліммен бірге қайталайды. Оқушылар сұраққа жауап береді. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. |
Оқушылардың бояған суреттерін таныстыру кезінде ауызша мадақтау. «Жарайсың!» «Дұрыс айтасың!» «Керемет сурет!» «Өте ұқыпты боялған!» «Сенің қолыңнан бәрі келеді!» сияқты тіркестерді пайдалану. Мақсаты: жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі. Оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
Тақтаға ілінетін көрнекіліктер, мұғалім тақтаға сызып көрсетеді. Акварель, қарындаш, қылқалам, су құятын ыдыс, сурет альбомы, палитра. |
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 3 минут |
Жұмыстың қалай орындалуын түсіндіру. Магнитті тақтада жылжымалы фигуралармен композиция құрастыр. Алғаш фондағы көрсетілген сурет мазмұнына сай, түрлі бейнелердің дайын фигураларын түстеріне, пішіндеріне, мағынасына қарай жылжыта отырып, топтап, композициялық шешімді іздейміз. Фигураларды картина мазмұнын ашатындай етіп іріктеп орналастырамыз. Орналастыру кезінде симметрия, ассимметрия, композициялық орталық, тұтастық, ырғақ (ритм) т.б. композициялық әдіс-тәсілдер мен заңдылықтарды қолдан. Осы шешімдерді пайдалана отырып, лессировка техникасында акварельмен сюжеттік композиция орындаймыз. Парақ бетінде бейнені әртүрлі тәсілдермен көркем орналастырып, композиция құр. |
Оқушылар мұқият тыңдап, сұрақтары болса, қояды. Оқушылар жұмысты орындауға дайындық жұмысымен танысады. Композициялық заңдылық туралы білетіндерімен бөліседі. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Назар аударыңыз! Балаларға сабақ түсіндіріп, тапсырмалар беріледі. Балалардың жұмысы бағаланып отырады. |
Қажетті құралдар: Акварель, қарындаш, қылқалам, су құятын ыдыс, сурет альбомы, палитра. |
|
Жеке орындау. 15 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Бір бет қағазды үшке бөлеміз. Үш бөлікке аспанды, тауды, жерді бояумен бейнелейміз. Рет-ретімен жайлау табиғатының көрінісін саламыз. (ҚЕ) Қауіпсіздік ережесі:
|
Тапсырманы орындайды. Қағаз бетін 3 бөлікке бөледі. Аспанды көгілдір бояумен бояп шығады. Көк түске қызыл түсті араластырып, күлгін түс шығарып алады. Ол түспен тауды бояйды. Шалғын жерді жасыл, кей жерлерін сары түске бояп шығады. Шыршаны жасыл түске қызыл түсті араластырып алынған бояумен бояп шығады. |
Дескрипторлар: -Мұғалімді мұқият тыңдайды -Берілген тапсырмаларды дұрыс орындайды. - Түстерді таңдап араластыра бояуды біледі. |
Қауіпсіздік ережесі жазылған
слайд |
|
Жеке жұмыс 3 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына ілуді ұсыну. |
Оқушылар салған суреттерін көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар: - Берілген тапсырманы дұрыс орындайды. |
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 7 минут
|
Кері байланыс. Оқушыларға сыныптастарының суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшаларын» ұнатқан суретінің үстіне жапсыруды ұсыну. Қорытынды сұрақтар – Кең дала, табиғат кеңістігі мен бөлме ішіндегі кеңістікті салыстырып әңгімеле. |
Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына іледі. Жұлдызшаларын көрмедегі суреттерге жапсырады. |
Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 30 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
7. Бәрін білгім келеді |
|
Бөлім |
Шығармашылық |
|
Бөлімше |
Кескіндеме |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Наурыз мерекесі |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.4.3.2 Кескіндемелік жұмысты күрделі тәсілмен таныстырудың түрлі мүмкіндіктерін білу және түсіндіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Кескіндемені сграффито (немесе граффито) тәсілімен орындауды үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут |
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: – Алдыңғы сабақта лессировкалау туралы не |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар мұғаліммен бірге қайталайды. |
Оқушылардың бояған суреттерін таныстыру кезінде ауызша мадақтау. «Жарайсың!» «Дұрыс айтасың!» «Керемет сурет!» «Өте ұқыпты боялған!» «Сенің |
Тақтаға ілінетін көрнекіліктер, мұғалім тақтаға сызып көрсетеді. Акварель, |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
білдің?
(ҰЖ) Талқылайық! Наурыз мейрамы – ежелгі заманнан қалыптасқан жыл бастауы. Бұл күнді ауыл адамдары атқан таңды қарсы алудан бастайтын. Тазаланған арыққа су жіберіп, ағаш отырғызған. Әр үйде дастарқан жайылып, Наурыз мейрамын ауыл болып тойлаған. Қазақстанда Наурыз мейрамы 22 наурыз күні аталып өтеді. Жалпы, Наурыз парсы, кавказ және түркі халықтарында көктем мейрамы және жыл басы ретінде тойланады.
Оқулықтағы суретті талқылайды. Сграффито – кескіндеме салу техникаларының бірі, тырналған, сызылған деген мағынаны білдіреді. Ол – қабырғаға түрлі түсті бедерлі сылақ арқылы орындалған монументті-сәндік кескіндеме өнері. Бұл өнер алғаш Италияда басталды. Суретшілер ғимарат қабырғаларын сұр түсті цементпен сылап, оның үстінен ақ түсті сылақ түсіреді. Кейде суретті кірпіштің қызыл түсі көрінгенге дейін тырналайды. Көбінесе екі түспен қалдырады. Сграффито қарапайымнан бастап күрделі тәсілге дейін орындалады. Қазақстандағы сграффито 1990 жылдардың орта- |
Сұрақтарға жауап береді. Оқушылар сұраққа жауап береді. Оқушылар қызықты ақпаратпен танысады. |
қолыңнан бәрі келеді!» сияқты тіркестерді пайдалану. Мақсаты: жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі. Оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді. Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
қарындаш, қылқалам, су құятын ыдыс, сурет альбомы, палитра. |
|
|
сында пайда болды. Бізде сграффито өнері енді ғана кәсіби деңгейге көтеріліп келеді. |
|
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 3 минут |
(Ұ) Талқылау Сграффито – кескіндеме салу тәсілдерінің бірі, «тырналған», «сызылған» деген мағынаны білдіреді. Ол – қабырғаға түрлі түсті бедерлі сылақ жасау арқылы орындалатын монументті-сәндік кескіндеме өнері.
Витраж – шыны терезеге салынған түрлі түсті шытырман сурет. Мозаика – түрлі түсті шыны сынықтарынан құрастырылған сурет. |
Оқушылар мұқият тыңдап, сұрақтары болса, қояды. Оқушылар қосымша ақпаратпен танысып, білімдерін толықтырады. |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Назар аударыңыз! Балаларға сабақ түсіндіріп, тапсырмалар беріледі. Балалардың жұмысы бағаланып отырады. |
Қажетті құралдар: акварель, қарындаш, қылқалам, су құятын ыдыс, сурет альбомы, палитра. |
|
Жеке орындау. 15 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Суретті сграффито тәсілімен салуды үйретеді. Бейнематериал арқылы суретті салу кезеңдерін түсіндіреді. Түсірілген бояуды тырмалау арқылы сурет салу тәсілін көрсетеді. Жұмыс орнын таза |
Қағаздың бетін түрлі түсті етіп бояп шығады. Боялған қағаз кепкеннен кейін, бетіне парафин |
Дескрипторлар: -Мұғалімді мұқият тыңдайды. -Берілген тапсырмаларды дұрыс орындайды. - Түстерді таңдап араластыра |
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
|
ұстауларын бақылайды. (ҚЕ) Қауіпсіздік ережесі:
|
жағып шығады. Оның үстінен қара гуашьты қылқаламмен қалыңдатып жағып шығамыз. Кепкеннен кейін қара түстің үстінен ұшы үшкір таяқшамен Наурыз мерекесіне байланысты суретті салып шығамыз. |
бояуды біледі. |
|
|
Жеке жұмыс 3 минут |
Көрме ұйымдастыру. Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына ілуді ұсыну. |
Оқушылар салған суреттерін көрмеге ұсынады. |
Дескрипторлар: - Берілген тапсырманы дұрыс орындайды. |
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 7 минут
|
Кері байланыс. Оқушыларға сыныптастарының суреттерін тамашалап, өздерінің «жұлдызшаларын» ұнатқан суретінің үстіне жапсыруды ұсыну. Қорытынды сұрақтар – Сграффито тәсілі деген не? Сграффитоның витраждан, мозаикадан айырмашылығы неде? |
Оқушылар салған суреттерін көрме тақтасына іледі. Жұлдызшаларын көрмедегі суреттерге жапсырады. |
Оқушылар өзара бірін-бірі бағалайды. |
|
№ 31 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
7. Бәрін білгім келеді |
|
Бөлім |
Шығармашылық |
|
Бөлімше |
Мүсін |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Отбасылық мерекелер |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.4.4.1 Мүсіндік тәсілдері мен техникаларды негізді түрде таңдау арқылы идеяларды шығармашылықпен ұсыну және сезімдерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Жұмыр мүсінді орындап үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыты |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Жұмыс ережесін келісу Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Нақты, дәл жауап береміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз! Сграффито туралы не білдің? Монументті мүсін дегеніміз не? Есіңе түсір. Төмендегі мүсіндерге қара. Ол жерде кімдер бейнеленген? (Оқулықтағы суреттермен жұмыс жүргізіледі). |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар шеңберге жиналады. Көзілдірікті киіп, ортадағы оқушының жақсы қасиеттерін айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Интербелсенді тақта. Тақтайша, түрлі түсті ермексаз, қырғыш-стек, сымтемір, ағаш таяқшалар. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Отбасылық мерекелер жанұядағы адамдардың бір-біріне деген құрметін нығайтады. Отбасындағы адамдар мерекелерде бір-біріне сыйлық жасау, қолдау көрсету арқылы өзара сыйластықтарын көрсетеді. Мереке сайын отбасы мүшелері ата мен әженің шаңырағындағы мол дастарқан басына жиналады. Бір-біріне деген құттықтауларын білдіреді. Қазақ отбасында |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Мүсін өнері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер |
|
|
мерекені қара шаңырақта қарсы алу сияқты отбасылық дәстүр ертеден қалыптасқан. |
|
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(Ұ) Талқылау
Кімдердің мүсіні берілген? Отбасылық көрініс туралы өзіңнің әсеріңді әңгімелеп айт. Монумент – мәнді тарихи жағдайларға, ірі қайраткерлерге, маңызды құбылыстарға арналған көлемді, мағыналы ескерткіш. Оқулықтағы мүсінге назар аудар. Мүсіннің ерекшелігі неде? Мүсінге қарап, өз ойыңды айтып бер. Жоғарыдағы мүсіндерді жасалу жолы бойынша салыстыр. Олардың бір-бірінен айырмашылығы қандай? Қайсысы монументті мүсін екенін анықта. Дәлелде. (ЖЖ) «Орында» айдары. «Анамызға көмек» сергіту жаттығуы (https://www.youtube.com/watch?v=JHK28M9YHz c). Оқушылар орындарынан тұрып, бейнебаяндағы көрсетілген жаттығу түрін жасайды, бірге әндетеді. Ермексазбен жұмыс істеудің қауіпсіздік және тазалық сақтау ережелерін еске түсіреді. Ермексазды арнайы тақтайшада орында, жұмыс кезінде ермексазды аузыңа салма. |
Талдайды, дәлелдеуге тырысады. Сергіту жаттығуын орындайды. Ермексаздан адамның денесі мен басының пішінін жасап алады. Қызғылт және ашық түсті ермексазды жаймарлап алады. Қызыл ермексазды адам |
Дескрипторлар:
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Шығармашылық жұмыстың сәнді шығуына назар аудара отырып, бірін-бірі бағалау. Дескрипторлар: Ермексазды илеуді біледі Мүсіннің пішінін келтіріп жасай алады Құралдарды дұрыс қолдана біледі. |
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд
|
|
|
Стек, ілмек құралдарды қолданғанда қауіпсіздік ережесін сақта. Жұмыс орныңды таза ұста. Бейнематериал арқылы жұмыстың орындалу процесін түсіндіреді. Мүсіндеудің жаймарлау, созу, білтелеу, жеке бөлшектерін біріктіру тәсілдерін көрсетеді, оқушылар қайталап жаттығады. |
денесінің сыртынан орап, артығын қиып, шапанын жасайды. Адамның денесіне басын орнатады. Адамның басына ашық түсті ермексаздан кимешек жасап, жабыстырады. Қолдарын жабыстырады. Кішкентай сәбидің мүсінін жасап, ананың қолына ұстатады. Ана мен баланың бет- әлпетін толықтырып, бейнелейді. |
|
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі» Оқушыларға жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну керектігі айтылады. |
|
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. Жұмысын аяқтаған оқушылар өз жұмысы туралы баяндайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. Өзің орындаған мүсіндердегі байланысты, олардың әсерін, көңіл күйін сипаттап бер. Жұмыр мүсін туралы не білдің? Жұмыр мүсіннің ерекшелігі неде? |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
№ 32 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
8. Демалыс мәдениеті, мерекелер |
|
Бөлім |
Шығармашылық |
|
Бөлімше |
Сәндік-қолданбалы өнер. |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Саябақтағы гүлдер. Панно техникасы |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.4.5.1 Сәндік-қолданбалы өнер тәсілдері мен техникаларды негізді түрде таңдау арқылы идеяларды шығармашылықпен ұсыну және сезімдерді білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Сен панно тәсілімен мүсіндеуді үйренесің. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыты |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Жұмыс ережесін келісу Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Нақты, дәл жауап береміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз! Граффито туралы не білдің? Панно дегеніміз не? |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар шеңберге жиналады. Көзілдірікті киіп, ортадағы оқушының жақсы қасиеттерін айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Интербелсенді тақта. Қарындаш, акварель немесе гуашь бояуы, ватман қағазы, мөлдір пластик, қайшы, желім, кескіш. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Саябақ – адамдардың серуендейтін жасыл жиекті демалыс орны. Оның ішінде түрлі қойылымдарға арналған сахна, кинотеатр т.б. болады. Балалар ойнайтын арнайы аттракциондар да осында. Саябақ ішіндегі ғимараттар заман талабына сай көркем |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Витраж өнері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер |
|
|
безендіріледі. Ойын бөлмелері мен тамақтанатын орындардың терезелеріне түрлі суреттер салынады. Саябақ ішіндегі әр ғимарат қалай безендірілген? Әр ғимараттың қандай орын екенін анықта. |
|
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(Ұ) Талқылау Панно мүсіндік бейнелер немесе түрлі материалдармен де безендіріледі. Панноны түрлі түсті бояумен немесе түсті шыны кесінділермен құрастырып бейнелейді.
Оқулықтағы картиналарға назар аудар. Олар қандай тәсілмен жасалған? Картиналардың ерекшелігі не? Мерекелік не сахналық әсерлі де бейнелі безендіру көркем декорация деп аталады. (ЖЖ) «Орында» айдары. Мұғалім бейнематериал арқылы Жұмыс бастар алдында, құрал-жабдықтарды түгендейміз. Көк түсті қатырмақағазды алып, шетінен 1 см- ден қысқартып, ақ қағаздың үстіне желімде. Қоңыр түсті ермексаздан ағаш бұтақтарын жаса. Ақ түсті ермексазды ширатып алып, кішкентай |
Тыңдайды, сұрақтар қояды. Тапсырманы орындайды. Жұмыс бастар алдында, құрал-жабдықтарды түгендейді. Көк түсті қатырмақағазды алып, шетінен 1 см-ден қысқартып, ақ қағаздың үстіне желімдейді. Қоңыр түсті ермексаздан |
Дескрипторлар:
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Шығармашылық жұмыстың сәнді шығуына назар аудара отырып, бірін-бірі бағалау. Дескрипторлар: Нобайын сызуды біледі Гуашьпен бояуды біледі Құралдарды дұрыс қолдана біледі. |
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
|
бөліктерге бөл. Оларды жаймарлап, гүл күлтелерін жасап ал. Гүлдің ортасындағы түйінін сары түсті ермексаздан жаса. Жасалған гүлдерді бұтақтарға жабыстырып шық. Жасыл түсті ермексаздан кішкентай бөлшектер дайындап, бүршік атайын деген жапырақтар жаса. Оларды бұтақтарға орналастыр. «Анамызға көмек» сергіту жаттығуы (https://www.youtube.com/watch?v=JHK28M9YHz c). Оқушылар орындарынан тұрып, бейнебаяндағы көрсетілген жаттығу түрін жасайды, бірге әндетеді. (ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелері:
|
ағаш бұтақтарын жасайды. Ақ түсті ермексазды ширатып алып, кішкентай бөліктерге бөліп. Оларды жаймарлап, гүл күлтелерін жасап алады. Гүлдің ортасындағы түйінін сары түсті ермексаздан жасайды. Жасалған гүлдерді бұтақтарға жабыстырып шығады. Жасыл түсті ермексаздан кішкентай бөлшектер дайындап, бүршік атайын деген жапырақтар жасайды. Оларды бұтақтарға орналастырады. Сергіту сәтін орындайды. |
|
|
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі» Оқушыларға жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну керектігі айтылады. |
|
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. Жұмысын аяқтаған оқушылар өз жұмысы туралы баяндайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді.
|
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
|
|
|
|
|
|
№ 33 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
8. Демалыс мәдениеті, мерекелер |
|
Бөлім |
Шығармашылық |
|
Бөлімше |
Дизайн және сәулет (көркем құрылымдау және модельдеу) |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Сандық жасау |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.4.6.1 Құрылымдау мен модельдеудің тәсілдері мен техникасын негізді түрде таңдай отырып, дизайн идеяларын шығармашылықпен ұсыну, сезімдерін білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Сандық жасаудың дизайнын үйренеді. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыт ы |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Жұмыс ережесін келісу Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Нақты, дәл жауап береміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз! Өткен сабақта витраж туралы не білдің? Дизайн туралы алған біліміңді есіңе түсір. Сандық пен кебеже дегеніміз не? |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар шеңберге жиналады. Көзілдірікті киіп, ортадағы оқушының жақсы қасиеттерін айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Интербелсенді тақта. Түрлі түсті қағаз, қатырма қағаз, табиғи материалдар, фанера, фольга, желім қайшы, гуашь бояуы. |
|
|
Олардың бір-бірінен қандай айырмашылығы бар? |
|
|
|
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Дизайн – заттың жаңа үлгісі мен көркем конструкциясы, көркем жобалау. Қазақстанда дизайн өнері 1960 жылдан бастап дами бастады. 1987 жылы Қазақстан Дизайнерлер одағы құрылды. Сәндік дизайн, өнеркәсіптік дизайн т.б. туралы мәліметтермен таныстырады.
Білгім келеді Сандық – киіз үй жиһаздарының бірі. Ол заттарды салуға арналған. Сандықтың беті әртүрлі бояумен сырланып, өрнектеледі. |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Дизайн өнері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. Сандық түрлерімен танысады |
Саралау. Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторлар:
|
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер |
|
|
Сандықтың екі бүйіріне тұтқа орнатылады. Суреттегі сандықтар қандай материалдардан жасалған? Сандықтардың безендірілуінде қолданылған тәсілдер туралы айт
|
|
|
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары. Сандық нобайын салып аламыз. Түс пен тондық, түстік, пропорциялық қатынастарын анықтаймыз. Түрлі материалдан түрлі әдіс-тәсілдермен (симметрия, асимметрия, нюанс, ритм, контраст т.б.) әсерлі үлгілер ізденеміз. Сандықшаның жасалу технологиясын бейнематериал арқылы түсіндіреді. Сызбаның шартты белгілерін естеріне түсіреді (бүктеу сызығы, қию сызығы, желімдеу) Өлшемін өз қалауынша өзгерте алады. Сергіту сәті: «Көңілді жаттығу» (https://www.youtube.com/watch?v=xHOGiTnPc 5Q ). Бейнебаян бойынша жаттығу түрлерін орындатады. (ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелерімен таныстырады:
|
Тапсырманы орындайды.
Қаңылтырды өлшемі арқылы қияды.
|
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Шығармашылық жұмыстың сәнді шығуына назар аудара отырып, бірін-бірі бағалау. Дескрипторлар: Нобайын сызуды біледі Гуашьпен бояуды біледі Құралдарды дұрыс қолдана біледі. |
|
|
|
- Тек арнайы жұмыс дәптерінде орында. |
құрыстырады. Алдымен қорабы мен қақпағын жинап, шегелеп, содан кейін қораптың бет жағына чеканка орнатады. Екі бүйіріне тұтқа қағып, топсаларымен кекілін бекітеді. Сергіту сәтін орындайды. |
|
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі» Оқушыларға жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну керектігі айтылады. |
|
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. Жұмысын аяқтаған оқушылар өз жұмысы туралы баяндайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. Сандық туралы не білдің? Сандықтың өзіңе ұнаған ерекшелігі болды ма? Сандықтың басқа өнер туындыларынан айырмашылығы неде? |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
№ 34 сабаққа арналған ұсыныстар
|
Ортақ тақырыптар |
8. Демалыс мәдениеті, мерекелер |
|
Бөлім |
Шығармашылық |
|
Бөлімше |
Дизайн және сәулет (көркем құрылымдау және модельдеу) |
|
Педагогтің аты-жөні: |
|
|
Күні: |
|
|
Сыныбы: |
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
«Хан Шатыр сауда ойын-сауық орталығы |
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: |
3.4.6.2 Құрылымдау мен модельдеудің әдістері мен тәсілдерін негізді түрде таңдай отырып, сәулет идеяларын шығармашылықпен ұсыну, сезімдерін білдіру. |
|
Сабақтың мақсаты: |
Сәулет ғимаратының экстерьерін салуды үйренесің. |
Сабақтың барысы:
|
Сабақ кезеңі/уақыты |
Педагогтің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы. Қызығушылы қты ояту. 5 минут
|
Мұғалім оқушылармен сәлемдеседі, оқушыларды түгендейді. Ұйымдастыру кезеңі: Жұмыс ережесін келісу Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Нақты, дәл жауап береміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды, тапқырлығымызды көрсетеміз! Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз! Сәулет өнері дегеніміз не? Елімізде қандай заманауи ғимараттарды білесің? Интерьер дегенді қалай түсінесің? |
Сәлемдеседі. Тыңдайды. Оқушылар шеңберге жиналады. Көзілдірікті киіп, ортадағы оқушының жақсы қасиеттерін айтады. Сұрақтарға жауап береді. |
Әр оқушы жауабынан кейін қол шапалақтап, қошемет жасайды.
|
Интербелсенді тақта. Қарындаш, гуашь бояуы, қыл қаламдар, «Хан Шатыр» сәулетінің үлгілік суреті. |
|
Жаңа сабаққа кіріспе 10 минут
|
(ҰЖ) Талқылайық! Үйлердің көрінісіне қара. Үйдің дизайнын суретте. Үйдің іші мен сыртының безендірілуінде айырмашылық бар ма? |
Оқушылар жаңа ақпаратты тыңдап, сұрақтары болса, сұрақ қояды. Дизайн өнері туралы ақпарат алады, түрлерімен танысады. |
Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. Дескрипторлар:
материалдардан жасалатынын есінде сақтайды айта алады. |
Интербелсенді тақта. Тұсаукесер |
|
|
Экстерьер дегеніміз – ғимараттың сыртқы көрінісі. Интерьер дегеніміз – ғимараттың ішкі көрінісі. Фасад дегеніміз – ғимараттың алдыңғы қасбеті. |
|
Сандық түрлерін ажырата алады. |
|
|
Сабақтың ортасы. Мағынаны ашу. 20 минут
|
(ЖЖ) «Орында» айдары Сәулеттік құрылыстардың өзара байланысты үш негізі болады. Олар: функционалдық, конструктивтік және көркем эстетикалық. Сәулет экстерьері қандай болатынын есіңе түсір. Сәулет экстерьері мен интерьері қандай болатынын елестетіп көр. Экстерьер, интерьер иллюстрацияларын, суреттерін талдап қара. Сәулет экстерьері эскизін салып аламыз. Эскизде өзіңнің шығармашылық ойың мен идеяңды түрлі сызықтармен, бояу түстерімен көрсетуге тырыс. Хан Шатыр макетінің жобасы. Практикалық қажеттілігіне қарай сәулеттік |
Сәулет экстерьері қандай болатынын есіңе түсіреді. Экстерьер, интерьер иллюстрацияларын, суреттерін талдап қарайды. Интерьер мен экстерьердің айырмашылығын айтады. Суреттер бойынша қай суреттің интерьер, қай суреттің экстерьер екенін анықтайды. Сәулет экстерьері эскизін салып алады. Эскизде өзінің шығармашылық |
«Шапалақ» әдісі арқылы бағалайды.
Шығармашылық жұмыстың сәнді шығуына назар аудара отырып, бірін-бірі бағалау. Дескрипторлар: Нобайын сызуды біледі Гуашьпен бояуды біледі Құралдарды дұрыс қолдана біледі. |
|
|
|
құрылыстар қандай типтерге бөлінетінін айтып бер. Сергіту сәті: «Мен қазақпын» сергіту жаттығуы https://www.youtube.com/watch?v=J846twhH8PA. Бейнебаян арқылы жаттығу түрлерін орындатады. (ҚЕ) Қауіпсіздік техникасы ережелері:
|
ойы мен идеяларын түрлі сызықтармен, бояу түстерімен көрсетеді. Сергіту сәтін орындайды. |
|
Қауіпсіздік ережесі жазылған слайд |
|
Жеке жұмыс 5 минут |
Көрме ұйымдастыру. «Галерея» әдісі» Оқушыларға жасаған жұмыстарын көрмеге ұсыну керектігі айтылады. |
|
|
|
|
Сабақтың соңы. Ой-толғаныс. Рефлексия. 5 минут
|
Ескерту. Егер жұмыс толық аяқталмаса, келесі сабақта толықтыруға болады. Жұмысын аяқтаған оқушылар өз жұмысы туралы баяндайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. Практикалық қажеттілігіне қарай сәулеттік құрылыстар қандай типтерге бөлінетінін айтып бер. Интерьер мен экстерьердің айырмашылығы қандай? Фасад ( қасбет) деп құрылыстың қай көрінісін атайды? Сәулет өнерінің адамға қандай қажеттілігі бар? |
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. «НЕГЕ? НЕЛІКТЕН? НЕ ҮШІН? сұрақтарына жауап береді. |
Оқушылардың жауаптарына толықтырулар енгізіп отыру. |
|
Пайдаланылған әдебиеттер
-
Марғұлан Ә. Қазақ халқының қолданбалы өнері. – Алматы: Өнер, 1987. – 288 б.
-
Шоқпарұлы Д., Дәркембайұлы Д. Қазақтың қолданбалы өнері /Көпшілік-танымдық басылым/. – Алматы, 2007. – 272 б.
-
Тохтабаева Ш.Ж. Қазақтың зергерлік өнері. – Алматы, 2022. – 284 б.
-
Өмірбекова М. Қазақтың ою-өрнектері. – Алматы, 2003. – 284 б.
-
Исаева Ұ. «Қазақ тіліндегі кілемге қатысты атаулардың лексика-семантикалық топтары» / Известия НАН РК. Серия филологическая. 2010. № 3, 88-90 бб.
-
«Қазақстан». Ұлттық энциклопедия. – Алматы: Қазақстан энциклопедиясы, 1–10-томдар, 1999.
-
Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. – Алматы: Аруна Ltd, 2005. – 656 б.
-
Қазақ әдеби тілінің сөздігі. 9-том / құраст. А. Фазылжанова, Н. Оңғарбаева, Қ. Ғабитқанұлы т.б. – Алматы: Дәуір, 2011. – 742 б.
-
Ә. Қастеев атындағы Қазақстан Республикасының мемлекеттік өнер музейі: альбом. – Алматы: Полиграфкомбинат, 2015. – 263 б.
-
Орфографиялық сөздік /Алтыншы басылым. Құраст.: Н. Уәли, Қ. Күдеринова, А. Фазылжанова, Ж. Исаева, Н. Әміржанова, А. Әмірбекова – Алматы: Дәуір, 2013. – 695 б.
-
Сокольникова Н., Ломов С. Изобразительное искусство для детей. Виды и жанры изобразительного искусства. – Москва: АСТ, 2009. – 141 с.
-
Аксенов Ю., Левидова М., Цвет и линия. Практическое руководство по рисунку и живописи. – Москва: Советский художник. Изд. 2-е, испр. и доп., 1986. – 326 с.
-
Эрб Р., Зелевски С., Цвет и свет. Энциклопедия. – Москва: Мир книги, 2008. – 166 с.
-
Кастерман Ж., Живопись: рисуй и самовыражайся. Энциклопедия для любознательных. – Москва: АСТ, 2002. – 287 с.
Интернеттен алынған дереккөздер:
-
Sozdikqor.kz порталы: https://sozdikqor.kz/ (Кірген уақыты: 15.01.2024)
-
kitap.kz Ашық кітапхана. Бейнелеу өнері. ХХ ғасыр. https://kitap.kz/book/bejneleu-oneri-xx-hasyr (Кірген уақыты: 10/10/2023)
-
Тамғалы тас туралы: https://qrmedia.kz/9KxUk (Кірген уақыты: 21.01.2024)
-
Карасикова О. «Учебно-методическое пособие по изобразительному искусству для учителей начальных классов» / Всероссийский профессиональный педагогический журнал ≪Современный урок≫: https://www.1urok.ru/categories/10/articles/14386(Кірген уақыты: 21.01.2024)
Мазмұны
-
-
-
-
-
-
-
Оқулық басылымы
Учебное издание
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Мият Баймекеевич Джанаев, Улугбек Мырзабекович Сулеев, Азамат Ергалиевич Хабамбаев
БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІ
Әдістемелік нұсқау
Бастауыш білім беру деңгейінің 3-сынып мұғалімдеріне арналған
ИЗОБРАЗИТЕЛЬНОЕ ИСКУССТВО
Методическое руководство
для учителей 3 класса
уровня начального образования
-
-
-
-
-
шағым қалдыра аласыз










































































































































































