«Биология» пәні бойынша 2-тоқсанға арналған жиынтық бағалау тапсырмалары /ЖБМ/

«Биология» пәні бойынша 2-тоқсанға арналған жиынтық бағалау тапсырмалары /ЖБМ/

1. Басқару жүйесіндегі оң кері байланыс түрін белгілеңіз.

А/Су мен тұз алмасуды реттейді В/Қанда глюкоза деңгейін реттейді

С/жарақаттанған кезде тромбоциттер санының арттырады Д/Жүрек жиырылуының жиілігі

і. Теріс кері байланысқа сипаттама беріңіз?

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Нәруыздық, пептидтік гормондардың гидрофильдік қасиеті болады. Сондықтан олар клетка мембранасының липидтік қабатынан өтіп кете алмайды. Олардың рецепторлары клетканың үстінгі бетіне орналасады. Гормондардың өзі клеткаға енбей, сондай-ақ плазмалық мембранамен байланысқан аденилатциклаза ферментіне қолайлы жағдай туғызу жолымен әрекет етеді. Нәтижесінде туындайтын өзгерістерді түсіндіріңіз?

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. Суретте Ауксиндер  сабақ пен жапырақтарда өсу нүктесінде түзілетіндігі көрсетілген. Фототропизмнің туындау себебін түсіндіріңіз?

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4. Суретте гаметогенез схемасы берілген.

5

4

3

2

1

Суретті пайдаланып, өсу, жетілу және көбею аймақтарының орналасуын анықтаңыз

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

і. Суреттегі схема гаметогенездің қай түрін бейнелейді?

іі. Гаметогенез процесінде хромосомалардың диплоидты жиынтығы бар жасушалар диаграммада қандай нөмірмен көрсетілген.

ііі. Гаметогенез процесінде хромосомалардың гаплоидты жиынтығы бар жасушалар диаграммада қандай нөмірмен көрсетілген

5. Сперматогенезбен оогенездің айырмашылығын жаз?

Овогенез	Сперматогенез
алғашқы бір жасушадан бір жұмыртқа жасушасы және хромосомалық материалдың артық мөлшері кететін үш редукциялы денешіктер пайда болады өсу зонасы ұзақ болады.	алғашқы бір жасушадан 4 сперматозоид пайда болса өсу зонасы қысқа болады

6. Бағаналы жасушалар ұғымына анықтама беріңіз

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

і. Дж. Гердон 1962 жылы Xenopia laevis бақасының итбалығының ішек эпителиі жасушасының ядросын ұрықтанбаған жұмыртқа жасушасына енгізген. Ол үшін
алғаш жұмыртқа жасушасының ядросын ультракүлгін сәулесінің үлкен дозасымен сәулелеп жойған (өлтірген), содан кейін итбалық ішегінің эпителий жасушасының
ядросын микропипетка арқылы сорып алып, (бұл кезде жасуша қабықшасы бұзылып ядро бөлініп шығады) оны ядросыз (ядросы өлтірілген) жұмыртқа жасушасына енгізген.
Содан кейін, жасанды жолмен пайда болған зиготаның дамуын инициациялаған.

Нәтижесінде не болуы мүмкін? Дж.Гердон тәжірибесі қалай аяқталды?

іі. Бағаналы жасушаларды қолдану екі саласына мысал келтіріңіз

7. Бағаналы жасушалар арқылы мына ауру түрлерін емдейді.

А)Крон ауруы, талассемия, жайылмалы склероз, артрит аурулары

В) сүт безі қатерлі ісіктерін, ревматоидты арттрит, лейкемия

С) аутоимунды ауруларды, бүйрек және онкологиялық

Д) барлық жауап дұрыс

8. Репликация ұғымына сипаттама беріңіз?

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

і. Ұсынылған тізімнен жетіспейтін сөздерді енгізіңіз.

______________ жасушаның физикалық немесе химиялық реагенттердің әсерінен зақымдалған немесе қалыпты ДНҚ биосинтезінде ДНҚ молекулаларындағы химиялық зақымданулар мен үзілістерді түзету қабілетінен тұратын жасушалардың ерекше қызметі. ______________ хромосомалар ДНҚ бөліктерімен алмасатын табиғи процесс. Мұндай алмасу кезінде хромосомалардың ДНҚ-сы үзіліп, олардың жаңа ДНҚ молекулаларын құрастыру үшін өзара байланыстар түзеді. ______________ ата-аналық ДНҚ молекуласының матрицасында ДНҚ еншілес молекуласын синтездеу процесі.

1. репликация 2. транскрипция 3. сплайсинг 4. рекомбинация 5. трансляция 6. репарация

іі. Синдром түрлерін сәйкестендіріңіз?

9. Адам геномы 23 жұп хромосомадан тұрады (барлығы – 46 хромосома). Әрбір хромосомада генаралық кеңістікпен бөлінген жүздеген гендер бар. Генаралық кеңістікте реттеуші аймақтар және ештеңені кодтамайтын ДНҚ бар. Оның 22 жұбы және 1 жұбы қандай хромосомалық жұптардан тұрады

11 сынып. ЖББ. 2 тоқсан Балл қою кестесі