Биология пәнінен баяндама: «Қазақтың флорасы мен фаунасы»

Кіріспе:

Биология пәні – тірі табиғатты зерттейтін ғылым. Ол өсімдіктер, жануарлар, микроорганизмдер және олардың арасындағы өзара байланыс туралы терең түсінік береді. Қазақ даласы өзінің биологиялық әртүрлілігімен ерекше. Қазақстанның табиғаты ерекше бай және алуан түрлі болып келеді, оның флорасы мен фаунасы да сан алуан. Осы баяндамада мен Қазақстанның флорасы мен фаунасының ерекшеліктері туралы айтып өткім келеді.

---

1. Қазақстанның флорасы (өсімдіктер әлемі):

Қазақстанның флорасы өте бай әрі әртүрлі. Елдің аумағының кеңдігі мен табиғи жағдайының әртүрлілігі, өсімдіктердің көптеген түрлерінің өмір сүруіне мүмкіндік береді. Қазақстанда 6 мыңнан астам өсімдік түрі кездеседі, оның ішінде эндемикалық түрлер де бар. Бұл өсімдіктер тек Қазақстанда ғана өседі.

Қазақстанның флорасының ерекшеліктері:

- Саванналар мен далалар: Қазақстанның кең жазық жерлерінде дала өсімдіктері көп. Оларға: жантақ, селеу, бетеге, жусан түрлері жатады.

- Тау өсімдіктері: Тау бөктерлерінде қарағай, шырша, терек, арша сияқты ағаштар мен бұталар өседі.

- Шөл өсімдіктері: Қазақстанның оңтүстігінде шөлге тән өсімдіктер, мысалы, сексеуіл мен бұйра қамыс өседі.

- Эндемикалық өсімдіктер: Қазақстанда тек қана осы аймақта өсетін өсімдіктер де кездеседі, мысалы, Қызыл кітапқа енген өсімдіктердің бірі – бидайық.

---

2. Қазақстанның фаунасы (жануарлар әлемі):

Қазақстан фаунасы да өзіне тән ерекшеліктерге ие. Тұрақты мекендейтін және көші-қон жасайтын жануарлар түрлерінің кең спектрі бар. Әрбір табиғи аймақ өзінің ерекше жануарлар түрімен сипатталады.

Қазақстанның фаунасының ерекшеліктері:

- Савана және дала жануарлары: Қазақстанның далаларында көптеген тұяқты жануарлар мен жыртқыштар мекендейді. Оларға ақбөкен, киік, елік, арқар, қасқыр мен түлкі жатады.

- Тау жануарлары: Қазақстанның таулы аймақтарында тау ешкісі, марал, жабайы қабан сияқты жануарлар кездеседі.

- Көл және су жануарлары: Арал, Каспий теңізі, Балқаш көлі сияқты ірі су айдындарында балықтар, су құстары мен амфибиялар мекендейді. Осы аймақтарда өзен балығы, қаз, үйрек сияқты жануарлар бар.

- Құстар әлемі: Қазақстанда көптеген құс түрлері кездеседі. Оларға аққулар, ләйлек, бозторғай, құтан сияқты құстар жатады.

---

3. Қызыл кітапқа енген түрлер:

Қазақстандағы биоалуантүрлілікті қорғау мақсатында Қызыл кітапқа енгізілген өсімдіктер мен жануарлар түрлері бар. Бұл түрлердің саны азайып, жойылып кету қаупі бар. Мысалы:

- Қызыл кітапқа енгізілген өсімдіктер: Арша, барысшөп, сұңғыла тәрізді өсімдіктер.

- Қызыл кітапқа енгізілген жануарлар: Қар барысы, табиғатта өте сирек кездесетін бұл жануар Қазақстанның тауларында мекендейді.

---

Қорытынды:

Қазақстанның флорасы мен фаунасы өте бай әрі алуан түрлі, бірақ қазіргі таңда адам әрекетінің әсерінен көптеген түрлер жойылып кету қаупінде тұр. Сондықтан табиғатты қорғау, өсімдіктер мен жануарларды сақтау мақсатында жасалып жатқан жұмыстарды жалғастыруымыз қажет. Қазақстанның биоалуантүрлілігін сақтау тек бүгінгі ұрпақтың ғана емес, болашақ ұрпақтардың да жауапкершілігі болып табылады.