Мұғалімнің аты-жөні:

Хайруллина Р.Б

Пән/Сынып:

Дүниетану 2-сынып

Күні

06.02.2025

Тарау немесе бөлім атауы:

Дәстүр және ауыз әдебиеті

Сабақтың тақырыбы:

Бабаларымыздың жылқы түлігін қолға үйретуі.Ботай мәдениеті

Оқыту бағдарламасына сәйкес сабақ мақсаты:

2.3.1.1.Ботай мәдениетінің ерекшеліктерін анықтау

Оқу мақсаты:

Ботай мәдениетінің ерекшеліктерін анықтайды

Бағалау критерийі:

1. Ботай мәдениетінің ерекшелігін сипаттап айтып береді;

2. Қазбадан табылған заттар нені анықтайтынын түсіндіріп бере алады;

3. Сызба бойынша иемденішу және өндіруші шаруашылық арасындағы айырмашылықтарды ажырата алады;

Құндылықтарға баулу

Жaс жеткiншектердi ауылын, қаласын, туған жерін сүюге және қaзaқстaндық пaтриoтизмге тәрбиелеу.

Саралап оқыту тапсырмалары

Ұжымдық жұмыс

Жаңа тақырыптың түсіндірілуі

Бірлескен жұмыс (1,2 тапсырма)

Тапсырманы ұсыну және дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету

Жеке жұмыс

Тапсырманы ұсыну, оқушылар өз бетімен орындауы

Уақыты

Кезеңдері

Тапсырма

Тапсырманың мақсаты

Бағалау

Ресурстар

1 минут

Ұйымдастыру

• Сәлеметсіздерме балалар!

Онлайн сабағымызға қош келдіңдер!

Дүниетану сабағын бастаймыз. Дәстүр және ауыз әдебиеті бөлімін әрі қарай жалғастырамыз.

Бүгінгі тақырыбымыз: Бабаларымыздың жылқы түлігін қолға үйретуі

-Бүгінгі сабағымыздың мақсаты

Сен

- Ботай мәдениетінің ерекшелігін сипаттап үйренесің;

-Қазбадан табылған заттар нені анықтайтынын түсінесің;

-Сызба бойынша иемденішу және өндіруші шаруашылық арасындағы айырмашылықтарды ажыратасың;

Сабақтың мақсатымен таныстыру

Презентация №1,2

2-3 минут

Жаңа сабақ

Ой қозғау

Суретке назар аударайық

Ғалымдар ең алғаш рет жылқыны қолға үйрету Қазақстан аумағында болған деген тұжырымға келген. Археолог ғалымдар Солтүстік Қазақстаннан Ботай атты елді мекенді тапты. Ол жерден ежелгі адамдардың қонысын, аттың ауыздығын, қыш ыдыстар және осы ыдыстардан кепкен қымыздың қалдығын тапқан. Ол кезде ауа райы жылы әрі ылғалды болған. Қоныс маңындағы шөбі шүйгін жайылымдарда жабайы жылқылар үйір-үйірімен жайылып жүрген. Ботайлықтар сол жылқыларды қолға үйретіп, санын көбейткен. Жылқыны қолға үйрету арқылы ботайлықтардың өмірі өзгерген. Өзге жердегі адамдармен араласа бастаған, сауда-саттық дамыған, жаңа қоныстар іздеп, жақсы қоныстар тауып, көшпелі өмір сүре бастаған.

Оқулықпен жұмыс:

Оқулықтың 72-бетіндегі суреттермен жұмыс.

• Қазбада табылған заттар нені анықтайтынын түсіндіріп бер? (Мысалы, аттың ауызды ботайлықтардың жылқы ұстағандығын, қыш құмыралардағы қымыздың кепкен қалдықтары ботайлықтардың жылқы малының сүтін пайдаланғандығын білдіреді)

Шығармашылық тапсырма:

Мақал-мәтелдердің жалғасын табады, сәйкестендіру:

Ж үзден – жүйрік, өт жоқ

Ж ылқының пірі - қазағын табады

Құста сүт жоқ, жылқыда Қамбар ата

Е р қанаты- мыңнан – тұлпар

Ат айналып, ат

Жаңа тақырыпты меңгеру

Төрт –түлік туралы ойларын ортаға салады, талдайды.

Ботай өонысы туралы толық мағлімат алады, бірлесе отырып талдайды.

Оқулықтағы сурет бойынша жұмыс жасайды, ойларын бөліседі

Сәйкестендіруге белсенділікпен қатысады

Презентация № 3

Презентация № 4

Презентация № 5

Презентация № 6

3 минут

Бекіту

Жеке тапсырма ұсыну

Қорытынды жаса.

• Жылқының қолға үйретудің қандай маңызы болды?

• Жылқы адам еңбегін жеңілдете ме?

Сызбамен жұмыс:

Жылқы

Жауынгерлік жылқы

Жүк-көлік жылқысы

Әскери жорықтарға шығады, алыс жерлерге барады

Мал азығын тасиды,

Отын тасиды,

Бір аулдын, екінші ауылға қатынайды,

Жылқыдан алынатын өнімдер

Тері

Ет

Сүт

Кері байланыс:

Осымен сабағымызды қорытындылап бүгінгі сабақтан қандай нәтижеге жеткенімізді бағалап кетейік. Ол үшін әр сөйлем бойынша өзіңізге + , - таңбалары арқылы баға беріңіз:

Сұрақтар:

1. Жылқыны алғаш кімдер қолға үйреткен? (Ботайлықтар)

2.Ботай қонысы қайда орналасқан? (Солтүстік Қазақстанда)

3. Ботай қонысының ауа райы андай болған? (жылы, ылғалды)

4.Жылқының сүтінен не жасайды? (қымыз)

5.Жүйрік аттарды қалай атауға болады? ( сәйгүлік, арғымақ, тұлпар)

Үйге тапсырма:

• Бабаларымыздың жылқы түлігін қолға үйретуі.

• Жылқы туралы эссе жазады. Тірек сөздер: Ботай, қолға үйрету, жүген, биенің сүті, көшіп-қону, мерекелер.

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Дескриптор

Білім алушы

Жылқыны қолға үйретудің қандай маңызы бар екенін айтайды,оның өнімдерінің қажет екенін түсіндіріп айтады.

Берілген сөйлемге + - таңбаларын қою

Презентация № 7

Презентация № 8