Бөлім:

Агрегаттық күйлер

Педагогтің аты-жөні:

Дармуханова А.Е

Күні:

17.10.2024

Сыныбы: 8 З

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Булану және конденсация. Қаныққан және қанықпаған булар.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

8.3.1.5 – молекула-кинетикалық теория негізінде заттың сұйық күйден газ күйіне және кері айналуын сипаттау;

8.3.2.13 – заттың булану және конденсация үдерісі кезіндегі температураның уақытқа тәуелділік графигін талдау;

8.3.2.14 – су буының мысалы негізінде қанығу күйін сипаттау;

Сабақтың мақсаты:

• Булану және конденсация процестерімен танысу

• Сұйық пен оның буының арасында динамикалық тепе-теңдікті орнату процесін түсіну

• Заттың булану және конденсация процесінде температураның уақытқа тәуелділігін талдауды үйрену.

Сабақ кезеңі/

Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурс

тар

Сабақтың басы

(5-7 мин)

Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылармен амандасып, сабаққа дайындығын тексереді, сәттілік тілейді.

Өткен тақырыпты тексеру. “Попкорн” әдісі

1. Балқу – заттың қатты күйден сұйық күйге өтуі?Иә

2. Балқу кезінде заттың температурасы әрқашан жоғарылай ма?Жоқ

3. Балқу кристалданудың кері процесі ме?Иә

4. Балқу кезінде заттың молекулалары жылдамырақ қозғала бастайды ма?Иә

5. Кристалдану – заттың сұйық күйден қатты күйге өтуі?Иә

6. Кристалдану кезінде заттың температурасы әрқашан төмендей ме?Жоқ

7. Кристалдану тек белгілі бір температурада бола ма?Иә

8. Кристалдану кезінде заттың молекулалары реттелген болады ма?Иә

9.Алюминий ыдыста мысты балқытуға бола ма?/жоқ

10. Мыс ыдыста болатты балқытуға болама?/жоқ

11.Заттың 3агрегаттық күй болады. Солай ма?/иә

12. 1 кг затты белгілі бір температураға қыздыру үшін жұмсалатын жылу мөлшеріне тең шаманы меншікті балқы жылуы деп айтады. Солай ма?/жоқ

Оқушылар сәлемдесіп, орындарына жайғасады.

Flippity платформасында кездейсоқ оқушы жауап береді

Тақтада шеңбер көмегімен кездейсоқ таңдалған оқушы попкорнға жазылған сұраққа жауап береді.

«Ауызша бағалау» әдісі арқылы бағалау

(Жарайсың!, Өте жақсы!, Жақсы!)

Поп корн

Сабақтың ортасы

(5 мин)

Жұптық жұмыс.

8мин

Топтық жұмыс

7-10мин

Жеке жұмыс

10мин

Ұлы ақын А.Құнанбаевтың Күз өлең шумағын оқимын. Осы өлең шумағындағы Күзді бейнелеп тұрған сөздерді табуды сұраймын. Бүгін біз булану және конденсация, қанықпаған және қаныққан булар тақырыбын қарастырамыз.

Кері байланыс: Бұлт Тұман Шық т.с.с құбылыстар қалай пайда болады?

ДЕМЕК оқушылар, бүгінгі сабақтың тақырыбы: Булану және конденсация. Қаныққан және қанықпаған булар. Тақырыпты меңгеру үшін мына бейнематералды ұсынамын

1 видео https://youtu.be/7VC2eFA6-AE?si=7De9czdhjWT6qso0

2видео https://youtu.be/d5sIFLQwBBI?si=0jw-h2QZd3rRtEK3

Оқушылардан видеода көргенді талқылауды сұраймын

Физикалық диктант: (Оқулықпен жұмыс)

1. Сұйықтың __________күйіне өту процесі булану деп атайды.

2. Сұйықтың ____________ еркін булану процесі кебу деп аталады.

3. Сұйықтың кебуі кез-келген _______________________________жүреді.

4. Кебу процесі кезінде энергияны ________________қатар жүреді.

5. Заттың газ тәріздес күйінен сұйық күйіне айналу процесі ____________________ деп аталады.

6. Конденсация процесі кезінде жылу энергиясы __________________

7. Буланумен қатар, ________________________ күйге айналуы сублимация деп атайды.

8. Сублимацияға кері процесс_______________

9. Сұйықтан ұшып шығатын молекулалар саны сұйыққа қайта оралатын молекулалар санынан ____________болады. Мұндай бу _______________деп аталады.

10. Өз сұйығымен динамикалық тепе-теңдікте болатын бу _______________деп аталады.

“Мағынаны тану” әдісі арқылы оқушыларға топтық тапсырмалар таратамын:.

1. Топ: Тарелка мен кружкаға қайнаған су құямыз. Қай ыдыста су тез суиды?жауабыңызды түсіндіріп жазыңыз.

2. Топ: Жуылған киімнің орнына ылғал салфетка аламыз. Біздің киімдеріміз қандай жағдайда жылдам кебеді? Жауаптарыңызды түсіндіріп жазыңыздар.

3. Топ: Бір матаға спирт, су, май төгеміз. Қайсысы тез кебеді?Жауабыңызды түсіндіріп жазыңыздар.

4. Бассейннен шыққанда сен жаурайсың,ол саған таныс сезім. Мұны қалай түсіндіресің?жауабыңызды түсіндіріп жазыңыз.

5. Екі шәйнекте суды қайнатып біреуінің қақпағын ашып тастаймыз. Екіншісін жабық күйде бірнеше минутқа қалдырамыз. (банка алсақта болады). Не байқаймыз? Процесті бақыла.(Оқу мақсатының 3-не сәйкес тапсырма)

Оқу мақсатының 2-сіне сәйкес графикті талдау тапсырмасы:

График бойынша 2 л суды буға айналдыру процесі көрсетілген,

а) графиктің АВ ВС бөлігі заттың қандай күйлеріне сәйкес?

б) ВС бөлігі неге уақыт осіне параллель?

Графикте массасы 500 г сұйықты қыздырып буға айналдыру процесі көрсетілген

а) Заттың булану температурасын табыңыздар

б) АВ және ВС бөлігіндегі заттың қандай күйіне сәйкес келеді?

Оқушылар А.Құнанбаевтың Күз атты өлең шумағынан күзді бейнелейтін сөздерді табады.

Күтілетін жауап: Бұлт, Тұман сөздерін атайды.

Оқушылар ойланады. Мүмкін балама жауаптар береді.

Оқушылар бейнематериалды көреді.

Оқушылар талқылайды

Оқушылар жауап береді.

Оқушылар оқулықты оқи отырып, тиісті сөздерді табады.

оқушылар тапсырмаларды жұмыс парақтарына жазады. Болған соң олар жазғандарын оқып, жауаптарымен бөліседі. Содан кейін олар тақырыпты қаншалықты түсінгендерін бағалайды.

«Жарайсыңдар!!!»

«Қандай ақылдысыңдар!»

«Керемет»

Дескриптор:

Булану процесін білді 0,5 б

Кебу процесін білді 0,5б

Кебу кез-келген температурада жүретінін білді. 0,5б

Кебу процесі кезінде энергияны жұтылатынын білді. 0,5б

Конденсация құбылысын түсінді 0,5б

Сублимация процесін білді 0,5б

Десублимация процесін білді 0,5б

Қаныққан буды білді 0,5б

Қанықпаған буды біледі. 0,5б

Жалпы бал: 5б

Топтық бағалау.

Дескриптор:

1 топ: Сұйық бетінің ауданына байланысты екенін анықтады. 1б

2топ: Сұйықтың кебуі температураға және кебетін беттің ауданына байланысты екенін анықтады 1 б

3 топ: Сұйықтың тегіне байланысты екенін анықтады. 1б

4 топ: Булану кезінде сұйық салқындайтынын анықтады. 1б

5 топ: су буының мысалы негізінде қанығу күйін сипаттады; 1б

Дескрипторлар:

• Оқушылар судың күйін анықтады 1б

-Булану кезінде сұйықтың температурасы өзгермейтінін көрсетті 1б

Жалпы бал: 2б

Дескриптор:

1. Булану температурасын анықтады 1 б

2. Заттың күйін сипаттады.1 б

Жалпы бал: 2б

Жұмыс парағы, бағалау парағы,

Бейнематериал

Жұмыс парағы

Тарелка кружка қайнағаны су шәйнек ылғал салфетка т.с.

Жұмыс парағы

Сабақтың соңы

(3-5 мин)

Рефлексия:

Тик ток әдісі

Сабақ ұнады Лайк басады

Сұрағым бар коментарийге жазады.

Бұл құбылыстар қажет болса жадыңда сақтап қой.

Үй тапсырмасы:57 бет оқулық. Эксперименттік тапсырма: Жабық ыдыстағы судың булануын зерттеу.

Оқушылар сабаққа кері байланыс береді

Күнделікке үй тапсырмасын жазып алады.

.

А) булану

В) конденсация

С) балқу

D) кристалдану

A) конденсация

В) балқу

С) булану

D) кристалдану

А) булану

В) конденсация

С) қызу

D) кристалдану

A) конденсация

В) балқу

С) булану

D) кристалдану

А) булану

В) конденсация

С) қайнау

D) кристалдану