Сабақтыңкезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы 10 мин

Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылар назарын сабаққа аудару.

Миға шабуыл Буллинг дегеніміз не? Балалар сұраққа жауап береді, пікір алмасады.

Сабақтың тақырыбымен, мақсатымен таныстыру.

Миға шабуыл (бейнеролик) Мұғалім: (бейнероликтен кейінгі жетелеуші сұрақтар) Бұл бейнеролик не туралы?

Видеодан кейінгі сұрақтар:

Буллинг қандай жағдайларға әкеліп тіреуі мүмкін? Біреу сені қорқытып, қорлап жүрген жағдайда не істеу керек? Егер сен өзің біреуді қорлап жүрген болсаң ше? Неліктен адамдар бір-бірін қорлап, қиянат жасайды?

Оқушы өз ойларын ортаға салады.

Оқушы жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу

Оқушы өз болжамдарын айтып, талқылау жүргізеді

ҚБ «Мадақтау сэндвичі»

Тақырыптық суреттер

сілтемеде

суреттер

https://www.youtube.com/watch?v=RCA_wFW-mSo

Сабақтың ортасы 20 мин

10 мин Қауіпсіздік сабағы

«Жанжалдың нәтижесі үшін жауапкершілік»

Bullying сөзі ағылшын тілінен аударғанда "қорқыту", "кемсіту", "мұқату" дегенді білдіреді. Буллинг - агрессия немесе күш көрсету арқылы адамның өзгені қорлауы, үстем екенін көрсетуі. Буллинг жасаушы мұны күшпен де, сөзбен кемсіту арқылы да жасайды әрі бұл әрекетін жиі қайталауы мүмкін.

Буллингтің негізгі төрт түрі бар. Олар: сөзбен қорқыту, күшпен қорқыту, реляцион түрі және кибернетикалық буллинг.

Буллингтің күш көрсету арқылы жүретін түрі адамның тәніне зиянын тигізеді, оның дүние-мүлкіне зардап әкеледі. Мәселен, иықпен қағып өту, ұру, төбелесу осы қатарда. Әдетте буллинг басқалай басталып, ақыр соңында күш көрсетуге алып келеді. Күш көрсету — өлімге апаруы мүмкін өте қауіпті буллинг түрі.

Сөз формасындағы буллингте адам ауызша айқаймен, дауыс көтеру арқылы және күліп, кекетіп-мұқату арқылы зорлық көрсетеді. Құрбанды қорлап, оның намысына тию, сыртынан ол туралы өтірік айту, өсек тарату, дөрекі сөйлеу, жәбірлеу сөз түріндегі буллингке кіреді.

Relational буллингті кейде әлеуметтік агрессия деп те атайды. Бұл – бір адаммен қарым-қатынас құру арқылы оған зиян келтіру, кемсіту. Сондай-ақ реляцион буллинг түсінігін бір адам басқа жанның репутациясына кір келтіргісі келген, оның қоғамдағы беделіне нұқсан келтіруді ойлап жасаған әрекетін сипаттағанда да қолданады. Relational буллинг сырт көзге жақын араласатын адамдар боп көрінетін ортада болуы мүмкін. Сондықтан ол ұзақ уақыт басқа адамдарға байқалмай, бірнеше жылға жалғаса береді.

Қазір қорқытудың кибербуллинг деп аталатын түрі жиі ұшырасады. Мамандар да кибербуллингтің әсіресе пандемия кезінде өршіп тұрғанын айтып жүр. Кибербуллинг — интернет, әлеуметтік желі, түрлі сайт арқылы қоқан-лоқы көрсету. Жәбірлеуші телефонмен хабарласып немесе әлеуметтік желіде жазып, адамды қорқыта алады. Кибербуллинг жасаушы ауызша немесе белгілі бір фото, видео жариялап, қорлауы мүмкін. Сонымен қатар құрбанға зиян тигізу мақсатында ойластырылған арнайы тапсырыс аясында кибербуллинг белгілері байқалуы мүмкін.

Жанжал дегеніміз не? Жанжалдар кімнің арасында болып жатыр?

Қақтығыс – бұл қарама-қарсы мүдделер, көзқарастар, елеулі келіспеушіліктер, даулар қақтығысы.

Жанжалдар – бұл біздің өміріміздің бір бөлігі. Олар реформаларға, өзгерістерге, дамуға ықпал етеді. Жанжал – бұл белсенділіктің көрінісі, өз ұстанымын, көзқарасын қорғау.

Сіздің ойыңызша, қақтығыстар неге туындайды? Бұл сұраққа жауап беру үшін біз жаттығуды орындаймыз. Оны көзді жұмып жасау керек.  "Біз басқамыз!".

1.      Көзіңізді жұмыңыз, қолыңызға бір парақ қағаз алыңыз.

2.      Парақты екіге бүктейміз

3.      Жоғарғы оң жақ бұрышты жыртып алыңыз

4.      Біз оны екіге бүктейміз

5.      Жоғарғы сол жақ бұрышты жыртып тастаймыз

6.      Біз оны екіге бүктейміз

7.      Төменгі сол жақ бұрышты жыртып тастаймыз

8.      Біз оны екіге бүктейміз

9.      Жоғарғы оң жақ бұрышты жыртып алыңыз.

Ал енді көздеріңді ашып, қағазды жайып, не болғанын көріңдер. Сіз неге назар аудардыңыз. Әркімнің үлгісі әртүрлі. Неліктен? Барлық адамдар әртүрлі. Ақпаратты әркім әрқалай түсінеді. Біз басқамыз. Бізде ақпаратты қабылдау әртүрлі. Қарым-қатынастың басқа стилі. Сондықтан қақтығыстар туындайды.

жанжалдар неге әкелуі мүмкін?

Бұл сұрақтың жауабы келесі жаттығудың орындалуына қарай беріледі:

Жұмыс үшін газеттер қажет. Бөлмеде жеткілі

Оқушы ақпараттық мәтінмен жұмыс жасайды

Оқушы өз жұмыстарының қорытындыларын сынып алдында қорғайды. Оқушы бір-біріне қосымша сұрақтар, қойып, бір-бірін толықтырады.

Дескриптор:

өзгерістерін жіктейді

Оқушылар үш топқа бөлінеді. Әр топқа құпия хаттар жазылған конверттер таратылып беріледі. Жауабын әр топ ойланып, ақылдаса отырып айтады.

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

ҚБ «Мадақтау сэндвичі»

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Ақпараттық мәтін

Үлестірмелі қағаздар

Суреттер

Тірек-сызбалар

Кесте

ҚБ парағы

Сабақ

тың соңы

5 мин

Сабақты қорытындылау

Рефлексия

Қажетті білімді толық меңгердім бе?

Қай дағдыларды қалыптастырдым?

Үйге тапсырма

Буллинг қандай жағдайларға әкеліп тіреуі мүмкін?

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект