Диктант

Диктант тар
жинағы

1 сынып
Қыс келбеті
Аппақ ұлпа қар жерге қонып жатыр. Табиғат жер бетін ақ түске
бояғандай. Кіршіксіз қарды басуға қимайсың. Ағаштар ақ қарға
оранған.
(20 сөз)
Қыс
Қыс — жылдың суық мезгілі. Желтоқсан, қаңтар, ақпан — қыс
айлары. Қыста түн ұзақ, күн қысқа. Кейде аяз, қатты боран
болады.
(19 сөз)
Қаңтар
Қаңтар айы келді. Жер бетін ақ мамық қар басты. Айналаның
бəрі ақ көрпе жамылды. Шыңылтыр аяз бет қариды.
(18 сөз)
Бұлан
Бұлан — жабайы жануар. Ол қыста мүйізін тастайды. Көктемде
мүйізі қайта шығады. Осы кезде бұланның жас мүйізі жұмсақ
болады.
(18 сөз)

1

2 сынып
Ара балық
Тұмсығымен жер қазатын балық болады. Оның аты — ара
балық. Ол мұхитта тіршілік етеді. Тұмсығы тым ұзын. Ағаш
кетесін арадан аумайды.
(20 сөз)
Тұтқа
Тұтқа деген — ұстағыш. Тұтқа есікте ғана болмайды. Кейбір
ыдыстардың, қазанның да тұтқасы болады. Еліне қамқор болған
адамды ел тұтқасы дейді.
(20 сөз)
Ыбырай құдығы
Арақарағай орманында Ыбырай құдығы бар. Қостанайдан
қырық бес шақырым жерде. Ыбырай атасымен ауыл адамдарын
жинап қазған. Жолаушылар құдықтан су ішеді.
(20 сөз)
Ыбырай
Ыбырай жетіжылдық мектепті үздік бітірді. Атасы Балқожа биге
көмекші болды. Қариялардан естіген нақылдарды жазып отырды.
Кітапты көп оқыды.
(18 сөз)

2

3 сынып
Күнбағыс
Диқаншы күнбағыс дəндеррін екті. Олар жайқалып өсті. Күзде
бес қап жинады. Үш қабынан май тартты. Екі қабын тұқымға
қалдырды.
(20 сөз)
Қараторғай
Көктем. Үйдің төбесіне шықтым. Қараторғайлар мені айналып
шырылдап ұша бастады. Кішілеу қараторғай мені сүйкей ұшып
өтті. Қанатты достарға не болғанын білейін деп төмен қарадым.
Көкшіл жасыл түстес жұмыртқа жатыр. Ол қараторғайдың
жұмыртқасы екен.
(33 сөз)
Ақ кептер
Жанайдар жаралы кептерді үйге алып келді. Қанаған жеріне йод
жағып, дəкемен таңып тастады. Кептерді қорапқа салды да.
алдына жем қойды. Аздан соң кептер жүре бастады. Үй ішінде
əрі-бері ұшып-қонды. Жанайдар жазылған кептерді далаға
ұшырып жіберді. Ақ кептер əуелеп ұшып кетті. Жанайдар бұған
қатты қуанды.
(47 сөз)

3

4 сынып
Қарлығаш пен торғай
Қарлыған ұя салды. ДАйын ұяға торғай орналасып алды.
Торғайға қарлығаштың жалғыз өзінің шамасы келмеді. Ол
көмекке басқа қарлығаштарды шақырды.
Қарлығаштар түген жиналды. Олар ұядан торғайларды қуып
шықты. Сөйтіп қарлығаш өз ұясына қайтадан қоныстанды.
(33 сөз)
Нұрболдың добы
Əкесі Нұрболға доп сатып əперді. Оның қуанышында шек
болмады. Нұрбол добыл алып далаға шықты. Балалар оны көріп
қасына келді. Допқа қызыға қарады.
Нұрбол допты ортаға тастады. Балалар екіге бөлініп, футбол
ойнауға кірісіп кетті. Балаларға ойын қызықты болды.
(37 сөз)
Балық аулаған балалар
Күн жылы еді. Балалар өзенге келе жатты. Біраз жүрген соң,
қатты жел тұрды. Аспанда бұлт қаптады. Сіркіреп жауын жауды.
Сəлден соң жауын құйып кетті. Балалардың үсті-басы су болды.
Олар ағаштардың арасына тығылды. Жауыл басылды. Бұлт
арасынан жарқырап Күн шықты. Балалар өзенге келді, қармақ
салды. Олар балық ұстады. Кешке үйге қайтты.
(52 сөз)

4

ҚОРЫТЫНДЫ
Дискрафия
1. Артикуляциялық-акустикалық дискрафия(əріптерді қалай айтса. солай
жазады):
______________________________________________________________
______________________________________________________________
2. Акустикалық дисграфия (естілуі бірдей дыбыстарды шатастыру):
______________________________________________________________
______________________________________________________________
3. Аграмматикалық дисграфия (байланыстырып жаза алмау):
______________________________________________________________
______________________________________________________________
4. Оптикалық дисграфия (жазылуы ұқсас дыбыстарды ажырата алмау):
______________________________________________________________
______________________________________________________________
5. Тіл синтезі мен талдау (артық жазу, қосып жазу немесе кем жазу):
______________________________________________________________
______________________________________________________________
Дислекция
1. Симантиялық дислексия (естілуі бірдей дыбыстарды шатастырып оқу):
______________________________________________________________
______________________________________________________________
2. Мнестикалық дислексия (жазылуы ұқсас дыбыстарды ажырата алмау):
______________________________________________________________
______________________________________________________________
3. Оптикалық дислексия (дұрыс бағдарлай алмау):
______________________________________________________________
______________________________________________________________
4. Аграмматикалық дислексия (жалғауларды дұрыс қолдана алмау):
______________________________________________________________
______________________________________________________________
5. Акустикалық дислексия (естілуі бірдей дыбыстарды шатастырып оқу):
______________________________________________________________
______________________________________________________________

4