"Домбырашылар" атты тәрбие сағат жоспары

Қазақстан Республикасының Оқу ағарту министрлігі

«М.О. Әуезов атындағы педагогикалық колледжі» КМҚК

«Бекітемін»__________

Колледж әдіскері: Турбаева М.К

«Келісемін»__________

Сынып жетекшісі: Молдабаева К.М

Сабақ жоспары

Тақырыбы: Домбырашылар\

Өтетін орыны: «№4 ЖОББМ» КММ

Сынып: 3 “А”

Мерзімі:09.02.24

Тобы: БББ 22-09-03

Машықкер: Махмұтова Разия

Баға : « » _____________________

« » ____________________

Семей 2024 жыл

Тәрбие сағатының мақсат:. Бастауыш оқу кезінен бастап ұлттық мұралар құндылықтарының маңызын көрсету, түсіндіру ,дағдылау.Домбыраның қазақ фольклелрі ішінде , тарихындағы маңызын түсіндіру.

Тәрбие сағатының міндеттері: Домбырының маңызын , тарихын бағыттау

Әдіс - тәсілдері: «Тек белгі бер» , «Кейіпкерді тап» , «Қалам» , «Домбыра»

Формасы: Ойын , оқыту, білу

Жабдықталуы: Қалам , фломастер , қос бет , жақсы көңіл күй, компьютер.

Көрнекілік: Қағаз қалпақ, Кейіпкерлер суреті , домбыра көрнекілігі

ТӘРБИЕ САҒАТЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ /20 минут/

І. Тәрбие сағатының барысы

1 «Сабақ ережесі» 3 минут

2 «Топқа бөлу» әдісі 5 минут

II.Негізгі бөлім

1. Тақырыпты түсіндіру 4 минут

2. «Қалам» әдісін түсіндіру 2 минут

3. «Қалпақ» әдісі 5 минут

4. III Қорытынды.

Рефлексия «Кері байланыс» орнату 3 минут

ТӘРБИЕ САҒАТЫНЫҢ БАРЫСЫ

3минут Балаларға сабақ ережесін түсіндіру.Тақтада көрсетілген белгілер арқылы тәрбие сабағы барысында оқушылар істейтіндерін саусақ- белгілері арқылы көрсетеді.

- Балалар , Сәлеметсіздер ме! Бүгінгі тәрбие сабағы алдында сіздерге тәртіп ережесін түсіндіремін. Тәрбие сағаты барыснда сұрақтарыңыз , өтініштеріңіз болса тақта белгілерімен көрсете аласыздар .

*Мысал

Балалар келісімін сұрау

5 минут Балалар мұғалім үстелінің алдындыа жиналып , әр біреіу өзіне бір қара бетті таңдап алаады , ол қара беттің артында персонаждар бар , балалар өз кейіпкер-досын табуы керек. Парта үстінде кейіпкер үйлері бар , кейіпкерлер өз жұбы мен үйлерін тауып екі адамдық топтарға бөлінеді.

Негізгі бөлім

4 минут Оқушыларға бүгінгі сабақтын тақырыбын түсіндіру

Қазақ халқының ең кең тараған музыкалық аспаптарының бірі домбыра екені белгілі. Қазақтың арғы-бергі тарихында домбыра үнімен баяндалатын деректер өте көп. Назарларыңызға домыраға қатысты жеті дерек пен аңыз әңгіме ұсынамыз.

1. Домбыра – ең ежелгі аспаптардың бірі. Алматы облысында билеп жүрген адамдардың тасқа қашалып салынған суреті және қазіргі домбыраға ұқсайтын аспаптың суреті табылған. Суреттер ниолит дәуіріне жатады. Демек,  домбыраның төрт мың жылдық тарихы бар деген сөз.

2. Әлемнің екінші ұстазы Әбу Насыр Әл-Фараби домбыра аспабында ойнаған. Ол музыканы адам жанын тәрбиелеуге арналған құрал екендігін айтып кеткен.

3. Қазақстанда  домбыра сабағы міндетті пән ретінде оқытылады. Бұған дейін ЖОО мен арнайы мектептерде оқытылып келген дәстүрлі музыка енді жаппай оқытылатын болды. Жуырда 6-7 сыныптарға арналған оқулық дайын болды.

4. Қазақтың атақты әншісі Әміре Қашаубаев Парижде домбыра үнімен Еуропаны таңдай қақтырса, оның ізін белгілі жырау Алмас Алматов жалғап, Парижді таң қалдырған екінші адам атанды. Сондай-ақ, Қайрат Байбосынов , Ерлан Рысқали, Ұлжан Байбосынова, Димаш Құдайберген секілді өнерпаздар да алыс-жақын елдерге домбыра үнін естіртіп жүр.

Әміре Қашаубаев                          Алмас Алматов

5.Қазақ ақындары домбыраға байланысты көптеген өлеңдер шығарған. Шөмішбай Сариевтің "Даламыздың үнісің сен, домбыра!", Қадір Мырза-Әлінің «Нағыз қазақ – қазақ емес, Нағыз қазақ – домбыра» деген сөздері ел арасына кең тараған. Домбыраға байланысты көптеген әндер шықты. Солардың шоқтығы биігі - Кеңес Дүйсекеевтің "Домбыра туралы баллада" әні.

К.Дүйсекеев,Ш.Сариев, Қ.Мырза-Әлі

6. Домбыра Гиннестің рекордтар кітабына енген. 2010 жылы Қытайдың Шыңжаң өңіріндегі Толы ауданының 10 мың домбырашысы бір сәтте қазақ халқының «Кеңес» күйін орындады.

Шыңжан қазақтары

7. Елімізде айтыс ақындары арасында 2012 жылдан бастап "Алтын домбыра" сайысы өткізіліп тұрады. Оның алғашқы жеңімпазы – Мұхтар Ниязов.

Төмендегі фотода домбыра құрылымы көрсетілген.

https://youtu.be/_i-4DbUF1IM?si=r1itJgtXprRNP3kL

5 минут Мұғалім балалардың қаламдарын жинап алып , тақтаға рандом арқылы қаламды таңдайды. Қалам қожайыны тапсырма орындауға шығады.

• Балалар сабақ тақырыбын түсінген сияқтымыз сол себебптен , тақтаға шығып қалпақ ойынын ойнайық.Тақта алдына 6- 6 орындықтан шығарып 13 бала ойынға шықсын.

Мұғалім күйді қосып , балалар орындықты айналады , күй біткенде орындыққа отыру керек , үлгермеген бала домбыра маен домбырашылыр туралы бір факт айтады

3 минут Кері бпайланыс