Мектеп

А.Аманкелді атындағыы зияткерлік мектеп интернаты

Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Самархан А

Күні:

24.11.2025ж

Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Тәрбие тақырыбы

Энергия үнемдеу саласындағы инновациялық технологиялар

Құндылықты дарыту

Оқушыларға энергия үнемдеудің маңыздылығын түсіндіру;

Инновациялық технологиялардың тиімділігін көрсету;

Қоршаған ортаға әсерін азайтудың жолдарын үйрету.

Сабақтың кезені/ уақыт

Педагогтың әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Амандасу, олардың сабаққа дайындықтарын тексеру.

Кіріспе бөлім:

Энергия көздері, олардың түрлері туралы қысқаша мағлұмат беру.

Эүнемдеудің қажеттілігі мен оның қоршаған ортаға әсерін түсіндіру.

«Энергия үнемдеу – келешек үшін қамқорлық» деген ұранды талқылау.

Энергия көздері – бұл энергия өндіру үшін қолданылатын ресурстар. Олар екі негізгі түрге бөлінеді:

1. Қалпына келмейтін (дәстүрлі) энергия көздері – мұнай, көмір, табиғи газ және ядролық отын. Олар қоры шектеулі және бір рет қолданғаннан кейін қайта қалпына келмейді.

2. Қалпына келетін (жаңартылатын) энергия көздері – күн, жел, су, геотермальды және биомасса энергиясы. Олар табиғи жолмен жаңарып отырады және қоршаған ортаға зиянсыз.

Әрбір түрдің өз артықшылықтары мен кемшіліктері бар, және оларды дұрыс пайдалану экология мен экономика үшін маңызды.

Оқушылар ойларын айтады

презентация

Сабақтың ортасы

Инновациялық технологиялар мен әдістер:

Жаңартылатын энергия көздері: Күн, жел, су энергиясын пайдалану.

Энергияны үнемдейтін құрылғылар: энергия үнемдейтін шамдар, смарт термостаттар.

Құрылыс технологиялары: жасыл үйлер, энергияны тиімді пайдалануға арналған құрылыстар.

Энергия үнемдеу жолдары:

Тұрмыстағы энергия үнемдеудің жолдары (шамдарды сөндіру, тұрмыстық техниканы дұрыс пайдалану).

Көліктегі энергия үнемдеу, электр көліктердің пайдасы.

Энергия көздері – адамзаттың әртүрлі қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін энергия алуға қолданылатын ресурстар. Олар екі негізгі топқа бөлінеді: жаңартылатын және жаңартылмайтын энергия көздері.

Жаңартылмайтын энергия көздері

Жаңартылмайтын энергия көздері – қорлары шектеулі және табиғатта ұзақ уақыт бойы қалпына келмейтін энергия көздері. Бұл көздерге мыналар жатады:

• Көмір – жер қыртысында көп кездесетін, отын ретінде қолданылатын қазба байлық.

• Мұнай – транспорт, өнеркәсіп, энергетика салаларында кеңінен қолданылатын негізгі энергия көзі.

• Табиғи газ – жану барысында көмірқышқыл газы мен жылу бөлетін таза отын түрі.

• Ядролық энергия – уран, плутоний сияқты радиоактивті элементтердің ядролық реакциялары нәтижесінде пайда болады.

Жаңартылатын энергия көздері

Жаңартылатын энергия көздері – табиғи жолмен үздіксіз толықтырылып тұратын энергия көздері. Оларға мыналар кіреді:

• Күн энергиясы – күн сәулесінің энергиясын жинақтап, электр және жылу энергиясына айналдыру.

• Жел энергиясы – желдің қозғалыс күшін электр энергиясына айналдыру.

• Су энергиясы (гидроэнергия) – су ағынын электр энергиясына айналдыру.

• Биомасса – өсімдік қалдықтары, ағаш және органикалық заттарды энергия көзі ретінде пайдалану.

• Геотермалдық энергия – жер астындағы ыстық қабаттардан алынатын жылу.

Әр энергия көзі өзіндік артықшылықтары мен кемшіліктерге ие. Жаңартылмайтын энергия көздері жоғары қуаттылықты қамтамасыз етсе де, қорлары таусылуы мүмкін. Ал жаңартылатын энергия көздері экологиялық таза және таусылмайды, бірақ оларға тәуелділік климат пен табиғи жағдайларға байланысты болады.

Интербелсенді тақта/ компьютер

Сабақтың соңы

Практикалық бөлім:

Оқушылармен бірге энергия үнемдеуге қатысты шағын есептер шығару (мысалы, энергия үнемдейтін шамды қолданудың тиімділігін есептеу).

«Егер мен ғалым болсам...» тақырыбында оқушылардың энергия үнемдеуге арналған жобаларын тыңдау.

Қорытынды бөлім:

Оқушылардың сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстарын тыңдау.

Энергия үнемдеудің өмірімізге және болашағымызға тигізетін пайдасын талқылау.

Үй тапсырмасы ретінде отбасымен бірге энергия үнемдеу ережелерін талқылап, тізім жасау.

презентация