ертегі еліне саяхат "Алдар Көсе мен Бай"

Автор

Бір күні Алдар Көсе, Шықбермес Шығайбайдың үйіне келді.

(Үйге кірмес бұрын тесіктен сығалап барлығы не істеп отырғандарын көріп алады.)

Алдар Көсе

Ассалаумағалейкум!

Бай

Хош, келдіңіз,Алдар! Үйде тамақ жоқ. Ашпыз.

Автор

Үйдегілер қолдарындағы барлық тағамдарын бір сәтте тыға қояды.( Бай шұжық аударып отырады, Бәйбіше қойдың басын тазалап, Тоқалы қаздың жүнін жұлып, қызы нан жәйып отырады) Алдар Көсе кіріп келгенде олар сасқалақтап қолдарындағыларын тыға қояды.

Бәйбіше

Ойбай, өзіміз аш отырмыз.

Тоқалы

Мына қу қайдан келді

Қызы

Көктен түсті ме?

Бай

Алдар әңгіме айт.

Алдар Көсе

Көренімді айтайын ба, естігенімді айтайын ба?

Жарайды! Көргенімді айтайын:

Жолда келе жатып, жылан көрдім. Дәл сіздің астыңыздағы шұжықтай. Оны Бәйбішенің астындағы қойдың басындай таспен ұрдым. Сонда қыздың көйлегінің астындағы нандай

жалп етті.

Өтірік айтсам, тоқалдың астындағы жүнін жұлған қаздай жазаласын.

Автор

Бұны күтпеген Бай ашуланып. Астындағы шұжықты, Бәйбішесі басты, тоқалы қазды, қызы нанды алып шығады.Барлығы қазанға лақтырады. Әйеліне қазан ас деп бұйырды.

Бай

Шоқ ,түссін тіліңе

Бәйбішесі

Ит жесін, ит жегірді

Тоқалы

Оңбаған, қайдан шықты?

Қызы

Мына сайтанды қарашы?

Бай

Бәйбіше, ас қазанды !

Бәйбішесі

Қайна қазан, бес ай!

Алдар Көсе

Отырайын он ай!

Автор

Алдар етігін шешіп, жайғасып отырды. Бай Алдардың ұйықтағанын күтті. Сөйтіп жатып өзі ұйықтап қалады.

Бай

Ал, енді жатайық!

Автор

Түн ортасында Алдар Көсе ақырын тұрып , піскен тамақты жеп тойып алып, қайтадан ұйықтап қалады.

Алдар Көсе

Асын қимаған аш жатады. Етін қимаған етігін жейді.(бетін сипап қояды)

Автор

Бай өте сараң, өзі тойса да, көзі тоймайтын адам болған. Үйіне кісі келсе: - Шық - әй! – дейді. Осыдан жұрт оны «Шығайбай» атап кеткен. Ел арасында Алдар көсе қанша қу болса да, Шығайбайды алдай алмас, - дейтін сөз тарайды. Алдар Көсе ашуланып байдан өшін алады.