факультатив сабақ"Қызықты математика" 8сынып

8-сыныпқа «Қызықты математика» факультативі бойынша құрастырылған бағдарламаға)

Түсінік хат

   Іс-жүзінде мәтінді есептерді шешуді көп кездестіреміз. Есеп шығара білу – оқушының математикалық, логикалық және  сын тұрғысынан ойлау қабілетінің даму көрсеткіші, мәтінді есептер бастауыш сынып математикасынан бастап барлық орта мектеп математика курсында кездеседі. Бірақ берілген тақырыпқа бөлінетін сағат санының аздығына байланысты оларды өз дәрежесінде меңгеру мүикін бола бермейді.

   «Мәтінді есептерді шешу» қолданбалы курсы есеп шығару тәсілдерін тереңдете оқытуды, алгебралық (мәтінді) есептерді шешуде геометриялық әдістерді қолдануды, сонымен қатар орта мектеп математика бағдарламасынан тыс күрделірек, мазмұны комбинацияланған есептерді шығару біліидік дағдысын жетілдіре түседі.

     Мақсаттар:  есеп шығарудың әдіс-тәсілдерін кеңейту негізінде оқушылардың математикалық материалдарын меңгеруде жағдай туғызу, пәнге тұрақты қызығушылығын тудыру, оқушылардың ой-өрісін кеңейту, өз бетінше ойлау жүйесін жетілдіру, оқушылардың реалды өмірде прцестерді зерттеу біліктілік пен дағдыларын қалыптастыру, функционалды ойлау қабілеттерін дамыту.

     Міндеттер:

-       есеп шығару әдіс  тәсілдері бойынша негізгі білімдерін бекіту;

-       есеп типтері мен әдіс тәсілдері бойынша білімдерін қалыптастыру;

-       мәтінді есептер шешу біліктіліктерін қалыптастыру;

-       жеке тұлғаны дамыту факторы ретінде оқушыларды практикалық іскерлікке баулу.

     Курсты меңгеру талаптары.

     Оқушылар білуі тиіс:

-       бөлшектер және проценттер, процентке берілген негізгі есептер;   

-       қатынас, шамалардың тура және кері пропорционалдығы;  

-       табиғатта кездесетін әртүрлі шамалар арасындағы қатынастар (масса мен қөлем, тауар массасы мен құны, жол мен уақыт және т.с.с)   

-       негізгі типті есеп шығару алгоритмі

      Оқушылар орындай білуі тиіс:

-       есептің сөздік мәтінін математиканың абстрактілі тіліне аудару;

-       есептің математикалық моделін құру (теңдеу немесе теңдеулер жүйесі)

-       табылған шешімін зерттеу.

8-сынып математика пәнінен факультатив сабағының жоспары

Оқу курсы тақырыптарының мазмұны

1.Есептер шығарудың логика-психологиялық кезеңдері (2сағат)

Есеп шығару барысында қолданылатын негізгі ұғымдар, схемалар.

2.Шамалардың өзгерісі және олардың мәндерін салыстыру. Шамалардың тура және кері пропорционалдығы (6сағат)

«Артық», «кем» қатынастары. Берілген ұғымдар қолданылатын есептер.Пропорция, пропорцияның негізгі қасиеттері, пропорция көмегімен шығарылатын  есептер. Шамалардың тура және кері пропорционалдығы туралы түсінік.

 3.Жұмыс, бірлескен жұмыс. Бөлшектер мен проценттер (6сағат)

Жұмыс көлемі. Жұмысты орындау үшін бір уақытта істелінген жұмыс пен уақыт  арасындағы қатынас. Бөлшек ұғымы, процент.Проценті бойынша санды табу, бөлігі бойынша санды  табу.Санның процентін табу, екі шаманың процентін табу.

  6.Күрделі проценттер. Қоспалар мен қорытпалар. Қозғалыс (15сағат)

Шығыс проценті. Кіріс проценті. Есеп шығарудың жалпы алгоритмі. Берілген және ізделінді шамалар арасындағы тәуелділік. Есептер    шығару. Концентрация ұғымы. Ерітінді концентрациясы.Қоспа массасы мен ерітілетін заттар массасының арасындағы тәуелділік. Есеп шығаруда қолданылатын Пирсон квадраты немесе крест ережесі. Таза металл массасы мен қорытпа массасының арасындағы тәуелділік.Жүрілген жолдың уақытқа қатынасы. Қозғалыс жылдамдығы  мен уақытқа әуелділігі. Қарама-қарсы және бір бағыттағы қозғалыстар. Қуып жету және қалып қалу қозғалыстар. Өзен бойымен қозғалыс.

   9. Геометриялық әдіс қолданылатын алгебралық есептер (5сағат)

 Үшбұрыштарды шешуге берілген есептер. Жасырын сандарды табу. Құраушы күштерді табуға берілген есептер. Дөңгелек шеңберінің ұзындығын табуға берілген есептер. Қайталау.

Әдебиеттер:

           1.Алгебра- 8   Б.Баймуханов, т.б.  Алматы «Мектеп», 2004

 2.Сөзді есептерді теңдеу құру арқылы шығару әдістемесі       А.Жумадилова  Көкшетау, 2007

 3. 8сыныптың алгебра пәніне арналған қосымша есептер және кейбір есептердің шығару жолдары. Әдістемелік құрал. Ақмола облыстық БҚБА ҚДИ-ның эксперттік кеңесінің шешімі бойынша баспаға ұсынылған, 2005

 4. «Математика және физика» Ғылыми-әдістемелік журналы

 5.Алгебра-8  А.Әбілқасымова т.б., Алматы «Мектеп», 2008