Физика - табиғатты зерттейтін негізгі ғылым

«Алматы сән және дизайн колледжі» КМҚК

КГКП «Алматинский колледж моды и дизайна»

Алматы қаласының Білім басқармасы

Управления образования г. Алматы

Методикалық дәйектеме

Тіл апталығының онкүндік аясында өткізілген іс-шара

Тақырыбы: «Тіл тірегіміз, соғып тұрған жүрегіміз!»

Қатысқандар: «Жас тілші» клуб мүшелері

Өткізген: А.Қ. Смаилова

Алматы, 2018 ж

«Тіл тірегіміз, соғып тұрған жүрегіміз!» атты Тіл мерекесіне арналған кештің сценариі.

Мақсаты:Студенттерге мемлекеттік тілдің өркендеп, оянуына, мемлекеттік тілімізді сүюге, мемлекеттік тілді аяққа баспай, мәртебесін биік ұстау жөнінде, әр ұлттың өзіндік ерекшеліктері, салт-дәстүрі, діні, тіл ерекшелігі болатынын түсіндіру. Студенттердің ой-өрісін, дүниетанымын кеңейту, сөздік қорын молайту, жұрт алдында еркін ауыз екі сөйлеуге баулу.
Әдісі: Екі топ арасындағы сайыс
Көрнекілігі:  буклет, нақыл сөздер, сөзжұмбақ 
Кіріспе бөлім:
Мұғалім сөзі: Армысыздар! Құрметті әріптестер және студенттер! Баршамызға Тіл мерекесі құтты болсын!  Тіл – әрбір ұлттың заңы сезімнің, ойдың жанды бейнесі. Қазақ халқы – сөзге шешен, ойы ұшқыр, мақалдап сөйлейтін халық. Кез-келген дауды атақты билеріміз бір ауыз сөзбен шеше білген. Осыншама жылдар бойы жеңілмей келе жатқан тіл.

Тәуелсіздік - ең басты құндылығымыз. Тәуелсіздік күні еліміздің барлық азаматтары үшін орны ерекше мереке деп білеміз, себебі, осынау жүрекжарды қуанышқа толы күнді ата-бабаларымыз ғасырлар бойы армандап, күтумен өтті.

1-жүргізуші: Александра

Биылғы жыл қазақ елінің тарихында аталып өтер мерейлі мерекелер тұр.

Алматылықтар алтын күзде ЮНЕСКО көлемінде Алматының 1000 жылдық мерейтойын атап өтуде.

Бұл мереке биыл Қазақстан халықтарының дәстүрлі тіл мерекесімен сәйкес келіп отыр. Жылдың ең басты, көптен күткен мерейлі мерекесі Ел тәуелсіздігінің 27 жылдығы да әне-міне келіп жетпек.

Мерейің үстем болсын ардақты елім!!

2-жүргізуші:

Осенью и зимой 2017 года Казахстан отмечает знаменательные события страны. Золотой осенью алматинцы отмечают обьявленное ЮНЕСКО 1000 летие г Алматы. Этот праздник в этом году приходится на ежегодное празднование Дня языков, который отмечают все народы Казахстана.

Вот-вот отметим самый ожидаемый главный и долгожданный праздник «27 летие Дня Независимости республики Казахстана»

Язык-это общественное явление, которое действует на протяжении всего существования человечества. История не знает ни одного человеческого коллектива, который бы не пользовался языком. И это понятно. Человек существует только в обществе. Он постоянно связан с другими людьми. Средством общения служит язык. При помощи языка люди передают свои мысли,желания,чувства. 
Знать язык сегодня стало

Лишь один, не скрою, мало.

Если два- вопросов нет,

Ты для всех – авторитет.

Тех, кто три прекрасно знают,

Все за гениев считают.

Ну, а, если все четыре-

Нет людей богаче в мире.

3-жүргізуші:

English is a  West Germanic language that was first spoken in England and is now the most widely used language in the world. Kazakh is the official state language of Kazakhstan, in which nearly 10 million speakers are reported to live. It is the third most common native language in the world, after Mandarin Chinese and Spanish. It is widely learned as a second language and is an official language of the European Union. Approximately 375 million people speak English as their first language.

1-Жүргізуші:

Тілім барда қазағым бар, халқым бар,

Дәстүрім бар, ата жолы салтым бар,

Кең даладай жиналмаған шалғайы

Аңқау ашық мінезім бар, аңқылдар

Туған тілде сыры терең жаным бар,

Туған тілде әнім менен сәнім бар ,

Туған тілім тіл болудан қалса егер

Жүрегімді суырып -ақ алыңдар!

1-Оқушы:

Менің алып Отаным Қазақстан,

Тұрғандай бір ғажайып жаралыстан

Ұрпағы ұланымыз осы Отанның,

Қыранбыз биіктерге қарап ұшқан

Жүрегі Ұлы Елімнің Астанамыз,

Бүгінгі,ертеңгісі жатқан аңыз

Әлемдегі ең жаңа Астана деп,

Досқа да жатқадағы мақтанамыз

2-оқушы: В основном законе государства- Конституции РК- записано, что русский язык является языком межнационального общения. Во всех  школах дети изучают кроме родного языка ещё и русский.

       Русский язык, один из мировых языков. Его изучает, знает почти все население Казахстана. Знание русского языка сближает народы нашей независимой республики, укрепляет дружбу с народами других республик и зарубежных стран

Но как родной люблю язык я русский: 
Он нужен мне, как небо, каждый миг. 
На нем живые трепетные чувства открылись мне. 
И мир открылся в них.

3- Оқушы:

Мой Казахстан,моя страна

Здесь есть и степи и леса

Там лазурное небо и снежные горы

Прекрасных полей золотые узоры!

Я люблю твой просторы,

Твои озера, реки,горы

Моей земли богаче нет,

Ведь здесь повсюду ярких свет!

И для тебя замены нет!!!

4-оқушы:

Кешені «Атамекен» - ғажапстан,

Сиып тұр бір өзіңе Қазақстан

Этно-мемориялдық бұл кешенге,

Келгендер таң қалады сан алыстан.

Қызықтап ұлы Отанды тұра аласыз,

Керемет бір саяхат құра аласыз

Қазақтың ұлан байтақ кең даласын

Аралап бір-ақ сәтте тұра аласыз.

5-оқушы:

Вот голубой, как небо, флаг

Сияет красотой

А слева, словно смелый шаг,

Орнамент золотой

Я родилась и я горжусь,

Страной своей одной

Где б не была, всегда вернусь,

В свой Казахстан родной!

6-оқушы:

Какой язык считать важней?

Кого не спросишь, без сомнения,

Хоть это финн, словак, казах.

Ответят, не вступая в прения:

Вся красота в родных словах!

7- оқушы:

Ведь свой язык милее слуху

И всех дороже тоже он.

Родной язык – основа духа.

Народом он введен на трон

А если взять творцов искусства,

Известных нам, как Пушкин и Абай?

Их лирику переполняет чувства,

И воспевает каждый свой язык и край!

8-оқушы:

Известна истина простая:

Все люди,хоть из разных стран

Важнее слов не представляют

Чем Country, Родина, Отан.

И смысл этих слов единый:

Земля но каждому своя!

9-оқушы:

И тот народ непобедимый.

Кто мечь на речь сменил в боях.

Народ, кто твердо понимает.

Что мир-к содружеству рука.

Где человек, бесспорно, уважает

Обычай других и выбор языка.

10-оқушы:

Как уважаю я язык своей Отчизны,

Считая долгом в совершестве его знать.

Историю и быт народной жизни

Через него удастся мне познать.

Обьединяет много наций Казахстан

И Президентнаш утверждает: «Нужно,

Чтоб был один язык народов разных стран,

И это, несомненно, - язык Дружбы».

2-жүргізуші:

Знание английского языка помогает стать грамотным, эрудированным специалистом во всех отраслях науки и техники.

3-жүргізуші:

A  lot of people speak English in China, Japan, India, Africa

and other countries. It is studied as a foreign language in many

schools. So it is very useful to learn foreign languages. Knowledge

of foreign languages helps us to develop friendship and

understanding among people.

 1-жүргізуші: Қазақ тілінен асыл, қазақ тілінен бай тіл жоқ. Ендеше: «Адамға екі нәрсе тіректегі, бірі-тіл, бірі-ділің жүректегі»-деп, Ж.Баласағұн айтқандай, қазақ тілінің көсегесін көгерту алдымен өзін қазақпын деп санайтындар ғана емес, Қазақстан топырағында тұратын таза ниетті әрбір азамат, мемлекеттік тіл - қазақ тілін өзіне тірек етіп, ол тілді жүрегімен сүюі тиіс. Елбасы айтқандай, «Қазақстанның болашағы-қазақ тілінде» екенін ұмытпайық.

 2-жүргізуші: На земном шаре много языков: Русский, казахский, английский, немецкий, французский и др. Особую роль в развитии человечества сыграли так называемые мировые языки. Таких языков 6: английский, французский, русский, испанский, китайский, арабский. На любом из этих шести языков проводятся международные встречи, совещания на мировом уровне.

«Абай мен Әбіштің сырласуы» атты қысқаша көрініс.

Балалар, тіл туралы біз не білеміз? Ойларымызды ортаға салайық.
Оқушы: Халық бар жерде тіл бар.Тіл бар жерде өнер бар.Өнер бар жерде жанкүйер бар. Әр халықтың ана тілі- оның бақыты, оның қуанышы.
Оқушы:Туған тілің мақтан ету, оны таза сақтау, оның өрлеп, өсе түсуіне еңбек сіңіру- әрбір қазақ отбасының жүрегі.
Оқушы:Халықтың қуаты- тілдің қуаты. Біз ана тілімізді ең айтқыш, ең білгір, ең бай тілдердің біріне айналдыруымыз керек.

Тіл – халықтың автопортреті...

Тіл жоқ жерде ұлт жоқ.

                                                                       Шыңғыс Айтматов

Егер ертең туған тілім жоғалар болса, мен бүгін өлуге даярмын.

                                                                       Расул Ғамзатов

Қасиетін сезем деп ана тілдің,

Қауырсыны қалмады қанатымның

                                                                            Мұқағали Мақатаев

“Орысша оқығандар орыс сөзінің жүйесіне дағдыланып үйренген, ноғайша оқығандар  ноғай сөзінің жүйесіне дағдыланып үйренген. Қазақ сөздерін алып, орыс  я ноғай жүйесімен тізсе, әрине, ол нағыз қазақша болып шықпайды. Сондай кемшілік болмас үшін әр жұрт баласын әуелінде өз тілінде оқып, өз тілінде жазу-сызу үйретіп, өз тілінің жүйесін білдіріп, жолын танытып,  балалар әбден дағдыланғандығын  кейін басқаша  оқыта бастайды. Біз де тіліміз бұзылмай  сақталуын тілесек, өзгелерше әуелі  ана тілімізбен  оқытып, сонан соң басқаша оқытуға тиіспіз”

                                                                              Ахмет Байтұрсынов

“Ана тілі — халық болып жасалғаннан бері жан дүниесінің  айнасы, өсіп-өніп, түрлене беретін  мәңгі құламайтын бәйтерегі”.

                                                         Жүсіпбек Аймауытов

Бірінші сайыс «Мақал сөздің мәйегі» деп аталады.

Екі топтан бір студенттен шығып мақалдың басын бастаса, екінші топтың ойыншысы мақалды аяқтауы тиісті. Мақалдар тақырыбы тіл, сөз қадірі жайлы болмақ.

Мақал-мәтелдер сайысы: 
1 топ

1. Тіл тас жарады, тас жармаса ... (бас жарады). 
2. Дәлелсіз сөз ... (желмен тең). 
3. Ине көзінен сынады, ... (шешен сөзінен сынады). 
4. Піл көтермегенді, ... (тіл көтереді). 
5. Сөз тапқанға ... (қолқа жоқ). 
6. Жеті жұрттың тілін біл, (Жеті түрлі ілім біл). 
7. Шебердің қолы ортақ, ... (шешеннің қолы ортақ). 
8. Қаһарлы сөз ... (қамал бұзар). 
9. Бас кеспек болса да, ... (тіл кеспек жоқ). 
10. Айтылған сөз, атылған ... (оқпен тең). 
2-топ –
1. Бал тамған тілден ... (у тамған). 
2. Тауды, тасты жел бұзар, ... (адамзатты сөз бұзар). 
3. Жақсы сөз ... (жарым ырыс). 
4. Жақсы байқап сөйлер, ... (жаман шайқап сөйлер). 
5. Тіл қылыштан ... (өткір). 
6. Ана сүті бой өсіреді, ана тілі ... (ой өсіреді). 
7. Жыланның уы тісінде, адамның уы ... (тілінде). 
8. Көре-көре көсем боларсың, сөйлей-сөйлей ... (шешен боларсың). 
9. Тілден артық ... (қазына жоқ). 
10. Сүңгі жарасы бітер, ... (тіл жарасы бітпес).

2. сайысымыз Кроссворд

1.     Промышленный центр Казахстана? – Караганда

2.     Ненің қадірін ауырғанда білесің?

3.     Ұлттық мереке – Наурыз

4.     Name of colour – black

5.     Translate: жаттығу? – exercise

6.     Astana is the ___in Kazakhstan? - city

7.     River in London?  - Thames

8.     Самое большое

578тг - Сатып алу

Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз

Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру

Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!

Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды

Материал жариялау Сертификатты жүктеу

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Тізімді көру