Бөлім:

Функция. Функцияның графигі

Педагогтің аты-жөні:

Меңдіхан Ақбота Біржанқызы

Күні:

Сынып: 7 Б

Қатысқандар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Функция және функцияның графигі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

7.4.1.1 функция және функцияның графигі ұғымдарын меңгеру;

7.4.1.2 функцияның берілу тәсілдерін білу;

Сабақтың мақсаты:

1. функция және функцияның графигі ұғымдарын меңгеру;

2. функцияның берілу тәсілдерін білу;

Құндылыққа баулу

Құндылықтар:

Әділдік: тапсырмаларды орындау барысында есептің шешімін дұрыс жолмен табуға, топтық жұмыс кезінде әркімнің пікірін әділ бағалауға, өз еңбегі мен сыныптасының еңбегін әділ мойындауға үйренеді.

Жауапкершілік: есеп шығарудағы қателерін талдап, өз жұмысының нәтижесіне жауап беруге, тапсырмаларды уақытылы әрі мұқият орындауға дағдыланады.

Уақыты/

кезеңдері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдас-

тыру кезеңі

5мин

Жұмыс түрі: топтық
Әдіс: «Сөйлемді жалғастыр» айдары.
оқушылардың бір-біріне жақсы көңіл күй сыйлауына жағдай жасап, жағымды психологиялық ахуал қалыптастыруды ұйымдастырады. Арнайы ұяшықтар арқылы оқушылар құндылықтарды даралап көрсетеді. 

-сабақтың мақсатымен таныстыру

Жасанды интеллект көмекшісін тыңдап, құндылықтарға қатысты сөйлемдерді жалғастырады.

– Әділ болу дегеніміз – …
– Өз ісіме жауапкершілікпен қараймын, себебі …
– Егер әділетсіздік көрсем, мен
– Әділ адамды мен … деп атаймын.
– Өз уәдемді орындамасам

Сабаққа белсенді қатысуға дайындалады.

Жасанды көмекші арқылы оқушылар өздерін «Шапалақ» әдісі арқылы бағалауы

Kling AI жасанды интел

лектісі арқылы жасалын

ған бейне

Ұйымдас-

тыру кезеңі

5мин

Сәлемдесу;

Сыныптағы оқушылардың көңіл күйлерін сұрап, жағымды ахуал туындату;

Оқушыларды түгелдеу;

Сабақтың мақсатымен таныстыру

Мұғаліммен сәлемдесу;

Сыныпта жағымды ахуал туындату, бір-біріне жақсы тілектерін білдіру;

Сабақтың мақсатын мұғаліммен бірге ашу, сұрақтар туындаса мұғалімнің көмегіне жүгіну

Ауызша бағалауды қоданамын

«Өте жақсы»

«Жарайсың»

Тақта;

Оқулық;

Сабақтың

басы

10 минут

Жаңа тақырыпты түсірдіру

Тапсырма

Машина 70 км/сағ жылдамдықпен қозғалып келеді.Машинаның t сағатта қанша жол жүретінін табыңыздар. Мұндағы t = 1; 1,5; 3.

Машина t сағатта S = 70 · t км жол жүреді. Кез-келген уақыттағы жүрілген жолды оңай анықтауға болады:

Егер t = 1, онда S = 70 · 1 = 70

Егер t = 1,5, онда S = 70 · 1,5 = 105

Егер t = 3, онда S = 70 · 3 = 210

Тәуелсіз айнымалының әрбір мәніне тәуелді айнымалының жалғыз ғана мәні сәйкес келеді. Осындай бір айнымалының басқа айнымалыдан тәуелділігін функционалды тәуелділік немесе функция деп атайды.

Қашықтық уақыттан тәуелді ме?

Ия. t –ның әрбір мәніне s-тың жалғыз ғана мәні сәйкес келеді.

Мәндері ерікті таңдалатын t айнымалыны тәуелсіз айнымалы немесе аргумент, ал мәндері таңдалған t айнымалының мәндеріне қатысты анықталатын s айнымалыны тәуелді айнымалы немесе функция деп атайды.

Функционалдық тәуелділіктің берілу тәсілдері

1. Функцияның формуламен (аналитикалық түрде) берілуі

2. Графикпен берілуі

3. Кестемен берілуі

4. Сөзбен, шартпен берілуі

1. Функцияның формуламен (аналитикалық түрде) берілуі

2. Функцияның графикпен берілуі

Функцияның графигі деп координаталық жазықтықтың абсциссалары аргументтің мәндеріне тең, ал ординаталары сәйкес функцияның мәндеріне тең нүктелердің жиынын айтады.

3. Функцияның кестемен берілуі

Кестеде өлшеулер нәтижесінде р ауа қысымының (сынап бағанасы миллиметрі есебімен) h биіктігінен( километр есебімен) тәуелділігі көрсетілген.

1. Функцияның сөзбен берілуі

Тәуелді айнымалы тәуелсіз

айнымалының квадратына

тең.

Мысал 1: f ( x)=2x-5 функцисының мәндерін х= -2; -1;0; 1;2 болғанда анықтаңдар

f ( -2)=2 -2)-5 -9

f ( -1)=2  - 5 -7

f ( 0)=2  -5 -5

f ( 1)=2  -5 -3

f ( 2)=2  -5 -1

оқушылар:Тақырыпты түсінеді, сұрақтар болса, мұғалім көмегіне жүгінеді

Мақтау, мадақтау арқылы бағалау:

Жарайсың!

Өте жақсы!

Жақсы!

Керемет!

Тақта;

Слайд;

Оқулық

7-сынып, Алгебра, авторы АЕ Әбілқасымова..-Алматы,Мектеп

Сабақтың

ортасы

25минут

Бекіту тапсырмаларын орындату

№3.1. f(x) = 2x – 5 функциясының мәндерін x = –2; –1; 0; 1; 2 болғанда анықтаңдар.

№3.2. f(x) = 2x – 5 функциясының мәні аргументтің қандай мәнінде: 1) 3; 2) –1; 3) 0; 4) 10-ға тең?

№3.3. Функцияның y = f(x) түріндегі жалпы белгілеуін қолданып, келесі тұжырымдарды функционалды тәуелділік түрінде жазыңдар:
1) аргумент 3-ке тең болғанда функцияның мәні 10-ға тең;

2) функцияның мәні … (мәтін толықтырылады).

Берілген тапсырмаларды орындайды

№3.1. есептің шешімі:

f(x)=2x−5 мәндерін табу

Есеп: x = −2; −1; 0; 1; 2 үшін f(x) = 2x − 5.

Қорытынды: f(−2)=−9, f(−1)=−7, f(0)=−5, f(1)=−3, f(2)=−1.

Дескриптор :
• Формулаға мән қояды (x орнына берілгендерді жазады).

• Аралық амалдарды дұрыс орындап, нәтижені кестеге жазады

№3.2.есептер шешімі:

Аргументті табу

Есеп: f(x)=2x−5 функциясының мәні қандай x-та берілген сандарға тең болады?

f(x)=3 ⇒ 2x−5 = мән ⇒ x = (мән+5)/2 ⇒ x = 4.0

f(x)=−1 ⇒ 2x−5 = мән ⇒ x = (мән+5)/2 ⇒ x = 2.0

f(x)=0 ⇒ 2x−5 = мән ⇒ x = (мән+5)/2 ⇒ x = 2.5

f(x)=10 ⇒ 2x−5 = мән ⇒ x = (мән+5)/2 ⇒ x = 7.5

Қорытынды: 1) x=4; 2) x=2; 3) x=2,5; 4) x=7,5.

Дескриптор (3.2):
• Кері есепті құрады: 2x−5 = берілген мән; x = (мән+5)/2 формуласын қолданады.

• Дөрекі қателіксіз есептеп, жауапты бірліктермен (x) жазады.

№3.3. есептердің шешімі:

Функционалды жазу (y = f(x) белгілеуі)

Берілген тұжырымдарды y=f(x) түрінде жазыңдар.

1. «Аргумент 3-ке тең болғанда функцияның мәні 10-ға тең» ⇒

f(3) = 10.

2. (Мәтін үзіндісі толық берілмеген — нақтылау қажет.)

Дескриптор (3.3):

• Сөзбен берілген тәуелділікті қысқа функционалдық жазуға аударады (мыс.: f(3)=10).

• Белгісіз/жетіспеген дерек болса, оны нақтылау қажеттігін көрсетеді.

ҚБ:

Оқушылар дайын жауаппен, жұпта қатар отырған оқушылар бірін-бірі тексеріп бағалайды.

Оқушы сөйлесін

Think–Pair–Share: жеке ойлан → жұппен талқыла → сыныпқа бөліс.

Тақта;

Слайд;

Оқулық

7-сынып, Алгебра, авторы АЕ Әбілқасымова..-Алматы,Мектеп

Жеке тапсырма

№1 х-тің қандай мәнінде функцияның мәні 0-ге тең болады?

Дескриптор:

-Функцияның мәнін 0-ге теңестіреді.

-Айнымалының мәнін табу үшін теңдеуді шешеді.

-Нәтижені дұрыс көрсетеді.

№2

Функцияның қайсысы х-ке тәуелді у функциясын береді?

Дескриптор:

-Функцияның тәуелді айнымалысын табады.

-Берілген өрнектен тәуелсіз және тәуелді айнымалыны ажыратады.

-Дұрыс жауапты таңдайды.

ҚБ: Жұпта өзара бағалау «+», « - », қызықты

Слайд

Тақта

Бор

Кітап

Дәптер

Жұппен

жұмыс

№1.

Формулалардың қайсысы кестенің берілгендеріне сәйкес келеді?

№2.

Функция кестемен берілген:

Аналитикалық түрде көрсетіңіз

№3. Кестені толтырыңыз:

ҚБ:Оқушылар дайын жауаппен, жұпта қатар отырған оқушылар бірін-бірі тексеріп бағалайды

Дескриптор 2:

Кестемен берілген функцияның аналитикалың түрін анықтайды

Сабақтың

соңы

5

минут

Кері байланыс алады.

Үй тапсырмасын береді

Бүгінгі сабақта алған бағаларын айтады

Жасанды көмекші арқылы оқушылар кері байланыс береді.

-Сабақты түсінбедім!

-Сұрақтарым бар...

-Сабақты түсіндім!

Үй тапсырмаларын азып алады

Бағалау парақтары бойынша жинаған ұпайларына қарай мұғалім 1-10 баллмен бағалайды

ЖИ арқылы жасалған презентация