Гүлдер әлемі 5 сынып

Жиынтық бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстар
Информатика
9 сынып

Нұр-Сұлтан, 2019

Әдістемелік ұсыныстар мұғалімге, 9-сынып білім алушыларына «Информатика» пәні
бойынша жиынтық бағалауды жоспарлау, ұйымдастыру және өткізуге көмек құралы
ретінде құрастырылған. Әдістемелік ұсыныстар (қазақ тілінде білім беретін) негізгі орта
мектептің (5-9-сыныптары) «Информатика» пәні бойынша оқу бағдарламасы (орта білім
беру мазмұнын жаңарту аясындағы) мен оқу жоспарының негізінде дайындалған. 9сыныпта жиынтық бағалау барлық тоқсанда өткізіледі.
Бөлім бойынша жиынтық бағалаудың тапсырмалары, мұғалімге білім алушылардың
тоқсан бойынша жоспарланған оқу мақсаттарына жету деңгейін анықтауға мүмкіндік
береді.
Әдістемелік ұсыныстарда, бөлім бойынша жиынтық бағалауды өткізуге арналған
бағалау критерийлері мен дескрипторлары бар тапсырмалар ұсынылған. Сондай-ақ
жинақта білім алушылардың оқу жетістіктерінің мүмкін деңгейлері (рубрикалар)
сипатталған. Дескрипторлары мен балдары бар тапсырмалар ұсыныс түрінде берілген.
Әдістемелік ұсыныстар негізгі мектеп мұғалімдеріне, мектеп әкімшілігіне, білім
беру бөлімінің әдіскерлеріне, критериалды бағалау бойынша мектеп, өңірлік
үйлестірушілеріне және басқа да мүдделі тұлғаларға арналған.
Әдістемелік ұсыныстарды дайындау барысында ресми интернет-сайтындағы
қолжетімді ресурстар (суреттер, фотосуреттер, мәтіндер, аудио және бейнематериалдар)
қолданылды.

2

МАЗМҰНЫ
1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР ............. 4
«Ақпаратпен жұмыс жасау» бөлімі бойынша жиынтық бағалау.................................................. 4
«Компьютер таңдаймыз» бөлімі бойынша жиынтық бағалау ..................................................... 10
2-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР ........... 14
«Деректер базасы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау................................................................ 14
3-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР ........... 18
«Python (пайтон) программалау тілінде алгоритмдерді программалау» бөлімі бойынша
жиынтық бағалау.............................................................................................................................. 18
4-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР ........... 21
«Python (пайтон) программалау тілінде 2D ойынын құру» бөлімі бойынша жиынтық
бағалау............................................................................................................................................... 21

3

1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
«Ақпаратпен жұмыс жасау» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Ақпараттың қасиеттерін анықтау (маңыздылық,
дәлдік, сенімділік, құндылық)
9.4.1.1
Компьютерде ұзақ уақыты жұмыс істеу
тәуекелін сыни түрде бағалау
9.1.3.1
Бұлтты
технологияларды
қолданатын
құжаттармен бірлескен жұмысты жүзеге асыру
9.4.2.1
Желідегі этикалық және құқықтық нормаларын
бұзу салдары туралы айту
Бағалау критериі
Білім алушы
• Ақпараттың қасиеттерін анықтайды
• Компьютерді ұзақ уақыт бойы қолдануға
байланысты қауіптерге сыни пікір білдіреді
• Бұлтты технологиялардын ерекшелерін атайды,
қолданады
• Желіде жұмыс істеу барысында этикалық және
құқықтық нормаларды сақтайды
Ойлау
дағдыларының Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
деңгейі
20 мин
Орындау уақыты
Тапсырмалар
Оқу мақсаты

9.2.1.1

1. Келесі жағдайда ақпарат қасиетін аңықтаңыз: анасы екі жастағы баласына «Әліппе» сатып
алды.
a) Өзектілік;
b) Дәлдік;
c) Ақиқаттық;
d) Қажеттілік.
2. Алматы қаласынан Астанаға дейін пойызға билет алу үшін толық берілген ақпаратты
таңдаңыз.

Сурет – 1

Сурет – 2

Жауыбыңызды түсіндіріңіз.………………………………………………………………............
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………...…….............
4

3. Ақпараттың түсініктілік қасиеті бойынша суреттерді сәйкестендіріңіз.

a) Түсініктілік қасиетіне аңықтама беріңіз:………………………............…………….......
.....................................................................................................................................................
4. Арман компьютерде ұзақ уақыт жұмыс жасайды. Денсаулығына қандай зиян келуі
мүмкін, ойланып, сыни пікір білдіріңіз.
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…..................................................................................

5. Әлішер өз құжаттарын Google Drive және OneDrive қоймаларында сақтайды.

а) Қолданылған технологияны атаңыз.
……………………………………………………………………………………………….....
в) Google Drive және OneDrive қоймаларының мүмкіндіктерін сипаттаңыз.
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………

5

6. Желілік этикеттің екі ережесін жазыңыз.
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………

6

Бағалау критериі
Ақпараттың қасиеттерін
анықтайды

Тапсырма
№
1
2

3
Компьютерді ұзақ уақыт
бойы
қолдануға
байланысты қауіптерге
сыни пікір білдіреді
Бұлтты
технологиялардың
ерекшелерін
атайды,
қолданады
Желіде жұмыс істеу
барысында
этикалық
және
құқықтық
нормаларды сақтайды
Барлығы:

4

5

6

Дескриптор

Білім алушы
ақпарат қасиетін анықтайды;

Балл
1

толық
ақпарат
берілген
суретті
анықтайды;
таңдалған жауабын түсіндіреді;
ақпараттың түсініктілік қасиеті бойынша
суреттерді сәйкестендіреді;
түсініктілік қасиетіне анықтама береді;
компьютерде ұзақ уақыт отырған себептен
болатын ауруларды анықтайды;
аурулардың болу себептерін нақты
сипаттайды;
ұсынылған технологияны атайды;
google drive және onedrive қоймаларының
мүмкіндіктерін сипаттайды;

1

желілік этикеттің 1-ережесін сипаттайды;
желілік этикеттің 2-ережесін сипаттайды.

1
1

1
1
1
1
1
1
1

11

7

«Ақпаратпен жұмыс жасау» бөлімі үшін жиынтық бағалау нәтижесі бойынша ата-аналарға ақпарат беруге арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні _______________________________________Сынып_____________________
Бағалау критериі

Оқу жетістіктерінің деңгейі
Төмен

Орташа

Жоғары

қасиеттерін

Ақпарат қасиетін, толық ақпарат
берілген
суретті
анықтауда,
таңдалған жауабын түсіндіруде,
ақпараттың
түсініктілік
қасиеті
бойынша
суреттерді
сәйкестендіруде,
түсініктілік
қасиетіне анықтама беруде қиналады

Ақпарат қасиетін, толық ақпарат
берілген суретті анықтауда, таңдалған
жауабын
түсіндіруде, ақпараттың
түсініктілік қасиеті бойынша суреттерді
сәйкестендіруде, түсініктілік қасиетіне
анықтама беруде қателіктер жібереді

Ақпараттың
қасиеттерін
дұрыс анықтайды

Компьютерді ұзақ уақыт
бойы
қолдануға
байланысты
қауіптерге
сыни пікір білдіреді
.

Компьютерде ұзақ уақыт отырған
себептен
болатын
ауруларды
анықтауда,
аурулардың
болу
себептерін сипаттауда қиналады

Компьютерде ұзақ уақыт отырған
себептен
болатын
ауруларды
анықтауда, аурулардың болу себептерін
сипаттауда біраз қате жібереді

Компьютерде ұзақ уақыт
отырған себептен болатын
аурыларды
дұрыс
анықтайды.
Аурулардың
болу
себептерін
толық
сипаттайды

Бұлтты технологиялардың
ерекшелерін
атайды,
қолданады

Ұсынылған технологияны атауда,
Google
Drive
және
OneDrive
технологияларын
сипаттауда
қиналады

Ұсынылған
технологияны
атауда,
Google
Drive
және
OneDrive
технологияларын сипаттауда қателіктер
жібереді

Ұсынылған технологияны,
Google Drive және OneDrive
технологияларын
дұрыс
сипаттайды

Ақпараттың
анықтайды

8

Желіде
жұмыс
істеу
барысында этикалық және
құқықтық
нормаларды
сақтайды

Желілік этикеттің 1,
сипаттауда қиналады

Желілік
этикеттің 1,
2-ережесін
сипаттауда қателіктер жібереді

2-ережесін

9

Желіде
жұмыс
істеу
барысында этикалық және
құқықтық нормаларды дұрыс
сақтайды

«Компьютер таңдаймыз» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаты

Бағалау критериі

Ойлау
деңгейі

Мақсатына
байланысты
компьютердің
конфигурациясын
таңдау
Қолданушының
9.1.2.1 Қажеттілігіне байланысты программалық қамтамасыз
етуді таңдау
9.3.1.1 Процесс моделдерін (физикалық, биологиялық,
экономикалық) электрондық кестеде әзірлеу және
зерттеу
Білім алушы
• Компьютердің міндетіне қарай конфигурациясын
таңдайды
• Қолданушының
қажеттілігіне
байланысты
программалық қамтамасыз ету түрін аңықтайды
• Электронды кестеде процесстертің моделін зерттейді
9.1.1.1

дағдыларының Білу және түсіну
Қолдану

Орындау уақыты

20 мин

Тапсырмалар
1. Екі компьютердің бір бірінен конфигурациясы қандай компоненттерімен ерекшеленеді?
Ойыңызды жинақтап, кестені толтырыңыз.
Мәтінмен жұмыс істеу үшін компьютер

Графикамен жұмыс істеу үшін компьютер

2. Ноутбук орнына NETBOOK–ті пайдаланудың екі артықшылығын анықтаңыз.
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
3. Берілген процессорлардың мінездемелерін салыстырыңыз. Ойын компьютеріне қолайлы
процессорды таңдаңыз және таңдауыңызды түсіндіріңіз.
1
2
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................

10

4.1 Төмендегі берілген жүйелік программалық қамтамасыздандырудың
көрсетіңіз.
a) Бір нақты қолданушының мәселесін шешу
b) Компьютер ресурстарын басқару
c) Операциялық жүйенің мүмкіндігін кеңейту
d) Жаңа бағдарламалар жасау
Жауабы: ___________________________________

мақсаттарын

4.2 Программалау жүйелерін қолданбай, қолданушы өз мәселелерін компьютер арқылы
шешуге арналған программалық қамтамасыздандырудың түрі қалай аталады:
a) Драйверлер;
b) Жүйелік программалық қамтамасыздандыру;
c) Қолданбалы программалық қамтамасыздандыру;
d) Утилиталар;
e) Аспаптық программалық қамтамасыздандыру.
Жауабы: ___________________________________
5.1 Жолаушы сағат 08:00 Таволжан кентінің автовокзалына келіп, автобус кестесін қарады.
Жолаушының осы кестеге сәйкес Ақжол станциясына ең ерте келетін уақытын анықтаңыз.

a) 08:40
b) 10:45
c) 11:20
d) 12:15
e) 10:20
f) 8:40
Жауабы: ______________________________________
5.2. «Келу уақыты», «Кету уақыты» бағандарының ұяшықтар форматын анықтаңыз.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

11

Бағалау критериі
Компьютердің
міндетіне
қарай
конфигурациясын
таңдайды

Тапсыр
ма №
1

2

3
Қолданушының
қажеттілігіне
байланысты
программалық
қамтамасыз ету түрін
аңықтайды
Электронды кестеде
процесстертің моделін
зерттейді
Барлығы

4

5

Дескриптор
Білім алушы
мәтінмен жұмыс істеу үшін компьютер
компоненттерін ерекшелейді;
графикамен жұмыс істеу үшін компьютер
компоненттерін ерекшелейді;
netbook–ті
пайдаланудың
бірінші
артықшылығын сипаттайды;
netbook–ті
пайдаланудың
екінші
артықшылығын сипаттайды;

Балл

ойын компьютеріне қолайлы процессорды
таңдайды;
таңдауын негіздейді;
жүйелік
программалық
қамтамасыздандырудың 1-мақсатын дұрыс
таңдайды;
жүйелік
программалық
қамтамасыздандырудың 2-мақсатын дұрыс
таңдайды;
программалық
қамтамасыздандырудың
түрін таңдайды;
электронды кестеде берілген моделді
зерттейді;
электронды кестеде ұяшықтар форматын
анықтайды.

1

1
1
1
1

1
1

1

1
1
1
11

12

«Компьютер таңдаймыз» бөлімі үшін жиынтық бағалау нәтижесі бойынша ата-аналарға ақпарат беруге арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні _______________________________________Сынып_____________________
Бағалау критериі

Оқу жетістіктерінің деңгейі
Төмен

Орташа

Жоғары

Компьютердің
міндетіне
қарай
конфигурациясын
таңдайды

Мәтінмен жұмыс істеу және
графикамен жұмыс істеу үшін
компьютер конфигурациясының
компоненттерін ерекшелеуде,
NETBOOK–ті
пайдаланудың
артықшылықтарын сипаттауда,
ойын компьютеріне қолайлы
процессорді таңдауда қиналады

Мәтінмен жұмыс істеу және
графикамен жұмыс істеу үшін
компьютер
конфигурациясының
компоненттерін
ерекшелеуде,
NETBOOK–ті
пайдаланудың
артықшылықтарын
сипаттауда,
ойын
компьютеріне
қолайлы
процессорді таңдауда қателіктер
жібереді

Мәтінмен жұмыс істеу үшін және
графикамен жұмыс істеу үшін
компьютер
конфигурациясының
компоненттерін дұрыс анықтайды,
NETBOOK–ті
пайдаланудың
артықшылықтарын
дұрыс
сипаттайды, ойын компьютеріне
қолайлы
процессорді
дұрыс
таңдайды

Қолданушының қажеттілігіне
байланысты программалық
қамтамасыз
ету
түрін
аңықтайды

Жүйелік
программалық
қамтамасыздандырудың
мақсаттарын
таңдауда,
программалық
қамтамасыздандырудың түрін
аңықтауда қиналады

Жүйелік
программалық
қамтамасыздандырудың
мақсаттарын
таңдауда,
программалық
қамтамасыздандырудың
түрін
анықтауда қателіктер жібереді

Жүйелік
программалық
қамтамасыздандырудың
мақсаттарын,
программалық
қамтамасыздандырудың
түрін
дұрыс анықтайды

Электронды
процестердің
зерттейді

Электронды кестеде берілген
моделді зерттеуде, электронды
кестеде ұяшықтар форматын
анықтауда қиналады

Электронды
кестеде
берілген
моделді
зерттеуде, электронды
кестеде
ұяшықтар
форматын
анықтауда қателіктер жібереді

Электронды
кестеде
берілген
моделін
дұрыс
зерттейді,
электрондық
кестеде
деректер
көрсетілген
ұяшықтардың
форматын дұрыс анықтайды

кестеде
моделін

13

2-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
«Деректер базасы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
9.2.2.1 «Дерекқор, жазба, өріс» терминдерін түсіндіру
9.2.2.2 Электрондық кестеде деректер базасын жасау
9.2.2.3 Деректерді іздеу, сұрыптау және сүзгілеуді жүзеге
асыру
Бағалау критериі
Білім алушы
• Мәліметтер қоры, жазба, өріс терминдерін біледі
• Электронды кестеде мәліметтер қорын құрастырады
• Электрондық кестеде мәліметтерді іздеу әдістерін
аңықтайды
• Мәлімет қорында сұрыптауды және сүзгілеуді
жүзеге асырады
Ойлау
дағдыларының Қолдану
деңгейі
25 мин
Орындау уақыты
Оқу мақсаты

Тапсырмалар
1. Түсініктер мен анықтамалардың арасында сәйкестікті орнатыңыз.
Берілгендермен толтырылған кестенің жолдары
Өріс

Жазба
Мәлімет қорын
басқару жүйесі

Берілгендермен
бағаналары

толтырылған

кестенің

Мәліметтер қорын құруға, оны берілімдермен
толтыруға, өңдеуге, сақтауға, пайдаланушының
сұранысы бойынша информацияны кез келген
түрінде алуға арналған жүйелі программалау
жүйелері
Пайдаланушыға кестелерді толтыруды, түзетуді
оңайлату үшін дайындалған жүйе

2. 5 «А» сыныбының оқушысы Боранбаева Айжан 01.01.2009 жылы Алматы қаласы, Абылайхан
көшесінде 20-үй, 55-пәтерде тұрады. ЖСН-і 090101800395.
a) Деректер қорының өрістерін көрсетіңіз және оқушының мәліметтерін кестеге енгізіңіз.

b) Құрастырылған деректер қорында «Кілттік өріс» ретінде қай өрісті ұсынуға болады?
14

...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
3. Төмендегі кестеде «Өнімдер» мәлімет қорының фрагменті көрсетілген. Төмендегі сұрыптау
шартын қанағаттандыратын өнімді атаңыз.
(Бағасы(1 кг)>160)және(Саны>=20)
Өнім
Саны (кг) Бағасы (тенге)
Макарон
11
160
Ет
20
1200
Нан
6
60
Май
15
1700
Тұз
30
90
.....................................................................................................................................................................
4. Төмендегі кестеде «Өнімдер» мәлімет қорының фрагменті көрсетілген. Осы мәлімет қорында
ЕТ немесе МАЙ өнімдері бойынша суретте сүзгілеу шартын көрсетіңіз.
№
1
2
3
4
5

Мәлімет қоры «Өнімдер»
Өнім
Саны
Бағасы
(кг)
(тенге)
Макарон
11
160
Ет
20
1200
Нан
6
60
Май
15
1700
Тұз
30
90

5. «Өнімдер»
сипаттаңыз.

мәлімет қорының

Өндіруші
AOO “Корона”
АОО”Табыс”
ТОО “Ауыл”
ТОО “Ауыл”
АОО “Жер”

кестесінде

ӨНІМ өрісі бойынша

орындалған әрекетті

1
................................................................................................................................................................
2
................................................................................................................................................................

15

Бағалау критериі

Тапсыр
ма №

Мәліметтер қоры, жазба,
өріс терминдерін біледі
1

Электронды
кестеде
мәліметтер
қорын
құрастырады
Электрондық
кестеде
мәліметтерді
іздеу
әдістерін аңықтайды
Мәлімет
қорында
сұрыптауды
және
сүзгілеуді
жүзеге
асырады

2

3
4

5

Дескриптор
Білім алушы
мәлімет
қорындағы
«өріс»
түсінігін
анықтайды;
мәлімет
қорындағы
«жазба»
түсінігін
анықтайды;
мәлімет
қорын
басқару
жүйесінің
анықтамасын көрсетеді;
деректер қорының өрістерін дұрыс ұсынады;
мәліметтер қорын дұрыс толтырады;
«кілттік өрісті» анықтайды;
мәлімет қорында шартты қанағаттандыратын
өнімді анықтайды;

Балл

ет немесе май өнімдер бойынша сүзгілеу
шартын көрсетеді;
өнімдер бойынша орындалған 1-әрекетті
түсіндіреді;
өнімдер бойынша орындалған 2-әрекетті
түсіндіреді.

1

Барлығы

1
1
1
1
1
1
1

1
1
10

16

«Деректер базасы» бөлімі үшін жиынтық бағалау нәтижесі бойынша ата-аналарға ақпарат беруге арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні _______________________________________Сынып_____________________
Бағалау критериі

Оқу жетістіктерінің деңгейі
Төмен

Орташа

Жоғары

Мәліметтер қоры, жазба, өріс
терминдерін біледі

Мәлімет
қорындағы
«өріс»/«жазба»
түсініктерін,
мәлімет
қорын
басқару
жүйесінің
анықтамасын
анықтауда қиналады

Мәлімет қорындағы «өріс»/«жазба»
түсініктерін, мәлімет қорын басқару
жүйесінің анықтамасын анықтауда
қателіктер жібереді

Мәліметтер қоры, жазба, өріс
терминдерін
дұрыс
анықтайды

Электронды кестеде мәліметтер
қорын құрастырады

Деректер қорының өрістерін
ұсынуда, мәлемттер қорын
толтыруда, «Кілттік өрісті»
анықтауда қиналады

Деректер қорының өрістерін ұсынуда,
мәліметтер қорын толтыруда, «Кілттік
өрісті» анықтауда қателіктер жібереді

Электронды
кестеде
мәліметтер
қорын
дұрыс
құрастырады

Электрондық
мәліметтерді
анықтайды

Мәлімет
қорында
қанағаттандыратын
анықтауда қиналады

шартты
өнімді

Мәлімет
қорында
шартты
қанағаттандыратын өнімді анықтауда
қателіктер жібереді

Электрондық
кестеде
мәліметтерді іздеу әдістерін
дұрыс анықтайды

өнімдері
шартын
бойынша
әрекетті

ЕТ немесе МАЙ өнімдері бойынша
сүзгілеу шартын көрсетуде, өнімдер
бойынша орындалған 1, 2-әрекетті
түсіндіруде қателіктер жібереді

Мәлімет қорында сұрыптауды
және сүзгілеуді дұрыс жүзеге
асырады

іздеу

кестеде
әдістерін

Мәлімет қорында сұрыптауды
және сүзгілеуді жүзеге асырады

ЕТ немесе МАЙ
бойынша
сүзгілеу
көрсетуде, өнімдер
орындалған 1, 2-ші
түсіндіруде қиналады

17

3-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
«Python (пайтон) программалау тілінде алгоритмдерді программалау» бөлімі бойынша
жиынтық бағалау
9.3.3.1 Бір өлшемді массивті пайдалана отырып Python
программалау тілінде программа кодын құру
9.3.3.2 Екі өлшемді массивті пайдалану арқылы Python
программалау тілінде программа кодын құру
Бағалау критериі
Білім алушы
• Программалық код жазу барысында бір өлшемді
массивті қолданады
• Программалық код жазу барысында екі өлшемді
массивті қолданады
Ойлау
дағдыларының Қолдану
деңгейі
20 мин
Орындау уақыты
Тапсырмалар
Оқу мақсаты

1. «Бір өлшемді массив» терминін сипаттаңыз.
……………………………………………………………………………………………………….
….……………………………………………………………………………………………………
i. Бір өлшемді массивке мысал келтіріңіз.
……………………………………………………………………………………………………….
….……………………………………………………………………………………………………
2. Тапсырма шарттарын оқып, программалық кодты жазыңыз.
i. Бос орындармен бөлінген сөздерден тұратын жол берілген. Онда қанша сөз бар екенін
анықтаңыз.
ii. K әрпі бірнеше рет кездесетін жол берілген. Жолда кездесетін K әрпінің жалпы санын
анықтаңыз.
3. Екі өлшемді массивті қолданып, тапсырманы орындаңыз.
Екі санды шығарыңыз: екі өлшемді массивте ең үлкен элемент тұратын жол нөмірі мен баған
нөмірі.
4. Екі өлшемді массив және екі сан берілген: i және j. Массивте i және j нөмірлері бар
бағандарды өзгертіп, нәтижені шығарыңыз.
Бағдарлама N және m массивтің өлшемдерін, содан кейін массив элементтерін, содан кейін i
және j сандарын алады. Шешімде swap_columns (a,i, j) функциясын қолданыңыз.
Ақпарат көзі: http://pythoshka.ru/page_id388.html

18

Бағалау критериі
Программалық
кодта бір өлшемді
массив қолданады

Тапсырма
№
1

2

Программалық кодта
екі өлшемді массив
қолданады

3

4
Барлығы:

Дескриптор

Білім алушы
«бір өлшемді массив» терминін сипаттайды;

Балл
1

бір өлшемді массив мысалын келтіреді;

1

айнымалыны сипаттайды;
length әдісі арқылы жолдың ұзындығын
анықтайды;
count әдісі арқылы белгілі таңбалардың
санын анықтайды;
жолды енгізу әдісін қолданады;
айнымалыларды сипаттайды;
программалық кодта циклді қолданады;
программалық кодта шарттар қолданады;
циклді қолданады;
swap_columns әдісін қолданады;
split() қолданады.

1
1

19

1

1
1
1
1
1
1
12

«Python (пайтон) программалау тілінде алгоритмдерді программалау» бөлімі үшін жиынтық бағалау нәтижесі бойынша атааналарға ақпарат беруге арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні _______________________________________Сынып_____________________
Бағалау критериі

Оқу жетістіктерінің деңгейі
Төмен
Орташа
Жоғары
Программалық
кодта
бір Программалық
кодта
бір «Бір өлшемді массив» терминін Программалық
кодта
бір
өлшемді массив қолданады
өлшемді массивті пайдалану сипаттау кезінде/ бір өлшемді өлшемді
массив
дұрыс
кезінде қиналады
массив
мысалын
келтіруде, пайдаланады
айналымды сипаттауда/ length
әдісі
арқылы
жолдың
ұзындығын/ count әдісі арқылы
белгілі
таңбалардың
санын
анықтауда / жолды енгізу әдісін
қолданғанда қателіктер жібереді
Программалық
кодта
екі Программалық кодта екі өлшемді Айнымалыларды
сипаттау Программалық
кодта
екі
өлшемді массив қолданады
массивті
пайдалану
кезінде кезінде
қателер
жібереді/ өлшемді
массив
дұрыс
қиналады
программалық кодта цикл мен пайдаланады
шарттарды пайдаланған кезде/
swap_columns/split()
әдістерін
пайдаланған кезде қателіктер
жібереді

20

4-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
«Python (пайтон) программалау тілінде 2D ойынын құру» бөлімі бойынша жиынтық
бағалау
9.3.3.9 Дайын сценарий бойынша ойын әзірлеу
Оқу мақсаты
9.3.3.5 Ойынның артқы фонын құру
9.3.3.6 Ойынға арналған дайын кейіпкерлер жүктеу
9.3.3.7 Кейіпкер қозғалысын программалау
9.3.3.8 Пернетақтадан кейпкерді басқару
Білім алушы
• Сценарий бойынша ойын құрастырады
• Ойынның артқы фонын құрастырады
• Ойынға арналған кейіпкерлерді жүктейді
• Пернетақта арқылы кейіпкерлерді басқарады
дағдыларының Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары

Бағалау критериі

Ойлау
деңгейі

Орындау уақыты

40 мин

Практикалық жұмыс
1. Ойын сценарийін ойластырыңыз.
2. 2 D ойынды құрастырыңыз.
3. Ойында фон мен спрайттарды пайдаланыңыз.
4. Ойында пернетақта кейіпкерлерін басқару мүмкіндігін жасаңыз.
5. Ойын нәтижесін есептейтін программалық кодты программаға қосыңыз.
6. Ойынды тестілеуден өткізіңіз.
Мұғалім үшін ұсыныстар: бөлім бойынша жиынтық бағалауды екі кезеңге бөліп өткізуге
болады.
1 кезең - оқушылардан ойын сценарийінің жоспарын, фон мен кейіпкерлерді дайындауды
сұраңыз.
2 кезең - оқушылардан ойын үшін программалық кодты жасауды сұраңыз.

21

Бағалау критериі
Ойынды дамытады
Ойын фонын жасайды
және ойын үшін дайын
таңбаларды жүктейді
Таңба
қозғалысын
программалайды

Тапсырма
№
1

2

3

Пернетақтадан
таңбаларды басқарады
4
Барлығы

Дескриптор

Білім алушы
ойын сценарийін құрастырады;
фон үшін суреттерді дайындайды;
ойын үшін кейіпкерлерді дайындайды;
фонды ойынға жүктейді;
кейіпкерлерді ойынға жүктейді;
суреттерді дискіге сақтайды;
ойын кейіпкерлері үшін бағдарламалық
кодты жазады;
шартты пайдаланады;
циклді пайдаланады;
пернетақтадан
таңбаларды
басқаруды
қосады;
get_pressed модулін пайдаланады;
get_focused модулін пайдаланады;
set_repeat модулін пайдаланады.

22

Балл
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
13

«Python (пайтон) программалау тілінде 2D ойынын құру» бөлімі үшін жиынтық бағалау нәтижесі бойынша ата-аналарға ақпарат
беруге арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні _______________________________________Сынып_____________________
Бағалау критериі

Оқу жетістіктерінің деңгейі
Төмен

Орташа

Ойынды дамытады

Ойынды әзірлеу кезінде қиындық
тудырады

Ойын сценрийі/фон үшін суретті/
ойын үшін спрайттарды дайындау
кезінде қателіктер жібереді

Ойынды дұрыс құрастырады

Ойын фонын жасайды және
ойын үшін дайын таңбаларды
жүктейді

Кейіпкерлерді жүктеу
ойын
аяын
жасау
қиындықтар туындайды

кезінде
кезінде

Фонды ойынға жүктеу кезінде/
дискідегі
суретті
сақтағанда/
кейіпкерлерді
ойынға
жүктеу
қателіктер жібереді

Фон мен ойындарды дұрыс
жасайды және ойын үшін дайын
таңбаларды жүктейді

Таңба
қозғалысын
программалайды

Таңбалардың
қозғалысын
программалау кезінде қиындықтар
туындайды

Ойын
кейіпкерлерінің
программалық кодын жазу кезінде /
шартты құрылымды пайдалану
кезінде / циклдік құрылымды
пайдалану
кезінде
қателіктер
жібереді

Таңбаның қозғалысын
программалайды

Пернетақтадан
басқарады

Пернетақтадан
басқару
кезінде
туындайды

Басқару
таңбалары
арқылы
кейіпкерді пернетақтадан қосқан
кезде /модульдерді қолданғанда/
get_pressed/ get_focused/.set_repeat
модулін пайдаланғанда қателіктер
жібереді

Пернетақтасы бар таңбаларды
дұрыс басқарады

таңбаларды

таңбаларды
қиындықтар

23

Жоғары

дұрыс

24