2-нұсқа

Оқу сауаттылығы

Аңыз болған Абсент

Көзінің тірісінде ескерткіш орнатылған адамдар тарихта бірлі-жарым ал жылқы баласында мұндай атақ-даңққа жеткен жалғыз Абсент қана. Жылқы өсірушілердің халықаралық жюриі оны әлемдегі «ең таңдаулы спорт аты» деп бағалап, қоладан ескерткіш орнатылды. Халықаралық ат спорты федерациясы Абсентті сұлулықтың эталоны деп жариялады. Үш бірдей Олимпиаданың жүлдегері болған Абсент 1975 жылы өлгенде ежелгі жауынгерлік дәстүр бойынша ноқта-жүгенімен, алтындаған жабуымен аяғынан тұрған қалпында жерленіп аты жазылған мәрмәр тас орнатылды.

Абсент бірінші рет Швейцарияның Санкт-Гален қаласындағы жарыста озып келгенде итальян жылқы өсірушісі Федерико Тезио: «Абсентті 340 мың долларға сатыңдар», – деп қиылды. Ал Римдегі Олимпиадада Абсент алтын медаль алғаннан кейін синьор Тезио чек кітапшасын ашып: «Қалаған сомаңызды өзіңіз жазыңыз» – деп тағы қолқалайды.

Бірақ қазақ жылқысы мен ақалтеке тұқымынан өсірілген дүниежүзіне Қазақстанның даңқын жайып елдің мерейі болған Абсент өмір бойы өз жерімізде қалды. Одан талай ұрпақ тарады.

1.Мәтінде Абсентке қатысты қай ақпарат берілген?

A.Туған жылы

В.Өлген жылы

C.Одан тараған ұрпақ саны

D.Жерленген қаласы

2.Абсентке қатысты айтылған бағалау сөзін көрсетіңіз.

А «Таңдаулы спорт аты»

B.«Жүйріктіктің эталоны»

C.«Мәрмәр тұлпар»

D.«Қазақ жылқысы»

3.Синьор Тезио қай кезде: «Қалаған сомаңызды өзіңіз жазыңыз», – деп ұсыныс білдіргенін анықтаңыз.

A.Үзіліс кезінде

B.Жарыс үстінде

С. Абсент жеңімпаз атанғаннан кейін

D.Абсентті бірінші көрген кезінде

4.Абсенттің жерленуі туралы қате ақпаратты көрсетіңіз.

A.Алтындаған жабуы болды.

B.Аяғынан тұрған қалпында жерленді.

C.Ноқта-жүгенімен жерленді.

Д. Қолдан ескерткіш орнатылды.

5.Абсент ең алғаш қай қалада олимпиада жүлдегері атанғанын анықтаңыз.

A.Алматы

В. Санкт-Гален

C.Атырау

D.Женева

6.Абсенттің қандай тұқымнан шыққаны туралы қай азатжол(дар)да айтылған?

A.2, 3

В.3

C.2

D.1

Мәтінді мұқият оқып, сұрақтарға жауап бер

7.1) Жапондар жаңа жылды түнде қарсы алмайды. 2) Олардың жаңа жылы бірінші қаңтар күні,

таңмен бірге басталады. 3) Сауық-сайран содан кейін басталады. 4) Таң алдында жапондар үйлерінен шығып, көтеріліп келе жатқан жаңа жылдың алғашқы күнін қарсы алады.

Кісіге сыйлық тарту – жапон ұғымында үлкен құрмет. Сондықтан жаңа жыл күні әдемі кимоно киген әйелдер мен барын үстіне киіп, сәнденіп шыққан еркектер бір-біріне сыйлық таратады. Жапондар жаңа жыл дәстүрі бойынша, көшеге қолдарына қарағайдың, тал, қарақаттың бұтақтарымен безендірілген бамбук шыбық ұстап шығады. Жапон халқының ырымы бойынша, қолына бұл күні әлгіндей әшекейлі бамбук ұстап шыққан адамға қарағай жасының ұзақтығы, бамбуктың беріктігі, қарақаттың тез өсетін қасиеттері дариды-мыс.

7.Қай сөйлемдердің орны ауысып кеткенін анықтаңыз.

A.4-сөйлем мен 1-сөйлемнің

В3-сөйлем мен 4-сөйлемнің

C.2-сөйлем мен 3-сөйлемнің

D.1-сөйлем мен 2-сөйлемнің

8.Жапондар жаңа жылдың сауық-сайранын қай кезде бастайтынын көрсетіңіз.

A.5 желтоқсан күні

B.31 желтоқсан күні

С. 1 қаңтар күні

D.1 ақпан күні

9.Жапондар өзгелерге деген құрметін қалай білдіреді?

A.Таң алдында үйлерінен шығу арқылы

В.Сыйлық жасау арқылы

C.Күнді көруге бір-бірін ояту арқылы

D.Бамбук шыбық арқылы

10.Жапондар бамбук шыбықты не себепті қарағайдың бұтақтарымен безендіреді? 

А.Ұзақ өмір сүреді деп сенгендіктен

B.Сабырлы, төзімді болады деп сенгендіктен.

C.Жыл берекелі болады деп сенгендіктен.

D.Беріктік сыйлайды деп сенгендіктен.

Математикалық сауаттылық

11.

А.

B.

C.

D.

E.

12.Саябақта 4 шырша ағашы бар. Олардың кейбіреулерінің арақашықтықтары берілген. Тек осы арақашықтықтарды қарастырсақ, қай шыршалар арасындағы арақашықтық ең үлкен?

А. II - IV

B.III - IV

C.I - III

D.I – II

13.

A.20

В.30

C.40

D.50

E.60

14.Суретте көрсетілген әрбір үйдің қалануына 478 кірпіш қолданылған болса, барлық үйді тұрғызуға жалпы қанша кірпіш қолданылды?

A.1538

В.1434

C.1624

D.1628

15.Теңдеуді шешіңіз: 

А.57

B.59

C.61

D.53

16.Берілген тұжырымдардың қайсысы дұрыс:

1. Бұл – көпбұрыш.

2. Фигураның периметрі 43 см.

3. Бір қабырғасы екінші қабырғасынан 3 см-ге артық, екінші қабырғасы үшінші қабырғасынан 2-ге кем.

А.1,3

B.2

C.1, 2

D.2, 3

17.Төмендегі диаграммада белгілі бір сауда орталығына төрт күн ішіндегі келушілердің саны көрсетілген.

1. Келушілердің саны ең аз сейсенбі күні болды

2. Дүйсенбі күні 5 мыңнан аса адам келді  

 Осы екі тұжырымның дұрыс немесе қате екенін анықтаңыз.

A.I - дұрыс, II - қате

B.I - дұрыс, II – дұрыс

С.І-қате, ІІ-дұрыс

D.I - қате, II – қате

18.Үлкен тіктөртбұрыштың ені мен ұзындығы 6 және 13 см.

Кіші тіктөртбұрыштың ауданы 28 см² .

Боялған бөліктің ауданын табыңыз.

A.40 см2

B.70 см2

С.50см2

D.60 см2

19.Екі таңбалы екі сан берілген. Әрқайсысында 6 цифры бар. Егер ең үлкен және ең кіші екі санды таңдасақ, төмендегі тұжырымдардың қайсысы дұрыс:

1. Екі сан да 6 цифрымен аяқталады

2. Екі сан да 6 цифрымен басталады

3. Ең үлкен 6 цифрымен аяқталады

4. Ең кішісі 6 цифрымен басталады

А.І, ІІІ

B.II, IV

C.II

D.I

20.Төрт оқушы екі пәннен емтихан тапсырды. Дастан 16 және 22 ұпай, Қуаныш 14 және 9 ұпай, Жеңіс 14 және 11 ұпай, Руслан 14 және 21 ұпай жинады. Оқушылардың әрқайсысының екі пән бойынша жалпы ұпайлары есептеліп, төмендегі диаграмма жасалды.

А. А-Жеңіс, В-Руслан, С-Дастан, Д-Қуаныш.

B.A – Дастан, B – Жеңіс, С – Руслан, D – Қуаныш.

C.A – Дастан, B – Қуаныш, С – Жеңіс, D – Руслан.

D.A – Дастан, B – Руслан, С – Жеңіс, D – Қуаныш.

21.Түлкі күшігі мен кірпі сорпаға керекті заттарды 42 минут дайындады, ал 24 минут отта пісті және 34 минут ішілді. Осының барлығына қанша уақыт кеткенін есептеңіз.

A.1 сағ 20 минут

B.1 сағ 30 минут

C.1 сағ 50 минут

Д.1сағ. 40 минут

22.Суреттегі заттардың ешқайсысына ұқсамайтын фигуралар жазылған жауапты белгілеңіз.

A.Конус және пирамида

B.Тікбұрышты параллелепипед және конус

C.Шар және тікбұрышты параллелепипед

Д. Шар және пирамида

Жаратылыстану

23.Террикон дегеніміз не?

A.Ойыстар

В. Пайдалы қазбалардан қалған бос жыныстардың үйінділері

C.Ағынды судан пайда болған жер бедері

D.Жазықтың бір түрі

24.Желдің зияндарын белгілеңіз.

А. Орман өрттерінің тез таралуы.

B.Желдің әсерінен ауаның алмасуы.

C.Желдің көмегімен қайықтардың қозғалуы.

D.Желден электр энергиясын алу.

25.Жер бетіне сұйық күйде түсетін жауын-шашынды анықтаңыз.

А. Жаңбыр

B.Қар

C.Бұршақ

D.Қырау

26.Дыбыс жазатын студиоларда қабырғаларға «акустикалық паралон» (губка) жабыстырылады. Оның себебі неде?

A.Студиодағы дыбыс сыртқа естілмеу үшін.

B.Жылуды сақтау үшін жабыстырылады.

С. Бөгде дыбыстарды басу үшін жабыстырылады.

D.Сән үшін жабыстырылады.

27.Суретке қарай отырып, күндізгі желдің бағытын анықтаңыз.

A.Солдан оңға қарай

B.Құрлықтан теңізге қарай

C.Оңнан солға қарай

Д. Теңізден құрлыққа қарай

28.Дыбыстың кері шағылуынан пайда болатын дыбыс қалай аталады?

A.Термометр

В. Жаңғырық

C.Қоңырау

D.Түтік

29.іші қуыс, бұлшықетті мүше 

A.бауыр

B.несепағар

C.бүйрек

Д.қуық

30.тозаңқапта орналасады 

A.жатын

В. тозаң

C.тұқым

D.жеміс

Жауаптары