Материалдар / Ғылыми жұмыс "Қымыз" 5- сынып әл-Фараби орта мектебі

Ғылыми жұмыс "Қымыз" 5- сынып әл-Фараби орта мектебі

Материал туралы қысқаша түсінік

Ғылыми жоба 5 сынып оқушыларына өте қолайлы.Алып қолданып оқушылармен жұмыс істеуге өте қолайлы.

Қорғаған : Рыстай Жанболат, Жетекшісі Джуманбаева А.К.

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

15 Желтоқсан 2018

532

3 рет жүктелген

Қазақ тілі Ғылыми жұмыстар 5 сынып

770 ₸

Бүгін алсаңыз
+39 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +39 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Тақырыбы: «Қымыз – деніміздің саулығы, еліміздің байлығы»Ғылыми жоба зерттеушісі: әл-Фараби орта мектебіҒылыми жетекшісі: Джуманбаева А.К.Мазмұны:

Кіріспе бөлім

Тақырыптың өзектілігі, мақсаты

Негізгі бөлім

II.1. Ұлттық тағам – ұлы тағамII.2. Бие түлеріII.3. Қымыз түрлеріII.4. Қымыздың бабы – жайлы ыдыстаII.5. Қымыздың емдік қасиеттеріII.6. Қазақ қымызының қызығын немістер көріп жүр

Қорытынды бөлім

Ұсыныстар Пайдаланған әдебиеттерКіріспеТақырыптың өзектілігі. Ғылыми жоба тақырыбымның өзекілігін елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың мына сөзімен бастауды жөн көрдім «Алға қарайтын кез келді, іске кірісер кез келді, ерік жігерімізді танытатын кез келді!». Яғни, біз жас ұрпақ, елімізді, «ұлы қазақ» халқын, барша әлемге әйгілі етуіміз үшін, қаншама алпауытты елдер сөзсіз қазақты мойындайтындай дәрежеге жеткізу үшін белді бекем буып, іске кірісуіміз керек.Бұл жолдағы біздің басты міндетіміз – алтын тамыр халқымыздың «қазақ» деген иісін аңқытатын, ардақты ата-жұртымыздың төл құндылығын танытатын, еліміздің елдігін асқақтатар төл байлығын «ауруға ем, сауға қуат болар» қымыздың пайдалы екендігін бойында қазақтың қаны бар өскелең ұрпаққа жете меңгерту және әрбір қазақ шаңырағы дастарханынан санаға кері әсер ететін арақ-шарап орынына деніңе шипа болар қымыз иісінің аңқуына, яғни оның қайта қолданысқа енуіне ықпал ету;Зерттеудің мақсаты:Менің «Қымыз – деніміздің саулығы, еліміздің байлығы» атты ғылыми жобамның мақсаты – 1) кең көлемде зерттелген жұмыстарымның нәтижесінде анықталған бие сүтінен дайындалатын шипалы сусын әрі құрметті дәм қымыз, оның түрлерін және:Аурудан асқан жан бар ма?Жылқыдан асқан мал бар ма?Биенің сүті сары бал –Қымыздан асқан дәм бар ма?!,-деп Ақтамберді жырау жырлағандай қымыздың өзіндік қасиетін ұғындыру; 2)Ата-бабаларымыздан мұра боп келе жатақан, жанға-дауа, дертке-шипа болған қымыз арқылы әрбір азаматтың өз ұлтына деген патриоттық сезімін ояту; 3)Франция дәріханаларында сирек кездесетін дәрі түрінде бағаланып жүрген төл сусынымызды өз отанында тиімділігін пайдалана отырып тиімді пайдалану; 4)Бүгінгі таңда біреудің жылдық асына, енді біреудің қырқына ғана қойылатын өліми сусын болып бара жатқан шипалы сусынның қолданылу аясын кеңейту; 5)Орташа есептегі жалпы Қазақстан халқының өмір сүру ұзақтығын біршама сатыға көтеру.Жалпы мақсатым – жылқы малынан алынатын қымыз өнімі арқылы елжандылық рухы бар, туған жерін сүйе білетін, қоғам өміріне белсене араласатын тапқыр да табанды, денсаулығы мықты, өміршең, сауатты жеке тұлға қалыптастыру. 2.1. Ұлттық тағам – ұлы тағам Ата-бабаларымыз: «Біз қайтсек те ұрпақтарымызға ұлттық тағамдарымызды береміз, тіпті, тіл білмесе білмесін, бірақ біз оларды тамақ арқылы да ұлттық нақышта тәрбиелейміз» деген екен. Ерте кезде-ақ қазақтың қазақтығын танытқан, ұлттық рухты әрбір қазақтың бойына дарытқан қасиетті сусын – қымыз.Қымыз – бие сүтінен дайындалатын, қышқыл сүт өнімі. Ол денсаулыққа шипалы, ерекше дәмді, жан сарайыңды ашып, адамның зауқын келтіретін хош иісті және сіңімді сусын. Оның бұлай болу себебі, жылқы жануардың өзіне ғана тән асыл қасиетінен болса керек. Адымы кең, өрісі ұзақ сәйгүлік саңлақтар қазақ даласының кең байтақ жайлауын емін-еркіндеп, дәмдіден-дәмдіні, қоректі мен құнарлыны ғана тереді, өсімдіктің шұрайлысын ғана үзеді. Сөйтіп, кең даланың сан алуан гүл-бәйшешектері мен мың түрлі дәрі-дәрмектік шөптерінен жылқы жарықтық адамға шипалы, жағымды тамақтық заттар әзірлейтін болса керек.Қымыз — қазақ халқының ұлттық тағамдарының ішіндегі ең құрметті дәмінің бірі. Қымызсыз қазақ асханасын елестету мүмкін болмаған. Бұл ғажайып сусын қырғыз, қазақтардың барлық салтанатты думандарында бірінші кезекте беріледі. Әйел адамның қабілеті ең алдымен оның қымыз әзірлеуіне қарап бағаланған. Ыдыс түбінде ішілмей қалған қымызды төгіп тастау күнә болған.[ Ең алғаш қымыз жайлы ерте грек тарихшылары еңбегінде (484-424 б.з.д.) берілген. Онда «скифтердің ең сүйікті және ерекше асы» деп жазылған болатын.](Айдана Жақантаева жас тілші.)Қымыздың құрамында 4,5%- спирт, 30-70% протейн болады, сондықтан олар өте жоғары протейнді диеталық қоспа болып табылады. Қымыз құрамында 28 түрлі микроэлементтер, көптеген витаминдер, тез буланатын алифатты көміртектері және темір,т.б. бар. 2.2.Бие түрлері[Төрт түліктің жүйрігі Қамбар ата пірі болған жылқы малы мінсе-көлік, жесе,еті – азық, ішсе,сүті – сусын болған. «Ауруға ем, сауға қуат» болған құрметті дастархан дәмінің бірі қымыз тек қана бие сүтінен ашытылады. Әдетте сауылатын биелер сақа бие, қулық бие, қысырақ бие деп үшке бөлінеді.] (Қазақ тілі терминдер сөздігі. І том.)Сақа бие – бірнеше құлындаған, бұрыннан сауылып келген бие.Қулық бие – құнажын немесе дөнежін жасында алғаш құлындаған бие.Қысырық бие – өткен жылы кейбір себептермен қысыр қалған, құлын орнына тайы еміп жүрген биелерді айтады. Биыл құлындамағанмен тайы еміп жүргендіктен ондай биелер сауыла береді.Жыл мезгілдеріне, шөп шығымына, малдың күйіне қарай сауылатын биелерді мал иесі м ен жылқышы іріктеп алады. Онда биелердің ауру-сырқаудан амандығы, құлындардың ширақылығы еске алынады. Жадау биелер немесе қарақұлақ болып марқаймаған құлындар белгілі бір мерзімге дейін байланбайды. Бие байлау деп енелері сауылатын құлындарды ноқталап, желіге байлап ұстауды айтады

770 ₸ - Сатып алу

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!