Тақырыбы: Халық жазушысы, ақын Әбу Сәрсенбаевтың туғанына 120 жыл

Мақсаты: Қазақ әдебиетінің көрнекті өкілі, халық жазушысы Әбу Сәрсенбаевтың өмірі мен шығармашылығын жасөспірімдерге кеңінен таныстыру. Отанға, туған жерге, елге деген сүйіспеншілікке тәрбиелеу. Әдебиетке деген қызығушылықты арттырып, рухани құндылықтарды бағалай білуге баулу.

Өту формасы: Әңгімелесу, талдау, сұрақ-жауап, өлең оқу, шығармашылық жұмыс.

Кіріспе:

– Қазақ әдебиетінде ойып орын алған ақын-жазушылардың бірі – Әбу Сәрсенбаев.

– Ол – патриоттық поэзияның, табиғатты суреттеудің шебері, әрі қоғам қайраткері.

Өмірбаяны қысқаша:

Әбу Сәрсенбаевтың қысқаша өмірбаяны:

Әбу Сәрсенбаев 1905 жылы Атырау облысы, Индер ауданында дүниеге келген. Ол — қазақтың көрнекті ақыны, жазушысы, қоғам қайраткері. Бастапқыда ауыл молдасынан, кейін Орал қаласындағы мұғалімдер курсында білім алған. Ұлы Отан соғысына қатысқан.

Соғыстан кейінгі жылдары республикалық басылымдарда, баспа саласында жауапты қызметтер атқарған. Көптеген поэмалар мен өлеңдер, прозалық шығармалар жазған. Оның шығармаларында Отанға, анаға, еңбекке деген сүйіспеншілік кеңінен жырланады.

Әбу Сәрсенбаев 1995 жылы өмірден өтті. Оның шығармалары – қазақ әдебиетінің алтын қорына енген.

Шығармашылығына шолу:

Әбу Сәрсенбаев — қазақ поэзиясының көрнекті өкілдерінің бірі. Оның шығармалары жас ұрпаққа рухани тәрбие беріп, елжандылыққа баулиды. Ақынның мұрасы – халқымыздың рухани байлығы.

Әбу Сәрсенбаевтың шығармашылығына шолу:

Әбу Сәрсенбаев — қазақ әдебиетінде өзіндік қолтаңбасы бар ақын, жазушы, қоғам қайраткері. Ол 1905 жылы Атырау облысында дүниеге келіп, өмір бойы ұлттық әдебиеттің дамуына үлес қосып, өлең-жырларымен ел жадында қалды.

Шығармашылығының негізгі бағыттары:

1. Отаншылдық рухтағы өлеңдер:

Оның шығармаларынан туған жерге деген шексіз махаббат, елін, жерін сүю, патриоттық рух айқын көрінеді. Мысалы, «Толқиды Ембі» поэмасы – еңбек адамы мен табиғатты, ел өмірін арқау еткен туынды.

2. Ана тақырыбы:

Ақынның «Ана жыры» секілді өлеңдерінде ананың рөлі, мейірімі мен қадірі жырланады. Бұл өлеңдер жастарға тәрбиелік мәні зор дүниелер.

3. Соғыс және бейбіт өмір:

Әбу Сәрсенбаев – Ұлы Отан соғысының қатысушысы. Соғыс кезіндегі ауыр күндер, жауынгердің көңіл күйі, елге деген сағыныш оның «Сағындым сені» сияқты шығармаларында шынайы суреттеледі.

4. Балалар әдебиеті:

Ол балаларға арнап та өлеңдер, тақпақтар жазған. Балаларға арналған шығармаларында мейірімділік, табиғатты қорғау, достық идеялары көрініс табады.

5. Қаламгерлік стилі:

Әбу Сәрсенбаевтың тілі көркем, бейнелі. Ол терең философиялық ойды қарапайым, әсерлі жолдармен жеткізеді. Өлеңдерінде ұлттық нақыш, дәстүр, тарихи сана көрініс береді.

– Өлеңдерінен үзінді оқу.

1. Ана жыры

Ана дейміз бәріміз де аңқылдап,

Ана дейді жас сәби де жарқылдап.

Ана деген – бәйтерегі өмірдің,

Ана деген – алтын қазық, алтын бақ!

2. Сағындым сені

Сағындым сені, жас дәурен,

Сары күздегі бақтағы,

Сағыныштармен өтті өмір,

Сағымдай бұлдырап жатты əлі.

3. Толқиды Ембі (поэмасынан)

Толқиды Ембі, тулайды Ембі,

Жанардан сыр ұқты ма екен?

Жарқырап ағып жатқан өзен –

Жасампаз жігердің нышаны!

4. Сенің орның

Сен кеткен соң орны бөлек секілді,

Қаланың да түсті өңі сұрланып.

Сенің күлкің – бір әлемге жететін,

Тыңдаушы едік бәріміз сыр ұғып.

Қорытынды: Әбу Сәрсенбаев – халық жүрегінен орын алған ақын. Оның шығармашылығы – жастарға үлгі, рухани тәрбие құралы. Мұндай тұлғаларды ұмытпау – ұрпақ парызы.