Химия пәнінен республикалық олимпиаданың мектепшілік кезеңі

11 сынып

І – нұсқа

1. Химиялық құрылыс теориясының авторы:

A)Д. И. Менделеев;

B)А. М. Бутлеров;

C) И.Я. Берцелиус;

D) М.В. Ломоносов;

E) Р. Бойль.

2. Белгісіз алканның азот бойынша тығыздығы – 4,571 – ге тең:

A) декан; B)нонан; C) октан; D) гептан; E) гексан.

3. Энергиясы, пішіні әртүрлі электрон бұлттарынан, энергиясы, пішіні бірдей электрон бұлттарының алынуы:

A) электрон бұлты; B) изомер; C) гибридтену ; D) гомологтыққатар; E) байланыс энергиясы.

4.Органикалық заттарда болатын химиялық байланыс түрлері:

A)полюсті байланыс;

В) полюссіз байланыс;

С) иондық байланыс;

D) металдық байланыс;

E) δ, π - байланыстар.

5.«Гомология» терминін енгізген ғалым:

A)Ж. Дюма;

B)Я. Шиль;

C) Ш. Жерар;

D) Э. Франкленд;

E) И. Берцелиус.

6. 2,8 г алкен 8 г бромды қосып алады, бұл қандай алкен:

A) бутен; B)пентен; C) пентан; D) бутан; E) пропан.

7. Алкандарға тән реакция

A)қосылу реакциясы;

B)айырылу;

C) орын басу;

D) алмасу;

E) жану реакциясы.

8.Сутек бойынша тығыздығы 22 – ге тең. Құрамында 18,18% сутегі бар алканның формуласы:

A)метан; B)этан; C) пропан; D) бутан; E) пропен.

9. Ксилол құрамына кіретін радикал:

A)диметил; B)метил; C) диэтил; D) этил; E) бутил.

10. Массасы 12,8 г кальций карбидінен (қ.ж.) 3,584 л ацетилен алынды. Осы газдың шығымы қанша:

A)50%; B)60%; C) 70%; D) 80%; E) 90%.

11.Барлық органикалық қосылыстардағы көміртегінің валенттілігі нешеге тең

А)4; B)2; C)3; D) 1; E) 2 және 4.

1 2.СН₄ ^(1500С) Х ^{С, 350С} Y нитробензол айналымындағы X, Y заттары, нитробензол формуласы:

A) метан С₂Н₂; B) ацетилен С₂Н₂; C) метан СН₄; D) пропан С₃Н₈; E) бутан С₄Н₁₀; F) бензол С₆Н₆; G) нитробензол C₆H₅NH₂; H) нитробензол C₆H₅NO₂

13. Органикалық заттардың табиғи көздерінен тас көмірден басқа тағы қандай қосылыстары бар:

A)газ; B) мұнай; C) әктас; D) мұнайға серік газдар; E) су ; F) ғаныш; G) оттегі; H) ауа.

14. Кокс газына кіретін газдар:

A)СН₄; B) СО; C) SO₂; D)SO₃; E) N₂; F)P₂O₅; G) CO₂; H) S

15. Алкен изомерлерінің түрлері:

A)қаңқасына байланысты;

B) класаралық;

C) кеңістіктік изомер;

D) қос байланыстың орнына байланысты;

E) функционалдық тобына байланысты;

F) айна изомері;

G) диастереомерия;

H) оптикалық изомерия.

16. Қосылыстардың құрамындағы көміртектің кеңістіктегі пішіні:

A)метан a) жазық;

B) этилен b) сызықтық;

C) ацетилен c) тетраэдр;

17. Химиялық реакция қай ғалымдыкі сәйкестендіріңдер:

A )CH₄ + CI₂ ^(hυ) a) Вюрц реакциясы

B ) С₂Н₂^{C, 350C} C₆H₆ b) Семенов реакциясы

C )C₂H₅CI + 2Na C₄H₁₀ + 2NaCI c) Зелинский реакциясы

18. sp³ – гибридтену түзілу түрін көрсетіңдер: ____________________________________________________

19. Мұнайдың құрамын бір формуламен жазуға бола ма? __________________________________________________________________________________________________________

20. Детонация деген не:_______________________________________________________________________________________________________

Әр тапсырма 5 ұпаймен саналады.

1. 5,28 г бутан және бутен-2 қоспасын 32,0 г төрт хлорлы көміртектің массалық үлесі 10%-дық бром ерітіндісімен түссіздендіреді. Реакция нәтижесінде қандай өнім түзіледі.Көмірсутектердің бастапқы қоспасындағы бутанның массасын анықта?

2. Сызба бойынша реакция теңдеулерін жүзеге асыр. Белгісіз заттарды анықтап, құрылымдық формулаларын жазып аттарын атаңыз.

H₂SO₄(k) KMnO₄ +HBr + KOH, спирт +HCl, Kt

Этанол Х₁ Х₂ Х₃ Х₄ Х₅

170. ⁰C t ⁰

3) Тығыздығы 1,43 г/см³, массасы 40% ерітінді берілген. Тығыздығы 1,16г/см³ дәл осы түзілістің массасы 10 л 15%-дық ерітіндіні дайындау үшін қажет ерітіндінің көлемін табыңыз

4. Бір валентті металл оксидінің 5 г 100 мл суда ерітіп, массалық үлесі 5,7%- ға тең осы металдың гидроксиді алынды. Металды анықтаңыз. Осы 5 г оксидтің орнына судың мөлшерінде 5 г осы металды ерітсек, гидроксидтің концентрациясы өзгере ме? Сәйкес реакция теңдеулерін жазыңыз.

4. Бір тауық жылына орта шамамен 220 жұмыртқа әкеледі. Жұмыртқа құрамындағы кальций карбонатының массасы орта есеппен 5 г-ды құрайды. Жылына тауықтың ағзасында щамамен қанша кальций алынуы керек?