Бекітемін
|
Директордың ӘЖЖ
орынбасары
|
______________
Н.Ж.Мазанова
|
«__»_____________ 2018
ж
|
Химиялық
элементтер
Химические
элементы
Chemical
elements
Медициналық колледж
студенттеріне арналған
Элемент
таңбасы
|
Қазақша
оқылуы
|
Орысша
оқылуы
|
Латынша
оқылуы
|
Ағылшынша
|
H
|
сутегі
|
водород
|
Hydrogenium
|
Hydrogen
[ˈhaɪdrɪdʒən]
|
He
|
гелий
|
гелий
|
Helium
|
Helium
[ˈhi:ljəm]
|
Li
|
литий
|
литий
|
Lithium
|
Lithium
[ ˈlɪθiəm
]
|
Be
|
бериллий
|
бериллий
|
Beryllium
|
Beryllium
[ bəˈrɪliəm
]
|
B
|
бор
|
бор
|
Borum
|
Boron
[ ˈbɔːrɒn
]
|
C
|
көміртек
|
углерод
|
Carboneum
|
Carbon
[ ˈkɑːbən
]
|
N
|
азот
|
азот
|
Nitrogenium
|
Nitrogen
[ ˈnaɪtrədʒən
]
|
O
|
оттегі
|
кислород
|
Oxygenium
|
Oxygen
[ ˈɒksɪdʒən ]
|
F
|
фтор
|
фтор
|
Fluorum
|
Fluorine
[ ˈflʊəriːn
]
|
Ne
|
неон
|
неон
|
Neon
|
Neon
[ ˈniːɒn ]
|
Na
|
натрий
|
натрий
|
Natrium
|
Sodium
[ ˈsəʊdɪəm
]
|
Mg
|
магний
|
магний
|
Magnesium
|
Magnesium[ mæɡˈniːzɪəm
]
|
Al
|
алюминий
|
алюминий
|
Aluminium
|
Aluminum
[ əˈluːmɪnəm
]
|
Si
|
кремний
|
кремний
|
Silicium
|
Silicon
[ ˈsɪlɪkən
]
|
P
|
фосфор
|
фосфор
|
Phosphorus
|
Phosphorus
[ ˈfɒsfərəs
]
|
Элемент
таңбасы
|
Қазақша
оқылуы
|
Орысша
оқылуы
|
Латынша
оқылуы
|
Ағылшынша
оқылуы
|
S
|
Күкірт
|
Сера
|
Sulfur
|
Sulfur
[ ˈsəlfə ]
|
Cl
|
Хлор
|
Хлор
|
Chlorum
|
Chlorine
[ ˈklɔːriːn
]
|
Ar
|
Аргон
|
Аргон
|
Argon
|
Argon
[ ˈɑːɡɒn ]
|
K
|
Калий
|
Калий
|
Kalium
|
Potassium
[ pəˈtæsɪəm
]
|
Ca
|
Кальций
|
Кальций
|
Calcium
|
Calcium
[ ˈkælsɪəm
]
|
Sc
|
скандий
|
Скандий
|
Scandium
|
Scandium
[ ˈskændɪəm
]
|
Ti
|
Титан
|
Титан
|
Titanium
|
Titanium
[ t(a)ɪ'teɪnɪəm
]
|
V
|
Ванадий
|
Ванадий
|
Vanadium
|
Vanadium
[ vəˈneɪdiəm
]
|
Cr
|
Хром
|
Хром
|
Chromium
|
Chromium
[ ˈkrəʊmɪəm
]
|
Mn
|
марганец
|
Марганец
|
Manganum
|
Manganese
[ ˈmæŋɡəniːz
]
|
Fe
|
Темір
|
Железо
|
Ferrum
|
Iron
[ ˈaɪən ]
|
Co
|
колбальт
|
Кобальт
|
Cobaltum
|
Cobalt
[ ˈkəʊbɔːlt
]
|
Ni
|
никель
|
Никель
|
Niccolum
|
Nickel
[ ˈnɪkəl ]
|
Cu
|
Медь
|
Медь
|
Cuprum
|
Copper
[ ˈkɒpə ]
|
Zn
|
цинк
|
Цинк
|
Zincum
|
Zinc
[ zɪŋk ]
|
Элемент
таңбасы
|
Қазақша
оқылуы
|
Орысша
оқылуы
|
Латынша
оқылуы
|
Ағылшынша
|
Ga
|
галий
|
галий
|
Gallium
|
Gallium
[
ˈɡæliəm ]
|
Ge
|
германий
|
германий
|
Germanium
|
Germanium
[
dʒɜːˈmeɪniəm ]
|
As
|
мышьяк
|
мышьяк
|
Arsenicum
|
Arsenic
[
ˈɑːsnɪk ]
|
Se
|
селен
|
селен
|
Selenium
|
Selenium
[
sɪˈliːnɪəm ]
|
Br
|
бром
|
бром
|
Bromum
|
Bromine
[
ˈbrəʊmiːn ]
|
Kr
|
криптон
|
криптон
|
Krypton
|
Krypton
[
ˈkrɪptɒn ]
|
Rb
|
рубидий
|
рубидий
|
Rubidium
|
Rubidium
[
rʊˈbɪdiəm ]
|
Sr
|
стронций
|
стронций
|
Strontium
|
Strontium
[
ˈstrɒntɪəm ]
|
Y
|
иттрий
|
иттрий
|
Yttrium
|
Yttrium
[
ˈɪtriəm ]
|
Zr
|
цирконий
|
цирконий
|
Zirconium
|
Zirconium
[
zɜːˈkəʊniəm ]
|
Nb
|
ниобий
|
ниобий
|
Niobium
|
Niobium
[
naɪ'əubɪəm ]
|
Mo
|
молибден
|
молибден
|
Molybdaenum
|
Molybdenum
[
məˈlɪbdənəm]
|
Tc
|
технеций
|
технеций
|
Technetim
|
Technetium
[
tek'niːʃɪəm ]
|
Ru
|
рутений
|
рутений
|
Ruthenium
|
Ruthenium
[
ruːˈθiːnjəm ]
|
Rh
|
родий
|
родий
|
Rhodium
|
Rhodium
[
ˈrəʊdiəm ]
|
Элемент
таңбасы
|
Қазақша
оқылуы
|
Орысша
оқылуы
|
Латынша
оқылуы
|
Ағылшынша
|
Pd
|
Палладий
|
Палладий
|
Palladium
|
Palladium
[pəˈleɪdiəm]
|
Ag
|
күміс
|
Серебро
|
Argentum
|
Silver
[
ˈsɪlvə ]
|
Cd
|
Кадмий
|
Кадмий
|
Cadmium
|
Cadmium [ˈkædmɪəm]
|
In
|
Индий
|
Индий
|
Indium
|
Indium
[
ˈɪndiəm ]
|
Sn
|
қалайы
|
Олово
|
Stannum
|
Tin
[
ˈtɪn ]
|
Sb
|
Сурьма
|
Сурьма
|
Stibium
|
Antimony
[ˈæntɪməni]
|
Te
|
Теллур
|
Теллур
|
Tellurium
|
Tellurium
[
teˈlʊriəm ]
|
I
|
Иод
|
Иод
|
Jodum
|
Iodine
[
ˈaɪədiːn ]
|
Xe
|
Ксенон
|
Ксенон
|
Xenon
|
Xenon
[ˈziːnɒn ]
|
Cs
|
Цезий
|
Цезий
|
Caesium
|
Cesium
[
ˈsiːziəm ]
|
Ba
|
Барий
|
Барий
|
Barium
|
Barium
[
ˈbeəriəm ]
|
La
|
Лантан
|
Лантан
|
Lanthanum
|
Lanthanum
[ˈlænθənəm]
|
Ce
|
Церий
|
Церий
|
Cerium
|
Cerium
[
ˈsɪərɪəm ]
|
Pr
|
Празеодим
|
Празеодим
|
Praseodymium
|
Praseodymium
[ˌpreɪziːəʊˈdɪmɪəm]
|
Элемент
таңбасы
|
Қазақша
оқылуы
|
Орысша
оқылуы
|
Латынша
оқылуы
|
Ағылшынша
|
Nd
|
Неодим
|
Неодим
|
Neodymium
|
Neodymium
[ˌniːəu'dɪmɪəm]
|
Sm
|
Самарий
|
Самарий
|
Samarium
|
Samarium
[
səˈmeɪrɪəm ]
|
Eu
|
Европий
|
Европий
|
Europium
|
Europium
[
jʊˈropiəm ]
|
Gd
|
Гадолиний
|
Гадолиний
|
Gadolinium
|
Gadolinium
[ˌɡædɒˈlɪnɪəm]
|
Tb
|
Тербий
|
Тербий
|
Terbium
|
Terbium
[
ˈtɜːbɪəm ]
|
Dy
|
Диспрозий
|
Диспрозий
|
Dysprosium
|
Dysprosium
[dɪsˈprəʊʃɪəm ]
|
Ho
|
Гольмий
|
Гольмий
|
Holmium
|
Holmium
[ˈholmiəm ]
|
Er
|
Эрбий
|
Эрбий
|
Erbium
|
Erbium
[ˈɜːbiəm ]
|
Tm
|
Тулий
|
Тулий
|
Thulium
|
Thulium
[
ˈθjuːlɪəm ]
|
Pm
|
Прометий
|
Прометий
|
Promethium
|
Promethium
[
prəˈmiːθiəm ]
|
Yb
|
Иттербий
|
Иттербий
|
Ytterbium
|
Ytterbium
[
ɪˈtɜːbjəm ]
|
Lu
|
Лютеций
|
Лютеций
|
Lutetium
|
Lutetium
[
lu:ʹti:ʃjəm ]
|
Hf
|
Гафний
|
Гафний
|
Hafnium
|
Hafnium
[
ˈhæfniəm ]
|
Ta
|
Тантал
|
Тантал
|
Tantalum
|
Tantalum
[
ˈtæntələm ]
|
Элемент
таңбасы
|
Қазақша
оқылуы
|
Орысша
оқылуы
|
Латынша
оқылуы
|
Ағылшынша
|
W
|
Вольфрам
|
Вольфрам
|
Wolfram
|
Tungsten
[ˈtʌŋstən]
|
Re
|
Рений
|
Рений
|
Rhenium
|
Rhenium
[ˈriːniəm ]
|
Os
|
Осмий
|
Осмий
|
Osmium
|
Osmium
[ˈɒzmiəm ]
|
Ir
|
Иридий
|
Иридий
|
Iridium
|
Iridium
[
ɪˈrɪdɪəm ]
|
Pt
|
Платина
|
Платина
|
Platinum
|
Platinum
[
ˈplætɪnəm ]
|
Au
|
алтын
|
Золото
|
Aurum
|
Gold
[
ɡəʊld ]
|
Hg
|
сынап
|
Ртуть
|
Hydrargyrum
|
Mercury
[
ˈmɜːkjʊri ]
|
Tl
|
Таллий
|
Таллий
|
Thallium
|
Thallium
[
ˈθæliəm ]
|
Pb
|
Қорғасын
|
Свинец
|
Plumbum
|
Lead
[
led ]
|
Bi
|
Висмут
|
Висмут
|
Bismuthum
|
Bismuth
[
ˈbɪzməθ ]
|
Po
|
Полоний
|
Полоний
|
Polonium
|
Polonium
[
pəˈləʊniəm ]
|
At
|
Астат
|
Астат
|
Astatium
|
Astatine
[
'æstətiːn ]
|
Rn
|
Радон
|
Радон
|
Radon
|
Radon
[
ˈreɪdɒn ]
|
Fr
|
Франций
|
Франций
|
Francium
|
Francium
[
'frænsɪəm ]
|
Элемент
таңбасы
|
Қазақша оқылуы
|
Орысша
оқылуы
|
Латынша
оқылуы
|
Ағылшынша
|
Ra
|
Радий
|
Радий
|
Radium
|
Radium
[
ˈreɪdɪəm ]
|
Ac
|
Актиний
|
Актиний
|
Actinium
|
Actinium
[
ækˈtɪnɪəm ]
|
Th
|
Торий
|
Торий
|
Thorium
|
Thorium
[
ˈθɔːriəm ]
|
Pa
|
Протактиний
|
Протактиний
|
Protactinium
|
Protactinium
[prəʊtækˈtɪniəm]
|
U
|
Уран
|
Уран
|
Uranium
|
Uranium
[
jʊˈreɪnɪəm ]
|
Np
|
Нептуний
|
Нептуний
|
Neptunium
|
Neptunium
[
nepˈtjuːniəm ]
|
Pu
|
Плутоний
|
Плутоний
|
Plutonium
|
Plutonium
[
pluːˈtəʊnɪəm ]
|
Am
|
Америций
|
Америций
|
Americium
|
Americium
[
ˌæməˈrɪsiəm ]
|
Cm
|
Кюрий
|
Кюрий
|
Curium
|
Curium
[
ˈkjʊərɪəm ]
|
Bk
|
Берклий
|
Берклий
|
Berkelium
|
Berkelium
[
bɜː'kiːlɪəm ]
|
Cf
|
Калифорний
|
Калифорний
|
Californium
|
Californium
[
kælɪˈfɔːnjəm ]
|
Es
|
Эйнштейний
|
Эйнштейний
|
Einsteinium
|
Einsteinium
[aɪn'staɪnɪəm ]
|
Элемент
таңбасы
|
Қазақша
оқылуы
|
Орысша
оқылуы
|
Латынша
оқылуы
|
Ағылшынша
|
Fm
|
Фермий
|
Фермий
|
Fermium
|
Fermium
[
ˈfermiəm ]
|
Md
|
Менделевий
|
Менделевий
|
Mendelevium
|
Mendelevium
[
mendəˈliːviəm ]
|
No
|
Нобелий
|
Нобелий
|
Nobelium
|
Nobelium
[
noˈbeliəm ]
|
Lr
|
Лоуренсий
|
Лоуренсий
|
Lawrencium
|
Lawrencium
[
lɒˈrensiəm ]
|
Rf
|
Резерфордий
|
Резерфордий
|
Rutherfordium
|
Rutherfordium
[
ˌrʌðə'fɔːdɪəm ]
|
Db
|
Дубний
|
Дубний
|
Dubnium
|
Dubnium
[
'dʌbnɪəm ]
|
Sg
|
Сиборгий
|
Сиборгий
|
Seaborgium
|
Seaborgium
[
'siːbɔːgɪəm ]
|
Bh
|
Борий
|
Борий
|
Bohrium
|
Bohrium
[
'bɔrɪəm ]
|
Hs
|
Хассий
|
Хассий
|
Hassium
|
Hassium
[
'hæsɪəm ]
|
Mt
|
Мейтнерий
|
Мейтнерий
|
Meitnerium
|
Meitnerium
[
ˌmaɪt'nɪərɪəm ]
|
Эпиграф
Воде была дана волшебная власть стать соком жизни
на Земле. Леонардо да Винчи.
Химия – қиын білім оқымасаң,
Қызығып,ойға ештеңе тоқымасаң.
Жас
өрен, тұнып тұрған химия ғой
Ішкен ас, киген киім
бақыласаң...
Чему бы ты ни учился - ты учишься для
себя
«Изучение химии имеет двоякую цель: одна –
усовершенствование естественных наук, другая – умножение жизненных
благ». М.В. Ломоносов
«В
науке вижу две цели: предвидение и пользу».
Менделеев.
ЖШС «Мейірбике колледжі»
студенттеріне арналған химиялық элементтерді үш тілде меңгеруге
арналған кітап
Құрастырған: химия пәні
оқытушысы
Мықтыбай Перизат
Дұйсебекқызы
Ақтау
2018 ж