Сабитаева Майра Джамбуловна магистрант КГУТИ

ИНФОРМАТИКА САБАҚТАРЫНДА ЭЛЕКТРОНДЫҚ БІЛІМ БЕРУ ПЛАТФОРМАЛАРЫН ҚОЛДАНУ ТИІМДІЛІГІ

Қазіргі таңда цифрлық технологиялардың қарқынды дамуы білім беру жүйесіне жаңа сапалық деңгей енгізуде. Әсіресе информатика пәнінде электрондық білім беру платформаларын қолдану оқыту процесін жандандырып, оқушылардың білім алуына интерактивті және қолжетімді мүмкіндік береді. Бұл платформалар, оның ішінде Stepik, Moodle, Google Classroom сияқты онлайн ресурстар, оқушыларға теориялық материалды меңгеру мен практикалық дағдыларды дамыту үшін тиімді құрал болуда. Информатика сабақтарында электрондық платформаларды қолдану оқыту сапасын арттырып қана қоймай, білім алушылардың шығармашылық қабілеттерін, сыни ойлау және мәселе шешу дағдыларын қалыптастыруға да ықпал етеді. Бұл мақалада электрондық білім беру платформаларын қолданудың информатика пәніндегі тиімділігі қарастырылып, олардың оқу процесіндегі рөлі мен артықшылықтары талданады.

Түйінді сөздер: онлайн оқыту, білім беру технологиялары, қашықтықтан оқыту, оқу курсын әзірлеу

Қазақстандағы информатика пәнінде электрондық білім беру платформалары кеңінен қолданылады. Соның ішінде ең танымалдары - Stepik, Moodle, және Bilimland платформалары.

Stepik - ашық онлайн курстар құруға мүмкіндік беретін платформа. Мұнда оқытушылар видео дәрістер, интерактивті тапсырмалар, тесттер мен жобалық жұмыстарды біріктіре отырып, білім алушыларға оқыту процесін тиімді ұйымдастырады. Stepik оқушылардың оқу прогресін автоматты түрде бақылайды және бағалайды, бұл мұғалімдерге нақты талдау жүргізуге мүмкіндік береді.

Moodle - әлемге танымал ашық кодты оқу басқару жүйесі. Ол курстарды ұйымдастыруға, оқу материалдарын жүйелеуге, форумдар, тесттер және түрлі интерактивті құралдарды қолдануға мүмкіндік береді. Moodle-дың икемділігі мұғалімге әртүрлі педагогикалық әдістерді тиімді қолдануға жағдай жасайды.

Bilimland - Қазақстанға тән цифрлық білім беру платформасы, ол ұлттық білім беру стандарттарына сай әзірленген материалдар мен мультимедиа ресурстарын ұсынады. Бұл платформа мектеп оқушыларына арналған бейнематериалдар, тесттер, интерактивті тапсырмалар арқылы білім алуды қолдайды.

Информатика сабағында электрондық платформаларды қолдану барысында қолданылатын тиімді педагогикалық әдістер:

• Проблемалық оқыту әдісі - оқушыларды нақты есептерді шешуге, ақпаратты зерттеуге, логикалық ойлауға ынталандырады. Бұл әдіс білімді терең меңгеруге және шығармашылық қабілеттерді дамытуға ықпал етеді.

• Жобалық оқыту әдісі - оқушыларды өздігінен немесе топпен нақты тақырыпқа байланысты жобалар жасауға бағыттайды. Мысалы, Web-жобалау курсы аясында веб-сайт жасау, дизайн элементтерін құру сияқты практикалық жұмыстарды орындау.

• Интерактивті тестілеу және кері байланыс жүйесі - электрондық тесттер оқушылардың білімін жедел бағалауға, әлсіз тұстарын анықтап, оларды түзетуге мүмкіндік береді.

• Дәріс, вебинар және онлайн консультациялар - теориялық материалды онлайн форматта өткізу, сұрақ-жауап сессияларын ұйымдастыру арқылы оқытудың сапасын арттырады.

Жүргізілген зерттеулер нәтижесінде электрондық білім беру платформаларын қолдану дәстүрлі оқыту әдістерімен салыстырғанда оқушылардың пәнді меңгеру деңгейін 20-30% жақсартады деген мәліметтер алынған. Оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі, пәнге қызығушылығы артады, өз бетімен білім алу мүмкіндіктері кеңейеді. Менің диссертациялық жұмысым аясында Ақтау қаласындағы №25 мектептің 10-сынып оқушылары арасында педагогикалық эксперимент жүргізілді. Зерттеуге 60 оқушы қатысып, екі топқа бөлінді:

• Бақылаушы топ - 29 оқушы, олар информатика сабағын дәстүрлі әдістермен оқыды;

• Эксперименттік топ - 31 оқушы, олар Stepik платформасы негізінде әзірленген Web-жобалау курсын пайдаланды.

Эксперимент барысында оқушылардың теориялық білімдері, практикалық дағдылары мен оқу мотивациясы бағаланды. Нәтижелер көрсеткендей, эксперименттік топ оқушыларының білім деңгейі мен дағдылары бақылаушы топқа қарағанда едәуір жоғары болды. Stepik платформасының интерактивті мүмкіндіктері (видеодәрістер, тест тапсырмалары, жобалық жұмыстар) оқушылардың қызығушылығын арттырып, оларды өздігінен оқу мен зерттеуге ынталандырды.

Бұл зерттеу электрондық білім беру платформаларын қолданудың информатика сабақтарында тиімді оқыту әдісі екенін дәлелдеп, білім беру үрдісіне цифрлық технологияларды енгізудің маңыздылығын көрсетті.

Пайдаланылған әдебиеттер

1. Әбдікерімова, Э.А., Дүйсекенова, А.М. (2024). Электрондық оқыту платформалары негізінде веб-жобалау курсын әзірлеу әдістемесі. Ақтау: Ш. Есенов атындағы Каспий мемлекеттік технологиялық университеті.

2. Шамшадинова, М.С. (2021). Цифрлық білім беру технологиялары: онлайн оқытуды ұйымдастыру әдістемесі. Нұр-Сұлтан: Ұлттық білім академиясы.

3. Stepik.org (2024). Stepik платформасында онлайн курстарды құруға арналған ресми нұсқаулық. [Электрондық ресурс]. Қолжетімді: https://stepik.org.

4. Абылайқызы, Г.Б. (2023). Информатика сабақтарында электрондық платформаларды қолданудың педагогикалық тиімділігі. Журнал «Білім және технология», №2, 34-42 б.

5. Нұрғалиева, С.А. (2022). Интерактивті оқыту әдістері және олардың білім сапасына әсері. Алматы: Білім саласы баспасы.